Microcosmus Hypochondriacus sive de Melancholia Hypochondriaca Tractatus, etc.

101쪽

mat impotentius. Ille dotem ducit, non uxorem. Ille sponsam suam prostituit. Alius gelo-hpus velut Argus obseruat. Hic in luctu papae lquam stulta dicit, facitque 3 conductis etiam velut histrionibus, qui luctus fabulam peragant. Ille flet ad nouercae tumulum Hic quicquid undecunque potest corradere , id totum ventriculo donat, paulo post fortiter esuriturus. Hic somno &ocio ninil putat esse felicius. Sunt qui alienis obeundis negotijs sedulb tumultuantur, sua negligunt. Es qui versuris atque aere alieno diuitem se esse putat, mox decocturus. Alius nihil arbitratur felicius, quam si ipse pauper haeredemtocupletet. Hic ob eXiguum, idque incertum lucellum , per omnia

maria volitat, undis ac ventis vitam commiti tens,nullapecunia reparabilem. ille mauult bel. lo diuitias quaerere, quam tutum ocium eXigere domi. Sunt qui captandis orbis senibus,putant quam commodissime ad opes peruenisi Neque desunt, qui idem malintdeamandis bra. tis aniculis aucupare: quorum utrique,tum demum egregiam de se voluptatem dijs spectatoribus praebent,cum ab ipsisquOS captant, arte deluduntur. Est omnium stultissimum ac

102쪽

ω MI UCOSMI HEps CHOI DRIAasordidissimum negociatorum genus, quippe qui rem omniurniordidistimam tractent, idq; sordidissimis rationibus, qui cum passim me i

tiantur,peierent,furentur, fraudent, imponant,

tamen omnium primos sese faciunt propterea quod digitos habeant auro reuinctos. Nonnubli foris diuites haberi gaudent, domi gnavitet esuriunt. Hic festinat quicquid habet profundere,ille per As nefasque congerit. Hic candutatus ambit po putares honores, ille ad focum semet oblectat. Bona pars stes nunquam fini das agitat, & hinc atque hinc certatim co tendit, ut prorogatoiem judicem, &colluse rem ditet aduocatum. Hic rebus nouandis studet ille magnum quiddam molitur. Est qui Hieiosolymam, Romam, aut diuum Iacobuni adeat ubi nihil est illi negocij, domi relictis cum uxore liberis. Quibus& limitibus,quam diuit, uolutus quis fuerit, tamdiu melancholiae hypochondriacae causam fouebit.

103쪽

tam Dia ficu quam pathogno nisu e 'δε - pociandriacas in per de lympi asia eiu em Numatum causis Is NA myrachialis huius affectus diagno stica siue coctunia, desumuntur ex multis, fixis, & absurdis cogitationibus, ex rerum rimatarum commentatione & sus latone,vere cundia, rustitaque pudore, solitudine, moesti tia, timiditate, ignauia, animi deiectione aut desperatione, mentis atque sensuum inquietudine, caligine dc alienatione , semno interrupto , somniis turbulentis, peruersa rerum existimatione,ac sepe proostero judicio, capitis vertigine, oculorum caliginibus, luctuosissim spiriis,cordis tremore ac palpitatione seu anxietate, syncope, dolore capitis, delirio absque febre, idque non continuo, sed notatu digna imterualla habente. Sunt enim melancholia hyochondriaca laborantes, nonnunquam saltiti lares , mox tamen sine causa, in moestitiam recidunt: nam ut Gai: 3 deloc. aff cap. 7. docet.

Elato ex inferioribus partibus ad oculos fuliginvio

104쪽

contingunt: eadem ratione subIata ad cerebruab atra bile evaporatione fuliginosa fumos que,melai cholica in mente eueniunt accidentia. Eiquia etiam permiscetur spiritibus anima-

Iibus, qui non solum imaginationi, sed&alijssensibus insertumni, accidit, ut etiam circa alios mastis varia symptomata oboriantur ue in auri bus tinnitus trepitus,sonique vari j nunc cam- emaru sonitum, nunc aquarum strepitum referentes; oculi obseure videntixel etiam omnia circumagi videntur. In neruos etiam sese insinuansvapor, vorios doIores, & alianeruosi generis symptornata accersit, praecipue cum per hinam dorsi deorsiim tendit interqum in vir

que brachio frigus quoddam, aut stuporem potius, motum Qrmieantem inducit. Quae

cum strit, anxietatis & terroris omnia plena sunt, aegrique metuunt, ne labantur & concidanti idem vapor, dum seu per venas, seu per arterias sursum tendit, & cor transit,illud in eas angustias redigit, ut motu violento palpitare,& arteriarum celerem & velocem motum ad

expellendum, & discutiendum vaporem sibi

105쪽

molestum,instituere cogatur. plerumque etiam urgent vigiliae, quae a vaporibus illis siccis ortum habent, qui non solum spiritus perturbatit, sed dc cerebrum exiccant,ac somni proximam causam absumuntue aut s dormiunt,somnus,eadem de causa est perturbatus,cum somni js metus & terroris plenis Quibus a nonnullis adnumerantur signa habitus calidi & sicci, ceu sunt,amplae tumidaeque venae, color corporis fuscus, & illud abunde hirsutum , capillus densus ac numerosus, labia praetumida, oculi nonnunquam prominentes,aliquando iterum reconditi, nunc volubiles munc quieti, atque inconniventerimmobiles,lingua modbprompta & expedita, modo haesitantior, atque in Iroferendis vocibus tarda, blaesa, titubans, bal- .a, impedita,&c. signa pathognomonica sue propria sunt, tesones in hypochodrijs,maxime sinistrolate- 're,cum grauitate,& valida seu molesta arteria- nuria σαusiatione: ventriculus male affectusi: coctio vitiata: aestus seu feruor ingens in praecordijs, sed sine siti, cum sputo copioso:

106쪽

mordax ventriculi ad dorsum& scapulasse extendens,potissimum sumpto cibo concoctu dissicili: compressio interdum diaphragmatis: ariditas faucium in plurimis corporis partibus saltus quidam diuerta et aurium tinnitus, aluus adstricta,excrementa ventris arida, scybala, seusquibal a Galeno dicta, baccis seu pilulis caprinis perquamdimnima, a calore nimio humidudepascente: vomitus acidorum,nidinosorum- 'ue :nausea, appetentia corrupta, vel insatiabilis: tumor item lienis Is melanteria dolens &genitens: juvamen amoderate frigidis, a calidissero di concoctu dissicilibus laesio. Non tamen omnialympiomatain omnibus apparent, sed modo haec, modb illa, pro partium laeserum,uel seorsim,vel simul ratione. Si enim venae mesaraicae saltem obstructae sint, & in ijs humor contineatur, mitior est assectio: grauior,si ipsa viseera smul assiciantur. Et quidem si utrumque viscus assiciatur,atque ut iucque venae sint obstructae, prauia &plurima apparent symptomata: si vero Inum saltem viscus

obstruatur,mitiora & pauciora sunt. De symptomatum causis, monendum, ea quae c Ventriculo euomuntur, non omnia in

107쪽

o A UT II. 7Ieo generari,sed interdum etiam e sene dc locis vicinis transinitti: Ita vero tam acida a quibusdam euomuntur,ut etiam dentes, ut modo dixi, ab ijs stupescant, quae procuI dubio in hepe

vitiose concoquente generantur ue quae atrae bi- Iis nomine vulgo veniunt, etsi atrum colarem non semper ha Deant. In quibusdam vitiosita

mores per vas breue, tam venosum quam arte- ριν το--

riosum, cumsanguine interdum atro interdum vero florido, in ventriculum e liene effundumtur, atque sanguis iste per vomitum postea reij, citur,cum terrore aegrorum: in quibusdam etiam per allam euactiatur. Vas autem illud breue satis amplam est , ac tape calami scripto- iij crassitiemhabet: imo ut Iohannes Ri0lanus, Anthropographiae,lib. r. cap. testatur,insen tore quodam, qui reiectione languinis per superiora & inferiora e sene prodeuntis Idorauerat, deprehensum est vas breue minimi digiti magnitudine Iatum , & in ventriculum apertum Et ista mninb via est, per quam hypo-esiondriaci singuis interdum per vomitum &aluum reijcitur. Ita refert Adriata Spigelius Anac liK 6. cap. 3. historiam Cardinalis Cibonis, qui sanguinis vomitu extinctus erat: in cuiugL a cad

108쪽

cadauere, compreta ventriculo viderunt lie nem turgescere, rursum liene compresso, ad ventricum copiosum sanguinem per vas breue effundi. Imb per eandem viam, humorem instar atramenti nigricantem, sine noxa & vitae periculo euomere, plures in praxi mea vidi. - vv flatus continentur in cauitate sinistri hypo chondrij lub diaphragmate, eX ventriculi, omenti, coli & viscerum connexu orta, exitum non habentibus, & ita conclusis,ut aqua & fatus contineri possint. Ventriculi dolores ad Asis, ct ἡ& scapulas usoue,non cessantes, prius. Fερη- quam aegri evomant cibos crudos & phlegmata subamara,calida dc acida,adebui dentes stupore inficiantur,proueniunt ex mala coctione: cum enim ventriculi tunicς,prauis humoribus aliene & epate eo effusis,infectaesint, nonM-rum, si is non bene coquat , cibusque & potus

vel crudus,vel parum mutatus,maximas anxietates & dolores excitet. Cum enim in chylum mutatus non sit, ab intestinis ' c attrahitur, nec admittitur, inventriculo mesana trahit, &in flatus mutatus, gravissimorum symptoma- εχ tui tum causa est. Aluus adstricta, ob vasorum &viscerum siccitatem, ob quam alui obstructio.

109쪽

e Ap Vr ra. 73rem, & ssatus retinentur, qui hypochondria tendunt. Visciditas quoque & glutinositas ciborum male coctorum, & materiae excrementitiae,alui adstrictionem causiant. AEstus ini pochondrijs excitatur,extium tibus calidis & feruidis eb loci conclusis : qui exasperatutiex assumptione cibi & potus caidioris, aut humorum agitatione ex ila causa. Solentq3 tunc cesidis vaporibus sursum ascem dentibus,malae, dc tota facies rubescere. Et quando vapor per uniuersiam corpus dispergitur ephemera febris quasi excitatur,quae vapotibus illis sudore discussis intra paucas horas evanescit Satyriasis quoque aliquibus excitatur,cum proces dubio ob genitalium partium, valorumque leminariorum robur Mque calorem, renum etiam & lumborum, vicinarumque partium i stum,copiosiorianguis, continuis ad nasce partes affuit & allicitur, & hinc semen copiosum generatis, quod abundans atque turgescens, simul& ob maiorem suam caliditatem,mordacitatem,& acrimoniam,quam exsanguine,ex quo generatur, feruidiore & acriore attraxit continub irritans,stimulos suscitare di adaugere solet: cum insuper datulantorum

110쪽

spirituum, ex cratarum & seculandorum Etiarnorum abundantia generatorum vis atque impulsus, parte; genitris subinde attollit, di stendit atque inst: non mirum, tantas & tam molestas inquietudines , pruritus , & seminis profissiones inuoluntarias oriri atque produci,

cum stinuissis quibusdam corporalibus inuitis quidem & sing laribus, qui consciehtiam non

tantu sed & corpus ipsius patientis plurimum inquietant. Rarum supra hoc symptomaticum hz- percipe casum, Iuvenis quidam,syntaxeositu ct rara chosus, Gymnas j M onacensis austici filius ilistus quidem& pius , sed scrupulasias & melancholicus, siue mores siue temperamentum eius natiqum considerasses, solitudinis amans:

nullis ob innocentiam suam grauioribus alijs viti js addictus: hypochondriacis & melanch

licis quod in hac aetate extraorclinarium es)impressionibus agitatus , stimulisque carnasibus multum tentatus est. Hic quantumuis ijLdem in secreto animi sui proposito abstinemtia, dc corporis durioribus cassisationibus restitisset, tamen passiones illas & inquietudines, pugnare ca integro nunquam potuit. Dum