Magni Hippocratis Opera omnia (tomus I)

231쪽

I) Εἰσι τινες θι τεχνην πεπ0hῖνται T0 τας τεχτας αἰσχροποιεις ως μεν ob0νται, ου τουτο διαπρησσομενοι oἐγὼ λεγιο, α Γ ἱστοριχὶς οἰκεν ς επιδει ν πυιευμενοι. ἐμ0ὶ δε τ0 μεν τι των μη ευρημενων ε υρίσκειν, o τι καὶ ευρε- θεν κρεσσον ῆ ανε υρετ0ν, Φουνεσιος δ0κεει επιθυμημα τε καὶ urbes obeundo non solum verbo, sed etiam opere medici existimationem tueri oportet. At vero imperitia malus estillesaurus malaeque opes reconditae iis qui eam tum opinione ipsa tum revera poment, securitatis animi et laetiliae expers, timiditatis et audaciae nutrix. Ac timiditas quid om impotentiam, audacia Nero artis ignorationem arguit. Duo sunt enim scientia et opinio, quorum illa scien tiam, haec ignorationem parit. ΙΙaec Vero cum sacra sint, sacris hominibus demonstrantur , profanis Vero nesus prius quam scientiae sacris initiati fuerint.

Nonnulli turpiter insectandis artibus artificium suum collocant, neque id quod sacere se credunt, meo quidem judicio obtinent, sed suae scientiae ostentationem saciunt. At eorum aliquid quae nondum inVenta sunt invontroquodque invenisse quam non inVenisse praestiterit, similiterque impersecta ad finem deducere, id mihi vidotur il lius

232쪽

δευται. δοκεει δὴ μοι το μεν συμπαν τεχνη ειναι Ουδεuita st ηἐ0υσα. καὶ γαρ aior0ν τῶν ἐονιων τὶ ογεῖσθ&ι μη εω επεὶ τῶν γε μη; εοντων τίνα υν τις Ουσέκθν δεασυε εν0ς GHor εἰ-elIe munus qui intelligens existimari Oxpotit. Qui vers ea quae ab aliis sunt inventa inhonostorum vorborum artificio contaminare contendit, neque quicquam corrigit, sed a perritis inventa apud imporitos traducit, is sano prudenti 'existit nationem tueri vello non videtur, sed potius naturam suam aut ignorationem malitiose prodero. Solis enim ar tium ignaris hoc opus compotit, qui ambitiosus quid Hincontendunt, ne quo tamen improbitato sua ullo modo ps e stare posIunt ut aliorum opera vel 'rocta calumnientur VH HOH Pecta repreliendant. Eos igitur qui in alias artes bυς modo invadunt coercoant, si possint, quibus liaec curo ζ iquorumque id interest, Haec autem nostra oratio adVersu eos instituitur qui hoc pacto artom modicam quaestus gi R tia insectantur, animos quidem attollons propter QOS qV0' reprehendit, abundans vero propter artem cui Opem isex Pot*ns quoque ob sapiontium qua esst exculta. Ac sane Om

nino nulla mihi esso ars vido tur quac non existat. Abiux dum enim est: quod non sit ollo putare; quandoquidem 'V xum qu e non existunt quaninam quis enuntiani in Wηxi

233쪽

ἰνὶτρικην εἰναι ' το δὴ παμπαν ἀπαλλασσειν Των νοσεοντων τοῖς καμάτυυς, καὶ των τ0σ7ὶμυτων τας σφοδρότητας αμβλυ- νειν, καὶ το μ/7 πχειρμιν τοῖσι κεκρατηuεν0ισιν imo Των νο- queat et onunciare quod sint 2 Si enim quae minime existiant velut ea quae etaistunt videre licet, haud scio quanam quis ratione ea quae non sunt animo complecti queat non secus ac ea quae sunt, quae quidem quod sint et oculis intueri et merate comprehendere licet. Neque istud aliter contingere potest, sed ea quae sunt perpetuo cernuntur et

cognoscuntur; quae Vero non sunt neque cernuntur neque cogia oscuratur. Demonstratarum igitur artium formae cognoscuntur, neque ulla est quae non eX forma quadam cernatur. Et sane arbitror eas per formas nomina accepisse. Praeter enim rationem est existimare ex nominibus formas

productas esse, neque id fieri potest. Nomina namque lege quadam naturae sunt sancita, formae vero non sancita, sed Veluti quaedam uaturae sunt progermina. Ac ista quidem, si quis ex iis quae ante dictu sunt non satis intelligit, in

aliis commentationibus apertius docebuntur. Medicinae igitur, circa quam praeiens versatur oratio, demonstrulionem iusti tuam, ac primum mea quidem opinione definiam, ut

234쪽

dicinam esse , quae sane in totum a morbis aegros vindicet, morboruesque Vehementiam obtundat, neque iis qui a morbo victi sunt manum admoveat, cum id medicinam prae

stare non posse probe constet. Quod igitur tum l1aeo prste stet tum etiam semper praestare possit, sequenti orationstpersequar. Simulque dum artem esse demonstro, eorum ramliones qui eam se turpiter insequi existimant diluam, prout eorum quisque aliquid efficero se posse arbitratur Hinc igitur orationis exordium faciam, in quo etiam Omn*βassentientur. Nempe plerosque arte medica curatos sanit uelle restitutos in confesso est; quod vero non omnes, ψhhoc jam ars ipsa in reprehensionem incurrit. Eique Obji ciunt qui eam criminantur, morbis dolonios quique ζψβeVaserunt sortunae, non artis beneficio evasisse. Ego Vero R sortunae quidem quavis in re nonnihil tribuo, ita certe cen seo male a morbis curatis ut plurimum advorsam fortun*m=bene Vero curatis prosperam sortunam contingere. Dein)' Vero qui sanati sunt cuinam altori quam arti hoc ben*si Cium auceptum resorant, siquid om huic so committente. '

subservientes sanitatem sunt consecuti 2 In quo enim 'Isi

235쪽

sese commiserunt, inanem sortunae soaemam neglexerunt, adeo ut a reserenda fortunae gratiailiberi sint, ab εα autem quae arti debetur liberare se non non possint. Cui cum sese commiserunt ac crediderunt, in ejus formam i tuentes, ipsius etiam facultatem Te consecta Cognoverunt.

Atque hoc sane loco objicit nobis adversarius, multos jam aegros etiam citra medici opem sanitati restitutos, quod equidem non dissiteor. Ac fieri mihi posse videtur ut qui modicum non adhibent, iis eX arte medica feliciter succo dat, neque tamen intelligant rectumne quid in ea, an pravum insit, sed quod per se cuxatis eadem quae, si medicis adhibitis curati fuissent, contigerunt. Quod ipsum sane magnum est artig existentis argumentum et quod inter prae-Plaras habenda sit, quando qui ne eam quidem esse existia mani ejus ope servati conspiciuntur. Qui enim etiam non adhibitis medicis ex morbis convaluerunt, ut intelligant Dmnino necesse est, se quod aliquid Vel secerint, vel non fecerint, iccirco sanitatem esse consecutos. Aut enim ine ..

236쪽

τοινυν επι et σεται ἡ επαινεειν, ζ χρεο θειν ὁ νυσοσαρ των διαιτηματων τὶ οιοισιν UIιυνθη, Παντα ταυτα τρὶς lapwικῆ.οντα ευρ σει. καὶ εστιν ουδεν ησσ0ν τα αμαρτηθεντα των ωφελησάντων μαρτυρια Tri τεχν εἰς το εἰναι. τα μεν ru0ωφεχρὶσαντα τψ 0ρθως πρ0σενεχθηναι ωφελησαν, τα δε sit φαντα τω μ ηκετι ορθως πρ00ενεχθrται λαψαν. καίτοιο που τ0 0ρθον καὶ το μη7 6ρθ0ν υρυν εχει εκατερ0ν, πῶς τουτο Ουκ αν τεχνη ει ης τουτ0 γαρ εγωγε φη tu ἀτεχτίχὶν εἷναι, ori0υ μ ιε 0ρθὸν ειη μηδεν tu τε oi κ. 6ρδυν. υπ0υ δετουιων ενεστιν ἐκατε20ν, πως τ0υτο 0ικ ἄν τεχν'ὶς ερ70ν,ώλλ' ἰτεχνίης εἴη ετι τοίνυν ει μεν υao φαρμακειν των τε diam, aut copiosiorem cibum et polum, aut sitim, aut balnea, aut eorum abstinentiam, aut labores, aut qnietem, aut somnum, aut vigiliam , 'aut eorum omnium promiscuum usitan adhibentes sanitatem consecuti sunt Quos ex eo ipso quod utilitatem senserunt, quodnam sit quod juvet agn0 1cere omnino nec elle est, et si qua in ro laesi sunt, tuan eo latisses esse, tum quid nam sit quod lae fit. Neque enim qu eutilitate et noxa distincta sunt est cujusvis cognoscere Qui igitur aegrotavit, si cam victus ration om per quam so Nitatem adeptus est laudare vel vituperaro noverit, ego milia ad sanitatem pertinere cormporist. Neque vero minuβquae Dilenderunt quam quae prosuerunt artem esse com probant. Siquidem haec quod recto adhibita suerint, pr0 suerunt, illa vero ob incommodum Oorum usu in Nocuerunt

Quanquam tibi rectum et pravum suis sinibus circumscribi tur, quis hoc ArtHm Osro non Oxisti m 61 7 Neque enim axti' nomine istud donandum Oxistimo, in quo neque re mnuque Pruvum insit. At ubi utrunquo adsuerit, quiβ ηψ'bOC RA arte potius quam lino uri 6 idlici sui utitur 7 Ad li*'q

237쪽

certo si in re medica, aut apud medicos, curatio eX purgantibus aut sistontibus medicamentis tantum constaret, purum evicux nostra essot oratio. Nunc vero qui inter medicos maxime celsebrantur et Victus ratione et aliis etiam modis curationes faciunt, quae non medicus modo, sed ne plebejus quideria omnino rudis ex arte profecta esse negaro

audeat. Duando igitur nihil neque in bonis medicis nequo in arto medica est inutile, sed in iis quae nascuntur aut parantur quam plurimis insunt quaedam curationum otmedicumentorum species, non est certe quod quis eorum qui citra modici operam curati sunt ad id quod temoro sit hujus causam re Vera referre debeat. Quod enim temero sit

nillil prorsus osse constat. Siquidem quicquid sit, propior quid siseri deprohonditur si ad aliquid refertur. At quod

temere fit, nullo modo subsistere videtur, sed nomen tan- tuin inane osse. Ars autom medica eX lus esse cornitur quae ob aliquam causam providentia quadam sunt instituta praetereaquo etiam subsistere conspicietur. Atque ad eos qui sortunae sanitatem acceptam serunt, arti Vero eam de

238쪽

μεν Tm παρε0ντι, φοβευμενοι δε τὸ μελλ0ν, καὶ πληρεις μεν τῆς τοσου, κενώὶ δε σι β τι ν, εθελοντες τα πρ0ς τνην τομον negant, hujusmodi oratione quis uti possit. At vero qui

ex morientium calamitatibus artem funditus delere conantur, miror quanam satis justa oratione elati tu morientium intemperantiam causam non rejiciunt, sed eorum qui me dicinam exercent prudentiam accusant, quasi medicorum sit quae non conveniant praescribere, in aegrorum autem facultate non sit aliquid contra imperata admitter' Atqui longe magis est rationi consentaneum, aegros non posse imperatis obsequi quam medicos ea quae minim' conveniunt imperare. Hi enim sana monte et corp0x' tum praesentia tum eta praeteritis quae cum praesentib0β

similiter so habent in considerationom adhibentes dcurationem aggrediuntur, adeo ut qui curatus est li quando fateatur se illorum opo a morbo liberatum Illi Vero neque quo morbo, nequo quam ob causam Jahq xent, neque quid ex praesentibus oventurum sit, Π*θ' quid ex his, quae sunt ejusmodi, sal, intolligentes, impq TR R DPexe jubentur, praosonti quidoni morbo aflicti, evς' tum Vero Texum metuontos ot morbo quidem gravati, φῖ, q

239쪽

μηνευσεν, ἐπιτασσειν τα μη δε0ντα ἰ α9 0υ π0λυ μαλλ0ν, τ0υς μἐν δεοντως επιτασσειν, τ0υς δε εἰκοτως αδ ατεειν πειθε σθαι, μη πειθομεν0υς δε περιπίπτειν τοισι θανατ0ισιν ἰ ων οἷ μ' 0ρθως λ0γιζόμενοι τας αιτιας τ0ῖς ρυδεν αἰ ί0ις ανατιθεασι, τους αἰ ι0υς ελευθερουντες. εἰσὶ δε τινες οῖ καὶ τους μ/ὶ ἐθελοντας εγχειρεειν τοῖσι κεκρατηuD0ισιν υπ0 Tων νοσηματων μεμ φονταὶ τὴν ἰητρικην, λεγοντες ως ταυτα μεν καὶ αυτα υή αυτων αν εξυγια ιτο, α εγχειρε0υσιν ιασθαι 'α δ' επικουριης δειται, ουχ απτονται, δεῖν δε, ερπερ ην η τεχνη, πανν ol10ιως ἰασθαι. οἱ μεν ουν ταυτα λύοντες εἰη εμφ0ντο τοῖς ἰκτροῖς, 0το αυτεων τ0ιαυτα λεὶ 0ντων ΟυκVero vacui, ea quae morbo grata sunt 'potius eligunt quam quae ad sanitatem conferunt, non quod mori desiderent, sed quod toleranter ferre morbum nequeant. Hos Vero sic assectos an est verosimilius quae a medicis imperantur quam alia quae non imperantur facere 3 an medicos ejusmodi quales antea eXposuimus, ea quae minime conVeniunt imperare Z Nonne longe aequius est, eos quidem recte imperare , illos Vero, ut par est, parere non posse, eamque ob causam mortem incurrere 2 Quorum quidem causam qui non recta ratione reputant, in eos qui culpa Vacant rejiciunt, illis absolutis, qui maxime culpae sunt obnoxii. Non desunt autem qui artem medicam repTehendunt eo quod nullus iis qui a morbis sunt superati manus admo- Vere velit, dicentes eos quidem morbos quos curatione aggrediuntur posse per sese sanari, eos vero qui auxilio in digent, non attingere, oportere autem, siquidem ars sit, Omnibus ex aequo curationem admovere. Qui ergo hujusmodi verbis utuntur, si medicos accusant, quod talia di- Lentium tanquam delirorum curam non suscipiunt, multo

240쪽

artis facultatem ad ea quae artis non sunt , aut natur 'ad ea ad quae minime apta est, requirat, is istud non intelligit magis ad insaniam cum ignorantia conjunctamquam ad imperitiam accedere. Quorum Onim facultatem tum per naturae tum per artium instrumenta consequimVr,eOTUm nos Opisicses prositori possumus, aliorum non iistis

Si quid igitur Itomini contigerit, quod modicinae insam menta superet, id ne sporandum quid om cst ab arte medio'

evinci posse. Atque ut exemplo rem ipsam doceamus, ignin' eorum omnium, quae in medicina urendi facili talem hR bent, summe urit, eo vero miniis alia ploraque. Axqη' certe ex levioribus quae sunt praestantiora, an curari pφ'

sint nondum plane constat. Ex potontissimis autem qUi. 4μ bitet est, quae pracstantiora sunt cura ei non posse Τ In hΤ' enim quae ignis non ossicit, an non Oa, qua o ab ipso D pq x'ri Dequeunt, satis argnunt alia opus o sic arte quβm ς- qu RQ igne utitur instrumento P Eudom Voro mihi di οζη 'iu ut de his quae modioin ah subsorviunt, in quibus si