장음표시 사용
421쪽
tis gradum affecutos arbitrabantur. In Iberia Reges hoc uicto humari tradit Syllius Italicus, lib. I 3. x
Tellure Otperhibent is mos antiquus Aera Exanima obscoenus e sumis corpora vultur.
Sic Parthi,ae Persie suorum cadauera canibus, vulturibu, dilanianda proponebant. Veteres per similitu nem appet labant Vulturios Vespillones,mSandapil rios, qui funeribus praeibant,teste Budaro.
CARO vero magis sensisse significabant euen tum ob suum cum hominibus contubernisi
422쪽
pestis saeuitiena,& vim morbi insolitam longe superantem & aliarum pestium consuetudinem,& hominum fidem, nedu toleram tiam 't ita dican ex ferarum,& alituum testimonio, quae cognita illius nouitate omnes fugerunt'; vel si attigerunt,& via sunt humano co m- mercio,interserunt, contagione suscepto malo, nunc nominatim canum exemplo confirmat,quorum cum summa sit erga dominos beneuolentia,dissicillimeque ab illis auelli possint,omnes fere una cu heris suis interiere,facillime vi morbi repleti,ob contubernium,& familiaritatem cum ipsis heris,quibus solent esse carissimi. ΚΘερ. Canes. 3 sic Homerus in 1.ll. primos canes,& mmios sensisse vim pestilentiae ab Apolline immita dicit.
prscipue uero Canes, qui puro egent aere senserunt malu , propter odoratus & i psi acumen acute participes facti maleficit, & prςcipue qui erant ut ait Homerus argi, idest albi, i aquam alba ut aiunt cor ra quia rariora, magri obno- i damnis sint,quam nigra Aelianus etiam cui testatur au-UM libri de quadrupedibus) afferit canes impendentem pe- coeli etiam talubritatem persentire, necnon allias be Ii S,quinimo tanta odoratus ui pollent, ut quidam testen- ut Oram fures etiam ab illis deprehendi, & implacabili' io exagitari praeter caeteros, quidam uero Scholiastes an-' Rus iti causam assignat,st G Hν λοια αατο ἐκφλογα βος γ λri, αι γηθεν-ἐἱα θυιιιάσεως. τον απόα Bbb a τα
423쪽
3 Io In Thuyae Narrat. Pestilentia
ιχνευουσι, idest, omnis quide pestilentia ex inflammati6hesit a terra su sim delata ab exhalatione, quare auctorem di. cunt Apollinena , quia idem ipse dicitur esse cum Sole, qui
terram incendit, cum Vero ex terra oriretur morbus, necesse fuit canes primum sensisse damnum, tum quia & sensu acriori pnaedita sunt ratione carentia animantia, quam sint hominea suapte natura,tum prona sunt ad terram M per vestigi/ indagant odorates, qua causam ex attingit Heraclides Ponticus,qui ut refert C plius lib. l7. c. 28 plutauit iumenta peste infici primum, quia deiecta in terra,&prona in pastu, υρ-trahant procliuius homine,cuius est surrectum corpus, dc purius sublimi inspirato aere: c. ius versus Homerici meminit etiam Aristoteles in poetica,& defendit a calumnia quorundam , qui asserebant nullam esse causam, cur muli canes primo pestilentiam percepissent,dc peregrinum linguarum risum excusat,dicenso age, significare non mulos tantum, sed φυλακαρ, id est, custodes, qui etiam metaphorice canes dici possunt. Sillius Italicaῖ libro i .in describxnda peste. Homerum secv ius ait... imprim stnsere Carnes mo arrabibus atrii, Fluxit deficienspe a labrate polucris, t tinde ferssii rus herei, tumkrpe labesse :Tarrarea, qtq; haustis p ulari ea mi ipsis. .lcoui: i trage cangm primo, volucramque, auiumque, boumqt Inq; ferissubiti deprehensa potentia morbi Q. Lucretius quoque non omisit,qui jt canit; --- inprimissi a canum vis
Strata vh nimam ponebat in omnibus aegram, Extorquebat enim vitam vis morbida membris. a
Quare docti Medici ex canibus nobis signa proponunt UNIM pestilentiae: cum enim rabie frequentes capiuntur, myrcio sunt futuram pestem,quod annotauit Alexander sςRRdictus lib. I .de pestilenti febre,cap. 3 .sub finem,Vbi quandoque saeua rabie acti pestem portendunt, qui ri' r0 teste cum alijs nonnullis animalibus prius
424쪽
tipiuntur,quae postea ad homines transit,quod alii comptu res etiam testantur, Ut Borgarutius in suo tractatu de Peste. idem Alexander eodem lib. cap. 6. sub finem narrat quanda Historiam, ex qua colligi potest, quanda habere canes cum pestilentia quodammodo assinitatem , cum dicat proiectorum canum odore putredinoso pestem in Taurica regione depulsam. Ita vero narrat: Quidam mercator Creten s nobilis nobis narrauit, cum in l aurica regione negociaretur, squissima pestis orta esset aeris uitio, quo finis moriendi non erat in ea hominum strage a se medicum uisum loci eius incolam: nam Sarmatae ea loca tenent, qui canes omnes interepto passim per uias, perque uicos omnes abij citus sit, qui distenti S putridi tetro odore caelum impleuerunt quo remedio statim ciuitas sanitati restituta est, dc Sarmatas id remedium factitare solitos: putrescetes enim canes aeris naturam immutarunt, quae hominibus dumtaxat exitialis erat. Meminit huius historiae etia Ioubertus,qui adhuc quaγrit ex hac causa an odoretetro possit depelli pestis, ut uen num ueneno tolli dicunt, non referens hoc ad canis proprietatem. Meminit etiam Amicus, sed non probat: ita enim inquit cap. 3 6. praecipiens canes interimi,quos tamen interemptos per uicos abjjcere,ut sic putrido uapore cςlu impleant, unde aeris naturam mutari aiunt, quae tantum hominibus e itialis erat,non probamus, licet id aliqui laudent. Hanc nostram sententi in confirmat Historia si s ulam mavis ap- poli re non multum contendo in quae de Apollonio Thivpς0 recitatur,cuius meminit etiam seroaldus,qui Ephesios postilentia laborantes hoc Alexi pharmaco liberauit. Voc, ij in concione Ephesiijsostendens in Theatro senem squa- ij qm, pannosum, euin iussit lapidari: quem obrutum, ςqm lapidibus subductis iussisset extrahi , inuentus qst canis hyst/, atque enormi magnitudinς spumas euomstias eX Ore, Wς itum lenem illum fuisset cacodaemonem pestilentiae au-00rem,uel ipsum mei morbum portentoso monstro, & . eli nimante expiatum . Non desunt enim medici, qui pem uirus assimileint canis rabiei: Ost enim uterque morbus ς'di gione laedens. Quare poetae significantes id,fingunt in yςstilentiis infernum canem per regiones peste assectos er'
Caneshabent cupestilentia assini
425쪽
3 Ia DThucyd. Narrat. Testi lentia.
uuin Taenarus vincula ferri Rupisse canem fama, s nonris velocis. Et mox inter signa ait: Noctesilanti Amphionios ululasse canes, &c.
Et noster Maro Poeta idem, ac Medicus in descriptione pesilentiae in Georgicis dixit canes rabie laborasse, uae idem est cum pestilentia:
Hinc canibus blandis rabies venit, icc. Nam in pestilentijs magnis rabie etia homines efferantui, ut de Leuthario in a. Hist. narrat Agathias, cuius mihi uer. ba libet recitare : elegantissime enim rabie furentis Ducis tymptomata persequitur. λυτορ δὴ ουνο Κατοh, ἀμάλαἔν-
, πορθινυθουν οικέοτατα ἀπεβίω, idest, Ipse igitur ImperatQr uel in primis declarauit, quod ipse diuinitus immissis urgo batur poenis: attonitus enirn fiebat, & rabie corripiebatili manifesta,ueluti dementes,ia furentes,& perturbationibu agitabatur innumerabilibus, & gemitus emittebat grado i& interdum quidem prono capite, interdum ad latus pari mento incidebat, spumaq; multa os diffluebat, & oculi tig ces erant, ac peruersi. In tantam demum miser insania pol uenit, ut etiam proprios artus degustaret; apprehendςpΤenim mordicus brachia dilanians carnes, deuorabat e quasi fera lingens cruorem,ita seipso repletus paulatim ςqycidens,miserrime uita perfunctus est. Sie Vergilius 3.Gςψys' in illa peste testatur euenisse:
----- rijsq; refecti 1 rdebant, ipsiq; suos iam Morte sub aegra
j ij meliora pi A erroremq; honibus illum
Disιissos nudis laniabant clibus arm . . in hoc
Quare etiam Eusebius Pamphili Episcopus Cesariς'η
426쪽
sienificans,dixit pestilentiae rabiem. Cum uero canibus as fines sint lupi,5 sub eodem fere genere. Sunt enim lupi ca nes siluestres δέ efferati, HOS quoque multi sunt,q ui testen. tur portendere futuram pestem; & praesertim Philostratus ei antiquis in uita Apollonij Titianae , ubi dicit, Lupos damna hominibus inferentes consueuisse prς monstrare pestem; quod multi etiam in recentioribus pestilentijs obse uarunt. Et inter signa futurae pestis collocant, si lupi ciuits tenta grediantur,&damna inferant, ut in suo tractatu de Peste prosper Borgarutius, & Andraeas Gallus in fasciculo de peste. c. d uero etiam quandam proprietatem,& uim occultam habeat canis ad pestilentiam depellendam ex mediucii 1ς penu depromi potest. Narrat enim Absyrtus omne iumentum κτανορ in morbo, aut peste afflictum, si caput cani, num uratur, &fumum reddat sub capite eius leuari. Quod mirum fortasse non videbitur , si quis sylvam ingentem remediorum ex canibus depromptam legerit, cuius vel pili ,
vel carnes,Vel lac,vel urina,vel stercus, S alia quam plurima ad uarios morbos prodesse leguntur, quae uberrime pers quitur Gesnerus de Quadrupedibus,lib. i.imo contra uenena pollere legitur, quae sunt pestilentiae germana ; nam auctor est Dioscorides primiparte canis lac, potum contraue. nena antidoti uicem obtinere,& contra rabidi canis mΟ sum,ac uenenum ex ipso cane multa prodesse legutur, multaque desumiremedia, ut ex pilis, lacte, salitis carnibus, &cuimo etiam ad praeseruandum; quae omnia si quis uelit,legere poterit loco ante citato. Illud etiam antequam a canibus discedamus, non erit alienum adnotasse,quod Lilius Greg. de vario sepeliendi ritu notat Bactrianos, & Hircanos canubd obij cere consueuisse suos carissimos aetate confectoS,S Cicero in I.Tuscul. ait: Magorum mos est no humare cor
Dra suoru , nisi a feris sint antea laniata. In Hyrcania plebs pdblicos alit canes optimates domesticos. Nobile autemgonus canum illud scimus esse, sed pro sua quisque faculta':ςpδr ha quibus lanietur, eamq; optimam illi esse censenti pulturam: quod etiam statuit Sillius Italicus lib. 13 .Vbilios sepeliendi ritus persequitur:
Tellure cot perhibento is mos antiquus Ibera
Eaanima obscoenus consumit corpora vultur,
427쪽
eum lucem posuemni membra,probatam est
συνιριαιτιξ2m, Commune contubernium.J Locus his amplissimus, & addicendum uberrimus campus occurrit de canum erga homines fide,& cietate. Soli enim inter binunia animantia semel susceptam uiri amicitiam,& contubernium nunquam deserunt,aut distracti obliuione obliterant. De hoc argumento plura habentur apud omnes scriptore, exempla, quae nimis esset longum persequi,&explicare; quare reijcio uos breuitatis studio ad Gesineri librum de Qua drupedibus, ubi de cane omnia collegit, quae dici possent,& tribus capitibus minutissime persequitur plures historias canum, qui testimonia summae dedere erga altores homi nes fidelitatis tum ipsis comoriendo, & in rogos sese uiuos iniiciendo,aut tumulis ipsis in sepeliendo, tum ip s abhostibus defendendo, & mortuos custodiendo. postremo etiaoccisores dominorum agnoscendo poenasque ab illis,quantum in ipsis fuit,accipiendo. Quare cum ex his statqus fieri non possunt,ut canes a dominoru contubernio prohibeantur,&diuellantur,possintq; uicissim retro commeantes pe stem inferre, recte institutum,& a doctissimis uiris in prςcustodiendo a peste familias praeceptum, ut canes omnes, A feles occidantur , idq; passim Princi hes;& Resp. obseruant, eum adest suspicio pestis imminentis ex contagione. Euse' bius Pamphili in lib. 9. in pestilentiaedescriptione aliam ea sana innuit, fuisse illis temporibus,ut induceretur κυνοκβνὰ, idest,canum nex, quia scilicet mortuorum corpora depastarentur i inquit enim, ιυστ' usu κατα
ut iam per media fora, & angiportus mortua, & nuda cor poeta multis diebus insepulta proiecta spectaculuintuetim miserabile praeberet, iamque etiam nonnulli canum fuere ci
bus, propter quam praecipue causam uiuentes animum canum necem perpetrandam applicuerunt,timentes, ne rubie efferati humana corpora edendi scelus perpetrasco
428쪽
uendam, repra uendampestem adhibita recen
nempe Retagionem, Aeris expurgatione corporis,et animi perturbationu purgationem AElpharmaca, ue Antidotos, cibos, revulsio
l ERs FC TYR vs hoc anno inchoatam superiori Thucydidis Historiam de pe ste Atheniensium,quam absoluere,& nostris explicationibus totam declaravre nequiuimus ob nimiam sententiarum,& rerum copiam quae singulisset re uerbis sese nobis innumerabiles ob tulerunt explicandae, tum ex Philosin u
429쪽
ad tertiam ex nostra diuisi Ons narrationis partem a nobis uentum sat, In qua,&desaratis prius Π Vm fere tantum ac si gnificatione causis, ne palam ageret Philo phum in Historia Thucydides,1 nobis tamen laxius ex licato,dc ordine pene admirabili omnibus pestis accessionibus,qiuas Greci Medici uocant συμ α φατι suasi medice enumeratis, quae n6scu Hippocratis Epidemicis, tertio praesertim, ubi illic ipsam pestem describi SC aliorum scriptorum pestileptijs comparando enucleate exsolutinus, tande histbrico Inore, acora. torio penicillo, Mque colori s uim aΠorbi insolentem, ae inusitatam amplificat, S exaggerat, statimq; dicit nullum
fuisse inuentum medicamentum,quod tantae pes trauerten. dae esset accommodatum,operaepretium me facturum sum
ratus, si hodierno die in hoe studiorum exordio uobiscumagerem familiariter de pestilentiae auerten remedijs,qua potissimum usui paui angiquit 'am quae recentioles adhibuerunt, est et pene infinitum tum ad ab sentis mali prα-
custodia,quam Graeci uocantareo φυλακαν, tum ad iam praesentis,& sςuientis iniuriani propulsandam, quae laci)seu, idest, curatio dicitur, cum hae duae medicinae prae hpuae partes idem fere sint,nominibus tantu discrepantes, ut docet Galenus praeclare r. de differe seb. cap. . uel steris runt,eodem teste Galen ispla remeditorum quantitate , do qualitate differant. Quod quidem arguitientum,sive male ria,& quasi seges orationis, licet sit ex media medicina repotitum, a nobis tamen non medica methodo, sed hist0ric tractabitur. Ex ueterum enim cum historicorum, tum m. dicoru penetralibus omnia ςa eruemus,ex antiquitatis q. 'si tenebris in lucem proferentes, quae ad pestilentiam pyτ cauendam,aut depellendam a ueteribus usurpataliterarumsu ni monumentis tradita,ac consignata.
ximum Primus igitur in pestilentiis de pelledis modus,prii cop)qiriἡὸ pyς ςntissimum remedium apud omnem uetustatem an si s hs: xjqHissimo in usu,& more positum inuenitur, ipsam ςxusq; Deorum, celestis ire placatio. Insita enim pςς
natur a animis omnium etiam barbarorum Asteratorumqi
insedit 6 nio, Deum esse, qui regat h d mortalia, S hq'm lefactis hominu , peccatisq; indigii ti precibus, uQx' β' pi cari. Cum ergo scitum sit in Medicina oraculum D '
430쪽
sii librito de flatibns δε alibi periculcam in τις - αυὰ,τ in ιτματα, idest, contraria contrarioruaa sunt inedicatamenta,quod ubique sere repetit Galenusaia arte medica, decbstitutione artis, in methodo, libris de tuenda valetudine,
in Epidem.N Aphorismicjs Comentarijs tapius, & omniabus fere suis libris, quoties ob aliquod populi scelus, S erratum in pietate, S cultu Deorum poenaea Dijs immortaliabus repetuntur per hoc supplicium, quod potissimum ad Deos referri testatur Galenus I. Epid. dc Hipp. in prognost. ut quidam interpretantur per diuinum illud τοθίον, quod
in morbis maxime considerandum voluit, intellexit. Historici Vero θεαλατον συμφοραν, Vt Halycarnasilaus,& Diodorus
Siculus, idest a Deo immissam calamitatem, bellum Dei,dc plagam Domini Sacrae literae vocant, &ad Deorum placumina sunt conuersae: mentes, malis finem fere semeer inuenerunt. Romani igitur, quos maxime, & frequetissime hoc malum exercuit, pacis Delim exposcendae causa, vel preces,& supplicationes publice,priuatimque Uciendas decernebat, ut in peste apiat ab Urbe condita J9. de qua Liuius lib. II. supplicatio circa omnia puluinaria indicta in diem unum,&Coss. edixerunt, ut per totam Italiam triduum supplicatio,& feriae essent. Et in pestilentia, quae subsecuta est anno N. de qua Liuius eodem lib. becem viri supplicationem in biduum,valetudinis causa in Urbe,& per omnia fora,colnciliabulaq; edixerunt, maiores duodecim annis OmneS coronati,& lauream manu tenentes supplicauerunt, Vel VO tu nuncupabant,ut in peste,quae accidit anno ab Urbe condita
3 λλ. de qua Liuius lib. l aedes Apollini pro valetudine vota ςst: S in ea, qtiae ingruis anno , a. de qua Liuius lib. 27- Pretor Urbanus ferre legem iussus ad populum, ut ludi in perpetuum in statuta diem voverentur ,&anno 376. in pelle, des V Liuius lib. 1. Q Martio Philippo verba praeeunte po- pdlus in saro votum concepit, si morbus, pestilentiaque ex gyQ Romano emota esset, biduum ferias, ac supplicationes
iς habituru m, d in superiori imius an ni pesti lentia Cqnsul 4polloni, Aesculapio, Saluti dona vovit, δί dedit signa inauxλῖ , Vel sacra faciebant,ut in peste quae accidit anno 3 3 F. de id Liuius lib. 1 . sacris faciendis Lectisternio lucyx pio in Vitie Romana facto per dies octo Apollinem, La