장음표시 사용
271쪽
iudex videtur, quam indicare potius quasi monitor & hortator, ut in omnium libris legendis, quorum humana autoritas est, meo minerit aliquis sibi versandum circumspecteoc attente. Quod ad clocutioncm vero altionet, Id tale scilicet est, ut si studium bene Scproprie loquendi perpetuo tanquam castae virginis pudicitia custodiretur, nihil opus esset istiusmodi admonitione. Nunc foromam sermonis toties mutatam, diuersis locis temporibust tam diuersum usum illius videmus, ut sit omnino quid a legentibus quique . scriptores intelligi voluerint, consideratio necessaria. Vt autem vita mores p alij aliam
orationem exprimunt, sic etiam orationis mutatio vitae morumq3 affert conuersionem. De quibus, esset enim cum longum tum alicanum , res in praesentia explicanda non est.
Est autem hoc expectandum plane uniuersiS, qui proponi sui cuiuscunq modi operis quippiam in publicum voluerint, Vt non cadem omnium de illo sententia feratur, cum eN conuiuis ad unas epulas inuitatis , tres sal tem dissentire Poeta affirmet: Postentes vario multum diuersa palato: Vt qui fortunam hac in parte subire nolint, nimis illius quassi rotam pertimescant, eos optimum atq; consultis Si in una sit, nihil pro. ferre net edere, ac, si quiescere omnino nequeant
272쪽
MELANCHTHONI S. st y queant, quin aliquod artis suae, quam didice, re, OPUS elaborent, continere domi istud , resecundum praeceptum veteris tibicinis: sibi
canere & Musis. Id quod mihi quoq; scri
benti ista ante oculos in* animo fuit, qui cernerem quanto cum periculo , Ut commuini nis omnium fieret lectio, hanc narrationcm cmiisurus essem. Itaq; saepius in hoc descriptionis labore manus sublata esst, Θc de ope re tandem absoluto consilium edendi adhaeis sit. Venit autem mihi in mentem eius in
primis, quod grauissimus autor Plato scriis psit: Qui arcana naturae, re ea quae sola animi intelligentia compraehcndi possunt ipserinta vocat nequaquam mandanda literis, scripti si peruulganda censet, sed memoria cogitationeq; retinenda, oc contemplando apud' se semper dic disputando cum iis qui
studio eodem teneantur, agitanda esse. Atisque ego non semel 5c de his similiter cogita ui, vel toto hoc scriptionis labore supersed eis re rectissimum, vel certe nonnulla, quae in nostro scripto enarrantur , reticuisse me ecpressisse silentio, melius esse, ut ec nullum indiscrimen veniremus , ec cum iis tantum , quos constaret veritatem , religionem, pietatem , virtutem, doctrinam sapientiae, in genuas artes, eruditionem literarum diligere
re magnifacere, haec dissererentur , 5c recor. dando
273쪽
diso VITA PHILI ppidando quasi ventilarentur. Sed vicit cupidiatas mea proferendi in medium ait lucem omnia, cum praesertim indies , eorum fami Iiarium numerus, quibuscum istiusmodi serismoncs haberi commode possent, minuere. tur, Ac bona vel non mala fallem spes esset, compluribus non modo iucundam sed vitis
Icm quo fore lectionem scripti istius. Et
ideo propter aliorum vel leuitatem vel etiam improbitatem, hos aut voluptate aut fructu cognitionis huius fraudandos este non putaα irimus. Atu ut Verum fatear, confirmato animo contra repraehensores oc malevolos, opinionem mihi valde arridentem libenter amplexus stim, ut arbitrarer mihil persuaudercna: Bonis omnibus communioatione horum me rein gratam facturum esse, utcpab illis bonae existimationis de me Θc studiis
meis quasi praemium, Viderctur neutiquam esse desperandum. Cum quidem tam liches non esset acies mentis meae, quin praeuideo rem, pro sua quenq3 affectione Sc sententia, haec aut illa probaturum improbaturumue
esse, net defore, qui de aliis aliquid criminis inferrent, de ali js suspiciones concipiendo
me accusationibus occultis verberarent.
Quae cuncta permittens Deo aeterno , diligenter 8c fideliter expositioncm istam peris scriptam confidenter nel periculum pertio
274쪽
mescens ullum edidi, profuturam, Ut existi. mabam, vel posteris, si ad hos, ita Deo aetcrono volente, peruenisset. His annis ex Franis conicis ordinibus nobilitatis antiquar Sc valis de celebris generosus Comes Berthamensis Michaelus Georgii F. MichaeIi N. una cum auunculo suo, familiae Limpcrgicae re ipsius perantiquae 5c nobilis generoso Barone. Christophoro, Virittenbergam venit, ec inde huc ad nos sese contulit. Quorum nomina ut huic narrationi insererem cum ecIllustrisis. Principum 5c eorum qui Getierosi Comitcs, nescio unde, Barones appellat
giore aut breuiore tempore degendum pu- tarit) ea me mouerunt quae mox dicentur. Sane Comitum Impcratoriorum esse eam diis pnitalcm dubium non est. Nomen* istud Crieci quoque retinuerunt. Barones autem
suspicari fortasse liceat, appellatos olim fulsisse eos, qui apud Imperatores 8c Reges praecaricris liberaliter&bene instituti pari quadam existimatione oc honore censerentur, ob virtutis studia atq; actiones. Cuiusmodi in regno olim Persico fuisse eos accepimus qui ομοῖ κοι Sc ομοιοι appellarentur. Nisi alterius forte linguae istud nomen est. Germanicus quidem hos sermo ingenuos seu liberos Dominos vocat. Sed de hoc unusquita licet
275쪽
2sa VITA PHILIP p Icomminiscatur atque teneat quod libuerit. Comitis sane Michaeli 5c Baronis Christo, phori in pueritia adhuc valde tenera re priomis annis, ea indoleS animaduertebatur, qua
nulla esse posset melior. Modestia erat sumisma. Ad Dcum homines pictatis studium, non ita ut ab institutione in caeteris pueris intcrdum eminet, sed suapte incitatione adomirabile. Vcneratio oc charitas praestanis tum sapientia virtute p Sc doctrina virorum singularis, inprimis eius quo Magistro uteis
bantur, cuius nutus etiam obseruabant, ocquem immitiorem quoque ac duriorem non
modo non aucrfari illi, id quod fieri plerum,
quescimus, net ab eius usu consuetudines refugere, sed cum requirere absentem , tum praesciatem habere in oculis, atque colere non secus ac patrem. Quod certissimum signum notabatur naturae in ipsis optimete, ecanimi humani at p mansueti. Ital omnes praeclaram de cis spem concipere: Fore ut una cum aetate virtutis in illis eximia pulcriotudo, splendor ingens conspiceretur reeluceret. Nemo non illos admirari atq; lauis dare, ac de eis Omnes uno ore omnia bona dicere, gaudere aspectu ipsorum, conuicia laetari. Ingenium autem in Berthamensi Comite erat suauius re ad studia literarum atque ingenuas artes videbatur esse aptius
276쪽
Viebatur apud nos hic doctore Dialectices& excercitationum dicendi, instituto Mais gistri sui, Iohanne Cratone Hatist autensi, iuuene 5c ingenioso & docto ali crudito. Qui postea in Italiam profectus, cum Mediis
cinae arti perdiscendae operam daret, hoc consecutus est, Ut a praestatilibus ea facultatex iris Professoribus artis praecipuis non modo fauorem caritatem, sed admiratio,
nem quoque & laudem adipisceretur. Inpriis mis Montani diligentem assiduumq3 audio torem atq; discipulum se praebuit. Cuius ceu leberrimum nomen edendis dictatis praecla,
ris illius, reddidit ipse illustrius. Sed doctriisna virtutev eius indies magis eminente, cum ab at is multis expeteretur coniunctio revsus huius, primum suae patriae inseruienis dum csse honestissima sententia censuit. Vna
de postea abstractus alio, dignitate 5c honoribus auctus amplificatust est. Habuit autem gloria, Vt fit, comitem inuidiam, quae secundum Poetam summa petit, perhibeo turP caeca, quod obtrectando virtuti, dc corrumpendo honores at p praemia ipsius, sibi illa quidem aliquid commoditatis quaerat, sed plarxumq; peius noceat quam aliis. Est enim ea haec bestia, quae seipsam arrodendo consumit, suppliciunal, ut ait Poeta, suum Verum de Cratone re multas alias ob
277쪽
qui adhuc viverent, statuerim mea S praedicationes minus effusa S atq; verbo fas esse debeis re, plura modo dicenda non putaui, cum plurima commemorari potuissent, quibus
merita laude celebrarentur, cum aliae virtuistes ipsius , tum eXperientia, studium, induis stria, θc eruditae doctrinae copia. Vt igitur paulisper ad Berthamensis Comitis mcntioonem redeam. Huius quoque gratia Philippus JHelanchthon interdum huc ad nos veniebat: Erat enim eius erga illum ameelio amoris praecipua, oc expectatio summa fuisrurae gubernationis, quae in ipsum Vnicum haeredem illustris generis 8c nominis una cum possessione terrae Bertha mensis, incumis hebat. Quapropter immatura mors ipsius
quam obs t coniunx quidem ille, scd ncque relicta sobole quae ipsi succederet, re aetate adhuc admodum iuucissili) a nobis omnibus deplorata est, Θc sunt ei iusta faeia doloris acerbi, Reipublicae potissimum respec tu, cui illud praesidium vel certe subsidium tam dis ficilibus rebus ec dubio statu, de improuiso esset ereptum. Verum iam pos hanc quoque
digressionem, reducatur tandem ad instituutum argumentum oratio, Sc prioribus reli
qua adiungantur. Bellum igitur illud, de quo Verba facere coeperamus calamitosum
278쪽
N infelix, instar tempestatis maximo impetu coortum incitari, 8c scriptis quibusdam edistis odia alienationesP fieri maiores. Qui mos nequaquam bonus iam Usu erat confirmatus. Nam ubi aliqui se iniuria lacessitos arbitrais hantur , moX prodibant libelli & inceptum caussam*defensitantes, SI aliorum auis daciam atque vim accusantes, quibus non mois do probra contumeliose, sed inscctationes quoq3 minaciter ingerebantur. Idi quod exemplo fieret, iure iam fieri putabatur, &hoc modo caueri suae quisq; existimationi bonae ec honestati nominis censebat. Ego vero ex viro nostrae aetatis prudente θc ver- fato in grauissimarum rerum tractatibus, id audiui commemorante patris sui sermones, quod scriptum est eadem prorsus sententia in Plutarchi Timoleonte, hoc ferme modo :Plseriss eo sunt ingenio ut maledictis grauisus quam malefactis offendantur. Iniquiore enim animo contumeliam ferunt quam damona. Seq; manu defendere in bello conccdiis
tur, ut necessarium, conuiciorum autem petulantia de superuacanea 3c nimia improbiis late 8c odio existere putatur. Sed, quod pa ce dicatur patriae, haud scio an non cum hac in parte tum aliis plurimis , externi mores inuecti constantiam Sc grauitalcm veterem gentis distatuta vita ec corruptis moribus,
279쪽
quasi enervarint. Nam cum suas virtutes minus iam admirarentur , propriaU bona tuerentur nostri homines negligentius, plaisceret eis fucata magis quam naturalis speis cies, non dubitarunt sese alieno nitore quasi oblinere, vitiaque sua tanquam morbum, inidulgendo cupiditatibus, fouere, donec fantistatem pene perdiderunt, & ab integritate praestantia* maiorum suorum prorsus reo cesserunt. Non modo cladibus sane ingenistibus, sed impetus sevitia quadam, S tristi tia administrationis, d cnil rebus, modis pomnibus bellum hoc horribile fuit. De quo
postea cogitantibus nonnullis scio in mentatem venis 5c fuisse in ore vcrsum oraculi, cuius sententia est : Plorare victos, perire victores. Dissipatis copiis quae contra Caroolum Imperatorem Rom. fuerant contractae eductae in expeditionem, quaedam illarum pars in has regiones retracta nouum holium inchoauit, quam veluti incendii flammam inopinatam, qui restinguere noluerunt cum possent, aut furorem illius aluerunt etiam, ijs quae gratia debeatur a nobis dici non cst opus. Non defuere sane Principes aliquot,
inq; ijs Princ. Elect. Ioachimus Marchio Brandepurgicus, qui pacificationi studiose
operam darent. Hanc etsi primum odio &iracundia flagrantibus animis simpliciter reo spuerunt α
280쪽
, MELANCHTHONIS. 2s spucrunt, Postea tamen eo pcruentum assiuduitate cst, ut non multum abesset, quin reo fonciliata gratia inter dissulcntes, efficere. tur, ne tam lacrimabiles casus oc euentus ii digni sequerentur, neue eo reS euaderet, Vt
nullus iam locus csset ucl consilio vel auxilio. Hessiaci quoque legati statim initio tenta. runt possetne intercedendo belli impetus aucrti, Sc cum laborantibus rchus succurritum malis,quae impendere non esset dubium, miserijsq; futuris occurri. Memini comis
municatis his cum Philippo Melanchthonere quibusdam scriptis, quibus conditiones quaedam pacificationis quasi informarentur, ei ostensis, petitum esse, ut suam sententiam& ipse indicaret: Euml respondisse: Cais put sibi videri omnium, ut Imperator placeo tur. Ad quam spem ante cuncta necessarium esse se arbitrari, ut Principes aduersarii Caesari fiant supplices. Tunc, inquit, petetur scilicet , ut foedus inter ipsos oc ciuitates ictum dissoluatur. Hoc aliqui donec poteo runt fortasse impedient. Sperare quidem se aiebat, deprecatione aliquorum Principum a Caesare pacem impetrari posse, si debita re.
Merentia omnium res agatur. Erat in conoditionibus quarum paulo ante mentionem fecimus: Ne doctrina contraria θc explosa deinceps damnaretur aut exagitaretur, ante