장음표시 사용
171쪽
ullo dignitatis titulo , aliquid dicamus. Haeta autem beneficia babere dicuntur presbyteri, quibus Ecclesia aliqua parochialis curanda
xegendaque committitur. Nam ea dice-Celeos pars, cuius curationem habent singuli presbyteri sub episcopo, parochia, aut tartaru se rectius Praecia appellatu r. c. omno basilicae c. nullud. IG. q. 7. Budaeus. noster jam dudum admonuit haec aliter Latine exprimi posse, uz curia dicatur, quam nos parochiam vocamus. Curaalta vero parochiani ipsi, & rio presbyter, qui parochia tum curatio nem ac gubernationem habes. Non me latet' parochiam usurpari pro tota dioecesi episcopi, quae multas complectitur ecclesias.c bona rei. a. q. 2. c. apostolica. de donat. Sed hic aliter accipitur. Cura autem Presbyteri, sive Curionis in ligitione znimarum, ut scriptura loquitur , & earum absolutione Praecipue vertatur. Sicut enim noxios a si cra communione arcet, ita veniam poscenies ab luit, ut supra docuimus. Itaque Iu
risdictionem quandam spiritalem exercet, quae poenitentialis fori potestas vulgo dicitur. Sunt & alii qiri diiciplinam & contemtiosam exercent juriidi Gonem, &causas so-re nses iudicant, quae judicia ad Ecclestam aliquando pertinere supra admonuimus. Et quja sipiritalis est ea jurisdictio, eam exercωS
dicitur etiam curam animarum habere,
quamvis sorte nulli curiae seu Parinciae prae'
172쪽
INter beneficia simplicia, quae nec titulum
dignitatis habent, nec curam animorum, primum gradum tenent canonicorum praebendae. Nam ea majoris cujusdam dignationis splendorisque existimantur, quam caetera,
propter jus suffragii quod habent in collegio
honoratissimo, adeo ut separatam de his tractare commodius videatur Panis. in c. ut . de pris. Praebenda autem vulgo dicitur annona quaedam sodalibus si ve canonicis aliςujus Ecclesiae in compensationem ministerii sui praestari solita, c. s monachus . I6. q. I. Uti turque hoc verbo Cassiod. tib s. variarum, in epistola ad Ampelium quendam si rapta. Praebenda aliquando rectius de Latinius πλη-τ-bκως quis vocaverit, exemplo veterum. linguae Latinae scriptorum, a quibus eam vo- cem ustirpatam esse animadvertimus. t. invion. de is. Geld b.1. ca.4. Sed & canon ea
173쪽
quoque praestatio dici poterit, ut ante diximus. Hujusmodi autem annonae si ve praebenda, ideo sacra spiritaliaque existimantur. c. dilecto. de prab. quod sodalibus tantum sive canonicis Ecclesiae dicata sint, quos sacris initiatos esse necesse est: quorumque sacra spiritalisque functio habetur, quamvis animarum curationem, quam olim habebant,nu'c deseruerint. c. a. de instit. Nihil tamen prohibet ex reditibus Ecclesiae communibuS , Partem aliquam, quae canonicis adscripta non sit, laicis hominibus, ut laboris industriaeque suae mercedem largiri, ut puta aedi ruis, aut iis quibus campanae tinnitus cura mandatur. Quod genus erogationis per
me licet, ut praebenda sive praebendam quis- quia voluerit appellet, sed quia nihil sacri spi-
ritalisque habet, multum disteri ab ea, de qua hic disseritur, quam muneri sacro spiritalique dicatam essὰ dicimus. notri in c. cum M. de constit. Et quia canonicorum corpus &sodalitium ex variis Ecclesiae ministris constarum est, quorum aliqui facerdotes sunt, alii inferiorum ordinum clerici : item alii doctoresTheologiae,alii magistri & professorestiterarum, magna hinc praebendarum diversitas nata est. Nam quaedam sacerdotesta dicuntur, quarum nemo capax est, nisi sacerdos .: aliae inferiorum ordinum clericjs conferri possunt, & haec varietas in quibusdam ecclesiis observatur. c. cui de nou sacerdotali.
174쪽
DE SACR. ECCLEs. MINIS T. LIB.II. IGe. ei cuia deprab. in s. Praeterea quaedam Theolo alas iunt appellatae, quae Theologiae d octoribus tantum in cathedralibus eccletiis assignantur. Sunt δc magistratos dictae, quae literarum magistris & praeceptoribus attribuuntur. c. quia nonnullis. de mag. re in pratfanti . Sed haec omnia accuratius infra disputabuntur. Ex tam dictis facile apparet, quaestam lint reliqua beneficia, quae simplicia appellantur. Nam ideo simplicia dicuntur, quia beneficia tantum sunt, nec eis ulla qualitas inest, ex iis quas supra commemoravimus. Quoties igitur benefietum tale est ut beneficiarius curam alterius non habeat, sed aliter divinae rei incumbendo, munere suo defungatur, implex beneficium vocari solet. Exempla passim obvia salit.
Seneficiorum dioisio in regularia o secula -
SEcunda divisio beneficiorum haec est, cujus explicatio ex iis quae luperiore libro
dis Ieruimus de monachis, omnino pendeta Beneficiorum quaedam Regularia dicuntur: alia vero Facularia. Regularia sunt, quae monachis & regularibus tantum acquiri possunt. Saecularia quae clericis etiam saecularibus, id est, monastico voto regulaque non
175쪽
1 o PR. D VAREN. COMM. obstrictis. Cujusmodi censenda sunt omnia beneficia, nisi contrarium ostendatur. Nam si constet ita institutam fuisse ecclesiam, ut a monachis sive regularibus gubernetur , Regulare beneficium dicendum erit. ρ- pragm. t t. de collat. F. item quod ad dictas. Verum spatio temporis,ne Πpe o. annorum, status beneficii potest mutari, ut ex regulari saeculare, aut contra ex faeculari regulare fiax. c. cum de beneficio. de prab. in s. cum.1. de Fupplen. negi g. praelat.
176쪽
distributionem ha- beat Romanus Pon-
DE his qui beneficia conferre possunt tractaturi a Pontifice Romano incipiemus, qui primus episcoporum, primamque sedem occupare dicitur. Et hujus quidem disputationis nostrae duae sunt praecipuπquaestiones. Una de potestate Romani episeopi in beneficia & ministeria Ecclesiae. Altera de promotione ipsius atque σωλ eione. Quod ad primum attinet, sciendum est eum priscis temporibus nullum jus nullamque potestatem ordinandorum sacerdotum aut clericorum extra propriam dioecesin sibi vindicasse. Nam veteribus canonibuSepiscopus a metropoliano & aliis qui fiunt in provincia episcopis, jubetur ordinari electione cleri, ac plebis consensu hanc ordinationem antecedente. 62. 63. 64. 66. distis. Qeteri vero clerici ab episcopo suo ordinantur, non , Romano episcopo, sed cum assen- Q
177쪽
su plebis & civ uino ut de episcopo jalii dictum est. 67. instim Cum ergo pontifex lRomanus secundum antiquos canones in alienis ecclesiis neminem ordinare, id est, administerium Ecclesiae: promovere possit, satis lperspicuum est ex his, quae secundi libri cap. 3. diximus, ecclesiastica beneficia totius orbis ab eo conferri non polle. Nec veco du- lbium est, quin vetustiores anctioresque urbis Romae episcopi sede Ecclesia que propria contenti, . reliquis episcopis ecclesiarum ipsis
commissarum liberam administrationem reliquerint, quasi urbis unius magis quam orbis episcopi, ut ante annotavimus. Quae . ratio forte episcopum nescio quem movit, cujus meminit Azmilius bb. 9, dei reb. gest. Fraucorum, ut paulo liberius Gregorio undecimo pontifici Romano responderet. Clim enim Gregorius tum Aventi, ne sedens, ab eo sciscitaretur, cur sedem suam non inyi- iseret: Si quis, inquit, te roget, cur urbem tuam Romam tamdiu ab episcopi sucis desertam non
adeas, multo minin habeas quod responsurio sis quam ego. Posteriores verb pontifices seueintra hos fines non contriuerunt, sed velut domini regesque omnia pro potestate agere, universialis Ecclesiae gubernationem sibi arrogare non dubitarunt. Itaque dicitur Pon tifex Romanus, plenam, liberam, pullisque
legum vinculis adstrictam dispositionem omnium beneficiorum haberein cum omni-
178쪽
DE SACR.ECCLES. Misis T. LIB. HI. 173bus episcopis, quoties ei libuerit concurr eres eosque omnes praevenire vacuum beneficium conferendo, &antevertere posse, idque constitutionibus aliquot expressum est.
can. cuncta permundum. D. - a. propo-
huit. de conces. praeben. ad c. honorem. dea. tb. Gusu. yAl. c. 2. a.dudum. de preb. in s.clem. I. ut iste pendi glosi. pragm. tit. de electio. in verbo,
reseervation . Quae quidem ipsis statis tolerabiles essent, si nihil gravius inde consecutum fuisset. Non enim facilis erat Romanis pontificibus in tot provinciis, quot habet Christianus orbis longissime ab qrbe Roma
distantes, ea prae ventio Sc occupatio. Ideoque non multum incommodi seu publice seu Privatim, poterat afferre. Verum hac via patefacta, mox ratio excogitata est ali quanto, certior & expeditior, qua caeteris episeopis conferendorum beneficiorum facultatem adimerent. Invaluit enim moS, antiquis omnino incognitus, diplomatum expediendorum, quibus beneficia nondum
vasiantia mandantur certis personis conferri, cum ea vacare contigerit. Gratis expectativa vulgo dicuntur, mandata de providendo, de qWibus infra. Haec de priore quaestione. y unc de Romani episcopi ordinatisine tractandum est, quae quiderii olim a caeterorum episeoporum electione non multum differebat. Vicini etenim episeopi, qui Cardinata dicebantur,clericis cardinalibus Romanae Eccle-
179쪽
et 4 FR. D VAREN. COMM. Ecclesiae convocatis, de ordinatione cum eis tractabant ac deliberabant. Deinde requisito non soldm reliqui cleri, sed etiam popul iconsensu, Pontifex ab ipsis ordinabatur, MConsecrabatur, ut sexta Synodus statuit,can. in nomine domini. 23. distinct. Quod ii diversa forte essent suffragia, vincebat sententia plurimorum. can. si . distis. Eligebatur vero presbytet, aut di conus E clesiae Romanae, qui per omnes gradus inferiores ascenderat. c. nullus. 79. distis. Alta rum ecclesiarum episcopi etiam Cardinales ideo non eligebyntur, opinor, quia vetitum erat canonibus ne episcopus unius Ecclesiae ad aliam transiret. Quoniam autem inpititudinis consensus videbatur neeeiIarius, par erat Sc Principis voluntatem non negligi: dea eo magis quod ad compestendam furentis plerumque populi temeritatem, ejus authoritas ac majestas plurimum valeret Itaque sine Imperatoris Romani consensu & authoritate non solebat antiquitus Romae pontifex ordinari. ca. Agatho. ca. vota. ca. quia
sancta. 63. distin. Eademque fere potestatQ, singuli reges in ecclesias regni sui utebantur. c. chm longe. 63. dist. Sed non ideo jus eligendi sero ademptum erat. Verum poste, Carolo Magno & Othoni imperatoribus, ultro jus eligendi pontificis Romani omnino concessum ac permissiim est. c. Adriantu.
. in 'nodo. 63. distis. Quod clim videre
180쪽
IOIDE SACR. ECCLES. MINIS T. LIB. III. I stur cleri populique Romani libertatem infringere, tandem instantibus Romanis pontificibus, sese non amplius eo jure usuros confirmarunt atque jurarunt. a. ego Ludo-- Φ. cum ca*eq. distis. Formλ autem jurisiurandi, quae apud Gratianum hodie legitur, aut horitatem dc consensium imperatoris , qui ante adhibebatur , ipsi fortastis non aufert, sed plenam illam potestatem a nitrio suo eligendi, quae Carolo concessa fuerat. Qua tamen in re amplius deliberandum est. cau. cum Adrianu3. 63. dist. - Haec fere ex Gratiano decerpsimus, quibus posteriores aliquot constitutiones Romanorum pontificum addendae sunt. Una est Alexandri tertii: in qua id praecipuum reperitur, quod electionem a duabus partibus Cardinalium fieri necesse est, cum an-rea majoris partis sententia silassiceret. cap. licet. de electio. Altera est Gregorii X. in concilio Lugdunens, quae formam electionis praesicr ibit: & diserte ea cautum est, Ca dinales ab sentes decem dierum spatio tantummodo expectandos esse. cap. ubi per culum. de electio. in s. Tertia est Clementis quinti in concilio Viennensi edita quae pauca Gregorianae addidit constitutioni, non paullum digna quae hic referantur. clem. ne Romam. de electio.