Magni Hippocratis Opera omnia (tomus I)

261쪽

scitur et moeret. Ista Vero omnia coenare Volenti contin

gunt , neque cibos quos priore coena assumpsit qui pran dere consuevis conficere potest , sed cum torminibus et ussa pitu descendunb eb alvum concludunt , ipsi vero no em in quietam agunt: et insomniis ferturbatis thao tumultuosis, vesixantur, quod plexisque etiam morbi iΠitium extitit. Qualquas ob causas his accidunt, consideranda sunt. Nhmpe' quod is, opinor, qui semel tantum cibum assiainero consuevit, non eXpectaverit idoneum tempus, dum venter lieste os cibost plane consecerit, superaverit, emollitus suerit, ac conquie Verit, sed in ipsum serventem et fermentatum Tecentes ingesserit. At hu)usmodi ventres multo Itardius Concoquunt majoreque otio et quiete opus habento' ui Vero prandere Ronsuevit quoniam, ubi quamprimum alimento corpus ii1-diguit, prioribus cibis consumptis nec habuit amplius quonueretur, non statim ipsi novum alimentum adsuit, ideoques me imminuitur et contabestui.' Quaecunque enim ejusmodi

262쪽

ων εἰρχὶ ται. ου φημὶ δ' δια τ0υτο δειν την τεννν ως 0υκἐουσαν, Ουδε καὶ ς Γλὶτεομεννην τν ν αρχαίην αποβαλεσθαι, εἰ μχὶ πεο περ υ παντα ακριβίην, αλλα πολυ μαλ λ0ν δια τοποῦ υς εἶναι T0υ ατρεκεστατου oμου δυνασθαι ἐκειν λ0rισμῆ, εκ πυλλλῆς πνωσδεὶς, θαυμαζειν τα ἐξευρημενα, ως καλως ηuἰορθως εξευρηται, καὶ Ουκ uno τυχης. επὶ δε etῶν τον καινὸν Iiψminibus accidunt, ad samem referonda censeo. Quin etiam iis . omnibus qui duos aut tres dies sino cibo transierint, est dem contingere dico quae de his qui minime prandent ditaimus. Ac ejusmodi naturas quae celeriter aC Vehemen ter suorum delictorum incommoda porcipiunt equidem xρ

liquis imbecilliores essε censeo. Qui vero imbecillus ζst, PrDSime ad eum qui aegrotat accedit, estque imbecilli'rqui aegrotat, multoque gravius assicitur, si quid intemp' 'stive fecerit. Cum autem ejusmodi Oxacta diligentia in Rrt' medica adhibenda sit, quod est certissimum semper asiHq.idissicile est. Multa tamen in ro modica tam exactam dili gentiam obtinent,sde quibus dicotur. Ne quo sane prist*NRxtem medicam ideo quod omnium exactam diligentiam β'μι beat, quasi ars nulla sit, aut non recto investigata, x' jiLiendam censeo: vorum cum propo ad veritatem accest' 'ii ς' t, simulque eo xatiocinando pervenire, multo magiβ RAE mix uda Veniunt quae furit ex magna ignoratione ex*x-ΤVςlut probe et recto, non auto in fortuito inventa. At νηδ'

φυλο ad eos qui nova quadam ratione artem ex PV0yψημ

263쪽

materia investigant nostra revertatur oratio. Si quidem est calidum, aut frigidum, aut siccum, aut humidum quod lio-minem laedit, et eum qui recto mederi volet oportet calido per Digidum, frigido per calidum, sicco per humidum et humido per siccum opitulari. Exhibeatur mihi aliquis natura non admodum robusta, sed imbacilliore, qui triticum crudum et inelaboratum edat, quale ex area sustulit, et carnes crudas, et aquam bibat. Ex qua victus ratione non dubium est quin multa et gravia sit perpessurus. Nam et dolo Tibus conflictabitur et imbecillo erit corpore et Ventriculus eorrumpetur, neque diu vitam tolerare poterit. Quodnam agitur ita assecto praesidium comparandum 2 calidumno, an frigidum, an siccum, an humidum Τ si quidem horum quod que simplex est. Nam quo si quod laedit ab his ipsis est di-Versum, contrario dissolvero convenit, velut ipsi satentur. Est enim cortissima et evidentissima medela, sublatis quibus utebatur ciuis, Pro tritico panem exhibere et pro Cruriis carnibus coctus et insuper vinum propinqxe. Nequo fieri pol

264쪽

ἴκαστον ἰδίην δυναραν καὶ φυσιν εχει, καὶ τα μεν των υπαρ- χοντων απψεμ ηκεν, ἄλλοισι δε κεκρηται καὶ μέριικται. οιδαμεν γαρ καὶ ταδε δοπου, οτι διαφερει εἷς το σωμα τ0υ ανθρώπου καθα90ς τ0ς η συγκοφστος, η απτίστων πυ0ων ii ἐπτισμενων, γῆ πολλω υδατι πεφυρUw 0ς η αφυρηr0ς, Τῆεὶ οπτος η ενωμος, αλλα τε π90ς τουτεοισι μυρία. ως δ' an τως καὶ περὶ μαζης. καὶ αἱ δυναμες δε Πεγαλαι τε εκαύτ0 καὶ ουδενη ἐτέρη τri ετερ' ε0ικυῖα. oστις δε ταυτα sit: σκεπτο μβν0ς, ουκ οἰδε, πως αν τι Ουτος 27ὶ δυναιτο των κατατ6ν ἄνθρωπον παθηματων εἰδέναι; Γ159J υπο γαρ ενὸς ἐκάστοvest quin liis commutatis convalescat, nisi diuturniore istRViolus Tatione prorsus, fuerit corruptus. Quid orgo dicemuεῖ Num ei a frigido malo assecto calida haec exhibita prosue xuuli, an contraria P Equidem quid ad inferrogata xespon dere debeat, multum dubitaturum lixistimo. Qui enim p3 nem eta tritico apparat, calidum, aut frigidum, aut sic onmiant humidum tollit. Quod nam quo in ignem et aquam mit latur, mu Itisque aliis modis confoetus sit, quorum singVJδPropriam lacultatem et naturam obtinent, sorum quid 'mquae natura etaistunt quaedam rejiciuntur, aliis vero tψm P exaniux et commiscentur. Nam et hoo sano novi plurimμφxeserre, utaturne quis pane duro, aut ox tritico cortice ηψ'x'Purg to, an purgato, an copiosa aqua subacto, aut nVli qmodo subacto, an excocto, aut crudioro, aliisque pr ηις ς'

innumeris. Similiter quoquo do ma=a. Quorum cuju)qμ'm.guste sunt facultates sto nihil inice sci simi Ieg. At qui hy qsubdunta secum ratione non roputas, quonam modo i. 'si'ςxum ullum quo qui, dei indius e tignulcero potorii t V - '

265쪽

άνθροπιον. ενι γαρ ἀνθρωπω καὶ πικρυν καὶ αλμυρον καὶ γλυκύ καὶ oξυ καὶ στρυφνον καὶ πλαδαρον καὶ αλλα μυ- ab eorum quoque hoc vel illo modo assiciatur et immutetur,atquo ex his et bene Valentium omnium et ex morbo convalescentium et aegrotorum Vita constet, ex quo sane ossicitur ut nihil neque ad cognitionem utilius neque magis nocossarium existat. Ut recte convenienterque ratiocinando inv6stigasse mihi videantur et ad hominum naturam accommodato primi ista invenisse, artemque dignam judicasso

quae ad deum auctorem ex majorum institutis referretur.

Nam neque sicco, neque humido, neque calido, neque frigido, neque horum quoquam hominem laedi existimave runt, neque horum aliquo ei opus esse. Sed quod in unoquoque potentius esset et supra naturam humanam adeo ut ab ea superari non posset, id laedere censuerunt et tolloro conati sunt. Est autem Valentissimum inter dulcia dulcissi mum , inter amara amarissimum, inter acida acidissimum et quod in re quaquo summum est. Haec enim in homine inesse eiquo nocere videbant. In homine namque inest otilmarum et salsum et dulce et acidum et acerbum sit iusipi-

266쪽

dUm, aItaque sexcenta quas pro copia et viribus Varias habent facultates. Et haec quidem mixtions et mutua inter se contemperatione neque cernuntur neque quenquRMmolestia assiciunt. At ubi horum quidpiam secretum fuerit et per se extiterit, tutic et conspicuum fit et hominem m0 Iestia assicit. Quin etiam ex cibariis quae minime nobis e0Π Veniunt , quaeque in corpus ingesta homini sunt noxia, eo Tum quodque aut amarum est et minime temperatum, Rhis'lsum, aut acidum, aut alio quodam modo intemper i VmQt vehemens, ideoque perturbationem in corpore essiciunt, non secus ac ea quae ex corpore excernuntur. At eduli Rqu Re homo nunc edit aut bibit, o a hujus intemperati φιPraestantis succi minimam partem habero constat, pan*mdizo et magam atque his finitima, quibus homines copi QRRt semper uti consuevere, praeterea, quae ad volupt-x' 'et latietatem condiuntur et apparantur. Ex quibus quRmΡ'm'gHR eosia ingerantur, iturbatio et sacultatum corpori. R Lxζtio millime contingit, sed robur, in eromentum et Rh monium, idque nullam aliam ob causum, quum quod py'

267쪽

ενεὶκεῖν, ἡ τυ θερμὸν καὶ στριφνον, ἡ τὸ θερμον καὶ πλα-be contemperata nihil habent intemporali neque veheme iis, sed omnia unam sunt et fimplex et Validum. Neque Voro mihi satis compertum est, qui hac oratione utuntur et artem medicam ab ista via ad materiam propositam abducunt, quonam tandem modo homines ex materia propolata curaturi sint. Neque enim, opinor, ipsis est inventum qui nam sit per se calidum, aut frigidum, aut siccum, aut humidum, ac nullius alterius particeps. Verum ut sentio,

iidem apud illos potus et cibi existunt et ii quibus Dmnes utimur, sed huic calidi, illi frigidi, huic sicci, illi humidi nomen apponunt. Quandoquidem illud dubitationem habet, si medicus ut aliquid calidum aegro osseratur imperet, cum si protinus quaeratur quodnam illud sit, volnugari cogatur, Vel ad horum aliquid confugere. Quod si fit L lidum quoddam acerbum, aliud vero calidum insipidum,

Rliud quoque calidum turbulentam in corpore motionem eXL tans, sunt enim et alia calida quae contrarias inter se 'Rultates habent, quodnam eorum offerri debeat, anne cam

268쪽

ὼν δ= που χρόνον μεμιγνετα αυτα αυτε0ισιν ειμα τ0 ψυχρ0ν καὶ πιθερμ0ν η, ουλυπεεο- κὐοσις γαρ καὶ μετρι0της τρῆ μεν et: πρω γίνεται απ0 του δερμου, τὐ δε θερμοῆ uno του ψυχρου. 0ταν δε ἀπ0κριβείχὶ χωρὶς εκατερον, τ0τε λυπαι. ενδε δο τουτεω Tω καιρω, 0ταν τ0 φυχ90ν ποῦ miται καὶ λ πν)σγὶ τον ανθρωπ0ν Jo) δια ταχεος, πρωτον δι αυτὸ τουτοπάρεστι το θερμον αυτ0θεν εκ του ανθρωπον, Ουδεμιῆς si0grlidum et acerbum, vel calidum et insipidum, an frigidum simul et acerbum, tale namque quoddam est, an frigidum et inspidum Z Namque equidem novi plane contrarium in eorum quoque evenire, neque in homine solum, verum etiam in corio et ligno ceterisque plerisque homine I0ngst hebetiorem sensum habentibus. Noquo enim calidum est quod magnam vim habet, Verum acerbum et inlipidum, caeteraque de quibus dixi, tum in homine, tum extra horminem, in iis quae eduntur aut bibuntur, vel soris illi nuntur, Vel quacunque sorma corpori admoventur. Frigi dum quidem et calidum inter omnes facultates minimVm in corpore posse has ob causas oxistimo. Quamdiu enim egit dum et frigidum inter se pormixta suerint, molestia neutequam assiciunt. Contemperationom enim ot commoderati'

nem habet frigidum a calido ot calidum a s rigido. At Wh niterum ab altero sejunctum suerit, tuno ossendit. Quo i g que tempore frigus innascitur et hominori affligit, primμφMAE: PQ ipio calidum indidem ex homine pruosio est, s ιζ μβ'

269쪽

praesidio atque apparatu, idque tum in sanis, tum in aegro tantibus efficit. Quod si quis sanus hieme sive lotione frigida, sive quoVis allio modo coaepus refrigexare Volet, quo plus id fecerit, si plane corpus non congelarit, is ubi vestimenta sumpserit et sub tectum se receperit, eo magis et Vehementius corpore incalescet. At vero si multum calefieri, Vel balneo calido, vel copioso igne Cupiat, moXque cum ea dem Veste, eodem loco quo quis perfrigeratus fuerat, commorari, is multo frigidior, atque alias magis inhorrescere conspicietur. Aut qui in magno aestu ventulo per flabellum eScitato, hoc modo sibi frigus conciliave parat, is decuplo majorem ardorem et aestum sentiet quam qui horum nihil secerit. Atquo illis sane sunt multo majora, quae qui per ui-Ves, aut alia frigora itinere sacto, supra modum pedibus, Vel manibus, vel capite perfrigerati, noctu satiuntur, cum Vestibus contecti si loco calido se continentes, pruritu et xdore divexantur, quibusdam etiam pustulae velut igne

270쪽

νος δεῖ πολλῆς ἐπὶ τουτεω βοηθείας; ειποιεν αν τις, ἀλι οἶπυρεταίνοντες τοῖσι καυσοισί τε καὶ περιπλευμονί σι καὶ ui-10ισιν ἰσχυροῖσι τ0υσχ uασιν Ου ταχεως ἐκ τῆς θερμνὶς uauὶ λαGG0νται, Ουδε παρεστιν ἐνταυθα τυ θερμον ἐπὶ το 'pri=0ν ἐγώ δὲ τουτο μ0ι μψιστον τεκμηριον ηγευμαι εἰναb, 0 ovambustis attolluntur, nequo id iis sine caloris sensu accidit. Tam lacile eorum alteri alterum succedit. Quibus et sexcenta alia adjicere possem, Verum quae circa aegrotos accidunt1 spectemus. Annon quibus rigor Oxoritur, iis acutissina se bris instar sammao emicat Et quae non adeo Velio

menter antigit, sed intra brovo tompus quiescit et ali0Pisere innoxia, quaeque quamdiu adsuerit, calore totum cox

PH. PerVadit, ea maximo in pedes desinit, in quibus xig'x et stigias vehementissimum diutissimo perdurarunt. Rurs*Τubi sudor eruperit et febris docesserit, multo vehementiμ' P existigescit quam si pex initia non proliendisset.'Ab eon' igitur quid magnum aut grave Oxspectes, aut cujuββδφm gni praesidii indigoat, cui eontrarium tam cito succedihqRQd ejus viros sponto ausori Ah objiciat aliquis febr0 δx dpnte, aut pulmonum inflammationo, vel aliis vehemen φ bus morbis detentos, qui nequo caloro cito liberantur, μ' que frigori calor succedit. Istud vero mihi magno argumηη qviId Vide lux, quod nequo calidum simpliciter febricitan iμ'