장음표시 사용
121쪽
tota in pedi ὐόbilitatiosis equitur, it os em mix aviti , ct i delinquendum esse mideaturi in de iam causantur apprehensiones o phantasmata,οι-
δε cantur oculi, caligant, ne et era tamen et retione.
Dispositionem ad hunc morbum, temperamenti, aetatis, morborum & animi affectuum praegressi, rum, ossicij quoque ratione, sequitur palmus cordis quia repletione est, & dilatatione eius arteriae, quae ad cordis ventriculum tendit sinistrum , diastolen nominant Repletiolia, a seruentiori fit sanguine, quod demonstrat primis aetas aegri, quae est primi seiiij principium, in quo melancholicus sanguis gignitur,
qui crassus corpore,motu piger est,&ob biliosum temperamentum, quod color niger notat pilorum, feruidior, vehiculdque multo, sero utapote opus habens. odsi r tio examinatur vitae, studia, inuigilatio,meditatio multa,lectiosedula, ossicium denique curis & inuidiis plenum: omnia haec ingeniosum hominem dicunt cuius spiritus non crassi , non humi seia pentes, sed subtiles ac sublimes sunt: celeres enim ii senio sanguinem spirituosum habere,
confessum est apud Medicos: hunc in vita secsionibus frequentibus & lucubrationibus assi-N duis
122쪽
duis dicata, insuper morbis & moeroribus superassari, notissimum, maxime si animi coma. motiones faces subministrant: seri copia, quas Uguis crassus feruidiisque gaudet, testimonio erit. Quare hanc cordis palpitationem, a sanguine arterioso,feruido, cras cui multum se ii stibi eruit pro vehiculo) & vahorosis prouenire pronuncio. Et talis sanguis in assestu hoc hypochondriaco progignitur, eo maxime, qui jam primum gradum supergressus est , in quo& viseera a passione haud libera sint: yloma hoc,est actio deprauata cordis, adari riarum eius,ob molestantem sanguinemi feruidiorem cum seri copia, raptum in arietias sit Ieriores, & cordi appropinquantem, cui bebum facit, eius tonum aggreditur, illud diastole
suae arteriae reiahitur vehementer: mane praecipue, quod spiritus & humores noctui per no cturnam quietem sopiti, & aliquo modo imcrassati, non tam cito per corpus & meatus dicsipentur& agitentur,feruorque cordis per somni humectationem aliquo modo temperetur, mitigetur, dc inhibeatur, qui tamen peracta quiete soporifera,pos ea per euigilationem,caloris actuationem,*motum corporiS,exaspe
123쪽
rantur,mouentur, & ad partes principes eleuantur,quq turbat ,ingenito suo robore, tanquam sibi contraria &nociva, quouis modo expellere conantur. Quod cor per palpitationem tamdiu molitur, donec copiam seri ad arterias emulgentes, & hinc ad renes &vesicam detruserit, reruorique refrigerium inuenerit, magna inter conflictum hunc exorta corporis anXietate & debilitate, non minore animi terrore;
quod semper aliquid ex spiritibus vitalibus innatis & irreparabilibus,aut distrahatur,aut d perdatur celebrum quoque & neruosum genus,per sympathiam patituti quandis acris calida & melancholica ista materia sursum fertur, Iationem & phantasiam, a suis operationibus perfectioribus reddit impotentiorem , spiritibus per canaliculos suos a natura destinatos, hoc est neruos sensorios & motorios, Iibeti Iem negat transitum, unde leuia deliria & phai tasmata, inanes timores & terrores, insuper o-ςulorum obfuscationes & caligationes, & spacmodica quasi affectio , omnium neruorum, tendonum&ligamentorum , totius corpori excitantur. Hinc non leuis quasi vertigo cer
124쪽
pus sustinere amplius non potentium,&totius animi siue animae deliquium causari videtur.
Singulis fere diebin catarrho insistatur,fus ex minuma eorporis incalescentia aut refrigeratione, O libet aeris mutatione excitatur, non adpectus,sed ad costum, pisia, o lumbosprofluens: τό,similes longo tempore haerenti
Causa catarrhi frequentioris aut harum de stillationum antecedens & prima , est caput, quod sua natura tanquam receptaculum Atia Drum serosae superfluitatis est, quaten iis quis que secundum naturam,os linguam semper ubi madescere percipit, unde membranae quoque cerebri, per anatomia ,semper aqueo quo dam humore conspersae conspiciuntur: & cum hic viscerum intemperies calida & sicca accedat,praeter naturam, fumorum & humorum multitudine communicata, talis fluxionum materia cumulatur, ubi maxime viscerum stacundae concoctionis constitutio, nimis cito,a limentorum humiditatem exorbendo, ventriculique chylosim interturbando , malo huic occasionem praebet : quatenus scilicet propter Vehementem attractionem , ob calidam siccam naturam,ante tempus serosa humidita
125쪽
cruda adlauc, a ventriculo trahitur,quae postea, quatenus vitium concoctionis prim n secunda non corrigitur, in massa sanguin' venos&arte talis remanet,& adiuuante ebullitione, in capite,quo alias natura sua tendit, tanquam recept4culo proprio colligitur, unde feri non potest,quin in talibusipsum caput alienahumita ditate plurimum scateat, inprimis externis etiam causis concurrentibus, ut sunt evacuationum consuetarum retentiones, motus corporis vehementior, & incalescentia, quae similes fundit&dissoluithumorescitem aeris mutatio, coelum pluuiosum, S ventus austrinus, unde corpus nimium humectatur, alteratur, & fluxiones cumulantur. Victus quoque ratio viatiata, dum vel in ordine assumendorum ciborum erratur, vel calidior cibus, aut coetu difficilior comeditur: vitaitem sedentaria, & moestitia. Hinc videmus doctos & meditabundos, hypochondriacos esse, & simul catarinosos. M onstrantur autem ab Hippocrate septem pΘ-tissimum viae,ad quas a capite materia fluit, videlicet aures,oculi, nares, palatum, venae & arteriae, vertebrae spinae dors, dc nerui. inod au
126쪽
ictus, materia haec catarrhos a fluat, robur cerebri &pectoris tanquam partium expellentium, collincapularum,&lumborum verb, tanquam
partium recipientium debilitationem significcat, discutientium quoque, resoluetitium &euacuantium intermissionem , quae in causa sunt , quod in lumbis tamdiu haereant deflv xiones, tanquam in sede fixa, quae alias beneficio euacuantium& discutientium mediorum,
Tum animi sitambin agitatur , i , totin eo Oim sumper entiricis cum pusu con-aeitatistamn tamen mordinam inaequas, autfebri per noctem integram, etiam inter insomnia, ct mane aiaue finito muri durante.
Commouetur singuli calidior S: biliosior,
per animi passiones, omniaque viscera efferutalcunt, versus vesperum praecipue , ubi bilis per Maturammagis aestuat, quam aliis diei temporibus : unde totum corpus incenditur, non qu dem putredine illa quae febrem dat,sed qualorem praeternaturalem in organis nutritionis di vitilibus causiat: unde pulsus quidem per M-terias concitatior, quod cor se oppressum sentiar&ventilationem quaerat,percipitur: diua
127쪽
tem is durat,per noctem integram,inter insomnia,& mane adhuc: quod sanguis qui mouetur&feruorem excitat sit crassior, unde dissicilius seruor eius temperari & mitigari possit.
Insomnia,necfrequentia,nec iuba Llet: - tamen communiterpaucin θ inquietin est. e petit in δε- tu sonis ' cibumpro Ego explendos ficient m , sed non immodicum ingerit, ct 'Iurimum cum appetitu car- nam claudit. In articulu,magis tamen in trachise , nerui languent, acsi contracti aut resoluti,fpciosio fungi nonpossint.
Insomnia nec frequentia, nec multa habet, quia parum & inquiete dormit: redditur autem somnus inquietus, ob malam concoctionem, aut ob curas ossicij sui graues, aut animi affectus & passiones,aut ob aestum & feruorem totius corporis inde enatu, aut ob propriu calida&siccum temperamentu: quae omnia cerebruexiccant, & ad somnum qui humiditatem &frigiditatem aliquam requirit, indispositum faciunt. Appetitus quidem bonus&maior, quia viscera secundae concoctionis, ratione feruoris,tenue & limpidum, continub ex ventriculo exiligunt,&nouum ingerere alliciunt&stimulant: unde in hoc malo appetitus maior, & usus
128쪽
frequentior liquidorum, quem tamen cor figit&inhibet ratio, ne scilicet nimium ingeratur, stomachoque inde poena, hypochondriis fluactuatio, & cerebro materia pro catarrhis excitetur. Languent, leuitesque contrahuntur &resoluuntur articuli & nerui,partim per sympathiam cerebri, partim ob receptionem fluxionum, & distensiones flatulentas: maxime autem brachia, quia proximiorem a capite obtunent locum, facilius quoque & citius si prο- tauitatem, fluxiones per collum & scapulasibentes,recipere possunt,undelangiuda&ad ossicium suum inepta redduntur.
Dolores capitis, licet acrioris- catariau detineatur, nec per integrum annum,aumere nunquam patitur. acuus binis Pior, nee lotium semper debit uit, omnimoda tamen constipatio naia. Medicamenta de liqueo alimenta, qualitate calidiora, Him naturae aduerse tur,nec sine magna corporis altera neferre test.
Quia autem caput& cerebrum robustum, se continuo a colluvie & collectioite serositatum, per demandationem & defluxionem catarrhorum exonerat,nec fluxionum materiam
diutius fouet, ut partes sensiles ibidem, meninges scilicet di neruos cerebri vellicare possit,
129쪽
c A P m T I 93 ideo dolor nullus capitis, sed segnities solummodo spirituum animalium quaedam, ac torpor, dc obtusio sensuum internorum, ob nimiam cerebri humiditatem aduentitiam ., introducitur. Aluus subinde pigrior, ob siccitatem& viscositatem excrementorum, in intestinis quasi incrustatis haerentium,& propter obstru- Aionem ductus fellei, excretionem stimulantis. Nec lotium semper debite fluit; quod serositas sursum & non deorsum rapiatur. Denique quod medicamenta & alimenta Calidiora, natura ferre nequeat, intemperies calida&sicca viscerum in causa esst,quae ex usu calidorum ad- o
huc magis incenduntur, oleumque sic igni additur. Quae omnia affectum Hypochondria cum cum melancholia, ultra mincipii gradum, iam radicatum, & quasi habitualem aegre amplius ex integro expugnandum demonstrant.
Foeminarum melancholiahypochondriaca, Sin,a να
cui etiam uterus consentit,multis signis & sym- plomatibus deprehenditur, quorum alia incipientem produnt, alia jam factam indicant alia denique confirmatam & idiopathicam ostendunt. Prioris generis sunt praecordiorum aestus, circa dorsum arteriarum pulsatio,alui se-O gnities,
130쪽
gnities, urina flaua&aeris, dolor sinistri late ris ad mammam usque pertingens, cutis squa lor&asperitas, praesertim in articulis, sensuum caligo,mentisque torpor os ignauia,deiectio a. nimi, cordis palmos, Gissicilis anhelitus, soni nus turbulentus, & insomnia terrifica, pudor rusticus,multa cogitatio cum rerum malarum suspicione, iudicium praeposterum cum petauersa rerum existimatione. progressis jam malo, animus plerumque deficit,&fauces siccisa te,ut ab uteri strangulatu,praecluduntur,mulier
animi anxia & inops consilij,siti, vigiliis, taedio,
rerum omnium fastidio,& meliorum desperatione torquetur, risui lacrymas saepe intermiscet: virium languore,var1j silue doloribus a citur, cum metu & moestitia, quς sunt communia melancholicaru symptomata. Quinetiam pluribus terretur, quam prematur, sepiusque Opinione, quam relaborat: nulla re delectatur, sed solitudinem amat, aqua magis laeditur donec halitus evanescat & dissipetur: tunc enim
subistb quod mirum est) pristino statui resti.
tuitur,nili malum jam inueteratum ex sympathia transierit in idiopathiam, hoc est cofr-itionem. Quod si contingat, vix ulla orationis