장음표시 사용
281쪽
hac ipsa Thucydidia sanguinis stillas plerumque accidisse
dicat Hippocrates cond3' .Vbi ait. απο fι νμικρα ἐScle, a naaribus pauca stillarunt,Vbi Galenus in Commentario docet
rhagia, ταρ , idest, benignas consequitur, dc mitius est stagnum, meminit huius quoque incommodi in hac pecste Hipp. licet sanguinis non fecerit mentionem, sed solum laboris,& doloris, ulcerationis,ex quibus fortasse corrosis
partibus sanguis fluebat, & ideo Hippoci praetermisit more
suo tamquam quod necessario ulcera comitaretur,ait enim ραρυχYαρ ε σεσαν,idest,multi faucibus laborarunt,ubi Galenus in Commetario causam refert in ides succorum nimiam copiam,qua repletum caput ad pulmonem, & ventriculum reij ceret ευματα δια τηρ idest, fluxiones per fauces, quibus etiam ulcus contraheba unde paucis post uerbis additς α τα et φθω ρεα, idest, ora aphthis obnoxia,ubi Galenus in Commentario dicit, κακοabsq,
idest malignas fuisse, non cuiuuetas, ut quae pueris ex lactis acrimonia continguit , quae sunt simpliciter, πολnρ, in superficie ulceratio: ita enim inquit Galenus, causam malitiae reddens, & differentiam ostendens inter has malignas ' putredine ortas, & illas consuetas puerorum.
cum Vero affluxerit malus succus semper malignae existunt aphthae, affectus vero carbunculorum semper periculosui, quippe qui a malis oritur succis, quare & nunc cosentanederat ryioni lethalissimum ipsum fuisse, adiuncta connalymalitiae etiam ea,quae ex aeris constitutione erat pestilenti ν
ματα, idest, multa turbatio quibusdam, & in faucibus tubςxcula, S inflammationes linguae,& in dentibus absces')iquare etiam Philippus Ingrassas parte prima cap. I 3 . VNς omnibus omnia pestis signa collegit, plusquam quinqβδ' ginta enumerat ulcerum quidem meminit, sed non
282쪽
p est Marc. Fab. Paul. Lib. I. 23 ρ
his xvii. enim signum dicit esse Vlceratione desti bocca, cishdeltilia sta, dei palato, σ delle aVci Hippocrae etiam in prognosticis meminit huius signi laquam lethalissimi in omnibus morbis acutis, ait enim. φαρυ οβ ἐλκουμιρνου συν πυρετῆ -ον,6cc. idest, fauces viceratae cum febre graue malum, ubi Galenus in Commentario inquit, σημειον ἐςι κακο-,Wilae id est, Ulceratae fauces sunt signum caco. ehymiae corrodentis, meminit huius quoque signi inter pestis signa in sua antidoto Epid. Ficinus capit. . dicens palati excoriationes.Gale S in , Meth. cap. 12. meminit cuiusd1 iuuenis, qui initio illius pestilentie Leuientis, dum literis illa mandaret, qui ulcus in arteria ex pestilenti morbo habuit, M sanatus est, ut alij complures, qui similiter laborarunt in ea peste , mn fine adhuc alterius historiam similem recem set, Euagrius lib. .cap. 29. in descriptione illius pestis, quam Thucydidiae in multis similem fuisse testatur, dicit multis malum illud pestilens, a capiteinchoatum ocu los effecisse sanguinolentos,& faciem tumidam, mox ad guttur delapsum iugulasse. -οιρμεν γ' ἐκ τnρ-χμοφθαλμ
lis enim a capite exorsum oculos sanguinolentos , & tumidam faciem reddes in guttur descendebat, & deprehensum enecabat. Martialis etiam lib. i. de Festo innuit pestem famces premente suo tempore grassatam, licet quidam grammatici nescio quid de Mentagra somnient. pndignos premeret penis cum tabida DAces , Inq; ipsos vultis serperet atra lues. Sicin ipse aenis flentes hortatus amicos Secreuis stygios Fenus adire lacus. &c. g. Nisa. Sanguinolenta. J Portus in suis Comment ita h0ς loco, figurate genus neutrum complectitur masculeut laemineum. Exemplumque adducit Aristotelis, sed ego
hic nullam video figurae rationem: nam respondet primum h0ς epithetum articulo neutro praecedenti,τα ρε εντος. dein'qς perte ambo vocabula ponuntur Deminea, ητρ- γλωσσα: licet enim pharynx quandoque etiam masculi
ης innectatur,non est tamen figura, si appositis articulis lin δrius meridiana scemineam gerit personam, & Domini
283쪽
a o In Thucyd. Narrat. restilent
no inflexu pronuntiatur, i Entum πνευμα ατοπον, κνά- s piritum tetrum, dc graue6. sympto lentem. Ab omnibus fere interpretibus tamquam unicum μ' inp*'t. symploma hoc proponitur, nem pe spiritus teter, dc laeti. ''dus ut posterius siti prioris explicatio, & illa particula, sit posita pro idest, quod frequenter graece apud bonos scri plores usurpatur, habet vim, του σαρηνισμου, idest, explicationis,& dilucidationis, sic Aristoteles in poetica usurpauit. τον αυτον τῖμον, id est, diuerte non eodem modo, pro idest non &c, quod est Aristoteli maxime familiare, ut etiam in a.de Anima. τελεια,3 92 in 'πηρωματα. idest,
perfecta, non mutila, pro idest, non mutila in libro peri hermin.οτο λοι,1 μιιu εν,idest, multi,& non Vnu, pro idest, nounum . Et alibi saepe. Lucretius meminit & huius sympto malis, sed inter symptomata stomachi recenset, non capitis, ut Thucydides, hic enim exitus habuit rationem, ex ore
enim prodibat , quod est in capite, ille loci, ubi putredo gibgnebatur, nempe stomachi, sic enim ille.. Inde ubi pernuces pedius cingierat, Uipsum
e Mophida vis incor moestum confluxerat aegris, Omniatum vero vitai claustra lababant, Spiritus ore foras tetrum voluebat odorem, Rancida quo perolentpreiecta cadauera ritu.
Fieri anhelitum magnum frequentem & velocem ob c0r dis incendium, siue sit affectum, κατα-idest, primario affectu,siue per consensum κατασυμ παμαι ,alico partium laborantium, omnes consentiunt, quod uero isti diis etiam S teter, ac abhominandus, hoc indicat in signomsubesse putredinem , & ob id nonnulli dixerunt indicarς confirmatam in cordis corpore putredinem, dc corruptio nem,sed tamen hoc medico cauendum, ne decipiatur,
aliunde et oriatur,solet enim Hon solum ex calore pesti , putredine proficisci, sed ex alijs quoque causis, ut dente pq trido, S alijsoris patrib. affectis, phthisi, de similibus; qu/Wcum Ηjppocrates nullam fecerit huius tetri odoris menti' nem in hac peste, sed solum dixerit multos fuisse tabi Q, ait enim coni. I9. idest, tabidi multi, in ςδ' Venio sententiam,ut suspicer huiusmodi fulse illos squissic spirarent tetrum odorem: ex capite enim cui in
284쪽
esentatio dicit Galenus in defluens materia illa pestilentium
Leotum in fauces, ex gutture in tracheam arte riam, ac fuistiones, tabem gignebat,ex cuius putredine spiritus red debatut tetet; dc graumiens,neque vero solum anhelitus in pestilentia fixa idus , sed Jmnis,quacumque ex parte fiat exahalatio, dicinane excrementum istet. Hoc quoque pestis
si lim esse dixit Galenus in de praesagitione ex pulsu cap...hdesse Empiricorum, M vulgarium signum, & ea fortas
sede causa ab Hippocrate pretermissuin, in quota me suspectus mihi est Galenus, nc cum multa ex his a Thucydide relatis signa diea lesse uta a tacite velit suum illud de Thucydidi de Hippocratis comparatione iudicium confita inare,ubi dixit ut idiotam istiotis scribere Thucydidem. Hippocratem, ut Medicum Medicis. verba autem Galeni haec sunt, ubi dixit multos idiotas repertos meliores, & prudentiores in illa diuturna peste, quam literatos medicos, ψ ni ολ
ρω προσδοMῖνταρ. idest ,& multos quidem ex idiotis, si nihil aliud spectent, expirationem tame videas aegrotantium obseruare, M si graveolens videatur, peiora expectant, ubi etiaillud addit ab idiotis inuentum hoc γνωρισμα, idest, nota im& sisnum pestis, sed illud rationali medico, non solum Vsu, sed etiam ratione ponderandum, M aestimandum. Rassis lib. 3 666tinentis idem videtur confirmare,quod hoc sit vulgure signum , ait enim vulgus autem ex longa experientia cogn0uit, φ eius dispositio est mala; cu anhe litus est sttidus,MeX recetioribus Petrus Parisius ide asserit c. . se plebe oneruando fus tme Iliamulati, terreata certifica quello is quella essere
mminati per ilpu et ore, e loro osce dalla Moea. ide repetit in inde signis. Fracastorius li. t. de mor. conr. Q . inter accIdentia pestileintis febris hoc enumerat,dc magniesse mometio stetqit, anhelitus extraneo quoda istore grauis est, quo solo sit,
gno periti 1 pe pestilentem febre deprehedunt,ia Fraciscus
Thom assius de peste anquit purgamenta etiam Omnia, qua Rinrpore pestilenti eduntur, saerent, ut sudor, egestio, spu IR da,halitus mucor, & huiusmodi. Avicenas etiam no prae-Wxini sit hoc signum, & tatale dixit est. libro .fem l .trai q.
285쪽
: a nil hucyd. Narrat 'tilentiati L
inoriuntur,nam putredo est iam confirmata indorde, starauius quoque annotauit, est tam lenta febris & con tinua, ut puteat cum ea anhelitus,& quicquid exit. cur pore. Ioubertus de pess e cap. lo. idem sentit, quod Avicen. nas, quod laetate innum foetor, ait enim. in um anheli tus pretet soli tu immodice latet, omnes moriuntur quia putredo in corde omnino confirmatae sit. Fassos ius in libr6 de tumoribus, cap. de bubone pestifero meminit h a signi,quod octauum collocat,& se vidisse in febribus pestiletitibus, non tamen in bubone testatur cuius etiam duo signa proponit nempe quinium ςgestiones foetitas S ieptimum sudorem foetidum, quem dicit esse signunx immediuuin, rationemque dicit esse, quia ob putridum calorem genstra
tur excrementatenuia, & foetor consequitur putreclinem
Philippus Ingrassias in prima parte,capit. I 3 de peste hoc secundo loco inter signa pestis enumerat, dicens, n Milpiu desse voltepae olente, anet 3 tutio it ιorpo suole perti qui te
puς rare di morio essendo amor vino Amicus in trach de peste,c. 2
. ubi signa pestis palliognomonica persequi pro fitetur, hoe
quoque enumerat, dicem foetet vehementer aegrotantiusti anhelitus,omniaque excrementa foetent Cur vero ita steti Causa 'xi dus videtur considerandum: Duplex igitur estiexpirati a necessitas ut praete mittatur nunc animalis spiritustio, cujus etiam fit causa in primum nempe caloris restrui0ια fuliginum, quae gignuntur in corde, arterijs exhalat 0: quae duae cauta duplicem,& contrarium desiderant, ac ro quirunt notum pectoris, prior dilatationem, secundus constrictionem: cumque in pestilentifebre sit maior necessit iob putredinis magnitudine, expellendi fuligines putri qua caloris refrigerandi, ideo Hipp.& Galenus nullam GqIς magni,&frequentis anhelitus in pestilenti febre menti nem: cum magna adsit copia, acuis putredinis, ide0 ς δ anhelitus est graveolentior, k quavis ex omni corp'x. te,unde prodit exhalatio,foetidus odor possit porsentui,m g gis tamen ex oro se se prodit, b expirando percipitur, β' maior per patentem oris, in fiat vaporum eu)μμ' tio, d c quia Vicinius etiam cordi, quod maxime in pestilς 'cum partibus sibi proximis solet laborare & assici QR9M do Vero discernatur foetor hic anhelitus ab oris socios '
286쪽
2 foetore oris, sed separatur a reliquis speciebus foetoris oris quoniam in illis speciebus quandoque euentatur sttor indispositione, quae non est Anhelitus, M iste non manife staturmisi apud egressionem anhelitus: & significat humo res putrefactos in membris anhelitus, scilicet,aut canna,aut pulmone, cum in eis putrefit humor, aut siqnies , quod postremum confirmatur etiam 1 Ras in Contin .lib. s. ubi dici iuranhelitus fetens significat humores putrefactos etiam
in instrumentis anhelitu S, si causa eiu S non fuerit ei ore.
Sed diei etiam potest hoc loco cum d hucydides nullam adhuc segetit cordasS Iboiacis mentionem, torem ulum
emanasie ex ipso Ulcere oris, quod esset cacoethea πον. TetrumJ. per hoc Verbum possumus etiam intellivre separatum, Sc distinctum symptoma a graveolentia; Sextu symnam licet significet etiam κακιαν, idest vitium, potest tame evocabulum indicate intolentem morem, di mustaetu, u , 'in ut dicativisse pestilentia correptorum hoc intolens sym spiratis ploma, M pmeter aegrotantium consuetudinem, ut praeter
solitum, & necessitatem halitus esset auctior δc respiratio, ac anhelitus absurdior,idest, loge maior solito, de cuius ver bi varietate dicemus pluribus infra , cum verbum ἀτοπιαζ, explicabitur, δί hanc interpretationem videtur probasse Franciscus Strogatus qui ita vertit Italice, Ilfusit vino di cile, lente, quem secutus Massaria medicus lib. de peste, ubi hanc totam iu hucydidiam narrationem pestilentiae recitat ad verbum ita vertit, spiritus difficilis,de foetidus exibat. Videtur enim consentaneum rationi, ut aucta respirandi necessitate obcalo's insidentis vim, non solum septumii nsuersum moueat pectus , sed etiam intercostales mu-t si de adhue pectoris ipsius in labore tanto subueniant , proinde difficultas respirandi auseatur. De qua Verolςςje, dc differentia dissicultatis ref randi une δυσπιπιας, ni intelligendus hic locus Thucydidis, cum plures a Gale-rζcenaeantur in tribus illis libris, in quibus de illa di- De qu uxyxur, qu strendum est , dc cum duarum potissimum p 'ς
287쪽
πυκνον Ρ μεγα, idest,si equens,& magnus,licet Galenus quo dammodo videatur innuere fuisse prima speciem in egro tis his Epid. lib a. coni. . nempe paruas,& freque tes respita tiones, cuna excusans Hipp. vel potius causam reddens citnullam fecerit dissicultatis res hirandi mentionem in s. lib.
Sum enim demonstraturus, quamuis paradoxum id videbi tur, multos fgrotos jn Epidemicis descriptos, difficultate respirandi laborasse , nullum vero verbum de illorum diis te. spir. fecisse Hipp. quia plana erat,&explorata, atque cognsta omnibus medicis, siue enim pectus, fiue latera, siue clau, culas,& fauces cotigisset inflammari,& propterea ex necessitate paruum, & densum spiritum trahere, ut superiori de claratum sermone est, scribere non est dignatus Hippocra tes, neque speciem diff. respirandi, neque principium, quo ceperit illa dissicultate laborare. Ego tamen de altera piniu intelligendum Thucydidis locum puto, eius nempe, qβὸ magnus, dc frequens trahebatur spiritus, nixus primum io stimonio duorum grauissimorum sicliptorum, qui de ea ς scripsere. Deinde argumentis, Si ipsius mei Galeni,&Ηjρ pocratis locis. Lucretius lib.6. ait:
Artaxerxes in epistola ad poetum de hac ipsa pestilentiast
bens ait: πννευμα-γα, πυκινον ἔχων, idest, spiritum magpy35 frequente habens: argumentis vero his adducor inh/p sententiam, quod aderat in his aegrotis φλογα me mago 'se est inflammatio,quae essicit spiritum, 'πυκνον, mi ς' frequentem,S magnum, eodem teste Galeno lib. 3. cap ''memorati libri. Aderat etiam phrenitis, & destrium φρ συνη,Vt dictum est,quod essicit magnum spiritum, etiam essiciat rarum,teste Hippocrate in prognost is πρη in tei,ου, id est,ex multo tempore quod raro Voxii
288쪽
etelius, quia tame erat maior Vis caloris,M inflammationis, ideo efficiebatur potius stequens, quam rarus . Neque tameerit in Galeno contradictio, quod dixerit in locis memora iis, primo fieri spiritum stequentem, M patuum in infla mationibus, mox secundo fieri magnum,dc Dequentemam ipsemet illam soluit lib. y. cap. s. sub finem, dicens fieri pa uum,cum adsit parua inflammatio, quae potius V kορ, idest, labor dicenda,quam phlegmone, si magna magnum: explicans enim verba Hippocratis in prognostico ait: - ρε
λωαν δ' κλοῖ, idest, Cum dixerit spiritus seequens laborem significat, vel phlegmonem in particulis supra septum transeuersum sitis,quasi δί hos valeamus cogitare, quod cum paruitate laborem signiscat, cum magnitudine vero phlegmonem,quod est phlogosis,declarat; no negauerim tamen omnes species, differentias dyspnaeae vos in illius pestis aegrotis, ut colligi potest etiam ex verbis Lucretij, & ex Galeno, locus tamen Thucydidis propter verbum ατοπον, de hac potissimum specie intelligendus, quia erat insolens , M praeter aliorum morborum consuetudinem, neque mirari oportet, quod unico verbo rem tanta significauerit Thucydides, quia hoc proprium fuit scriptorum illius temporis , Utunam propositam haberent breuitatem, & pressum striptionis genus,ita testante etiam Galeno in 3.de diis resp.
inunis omnibus antiquis familiaris breuitas: qua potissimu,& mirum etiam in modum delectati Thucydides,& Hippocrates duo praeclarissima antiquitatis A tticae lumina. . 'φρμὸς, Sernutatio. J M erito inter symptomata, quae cupiti inflammato accidebant, rece et Thucydides sternuta 2ςntum , est enim illius propriM: quare Hipp. Aphor. . Aphor secundum Galenum si . secundum alioS,nem'pς Philotheum 4 3. ita de illo decerni t ,-γινεται ἐκ της
in t/sto cerebro,vel humςctato inani, quod est in capite, in
289쪽
ras enim effunditur aer , qui intus inest, resonat porro, per angustum est illi exitus,ubi elegantissime in Commeni. ad nostram sententiam explicat Philotheus; Galenus eniri
τώροφον. Qui quoniam in Latinisim pressas non habetur cum reliquis sequentibus Aphorismis ideo integrum libuit recitare , qui ita Latine sonat: Sternutatio est soni strepitus quiducirca ossa ethmoida: fit aute dupli. citer,& propter calorem in capite existentem, & propter humiditatem ; calor enim trahit ad se recrementa superuacanea,& replet cerebrum; humiditas vero statim irrigat ipsu. Repletur igitur inane,quod est in capite, & perturbatur cerebrum , non habens ubi dilatetur, & hinc excitatur expubtrix facultas,de persequitur humidum commixtum spiritui interdum ad nares,& essicit sternutamentum,& humidum quidem facit mucum ; spiritus vero per angustum locum permeans,hoc est, per colatorij offa essicit sonitum. Ex qui bus constat sternutamentum esse actionem cerebri offensi propellentis beneficio caloris persequetis humidum super uacaneum, S ideo, cum Thucydides dicat εο τα εἱ τ deinceps ex ipsis, licet non reiiciam interpretationem Usτ
ta men libentius i ptelli m των θεριχων,idest, calorum taplijs,d quo fonte caetera etiam extitere symptomata. Aristotς te esse in probl. 33 . probi . ubi multa agit de sternutati0 ne, etiam actionem cerebri aperte ostendit multis in lo i iVt cum qiuaerj i cu r existim eiu quia scilicet proditi q
ς' ex diuina in nobis particula capitis, unde existit rabo, gr
290쪽
hnitur,& prob2 9.. quaerens cur Paeteri flatus exeuntes, sacribon existimantur,Vt in sternutatione, qualiS est φυσα,& hises idest, crepitus, de eru'atio, & respondit, λιτρι- το, L
cst tria sint loca caput,thorax,& inferior veter,caput diuinis simu unde prodit sternutatio, qHod vero ex calore superan te humidum in cerebro nat, eodem loco demonstrat. Inmquit enim mox, γρ κρατWi η κεφαλὴ θερμοτηρ ταν
pilis calor humiditatem, spiritus tunc fit sternutatio. Quod etiam tape confirmat problem. .ut cum quaerit,cur Solem
aspicientes sternutamus, οτικινει Θερμα-ων, quia mouet calefaciens,respondet,& probi. I .qu rens cur dormientes nosternutamus, quia scilicet refrigerato cerebro non condalescit locus,nec mouetur. Et αντιπιρι Κατο ποθει ιιι νεντορ,idest, retinetur intus calor ad cor reuocatus, nec mouetur. Sic etiaaffluente lachryma dicit nollexcitari eadem de causa. Aubcenna etiam subscribit,qui tib i fen. ,.trata . a. cap. i 3 ita demnit: Sternutatio est motus proprius cerebri ad expellendum humorem, aut nocumentum at iud cum auxilio aeris nari bus attracti subito per uiam nasii, M oris. Et sternutatio quidem est cerebro, sicut tussis pulmoni : in quo illud obiter animaduertendum non aduersari hanc Avicennae definitio Ποm doctrinae Aristotelicae, qui djxit, cerebrum non mouerimoni uoluntario: nam licet substantia medullaris cerebrin0a moueatur manifeste, mouentur tamen meninges uol mina dicta ab Arabibus quare ut ad propositum te comuertat oratio duae istae causae ab Hippocrate positae in unam Ridentur posse colligi, non duas, nepe calidi persequentis hu litam. Quia tamen posuit particula disiunctionis,uel qui, q)m non male arbitrati sunt duabus de causis excitari iste ηRtationem. In frigidioribus naturis. ubi non est satis uelle' menβ uis caloris ad mouendu flatum, cerebri calore mouer in calidioribus inquit ob caloris abundantiam omnis flah Rm materia discutitur, superuacaneum humorem additu- Φλtu replere cerebri inania: de gignere sternutationem, M'mdς istae possunt esse uerae explicationes, sed illa melior 'ς ς lido attrahente, M persequente humidum replens ce' id nia. Galenus autem uidetur sentire non ςsio actio