장음표시 사용
451쪽
νο δ In Thucyd. Narrat. pessi si
finitiu=n venit, ac membris agit atra venena.
cuius uim aduersus uenena maxime declarat prςter Tli sphilu lib. . Ath. lib, 3 . ubi recitat Histpr. latronum, qui feti, uenenatis, & aspidibus obiecti, & commorsi, nihil les sunt quod illis ad Theatru deductis forte Caupona citru, queri
rodebat, misericordia commota,dederat,quo comes fera. rum ictus fuere inualidi, postero autem die ambo producti, alteri,qui citriu comederat, nihil rursusn'cuere uenena, alterum,qui id n0gustarat, interemerunt. Et ibi etiam ostendit pr mansum alijs cibis,omnibus uenenis resistere: quare excogitarunt recentiores multa remedia ex hoc, & potissi. mum Montagnana suum puluerem, de quo testatur, quod non uiderit aliquem mori, qui usus illo fuerit, rantam eius uim dicit ad prςseruandum. Huc demum omnia simplicia, quς aduersus uenena proponuntur a Nicandro in Theribo, & Alexipharmaeis quamplurima. Sic Moly Homericu, quod quidam putant rutam agreste, quod dedit Mercurius Vlyssi Alexipharmacum ueneni CirceS. Quintus,&postremus gradus tribuitur oenelso, idest, ubno oleo permixto, quod remediu casu profuisse in pestilentia compertu est: nam ut scribit Simplicius in Comment, pr dicam eii Q litatis,citato teste Arriano,in illa pestiletia, ς exercitum inuasit Antonini Imperatoris Romanorus, in Parthos proficiscentis, ob esum herbe cuiusdam , in nientes, amissa memoria, omnes interibant, nisi qui poli'nem hanc accepissent,qui seruabantur. In quo tamen ax tror mendum esse,de legendum pro Arriano Appianum. pro Antonino Antonium: huius enim rei facit in Parthi 'bello Appianus mentionem. παλιν επεκατρsNm
tuti sunt quicumque seruati sunt,facta sibi copia poculi Q nelgi,idest,uini & olei: hoc enim casu prςsidium mali spi' pertum est. Quod factum non caret physica rationς, sine causa in pestilentia uinum prodesse compertum ς ' manifestis qualitatibus ,&occulta ui agit in pestem enim h c ut omnium consessione constat, statim Ἀφφ'
452쪽
Vites, ad has reparandas statim ma ime aptum vinum, velidis, Hippocrate, M Galeno testibus aph. z.aph ij ubi dicitur Σfacilius restaurari, ac reiici potu, quam cibo, & ibi Galenus palmam dat vino celeriter, δἰ maxime nutriendi quare etiam adhibetur in animi defeci ibus,quia statim reficit, atq.
restaurat, calorem enim naturalem confirmat, roborat,atq. auget, propter quandam cum humano corpore & natura acinitatem, spiritus optimos gignit, nam in multis pestilentiis eogendi hac de causa sunt aegri ad comedendum,ut praecepit Avicennas , Galenus auctor est in peste . . . . eos qui cibum largum sumptissent conualuisse, qui abstinuiosent,in tertisse,occulta vim vero aduersas venena SC pestem habere vel ex eo possiimus coniscere, quod fere omnia medicamenta aduersus pestem propinantur in vino, sic dat Armeniam glebam Galenus n0 febrientibus, sic myrrhidis radicem Dioscorides, suam potionem Rufus, omnia fere remedia contra venenum Nicander, Corn. Celsus lib.6. testatur vinum esse omnibus venenis contrarium, praeterea omnes ingreditur antidotos, & potissi.Theriaca, ac Mithrbdatum: Hippocrates tande Galenus ipse testantur, nam Epide. . Hippo. coni. .ubi dolorum primo paruorum, mox lathalium curam docet,ad pernitiosos, Vinu proponit feruefactum,idest, vel satis calidum, vel decoctum,ait
est, maleficorum, lac,allia,uinum feruefactum,acetum, sales, ubi Galenus explicans verbum, interpre
xRr quidadolores maligni a maleficis, siue pharmacis, quae doleteria uocant, siue feris uenenatis , siue succis quibus-μδ ζX prauo uictu, uel pestilenti aere in corpore genitis, de igitur autumo dicta haec remedia, lac, allia, vinum se ης sectum, acetum, sales. Extat praeclarissimum testimoniuypRd Lucianu in scytha de vini ui aduersus pestilentiam: na' monitu Toxaris scythae, angiportus ciuitatis vino irrora-
453쪽
Asclepiadeos relatus Toxaris ab Atheniesibus, Millisi i , facta sub titulo idest, aduenae Medico,sed non etit ab re integram historiam, A verba ipsius Luciani recitate
ταθυομis , idest, tempore magnae pestis visa est Architeli, Areopagitae uxor Demanete) videre adstantem sibi scythi imperare, ut diceret Atheniensiibus, quod cessabunt peste vexari, sit angiportus vino multo irrorarent, hoc lapius h. stum, neque enim spreuerunt Athenienses hoc audito moniti sedauit illorum pestilentiam, siue quod vapore qu0sdam malos vinum eytinxisset, siue quod aliud quid maius intelligens Heros Toxaris tam g medicus id consuluit, melices igitur sanationis adhuc etiam redditur ei equus albus iucrificatus. Vergilius quoque videtur significare, huiu seme
dij vim esse maximam in pestilentia, ubi ait in a Georgic ς
pest. brutorum. Profuit inserto latices infundere comu, Lenaeos Leatis alus morientUM una.
Sic Plutarchus narrat, νοσημα idest, morbum; pς lentem, qui in exercitu Caesaris vagabatur, τηνατο iην md mi ηρανοικογαμ ενον idest, qui duxerat originem ab imissilitis cibis, &victus ratione, quia radicibus vescebanissy)curatum fuisse hilari meri potione, quam assecuti capt/yx be Gomphorum in Thessalia, licet id factum dicat, λογως, idest, praeter rationem, scilicet, medicinae,admi'hi' quodam modo vertit interpres latinus,eius uerba sim
Gomphos Thessaliae ciuitatem, non modo aluit eXςxςi ''
454쪽
sed etiam morbum abegit praeter rationem, & expectatio nem: nam cum incidissent in magnam vini copiam,& biberent largissime, deinde se se voluptariae vitae dantes, S5 debacchantes in Via prae ebrietate, propulsarunt,& abegerunt morbum in habitum diuersum corporibus mutatis, & Fablopius de bubone pestilenti ex Fracanciani auctoritate testatui dari vinum in febribus pestilentibus, Palladius lib. 1 1.tit. 1 .uinum salutare contra pestilentia docet facere in optimi musti metreta Vna, antequam ferueat, tunsi absinthij octo uncias linteo inuolutas demitti iubens , & exactis quadraginta diebus auferri, &reponi ad usum. I assis & Albertus tradunt Ventrem arietis cum uino coctum, & aqua dilutum prodesse ad pestilentiam ovium,& Isaac in libro di ibrum particularium testatur uinum ab antiquis fiuisse comparatum thetiacae magnae, ita enim inquit,antiqui assimilauere uinum theriacae magnae naturae, qΠia compererunt ea duarum contrariarum rerum etiam iuuatiuam, unde uin
etiam similiter repererunt esse duorum proficuum, calefacit enim frigida, k in frigidat calida, humectat sicca, extenuat humida , eius tamen calefactio,&desiccatio est naturaliter humectatio , S infrigidatio accide taliter, quia cu sui subtilitate,& perforatione portat aquam ad membra, quae necesse est refrigerari,&humectari. Plinius postremo lib. 3.naturalis hist. cap. a. de uino sic ait,in pestilentia quoque ac peregrinationibus uini magnam auxiliandi habere dicutdr. Quod recentiores etiam in postremis pestilentiis comportum autumant, uinum scilicet sanasse pestilentia corrept03,ut de quibusdam Ingrasitas par . cap. 3 & Petrus Pan ius cap. 8. qui tamen id non esse uniuersale autumant, sed Φd quibusdam tantum pestilentijs usu uenire. Ficinu Setjam pit. in dat uinum pelle correptis, in quo aurum sat extin- Uum, sic Manardus poculo aureo bibendum iubet ep, j. l. 'i d ex Nicandro didicerunt. in Sacrosanto Fuangelio adhibetur uinum & oleum ad fananda uulnera illata peregr η' et apud Homerum uulnerato Machaoni medico uinuyyydium,& cyceona ex eo mixtum dat Nestor,de qua re ac Uintus Homerus defenditu r ab A the. i .dipnoso pii & muli
455쪽
ra In Thucyd. Narrat. Testilentia
spicaretur uenenatum fortasse telum,nam & Nicandet ei uinum pram niu uenenatis,&cyceonem Et id etiam exaceto colligitur, quod est uinum mortuum, uel uini uitium, ut inquit Plinius, quo omnes recentiores ad praecustodia uiuntur, & Plinius citato loco ostendit pollere aduersus uenena recitata praesertim aspidis hac hiltoria. nuper ab Aspide calcata percussus utrem aceti ferens, quoties deposuisset
sentiebat ictum, alias illaeso similis, intellectum ibi remedii
esse, potuq; succursum. idem de oleo constat, quem omnes adhibent ad uenena,quod etiam non secus ac uinum humanae consentaneum,amicumque naturae tradunt, quare osti. me coniuncta potuere in illa peste sanare pestilentia correptos; hoc uero remedium existimo non casu inuentum, ut
asserit Sim plicius, sed alicuius docti medici studio,qui ex Nicandro id acceperit,is enim in alexipharmacis ad coriandri uenenum ac maleficium proponit pro antidoto, uinu oleo per mixtum, uel mustum nive refrigeratum. naiονι γλυκεοῦος ια oc in arca σιραλλορ ἐρυἱέ. idest, Uina laborato miscens in pocula olivo, Vel permixta nisi dans multa dolore hvabis.
od si licet etiam coniecturas, & suspitiones non inanes in medium afferre, suspicor ego herbam illam, cuius esse asserunt fuisse inductam pestilentiam, fuisse coriandrum, d quo testatur Nicander insaniam inducere,cum etiam repὶς dia adhibita conueniant.
Et Dioscorides ipse testatur largius sumptum eori RGq
456쪽
ptum commouet mentem periculo se , Cu praesertim duas liciat illius species Scholiastes Nicandri Graecus mi ερον αγρι ω idest,domesticum,& siluestre. Et huic tribuit veneni
naturam. Ait enim ἰ τοὐτο - , ἔπι θὲν ἐαενεχθενΘ- ιμον,idest,hoc siue mansum, sime potatum,sive quouis modo alio propinatum laetale est, licet Marcellus in Dioscoride, eius opinionem refutet, mihi tamen maxime placet, S ad nostram coniectura vehementer facit. Et quoniam de cibis facta mentio, qui pestem inducunt, non erit ous, a alienum alicuius etiam meminisse, qui a peste tueatur. Sab Iediabit Valerianus lib. 2 a. columbam valere ad pestem arcenda. cibi..
Ait n. Morbosaque & pestilenti quantuli bet tempestate saeubente,qui non alia quam columbarum carne vescatur,contagio eiusmodi non contaminari: quare si pestis unquam debacchari coepisset, nihil aliud in obsonium regibus compurabatur, quam ex columba.
Qitoniam veroin arte medica non solum per ea,quae ore intus assum utur, veneni vis frangitur, & dobilitatur, sed etiaexternis. quibusdam remedijs, vel reuocatur, ac vi quodammodo retrahitur inuitum, vel volens similitudine naturae educitur ue ideo duo adhuc excogitata remedia externa,quo- Ninram alterum dicitur αντι acre,id est,retractio,seu ut vulgo medici loquuntur reuulsio,alterum eductio.ex primo genere illud est remedium, quod proponitur a Columella in curatione pestis boum, quod praesens dicit esse remediu,nem po radicula, quae est niger helleborui summae auri appensa, cuius vi venenum 1 praecordijs reuellitur,ti in eam demum driculae parte omne morbi pestilentis virus elicitur, & minimae partis iactura caput conseruatur , quod etiam in ho minibus quidam fecerunt sub talo inciso eandem radicem ς0llocantes, vel etiam in scroto. Cuius remedi j exemplo do Litumi viri adhibuere cauterium. Cuius tantam vim esse ad xςdocandum virus arbitrantur,ut asserat M ercurialis Vir grav/ssimus se neminem vidisse in pestilentia, qui cauterium h)beret, mortuum: quod etiam asserit Ingrassias,Bucius,Papiu , & alij recentiores. Ex altero genere est illud celeberruxemedium a Iacobo Carpensi antiquorum Vestigia kςςRlO inuentum,a Fallopio mox usur patum,& a Philippo
wῖx-sii Petro Paris multisque alijs summopere commςn
457쪽
septimu datum, quo seruatum in peste Adrianum VI. Pontifici,
remediu blaximum ferunt,& alios pene innumerabiles, nempenenum regioni cordis accommodatu Cum enim animie uertisset ueteres in morsu, π--βολων, idest,uenenatoturi animantium, ea ipsa imponere, M uirus elicere, collegit uenenum posse e cordis regione collocatum, uirus illud pesti. lens attrahere,& similitudine natur , ac assinitate reuocare. Alij acceptum referunt saccitati ipsius, quae manifeste pestξ expellat ex putredine ortam,cum in pestilentia precipiat Gai lenus exiccandum. Alij uero occultae arsenici antipathia Piti aduersus pestem ι ut argentum uiuum habet aduersus tori cum, quod sentit Mercurialislib. a.de uenenis, cap. 9. Arse
nici chrystallini rotulam igitur uel risagalli,aliqui etiam puluerem bufonis accipiunt,& serico purpureo inuolutam cordis regioni applicant, uel sub axilla si nistra locant, hoc prae sentissimum doctissim i quique viri remedium dixerunt, δοprope diuinum , quod i med alij rursus periculosum afferui, fugiendu quoru in numςro est. Frigi melica in suo co silio Hςtrusco idiomate conscripto, tu uir doctissimus fio
latius Augςnius,qui libὸ9. ep. i. illius Isini reprobat. Similet huic remediu adhibet Auengoar in pestiletia, nam ex butyro vaccino,& quibusdam alijs ibi descriptis, per os in assum' piis purgat,& ait butyrum,quod posui in medicamine laxa ijuo supradicto, nun est absque prouidelia magna, eo qu04 butyrum habet3liquid sin toris,&horribilitatis,& inde pr0 priςtatem habet ad similitudinem trahenditiorribilitatem, ac putredinem humoris praedicti. Aljj eadem ratione,& c'sa,ut scilicet attritatur uenenum,& defendatur cor, Theria ca, uel succo citri, uel illi analogorum, ut limonum,citrulo rum,uel in aceto dissoluta utuntur,cordis regionem pulissimanuum, pedum, temporum in silentes , alii oleuni φ
ratione etiam usus inuectus uesicantium,quae uocant , 'Rh
bus cantharj dum ueneno,pestilentis es Sisaalignae febri Vrrus extra hi posse putant, de quibus cum magnae sint is xςyceleberrimos medjsos Patauinos, Masi iam, δο Sinoni
458쪽
Prate i. Marc. Praefatio Lib.IL
icti ab ipsis mihi aucto ibi S donatas, ad eas uos reijcio, εο
nullum amplius uerbum facio. Iam enim receptui canendu, eum nimium fere sit ex patiata, & euagata oratio .. Vos igi tur Auditores mei frequentes conuenite consuetis, horis,quantum in nobis erit, non pati Q mur desideraria vobis diligen itiam, aut operam nostram. Di xj. - Ο
459쪽
Morbus igitur iste minissis multis alijs de admirabili illius praeter natura eventu, Vt Vsi cuique accidebat aliquid alij ab alio diuersum URI modi erat omnino natura , de alius nullus morb*Τex his,quae solent hominibus contingere, illo rcm pore VeXabat, quique exoriebatur, in hunc desis' bat. Moriebantur vero alij quidem neglecti , Rhin'ero etiam exquisita adhibita diligentia,cur/n ii
460쪽
N C E N TE M, magnam que sylvam peragrauit sym plomatum, atque malorum,quibus pestis illa atrox humana corpora depascens miserrime coficiebat a summo capite usque ad extrema percurrens, nihilq; relinquens inoffensum, ac non hactum,debilitatu mq; frua vi. Nunc,ne plures Videretur morbos, plures pestiletias proposuisse, atque describere, ita claudit omnem sermone, ut dicat, ex omnibus antedictis morbis constitisse unius postilentiae unam ideam,atque formam , dc.quinque nobis pulcherrima theoremata, atque conclusa hoc in contextu tradi ac relinquit, quatuor recta proposita, Vnum per parem bolem,&interiectionem oblique quasi coniectum, Ut Verusit, quod de hoc auctore pronuciauit Cicero,quot sunt eius verba,tot eme sententias. Primu i heorema,ac dogma e me
di ipsa medicina depromptum est,quod pestis idea est multiplicium morborum , neque ex uno tantu genere, sed quo ς inque,ac diuerso. Cum dicat, morbus quidem eiusmodi erat omnino idea, atque natura, idest, ex tanta morborum yλrietate constitutus,atque conflatus: nam in superioris an
hi praelectionibus satis ac sepe declaratum non esse Unum λψrbi genus pestem, sed multiplex, Momnium generum. 4lterum theorema oblique. propositum, & per interiectim λςm est hoc, quod in peste multa monstra, & prater rerum diruetudinem, ac iraturam eueniunt, quae tamen dicu se