장음표시 사용
491쪽
ALAERTI PII posse quin coinquinata tat Ec immuga quod sane Lut aeris doma est,qui id a
quodam Tolerio accepit,quod tamen falsissimum prorsus est N erroneum Facit tamen ad propositum eorum,qui astruunt nihiJ praemia bonis operibus de, beri,cum pollutis operibus peccato non carentibus potius poena debeatur et vlla merces:colligentes conclusionem absurdam ex absurdo principio. Verumen uero licet gratia iustificante destituti, mortalibusq; peccatis obnoxii nihil perficere queant,dum in eo detestabisti statu sunt, acceptum deo ad felicitatem aeternam consequendam,ut supra disseruimus.Non tamen que curiT agunt portet esse polluta,nec ab omnipotente deo aspernantur. Ali
quin nec saltem ullum diuinum meceptum seruare possent, ec quicquId age
rem peccato astaberetur.Non autem tam seuerus est misectora dominus, cu ius miseficordiar super omnia opera eius,ut a nobis exigat opera perfici culpa
vacatibus ec gratiae dono decorat stita vi perea Is tribuat,suppiscius sumptu rus sit,de quibuscunt operationibus nost is ad mandata illius exequenda per ares, nisi iustifieati suetimus.quod si secus esset potior esset illorum conditis, prorsus praecepta diuina n gligerent,q eorum qui In illla obseruandis insud vent:etiam agnoscentes se peccato deuinctos, satius p esta transgredi praeceptae illa obseruare. Quamobrem Id non est a domHo institutu, nec illis angustiis
coarctati sumus,ut obstrIngamur Immunes culpa dominica praecepta seruare,
sed illis satissacimus,modo pso proposito operam illis impendamus,quantum cians peccatis praeteritis mus onusti inula enis is labor qui in illis obeu
dis Mumitur,emortuus sit,quam ad meritum,no tame vanus est quatia ad de
bitum persoluendum.Quocirca 3c de illis nullum sumetur supplicium, uti de transgressoribus, nec ad pHora peccata haec vis noua adiicientur.quod certe fieret si ipsa mandata fuissent praetermissa Tale Itur operationum genus a do, mino non conspicitur ut I vllutum,sed ut satisfactorium. ω φ reddatur id quod debitum est quo laeto iuste agit qui reddit. Si autem de huiusmodi genere non inteli geres Melicet pollutas esse εmnes iustitias nostras in cons imi domini, sed potius de his qui iustificati gratiae partiespes sunt,a letalis crimine Immunes, longe magis aberrares. Non emiliorum operationes ita pollinae sunt, nee panno mulse is menstiuato iaparan, dae. Cum perspicuum sit ea polluta non me,quae sum sunt Sc lammo deo accepta Cuiusmodi esse que pie peraguntur ab ornatis gratia certissimu est inussenim opera nostra qualiacutis sint,si nostram ita cillitatem ita exae a dc perfecta elle non valeant, quin utrini infirma tali absolute enim perseeta effenequeunt, attamen eo quod ab absolutissimo deficiant, non Imputantur ad
peccatum: alioqui pr*mium aut merces eis non tribueretur Nina enim N cato vel cui crimen prorsus coli re,praemium ullum est constitaturum. Quo/modocunq; igitur dicas, ea verba tuae sententiae non astipulantur. Licet em nulla operatio nostra mereatur ex contagno,ut supradiximus, quantum ex sui na,
tura,quis gratia sit illustrata,ut sit digna premio sternae glo, .nec ulla valeat hos iustificare gratia destitutos Non tamen ob id censendum est,t ipsa sit c inquinata Multa enim sorde carent, quae tamen non tanti sunt, vi illis aliquid
valde preciosum retribuendum sit quae etiam quamis integra ec nitida suo in
492쪽
M FIDE Εr OPERIBUS LIBO. ccxx Ingenere sint,attamen digna non sunt, ut tanto emantur precio. Quamobrem summa sila & aeterna selieitas nulli operi nostro suo ipsius iure debetur,sed tantummodo ex bonitate re diuina clementia decenter condonatur acceptante
pus nostrum,gratia vivi du, si esset illitas metitum. μεις autem facultatis tantum est rcireptioni illius non obsistere,& nos ita pr parare t illius capaces
esse mereamur, sed nec ad id prwarari valemus, quod in operibus studiosis ex sui natura re peccatis pr cauendis,consistit citra opem diuinae grati Mus tamenon est gratia iustificans vel ut Neoteries theologi illam appellant, gratum faciens:sed potius eo genere quod gratis datum nominant. Quae tamen diuisio non videtur admodum esse probanda,eum diuisionis v parte coincidere non debeant,sed inter se pugnare, t recte partimur animal in id quod est rationis particem,ec illud quod illius expers:quamobrem recita novalet esse gratiae partitis,quae fit in gratiam gratis datam,& gratum faciente. Oporteret enim eam quae gratum iacit,non esse gratis datam. At illa potissi.
mum gratis datur .Attamen partitionis sensus rectus est,quis verba non probe accommodentur.Intelligunt enim quendam esse gratiam viviscantem,sive ut aiunc iustificantem, ec hanc gratum facientem vocant. quandam tantuni modo ornantem,sed quae emortuum suscitare non valeati sed haec praeter rem Ad negocium autem redeamus. Cum igitur tot scripturae restimoniis assera
tur studiosas operationes nostras pr is esse dignas, voluetiti dominus quod illis pensat mercedem appellare ec ret ibutionem,profecto valde temerariu estachrersus verba domini et is decreta sitire vel dicere studiosa opera quatum cunis iusta sint,nullius esse meriti nec eis vllam gratia debeti. Quinimo omia polluta esse δι coinquinata In conspectu domini.
Quapro in no est quod mireris si multi sint qui abhorruetitit ab huiuste Gmodi sermonibus, id contra testent ac ceteros in eundem eruorem lapsos, qui tamen non iactant bona opera sua,vi ta ais,sed in primis fidunt diuinae clemencae ec grauς ab illa prouenienteleensenti nihilominus bonis operibus esse insudandum,ae acceptum talentum exercendum,idi utile ec mereri mercede, prae serm ex pacto re communi constituto Preterea ec ex eoru natura aliquod praemii genus deberi ipsal non tantum esse commoda,verum quaedam etiam ne
cessa M.qua sententia nec gratiς nee fidei laudibus quieil detrahitur, sed tanta
moderatione commendator,n-opera sua laude non defraudentur, sed tu ab hac moderatione recedens in alterum extremorum laberis, in sola fide omne si dinam ec dignitatem collocans, ab operibus omnem necessitate detrahens. Ita enim argumetaris i a lege immunes sumus,sumus aut Apostoli te 1.
stimonio dicentis, Si spiritu due in non estis sub lege,certe no obstringimur operibus prestandis,cum ipsa lege proclibatur.Quam ob rem infers, verum esse non posse quod dicit Beda,videlicet; nta obnoxios esse legi. dc subiugis, Idem quod diri nos iam non cogi ad benefaciendum prescripto legis. Non to quor de quibusvis baptizatis,sed de his qui pineuerant in gratia semel hausti spiritus,eta. Iam diximus mirum esse quomodo tam pueriliter labaris in mul lici aut illo citra omnem pudorem utaris.Sentit enim Apostolus spiritu τυ uentes non esse sub lege carnis, nec etiam lege Moisi obnoxios. Spiritu autem
493쪽
viuere ques ChrIstum induerunt, eo quod euangelium spiritale sit. Ex quo se
quitur non obnoxios esse circunditam, qui ducuntur spiratu, nec caeterisceptis legis Moisi, φ illa spi italia non essent. Ucet enim sanicha,iusta ec na i quo 1 ad Romanos testatur non tamen erant ad perseetum ducentia, quamobrem dc legem illam paedagogum appellate quoesrca iam perpetuam. Mon enim viris paedagogo opus est,sed pueris N im talibus. Ex quibus in sere Apies olus scribens ad Galatas, quibus persuasum fuerat a Pseudoapost iis illos oportere circuncidi adhoc ut salvi fierent,res, cum spiritu ducerentur, immunes ab ea lege, quisimo nec lacere eis circu di. eo quod omnes qua signaculum illud reciperent, obnoxii redderentur eunetis praeceptis Mosai, clare obseruationi uniuersae legis. Inquit enim, Testificor omni circunciderati
se, quoniam debitor est miseriae legis faciendae. Euacuati autem estis a Christo, qui in lege iustificamini a gratia excidistis. Loquitur autem de lege Moi si, quam ad euangelii discrimen legem appellati Euangelium autem grati
ana. λη rerea quod eo tempore cum de lege haberetur,metis de ipsa lege per Messem scripta intelligebatur Non enim euangelium quod tunc primum pro mulgabatur,ita receptum erat, ut legis vim dc nome obtinuisset.λμerea α ab eo quod potius est,fit denominatio.Gratia autem potior est prsceptis do operi busipere angeliumcpeius diglastas declaratur ec eommuni lege tribuitur il li consentietibus,gratiam e gestu appellat Hoc autem re, natur Apostolus taga disputatione persuadere ipsis Galatis, quam tractans Inquit, Vos enim in lihertatem vocati estis fratres,dcc.In quam autem libertate ut videlicet prorsus exteras essent faeti Minime,sed in libertatem vindicantem a seruitute legis , sat dc legis carnalis, de qua re ita ait Caro miri concupiscit aduersus spiritu. spiritus autem aduersus carnem,' si spiritu ducimini non estis sub lege,&csed sub qua leges sub ea videlicet cuius opera deinde enumerat subiuge, opera autem carnis sunt,fornicatio, minuestia,&c.Qusbus enumeratis N fruetus spiri qmS rectae prouenietes vid licet ex operi Sestrariis Inquit et Fruetus aut φέritus sunt .pa gaudiu, chatitas,dcc.Et cocludia ait,Aduersus huiusmodi no est lex.Q lex: videlicet carnis qua antea exclusit,eu adversetur ipsis sevcribus spiritalibus.No tame tata est vis eius ut pr leat aduersus spiritu,& eius fruet'. Non erri negat Apoinquin lex carnis opponate spiritui,qd superius dixerat, sidec sequentia verba declarat.Qui aut sunt Christ came crucisi aerut cum vitiis ec concupiscentus. Ex quo sequitur in illis emortua esse debere carnis operaequaobrem de e5cludit Si spiritu vivimus, titu de ambulemus,&c.Cu igie A. postolus ea in epistola doceat s titu viueres immunes esse a lege rnis,ec a lege Moisi ex hoc in perpera colligis lita os esse ab omi lege viuetes secundu ea angeliuEt Christianos prorsus eximes esse.Quod absurius amu declarabitur,tum rationibus,tum pila imis sacrς scripturae testimoniis.1 Ex quo sequitur Natalem Bedam dicente omnes obnoxios esse legi,scite 8 Vere locutu filius cum nemo,rum a lege naturae,ium ab euangelica se tam uis. Inquit enim Paulus uoniam quidem unus est deus iustificans circunciisonem ex fide, praeputium per fide Legem ergo destruimus per MAAbis. sed legem statuta , c. Ehressuis certe dicere non potuisset, per fidem non
494쪽
tolli omnem lege .Cum dieat per ipsam legem statui Et inseriuS, Quicutique sine lege peccauerunt,sine lege ec peribunt, id est sine lege scripta quod sequentia verba declarant. Et quicunt in lege peccauerunt, per legem iudicabuntur. Non enim auditores legis iusti sunt apud deum sed laetores.Cum enim gentes
quae legeni non habent. naturaliter ea quae legis sunt faeiant, si sibi sunt lex, qui Nostendunt opus legis scriptum in eordibus suis , testimonium reddente illis, ipso1 um conscientia,&ecum igitur ex Apostoli sententia quaedam sit lex extrinsecus data,quaedam inscripta in cordibus conginita illis Nunquid audebiς dicere spiritu di istos ab huiuscemodi lege esse immunes ' Non certe puto. Recte igitur dixit Beda omnes obnoxios esse legi. Cum omnes o Tingantur ad ipsam legem naturae nobiscum natam N in mente i criptam.Quamobrem α dicit Apostolus Ellimonium illis reddente eorum conscientia, dietate quia redham,quid bonum N prosequendum:quid contra obliqvu, peruersumαfiigiendum.At haec de lege naturae. Praeterea nonne subiiciuntur , quI secundum spissium visunt legi eum gelieaes Quod si proterviens negauem, probabitur, tum ratione, tum pluri mis sacrae scripturae testimoniis probantibus euangelium legem esse, ec dici debere. Cum igitur quaestio sit de nomine legis,ab ipsius nominis inter m latione siue finitione exordiemur . Lex enim secundum grammaticos est ius
generale liberi populi, aut principis potestatem habentis, illam conssitu re ad publicam commoditatem. A iurispetitis autem sta finitur, Lex est sanctio sancta, suadens honesta, prohibens turpia, rationet illis praemia dc e
nam constituens Sc. Quocirca Ec leges dicuntur senatusconsulta, plebisci ta magistratuum edicta, ptincipum placita ec responsa prudentum. Ad ei enim omnia se extendit nomen legis. His praesuppositis rogo te. Nunquid in euangelio quaedam statuantur ac praec piantur proba, honesta, ec ad coim mune commodum facientia Quod si fateare, rursus interrogabo. Nunquid dominus Iesus illa deeernens ae statuens saeuitatem habuerit illa institu endi, quod cum supremus maximus sit princeps tantae celsitudinis in thotitatis 3, ut nemo es dicere valeat, Cur ita facis c quate ita statuis c nori negabis habuisse potestatem illa constituendi. Praeterea rogabo te. Nun quid illa quae in euangelio continentur honesta suadeant , turpia prohibeantcquod proculdubio fatebere. His autem consessis colligitur illam necessatio verissime proprie esse legem. Evangelium igitur lex est. Si autem horuni aliquid obstinatius negares, comprobabitur plutimis saerae seripturae teri moniis. ut si impudenter diceres in euangelio nihil mandari aut praecipi. Ain
dias dominum dicentem in Ioanne Si praecepta mea seruauerititis, Ac era. Et rursus, Hoc est prFeptum meum Et iterum andatum nouum do vobis
Ex in Matthso, Mandatum magnum in lege est, Diliges dominu deum tuum
ex toto corde tuo,dccQuod licet mandatu esset per Moissem, dominus in illud confirmat,d de nouo instituit.Et rursus, ut sol fit unum demandatis istis minianis,dcc.Ad E ,Si vis ad vita ingredi,s Tua madata Et alibi. in Ioannini diligitis me andata mea seruate.Et alio loco, Nisi iustitia vestra abundarius Scribarum ec Phariseorum eta. Et rursiis in MatthF, Audistis
495쪽
est antiquis,No occestisEM autem dico vobis,Qui irascitur fratri suod X proseritur plurima constituens, quae unusquisl facile videre potest inop omnia saluator ipse sacratasimo ore promulgavit: sed ec plurima alia per Apostolos,qui de multis in locis attestaticiar dominum Iesum plurima ma. dasse ec praescripsisse. Paulus enim ad Corint luos sie inquit, Cire casio nihil est neis praeputium,sed obseruatio mandatorum de quod ec inferius aliis ver bis confirmat cum inqui De virginibus praeceptum non habeo consilium autem do,dcc De indissolubilitate autem matrimonii dixerat se domini prμ tu habuisserquamobrem de plura alia ipse praecepit,a domino institutar ec sibi re. uetita ad promulgandum. Vnde ait aa Corinthios,Si quis videtur propheta esse aut spiritalis, cognoscat quae scribo vobis,q, domini sunt mandata. Et rursus, udo autem vos fratres,l sicut tradidi vobis praecepta mea tenetis. Ad
Thessalonicenses quos ita habet,Scitis quae praecepta dederim vobis.Et ad Timotheum Serum mandata sine macula,&c Ioannes quos Apostolus primae
pistola sua inquit,Mandatum nouum scribo vobis.Iacobus quoq Apostolus in in sua epistola,millies agit de praeceptis eclege domini, ac euangelium appellatat legem Inquit enim,Vocati estis in lege persectae libertatis, &c. Ex his auteforte constat evagelium letem esse ec appellari debere.Cum in eo plutima sata
cita sint,quae in lege Moisi non erant contenta Plurima enim praecepta n a,
euangelium complestitur vim legis N authoritatem habetia.Quinimo exactissimae sanctissimael leges sunt,nec appellatio legis ab euangesto tollitur, pro pterea P in ipso plura narrantur e praese ibantur, utpote in quo omnia Christi
mysteria narrentur.PentateuchuS quidem totus,lex dicitur, ec tamen ti m pauciora in eo recitat inises vi historiographus his quae explicat ut legissator: sed euangelium lex gratiae dicitur, lex perseetae lis. iacis,lex dilectionis ec Minoris,eo is ab authore gratiae prodierit In eoi de ipsa gratia in primis. aga,
t .Et quonia omnia per ipsum in charitate consummantur,ec magis amore qtimore seruari debent,non ad praecauendam ultionem poenae, quemadmodum
in lege Moi in qua cuilibet piaculo re transgressioni propria vitio constitura erat sed ob amorem de reuerentiam erga legislatorem.Ideo aptissime ac bellissime lex amoris dicitur,quemadmodum re lex libertatis. ω l nos immunes reddat ab onere e seruitute legis antiqus,cuius ob potas nec um secte seruata est ab ipsis Iudaeis.Teste Apollolorum principe dicent Cuius iugum nec nos,ue patres nostri portare potuimus:Euagelium autem paucissimis institutis ac per festissimis amanti ec gratiae participi facillimis ac iucundissimis. L in autem legis nuncupatio ipsi magelio conueniat,in eoep plutimae contineantur verae leges a domino Iesu latae,praeter ea quae adduximus ex testim viis noui testamenti fiunt ec plurima in veteri descripta idem attestata. De ipsa enim agens Psalmographus inquit, Legem pone mihi domine,ec da mihi intellectum re scrutabor legem tuam. Non em de lege Moisi loquebatur, quς logo
antea nata fuera cum pestillet vates legem nouam sibi a domino poni. Qua tum autem ad mandata,hidelia inquit omnia mandata eius, coismata in se
culum seculi Quod ad ea quς legis Moisi sunt,reserti non poterat: cum illa ad coit tutum tempus,non in seculum seculi fuerint confiimataddem ec pluribus
496쪽
DE FIDE ET ODERIBVS. LIB. . CC xlx aliis lGs testa rur,quos enumerare superuacaneum esset.Esaias quot propheta de euangelio vin cinans,inquit, De syon exibit lex. Et Malachras de eodem a/gens, inquit, x ritatis fuit an ore eius .Etriirsus Elasas, Legem es insul mexpectant Quod vaticinium, partim temporibus praetericis adimpletum est,
cum plurimae insulae legem Christi receperunt: dc nunc quotidie adimpletur in insulis ac tertis nouiter repertis Et rursus Hasas de Messia loquens, Inquit, Dominus legifer noster. Si igitur legifer Christus: euangelium proculdubio lex est. Et rursus,Lex a me exiet iudicium.Et Hiremias, Dabo legem meam in visceribus eorum Et iterum Esaias,Benedictionem dabit legissato dcc. Plurima sunt alia loca veteris testamenti idem astruentia, sed recitata nimis multa sunt Ex quibus liquido constat euangelium legem esse. - Propterea erroneum ac falsissimum esse dicere Christianum populum ab Nomni lege immunem,quod ec luce clatius praeter adducta testimonia Paulus Apostolus declarat inquiens.Trassato emis sacerdotio oportet et translatio legis fiat. Non autem suisse sublatum aut abolisum sacerdosum, sed tantummodo tractatum in dom num Iesum,declarauit ipse inquisns eum sacerdotem esse secundum ordinem Melchisedech Si igitur sacerdotium non sublatum sed tralatum,nec lex prorsus sublata, sed latummodo transsata:& uti nouus sacerdos, ita noua lex ab eius ore prodita. Vnde dc Hieremias ait,Non petibit lex a sacerdote,sed exibit de ore eius, ecciIs autem sacerdos est dominus Iesus de quo scriptum est, Ecce nova facio omnia.Et qui fecit utral unum di luens medium
parietem,qui legem tam placidam tradidit,ut illa in visceribus fide sum serie de se ista iuxta vaticinium Hieremiae,Dabo legem meam in visceribus eorum, omnes s scient illam,&c.s, terea ec Apostolus ad Ephesios de Chtita loques
selibit,Ipse enim est pax nostra,&c.qui legem mandatorum decretis euacuans, ut duos condat in semetipso in unum hominem,&c Quam appellat lege man
datorum nisi legem Moisi Quam dicit dominum decretis euacuasse, sed quisbus decretis, nisi euangelicis Decretum autem principis lex est Ut igitur c tera praetermittamus liquet ex his videre,q stulte paruml pie loquantur ec se tiant qui dogmatizant Christianos omnes a lege esse immunest ec contendunt agellum legem non esse censendumisit expressis verbis Chiati contra nil ant Praeter enim citata dicit dominus in Matthaeo,Non veni soluere legem,sed adimplere,dcc.Non aute adimpletur quod prorsus aboletu id enim est dissol.
uere Qui enim domum destruit non illam adimpletised qui taetrum parietibus superimponit illosi dealbat,is illam adimplet ec perficit. Decreto igitur de lege noua ab eo sancita, id factum est: dc non per illam legem e per euangelium. Igitur euangelium lex est. Ex quibus etiam sequitur dominum Iesum magnum ec summum legislatorem fuisse Si enim illa,quae in figura verae legis ec ad illatam praeparandam lata fuerant,iure legis dicebatur,sequitur iure optimo euangelium quod per illas figurabatur,vere dc propriissime legem dici debere. Dietis autem tuis non solum negatur ipsum eme legem,verum asseritur Nmnes Christianos non esse illius praescriptis obnoxios Mis enim eos qui persouerant in gratia semel hausti spiritus non cogi ad benefaciendum legis praescripto i quod absurdissimum eiu Cum gratia i rem dc perse xans, non modo
497쪽
hominem a mandatis domines N pr eptis euangelicas non reddat ismune, rum magis illi obnoxi S reddat, tum ψ, gratia ad illa seruanda procliuiores facit, tum-illorum magis debitores sint ob acceptum beneficium. Scriptum vi enim ab eo qui plus accepit plus exigi Cu igitur varia gratia obstringantur ad seruada madata dei re praescripta euangeliii quanto magis ad illa obstrictos esse dignoscitur, qui gratiam acceperunt di in eo diuino munere perstiterunt plus enim eis illotti tum est. Praeterea non par est is gratia perseuerantes ex ortes esse siue exclusos a merito obedientiae:quod sane constat in obserua ne praec orum obnoxios igitur oportet esse preceptis,qui illis obtemperantes merentur Idem quot comprobatur resimoino verborum domini dicentis, Si praecepta mea seruaueritis manebitis in dilectione mea: sicut ec ego praecepta patris mei seruaui, c.Noei enim loquitur tantummodo ad eos,qui accepti beneficii immemores re ingrati gratiam perdituri erant sed potius ad eos, qui in illa erant perstituti. Nec dicit, si bona operabimini, sed si praecepta serua uetitis. Sicut re praeirepta patris mei seruaui. Commendaturis domi nus Iesus in mysterio redemptionis nostrae potisssimum ex obedientia. Inquit enim paulus,Dominus noster Iesus Christus factas est pro nobis obediens patri fp ad mortem,Sc.Ingens ensm N eximium est obedientiae bonum,in quo ec praeter humili tatem,quae summe laudat .est ec sui ipsius abnegatio dc fi dutia in ali inobeundit muneris promptitudo. uis igitur in gratia perseue xantes praeseripta diuinae legis timore non perficiant,sed potius amore: non tamen ob id censendum eineos no obstringi ad benefaciendum praescisto legis, quasi ab illa essetit absoluti. sed iam tempus es ut huic disputatim finem im, Ponamus. Ex dietis enim omnes ratiunculas tuas, quas in medium adduxisti. dilutas esse confidimus.
VNC ad ea pauca quae restant discutienda veniamurique de bello scripse is,asseres Christianis illud prorsus eme interdictum LMis enim in Methodo, Bella quς Iud is licita erant,Christianis iam non licent.Et narsus,Milites per Ioannem,non adhuc apparmin euange
ii lio moniti fuerat,vi suis stipendiis conteti essent Sed ex. hoc non vere Christiani erant,sed minus mali.Et in instietui ne principis Christiani tis. At pontificis leges nonae improbant omne bellum. Et Augustinus alibi probata Laudat re dius rimarias milites quosdam. At Petrus,ac Paulus vesis diuersa docentcur horum authotitas minus apud nos valet,et Augustiniec Bernardi Augustinus uno aut altero in loco bellum non improbauit. At tota Christi phi Mophia dedocet bellum.Apostoli nil non improbarunt,dcc. In Annotationi bus auarin noui testamenti milis execrans,di ab Augustino dissentiens, colen
498쪽
sibi vendicant ec alio loco scribis.Utinam liceret omnibus episcopis piis,qui in Pauli locum successere hane usurpare vocem Pauli Arma militie noti Q carnalia.Nunc videre est aliquot qus copias habent,gladios,lanceas 5 tardasere denti quicquid sorti bruatore dignum ΗLEt Hirsus in institutionem ipis, No pudet episcopos versari in casti is,illic Christi corpus,id eum reriusq tartae rea miscent sacramenta.Et in ta erueto dissidio adhibent sume charitatis symbo Ia.Si no tota undis Christi doctrina cum bello pugnet,si inum possint proser re illi belli nomine eommendatum,bellemus Christiani. At nostrum oraculum quod nobis in euagelieis litetis resonat,a bello des erret Ego me in Turebas teqmere suscipiendum esse credo.Christi ditionem longe di a via nata,propagatam,ta constabilitam mecum uto. cs fortasse couenit aliis rati ibus via dicari, quam quibus orta propagat est .ece Eande ipsententiam ui proti
ne militis Christiani afferens actiter dehortaris a bello susci edo aduersus Turcas.Idem in Sehesiis Tomi quarti operum diui Hieronymi scribis, Quomodo
nuc pium habetur tiarchas ec alios nihil etiam de nobis male meritos armisop mercispoliare,occidere.Atqui ad cpontificis codonationibus ad morum inustat ec tum promittut cadetibus.Et rursias eode Tomo tactonymus ne
gat deum amare posse, qui pecurua macives sunt Christiam quida a permittueri bellum re pugna pecunis causa suscipiamus Ite Tomo primo, Hse Christimens tino fuisse videtur,ut toleratia vincat Christiam no arm .Et rursus,ine
loco Hieron videtur in hae fuisse sentinia ut Christianis no liceret bellare,quod utina omibus suasum esset. Ad Me reparet in hac semetia fuisse Hiero minui existimauerit in lete Mosaica licuisse belligera, in dia agetica no ite permissacam iusserit dominus Petra condere gladiu,quod utina simpliciter Christianis omibus esset persuasum.HF tu ec alia plerat in eande sentetia, quς cum tam expressa re manifesta luit,non possum no demirari quosda tam tibi addictos esse,ut negent te docere bella esse interdicta Christianis,sdi marginibus libroruannotent.quihnas aliqua ex parte indulgenducum tu alicubi tibi ipK in con stans quinam verba proferas, ut id sentire videaris. Quibus per illos animadi uersis nec ad alia dicta tua collatis,utteatam mantino errore vindicarent ea protulererno videates quod dia te e charybdis gurgite retrahere volunt,in S Ilaceam Voraginem protrudunt.Cum longe magis improbanda sit inconstis. nota in authore,q alicuius dogmatis inscitia Cum id ab ignoratis prouensat ρος non nil venia digna Abillud autem non nisi ab imbresilitate mentis te inraret continga quod turpissimum est. Sed O ais Sane oportet te una aut altera probare sententia Si illa affer pquq comunker pbarurire vera est, videliret licere et sta ex cause Christianis stigerariae poti lare habes his locis citatis quibus expressissimecontrarium astruis, quod quidem facere non valebis,etiam si verba quaturnius detorqueascis rea si veraestra sentina, quare optas ut eouaria ta falsa osinis Chatiana
499쪽
sint persuasa Cupis erum ut Christias populus potius B selsa st vera ecloetiit.
Si autern alteram sentantiam mavis,videlicet nullo pacto Christianis Mebellare Cur alicubi contrarium sentire videris
Inspice quoo inquas te synesta angustias deducat hec tua loquaestas, Mnesi sensus impotis fidutia, qua quicqd ad bucca venit, pler ome perpendentis lacis exame eructas d quonia qd magis sentias pspectu est respondeam' ar gutat luculis tuis.Cu aut in s ei tibP disseretes obiter P vera sentetia queraadduxetimus illa tm p missis,de reliquis agemus. mu aut unde hoc placitu tibi psuasum sit no facile video. Illa enim verba diu increpatis Petru, qui gla diu exeruerat'pricipietis ut in vagina remitteret,nihil ad hac sentetia factur, in subsequina verba declarat. v em,Calice que dedit milia pater, vis ut ba illuc ,N5ne possum rogare patre,ut det mihi pla' duod reis legiones angelorusQuomodo em impletatur scriptur ga sic oportet fieri Quibus verbis manifestu in no gladii usum simpliciter interdixisse,sed tantumodo eo In nego
Tu em semi patris decreto oporteret spm violeta morte pati nulli fas erat traire. N eonari humanis vita tatu impedire mysteriu.Quocirca meres, tus Petrus a coepto desistire,cui' semetia antea ipse dra comtaueris,cu eo miscete se esse passum.Petrus nimio amore succctus dirisset,Absit a te dM.No erae
tibi hoc.At ille, de post me Sathana scadatu mihi es No sapis ea qus des sunt. sed ea quς ho Quid aut c punet ad ome genus belli execradu dc tolleta nihil certe. Quinimo loge magis coprobari potest licere urgere re, ut bellu gVtae Ex illis verbis domini,qn5 habet gladiu vendat tunica ec emat diu.Cu em bellum ex causa iusta susceptum ure optimo naturae sit concessum,ipsa dicta, te uniculis licere se ec sua metii quonam pacto ais dominu illud inhibuisse e gelii oracul in quo nihil procris Tu es aduersetur naturς costitutis Etenilonge ante lege vetere,quq per Messem lata est,tepore legis naturς, plurama atrocia bella a domino geri iussa sunt. Siquide Abraham suorum manu,cum quini Raegibus cogressus est,quibus profligatis ecpr a recuperauite Loth nepote suu e captiuitate eruit.Quod factu maxime in scriptura ibat Praetina a codito orbe netuo bella inter mortales suem quoru plurima licet fuerit execrada,utpote hina di impia domi di cupiditate suscepta,quina in fuere iusta ac necessaria,optimo iure dc ratione suadete ad iustitia metam gesta Quoo te quom pacto rem poterit violentoria hominu poteti auaroru rapinis,flagitiosoru luxuri super ru columeliis,estra bellu uomodo vim repellem' abstvic Nam citra ipsum nee iustitia defendi posset,nec mortales quieta vita duce reQu bre manifestu est eos e belladi ius ome tollut aduersus naturς lege pugnareiec optare potius omnia perturbata esse,q ad tinus tantumodor cu hesia suseipienda sint,vi c5modiori pace frui deinceps valeamus.Costante Igitur se rimotu prauitate quadride certu est plures mortaliu esse improbosῖ necessariu est quados bellare ad eoru iniurias propellia .Res em publica secus salua esse no posset Si aute homo innocetia in qua coditus fuerat seruasset: nemo sane alteri tasset inita .Quamobrem nec viis contentiones,tumultus,aut hel la suborta fuisse sed perpetua pace gaudentes transegissent. Verum
natura semite admissi criminis comminata, rebellarunt subdita immanti
500쪽
N BELLO G IURE ENS LIB. XXI. CCXLt potestati.Omnias prorsus in diuersum cessere,quamobrem N perpetuum inlum in nobis ipsis excitatum arietibus cum ratione pugnantibus, re mortali bus externe inuicem dissentientibus Quocirca nec statuendu hoc in statu,quod in illo suapte natura consti tutum sui .In eo enim non solum vanum,uerum etiam iniquissimum ec contra naturam fuisset. m nulla controuersia subi steretta hoc autem quando necessarium ec opportunissimum est ob plurimorum praestatem.Quemadmodum enim si omnes recte valerent nullo pharmaco opus haberemus .Pari modo si homines cuneti probi ae iusti essent nullo pacto bellandum foret. Belli enim necessitas ex quorundam nequitia proue nit, ad quam retundendam vi opus est. Ex Illa igitur manifestum est lege naturae bellum non solum permitti, sed quandoque exigi, cui lex euangelica n
Quod autem illa bellum non Interdicat pluribus se spretarum Naemplis det testimoniis comprobatur Si enim no is uisset,sane Apostoloru pi Inceps cum Cornelium Centufionem Caesareae Philippi sacra unda, cum uniuersa eius co gnatione N domo intinxit,eum a militia cessare iussisset, quod tamen minime fecit. Praeterea se istura, ne uno quidem loco militiam detestatur. Nusquam enim euangelium hoc agit In ApostolorumActis non praescribitur,non a Pau. lo Apostolo, qui tamen ita solicitus fuit,ut etiam minima quael attingeret, quae ad Christianum formandum pertinent. Patiter nec in caetetis Apostolicis Epistolis, quas canonicas vocant, id prohibetur. Si autem militare t fas fuis set, certe id non praeteriissent,praesertim eum in lege veteri lieuisse . Siquidem promulgauit dominus per euangelium ea quae ultra praecepta decalogi erant seruanda,ec nonnulla quae fuerant illis permissa aboleuit,eotratia cons Et sivide dilectione inimicorum,de Vinculi eoniugalis indis lubilitate,abrogata lege libelli repudii, α aliis quibusdam. Itidem sane ec fecisset de iure militiae, cum militare non solum populo Israel licuisset, verum etiam ec suismet iniunctitui. At contra per Ioannem praecursorem leges militibus constituit 1nquiens, minem concutiatis nel calumniam faciatis,ec contenti estote stipendiis vetitis. Non dixit, Abdicare vos a militia.Sed ad id ais,Hoc factum non apparente ad. huc euangelio.Et m ex hoc non aere Christiani erant, sed minus mali .Ridiculuquast Ioannes alios institueret,quM eos qui Clitistiani futuri erant,ves instit endo permitteret quae a domino essent abroganda.Cum enim venisset ut para ret domino plebem perfectam dc baptismum poenitentiae praedicaret,si militia quasi res infanda tollenda fuisset,omnes sane ab illa deterruissetista reontrariseis leges praescripsit, quibus uterentur. Ex quo declarauit eos non dedecere in militati officio persistere, si ea praescripta seruarent.Sed inquis, hoc fecit ut mi
nus mali essent. Hoc autem nimis ineptum est, cum eis nouas leges non con 'stituetit, quibus seruatis minus mali emerentur: sed tantummodo dixerit ea quae in praeceptis decalogi continebantur. Concurere enim proximum, illi calumniari,ec suo non esse contentum, minica in decalogo praecepta prini, tant.Quamobrem nec Ioanes illa retulisset, nisi ut eos doceret modo illa seruax t eis militare licere.Percunctati enim fuerant ipsum dicentes Vt nos quid inciemus Nam idem interrogantibus publicanis resp5dera Nihil aliud e quod