장음표시 사용
291쪽
Α - - An morem coniugale docet, vi mutuo se amore pariter per omne
amanter. Aelianus ad am *.hh- .mamanti Sin educandis fili stam mas,
Plinio. Equae lusoriosissimae ,&matium amanteS sunt. iola aut Mi PV.b na grauidae coitum patiuntur, carent purgatione, qu* pς λ'dς '. uti h sutus maribus, & si deiiderantibus coitum scerninis prohibebis, libidinis extrijs, unde etiam veneno inditum nomen hippomanes, quod equin.: up mortalibus amorem accendat . Columella. Tempore coetu ς humorem emetiunt e suis genitalibus, similem genitum, quem hippomanes nonnulli appellant. Virg us.
Hinc demum hippomanes vero quod nomine dicunt Pastostes, tentum distiliat ab triuiue vir ἔ- . .
Aristoteles hoc praecipue ad amoris veneficia peti dixit. Q m equa peperit, .mi in cundas devorat atq; etiam quod pulli nascentis fronti adhaeret, hippomanes di Ium, magnitudine minus carica parua specie latiusculum,orbiculatu, nigrum, fulvum dicit Sol nus hoc, si quis praerepto, odorem moueat, equa e Xcitatur, iuriisv aβn
re, quapropter id a veneficis petitur. A quo Plinius . Proditur equis amoris innascLv neficium,hippomanes appellatum, in fronte caricae magnitudine, colore nigro, quod statim edito partu devorat sceta, aut partum ad ubera non admittit, olfactu an rabiem id genus agitur. Aelianus vim habere ait alliciendi ad libidinem, atq; amatoriam flammam excitandi, eamq; ob rem furens inuidia homini has p stigias no a permittit hahere . Idu; cognitum passores habere, ut si quando ad amoliendas alicui amatorias insidias egeant, ut ipsam ad cupidinis Venerem insam ment, diligenter obseruant,quado equa pariat, ac statim a partu a pullo adscindunt,& in equae virgulam imiciunt , sic quicunq; per insidias carnem illam gustaverint, proiecta S praecipite amatoria libidine constrictius tenentur, furiunt, per bacchantur. Hesychius eo ad philtra ueneficas uti scripsit. Virgilius Aeneidos quarto.
uuarittir, oe nascentis e i de fronte reuulses,
Animalia, quae hominum amantissima sunt, ad erotica medicamenta quaeruntur Unxauis collum agit in auersum, reliquo quiescete corpore,nam ut colla ante & retrorsum libere circumagit, & mirumin modum quo quolibet contorquet, ita mortalium corda agere dicebatur, animos torquere, turbare,ac retro mouere. Accedente homine no refugit, immo eius visu ohlectatur, ex tam igitur laui ratione veneficijs infamis est: immo quia tam antiquitus ad philtra & amatorias illecebras in usu erat, ut ly ngos voca-hulo desiderium cupiditatem,lenocinium, illecebram ,&quicquid animum ad amore traheret significabant, & Pindarus pro prouerbio, qui vehementi, & impotenti desiderio ad aliquid trahuntur,iynge trahi dicuntur nisi aris, idem & Theocritus habet. lyngem prima Venus fertur e monte Oly mpo ad homines detulisse, ac dedisse I soni,&docuisse eum incantandi artes, ut Medeae animum in sui amorem compelleret, ex Pindari Scholiaste, a veneficis enim haec auis ad circulum,seu rotam alligari solebat, alis binis superne, & pedibus binis inferne, ut ita quatuor radiorum rotae spcciem prae feferret, vel cum cera amburebatur tota super ardentes prunas, alia tradunt eius interanea explicari totae circumuolata ,alij pennis priuatim utebantur, quae circa cauda sunt,& ossie circa pectus Iabdorde figura, specie simili equitu calcari, collu, quod retro intorquetur, ad alia quoq; prodesse, sed tota auis ad amores, in aliqua rota extensa, & circu
292쪽
uoluta ad nomen amantis, ex Ioanne etres. Pavo virginem amat. Clearchus author est in Leucadia pauonem tantopere adamasse virginem, ut ea defuncta commoreretur. Pavonis cerebrum amatorium poculum esse, & cor eius gestatum beneuolentiam prae
sare scriptum est. Lacerta homini natura amica est, ubiculis est homo congregatur lacertae, obliquato capite 1aciem contemplantur, si expuas elambunt saliuam, immo &admois ori saliuam lambunt, ambulando obuiae sistunt, si pergas, sequantur. Si agri- coheses obdormiant in agro,&serpens clanculum in os patens dormientis conij-ciatur, lacerta & si pusilla, seruat hominem, ubi sentit serpen tum insidiari, circumcur stat per faciem & collum, nec finem facit, donec expergiscatur, ob id lacertam inter timatoria esse scribit Plinius, in urina virili necatam. Remora quia naues remis, velisq; concitatas, ac velut volantes remoratur, ob id ad iudiciorum causas remorandas, &ad amatoria veneficia valere crediderunt. Sed quis homine amantior, quam ipse homoὸ Vnde sagittas e corpere ductas,si in terram non attingerint, subiectas cubantibus amatorium esse Orpheus, & Archelaus scribunt, ex Plinio. ANI NA LIA, ALIA V1 TERIAE NASCENTIA MAGNE-
risum vim labent/a, ad eadems offare. p. XV.EC minus friuola quam inani ratione ubi animalia videbant, stirpes
lapides ire,aliaue, quae magneticam quandam vim haberent attraheniadi, magneticam , ut ita dicam, ad amatoria valere opinati sunt Mai res nostri, ac methodum sanxerunt. Plotinus magicos attractus feri siue amatorios ex consensione quadam rerum in patiendo, ac lege quadam Naturae agente, ut inter similia quidem concordia sit, inter dis-s milia quid em discordia. Vera Uis magicae est amicitia in uuiuerso, rursusq; discordia Hactenus Plotinus. Nos hanc vim exemplis quibusdam comprobabimus. Est quaedam vis ceruo indita extrahendi spiritu a cauernis serpentes, etiam renitentes, munifico Naturae beneficio, etenim naribus suis in serpentis cauernam incumbens, vehementissime respirando, quasi amatorio quodam alliciens,extrahit, in uitumq; profert, ex Aeliatio. Hac mirifica vi inspecta Orpheus libello de lapidibus scribit. Cornu ceruinum sonsam gestare debere, sic enim perpetuam ei cum sponso futuram concordiam.
Primo ntiptam tero iuuenem ducens in cubilia puellam,
Delectationis amabilis testem illam ferat Lapidem: illi vero instantis concordiyssimul ambos Ultima me ectutem, oe in dies omnes pol it.
Quasi dicat aliouid decemino cornu habens secum, continuo a mulieribus amaturum. Suspicor in elephanto maximum esse amatorium & si ab aliquo non traditum:extrahit enim e cauernis serpentes,ut ceruus,& Vim magneticam habet. Inquit Plinius .Elephan orum anima extrahit serpentes. Capitur & mulieris forma, atq; hebescens ad eius pulchritudinem,remittit animi sui furorem, ex Aeliano. Traditur unus amasse quandam
in A 'Gpto corollas vedente, ac ne quis vulgariter electam putet, miretur gratam A ci stobhan celeberrimo in arte Grammatica . Plinius ex Plutarcho, postea autem quam mulier cessit vita, elephantus nec pristinae consuetudinis compos, tanquam homines m stitia laboratates, sicis furens ferebatur, ex Aeliano. Sic&alij alias adamarunt.
Hanc diasse vim innuunt Poetae,quum Pygmalionem tabulantur.
mulachrum fecisse, eiusq; amore captum a Venere impetrasse . t in vetam, Quamq, HrSinem verteretur. Spatalia ex ebore collo ferentes, amoris illicia habere dicebat. Ru
293쪽
a se mirum s nectaculum, via naultis& fide dignis accepimus, &ss ta musteu m h. aut si ieii, proditum. Mustela ex arb ribus, statim rubest' besse , , Ω auesiliu implorat, descendit, &in os rubetae illabitur, illa aper
x inspecta: V C. ,hesai & Vohati ossiculum est in latere rubetat, quo adii O- e videtur, canli impetus eo cohibetur, & amorem conciliat. Mustelae etiamures attrahunt,tum intrando, Ium e foramine extrahendo, & si a rubetis attraha tuta Aelianus tradit Magos assirmare mustelam ab Hecate nutritam esse, quod haec Dea ama: adhibeatur, nam eius viscera his sunt apta, ex Volaterano Est&Hygns veneficavis hominem sistendi, ut de remora diximus . Quodcunq; animal ter lustrauerit, hygnae vestigio haeret, ut mouere se non posse videatur, quapropter magicam messe 1 cientiam pronuncient, ex Plinio &Solino . Eius umbra canes obmutescere facit , ex Aeliano Homini,canitie dormienti suum corpus admouet,& si se ipsam maiorem dormieti, sentit, sensibus eum priuat, ac ipsius manus non resistentis priuat. Si declinabit hominem ad dextram, ut pretegressi vestigia occupet, alienari mente, ac vel ex equo, hominem decidere. Hymnam vulgo es omnibus animalibus in ma&lma admiratione posuerunt, uti vote cui & ipsi magicas artes dederint, vimq; qua alliciat ad se homines mente alienatos, ex Plinio. Ob id pilos rostri admotos mulieri labris, amatorium esse, & totius domus concordiam hyens genitali,& articulo spinae cum adhaerente corio adseruatis,co stare: eiusdem cauernas nistro lateri religata, s quis mulierem respiciat,amatorium e1- se tam praesens,ut illico sequatur,& alia,quae libenter omittimus,quia vana. Hygna quas sylvestris lupus est, multaq; simul communia habent, forma, insidiae, ta alia ex Oppiano: coeunt simul, ut thoes nascatur, & ei quidem vis magica inest,nam vocem homini, quem priores contemplentur,adimere ad praesens, referunt Plato,Plinius, S Solinus Veneficiis rostrum lupi resistere aiunt inueteratum, ob idq; villarum portis praefigunt, hoc idem praestare di pellis e ceruice solida existimatur, quippe tanta vis est animalis, Praeter ea, quae retulimus, ut vestigia eius calcata,equis afferat torporem. Horatius de veneficios muliebribus libro sermonum ait.
Visi ibis am, varia cum dente colubrae , Abdideris urtim terris.
Quin & cauda huius animalis videtur vulgo inesse amatorium virus, exiguo in villo, eumq; cum capitur, abiicere, nec idem pollere, nisi υiuenti demptum, explinio & Stilb O. satis apud omnes vulgata magnetis&ferri attractio, ob id Maiores nostri de eis dixerunt, quod de eis refert Marh deus Gallus.
conciliare potest inoribus i a maritos,
Et lice conuersa,nuptas reuocare mariti
Sic qui scire cupit suasit adtitteris coniux, Suppositum capiti lapidem stertentis ΛΔptet
Mox qua casia manet, petit amplex ra maritum, Non omen euigilans, cadit omnis adtiberis lecti,
Idem enim lapis ex una parte attrahit, & alia respuit serrum, ob id allicere uxorem, &a viro rei jcere potest, ut diXimus. Est & magnes carnea, quae carnem attrahat,vi ex Aristotele Albertus refert. Succino tanta vis attrahendi, ut digitorum attritu accepta vi caloris attrahere posit paleas, & solia arida,ut magnes ferium plinius. Syri vocat harpa
gaes, quod folia & paleas, & vestium fibras rapiat. Etiam ab antiqtiis memoratu ad amatoria valere. Nos probabimus Plinij charitoblepharon succinum esse. Inquit enim Troglo
294쪽
Troglodytaru insulas fruticem habere, qui vocetur charitoblepharon, e scace in amatorijst spathalia eo facere, ' monilia foeminas, sentire eum se capi, durariq; cornus modo, & hebetare aciem ferri. Quod si fefellerint insidiae, in lapidem tras figurari. Ipse idem inter alias opiniones eorum , qui de loco, ubi nascatur, loquuntur inquit. Vivit adhuc Asarubas, qui tradit iuxta Atlanticum mare esse locum Cephisida, quem Mauri vocant electrum. Hunc Sole escalefactum e limo dare electrum suilas . Theomenes dicit, iusta Syrtim magnam hortum Hesperidum esse, es quo in stagnum cadat colligi vero a virginibus Hesperidum. Pselus in Arabia gigni dixit. Serapio autem de succino loquens, ait sub mare inferi nascitur, ut sungi in terra,eminens super mare, aestu maris frangi, & inde capi. Dicitur charitoblepharon, quas gratiosa cilia, ex combusto enim succino fit nigerrimus sumus, quo antiquitus ad perornanda cilia tingebantur,& si codatur succinum, hebetat ferri aciem. Infantibus succina alligari amuleti ratione prodest, & cuicunq; aetati contra lymphationes. Illud subuenit naturalia recondita scru t ii, quod si quem succinea veste indueris, alterum vero paleari, illico mutuis copulan-ιuz nexibus. Gagates eiusde speciei, attrahit etia paleas,& ad eadem valere suspicamur. . PLANTAS AD PHILTRA VAL gag, AVIEVS A RG V ME N-
- sis cogitavierint. Cap. XVI.
ED longe fu tilibus argumentis plantas ad mutua o/ia & amores valere ex sorina ,&actionibus imaginati sunt. Palmas se mutuo amore prosequi dixerunt Graeci, nec sine maribus gignere foeminas, sponte edito nemore confirmant, circaq; singulos plures nutare in eum pronas blandioribus comis. Illum erectis hispidum, algatu, visuq; ipso&puluere etiam reliquas maritare. Huius arbore excisa postaietis stere foeminas, adeoq; est Veneris intellectus, ut coitus etiam excogitatus sit ab homine, di maribus fore, ac lanugine, interim vero tan cum puluere insperso neminis. Esse in fructibus quibuscam osseum, lunatumq; dente contra fascinantes teligione politum . Huic simile, quod in Parthis nasci tradit Apollodorus,philadelphuappellatum ex argumento, quod rami eius ex interuallo sponte coeant, ceu amantes, post digrediantur , concipiant, di pariant. Occurrunt etiam plantae, quas a similitudine aliqua primorum viscerum nostrorum vel amantiu animalium, vel insignis alicuius actionis amatorias plantas nominarui. Queadmodum mandragora, quod bifida radice esset, ac veluti duobus cruribus diuarieata. Pythagorae dicta, id est quod humanum truncum, & artus adumbret, duum generum est,homigeram , foemini g tam, quod utriusq; sexus clunes, quas disparatas ostentet, minor stamina, ob imbecilli tatem sexus. Ad Pithagorae nomenclationem allust Columella.
uuamuissemihomanis o sano gramine foetia Mandragora pariat res.
Ad amorem ualere fuit olim maxime credita, & vocitata Circea, a Circe Magica inuentrice, Solis filia. Theophrastus ad amores eu vino, & aceto subactam clari s cripsit,eadeq; ab eo protulit Dioscorides. Ad hi pomanis iam dicti similitudinem hippomanes herba est a Theocrito in amatori s decantata,his verbis.
Naec Theocritus es Hesiodo accepit. Sunt qui Theocin Arcadia, neqι uspiam reperiri, sed carunculam in us. Sed Crateuas plantam agnoscit, quae fructum
Verosus cum, vi papauer, quin &spinosum eia, id
rito aduersentur, neq; tale planta equi fronte nascentem esse,ut disi
instar sci sylvestris habet, soliumq; amatorijs xenefici s immixtum mirifice
295쪽
leuma ad amatoria tantu Valere tradix olem apta foret. Cat
rit se ad speciem unguiu milui R Ves neeessarium amo- naca humanum crus, siue membrum aemulatur. Orphaeus amatorium inesse staphi lino dixit fortassis quoniam Venerem stimulari hoc cibo certum est, & ideo conceptus a iuuare aliqui prodidere, ex Plinio. Contra autem animalia sibi, & omnibus inuisa ne prole contrarium praedicto effectum praebere dixerunt veteres, nam sicut horret vissus ea videndo, ita hominem odisse, & ab omnibus abhorrere faciunt. Chamaeleon v ne natum, dcinuisum, deformeq; animal, quum nullo cibo vivat, iocinore tuo amatoria dissolui,intestina & fimum cum simiarum urina illita inimicorum ianuae, odium omnium his conciliare, ex Plinio. Rubeta foedum aspectu animal, & horribile,e putredine nascens, amorem finire Plinius dixit, in pecoris recenti corio alligatum. Mulae gigne di facultate orbatae, etiam amorum illecebris, ob id ad destruendum conceptus, ut diximus, & ad odium, & ad labefactandum amorem utuntur. Plinius puluerem,in qu semula volitauerit, corpori inspersum, mitigare amoris ardorem scripsit . Si in amantis calceum itercus amasiae ponatur , ubi odorem senserit, amor dissoluitur, cum odiosa haec ies sit, & ab Ouidio recitatum libro de remedio amoris.
Isto tuas redolent Phineti medicamine mensas,
i Zons Aesistomacho, nisus facta a meo.
' A N A persuasio apud homines est fatuos ' plebeios, se facile a mulierculis post se Iigail, ut impotentes ad coitus fiant, atq; superstitionibus, & inanibus verbis obmurmuratis prouenire putant, quod non nisi ta naturalibus rebus, N
296쪽
superstitione alienis prouenire scripserunt antiqui fides sit penes eos.Nos aliqua adducemus exempla, quibus rationibus indueti sint, ut haec crederent, utebantur enim ad hae e conscienda animalibus tardi, & ligati coitus, membra ea ex iis eligendo, quibus haec actio perficeretur. Animalia ergo, quae alligati & remorantis coitus sunt, ex Aristotele,' canis. lusus, & phoca, sed Oppianus testudines,& phocas disit. Cuius rei Aphrodiensis causam inquirens diXit, quod coles venereo usu intumescit, & vulvae os strictu, di usq: dum glutinosum, & lentum semen in uillet in matricem, colligantur . Lupi eo de
modo coeunt, canes in medio coitu auertuntur, inuitique etiam coherent. ex Aristotele, ob id lupi virga ligari dixerunt, & hac ligatio ne nulla esse vehementiore, Rhase. Videte quam leui persuasione hac ad id scribendum impulsi. Canis eodem modo coit, ct in coitu ligatur:& ex eo pigrior in Venerem fieri,es Plinio. De phoca nihil ad huc exploratum, vel a quopia traditu. Eadem quoq; coiitectura animalia, quae aegrius urinam
reddere videmus, ad urinae retentionem valere, vi ne vescam exonerent, donec ex luantur, ut etiam quotidie videmus. Canes vrinam agrius reddunt, nec possunt nissu-hlato crure mingere: quare canis urina ad id utitur Plinius Corio virga Rhases. Eiusdeproprietatis,& virium lupus, v nde si quod animal minxerit super urinam lupi calidam, non concipiet unquam,ex Pythagora,sed Rhases de muliere diuit. Facillimi eotius ani, malia aues diximus iam supra, scilicet picus martius, non sollim facilitate coitus, sed&clausuras soluit, ita ligatos: pica uulgaris, & eiusmodi similes, assati enim, vel elixi comesti, illico ligatos soluunt ut saepius experti sumus. - AN IN AZI A, IVM P RG Aaos Ag V XX XIIS SIECIEM
quandam praevi retine, confra eam visere. p. a VIII.
VNT &quaedam prister naturam vitia, quibus aliqua animalia obnoxia credimus, sunt di quaedam,quae si a vulgo ita creditae lint, re vera nci sunt, nam contra eos, qui id crediderint,innehitur Aristoteles. sed id specimen nobis dedit Natura,ad demonstrandum nobis eiusmodi ani malia cotra hanc probrosam,&intam in Venerem Walere Leporu , ut Archelaus scripsit, utrunq; sexum singuli S inesse, ac sine mare aegre gignere Plin us scribit,quod aliquando maς, aliquando sit scemina, quandoq; velut masculus generat, quandoq; ut foemina patiatur. Apud veteres recepta est opinio, eos for inosos aliquibus diebus videri, qui Iepore vescantur. Sed hyaena credita per annorum vices nunc marem esse , nunc foeminam, re vera falsum est, nec genitale simul maris &sceminae habet, quod vero sub cauda positum est, simile genitali scemina fine ullo mea tu intus est. Id ostendit nobis Natura, quod pili cauertas cinere hyaene ex oleo illi tu eis, uui snt probrosae molliciei, non modo pudicos, sed & seueros mores induere, scripsit Pliniug, a quo Rhases & Albertus si pili de ano masculi hyamar combusti, trit1q; cum pice inungantur ano cynaedi, liberabitur illo vitio. BILAIES PLANTAE, Em ANIMALIA AD HILARIT A
tem , infra ad maerorem mutire. cap. XVIIII.
R A N Τ tristes plantae nigrorum fructuum, gorum.& foliorum, quae,ut Vidimus, melancholiam inducebant, erant & hilarium, quae ebrietate, laetitiam& ludum inducebant animis nostris: Sut es hilaria animalia, scilicet,quae facile ludunt, & scurrili gesticulatione valent, haec ad melancholiam expellendam, & hilaritatem inducendam valent. Contras uuidem animalia tristia, moerorem,&tristitiam inducunt. Natura
297쪽
G- - ridiculam animam, & corporis constitutionem dedit ridicula,
es 'o' sis pulsum depellit, ex Rhase, melancholiam expellendo,hilaritatem inia
ducit Voraturi leone, ad expellendam melancholiata. Picam voc1SImitatione si gu
larem naturam sortita, aliquando hoedi vocem, & ossis, & vituli, quibui insidet ,& pessioris sibilum imitatur , ex Oppiano. Sed author philomelae.
Pica loquax etarias modalat tir gutture voces.
Scurrili strepitu quicquiti s audit, ait.
Constat emori victas dissicultate verbi, quaerentes: mirum in dianx exbilarari, si 4nterim audiuerit id verbum, ex Plinio . Combusta in olla sigillata, quocunq;.modo data, contra melancholiam valet, ex Arnaldo. Contra boues melancholicam nuncii exhilaratur loco, ob id eius caro melancholiam generat, ct mela' cholicos morbos, dii meo ne Sethi, & alijs. Corui mos ,& caro melancholica, & eiusnodi hominem reddit,
sic & de reliquis, ne longiores in rebus claris simus. DE ANTI O7 HI A, ET ST M pMT MI A p LMNTA IVN, Effanimasam, O des Hariptinfurtim antipathia. p. X X . '-2-N T ER plantarum & animalium mores, nil occurrit utilius, &ex quo instentes & mirificae rerum proprietates venari possunt,quam ex larenti rerum consensu, issensuq; , quem Graeci antipathiam, &sympathial ME . oeant, nihilq. admirabilius in tota Natura spectari potest, ut una pla l ta, uel animal alterum perhorrescat, vel quas ictis interse foederibus
deuinciantur, res amphileatrali spectaculo digna, quum contingit. Quis enim tantae discor3iae, &dissensus causam attulerit, nisi Naturam hoc spectaculo mortales ad eius secreta contemplanda,& eruenda promoueres vi s alter alterum perhorreat , inuisus inuidentis desectus mederi, vel resarcire posse Θ sic mutuus amor, &odium es mutuis, & aduersis viribus commodis, vel incommodis euenire, ex similitu. dine enim amor, & attractio, dissimilitudo vero incommodum, &fuga. Plinius ad id. Pau simul in his, aut bellum Naturae dicetur, odia, amicitiaeq; rerum surdarum, ac senissu carentium, ex quo magis miremur omnia ea hominum causa. Aliam nos reddimus rationem de hac amicitia, & inimicitia plantarum, animaliumque, quam hactenus tradita sit frigidi, calidi, Ssieci ad altiora enim contemplanda,&vtilia inuestiganda tura hoc spectaculum proposuerit. Quaedam succi, odorisbe viribus reddunt deteriora , vi brassica S laurum vitem offendunt, olfacere quippe eam, ' attrahere dicunt, quamobrem germen quu illis propinquum fuerit,retrocedere, atq; auerti inimicum fugiens odorem. Androcides hoc exemplo usus est, medela contra υinu confecta,ex bracsca videlicet, posse temulentiam propulsare, quippe cum vites etiam odorem brassicae fugiant, ex Theophrasto. Nestor in eo libro, qui Alexi cepos inscribitur,brassicam Lycursi lachrymam esse scribit,quam quu a Libero patre uiti alligatus esset, effudit, is Lycurgi seueritate deterritus, in mare se demerserat, qua nascitur hoc olus, ideo vitis &hrassica tanta laborant discordia, ut si in agris hoc olus asstum viti pros liat, uel ipsa cos estim emarcescere, vel certe sarmenta eius elanguescentia contabescant. Vineas, quibus etiam brassicae nascuntur,languidius quidem vinum creare tradit Athenaus. Brassica eorrumpitur in dolio vini sapor & odor. Aegyptij, qui magnopere vini sunt amatores, moris est omnibus esculentis brassicam coctam in cibatu praemittere,qui vini noxa
298쪽
inhiberet: vuam in faucibus tum entem succus brassicae diu contentus, reprimit, tam per tinax in inter has platas inimicitia, vi s defluxionis impetu uia a procidat, aut laxior in fauces decumbet, inieeto capiti brassicae crudae succo, in celsum oris protinus resilit , ut sepius ego hoc vitio laborantes homines hac medela a mortuis reuocaui. Si quis feruescenti in olla brassicae vini paululum guttatim instillauerit, ne amplius quidem ex coquetur, sed suis viribus defuneta,ad perniciem trahetur. Qui multum vini hauriunt,
aut potandi certamine se prouocant, ne temulentia tentemur, bras scam crudam ci bis anteponunt. Laurus etiam vitem offendit, ut diximus es Theophracto 1 quamobrequum germen vitis proprius accesserit, auersa retrograditur, inimicum fugiens odorem. Medetur etram uuae, ut diximus, nam folia ad ternas aquae partes decocta, via a msaigari alia cohibet. Vitis odit & corylum, nisi procul abiit, trissis, & aegra. Nuces su e lanae tosta distillationibus etiam medentur, alopecias pilo restituunt, nam qui vinum plus aequo hauriunt, calvitium &praematuram canitiem experiuntur. Auellanae pinguedini conferunt plusquam sit verisimile,& p eter fidem corpulentiam augent: acetum ingestum emactat homines. Occurrit aliud ingens discordiae miraculum, hoc olus, quo vitem fugari diximus, aduersus cyclamino,& origano perarescit: cycla minus inani istus vino inebriat, ex Dioscoride, & brassica, vi disimus, contra ebrietatem valet, brassica
atrum &melancholicum succum generat, ex Simeonesethi, origanum aridum acetabuli mensura potum in aqua mulsa, atros humores per aluum es trahit. Quercus consi ta iuxta iuglandem nucem perarescit, glandes satus comestς pariunt, ex Dioscoride, iuglandes cum putamine suo datis , S umbilico admotae, tormina sedant, ex eodem. Et si hedera suo complexu strangulet omnes arbores, totumque humorem taugendo, necet, 1ucci crassioris haustu, vitem tamen maesi me offendit, inimica maxime in ei vi-n o aduersatur, & temulentiam propulsati immo mira hederi natura ad esperiendas vini fraudes: nam si fiat ex hederae ligno vas, immittaturq; in eo vinum aqua missum: vinum transsuere, aquam remanere, nam non continet vinum vas hederaceum, ex Catone.Bacco sacram faciunt,&praecipue quae Dionysia dicitur, ob eam causam, immo fabulantur Poetae Cition iuuenem, dum coram Libero patre saltibus & choreis indulgeret, in terram sui se deturbatum, terra Bacchum magnis honoribus estollens, viticula edidit, iuuenili pullulatu, frondentiq; virore perpetim enutritam, neq;, ut multi credunt, ebrietatem inducere, nam noxam potius bibentibu g, quam temulentiam inducit, vi ex Triphone apud Plutarchum habetur. Orobanche inter legumina nascitur, eaq; frangulat, unde & nomen illi: addita eadem leguminibus, dum coquuntur, facit ea facilius percoqui. Mirabilis est cicutae,& rutae antipathia, probabili hoc argumeto , quod
rutam colligentes cicutae succo manus armant, ne perniciosis ulceribus ab ea infestentur, & ruta eius venenum hebetat, nam rura contra venenum est. Mustela cum serpente dimicatura, rutam, ceu alexi pharmacon quodpiam edit, ac rutam ad extinguendas cicutae noxas iniicit Dioscorides: rutae succus copiosior datus,veneni noxiam obtinet, quod cicutae succo extinguitur, adeo vi venenorum venena sint. Limodorus, quem ali hi cu scutam disimus, complicando eruum strangulat, unde orobanches nomen: eruus ramante famis iniuria, capiti, &stomacho onerosum, genua degrauat, boues cerebro. os reddit, di aluum turbat. Abstergit cassiatha venas pituitosas, ct biliosis e&onerat hv. moribus. Cucumis oleum ita refugit, vis quid obest,uel si pendeat, tessetius in se plicatur, ut hamus, idq; una, vel altera nocte deprchenditur: cucumis honores concitat, Oleum contra hortores valet.
299쪽
Cap. XXI. ADEM exempla ex animalibus asseremus, ijsdemq; remedijs polIera videbimus. Alces continuo comitiali morbo laborat, exhorretq; lupum, quo statim viso irruit in eum: lupi cor crematum, tritum & potum ire prodest epilepsis,&hominem,qui Lunam senserit,canam dentes lupi liberant, ex Pythagora. Exhorret elephas arietem, ut si viso statim ariete, mansuescat, & conflaccescat impetus, ut ex Aeliano habetur, Plutarcho,&Zoroastre in Geoponicis: unde Romani Pyrrho Epyrotarum si elephantos in fugam vertisse, victoriamq; ex bello retulisse scribitur, &ἴientiam fugientem significaturi Aegypti , elephantem, S arietem pingunt:fugit enim
ille, qutim arietem videt, ortis: ob id si fiat emplastrum ex- 'sin, eius prohibet augmentum, & ipsam decrescere facit, ex Avicenna,& hircinus Languis carcinomata sanat, ex Plinio, est enim elephas morbus leprae genus,ad elephantis cutis similitudinem dictus, crebris per summa corporis maculis, & humoribuS, iiq, si indes & surae inflantur, ut elephantorum pedes habere videantur, & ut cancer unius parti S, sic elephas totum corpus,quasi cancer extimatur. Elephas otiam ' libri 2 c nisi Volateranus perperam pro cornuto hircum cerastem reddiderit) ex Aeliano ,&draconem maxime perhorrescit, ut usq; ad internecionem certent.Medentur serpen-aeS,&vipere elephantiasi, ex Dioscoride, Galeno, decie teri S. Soli uagi canes lupos abhorrent,qui si deprehendantur a lupis, vorantur: ob id si lupina pellis gestetur ab eo, quem canis rabidus momorderit, non incidet in hydrophobiam, qui morbus cani poculiaris. Canis hysnam timet, nam Mama multas ei amolitur insidias,quem si ter lustra
Nerit, e vestigio haeret, nee mouere se potest, Plinius, &Solinus Lunae autem orbe pleno retroposito Lunae siligore, super canibus umbram inijcit, quos mutos reddit,&tanquam veneficio quodam eorum sensus prςstringit, Aelianus,&Philes hyaenet cinis contra rabidi canis morsum efficas est, ct iecur efficacius, & substratum ei corium ausiliari, adeps etiam aquam expauescentibus . Exhorret ursus canem , ut ursina perfidia in eum excandescat, & post dilaniet: vrs fel a cane rabido mors s cum magna admiratione da
tur apud Galenum. Pellis vrs vulneratis a canibus substituitur ex Aetio . Lupi odio h hent eq uos, ct si luporum vestigia sub equite sequantur, comprehenduntur, & rumpi dicantur, & si equa lupum presserit, vel ipsius vestigia attigerit, infatigabilem cursum praestare dicit Plinius, Lupi anhelosis medentur, qui morbus equos molestissime afflusit. Mure animalium maxime Odit elephas, & si pabulum in praesepe positum tangit, ab eo fastiditur, ex Plinio, di Solino, quod valeat ad elephantiasim, adhuc inexpertii, sed mustela eius generis suspensa, vel eius cinis, valet elephantias, ex Plinio, sesto, & A sculapio. Elephas suis grunnitu peraudito, sugit, ex Oro Aegyptiaco, siue secundum
naturam a suillo pecore abhorret, siue quod absonum vocis acumen perhorrescat: unis dequla Megares ab Antipatro obsideretur, in sues pice oblitos incendium excitarunt, ut Mace onum elephantos perturbarent,& ordinem non seruarent: elephantes omnia hus morbis immunes sollim insammatione alui acrius infestari ex Aristotele habetur: Praeterea humerorum dolore torquetur ob oneris attritionem, quibus suillis carnibus sppostis foueri dixit idem Aristoteles &suis vetustissimus adeps, calce exceptus, infla- stationibus succurrit: & talus combustus tritus, & potus, coli insammationibus,& torminibus medetur, ex Dioscoride: &histrix e suillo penere elephantias medetur. Equi tib elephantis praelio terrentur, ex Heliodoro, es Marcellino, ualet obures lacte equo tabido, es Nemesano . Rabiunt enim equi vari s de causis, ut apud Hippia trices: nam elephanti sanguis adreumatismos valet, ex Plinil,quo morbo equus maxime laborat.
Equino generi suilla omnia inimica&inuis grunnitus,scetor,&halitus: ad equos
300쪽
pneumaticos porcellum lactantem iuxta equum asseetiim, Vel sanguine seruentem, statim in fauces eius infundas, Pelagonius hinc ad hominum pulmones valere compe tum est. Equis naturali odio camelus aduersatur, testibus Aeliano, & Plinio.Cyrus in praelio aduersus Cresum camelos contra equitatum instituit hac ratione,quod camelus equum reformidat adeo quidem, ut ne speciem eius intueri, nee odorem sentire substinet, idcirco commentus est, v t equitatum Cres,quo ille se praeualiturum considerabat, inutilem redderet, simulatq; in pugnam itum est, equi olfactis protinus, conspectisq; camelis retro se avertunt, unde spes Cres interijt, ex Herodoto. Equis morbus immindicabilis est asstima, cui lac cameli auxiliatur, & anheloss,eκ Avicenna Lupus,qui multis terrorem infert, herinaceum perhorret: si erich sanguine molli, & aqua calida gargarismus fiat, vocem raucam, & obtusam emendat, quem adimit lupus anticipato Obtutu, ex Aesculapio. Leo fortitudine sua animalia omnia exterret, &quae nunquam eum viderint,vel experta sunt, audito rugitu,attonita manet, ob id leonis adipe si quis
suum corpus liniuerint, ab omnibus bellij tutus erit. & leonis corium si lupi corium cotingerit, depilat illud, & similiter alia coria. Sed gallus leoni ferarum generosissimo terrori est, tale & tam ferum animal crista,&cantu fugati nam magno terrore conficitur, immo tradit Proctus, daemones leonum sorma apparentes, etiam gallus exterret, eae Aeliano &Zoroastre: ob id gallinaceo iure per unctos, pantherm& leones non attingunt, eΣ Plinio: ad tertianam gallinacei testes propinantur, eu Alberto, & ad atram bilem, & ad longas febres gallinaceum ius praebent ex Dioscoride, cui morbo levi maXLme obnoxius . Accipitrem chamgleonti maxime inimicum, extrahere enim supra ad se volantem tradunt, & voluntarie praebere se lacerandia caeteris animalibus, ex Plinio: stite glaucomata & suffusiones corrigi proprio creditur, tridui in uniuione: chamaeleontis fel tantam vim habere creditur, ut hippochises intra triduum innunctionibus sanet,ex Marcello: accipitres hebetudini oculorum prae caeteris auibus obnoxii sunt,ut etiam curationem huius aegritudines in promptu habeant, lactucae scilicet, quam medicinae gratia requirunt. Lacertae cochleis i nimicissimae sunt, ex Plinio, si lacertum per medium filias, & discindas, tacita consensione ex se solidescit,ex Solino &Phile coehleae tum vulnera alia, tum maxime quae nerui acceperint, conglutinant.Dioscorides. Simius supra modum horret testudinem, eaq; visa mirum est spectaculum, quanto cum horrore resiliat bestia, unde qui alligant testudinem cathenae,a qua reuinctus si simius, vi effugere non possit incredibile est dictu, quam discrutietur, ut metu fere exanimetur. Simiae vinum bibunt, & ebriae capiuntur, ut Athenaeus refert si quis testudinem abluerit vino bono aliquandiu , & acceperit de sanguine, illumq; tum vino miscuerit, & dederit clam bibendum mensura dimidii calicis mane ieiuno tribus diebus, videbit diuinam vim, ex inrepsico: Perpetuae sunt rixae testudinis&perdicis, quarum altera luxurio- altera casta.
ANIMAEIA, IN AE CUM VENENATIS ANIMAL Is Vs
praesuntiari contra eo am venenam via At.
VNT & animalia,quae antipathia qua3am cum animalibus venenosis
praeliantur, & eorum carnibus vescutur, a Natura edocti sumus contra eorum venenum valere. Exempla.Corvorum est cum serpente pugna, neq; hostem ipsum serpens in latebras se condens, aufugere potest, etenim munifico quodam Naturae munere, cerui narius piritu soras serpentes extrahunt,extractumq; mandunt,ex Aeliano: ob id ceruui adipe per unctos serpentes omnes fugiunt, & lapis berahar, qui ex lachrumis cerui fit, contra venena essicacissimum antidotum, eius coagulum contra 2 1erpem