장음표시 사용
261쪽
lippi clanchthonis meluti per vi ta i ius jacium deducendo perse sequamur.
HIS igitur temporibus quae inchoarent . annum Iesu Christi M. D. XL VI. Philipis . pus Melanchthon comes fuit Martini Luteri in suam patriam ad Dominos illius itcr faciisentis. Vnde reuersis ipsis Sc prospera fortuna usis, cum iterum sine Philippo Melanchthone profectus eodem est et Luterus, mors tem illic X II. Cal. Martii obht, sibi quidem , felicem, nam religiosa cum pietate 5 animo
tamen & potissimum Philippo Melanchtho,
non moerere eo amissio , cum quo annis XXVIII. coniunctissime vixerat, oc quem ob virtutes eximias colens dilexerat, cuique in
perpurganda oc illustranda doctrina Eccle siae fidelis socius 8c adiutor fuerat. Facta at tem est supra mentio singularis oc eximiae amicitiae inter hos duos. In qua uteri sciliscet vitia alterius cum nosset, ita tolerauit, ut quamuis & tempora ad distractiones proclis ilia, oc hominum leuitas dissidiorum cupio
262쪽
da esset, caueretur tamen ne simultas existearet, ex qua alienatio animorum nasceretur,.
ξc diuelleretur usus consuetudinis ac familiaritatis. Qui autem viros magnos & maogna laude praestantes, si quid in eis viciosum notetur, culpari putat, is nimis splendide de humana conditione sentit. Solius enim Dei est proprium, Ut careat culpa, Hominum vero natura hoc non fert. Erat Martini Luis teri ingenium acre re sagax, Erat animus inagens & excelsus. Nunquam enim in timidiis late & socordia, vel etiam fortitudine & so. lcrtia mediocri, ea, quae oegit, susciperentur. Excellentes autem homines sicubi incuris runt, non fieri id sine quasi fragore quodam potest. Sane lubricum csse hoc loco veluti iter expositionis video. Nam apud quosdam Martini Luteri nomen adeo odiosum est, ut auditum execrentur, contra nonnulli in illi iis dieiis aut faelis aliquid argui omnino pati nequeunt, & si quis hoc facere audeat, cum statim impietatis reum declamitando peragunt. Ego, quae comperi & vera esse scio, ea commemoranda duxi, neq; inuidiam veritus neP gratiam aucupatus. Qui quidem Martini Luteri autoritatem oc nomen ita celebrant, ut supra conditionem ecinodum generis humani non dubitent extorulere , ijs videndum, ne praestantissimi atque
263쪽
, o Vi TA PHt Lippi summi viri bonam existimationem tribuemdo nimium diminuere, & suae audaciae ab ilis. qa excellentia praesidium quaerere videantur. At isti insectatores, qui non modo omnia scripta illius damnant ut impia oc turbulenota, sed nomen etiam auditum tanquam omiis nis mali detestantur, Nunc etiam si quid coris dis habcrent, potcrant reminiscendo consi. derare, quid acerbitate odii oc contumacia pervicacia Paduersandi&clamoribus vcs a nis effectum sit. Quorum enim vulnera Lais nandi causa attre fiantur, eos clamando ec
obnitendo sibi ipsis nocere constat. Possit his narrari Aesopica apud Aristophanem saa
o istas a carna redibat vesteri, Hunc allatrabat impriba se petulans canis,
in ille ad hanc conuersus, o coiis canis,
Hac repressa, ait, lingua tua mala,
Panes coemeres, cor tibi esse crederem.
Et isti, si quanta inopia laborarent corum,
quibus religiosam pietatem abundare necesse est, reuocarcnt ad animum suum, si l cis cuis rae esset, ut sibi ac alijs ea copia pararetur, quam requirit vitae salutis* conseruatio, sais perent profecto dc rebus communibus ac priuatis consulerent rectius. Sed incidit enim aetas nostra in fatalis cuiusdam coflucrissionis quasi articulum, cum neque admoniistiones
264쪽
tiones quicqtiam proficiant, & querelis inanibus dolor tantum augeatur orationem nostram ab instituta narratione recedentem non sinemus excurrere longius. Et de his rebus silentes, una cum caeteris euentus Nipsos fatales, ut muliercular apud Aeschyolum se fac iuras aiunt, perfercinus. Martianus Luterus, quo tempore diximus, mortem obiit, praesente infra stoq; animo ec constat te in sanctitate religiosae pietatis, reliquit pec suis & alienis desiderium sui ingens, qua- uis aetate graui decessisset Nam annum omisnino LXIII. Viuendo eum confecisse comopertum putatur Qui lugentes oc ita tunc exequias funeris cohonestandas curauerunt, ut his memoria nominis ipsius quam studio. sissime ecosticiosissime celebraretur, tamam
gnitudinem doloris sui gemitibus lacri, mis testati sunt. In quibus Philippi Me.
Ianchthonis studia atq; officia eximiae cariotatis facile eminuerunt. Sunt autem eae res statim consecutae, quibus aliquid quasi reo medii ab illo inueniri potuisse credebatur, ut tam difficili tempore eum decessisse magis deplorandum esse existimaretur. Cum enim conuentus ad Danubium iam ageretur, ocinchoatae essent disputationes de controuersins Ecclesiasticae doctrinae, inter eos qui de
illis sedate ec moderate colloqui iussi fue-R 3 rant a
265쪽
rant, praepositis etiam viris dignitate 5c λὰ pientia praestantibus negotio illi, a quibus
omnia audiendo cognoscerentur, ic admi. i nistrando ordinarentur, nescio quibuS certaminibus exortis, etiam perculsis Vana, Ut
ferebatur, formidine quibusdam, cum essent reuocati Saxonici, caeteri quoq; his adiuncti discesserunt, oc ita collocutiones illae abra piae sunt, non sine aduersiariorum criminatioone 5c indignatione praesidum. Imperator autem inprimis factum hoc grauiter 8c iniis quo animo tulit, di ad caetera putatur cogitando retullisse, quae ad conlcmtum sui δίmaiestatem Imperatoris minuendam laedenis dam p pertinere arbitraretur. Instabant huic qui Ducem Brunsvicensem conquere.
hantur bello iniusto petitum, oc paternis auitisq3 terrarum posscssionibus deiectum, interi conatus recuperandi sua oppressum captum p in custodia vel carcere potius deti neri, Nihil neque lenitate postulationis, ne piustorum seueritate proficiente. Huc accem debat demolitio castelli munitissimi,quod vicinum urbi Brunonimici tum demum intcractiones liberandi ducem placuerat dirui: Et non paruus cumulus, Iulii de Ecclesiasti
co solio Nauburgensis Ecclesiae depulsio
Ad indictum quoque conuentum non Venire
xj Principes, quorum suspiciosa erat voluta,
266쪽
tas in refragando sententiae Imperatoris. Quibus omnibus iritatus ille induxisse puta. tur tandem in animum oc constituisse secum, hello decernere oc autoritatem Imperii sui armis defendere, ad quae sumenda nullius instigatio hactenus eum adducere potuisset. Qui autem, ista occasione arrepta, Impera. toris iracundiam auxisse credantur, oc auxi, Ins ad bellum policendis incitasse voluntaistem, Sc dubitantem confirmasse, eccunctanistem impulisse cum ec occultius omnia Discta sint neq; diuulgari ista conueniat, vel clis iam multis de caussis oporteat non proseis retur cxpositione nostra parcente hominum personis, oc refugiente consiliorum actiois numi illarum indignam Sc inamoenam mentionem , Res quoque illa tota 'quomodo commota, suscepta , gesta sit, a me non disiseretur, hoc praesertim loco ad enarrandum minus idoneo , ait adeo alieniore. Ad Philippum quidem Melanchthonem quae durante adhuc colloquio agebantur, relata moisse certum est, de caeteris alii in consilium adhibiti fuere. Afflixit tamen ista clades hunc grauissime, cum dolore Reipublicae, tum plurimorum misericordia, quorum salutem 5c fortunas in periculum vocari ista horribili rerumperturbatione cernebat. Iudicii quoque ille & sententiae contentione
267쪽
quadam mirifice angi. Ne cctam enim esse veram ec debitam communium malorum curationem non erat obscurum. Quam multa fraudulente oc violente tentata designa ta*essent recordabatur. Neq; eos, quibus Imperator tantopere irascebatur, non habeo re caussas non tam aduersandi ipsi quam recusandi quaedam prae se ferentia maiestatis eius imperium, arbitrabatur. Tum animo voluere crudelitatem scuitiae in excruciatam
dis necandisi plurimis innocentissimis ocoptimis ex omni aetate sexu p oc conditione hominibus, Qui partim condemnati suppli. cijs atrocissimis tacti, partim odio immani aduersariorum passim interfecti essent, nul. Iius delicti rei, nisi quod non omnia, quae huius saeculi approbatione gererentur, Vsurra pare, quaesy affirmarentur vulgo, ijs assentiri
ipsi vellent, ac quaedam etiam repraehenderere culpare auderent. Recens etiam tunc facinus patratum, animos plaerorumq; exulo cerauerat, quod superans immanitatem communium scelerum animaduersionem meri tam effugisse intolerabile videbatur. Omnisum enim una voce ferebatur, Sc Hispanum
quendam familia Diassium nefario dolo ob dissensionem de Religione fratrem germaσnum obtruncandum curasse, se astante ocuislosis scelerato spectaculo satiante, dc dili gentia
268쪽
gentia eorum, qui fugientcna insccuti fucis rant, depraehensum captumq3, nihilo minus euasisse ne* tam impiae caedis poenas dedisse. Iam sententia Romani Pontificis excludens Archiepiscopum Coloniensem communio, ne Ecclesiastica, di functione muneriS pri UanS, quo tenderet non erant coniecturae dubiae. Haec θc alia animo considerationeq; Philippi quasi luctantia re tristitia euentus, quemcunt exitum res habuisset, nullam viis xo optimo oc Rcipiab. amantisistino deq; Ec, clesia maxime solicito quietem concedeo hant. Bellum autem procedere Videbat,nel apparere auertendi illius rationcm viis lana, praesertim, qui pacificando seduli ocfortunati Cepe fuerant,e medio sublatis duois bus Illustrisis. Principibus Alberto Moguntino Sc Ludovico Palatino. Nam quicquid hic aut ille vociferetur, hi profecto tanquam aggeres, ne bellorum veluti amnes Germadiniam inundarent, obstiterunt. Ita undiq; consilio ope* Rempub. ad tranquillitatomi etinendam destitui, perspicue cernebatur. Etsi autem talibus temporibus ec rebus ina, gis quomodo ferantur quae acciderint cogia tandum cst, quam indulgendum moerori, fieri tamen nequit, quin honi ec prudentes cum caussis tum tristicia eventorum magnospere perturbentur. Neq; enim ferrei sunt ut R ς non
269쪽
1 6 VITA PHILIPΡInon moueantur priuatis & publicis miser is, ec quo attentius omnia intuentur & animadis uertunt certius, eo perturbari illos vehementius necesiue est. Non modo autem quanta pericaa ab externa potentia imminerent prudentium consideratione perpendebatur, sed in ipso apparatu belli maximi, quae vel age. hantur vel negligebantur, ea complures V reri cogebant, quid tandem futurum esset. In quibus non erat leuissimum inter Saxonicos Principes gentiles gratia paulo ante sic reis conciliata, ut verbis quid cin illi mutuam heis nevolentiam declararent, consensio autem animorum firma non esset, & offensionum memoria causta: p suspicionum relinquereno tur. Eos tum initio statim non quidem maonifeste distrahi tanquam hostes, sed neutiis
quam ut socios coniungi apparebat. Nunciis ata autem sunt hoc anno Sc alia, quorum tanta esset foeditas tantusu horror, Vt eis rerum omnium turpis atq; terribilis confusio ac
peruersio portendi videretur. Vt Andreani in Scotia Cardinalis iugulati interitus. Vt Mechlin' miserabilis, pulveribus tormentorrum ictu fulminis incensis vastatio. Nam
quae rumorib. vulgabantur ostenta atq3 monstra, ea hac narratione recensenda non puαiaui. Edidit libellum paulo ante haec temispora Philippus Melanchthon,quo sane haud scio
270쪽
tu MELANCHTHONI s- 2 7. scio an nullus extet alius ipsius tam simplice Iibertate orationis compositus. In eo de Ecclesiae disputatur autoritate 8c libris, quos scripsissent doctores in Ecclesia, quasi cen. soriae notae apponi videntur. Id quod ab aliis aliter acceptum esse scio. Ne p ego nunc deus dicam, qui, quoties minuS clementer attinguntur eorum Vlcera, Vociferantur atq3 clamant immoderate : Cum quidem medio cinae leniori ipsi locum iam non esse intelli. gant, & secandi urendique tamen cruciatus reformident. Hos igitur talibus disiputario, nibus ec isto libello offensos fuisse miranis . dum non est. Verum ego ex alijs quoq; in quibus essent ne P a caussa alieni, erga Philippum Melanchthonem affecti haud male, audiui, cum de eo libello sic loquerentur, Ut αι .illum aperte repraehenderent, tanquam audacius facientem iudicium oc nimis fidenter pronunciantem de ijs rebus, quarum hominis priuati re unius, quamuis sapientis atque do fit, cognitio non esset. Ac memini ab uno prae caeteris notatum, tanquam prope modum temere ibi positum: Veterum quo sodam aliqua minus diserte exposuisse, cum sentirent commodius: Quasi illi accusarentur Vt infantes atque indocti. Verum enimo uero, neque Philippus Melanchthon magis sententiam ferre pronunciaret illa tanqaam r