장음표시 사용
341쪽
Qiis ctim ita sitit in malo statu necesse est sit,& in magno versetur periculo, maior Christianorum pars, qui se putant rectὰ incedero, per hoc , quod non sint insigniter mali, & vulgo etiam boni habeantur, quia Saciamenta suis temporat us non negligunt, Ecelesias visi-Imi , aliquas precis quotidid recitant, & alia hona opera faciunt et sed interim Mundi, seu carnis legibus non se subtrahunt. De exercendo se in actibus diuini amoris non curant,viam
arctam, quae est via humilitatis , mortificationis , meditationis Nouissimorum , & patientiae per Christi imitationem horrescunt. No-Iunt ese persecti, & sancti. Nolunt abstineria culpis leuibus, ct voluntarijs, non vitare pe-xicula , di occasiones peccandi. Et cum dopyccato mortali dubitant, Recentiorum libros excutiunt , per Confessarios cursitant, donec inucniant aliquem, qui per probabilitate opus iustificet. Putantes se viriqire viae alternopcde insistere posse , ct Deo Mundum conciliare : Vel tertiam viam inuenire, in qua vitae, ct operum suorum partem Deo tribuant, reliquum Mundo. In quo periculo Quentur non parum ab iis Scriptoribus, qui sub praetextu suauitatis iugi Christi laxas opiniones ex professo docuerunt, illi magis, qui ab aliis seorsim traditas colle gerunt, nec veritati, sed probabilitati indagandae dederunt operam, docentes quamlibet
342쪽
probabilitatem sussicere, qtiasi semper veritas 'iit inaccessibilis. Sed falsa est ista persuasio tepidorum Christianorum, & timere debent, ne fiant ex illis , qui tarde, & sine fructu dicturi sunt. Sap. s.
gὸ errauimus d via veritatis, oe iustitiae; lumen non fuit in nobis, ct sol intelligentiae non est ortus nobis. Lassati fumus in via iniquitatis, ct per ditionis, ambulauimus vias dissolles , viam autem Domini ignorauimus . Nam, ut dictum est , duae tantum sunt viae; via arcta , quae est via Domini ; & via lata, quae est via perditi nis; & tertia via non datur. Latam auten
non soli insigniter iniqui, & scelesti calcant; alias non dixisset Dominus et Multi intrant preeam : nam hi pauci siunt. Ita autem vivente&sunt maxima Christianorum pars, qui certe non possunt dici esse in via arcta : nam de hac dixit Dominus: Pauci sunt qui inueniunt eam , hi scilicet pauci, qui imitantur Dominum, seruntque crucem suam post ipsum et qui illius amore ducuntur, selliciti salutis suae, quaerentes esse sancti, & persecti, sicut ille persectus est. Isti ergo sunt in via perditionis. Non dico autem , quod omnes, qui sunt in via perditionis, damnantur, sicut nec Omnes, qui sunt in via a cta , saluantur: in scrutabilia enim sunt iudicia Dei:sed qui in arcta sunt via,& stant,timere de bent ne cadant: & qui sunt in lata,non debent
desperare de sua salute, quia potens est Deu Y susci-
343쪽
338 SPECIMINA suscitare de lapidibus filios Abrahae. Dico tantum , quod illi, qui per latam incedunt, versantur in manifesto periculo, quia illa per se ducit
ad perditionem'. Debemus igitur omnes, ad qu s sermo Domini factus est, recipere illius monitum dicentis et Contendite intrare per angustam portam,quae ideo difficilis multis apparet, quia mundi amore tenentur, qui interim eos difficiliori-hus , & durioribus grauat oneribus ut dicent reprobi inutiliter poenitentes, Ambulauimus Dias di*ciles . Quod si diuinorum meditationi se traderent, & diuino amori in se locum darent, si se in virtutibus exercerent, experirentur quam verum sit, quod ait Ioannes, Apo-
solus ep. I. c. I. Mandata emsgrauia non l.
Dei instituta , inquit D. Leo ubi su p. nobis onexosa non essent, si nihil aliud, quam quod amandum iubetur, amaremus. Nam id, quod animam aggravat, & per viam mandatorum claudicando, & gemendo ire cogit, est corpus, quod
corrumpitur, & terrena inhabitatio, quatenus
ei mundana diligimus. Id autem quod ab hoc pondere liberat, & in libertatem asserit filiorum Dei, est amor ipsius Dei. spiritus dilectionis praeualens amori mundi, & illum conculcans . Diuinus amor cor amplians hilariter incedit per viam arctam, iuxta quod Dauid canebat psal. II 8. Viam mandatorum tuo rum cinurri,cum dilatast cor meum. Certe Christiam
344쪽
MORA Lis LAXIORI 339stianae vitae persectio injobseruantia praeceptorum consistit, ut docet D. Thomas 2 2. q. I 83. ait. 3. Et illa tamen facilior redditur si scepta ti&superaddita consiliorum obligatione, quae sunt instrumenta perfectionis. Illi ergo Scriptores, qui laxiores docent Opiniones, studio reddendi suauius iugum Christi, aberrant a scopo. Nam, praeterquamquod
Ieges arctare, aut soluere non est commentatoris , & interpretis, sed Legislatoris ipsius sille enim simpliciter, & bona fide sensum legis, &Legislatoris mentem declarare debet ) tantum abest , ut obligationes amputando legem reddant obseruatu faciliorem , ut potius reddant magis difficilem a quia minuendo ctuum virtutum frequentiam , impediunt
quisitionem habituum , . qui faciunt operari promptὰ , facile, & delectabiliter . Et, ut multas diuinae legis lacinias praeciderint, semper supererunt praecepta clara, & inuiolabilia , quibus amatores Mundi, , virtutum habitibus destituti, impares se inuenient. Qui autem praetermisso studio veritatis, ilia scrutandis tantum probabilitatibus toti sunt, praepostere agunt, & muneri suo deficiunt: nam studium Thςologicum est maxime studium veritatis: Theologia enim est vera Sapientia , de veris, non opinatitia secundum se, sed certa . Intellectus enim datus est homini ad veritatem . Et Sacrae Literae ubique nobis
345쪽
veritatem & promittunt, & exigunt. Chrisus Legiser noster Ueritatem se nuncupauit, &Spiritum sanctum suum Spiritum veritatis apis pellauit, ad docendam veritatem missurum te dixit. Ipsa lex Domini veritas dicitur ps II 8.
Lex tua veritas omnia mandata tua υeritas. 2.
Esdrae a 3 dedisti eis legem veritatis in veritate ambulare monemur. I Reg I 2. I 8. seruite ei in veritate 3 Reg. 2.ambulate in veritate coram meta Eph. q. I . Veritatem autem facientes in caritate ibid. Induite nouam hominem,qui secundum Deum creatus est in iustitia' statitate veritatis. Et To- his I . Iosseruite Domino in veritate, inquirite
ut faciatis qua placita sunt illi. Propterea Dauid dicebat Domino pcaq. dirige me in veritate tuadi ps II 8. laetus canebat: Viam veritatis elegi.
Qui ergo in selius probabilitatis studio quiescunt, non curantes de veritate, ad Dei vel ba non attenderunt. Qui denique contradictioni-hus libros repleuerunt dicentes,luet oe non licet Potest,ctnon potest,peccat O non peccat &c. videtur impleuisse praedictionem Esdrae lib.q.cap. s. Ecce dies veniunt, in quibus abscondetur ver talis vias nam per hoc pessum itur primum, principium veritatis ad redarguendum , quod
est,Contradictoria Mesimul falsa esla possunt,nec
simul vera. Falso autem praetendunt veritatis inueniendae impossibilitatem aut difficultatem: & contradicunt etiam sacris literis, in quibus sapie tia
346쪽
lia,quae est scientia veritatis, dicitur Deila tia ri ab his,qui diligunt eam ct inueniri ab his quiquarunt illam,Sap. 6. I 3. & cui nondum concessa est,concedenda petentidi quis vestrum,inquit Apostolus Iacobus cap. I. indiget Sapientia, po Ralet a Deo , qhi dat omnibus affuenter, O non improperat; Postulanti, inquam,ut decet, nem pe in humiIitate, cum instantia, & fiducia cNam Deus Intellectum dat paruulis. Psal. II 8. di vult peti, quaeri, pulsari, Petite, ct accipietis, quaerite O inuenietis, pulsate oe aperietum v bis . Denique Iacobus sit biungit ibid. Pestulae autem in fide, nihil haesitans. Potissimum autetra ad scribendum serri debemus non studio vanitatis, ut sciamur, & multitudine librorum s perbiamus: sed ut aedificemur ipsi,& aedificemus
alios. Moueri debemus ex amore Dei, & pro ximi: nam sic facile veritatem inueniemus. Illa geniosus est enim amor, & cum sit coecus ad caetera , perspicax tamen & acutus est ad discernenda ea quae dilecto placent aut displicent Et insuper amor Dei Sapientiam conciliare, Mimpetrare aptus est merito sui,itixta quod dicitur Eccli. I. Io. Praebuit illam diligentibus se &propter illum diligentibus sapientiam ipsanua quae praeoccupat qui se concupiscunt. In probabilis autem solius usu,& notiohe decepti sunt Recentiores quidam dum illud veri Ioco scrutari contenti fuerunt, & sequendum
prosonere, Etenim probabilitas nihil est aliud
347쪽
3 2 SPECIMINA quam apparentia,& similitudo veritatis; atque adeo eatenus illi insisti dreet quatenus veritatem ita repraesentat ut illud quis bona fide sequi possit, verum sequi se potans & ambularem veritate inuincibiliter. Quod non contingit,nisi quando probabilitas est insignis & ingens. Nahoc solum est vere probabile. Insignis, inquam, respectu oppositae,si in ea sit aliqua similitudo veri .nam,cum alioquin certu sit,hoc in utroque contradictorio reperiri no possie,similitudo minor pro falsa, & mendaci habenda est, & insignis probabilitas pro morali certitudine ciente scientiam. Quod si in utraque parte apparentia sit ar- qualis, & res sit mere dubia,neutra est probabilis: Quo cassi,si altera pars sit tutior, illam procul dubio sequi oportet, ut in casu dubio agendum fatentur omnes; si autem utraque pars sit intuta,& alterutrum eligere oporteat, preseren dum est maius bonum,aut minus malum; & si etiam de hoc dubium sit, cessandum est potius,iuxta regulam iuris,quae in obscuris quod minimum est sequi iubet: Probabilitati autem tunc nullus est locus. Vera enim probabilis notio apud antiquos Theologos,praesertini D. Thomam, & Scottim, illa est,quam tradidimus, pro apparentia veritatis insigni,quae in rebus moralibus haberi potest pro certitudine. Secuti sunt enim acceptionem Philoisphorum. Nam Aristoteles I TOP. I.
348쪽
Probabile elle inquit, quod videtur omnibus vel pilaribus, vel sapientibus, his, vel omnibns, vel pluribus, vel maximὰ probatis. Academici vero & Einpirici,quidquid sit de illorum assensu, certe suas actiones, suaque negotia non cassi sed consilio regebant. Apparen tia autem quam sequebantur,erat procul dubio insignis, & hoc Academici appellabant Probabile, dicente Cicerone I.:de Nat. mor. Multa esse probabilia, quae quamquam non perc0erentura tamen quia visum haberent quendam insignem, Grillustrem , his sapientis Uita regeretur: & in Lucullo et Si quid acciderit specie probabile S se nihiι se osserat,quod sit probabili illi contrarium,utetur eo sapiens,9 sic omnis ratio vita gubernabitur. Quo nimiru probabili dirigunt fideles communiter negotia iaculi per prudentiam carnis, insistentes kilicet viis tutioribus. Turpe autem est ,& valde praeposterum, ut prudentiores simus in iis,que transeunt,& pro nihilo haberi debent, quam in seruanda lege Dei, & in negotio aeternae salutis.
Vnde dum uni parti adhaerentes aliam pro babilem appellamus, non de probabili practico intelligi volumus,quatenus aequὰ ac oppositum
ad praxim deduci possit; sed de probabili spe
culativo, & Theologico, quatenus illud a censera eximamus,quod patet esse valde diuersum. Et Recentiores illi aequivocatione vocis decem ti sunt.
349쪽
344 SPECIMINA Redeuntes ergo ad Amores Dei, & mundi dubitandum non est,quin ab illo per viam a clam ducamur ad vitam, ab hoc per latam tria perditionem: & quod moralis ariHor,quae per tuta progreditur, praeferenda sit latae, quae per probabilitates Legem Dei declinare studiose nititur: & quod Christiani, salutis suae selliciti, ab ista cauere debeant, & illi cum Christo insinere, dicente Ioan. Epist. I. cap. a. mise d eit in Christo manere, debet, sicut ille ambulauit, O ipse ambulare. Huius ego Moralis specimen in meo libeIlo tradere volui, & contrariam ut periculosam res
350쪽
Pararraphorum Morallis Tutiaris. Moralis Laxioris .
Praeambula ad Scientiam Moralem as. I. RO scientia spe latiua ad Mora-
lem. pag. I. g. II. Principia semia spe laui .a-ς III Disserentia Philosophiae a Theologia. 6. Iv. Principia Scientia moeradis . T. s. V. Disserentia Scientia moralis naturatis supernaturalis. 8. s. UL De triplici statu hominis, scilicet naturae integrae, corruptae, & per Christiim reparatae . ne sta tu naturae integua οῦ ms. VII. De statu natura corrupta. Io. g. VIII. De flatu naturae per Christum repse
s. IX. Conclusio trium moralium, Adamiticae, Corruptae, & Christianae, ex tribus illis si