장음표시 사용
431쪽
3Τδ in Thucyd. Narrat Pestilentia
tonamque, ac Dianam, Herculem, Mercurium, atque Ne ptunum tribus quam amplissime tum apparari poterat, sti tis lectis placavere, quod mox saepius in alijs subsecutis petilenti js,renouatu est, uel Clauum figebant Dictatore nomi natim hac de causa creato,quem Clactum, teste.Lmio,quii rarae per ea tem pora literae erant, notam numeri annoruri
fuisse ferunt, ut in pestilentia anni 39 a. qua Liuius lib. . Senatus Dictat Claui figendi causa dici iussit,& anno 1 .ist peste Matronarum veneficijs inducta fixus clauus, ut mox etiam in Poetiliana pestilentia factum est, uel ludi fiebant,ut annot 3 9 r. De qua peste Liuius lib. 7Mictis superstitione asti, mis, ludi quoque scenici noua res bellicoso populo inter
alia caelestistrae placamina in iij tuti sunt,ut etiam tactum an no sqa de qua Liuius Eb a . uel demum Peregrini in Urbe dii aduehebantur,ut anno 6 a. de qua est eiΕ pit. Liu lib. II. Cum ciuitas pestilentia laboraret, missis legatis,ut Aesculipi signum Romam ab Epidauro transferret, anguis, qui se in naue contulerat, idq; ipsima numen esse constabat, dep0rtauere. De qua re etiam Ualerius Maximus Ouidius elagantissime lib. 13. Meta mer ph. Sed huius remedii uis nusolum gentilium & exteroru m historijs, sede tia mult0gis sacris exemplis nostratibiis comprobatur . Dauidic illa pestis, qua tridui spacio septuaginta millia hominu con sumpta sunt, testantibus Sacris literis Regum et . c. 2 . A LParalip. necnon Iosepho Historico,& Sabellico, Dauidi ipsius precibus, & penitentia cessauit ; nam suorum peri jito consternatus sucum induit, ieiunisi egit, multis lachryd j humi sedens a Deo ueniam precatus. erecto altari, tandςmim petrauit. Sic inter Christianas historias Pelagiana,seu linguinaria pestis atrocissima, qua oscitantes tantum, nutantes interibant anno suo. Mauritio imperante, Grςἶ'rij Magni orationibus,& prece cessauit,circumlata ibi ς; , pompa,ac supplicatione B. Virginis imagine a D. Luca stybre ad viuum ex eius ore expressa, quam ubique tetrδlentis caeli grauitate cedente, optata salubritas sequζbδx' 'qui etiam Angelum, mox in summa Arce Adriani dystna ensem pestiferum recondentem uidit, in cuius ustimoriam sempiternam locus ipso Sancti Angeli nomς' ' 'tinult,ut Sigonius i de regno Itali adultuabbu
432쪽
ie ulit. Sic lapius Sacrosanctae Virginis ini plorato praesidibemotae feruntur e locis pestilentiae, sub Iustiniano in urbe Constantinopolitana ob depulsam pestem institutum Pu tificationis ipsi' Virginis festum dicitur.Sic in Gallia, regnate D. Ludovico nullum remedium pesti inuentum praeter huius Virginis implorationem,& concursum ad illius templa,quae qui adibant, omnes sanabatur. Et in alia Parisiana peste,ctim nullus finis, neque ulla esset medicina,populis ad Virginis aedes deuoto animo confluentibus illa sese omnibus uidendam praebuit,&benedicens sanitati omnes pristi nae restituit. Sic Treuerensis ciuit sper sanctum Nicetium liberata alueinguinaria anno 16 s: teste Gregorio,& Ctes, ire Baronio in A nnalibus. Sic in peste; quae grassata est anno quam ponit Sigonius sub 68 . arae uoto nuncupam D. Sebastiano in Ecclesia D. Petri ad Vincula Romae pestis desiijt,ut testatur Paulus Diaconus,& Sigomus lib. a. de regno Italiae. Idemq/ Sigonius lib. 8. de regno Italiae testatur peste, quae incidit anno ido6. sub Henrico I. sublatam pia iancto. t rum corporΠm circum comportatione his ipsis tferbis: isynesiij,& Theopontii martyrum corpdra in aede Nonantullanarecondita Mutinensis ac Bononiensis populi precibus per triusque ciuitatis agros,atque castra a Monachis circulata salutem staris corporibus attulerunt. Et Amicus auctor
est in libro de peste Beati Nicolai Tolentini precibus Brixias ' saeuissimi liberatam anno 1 78. Sabellicus in peste anni 1 11. sub Leone testat nihil aeque auxilio fuisse fesse juitati,ac pio tu preces assiduasq; circa tepta supplicationes ed dubitabit fortasse aliquis hoc loco de huius rei causis, S euentu , praesertim, scilicet quod populi idolatrae,
qdi uerum Deum non agnoscerent, uoti tamen compoteshὸς ratione fierent, quare ut hic euellatur ex animis scrupum , ut minuatur haec suspicio , dicendum tribus id potuissqφ0dis Udidere, uel quod lDeus Optimus Maximus, cuius
ςcti infinita benignitas delectatus illa populorum feligionςI
'gmuis in tenebris,lt summa ueri caliginae,ac caecitate uerkyxςntur,quia tamen mereri aeterna praemia non poterat,noq*ς' men ullum bonu sua uellet remunerationa ; ac bene 'it Oxerς uoti compotes proue iaciebat. Vel quia Diabo, Ris mundi Principii aeris literis appellato, qui in m
433쪽
sub idolorum cultu superbiam sedebat,ac piopagahat, nondum erat facultas adempta. Et poterat naturalibus salieni remedijs, quae illi non ignota, supplicum uotis satisfacete uel demum s ut Phy sicam attingamus rationem id summ-sdei populoria, cogitation j, quae uulgo dicitur imagistζυo,acceptum referendum; fides enim in medicum venis mero egrotum sanat, quare desiderat in Medico auctoriti te in Hippocrates , 6c Avicennas dixit plus prodesse interdusgri fiduciam, quam medicina. Vehemen S uero cogitatio. lnihil non potest efficere, presertim in naturalibus, ut plensiunt philosophorum pagi de Maiusmodimiraculis, adeo ut cum popu li Di js suis maxime fiderent, & cogitatione ad hoc conuersi fixa perstarentiuoto no fraudarentur: si enim gignendς pestis causa hsse potest in homine uehemens cogitatio, ut probatum a nobis est cum de causis ageremus,ea. dem profecto depellende etiam, amouende potest. secundu Altera methodus ab antiquis adhibita ad prscauendam, ly ὸ his ustandaq; peste ea est, que cause maxime comuni,&pestis aesis 'eY sectandu Deum occurrit,qui est aer, ut testatur H purgatio pocratcsin libello de natibus,&de naturalium ata,&in Diu demicis, a qua sola ueram proficiisi pestem multi sunt qui putent,& autument,ipsum Hippocratem auctorem preseserentes, qui in dictolibello unam omnium esse morbosum & ideam,& causam dixit aerem, sed potissimu m pestis, qRλ, ipse uocat ibi κοi πυρίτον dest, comunem febrem, qu0 ex communi sit orta principio aeris, eaq; metho Smplo est, ut triplici quodque ratione resistimus huic causs, nemp*futiendo, illius uitia corrigendo, corpus receptum muni ado, ne ad su scipiendu/ο xv id est, morbosa inqui namenta, facile, astumq; reddatur. Primum ergo,potis mumq; consilium, ac preceptum in pestilentia uitanda, ςR p sertim aeris corruptela contingit est fuga,&iblitermin taliγND- ο μοιρα, Mestim mutadiis cςli1 ratus inquit si es, tumulia de pestilentia boum, lib. 2anue quod p*sentis 'in remedium quoque nullu salutarius uidit essessi racastori. )s fiat tempestive: nam si protrahatur quoad quo/mσματα corpus attigerint,inanis fuga, imo nonnullorum in 'tentiὶ perniciosior,quia magis in aere mox bono affecti ς'
sciuntur. Hanc regulam post Hippocrate , quie/mPte
434쪽
dedit a.de natura humana S 6 Epidem. S.COnt. 2o. attribia ut unulli Rasi Almans bris Regis ArabicLMedico, qui triabus eam adverbijs circumscripsit,cito, longe,tarde,quae eloganti allusione medici, quidana recentiores pilulas dei triabus appellarunt, quibus nihil tradunt in peste praestantius, ε quas nos isto uersiculo comprehendimus. Cede tam , longinquus abi, Ierm reuerte. Quia vero non oes debent, aut possulit loca pestilentia laboratia deserere succedit altera inuicatio. ex Hippo.doctrina et: de nat hum. duplici crure incedes nempe cauendi primu,ut, qua minima fluxio spiritus os ingrediatur,deinde aeris vitiosii corrigedi,ut reddatur, ενιουτατη,idest, maxime peregrinus, idesso, ut interpretatur Galenuso purus,attenuatus,nullo inquinamelo corruptus,odoratus,ac salutaris,
prorsusque ab eo, qua morbos peperit, alientissimus, ad hoc praestantissimum remedium est nis, quo usus Hippocrates hanc ipsam Atheniehsem pestem, de qua hic Thucydides, Aipse in 3. Epila tota Graecia depulit, cui enim aeris corruptela fiat potissimu ex humido superuacaneo, quod putredinis parens, merito igne adhibito,quo nihil ad id efficaciuS,exiccandum fuit,neque tamen ex simplici, & quavis lignorum materia ignis debet accendi , sed ex lignis odoratis,additis corollis,ex suauissimis noribus contextis,alijsque rebuSsuauiter redolentibus excitandus, quod fecisse Hippocratem testatur Galenus lib.de Theriaca ad Pisonem, cuius
mir)ndum Hippocratem, quod pestem illam, quae ex
βςihiopia in Grςcos delapiasterant non aliter curauit,quakmmutato aere, & alterato, ne amplius qualis erat, respira ςum ergo iussisset per uniuersam urbem ignes accen- simplicem flammae materiam habentes, sed corollas,
435쪽
3sa In Thucyd. Narrat. Pestilentia
& flores quam maximo odore fragrantes, haec confii usurpanda ad ignem alendum, & ipsit etiam inspergere vis guenta quam maxime delibuta, & suavem odorem habenatia, ut hoc pacto purum iam redditum permutantes aerent respirarent, hoc remedio Hippocratem secuti usi olim sunt lin pestilentia etiam Veneti Francisco Foscam Duce, dum εpestilentia laborarent anno i 3 8. noctu enim ad purganest laerem ignes passim ex odorata materia accendebantur , se in Belgi ea prouinciaboc praeceptum secuti ignibus Bom. bardarum, earumque intenso sonitu pestem' extinxerui cuin interim plebei j alios ignes in pellibus& Urnibus accende. rent, a quibus fuit aer expurgatus,vnde natum Adagium di cit Amicus,cornua hic adurun ad locum significadum pestilantia inquinatu, qui tali egeat remedio. iic Lemnius de
occultis nat. mira lib. a.cap. Io, dicit factum Uud Nervios;
quos Tornacenses modo vocant,ubi milites esidiatij mschinas,tormentaq; bellica puluere bombardico,non globis oppleta urbi obverterunt; eaque sub diei,noctisque crepusculum incenso funali explodi curabant,quo effectu tu est, ut sonitu violento, fumantique odore aeris contagium discutere: tur, tectaq; iuitas a peste facta sit immunis, lolibera,moxqyaddit ipse Lemnius. Neque enim minus praesentaneum est
hoc remedium in dissipandis nebulis , infςctiq; aeris conta igijs, quam quod Hippocratem factitasse legimus extructis pyris,congestis' i sarmentis, ac fascibus per compita ignes excitare. Plutarchusin libro de Iside & Osiride reddit huid facti carisam, quod scilicet, tenuem reddat aerem igniso sor scilicet,& humiditate densatum dissipans, τὸ, turbatum & caliginosum, δε ideo usurpatum a mς dicis in pestilemibus morbis,' γ' Hiaηοὶ ω ρκτα Mi '
Ἀχαρκευ&υ κρα ωwκκρ idest. etenim Mediei ad pestilente λ fectus prodesse arbitrantur flammam multam accendοῖς itamqua attenuantem aerem, attenuat uero melius si bζRφOdorata ligna incendantur, ut parissi ; iuniperi , dc pi Τ Ηuius Vςro remedij auctorem idem facit Plutarchus Aznem agrigenirnum medicum, qui floruit ante Hippo.aiR 'Bis cum Empedocle teste Suidauta enim altibidem,AM' ε
436쪽
Acronem igitur Medicum Athenis magna grassante pesti. lentia vehemeter laudatum dicunt, quod ignem iusserit acicendi aegrotantibus, non paucos enim iuuit, quod non solii priuatim, ut hic innuit, sed et publice factum testatur incensa pyra Paulus Aegineta lib. 2. cap. 33. Aetius tetr. 2.capit. 9 . 4t Oribasius lib . cap. 2 .ijsdem omnes pene verbis. Plinius lib. 6. capit. z7. Empedocli tribuit id, ubi et pestilentiae solis obscuratione contractae prodesse ignis sustitum dicit. pestilentiae,quae solis obscuratione contrahitur ignis sumtu multiformiter auxit lari certu m est, E mpedocles,& Hippocrates id monstrauere diuersis locis. in quo arbitror ego esse,μνημο- , idest , memoriae erratum in Plinio, qui pro Acrone posuerit Empedoclem, qui eisdem floruit tepori-ribus, S patriae etiam pestem depulit sed alia ratione,ut scri bit Plutarchus aduersus Colote, obstructis motis faucibus, per quas Auster in campos incidebat, ut etiam Selinuntijs
Siciliae populis cauctore Laerti ob suis sumptibus deductis
proximisfluminibus ad temperandum aquarum putridaruinfluuia afferentia grauitate odoris & foetorem, ιρυσω ρω, quae causa erat pestis, quare non solum publice, sed in priuatis etiam aedibus ignibus odoratis utendum ad aerem repurgandum, sed habenda semper est ratio regionis, anni temuporis, temperamenti, artatis, consuetudinis,&ssimiliu, quae indicationes cui medicis utar uocabulis in solent interdum ratione,& modum remedi j immutare, usus enim reru pr
ςjpit non abusus,ut hi faciut, qui in ipso calore ςstatis ignes λςςςndut magnos, qui potius obsunt, nisi sint moderati eotye P.Aegineta lib.7. c. et a scribit κωρι, valere ad pseruatione peste, προρ me Duplexq; proponit,3lterum magnum dictum solare ex triginta sex rebus con- , alterum lunare ex viginti octo , quibus utebantur
4ςgyptij in sacris Solis,M Luns quotidie ad purgandum aequia scilicet Solem,& Lunam aeris opera omnium ςRe bonorum, malorumq; auctores putabant,de quo mi'l'
u Plutarchus de Iside dc Osiride. Hoc quoque remedi . Romanos scribit Herodianus Commodi temporibus
μῆ i ubi dicit in magna illa pestilentia Commodum medi Ddd corum
437쪽
corum consilio secessisse in Lauretum a laurorum ne iibus nomen adeptum, quod scilicet, laurorum ευ ο διι idest bonus odor reluctaretur,ae resisteret aeris corruptelae, ταν τοὐ ἀερω φθοραν, nam quoque Plin ius lib. 24., cap. S. in haesententiam dixit Laurus delphicae folia trita,olfactaq; subinde pestilentiae contagia prohibent, tanto magis si etiam ur1iur, praeterea et aduersari venenis lauream ueteres prodidere,ut testat Valerianus in hieroglyphicis , quia vis isti igne si teste Eusebio,& ideo daemonibus in uisam, dc morbos sa cros abigit,& coruus ubi chaamaleotem occidit,a quo laebtur, lauro infestum virus extinguit. Idem Herodianus eodeloco scribit caeteros Romanos in Urbo Medicis iubentibus esse usos rebus odoratis, δί Iustitibus aromatum, ait enim,
τm, idest, verum de ciues in Urbe degentes ita iubentidus medicis Unguento maxime odoratomares, dc aures impidibant, sussilibusque,dc aromatis continenter utebantur,cum quidam asseuerarent bonum illum odorem praeoccupam tem, implentemque meatus sensuum prohibere me recipe'
retur tabes aeris, uel si quid etiam confluxisset prius maioreui confici,ac profligari, in quo illud notatu diinum, qa04 iubebant illi Romani Medici aurium meatus implere Odinribus,sorsitan existim antes nos per aures quoque inspjraro, Ut de capris credidit Alcmaeon,quem refutauit Aristotei'; quorum fortasse auctoritate motus :nostri teporis insignis medicus Manardus lib. r.epist. 3. iubet aures oleo des ς suave olenti interius inungi. Arabes quoqi Medici ut AG cennab& Rasis monent aerem corrigendum rebus Odorytis tum incensis tum aspersis per cubiculos, tum manu g statis dc naribus attractis, quareetiam Laurentius Ioubor tus insignis Medicus lib.de peste cap. i i vult etiam coll0ypyςndi odoramenta quae *pius manibus aeontrectente να naribus admoueantur, ubi etiam quorundam rei jcit λς' tentiam, qui odoramenta improbabant, cum dicerooxy:nςnum ad cor odoribus pervehi expeditius,& eius adi φ
438쪽
Pria A. . Praefatio Lib. II. 3
benetrationem de qua re etiam facit mentionem Massarias libro a.& eorum non probat opinionem, & ridenda profecto, ac explodenda quorundam opinio, qui putarunt foeto-tena, tetrum odorem posse pestem expellere, quassi venenum veneno tollatur, ut de arsenico tradunt gestato, sed in hoc non probatur ratio, quia silmilis non est, & latrinis prosecto donandi, qui latrinarum inspirari odorem aduersus pestem suadent, quos etiam ridet Ioubertus In dubitationi bus de peste. dub.quinta. Tertia indicatio praecustodiendi homines a pestilentia Tettiure prodit ex ipso corpore suscepturo, quod im iniis debet a mediu coerecrementis superuacaneis esse immune, ω expers,ea enim αque his referta tamqua sulphur ad ignem aut esca, sunt pro
est in omnibus communis a recrementi S vacuum qua maxime corpus esse, & transpirabile. Ad hoc igitur. Socratica adhibenda antidotus, quae nunqua frustra suscepta dicitur, quae fuit temperantia, de moderatio in ratione victus, quae graece dicit diaeta, per quod vocabulum cum Medi. principibus Hippo. & Galeno omnes res a medicis dictae non naturales debent intelligi aeris expiratio, δί inspiratio, cibus potus, omnus,de vigilia, motus de quies,animi perturbationes, de usus; veneris, po stremo recrem enta tum deiecta tu mrristinac alia, si quae sint a medicis adhibita, praeter siliarma ςdm dc chirurgia d& huc pertinet tota Celsi obseruatio lib: Lς p.ritimo tradita,qua quis in peitilentia utatur adhuc ii teger,cum tamen securus eme non possit - in e o cum Cicerone in librode offlauabus administris, de quan ancillis suffulta moreuenetae matron ς cuperem incedere, quae sunt notitia sus corporis do temperamenti, 3I cognitio ea-Πλm rerum, quae prodesse, de obesse possvns . Hac usus So-ςr tes in hac ipsa Athe iis peste se incolumen praestitit,
439쪽
probatum est esse moderatum,& temperantiae beneficio
continens, & propterea cum Vulgo pestilenti morbo aegi, tarent Athenienses, ex quibus alii interibant, alij ad motii, 'ique periculum grauiter affligebantur,aelus Socrates ribu aegrotauit,& Aulus Gellius nOct.att.lib. 2.cap. t.de eo sic ait. Temperantia eum fuisse tanta traditum est , ut omnia fere vitae suae tempora a valetudine inoffensa vixerit, in illius pecstilentiae vastitate,quae in bello Peloponnesiaco in primis ipsam Atheniensium ciuitatem internecino genere morbi depopulata est, is parcendi, moderandique rationibus dici.
tur a voluptauim labe cauisse, &salubritates corporis reti. nuisse, ut nequaquam fuerit communi omnium cladi ob noxius: nam ut praeclare docet Galenus Commen, r. in primum Epid. Hipp. coni.7.S 3 .in 3 .coni. 3 a.dc apertissi. verbis Oribasilus lib.7.cap. 23. 2. Aegineta lib. 2.cap. Iq. offensiones
aeris pestilentis victus genere instituto a tempestate domi. nante diuerssi,facile declinari possunt,quia eodem auctore.
de dissifeb. cap.q. ουρέν των αἰ- ανευ τῆς τοὐ πασχοντο τηλοτη-- idest, nulla causa sine patientis aptitudine gere natura consueuit,& AuenZoar lib. 2. tra. I
Lap I testatur eos qui bene,&ordinate se custodiunt everbis eius utor: & habent cautelam,&praecisionem conueniente euadere bene a periculo, nocumeto pestis, & qm homo non solo corpore constat, sed et anthio, cuius plerumque pςd turbationes grauissimos pariunt morbos, & in ipsa potis mu pestilentia dominatur, vel ipso in hacipsa narratione istuante Thucydide, qui dicit, t30mis, , idest, animidefestione,
malorum, qua etiam ad desperationem, v ρτο ριπιπει
adducebantur, liud excogitauit adhuc remedium maerori alexipharmacum antiquitas, nepe Musicam, cuius ut 8R Vetcres innumerabiles, maximosque morbos sanatos nubse compertum est, ut nos in nostris hebdomadis ex Plui hcho,Athenso Martiano Capella,& Boethio ostedimu .rigiarchuSenim auctor est intract.de Musica ex pratinae iςm
monio, qui id scriptum reliquit, Lacedaemonios a Tb RNCretens', que ex oraculo Pythij A pollinis acciuerat,4 pςμμfuisseu lusica liberatos, quod etiaim comprobat Marti/RR
Cδpella, qui lib.ο. de laudibus Musicat inter alia hos q*''i
440쪽
eeitat Thaletem Cretensem Cithar suauitate morbos, aepestilentiam fugauisse, quod fortasse voluit significare etiaHomerus,cum fingit graecos in placando Apolline auctore Pestilentiae totum diem concinuisse Paeana.
Placabant totam per imm nAmina piabi,
Graecorum enes pulchrum paeana caventes. II
Nonnulli interpretatar Musicam hanc; M hoc remedium nihil aliud esse nisi ipsam animi laetitiam, de quo remedio, in ipsis agemus praelectionibus, cum venerit occasio. Et quoniam interdum ita comparatum est hominis corpus,ut
nulla fere diligentia prohiberi possit, quin quaedam reliquis
confecti consumptique cibi, ac nutrimenti iam immutatis quas natura respuit, tamqua purgamenta gignantur, quae debent ex corpore medicae artis praesidio extrudi, a medicis excogitati duo fontes artis uberrimi ad id praestandum, in omnibus, quas aggreditur natura coctiones, missio sangulanis, & pharmacia: quς licet communia stat omnibus modibis, &in pestilentibus constitutionibus usurpari solent per rationes omnibus communes, Duo tamen sunt ex his, quaa nominatim in veteribus adhibita ad pestem inueniuntur tamquam opportuna remedia ad utrum que,sanandam, sic, licet,& praecapendam pestem.primum ex primo fonte repetitum refertur ab Oribasio lib. . medic.colleo .capitu. 20. ex
Apollonio de Scarificatione, nempe ipsa crurum Scarifica-xi0,de qua ita loquitur Apollonius. Cumque pestilentia Vehemons per Asiam vagaretur, multique ob eam causam obi- ςnt,egoq; in morbum itidem incidissem,secundo die,cum xςmissio fiere crus scarificaui, & ad duas libras saguinis de-u Xi,atque hac ratione vitavi periculum, quo sane auxilio ςRm multi quoque usi essent, sunt seruati,erant enim signa plςnitudinis , atque illi precipue euaserunt, qui sanguinem ςψpjQseeuacuavissent, ex quibus postremis uerbis non esseh0ς praeceptum,ac dogma uniuersale colligitur in omni pem ςntia, sed in ea tantum,quae cum plenitudine humorum 'nidncta, nam interdum in pestilentia ab omni missione udguinis abstinendu, quod Galenus videtur testari in prim