장음표시 사용
291쪽
piam studuisset conciliari, corpora fortuis nasi cruentis gladiis Sc saeuitiae immani ho stium obiici noluit. Quam moderationem atquc pietatem etsi laude dignissimam ipsis adeo ad reliquae vitae optandam quietem opoportunissimam csse Philippus Melanchthon videbat, non poterat tamen dissolutione eois rum, quorum instituendorum ipse socius a tq; particeps fuisset, non vehementer per turbari. Augebatur aegritudo tristitia nun tiorum de amicis, quorum aliqui ciecti sedi, hiis suis 8c dignitate fortuniscp spoliati exu, labant, aliqui capti in custodia tormentis detinebantur. Quorum praecipui indicabano tur Iohannes Brentius, qui concionibus Lais
cris praefuerat in Salinis Sueuicis, quit Tu. hingar Erhardus Schneppius , 8c Vlmae Frechthus, ic Chembcrgi, oppidum hoc est vicinum Vultienbergae, praepositus Eccleste venerabilis senex, Philippoq; singulari ne. cessitudinis 5 familiaritatis usu deuinctus. Iam Mauricius Dux Saxon. periculo liberaα tus, at p modo dignitate septemviratus auiactus, de restituendis Academ is ambabus, re recolligendis iis qui discesserant, & reparanodo ocio studijs, scdulo diligenteri cogitarat Sc aegerat , si eratq3 Lipsiam accersiti s Philippus Melanchthon ubi ad necessarias deliberationes ordines terrae subiectae Ducis
292쪽
MELANCHTHONI s. asyMauricq potcstati conuenerant. Nel ille Vultienbergam sibi decessione sua relinquendam, ac multorum potius rationibus atque utilitatibus consulendum, quam sibi peculi. atri respc fur videndum est e duxit. Cuius conasiiij atque sententiae a plurimis improbatae a tuque repraehensae nunquam eum poenituit. Ne p illa prudentcr cogitata catius ullus, quod interdum fieri solet, deinde quasi infuis scando contaminauit. Fieri autem aliter 'non potuit, quam ut scista studia hominum rebus ita, quemadmodum stridiim indicauiis mus, gestis diuiderentur, & voluntates esissent diuersae. At p inuidiosae omnino actio ones quaedam erant, eaeq; ab aemulis, ut fit, acerbis criminationibus infamabantur, iis potissimum quibus nev exploratae illae essent, ec qui in eam partem unum vituperando, laudando alterum cupide prolaberentur, inquam propendens affectio impellebat. Iamisque Imperatore Carolo disceptationes de Religione eo deducere contendente, quo multis annis re magno labore conatus esset,& Augustae Vindelicorum iussis adesse Principibus 8c ordinibus Imperil, cum ante coninuentum se Vimae a sturum edixisset: Augustae igitur Imperatore Carolo postulante, Vt uniuersi Synodi decretis se obtemperaturos esse promitterent, malevolorum sermonio
293쪽
1 o VITA P Η 1 L i P p thus spargebatur, a Duce Mauricio hanc
promis Sionem commoditate orationis obtiis nuisse Imperatorem, cuius fauorem, vel maaxime liberandi soceri ille caussa, retinere velα Iet. Idque actum esse in priuatis collocutioniis hus. Est autem gcnus quoddam hominum sane leue, qui de maxime occultis atl abis strusis audacissime pronunciare di affirmare non dubitant.
simulant ste scire omnia, nec quicquamstunt, 'uod qui fis in animo habet aut habiturus edisci-
Id quod in aurem rex regina dixerit sunt. Sciunt, ut ait Senex Plautinus:
divae nes futura nes facta sunt tamen j fiunt.
son an vero laudent, culpent, quem velint,
Non sis faciunt, dum illud quod libeat fiant. At piisdem, ibidem dicitur, Nihil este stulistius ne* stolidius, neu mendaciloquius necpargutum magis. Atqui ne I tunc ne p vllis intractationibus alijs compertum est, ne P plaonum fieri potest: Ducem Mauricium vel poαIicendo vel approbando vel assentiendo inotegritatem sincerae Religionis labefactasse Hinc tamen cum ad Philippum tum alios, qui ab illo non discedebant, aut ei non malcis dicebant, inuidia manare, ij p quasi caussam proderent se* retexerent, Zc a veritatis asesertione deficerent, plane impietatis accusari. Id quod illo quidem tempore oc recenotibus
294쪽
tibus helli stragibus timidius occultiust, ais liquanto autem post audacius magis p imis pudenter esse factum scimus. Atq, primum quidem haec dissiccptationum de Religione,
cuius paulo ante meminimus , difficultas exopedita fuit ab 's, qui in Synodo congregati
decreta facere ceperant. Nam tanto bello
occupato Imperatore Carolo, quod ad deis fendendam 8c tuendam Synodum geri praeo dicabatur, Tridento Bononiam subito est discessum. Quam migrationem Impcrator iniquissimo animo tulit,& interpretans Synodi dissolutioncm, autoribus adiutoribus' huius vehementissime succensuit. Misitq; ea de re Legatos ad Pontificem Paulum, ocad eos qui Bononiam se contulerant, Nam Tridenti restiterant aliqui inprimis Germa. ni. Sed ea responsa data sunt, quae ec Impeo ratoris expectationem laustrarentur, ec unis de liquido perspiceretur, pontificijs qualeso cunq; Synodi a filones procedere, atq3 COno firmari , in animo fuisse nunquam. Cum Philippus Melanch. se Vultienbergensem Academiam non dcferturum esse statuisset, rursum coepta est ibi doctrina publica instauis rari θc frequentari. Lipsiae autem etsi restiis
tutio omnium magis in procliui erat, desiderabatur tamen opera diligentiae absentium adhuc quorundam, mortuo praesertim, cuius T a antea
295쪽
l 1 V t T A PHILI p plantea quoque a me mentio fasta esst, Casipare Bornero Theologo. Qui cum praesentissio mo fortissimo P animo toto oppugnationis
tempore in Urbe remanens scholasticas sedc spro virili sua tueri, & publicam priuatamq3 aliquorum suppelle 'tilcm conseruare anniis teretur, defatigatus nocturnis diurnis p laboribus, ec contagione laesus nam lues inouaserat promiscuum vulgus quod sub urbe
tuguriis exustis aduentante eXercitu oppugnaturo Vrbem, in spaciosis locis 5c fere Maocuis aedium illarum raptim consederat) Zc vigilijs, Zc victus cultusq; negligentia, atque potissimum moerore & indignatione d chiliis
ratus in morbum acquiescente iam aliqua notulum animo, 6c metu periculi depulso, incio
dit, quo confectus obihi mortem cum bono arum omnium deploratione ic ingente in Oeα rore, Anno Christi M. D. XLVII. m. Non. Maii annis nondum grauis neque es etUS Oratate. Neq; ego hoc Viro cognoui neq; cxtitis se uspiam alterum existimo, dignitatis utiliotatum P suarum minus studiosum, dum rem
scholasticam publice stabiliret, augeret, amoplificaret, ornaret. Ita* illius memoriam nulla dies delebit, quamdiu literae cruditor loquentur, quibus non modo huius viri do is ctrina, quae fuit eximia in omni gen cre disciis Plinarum, sed integritas, amor Veritatiβ , fio
296쪽
des, virtuti sapientia celebrabitur. Vetus Scsingularis cum hoc necessitudo fuerat Phiis lippi Melanchthoni S qui tunc non modo tuo gebat amici praecipui mortem, scd requirens rebus dubiis Sc negotiis impeditis vel ducem
peritiss. Vel comitem gratis S. consiliorum actionumque omnium, socictalcm coniuncti. oncmq; sibi talis illo tempore viri ereptam cste in maximae tristitiae scnsu querebatur. Interea Carolo Impcratore omnibus viribus annitente ut Synodus inchoata Tridenti ibi.
dem perficeretur, & Pontifice atq; rjs qui Bononiam transierant refragantibus , pro P sua autoritate 8c iure, rc spondendo postulatis Imperatoriis acriter propugnantibus: Imperator reputans neque se dignum , intcromitti illarum rerum tractationem , quarum maxime caussa tam periculosum ec graue
bellum suscepisse ipsum gessisseq; asserebatur, ness suis multiplicibus promissis de controuersiarum Ecclesiasticarum cognitione consentaneum esta, relinqui tunc quoqῖ, cum nemo voluntati ipsius aduersari posset, inccruta, dubia, litigiosa omnia, pontificiis tam manifeste tergiversantibus, cum quibusdam deo Iiberata re, consilium cepit, excci pendi quinodam ex rjs scriptis, quae superioribus annis ad concordiam dissentientium de religione fucorant non tam absoluta ali comprobata qua
297쪽
instituta & proposita. Atque ita rursum liber
paucorum quorundam clandestina 8c tene bricosa opera congestus, &, Vt Vetere verbo Vtar , consutus fuit, quo praescribebatur,
quid interim, dum decrcta Synodi prodi. rent, fieri seruarii oporteret, ab ijs quidem, qui in doctrina Ecclesiae dc ritibus usitatis aliquid innovassent. Vnde liber ille quasi
tituli nomine est vocatus Interim. Et de αdit facetis multa false dicendi occasionem. Cum quidcm neutri parti placeret, ec viri
etsi non eodem modo atq; proposito, eum re*pudiarent. Sunt*postea multo maiores &deformiores dissipationes atque etiam ruinae consecutae. Conuenerat autem Zc eo consilio
prolatus fuerat iste liber, uti te a Pontificias quidem partes sequentibus improbaretur,vil adeo Pontifex ipse vel concedendo inodulgendo*, vel dissimulando ec connivenis do illum admitteret. Ati mirabantur Plaeri*, a quibus vera consideratione res peropendebatur, Carolo Imperatori persuaderi
potuisse, ut in eam sententiam rationemPincumbendum putaret, Quam pro sagacis Sio mi animi prudentia, Θc diuturna experientia, quod similia negotia quo euasissent non ignorare posset, videre intelligeret deberet, neq3re ipsa consistere ac valere, neq3 temporibus congruere, magis 3 ac citius nouas contenationeS
298쪽
MELANCHTHONIS. 27stiones atque pugnaS commoturam , quam certamina atque rixas priores sedaturam csisse. Sed occaecantur nimirum animi maximorum quoque Zc sapientisi. Virorum , quando infringi suam vim fata non UOlunt. Sane coninstat urgendo minime clcmcnter, ac admos
dum potius imperiose, iussa de recipiendo liishro illo Θc praescripta in eo exequendo ad
omnes ordines delata, oc tanquam de his consensistent uniuersi, neque recusationem neq3 preces, denique nihil quod contradiceretur,
admissum esse. Neque defuere qui insidiose etiam quaedam tentata facctaq; fuisse perhibe. re non dubitarent. Tum quidam Sc ii potissimum quos stipra nominaui Sc caeteri, qui ijs nollent as nitri, quae esse contraria Veriotati haberent persuasum, afflicti atque vexa ti fuere, cum oc aduersus Philippum M colanchthonem Caroli Imperatoris ira iam cs.set suscitata, cui tunc succensendi vchemeram titis, ille etiam stimulus fuisse credebatur, quod tales compositiones ipsi displicere, ad Imperatorem odiose deferri, cum inimicatam de praeteritis quam praesentibus oratiosne, animaduerteretur. Atq3 tunc eorum, qui Philippum Melanchthonern oderant, maschinationibus vita eius est petita, eademque Proteicta ab amantibus illum , ecquibus viri innocentia atque probitas nota erat. Neque
299쪽
defuere qui suspicarentur talia diuulgari perterrendi Philippum Melanchthonem
caus a, ne consiliis aetionibusq3 recentis cono ciliationis reclamando officeret. Sed inco, lumitas ipsius rebus communibus tunc conis seruata fuit. Hoc anno ad grauisse. Philipispi Melanchthonis curas de rebus communio hus 8c rei domesticae labes, e cingentem trio stitiam propter Ecclesiae vulnera, nouus dolor accessit nunciata morte filis Annae,quam
ec carissimam patri re a marito Georgio Sabino in Prussiam abductam fuisse accerassio a Principe Alberto, supra diximus.
Eum tamen casum tulit ille moderate, Ut anotea quoque indicauimus, oc magis toleranter quam amici laturum esse sperare potuerant, qui scirent quanta amoris paterni erga illam fuisset affectio. Sed meditatione euentus aequodam prioribus aegritudinibus veluti concoquendis usu, hebetiorem tunc sensum habuisse eum credibile est, cum quasi occal. luisset animus dolendo, metuendo, perpetimendo. Veri quoque simile est, publica marila immensa oc multiplicia oc varia, quibuscptunc laborabatur, Qquorum timebatur aco cessio, morsus priuatorum retudisse. Quemo admodum in morbis, qui intensi magis sunt,
ij non patiuntur plane sentiri remissiores, ochos quasi obscurant. Non facile autem possunt
300쪽
possunt scribendo explicari illa quae bono, rum tunc neque leuium oc patriae inprimis amantum animos ec dolore praesente Sc metu in posterum excruciarint ac solicitaucrint, non solum illa numero infinita 8c magnituαdine immensia θί pondere intolcrabilia, sed varietate quoque Θc dissimilitudine re nati, tabilitate formidanda atque terribilia. Ede, hantur externorum hominum scripta, re picturie diuulgabantur quibus Germanicae
nationi in calamitate insultabatur, &, tana quam ex dolore victae triumphus ageretur, captiuae illius vincula catenae P ostentabanis tur. Quae sane multorum animos acriter
pungebant. Alin de dignitate fortunis
suis minus anxi', hoc orabant obsecrabanti intum, ne imperio humano oboedire Θc teris renam laudem quaerere cogerentur saucia
conscientia sua, ec aeterni Dei iussis edictis, que aduersando, re coelestis gloriar spem la, heiactando. Sed qui induxcrant Carolum
in eam rationem, quam ille secuturum se este iam demonstrauerat, iidem annitebantur, ne inde recedendo , aut aliquibus indulgendo, non tam inconstans quam timidus hahereotur, id quod isto tempore rcrumq3 statu mionime conduceret, vel maxime potius nocere posset. Quae neque temporibus opportune, neque rebus ipsis apte, neque omnino Vera