장음표시 사용
281쪽
VI cIzA ANIMALIA VIGILES HOMINES REDDERE.
1 OCTURN A, vel noctivaga animalia, vigiliam nobis communicant, ob id vigiles, otii esse cupiunt eu eis membra illa requirant in quibus abest somnus egimus apuὼ psestum platonicum canes coruos, &gallos ad vigiliam conferre, se etiam philoti utri , vespertitionem ,
&noctuam, atq; ex his maxime caput,cor,&oc clos, ut esus Cp in C ab hac nostra methodo non longe sit Testatut Me sodus ius ciniam 1
Iam ex omnibus avibus somni expertε esse estulo linvigili jς vertari, ex Aeliano in v xiij. Lustinia peruigil custos, qu 1 oua gremio seu et, insomnem noctis laborem car tilenae suauitate solatur: unde fertur prouerbi uin a Varino. Neq; quantum iustiora dormiundi adeo parcissimi sunt somni,ob id idem Aelianus luscimae carnes in cibis sumptas vi oeiliam promouere scripserit. Plinius cancrorum oculi cum lumniae carnibus ince ui*a peli iligatis, vigi I iam praestare, fugato fom no, tradidit. Cerui noctu nascuntur, oraesertim si in agris manent: nam in die homineS metuunt , in montibus au em noctu capiuntur, diuq; propter solitudinem. Mithri lates Ponticus, quum sommim capere su corporis custodiarn tauro, equo, & ceruo tradebat, & haec ad eius custodiam ad uigilabant Cancri vigiles sunt, praesertim pleno Lunae lumine, quum noctu e latabulis pro crediantur, & spatienturi ob id Plinius in ceruina pelle cancrorum Oculos alligari d1xit Iuppiter alcynoes noctu pasci voluit,vi Oppianus inquit, de circa stagnorum, fluuiorumq; maxime solitarias partes, ne hominibus molestae essent, alcynonii oculos linteo inclusos si qui capiti nimium dormientis supponat, depellet ab eo somnium,ex Aeli no in variis,quod ex Hesiodo refert. Hirundines noctu non prorsus semper v:gilare 1ed
dimidium tantummodo sommum perficere: Albertus oculus hirudinas positus in Ie Ioiacentem dormire non permittit, donec auferatur. Vespertilio νυκτερι a nodiu , ut dixi. mus appellatur, Latini a vespere, quo volare solet: cuius caput aridum alligatum somnum ardet,ees Plinio: Alii caput nycteridis viventis abscissum, si ligaueris in pelle nigra, es apposueris laeuo brachio alicuius,m utiquam dormiet, donec auferatur,sc etiam eius cor oestatum. Corvus vigil vigiliam praestat,cor continue gestatum adinhibendum somhum aliqui cis eas esse putant,ut vernelius scHpsit. Noctua a tempore noctis,quo cani vel uolat dicta est Festo, sed Varroni, quo vi ilat,& si multa nocturnarum auium snt genera, hoc tamen prae caueris apud Latinos nomen a nocte cepit . Aristoteli noctivaga est seribit Rhases . Quum decollatur, Oculum eius alterum apertum manere, alterum
elaudi, si apertus supponatur capiti dormientis, vigilaturum, si clausus vigilantis, do so MNICU LOSA AN I M ALI A AD SOMNos MALERE.
3 IC vero somno multum dedita animalia, somno ges eientibus, vel qui
paucissimisu ut somnia, somnum conciliare valent. Exempla erunt. LGpus somno multum deditum animal, apertis,& immotis palpebris dommii t ex Xenophonte habetur: unde patens aliquod significare volentes Aegypti j leporem pingunt, quum semper oculos apertos habeat Nicandro μνη a dormiendi habitu somnietis osos fieri lepore sumpto in cibis arbitratur Cato, ex Plinio. Et auis cuculus leporina pelle alligatus, somnos allicit, ex Plinio. Cuculus procedit vere, occultatur caniculae ortu, ex Plinio , rarissime cernitur,ex Aeliano, in cauis arborum latet. Sus plurimum dormit, praesertim aestate, quum
humiditas eius calore resoluitur, ea Alberto: ad somnum spuma apti cum adipe in hominis
282쪽
Inis tribus ad tertias excocta & data valet. Sextus. Nullum animal grauiore somno premitur, quam vitulus marinus, ob id pinnae vim soporiferam, somnosq; allicere subdita capiti tradidit Plinius. Herinacei condunt se in arbores caua; hyeme, aitq; in mirabulibus Aristoteles, ad annum usq; sine cibo durare posse, & si pomis per aestatem congestis vescatur, Aelianus &Philes e sinister oculus cum oleo frixus in vasculo reconditur qui liquor somniseus est, nam instillatus in aurem somnus inuadet, Rhases. Natura vi forum ante omnia se condere veterno appetente, priusquam plane torpeant, &uupi. di iaceant, se condunt in lustrum, mares quadragenis diebus latere, primis diebus hi sseptem tam graui somno premuntur, ut ne vulneribus quidem excitari queant tunc mirum in modum veterno pinguescunt, ex Aristotele, Plutarcho, Plinio,&Solino cuius oculus sccus pueris appensus, ab eis timores amolitur, quibus vexantur in somnis, ex
Rhase. Stelliones mensbus quatuor frigidissimis latenties Aristotele. Ioannis Visnus, . ex Arnaldo, de stellione loquente.
Manue cor, re tantus prosternet corpore somnus,
Urs indipsit absiq; dolore manus.
Ranae latent hyeme omnes', vere procedunt ad aquas; oleum ex eis paratum prouocat somnum, ex Mesue. Vpupa canit aestate, hyeme dormit in arborum cauis , v L 1 latet de- plumis: si ala eius dextra ad dormientis hominis caput suspendatur, non expergisci altilum, donec auferatur, refert Rhases.
ANIMALIA, EVAE SOMNI AN HOMINIBVS SOMNI
mouere Nisibilia, puriis, mera, falsaq;. p. V.
OMNIANT sicut homines quaedam animalia Plinius ab A istotele pre
ter ii minem somniare equos, boues, pecora, capras palam est, ct ob hoc creditur in omnibus,quae animal pariant. Homo maxime Omnium animalium somniat. Inter ea,quae somnia mouent, cibus est,ut alias diximus,sed horum animalium carnes,quae somniant, edisse, magis somnia 'inducunt, & secundum animal tu qualitates, ex nigris animalibus S me 1ancholicis, mesancholica,ex albis phlagmatica,sic tristia,hilaria alsia ex intemperatis, era ex maxime temperatis, & sibi constantibus: nec solum m cibum a Tumptae carnes, sed eorum pelles substratae. Lepus maxime parat, & maYime somniat: eius caro multa mouet somnia.M. Cato Censorius aegrotos ali iubebat oleribu , & carnibus anatis,palumbi, aut leporis: hanc enim leuem esse aiebat,&aegrotantibus comodam, nisi quod multa parit insomnia. Plinius somniosos fieri lepore sumpto in cibis Cato arbitratur,sea Quia eius caro frigida, & sicca est,& bilem atram SignIt, vi exHippocrate , Galeno Pseli, Paulo, de Simeone habetur, non nisi tristia Damia generare potest. Simia frigida&austera est, ct humorem generat pessimum, It ex Rhale habetur,ob 1d si suppon tur caniti dormietis cor eius, terribilia in somni S videbit, ex eodem. Sic si quis dormivius suo capiti anguis senectam supposuerit, vel caput conspargat cinere collacto 2 cremata anguis senecta, tetribilia somno videb1t. Rapacium omnium carnes decim ' ne αδ siccitatem , quae bilem atram in corporibus generat, pessimae autem caninae,der' ----rinrito humores&spiritus, quia mesancholicas, ct prauanina 'nus, chius si dextram pinnam ad hominem somno consopitum m
283쪽
44 - et ram morans ex Isiodoro. Inter aues noctis, aetenebrali
sepulchris, &hun an '' h s h ea otiti stera est, ex Rhase: ob id sanguis 'nuncta languinis upupae,qiuando dormiendum est aciunt terribilia somnia.:1dere,
ex Alberto. Cham elaon pallidi coloris, maculis distinctus tugris, defruicto pallor est, mutat colorem subinde, redditu; quae proxime attigerit praeter rubrumaendidumq; , Plinius: temporum intinctio cum sanguine chameleontis, somnia terrifida indu Di, ex Arnas do. Bouis caro insomnia mouet,qui1m di ipse somniet: carnes taurorum penim , sic vitolorum, sed castratorum praestantiores,vitulorum humidae & molles,commoaius concoquuntur, & quia humano corpori non contraris, utebantur 1js, & taurino lans uine ad vaticinia. Plinius ait. Taurinus sanguis recens inter venena est, excepta Aegyra, ibi enim sacerdos terrς vaticinatura, tauri sanguinem bibit, prausquam descendat in specus. Ex hac veritate fingunt Poets somniorum portas, ex cornu, ct ebore, ex cor, nu vera somnia, es ebore falsa. Virgilius.
Sunt geminae Somni porta, quartim altera fertur cornea, qua meris facilis datur exitus zmbris. ltera candenti perfecta nitens elephanto, GaDI isu coelum mittunt insomnia manes.
Et somnus cum cornu pingitur, & coelestia somnia tauroru cornibus conserunt, quod ea in altum tendant, terrestria vero ebori, quod in elephante deorsum nutat. Agni nutrimentum praebent calidum & humidum, sed pituitosum,arietes animalculi melius teperati sunt, quam natu minores, satu carent, quo somnia turbantur ,& intercisa, tuis multupsaq; fiunt. Caprae Cptime estatis tempore, quum frutices germinibus , quibus vesci solent, abundant. Legimus in Daunis, vel Calabris in more fuisse pellibus incinhare, quas melotas dicunt, id est ovillas, in Podalirij sepulchro, sicq; per quietem oraculis instrui, qui Amphiarao sacris cantis acri speraetis arietis pellem substernebant,atq; ita dormiebant, captantes somnia,authore Pausania,ex his Virgilius de Latino canens Aeneidos septimo
Solent enim pleraeq: animalium carnes fortuitos phantasmatum, &interturbatos motus refrenare, unde innumeris periculis factis, incumbantes noctu in substratis arietupellibus, vera captasse somnia nouimus , idemq; multos antiquorum eruditorum sens me. Ad id secretum multiscij Poetae allusere, non quod somniorum praesagias omnino inhaerere putem, sed quantum naturales causae in necesistatibus promittere possunt. Legimus apud Porphyrium libro de abstinendo ab animatis. Qui animalium vaticinorum animas sibi asciscere volunt, praecipuas illarum partes vorant, ut corda coruorum, aut accipitium, &sc animam eorundem in s recipi sit, quae oraculi instar eis praesagit. Ea ANTAE NI LAR I A , T.I ISYIA, FALSA, ET VLIA ITIAM
IC plantae nigra soris, aut fructu, , vel terrestis ,& sccae qualitatis, m lancholicos sCm nos mouent, sc saluosae terribilia , & tandem secundusus qualitatis modos plantae etiam suos somnos excitant. Exempla ei sit. Faba uersicolore fore di fructu, nam aut sultius, niger, herbaccus,& coccineus est, Amphiaraus abstinendum a fabi; praecipiebaths , otii vaticia nationibus , quae somnio colliguntur, vacabant, quod suo satu placida
284쪽
mentis quietem in somnis interturbent,somnia enim causant imaainosa,&undiq; tu multuosa, ex Diosco ide. Lens eiusdem fere foris, grano nigro, insomnia fieri lente sumpta in cibis dubium non est, quia insat, & tumultuosa est. Phaseli sores verticolorites, &fructus; nam sunt rubescentes, melini, diuersis maculis respers, & nigri: in cibuitiam pii itissant, bruta gignunt insomnia, & terrifica, ut lentes. Eiusdem speciei hortenses similaces, cuius etiam fores, &fructus similes, ct Dioscorides tumultuosa somnia tacere scripsti Smilas lamis fructum parit lupini modo nigrii ; semine cum dorycnio poto ternis singulorum obolis, varia & tumultuosa insomnia obuersari tradunt, ex Dioscoride. Pycnoco mota constare semine porri, radice nigra, aut pallida, semen somnia grauia facit, dragmae instar potum . Porrum capitatum insiationem facit, & tumultuo. sum somnium, semine nigro. Vinum nouum inflat, & praecipue nigrum,grauia mouet insomnia. Sic placida, & hilaria fieri insomnia ex melissa nouimus, quae flore albo,odorata &placidi gustus. Sed myrica somnia vera facit . Legimus apud Nicandrum in theriacis. Apollo vaticinos sanxit styrica pronunciare mortalibus futura, propterea ins-gnem hunc fruticem mantin vocat,id est vatem Quin &scytharum Magi naturales myricino vaticinantur ligno, etenim in plerisq; locis nigra praesagiunt, quod in primo tertiae compositionis Dion confrmat. In Lesbo Apollo miticae ramos tenet, qua ratione Myriceus quoq; est cognominatus,& Archaeus prodit quandoq; in somnis visum Deuillum myricae ramo decorum. Aegyptii in Iouis pompa coronantur myrica, sic & apud Medos Magi. sed ab omnibus creditum est Apollini Deo vaticino laurum sacram futurorum habere praesentionem quandam. Claudianus.
unde lauii solia si puluillo noctu subij ciantur, veritatem somniorum conciliare, quod Fulgentius non Omisit.scribit etiam Hesiodi Theogoniae interpres laurum essicacis esse ausi iij in numinum affatu. Extat Tibulli locus de Sibylla.
Verri crino, c si acrias innoxiis laurus
Vesar, s aternumsit mihi irginitias.
Et latinus etiam Poeta Θixit Dionysus in panegi corum ratione laurum φα ογ, idest vatieam arborem meat, ct Aphthonius diuinationis symbolum esse laurum testatur,& vaticinante saepe δαφ φ γοῶς dici, Eustathius. Apollinis corollam fuisse lauream scribit, quam secum tulit Chryses in Graecorum exercitum veniens, qua cogerentur numina vel recedere, vel accedere. Sunt & υersus a Porphyrio appositi.
Sol te serta pedes liquidis S spargite I9mphis,
Es manu ramum, lauros auferte virentes.
Aristophani interpres inquit lauro Sacerdotes &diuinaculos coronari, quia esset id artis insigne. . MINOSAE pLANTAE, VINOSA EVE ANIMALIA IBRIA
ris em concilians, aquosis mera ebrietatem arcem. p. VII.
TEMONSTRAT Natura, stirpes aliquas, quae vinum olent, & inebriant, sic& animalia, quae vino inebriantur, vi ebria dici possint, quorum partes pro. -pinatae,&praecipue vini auidae,ebrium hominem reddunt, sc&in aquis naiau, di vini inimica abstemium hominem reddunt A plantis incipiemus. Sunt&vinost
285쪽
plantae, vel duae vinum olent vi pyrus, lupulus Onothera &resa qua, quae sensum anterucipiunt. hemus praepediunt,lin Quam retardant,&ebrietatis vitium inducunt. ono thera Theooli fasti, quae rhododendron est Dioscoridis, radicibus vinum Olentibus; seras omnes inebriat, & cicurat. Mandragorae fructus niger est, sapore quodam vim ebrieta. tem. somnumq; profundum inducit. Helenium praedulcis succi, vinosiq; , ascribtine eidem hilaritatis esectum, si radices in vino potae fuerint, dicuntq; nepenthen essenti Homero praedicatum, quo tristitia omnis aboleatur, ex Plinio. Ex toti fructu uinum primitur: sed ultra binos annos, ternosue negant durat e,fructu tam dulci , ut nomen etiam genti, terraeq; dederiti n imis hospitali aduenarum obliuione patriae, scopiosior estur, ebrietatem repraesentari volunt Nympham fabulantur in arborem iui nominis conuersam, quam Priapus fugientem comprimere quesisset, innuentes Venerem Bacchum sequi, conficiebantur multa es plantis vini genera. Adipsos palma est, odore mali cotonei, fruetu capparis, quem Plinius myrobalanum appellat, colligitur paulo antequam incipiat maturescere, qtiod relinquitur phoenicobalanos vocatur, vescente'; inebriat. Ex animalibus simia .vino linebriatur, atq; ita inebriata capitur,ex Athenaeo cor simiae assum,& aridum potum draginae pondere cum melicrato vetere,r horat cor,
re acrimoniam eius, audaciamq; auget, pusillanimitatem, S cordis pulsum depellit, ex Rhase, qui effectus ebrietatis sunt. Elephas vini potu inebriatur, Athenaeus ex Aristotelis libro de ebrietate,=ythi potu mitigatur elephas animal,& Aelianus elephanto,qui ad bellum certat, non modo ex vitibus consecti, sed etiam ex orydia fassiiij vini vias indulgetur ,&rytho madefactum ebur in omne opus tractabile redditur, ex Plutarchoψ&Dioscoride, sed ossa elephantina aliquandiu in ut ho macerata cerae instar emolliri retulit Simeon Sethi, Seneca vero Democritum eiusmodi commenti in uetorem fuisse ebur substantia sua cor roborat, ex Sγluto. Canes ' vino inebriari vidimus, sordes
aurium canis cum vino mistae, statim inebriant, ex Rhase re1ert Alberius,at in Rhase leΑgitur,si vinum in quo infusi fuerint ricini alicui propines inebriabis. Leopardus diligie vinum, & inebriatus capitur. Oppianus modum elegantissime describit Vbi primum in Lybia paruum fontem animaduerterint, unde pardales prima luce bibere solen eo venatores amphoras permultas, suauis vini plenas asserunt, postquam hoc in fontemini underunt, inde non procul sedent stragulis tecti, nam nulla alia re se occultar onsunt, eae au tem ardenter sitientes, ad fontem accedunt, & simul ut vini, cuius studiosqsunt, potione stim expleuerunt, statim primo saltatione ludunt, deinde sensim obdor 1 entes mimi sternuntur, at lagrauiter dormientes, nullo negotio comprehenduntur: u pardi pinguedinis odor inter affandum recipiatur, capitis reuolutionem inducar, o in ebrietate, ex Rhase. Animalia vero aquatica, vel quae vinum odisse videntur, et me tat in 'rcent. Apra Vini Oseres sunt: ebrietatem arcet pulmo apri, aut suis assus ieiuna, cibo sumptus eo die, ex Plinio Longe vinum horrent pecora: pecudu assus servmo ebrietatem arcet praesumptus,eXPlinio. Paulus Venetus tradit monocerotem volu, ut sus, fera & solitaria est, Indorum Rexe poculo confecto ex monocerotis
et 'respo it hoc potu ebrietatem tolli, ex Ap thoi h ἡ . - u ς' ςVius stercus in vino potum mensura Mute Geti in uilis in nascuntur, & vino suffocatae, siquis plus la
mi altidium rana viridis, ex his, quae aquis vivunt, stin vino susicetur. CLAMOSA, ET OBSTREPERA AN I MALI A AD VOCIS
I C obstrepera & clarae vocis animalia loquacia, clamosau; in cibo homini propinata possunt loquacitatem, declaram vocem conciliaret, &imprimere, si
qui taciti fuerint, deparci serino nia Harpocrates . Canorum animal gal Ius gulinaceus
286쪽
linaceus, ex Cicerone. Lucretius de e .
ssuin etiam ga in nocte repandentibus alis,
e uroram clara consuettim etsce vocare. Gallum excitandis in opera mortalibus, rumpendoq; somno Natura genuit, & interdiu canes: Ruicenna gallinarum carnem vocis claritatem afferre ditiit: Elluchasen sorbilia ova vocem clarificare dixit , Galenus ouum sorbile misceri iis, quae contentos in thorace,&pulmone humores incidunt, & usurpantur illis, quorum guttur exasperatum est clamore, vel acrimonia humoris . Grues clamosi sunt. Ducem eligunt, qui clamet, dum caeterae dormiunt, Aristoteles, dum volant in estremo agmine disp0sitos Vicissim habent, qui acclament, de gregem voce contineant, quum in terram descenderint, dux multum clamat, vi omnes conueniant, & simul pascantur, quod si nimio clamore raucescet, alius substituitur. Lucretius ad id.
Clamor in aetherijs dispersis ntibili Austri.
Simeon Sethi ait ius gruum vocem clarificat. Anates obstreperae,&gregatim vociserat, etiam in cibor ex an serum natura, caro anatis vocem clarificat, Serapio ex Aben Mensuat, idemq; diserat Avicenna. Cantu valet hirundo, Aelianus , sed in molestijs non canit, ut Plato ait: garrula est , ut diem praecinendo nunci et, quum primum redierint vere, cantu pristinis nidis inuentis applaudere, & sibi gratulari videtur, mirifico, vario, di quasi articulato: eius cinis cum mellicrato potus raucedines sanat. Canis latrat,&maxime voce terret. Virgilius. Lucretius baubatus vocat, Cannitus blanda immurmuratio, vlulatus, quum lugubre, di querulam,ocem edunt. Cuidius
In foro, cirum domos, S templa Deo m
Tandem cann plures voces. Aristoteles in Physiognomonicis eanes plurimu clamosos, ct loquaces esse dixit, inde Rhases, si quis biberit vinum , cui iniectus fuerit lapis a cane morsus, exclamare cogetur. Vrs rabios ,& clamos sunt, latitans cum murmure quodam pedes fugit, Alexader Ursorum cerebrum veneficium esse Hispaniae creditur, Occisorumq; in spectaculis cassita cremat, testato, quoniam potum in ursinam rabiem agat, Plinius, Luscini js diebus & noctibus continuis quindecim garrulus est sine intermissione cantus, dignum miratu, quod sit tanta voci in tam paruo corpusculo, & tam pertinax spiritus.Omnia tam partis faucibus insunt, quae tot exquistis tibiarum organis ars hominum excogitauit. Certan t inter se, palamq; animosa est contentio,vidia morte saepe vitam sinit, spiritu prius deficiente quam cantu, tandem in ter aues nulla suauissimo cantu dulcius aures demulcet, & eshilarescit, es Plinio: cor lusciniae, si quis ea adhue palpitante cum melle trans glutierit, ' aliud cor eiusdem auis cum lingua portauerit', suauis ad loquendum erit,ionorae vocis, & libenter audietur, ex Κirannide: Eriphiam prodidit Psalus lisc in auetia scarabeum habe sursum deorsum decurrentem cum s noli edi, unde& nomen accepit: hac ad vocem nihil praestantius tradit. Calcophonos
lapis niger est, sed illisus aeris tinnitum reddit,tragedis gestandus, ex Plinio, quia opti mam vocem facit.
287쪽
. VAE NOCTU LO SVNTUR, HOMINEI IN
o U aues scilicet uuae noctuvigila,&impcse loquacia sunt,imnendio loquaciores sint, eis suam qualitatem
ut omnia secreta pronunςiς n ς 4 , hinstam mulieris dormientis, bona si eor noctuae magnum pQΠδxR IRP L 16 quae es sunt avia te, ut diximus . De
Hoeritus quidem tradix, si qR se a hordi, palpitationem mulieri dorie,dhaerente, ipsaqid VO 'l' bhsus,m , eq Plinio. Anser,ut di im intenti, quaecunq; interrog Π pra, a sue testatur. Anseri viventi , siquis
abstriderit lingua, posuςmq'' 'PV utim aut frigore, aut fame, aut dii
Phantasitas promouere impositum pectori dormientis. TACITA ANIMALI AE TACITURNITATEM LARGIRI. cap. X. NTR A vero quae disimus tacita, & pauci cantus animalia , etiahomini taciturnitatem praestate possunt. Ad exempla hac subnectere liceat. Lupus & s sylvestris canis, latratu caret, ululare pro prium luporum,ex Varrone, D praecipue in fame: homo, que prius viderint, contice est, ct anticipatus obtutu nocentis, licet clam di votum habeat, non habet vocis ministerium, Solinus G Plinio, di Platone. Est rana calamitis, qua lis rudinetis S herbis vivit, muta& sine voce: Nicander in theri eis hanc ranunculum viridem, surdum' mutum cognominat: hanc serunt in canis os iniectam, mutu reddere. Apuleius. Et de ore pastoriiij canis virens exiliuit ranula Rubeta tacitum animat,etiam interficiendo flentium seruat, multa de ea certatim aut fores tractant, illata in populum silentium fieri Chamaeleo sne voce est, lingua eius gestata obmutescere facit inimicos, ex Graecis. Testudo muta est,apud veteres secreti & silentio symbolum fuit, hoc enim aragumento Eliensbus Phidias Venerem fecit, qua testudinem calcaret, opertius, implicatiusq; commostrans, esse mulieribus decens aedes custodire, ac silentium. Memini me legisse clamoso accipitri datam testudinem,mutu reddere,in homine adhuc inexperto. poRT ISI IMA ANIMALIA Coa so MINIS ROBORAREo ferociam augere . cap. XI.
y o B v S T A animalia, serociaq; homini serociam illam, & robustitatem con' ciliant, cor roborando, dispiritus augendo inuictum red unt Sed ea animalia ferocia, &robusta sunt,&calidissima, qua paruum cor habent, ob id
288쪽
eontinuo febriunt, quorum partes spiritum, & serociam inducunt Leo ferarum sortissimus, & generosis mus est, calidus & secus adeo maxime, ut continuo quartana febre affligatur, & si sanitate frui Videatur, & nisi vis morbi eum cohiberet, longe nobis perniciosior foret, ex Phile: Aesculapius leonis carne phantasticos sanari tradit, si phantasmata tollendo & melancholiam,exhilarando cor, roboratur,sextus. Leonis adipe, ait Dioscorides amuletum esse aduersus insidiates, Plinius, resistere insidi s videtur. Similia dentis masime a dextra parte, villiq; e rostro in seriori promissa sunt. Cauda draconis & capite, pilis leonis e fronte, e medulla eiusdem, equi victoris spuma, canis unguibus adalligatis ceruino corio, neruisque cerui alternatis, & dorcadis. Accipitri cor paruum, bellicosus maxime, sebri laborat. Aegyptio Soli acceptum putant: cuius natura aiunt ex sanguine, &spiritibus constare. Bellum gerit cum aquila sortissima auium,
ut eo etiam quiescente fiat aucupiu: carnes pullorum accipitris animum corroborant, melancholiae, & perturbationi resistunt, es R. Mose. Cor eius gestatum roborat cor, &conservat gestantem. Canis venaticus robustus, cor paruum habet,siccissimum animal,
ut rabie laboret. Robustissimi sunt ptiecipue indici, ut etiam ex Aristotele habetur in Physiognomonicis plutarchus in Atheniens insula, & Deo canes arceri dicebant, noquod coitu in propatulo haberent, sed quia animal robustum & pugnax. Compositionaturalium Magorum ad inuictos reddendos canis venatici ungues recipit.Sunt & dracones in Aethiopia longitudinis triginta passuum, quos elephantorum interfectores vocant, grauesq; cum elephanto inimicitias gerunt,ipsum facili circumflesu ambiunt, mira animalium pro se cuiq; solertia. Draco iter ad pabula speculatus, excelsa se artio re inijcit, scit ille imparem sibi luctatum, contra nexus itaq; arborum attritum quaerit, cauet hoc dracon, ob id gresus obligat eauda, resoluit ille nodos manu, at hic in ipsanare caput condit, pariterq; spiritum praecludit, & mollissimas lacinat partes, ijdem obuia deprehensi mrirtui. Recipit praedicta compositio draconis caudam. Et si hyaenae cor maximum, ut tradit Aristoteles , sua astutia, & ferocia maxima & fortissima animalia vinciti pardalim hostiliter odit,unde si hyaenae & pardalis pelles admisceantur, pardalina pilos amittit, quare Aegyptia superiorem ab inseriore victum significaturi, duas pelles pingunt, hyaenae unam, alteram pardalis, ex Oro. Praecipue pantheris terrori sunt, vi ne co nentur quidem resistere,& aliquid de corio earum habentem non appeti. Amia
plius scribit Orus, si quis hy nae pellem sibi circumponat, intrepide per medios hostes transiturum nocumeto nullo, proinde Aegyptijs ratione hieroglyphica in trepiditatis, ac constantiae in calamitatibus indicium haberi hyaens pellem expletam. Equo cor paruum, in corde os, es Aristotele, animal belligerum, &animosum, saepe saepius corripitur febre recipit etiam equi spumam victoris eadem compositio.Ouidius in Halleuticis, equi ingenium describens.
Hicgenero sis honos, si ria maior equoram i Iam capiaut animispalmism, gaudentq; triumpho,
Se epte patijs circo memerere coronam,
i Ionne tiris et cctor quantosublimius alitim
Attollat captit, is tklgi se menditet aura Z
Vulturi cor paruum, auis rapax & carni uora, pugnat cum accipitre, & eum omnium auium genere, eadem quae aquila potest, & accipiter,sed efficacius: ungues eius combu,sti, cum .ino vetere soluti, totiq; corpori inuncti & poti,ad victoriam de inimicis summe faciunt, ex Κirannide. Cor aquilae paruum,violentum animal, cui maximus honosci maxima vis quoq; auium regina, animosa&superba, contra dracones homines,
289쪽
aliud te animaI mira animositate pugnat usq; ad mortis periculum: omnia quae vultur'''test sedesfieaei iis . Gallis gallinaceis cor minimum, pugnacissim sunt, Hati, Sin P0 qixa i es, hi a foratiuam quandam Natura largita est, quod solus inter a u' 'tanquam galea cristam gesti ,&in pedibus caIcaria , pennas per colla, ceruio P diffusas, qua fiubas pugnaturus explicat. Cum limen intrat, tametsi supremum altissimum existat, is tamen se inclinat, quod superbia essitat, nectista uspiam osten-
datur. Quum in certamine victor, tum oculorum eminentia, tum ceruice elata
cantus contentione insolenter effertur, & triumphanti similis essicitur. Terror est leo ni ferarum generosis mo, ct basiliscus tum eius aspectum, tum υocem extimescit: nam conuulsus moritur, ex Aristotele, Athenaeo, Eustathio & Aeliano: eius cerebrum cer hii substantiam auget, S sensus acuit, ex Simeone Sethi. In eius ventra culci lapi S inuenitur, alectorius dictus ore gestatus inuictos reddit, & constantes, eoq; Milonem rotoniatam usum in certaminibus, inuictum fuisse videri volunt. Contra aduersarios gaii calcar de crure destro allatum valere monet Rhases: capitis crassa cum grano thuris recornu cerui gestata, malum oculum omnem & timorem auteri, & intrepidum reddi egestantem.
IV NT & nocturni pavores, qui dormientes praecipue pueros, grassantur,
d circa quos non segnis & indiligens cura Medicorum esse debui, eadeqῆ animalia generosa, intrepidaq; contra eos valere non vana coniectura comperimus. Gallus, ut disimus pugnav&intrepidus: crista sui capitisi gestata contra nocturnos pavores praedicant Medicorum schol g. Aquila auium tyranna,bellipotens potest ea, que vultur,cuius rostium cum lingua gestatum tuta reddit nocturna itinera, fuga id mones es phantasmata. 4extus. Recipiter eadem potest, quae vultur, & squila, melancholiae , ct perturbationi resistit.Hygna cum canibus & hominibus pugnat, insidiosa, malefica, si tortitudine deficiat ur, pigualet astu; contra nocturnos pavores, umbrarumq; terrorem unus e magnis dentibus1ino alligatus succurrere narratur, es Rhase. Leo animosissimus,cuius carnes,seYti testimonio, a phantasinatibus hominem liberant. Vrsus suis uiribus confidens non sollim ceruos, sed sues, & tauros aperto Marte aggreditur; ex ore, cornibusq; eorum pedibus omnibus suspensi pondere fatigant, nee alteri animalium in maleficio stultitia solertior, Plinius ex Aristotele: oculus ursi dester siccatus & appensus pueris,amolitur ab eis timores, quibus in somniis texantur. Delphinus robur in cauda habet multum: sortissimus, cum amiis pugnat, & expugnat, idem in Nilo ero codilos necat, ut tradit Plinius. In Ventre mollis est, tenuis'; cutis crocodilo, ideo se . t territi immergunt delphini, subeuntes'. aluum illis secat spina. Delphini dens alligatus, pauores repentinos robiit. L. Imia, antro pophasus piscis,vorax acutis dentibus armatus, ac vasto,iaxoq; hi a tu, it loricatum virum deglutiat; eius dentes puerorum collo suspensi, pauores arcent. Bhases scincos pueris prasiare ait, qui timent in somnis. Sed Arabes pio scinco saepius crocodilum usurpant, & terrestrem & aquaticum . Est enim crocodilus acerrimus ,&prompti minus hostis, insidiosus, fallax, ct validissimis dentibus armatus. Salamandra ignem lacrii extinguit, non alio modo,quam glacies, itin tum et rigorem Plinius eis e disit. sic Theophrastus & Nicander . Salamandrae cor gestatum, securitatem ab igne Piae
sat, I audacem contra incendium, di incremabilem reddit, ex Graecis. I R AC VN.
290쪽
IRACUNDA ANIMALIA, IRACUNIos HOMINES RED dere , o milia mites. Cap. XIII. IC etiam iracunda animalia iracundos homines reddunt,& mitia mites. Iracunda ea vocamus animalia, quae nimio plus ad omnem excandescetiam parata. Vrsus natura saeuus, ex Adamantio. Poetae saeuos & truces vocant. Vrsi persci ultra omnem rabiem seviunt, ex Ammiano Marces. Iino . Ouidius.
Oid ni pondus iners,stolidaq ferocia mentis p
ulsorum cerebrum maleficium esse credunt, ut diximus, ut in ursnam rabiem agat, ex Plinio. Leo iracundus, calidus & siccus est, cuius cerebrum acceptum inducit mentis stuporem, ex Rhasci Ceruus contra,mite animal,& iracundiae expers,placidumq;. Dentes cerui alligatos pellibus caprearum ceruinis neruis, mites praestare dominos, potestate'; exorabiles, ex Plinio. AEFOMODO MVTVAs VXoII As RIXMS MAIORES NOSTRI
R AIO R E S nostri eu animalibus, quae coniugij amantisma essent, re O media sibi phistati putabant, ut coniuges inter se odios conciliaretur, L m 2 nos aliqua etiempla adducemus, non quod vera esse existimemus , aut talia approbemus; sed ut rationes aperiamus, quare haec posteritatis
η di memoriae mandarint, ne temere locutos putemus ut ex his ad maiora, quae intendimus, transcendat animus. Plotinus maximus Platonicus horu rationes aperit, inquiens Ex eo quod pleraq; animalia se mutuo naturaliter amare facile possunt, inserunt amorem rebus inter se reciprocum, nata es: amatoriae artis etficacia, philtris quibusdam, fascinationibus olentis, dum tangendas adhibent, naturas alijs alias conciliantes, insitumq; habentes amorem,animamq; alteri alteram ita copulant, quemadmodum qui distantes una palmas coniungunt Sed ego puto ita haec vera esse, ut mutuus palmarum amor, qui per funiculorum nesus conciliatur. Sed exempla adeamus. Columbae adeo inter se amantur, ut scemina marem non admittat, nisi ante osculatus fuerit, es Aristotele, Aeliatio. & Plinio. Columbae cum ali s uxores coire non patiuntur, neq; coniungium iam inde a primo ortu initu deserunt, nisi coelebs, aut vidua. In partu mas adest, & cultu, omniq: oificio tangitur, foeminam pigrius ad nidum euntem percutit mas, cogitq; intrare, qud in peperit oua, cogit ut incubet, incubantq; ambo vicissim, mas diu, noictu stomina. Ab adulterio castissimae sunt, nunquam enim ex societate inter se instituta neq; mas, nisi morte ipsa destituitur, neq; Remina dissociatur, nisi vidua fuerit, es Aeliatio. Sed si impudico amore capti,ad alienam Venerem libidinis oculos adiicient, eos reliqui circumsedentes, mares quidem mares, scemanas vero sceminae discerput. Pleraq; de mutuo amore & coniugio columbarum Aristo teles, Eustathius, Aelianus Athenaeus, Oppianus, Plinius S alij certatim autho res tr dunt, remedia apud authores leges de amore inducedo Alcynoes adeo coniugi j amantes sunt, ut non uno quopiam, sed quolibet an ni tempore cohaerent, congressumq; aci- mittunt, quippe quae alteri nulli misceantur , sed beneuolantiae coniugatis gratia, quae nuptam decet, & amicitia studio, ex Plutarcho, & sapientissimum diuinissianum*m Tinorum animalium vocat . Quas columbas circa mariti amorem conferemus lamaratus obierit, foemina cibo potuq; omni abstinens, longo tempore luget, & 1e Usipercit: multa ex utraq; reperies ad beneuolentia& corraseditiones& inimicitias. Cornices 1 ocietatem non temere instituunt, quam tamen ubi semel inierint, fidem interde mutua NN a amanter