장음표시 사용
481쪽
3Τ In Thucyd. Narrat. Testilentis.
mendat mannam, & eam dat in iure pulli Vsq; ad unci qui hI nietia. que,alij exhibent in sero lactis ad Vnc. tres cum decoctionitam arindoru, alij laudat tamarjndos, qui fere sepercu alii, lenitivis solent iungi, ut manna, & cassia, aliis magis placet casia, quam tamen alij ob eius humiditatem suspectam hi
beni& corrigendam monent cum speciebus hierae,vel rha. barbaro, vel tamarindis, uel etia cu leuioribus,ut speciebus diam arg.diarhod.abb.uel anisorum,alij syrupos laudant, utros. solutiuum,quem Fracastorius in febre curada pestilemti omnibus alijs anteponit, lib. 3. cap. .de fumoterrae sol. alij commendat mel, ros. solutivum, alij ob proprietatem etia coniunctaha pilatas rufi, S similia; inter purgantia alij prae Purg/xiῖ, dicant rhabarbaru, alij agaricu, alij comedant tamq; a pro prietate etiam adiuuantem trypheram persicam,alij turbi S senam, alij alia, ut diacathol. diaphoen. confiiamech, dc alia nota pharmacopeis, alij commendant etiam stibium praeparatum dui aiunt) quod uulgo dicitur antimonium, de quo plura Bucius cap. 21. ubi etiam historiam recitat cuiusdam Chymistae Philippi Colso, qui id composuerat in iob mam lapidis Bezoar,-lapidem floridum appellabat, quo
hiuz. 'per gebat Matthiolus etiam eum vehementer com- stilium. medat lib. s.c. 9.& testat in Boemica pesstilentia,quae grassata est: an.sexagesimo secundo,& sexagesimo tertio,mirifice profuiste, pluresque pestilentia correptos hoc praesidio sese uatos tribus tantum granis ex huius puluere desumptis His uero rursus magna emergit dubitatio superiori no dissim iis, nam Actuarius lib. s. meth. cap. 6. proponit Hippocratjς- antidotum, qua usum testatur Athenis Hippocratem, eius causa coronatum. Massarias uero dicit etiam pello'
depulsam, quia depulsis peis cst fuit coronatus,licet id n0β expresse dicat Actuarius , cuius meminit etiam Massariὸ ;hic uero Thucydides dicit nullum constitisse remediss*1 sed facilis solutio, quae etiam ex uerbis ipsius collibi 'in' 'quia scilicet, non omnibus profuit, licet potuit fortassς λὶν quibus fuisse emolumento, ac saluti, non tamen uni yφ' atque Omnibus profuit , & ideo nullam illius faciendὴφ
iudicauit mentionem Thucydides, cum neque ipffiditi Hippocrates,exquo etiam mihi suspecta interdum Blς se,cum maxime neque Galenus illius memine jhi*βός:
482쪽
i aliatur auctoritati Actuari j. eam Vobis recitabo,ut colligatis,an sit digna Hippocrate, & an nobis sit Actuario creden dum, & Massariae, qui ita de illa lib. r. ait, postponenda sorte his non est Theriaca, siue antidotus Hippocratis, cuius usu diuinus ille vir cit Actuarius refert Athenas a pestilenti co tauione populatim grassante mirabiliter liberauit. Illius dea scriptionem hic subjjcere non grauabimur, ut in promptu sit his quoque, quibus eandem ex fontibus haurire no licet: Recipe calami odorati, luci odorati,herbς Sab a5.drac.iiij. uiticis, seminis cardamomi, cyperi,crocomagmatis an.une. v. nardi celticae lib. V. aspalathi unc.Vij.pitularu ,cupressi, rosaruan. unc. iij. ladani myrrhae thuris a5.lib.j. baccas iuniperi pa uas xl. Haec una tundantur priuatim, nardi spicae lib v. costiunc.iiij. fol.unc.viij. casiae lib. V.amomi unc.iij. δί hςc seorsim teruntur,mastiches unc. iiij. hoc priuatim item atteritur, styracis unc. x. styrax patulatim ad ij citur pretiosis bellarijs, re-rebinthinae lib.iij. mellis attici lib. v. uini ueteris quantum sufficiet ad bellaria macerada, conficitatur, pure, melle excepta.
TO *0 τῶ μνεγκον, d enim alicui contulerat. Hanc sententiam tribus versiccis elegantissime expressit Lucretiui.
. Nam quod alis dederat vitales aeris auras Holuere in ore licere, ct ciui templa tueri, Hoc ali s erat exitio, latumq; parabat.
Idem Vergilius attigit Georg. 3. ubi dicit primo Vinum pro suisse, mox exitio fuisse.
Profuit inferto latices infundere cornu Lenaeos, ea visa alus morientibus una,
Mox erat hoc ipsum exitio, farinq; refecti,
Est vero amplificatio morbi magnitudinis, arcelloe ab erepto medicinae praesidio, in quo unica spes reliqua solet esse, ex qda cum magna remediorum sylva ad omnes morbos haurui facillime possit,& soleat, hoc tempore incertos homi-2 reddebat ob euentum,quia licet alicui aliquid oblatum, adhibitum medicamentum forte fortuna aliquando protuisset,id non viribus medicamenti, sed casui erat acceptum 2ςrendum,quia scilicet id in alijs non respondebat, neque illud exemplum poterant confidere, cum falleret, neque Nicquam certi, aut firmi esset in aliquo. Vnde vero orire
483쪽
tur haec inconstantia, S Varietas, dissicile est dicere, naui si, diuersis pestilentijs, cum eZ diuersis oriantur causis, diuersi remedia pio fuisse non est nouum,imo maxime rationi consentaneu . Nam exemplj gratia, in quibusda profuit missibsanguinis, nempe in quibus aderat eadem in alii, filii exitio, in quibusdam vinum ad bibitum sanauit, in alij, idem fuit pernitiosum: sed quod in eadem pestilentia ex eo
dem orta principio,ac fonte,in diuersiis tamen indiuiduis ac personis idem remedium alicui obesset, alicui prodesset: id vero est inauditum, novum,apud Vulgus praesertim: nam ut dictum .supra est, bolus armen a profuit omnibus inmugna illa pestile satia Thucydidice silmili, Theriaca in illa liblica, &ita in alijs alia remedia, in hae de nullo constabat, spluribus profuisset, & commune ecth praesidiu. Id vero ascribend iam,vel varietati temperamentorum, d crassium, quibus remedia uel essent,uel non essent consentanea,vel morbi ipsius accessionum, ac symptomatum, quae tot solent in
terdum esse in pesstilanti js,quot sunt species;&ideae morbo rum, sed longe omnium.seuissima,ut praeclare Oribasius, MAetius, ac Aegineta testantur eum dicant in pestilentij somnia grauissima: quod uero in pestilentia omne genus m0rb grassetur, demonstratuim est supra, cum scilicet pestis nullsthabeat genus separatum, ac definitum, sed omnia comple ctatur , & cum alios morbos in hunc disia jsse,&iudicatos escte: quod ex antedictis a Thucydide fastu in hac pestilentia coiiij citur, Appianus etiam Alexandrindi uti interim medicos omittam) id ostendit, qui in bell0 ygnico de pestilentia uerba faciens, quae post famem ingruit
de ea ait: χὐνοσων αυτούς δεαι πασαι κατελαμβανον, idest idc em ni orborum omnes species corripiebant. Non enim
audiendi strat qui dicunt in pestilentia unum esse morbi gonus: nam id doctrinae Hippo aduersatur,de Galeni, qui ubi qtie in Epid. plura, imo omnia genera morboru in pestiis tia grassata proponunt,ut in 3.S 6 Epid. de qua nos rediip in tau in us anno su periore. Diodorus quoque Siculus tib de Peste, amplificat illius pestilentiae calamitatem ab erς p q
tur etiam curatione praesidij omnis expers, & destitut/ςδρ
484쪽
mitas remansit, quaessc vestit latinus interpres deniq; factum est ,vtoc medicorum auxilium,ium ob mali vehementiam, tum propter morbi celeritatem inefficax redderetur. Ei hoe Thucydidis loco Amicus lib.de peste cap. 3 o. colligit consectarium. hoc atque dogma, quod remedia in petillam tia nihil proficiant ad salutem, neque mirum id, cum Cebsus lib. r.capit 6. dicat non ibium in his quae pestifera, sed in
his quoque,qui e salutaria sunt fietas uti quae medendi: causa reperta sunt, nonnuna in peius aliquid conuertant , neque id euitare humanam imbecillitatem, in tanta varietate corporum posse. Si quidem et spes litterdum frustratur, & morbtur aliquis,de quo medicus secturus primo fuit, & Hieron mus Mercurialis cap 23.dicit hanc fuisse causam discrepantium sententiaru medicorum in curanda peste cum alij st, timalij post purgandum praeparata materia praecipiant: ait enim causa huiuscemodi controuersiae non alia fuit , nisi lea est prauitas febrium pestiferarum, ut quemadmodum dicebat lacobus, quicquid fiat plerumque mors aegri sequatur, nam siue abstineamus a pharmacis, siue illis utamur, atque utamur, vel cito, Vel tarde, res plena periculo est, & Vt dixi magna ex parte aegri intereunt. Hic porro Videtur grauis illa hominum querimonia,N communis de arte medica,&de ipsas Medici' locum habere, quam proponit etiam Massarias lib. zobi aggreditur pestis curationem, quasi sci' licet, magnae impella ionis, ne dicam im peritiae sinat arguedi medici,qui tot annorum curriculo nullum adhuc remedium excogitare potuerint, quo certi aliqtiid&: securi aduerius atrocem hunc te efferatum morbum sibi Zaleant polli uri,quibus ita respondet Massarias, ut dicat esse eos potius, qui haec loquunt ignoratiae culpae amnes, qui nec humanas re ,nec diuinas satis intelligant, quippe id fieri Deo opt. mxximo permittente, ut morbi quidam7curationem non re ςipiant , ut de ulcere pulmonis constat, quam graeci vocant 'it , a qua dicit neminem unquam sanatum, quidam Ve-xQ sint ut plurimum laetates,& maxime periculosit, ut omnes morbi acuti, sed potissimum pestis, quae principem inhoe genere sibi locum xedicat, δί nisi maiorem hominum
qὸ correptorum partem eriperet, ac perderet, non esset
An vera pellis an-tadoi 'possit reperiri aliquab
485쪽
ram pestis antidotum, & nunc in naturae sinu abditam deli tescere, qua in opinione est Iulius Pal marius in lib. de si pestilenti cap. i 7.cuius sententiam Vobis integr mi& pluti bus explicatam libet afferre. Equidem saepe sum miratu, quid causae sit, cur ad pestem nullum adhuc satis essicax alexipharmacum tanquam perfugiuis inuentum sit, quu pri
sertim maiores nostri viri admodum sagaces,& omnium venenorum atque amuletorum diligentissimi indagatore, infinita remedia ex intimis naturae penetralibus ac terrae xi. 1ceribus eruerint, atque ad humani corporiS salutem protolerint, vix ut alius supersit quamlibet occultus & venenatus morbus, cui proprium non extet alexipharmacum. Lues venerea horrendum huius seculi opprobrium, Venenatam, prorsusque inexplicabilem causam habet, eius tamen passicis annis verum alexi terium adinventum est, magno gendiris humani solatio, quemadmodum etiam veneni, quod vel canis rabidus morsu, vel scorpio punctura nodis inserit, idque adeo tutum, ut quisquis opportune usus meriti liberretur, ac conualescat. Sed proh dolor hactenus ignoratur
Proprium ac peculiare pestilentis febris alexipharmacum , Veriq; simile est, maiores nostros obscuritate cauta, ab eius remedij in uestigatione deterritos, nihil dei peculiari pςstis curatione literarum monimentis ex professo commisisse, Jerendumque ne inscrutabili Dei opt.max. consilio nobi illius cognitio denegata sit , ut hoc insanabili in b' 'N' quam flagello in homines animaduertat. Nam, pestilenti Veneni nullum alexi terium esse qui contendit,naturalis philosophiae principia subuertit, quibus omnia ex cotrari j pςx contraria fieri, humanarumque rerum icissitudinem, iqi instabilitatem ex principiorum repugnantia,&dissidj0 pQ dere constat. Gum igitur peculiare pestis remediu, pys prjumq; Venenatae perniciei alexiterium adhuc inlinu abditum delitescat, ad communia venenorum ale ' Fria,& ad cardiaca medicamenta, quae ijs suffecit hum/'
industria, confugere necesse est. Communia uenenoru δ ipliarinaca voco, medicamenta, quae veneno cuicunqiue intro sumpto, siue morsu infuso,non humiditate, Meitate, calore, aut frigore, detergendi , uel obstruendiJδ' tale, et alia denique ulla ui, quae ab elementorum
486쪽
oualitateve dimana rit,sed occulta proprietate, cuius nulla litio reddi potest, obsistunt M aduersiantur. Antidota vero. quae non extrinsecus corpori imposita, sed intra ipsum asa
sumpta lethalibus uenenis, virulentiS ferarum morsibus, aut malignis ex praua victus ratione obortis affectibus o currunt. E quibus ea seligemus, quae longo medendi usu aduersus pestilentem perniciem ualuisse conli perimus. Cardiaca vero appellamus, quae cordis uires tueri oc augere nata sunt: quoniam enim haec spiritus uitales pariter atque natiuum calorem erigunt & recreant, pestilentis veneni remedia iure habeantu r. Hi praecipui fontes sunt,unde pestis remedia eruere oportet, tantisper dum Dei opti. max benevolentia uerum eius alexi pharmacum innotescet: neq; enim vel cathartica, uel uenae sectio peculiaria remedia sunt, sed ut iam dixi omnium morborum, quae ab humoris vitio orbginem haben communia. Ex ijs igitur, tum si implicia,tum
composita medicamenta educam, quae aduersuS Venena, venenatosque morbos aut celebrauit uetustas, aut explorauit posteritas. Caeterum ut scorpio vulneri,quod inflixerit, admotus,impressum venenum celerrime ad se rapit*euocat, moribundumque hominem illico liberat, aut velut descriptum rabiei amuletum a cane rabido demorsis exhibitum, uenientem rabiem anteuertit, arcetque aut iam comtractam extingui ac insanienti mentem integram,constantes sensus ac uitam reddit: videnique luis uenereae alexi, pharmacum, qua methodo dixi usurpatum luem uenerea
delet& extinguit: sic certe luis pestilentis amuletum tande liquando inueniri posse non diffido, quod intro sumptum
ςjus causam de repente prorsus auferre, atq; peste corruen tes sanitati ac uitae restituere possit.*Vταρκες, Par. J αυταρκ et Kk το αὐταρκερ, quid sit in Philosophia politica ostedit Aristoteles lib. I.de moribus M lib. 3 ςδp- ΙΟ.& I. polit. Hic vero intelligitur eodem pacto de cor-y0re,quod bonis proprijs, ac praesidiis naturae, siue crasis ita ςst instructum, ac munitu, ut sua sponte nullius ope auxilii, ydi medicamenti valeat morbificis causis reluctari.& ingru diem morbum sustinere: nam in virium custodia,ac robo'xς naturae tota curatio posita est, nullusque morbus profliga' kpQtest, viribus deiectis, neque nihil non sperandum con
487쪽
stantibus viribus,3c robore,quod vincit omnia,& hine in6hstra saepe fiunt in arte medica in utramque partem,& merito, medicis semper in curando prima sumitur indicatio avi. ribus. In pestilentia vero hoc Videtur esse peculiare inbibi vis,ut subito robur,viresque frangat, ac debilitet: & hinc me dici periculosam languinis in ea dicunt missionem, atque
etiam pharmaciam per purgantia medicamenta,quia virtu, custodienda, quae in uere pestilentibus vehementer dissoluitur inquit Fracastorius de morbis contag tib a. cap.7. quod earum analogia,vel ad spiritus est ,vel ad acutiores humore, putrefactio cita,& amplior. πυρι. J Notent Grecae linguae studiosi retractum ac centum praepositionis in antepenultimam propter immutatam syntaxim,& ordinem, cum dicere recta debuisset ars
ἰσχυος πτερ , καδεενςαρ, Ratione soboris,aut imbecillitatis.lHoc est siue firma uteretur valetudine,siue infirma,&imbecilli. In quo tamen videri possit inesse futilis sententia,& nodigna Thucydide: nam quis ignorat, si qui firmo stini rob0re, pares esse in reluctando morbi accessionibus nequeunt, multo minus futuros, qui infirmo 3 Sed latet mira vis semientiae, & est quasi Hippocratica dictio, qui tunc maximo vero medico digna dicit,cum maxime videtur dicere Vulguria, Vt Verbi gratia, in illo praecepto, quod dat medicis, Vt yi deant si prodesse nequeunt, ne noceant, dc sexcenta liuidi inodi,quae si quis lente perpendat,& examinet,plena sapiςptia reperiet,& maxime Hippocrate digna,hic in Thucydi latet mira vis sententiae in his verbis, quae videntur supςr. Icanea,& temere,ac sine iudicio inculcata. Vult enim signisscare, quod est notu in arte medica eruditis,oe firma utenN
& athletica valetudine, &robusti maiora sitbeunt pςα μ' R'hMisi quia scilicet leuibus primo resistentes facile eausis, colio giore ni 'ς rum magna con gerie,& cumulo,& victi tandemna conet gruentis imagno impetu,&vi morbi inaiore ruina collabRRidant. tur,dc concidunt,contra qui infirmo,ac imbecillo suo: ς': pore qua uis leui de causa labuntur quidem, sed paruo ς ς su ita,ut facile sit reparare, &in pristinum reuocaro, Aetiam addatur diligentia,& cura in ratione victus: tuns yinfirma etiam corpora effugere magnorum vim moxI '
488쪽
n publice grassiantium possunt,& valetudinem tueri,ut coisilit apud Aristotelem in Rhet. de quodam Herodico, quii inbecillima usus valetudine, ita diligentia victus incolumiqieruatus est, ut diutissime vixerit, nullis morbis obnoxius. Marsilius Ficinus praeclare in Epid.antidot. cap a .reddit huius falii causam, qui locus, quia valde facit ad illustrandam hanc sententiam, ideo integrum libet recitare, & afferre. Nulli considedum est in hoc,quod caeteris sit fortior,& magis sanus,quoniam Venenum ita fortes interimit, ut debiles, imo venenum istud plusqua reliquos offendit sanguineos, atque robustos,eo quod aperis sunt illis pectoris viae, habetae cor valde calidum, & humidum: ideo cordis ipsa caliditas per quam cito succenditur,& inflammatur,cofestim pu--uefactioni stibest humiditas, inq; venenum couertitur,quippe ut quanto plus in vase vini,& quanto potetius, tanto etiaplus, atque in mordacius vertitur acetum, sic potens velamnum, tanto quidem abundantius, quanto calidior erit in pectore sanguis,quando equidem sanguis fit ipse venenum, perquam faciliter, paruoq; ipsius contactu transmutatur ad idem: conuertunt enim se alterutrum contactae inuice partes ad venenum ; Hanc sententiam uidetur uoluisse e primere Halycarnassaeus, sed pluribus more suo : ita enim
est, Neque vero discernebat malum, aut aetatem, aut natu ram,aut robur,autum becillitatem,aut aciem,aut aliud quippi m eorum, quae uidetur posse morbum leuare, sed mulieribus incidebatuuiris.& senibus, & iunioribus. Et erit haec
qd si paraphrasis Thucydidia si quis cum illo interpret
iuro imbecillitatem de sexu, aetate, M crasi. πάντα Omnia tollebat. J Respicit ad natutam, Adefinitionem pestis, cuius est hoc proprium, ut omnia seexo corpora correpta perdat, nullusq; aut certe per quam ra xds relinquatur saluti locus, nam quae eiusmodi non sunt,
ςi nequeunt pestes,ut demonstratum est in definitione pesti : quare Galenus etiam in Comment. in I. acut.contex 9. xὸ distinguit, ut dicat Dirismeτα solum ὀλεῆια, idest, morbos
489쪽
henigniores,dici solum ἐπι ηι idest,Vulgares,nam pestem dicit esse ἐαδ s,iαν ολεθρων,idest, epidemiam pernitiosam id est, quae ab alijs epidemicis morbis differt sola pernitie, et . non a simplici alteratione, aut putredine oritur,sed ex fecit
nariis pestiletibus,quae μιασματα dicuntura tota substantia humanae naturae inimicis, δίτομόν destruentibus, quo labefactato, quoniam non regitam. plius pro suo jure naturam, corpus ingentes putredines co. sequutur,praesertim in corporibus paratis. Neque repugnat huic sententiae Hippocratis auctoritas, qui lib. 3. Epid. coiit.
ab . nonnullos morbos enumerans pernitiosos, & febre ca. rentes , ait: κρά οἱ πλειτοι τουτων ἐσιτ οντο, & maior horu pars
seruabatur,ex quo ut scopulum hunc effugerent contradi. ctionis: nonnulli dixerunt fuisse morbos ibi etiam non pe stilentes enumeratos: nam non succedit primo, si in aliquo genere pestilentis morbi, qui erant innumerabiles pene,maior pars seruaretur, quod generatim non sit vera sententia, quod maior pars pereat, cu caeteri sint morbi pestilentes,plerique omnes, qui oes tollunt,sed melius dicendu cum Gai no, qui ita uidetur innuere in Comment. in M,idest,pl. rimissignificat τι e nonnullos. Galenus enim referens Hippocratis sententiam, & verba ait: -τime αυτ. vτεσωθησαν, idest nonnulli ipsorum propterea seruati sunt
Ut quod dixit H i ppocrates plurimi,intelligat Galenus non
nullos,atque hac explicadi ratione, ac auctoritate omnis tullitur contradictio. δ ιαὶ γεραπευομενοι. Omni cum uictus ratione cd
rati Cum in superiori periodo dixissiet non solum illo
qui negligeretur,&omni praesidio destituti essent,m'rido ised etiam eos, qui optime curaretur, statim subiunxit, gor ra remediorum, quibus oppugnari pestis, omnς rum genus consueuit, nem pe pharmaciam , quod uerbo ii lo ιαμα, idest, medicamentum comprehendit, & diaet M idest, uictus rationem, de tertio fonte chirurgico nullu ος
Pritas te bum facit, uel quia fortasse sanguinis detractionem, qξtissima est,&ducit familiam 1 n illo genere non probab/x 'bita san peste, uel non adhibuerant illi mediet. od factum rui' guinis o- priscis temporibus ostendit Celsus, qui in epistola ad U missio. lium Callistumita ait se pharmacia loquen in
490쪽
pars medicinae,uel maxime necessaria,certe antiquissima de ob hoc primum celebrata, atque illustrata . Siquidem uera est antiquos herbis, ac radicibus corporis uitia curasse, quia timidu genus mortalium inter initia no facile ferro, ignici, se committebat, quod etiam nunc plerique faciunt, ne dicaomnes, δc nisi magna compulsi necessitate ipsius salutis nopatiuntur sibi fieri, quae sanis uix toleranda sunt. Vel etiam
sortasse sub eodem illo uerbo ιαμα, idest, medicamentum, hoc remediu comprehendit: non sine autem mysterio repetitum est idem uerbum medicorum proprium id est, curata, ut scilicet ostenderet,se non ignorare, quanta iniantiuis esset in curationibus omnium morborum diaetandi ra momentitio, de qua maxime in acutis diligentissime scripsit Hippocrates,& Galenus suis maxime elaboratis Comment,rijs explicauit, adeo ut iapenumero in ratione uictus errata tio mortis sint praesentissima causa: contra etiam salutis debita methodus;& obseruatio: quare primum illi gradum ssignat in supradicta epistola Cornelius Celsus. Per gradus
quosdam medicina laborantibus succurriti nam primum cibis ratione, aptoque tempore datis tentat prodesse languentibus, deinde si ad hos no responderit curatio,ad medicamentorum decurtit vim: potentiora enim haec, Messicaciora, quam cibi . Post ubi ne ad haec quidem cedunt disticultates aduersae ualetudinis, tunc coacta adsectionem, uel ultimo adustionem uenit, T. σνδιαίτου, omni ratione victus. J His verbis significare vult Thucydides vel species, differentias rationis victus pὸuiculares,quae diuiduntur,auctore Galeno in a. Aphor. 3.
dum, ac mediam, quas eleganter pexsequitur Cel sius lib a. , ubi has ita distinguit, ut primum vocet genuS Vale in xl Rimae materiae secundum imbecillς,tertium mediae, vide Utri'm i 'RN; ttingure illa quaestionem siue controuersia inter me sit . agitari solitam, utrum in pestilentia conueniat VictuS te :ςddis,ut in caeteris morbis acutis,quod videtur ipsa ratio di huis, an -ς,4 docti maxime sequuntur, an vero victus crassior,b crassus. Vςulentior,vi quidam autumant,de vulgo creditu eum di 'At in pestilentia vires esse seruandas,ac retinendas,quς ma