장음표시 사용
31쪽
28 Volumen unum in quo Augustinus de praedestinatione Sanctorum m. Aliud in quo Augustinus de vera rei tone tac. Aliud in quo Augusti s de viduitate, de bono eo nati. . Aliud in quo varii sermones beati Augustitit. Item aliud in quo liber confessionum Aug. Codex unus in quo homiliae Gregorii Naziantem continentur. Alius in quo hexameron Basilii. Alius in quo Cassiodorus in primam quinquagenam P . continetur. Et alius in quo homiliae Daunis G1 1si omi. Alius in quo eoliationes Patrum nro. XXIIII. m. Alius in quo diadema monachorum smaragdi ροα Liber, qui regula Solitariorum inscribitur.
Hegesni historiae. Eeciem ea bisoria Eusebii.
Τripartita historia Cassiodori. Historia Anglorum & libri IIII. de vita beati Gregorii. Pussionale parvum.
Brevitarius horarum Carionis. Miracula sancti Iacobia i . Statuta cavoxieorum N elaustralium tempo6 Ludovici Imperatoris edita.
Liber de dist ima Eecies ira & modo relebrandi Θnodum. Liber de ritu celebrandi Ecclesiastica Sacramenta & ordinibus est serenis, alias pontifeale. Christi .insimtim documentum. dex unus in quo expositiones Psalmorum de P. Virgine taesaris. Alius in quo Bernardus de praecepto & dispensatione. ix Alius stat uium animael & speculum an irrita. Minicus de inmaria de perfectione spirituali interioris hominis. Et
32쪽
29 Aliud volumen in quo continentur duae ultimae partes vitae Iesu. Aliud item in quo moralia Gregorii a XXVIII. Id. usque ad Mem. Vitae Patrum Iero nisi Pelagii & Dannis.
Singulis ergo computatis fiunt volumina a se invicem compacta numero sexaginta, quae manserunt in loco isto usque in praesentem diem Horum autem supputatio facta est anno MCCCCXXXXIIII. anno tertio post introductam reformationem. Libri autem quique divinorum ossiciorum ordinarii videlicer, COII ctarii, Psalteria, Ceremonialia, nec non Martyrologia, libri cantionum ac Miggalia, quae varia erant ac multiplicia, quorum ut praefatus sum etiam codices nonnulli, qui ab ipsius monasterii fundatione ad ipsa quoque tempora duraverant, calculum nequaquam receperunt; e quibus multi remanent usque hodie, reliqui vero in alios usus cesserunt, uti ego ipis
quoque vidi, qui haec scripsi. Post quae omnia & singula fratribus jam
ob reformationem transmissis quietissime aliquamdiu sub trihus Abbatibus id est Panna de Butenbeim aut verius Henrico Brach Priore. Miserto& Eberhardo ex 'Uoo R. P. agentibus Iibros undecunque coacervare coeperunt licet nonnisi quam maxima & mentium S rerum scrupulosit, te. Non enim videbatur integrum libris simul ac armis, quae tunc paulo post inter duos Electos Moguntinos vibrabantur, studium gerendum. Ex testamento insuper Hermanni Summes doctoris utique ingenii acutio fimi non pauci venere nobis codices Abbate Eberbardo testamentario studioso lectore dignissimi. Caepit hinc Dannes venerabilis Abbas ex Iotem, sub quo terris pace reddita Donatus Prior vir doctus ac valde religiosius eruditione quoque praecipuus, studium ac diligentiam parandorum libro. rum habere. Atque exin Abbate Ioanne sublato cum Hermannus jam quem ipse Donatus vice sua ac omnium fratrum reliquorum vivo organo elegerat, regere Dominicum sibi gregem coepisset, more plus sibi solito Domatus Prior instat ae nullo aere parcendum in comparandis libris Abbatem commonefacit. Quare actum est, ut ipsam Bibliothecam parvo tem-
33쪽
pore, quo Prioris ossicio fungitur, non vulgariter ac parum ampliaverit. Quo deposito successit in Prioratu minricus North en, qui etiam studiosissime tutic negotio invigilavit, ob id maxime quod imprimendorum Voluminum ars jam passim frequentari magis magisque coepisset. Hoc dein etiam post multos, quos pro Deo sustinuit, labores, vitae functo Theodericus ex Suvoliis Prioratus ossicium subivit, qui in legendo ita sedulus semper ac fervens fuit, ut nihil aliud eum agere putares ', quo fit ut
non minimam librorum portionem comportari procurarit, ac nUna quoque Proeuret, anno, quo haec scribimus M CCCXI. in quo supputatione per me, qui Bibliothecae praeeram, facta de omnibus ac singulis Iibris, opusculis, tradiatibus magnis ac parvis sacris & humanis, qui ad eandem vel verisimillier pertinere videbantur, subscriptus emersit nume, rus librorum. Omisi tamen, fateor, complures libellos devotarios &quibus fratres quotidie utuntur, quorum etiam numerus ac mihi quoque tituli supre incogniti. Nec inficior, multorum ex his voluminum emplaria inserius connumerandorum his terque frequentius in diversis codicibus haberi, illa ipsa tamen in hoc opere nonnisi semel annotari. Ipsam autem eorundem pluralitatem in registro diligentissime exaratam diligens quisque lector invenit. Quando igitur ut Eepe usu venit vel ipse volueris scire vel int πω gatus fueris de aliquo volumine libro seu tractatu, utrum in nostri caeno.
hii Bibliotheca habeatur Z Vide primo quis sit illius auctor 8 Quo habito,
quaere sub littera nominis sui, puta A vel H, nomen ejus, quo etiam invento, si libri illius, quem quaeritas, titulum seu insicriptionem ibidem essenderis, bene actum; si quo minus; crede absque omni cunctatione eundem apud nos nequaquam haberi. Ponamus exemplum. Libros Augustini quaeris de Τrinitate. Nomen en tenes auctoris ac libri titulum. Quaere ergo sub littera prima Augustini nominis videlicet A Augustinum; quem cum rapereris attende inscriptiones librorum Augustini ibidem notatas, & quia titulum voluminis ibi non invenis, crede, nee
34쪽
volumen apud nos aut ejus eXemplar haberi. Sed nunc exordia capientes operis assumpti ab eo potissimum incipere decet qui fons est ae origo sapientiae, nec non eruditionis omnis. Subsequitur in MS. brevis historia litteraria auctorum illarum, quo. rum Opera .aut opus aliquod reperitur aut reperiuntur in Bibliotheca momais speciosi. Dein Incipit distinctio secunda. Absolata utcunque distinctione prima libri hujus ilIustrium virorum
authorumve, letior candidissime ceorum dico quorum volumina vel in parte vel toto nostr* continet Bibliotheca quaeque post venerabilis Her. manni Patris coIendisssini obitum reperta suere. Nunc ad secundae distin.htionis exordia operis nostri stilum torqueamus. Quae quidem paucis ut rem absolvam continere debebit eos ipsos, quos paraturus sit librorum auctores Dannes Abbas paterque humanissimus, cujus etiam gratis hoc scribendi onus subivimus. Spes equidem per maximas, optimos quosque coacervandi libros ejus diligentia, dare nobis debet Bibliothecae do. mus hoc anno, quo haec scribimus, studiosorum fratrum quorumdam impuIsu ab ipso erecta. Nec enim fas est discredere quin is, qui tanto studio alvearia erexit, apes quoque paraturus sit, quarum fructu duI-cissimo olim deIectetur, ditescatque. Verum rogitandus fuerit in primis ipse legendi enimvero proficiendique assiduitatem in ipso maxime dem dero ut non minorem diligentiam in relegendis codicibus quam In eo. rundem coacervatione prae se serat. Cavendum namque quod saepe usii venit, frequentiusque in nonnullis cernere est, . illi simillimus fiat, quem Eadius noster principem veluti Arragoniae proponens istiusmodi carmine affatur. Qui libros Tyriis vestit bonoribus, 4r blattas abigit piamrtilentaeas, nee discens animum litterulis talit: mereatur nimia sustitiam stipe,
innuere gestiens reor nonnullos Ofiendi, coacervandornm volumintimargutissimos, ct hoc ipsum ae fore sibi augurantes, si iIlorum occasione vulgi inertis applausu ves litterati acclamati, fas est. Nota
35쪽
3a Nota insuper, si librum quempiam emi contigerit, vel opus cujus nomen auctoris in prima distinctione non repereris exaratum, in sequenti vel notare vel quaerere oportebit. Sin autem liber istiusmodi recenter adveniens auctorem suum in praecedenti distinctione expressum habeat,& ille ipse quoque ibidem consignandus veniet, in & sub signo ejusmodi ita ut omnes libri, quos virgula ipsa post se distinxerit V. D. Ioannis sint studio aggregati, qui vero virgulam praecesserint Abbatis Hemmanni sequens autem distinctio tota Abbatem condemit superstitem. At nunc opus ipsum aggrediamur. Vale. In monte sancti Jacobi prope Moenia urbis Mogunti reae. Anno Domini MCCCCCXIII. sexto Kalendas
Julias. F. Morig. Tres. r Augustenses. In delineandis collegii quondam desultarum, υ) Carthusianorum, ta)
Cara H Variae ibidem pro Theologis, Philosophis & Grammatieis Bibliotheeae multis
etiam rarioribus instruebe libris sua dueunt initia a liberalitate & beneficentia Danielis Archiep. Mog. Quos inter variarum linguarum Biblia Regia. His Arehiepiseopus sua ipse manu inscripsit: Hae Biblia eum libris aliis, Hllegii nosei Bibliotruere, religionis conservanda ergo d. vi. Dania Archiepiscopus Moeuntinus nemor m. b Cura studioque singulari Miehaelis Wethen ante annos XXX. liuius Aserierit Prioris haud parum augmenti accepit atque ornatus. Locus illi editus, lucidus, Hubris. quietus ae ab incendiorum perieulis tutus. Armaria pegmataque reciapiendis libris & venusta & in diversi generis loculamenta apte divisa. Libri in suas elasses pro argumenti diversitate rite dispositi. Spatium illis tam adeundis, quam tractandis amplum satis. In manu descriptis, quorum quidem non pau- ' eos, argumenti praecipue Philosophieo - Theologieo - Scholastiei, adservat, Codex est Bibliorum latinorum in pergameno subtilissimo, litteris quidem minutissimis, bene tamen legibilibus seculo XV. ineunte quam elegantissime scriptus, manu, quod notandum . Ioannis de Northeim, Eremi hujus quondam Prioris. Ad calcem operis sequentia ligas: Explicit preciosum S. Miciariis compendium i continens omnia ad divinum ossicium ex utroque Testamento seeundum so mam ordinis Carthusiensis neeessaria per Joannem da Nortaeim quondam hujus domus videlicet S. Muarulis prope Moguntiam ordinis carthusiensis Priorem aggregatu
36쪽
Carmelitarum, co Fratrum ordinis S. Francisci, it Seminarii Archi.
gatum , ad ossiciatornm ejusdem domus necessitatem, qui, eum singulos libros ad cultum Dei necessarios secum extra domum portare non Valeant, in presenti saltem compendio singula ad manum habeant, quibus prestante Domino debitum ossicium eongrue persolvant; & supplicat idem Joannes Prior prenotatus omnibus in presenti opusculo Dominum venerantibus propter Deum & intui . laborum suorum, pro se exorare suppliciter, ut eum S. Minari in progressit dirigat si lubriter, in egressu Domino nostro Jesu Christo recommendet felieiter Amen. Completum est autem presens opusculum anno Domini MCCCC seeundo, in die
S. Antonii consessoris. Deo gratias. 'De cetero simul notandum, Poannam de Northeim, qui exarandi hujus eodi- eis laborem in se suscepit, Decanum fuisse collegii ad D. mannis. virum ea aetate doctrina celebrem & scripturae non modo, sed rerum naturalium etiam &artis medicae peritum ; disciplinae vero castigatioris studio ductum anno tandem MCCCXCIII. Carthusiam ingressum. Id fide asseritur statuti Canonieorum ad D.
annis, quod, quantum huc pertinet ita habet: In nomina Domini Amen. Cum secundum Canonicas sanctiones propter o letum beneflcium Gygnatur, hinc est quod uos mannas de SeIheim Schola cus, mannes de Reter I cantor, Paeotas za dre Lado, Henricus de Minetobem, Petrus de CoIonia, Potannas da Seum vi, Gersama de meminberg, Distra de Machmiaim 9 Innus dictus Ungre da Mehaim canonici Ecdo a S gDannis Magunt. Caputidum isa vice representantes Aonorabili viro Magis o Pohannida Northeim Physico, Decano nosro, spiritu bono , ut Irmiter speramus, ducto religionem carthustensum ingresso re propter hoc absente, in cujus lacum, propter annum morari Mis 9 juris is hoe benescium mi competentis , alium Decanum anno probationis non sesto
Higere non valentes, divini cultus in augmentum, etelem noro honorem ει utilitatem capitulariter ω. ροι. Amam ει Datum Iub anno Domini MCCCLXXXXIII. ipso μ' m. R ilippi 9 Pacobi App. 0 Et Bibliotheea Algustinianorum multis & praeelaris instructa est e teibus η Coepit anno MDCXII beneficio Poannis X eardi Archipraesulis; quippe qpi Bibliotheeam Ioannis Selineid Parochi ad S. Quintinum ad Celsissimum Deeessorem yoannem Adamum devolutam Fratribus donavit; Ioannes de Colonia vero turi temporis Sigillifer Moguntinus , vi mandati I. Septembris aecepti eisdem tradi
37쪽
episcopalis e & familiarum illustrium D Bibliothecis tum longius
immorabor, earundem Catalogos Codicum presertim Manuscriptorum
probe consectos vi si nactus fuero.
Ieldiensis Commissarius FF. Minorum regularis observantiae in testimonium religiosae gratiarum actionis manu propria agnoseo, Reverendissimum ae Illustrissimum Principem Ioannem Swichardum Arcti lepiscopum Moguntinum Clemen. tissimum Dominum nostrum pro singulari sua erga S. Franciscum pietate ac filios ejus beneficentia, hos prememoratos libros in usum Conventus nostri Moguntinensis noviter erecti motu proprio obtulisse ae per Reverendum Dominum &Clarissimum. Virum D. Joannem Colonia Sigilliserum suum eosdem libros nostro eonventui tradidisse. Pro quo speciali dono ac eaeteris iisque maximis beneficiis nobis pauperibus exhibitis piissimo Principi misericordissimus Deus retribuat vitam aeternam. Amen. Inter alia opera reconditur ibi Codex membranaeeusMSer. in folio majori . praeter nonnulla alia M. Andrea ad S. Magnum squi vulgo presbyter Ratisponensis dicitur) Chronicon universale latinum a Nato Christo ad an. usque MCCCCXXXVIII. ανἔκδοτον complectentem; cuius quidem auctoris aliud vernaeulo compositum sermone, tabulisque publicis haud paucis resertum , volumine satis Vasto comprehensum Francosurti ad Moenum a Zacharia Conrado ab Ussenbaeh Iuris Consulto rei litterariae perquam studioso
. 0 Hare prima an . MDCLXXII. sumpsit initia sub auspiciis Joannis ab Heppenhelm, dicti de Saal, qui suam librorum S delectu & numero praestantem Bibliothecam
in testamento Archiepiscopali seminario addixit. . . f Nominamus nunc solummodo Dalbergieam, Walderdorssianam & Osteinianam, de quibus alibi. Boi neburgicam Joannis Christiani Manuseriptis pluribus & ditis rarioribus copiosissime resertam Philippus Guillelmus Patre dignissimus .filius Academiae Erfordiensi, una eum amplissimo legato pecuniario, dono dedit.
g dices Manuseripti maturo sunt ponderandi judicio. Indagandum. a Quis author libri. b Quo seeuto scriptus sit Codes. a Tractata in eodem materia fusius reeensenda & d libri eapita singillatim proponenda. ν Addenda est libri forma & f an chartae an pergameno inscriptus Sc.
38쪽
Avidissimis tuis nunc votis faciam satis & ea non tantum, quae pro instruenda illustri Bibliotheca, quam omni jure Moguntinam appello, sollicite congessi, candore Germano Τibi aperiam, sed & praecipua rationum momenta, quae maXime conducunt pro illustranda inventionis Τypographicae artis historia communicatum tho. Eni
g. I. De libris, Τypographia a Iohanne Gutenbein Moguntiae invenia usque ad annum MCCCCLVII. Moguntiae impressis. g. II. Libri ab anno MCCCCLVII - MCCCCLXVI. a Iohanne Fust &Petro Schoiffer impressi. g. m. 'Libri ab an. MCCCCLXVII - MDII. a Petro Schoisser impressi; additis quibusdam in Rhingavia excusis & nonnullis estis Τypographis. g. IV. Libri ab an. MDIII - MDXXXI. a Johanne Sta6ffer impressi. g. U. . Libri ab an. MDXXXI - MDLVIU. ab Ivone Schoeiter & aliis impressi.
39쪽
signifieat litteram ligneam vel metallicam, sculptam vel susam. Hoc verti denotat idem, quod scribo artificium est sangulari Dei beneficio inventum mirabili quadam ratione mobilium litterarum typos disponendi S connectendi, ut exprimantur voces& sententiae, & uno systemate facto multa exemplarium millia excudendi. ImprimitiIla die, quantum non scribitur anno. Hae litterae mobiles pro lubitu separandae non operi unico, sed pluribus perficiendis inserviunt. Hi ne tabuIae ligneae & aeneae incisae specimina sunt sculpturae non vero Typographiae . de qua sermo nobis. Romani & Graeci figuras & voces insculpsere annulis, n mos eusere litteris bene efformatis insignitos Sc. Sc. quin tamen illos de jure dixeris pographiae inventores. Hue reseres Sinensium tabellarum imprimendi methodum. nd. si HaIde m d scriptiona Sinenses Imperii Tom. a. pag. 2 9. Longius quoque u definitione supra datareeedἱt peeuliaris illa libros imprimendi modus, quo taphiis Episcopi Evangeliorum dex salicae modo, in monasterio Verdens alias asservatus argenteis Armatus est typis de quidem per litteras encaustas ea ratione , qua bibliopegi titulos librorum dorsis sedent impximere. Confer. Poann ab rare in V bila illustrato HoImiae I 7SI. S reman sissere. de taphiis S. II. in αδ rare Icriptis versonem Ulphit. illustrantibus Berol. I 773. a Posiatines Guteniam de Somentocli Haus Gansfieisch. Hoe verum nomen eius, documeatis testibus vocabatur Gutectem, Guttectem. Gudenburg a curia sua, quam inhabitabat Minuutiae sita apuss Ecclesiam S. rarissophori. De Gxsenus Tom. II. in elenchominum Mogaeritis Curiarum pag. So8. Domus eum Assen, Min dem hos Gudenhem liberiues misπ dem hausi, Irin eg gensunt . bν S. Cisi θι gelagen. apud ΠΨ-HIingum ita Catalogo Episcoporum Argentoratensium in vita Roberti Episcopi Comitis Palatini aban. 34. - 1478. scripto. Ann So8. haec Curia dicitur Domus boni montis. Sub hoe Rob eis, ait, nobilis ars imPretaria inventa fuit a quodam Argentinensi, licet m ι-
40쪽
ptite. sed is cuin Moguntiam descenderet, ad alios quosdam in hae arte similiter labo. rantes , ducta cujusdam Joannis Geraseψch ex senio caeci, in domo Boni m iis, Guttenbeci in qua hodie est collegium Iurillarum) ea ars completa fuit, in Laudem Germanoram
De Sorgenhe1 familiae nomen Posiannis Guttenbem erat a villa Somenlota aus demGate, haud proeul h δεν - Sau im sita. Dicta villa in chartis & monumentis antiquioribus nominatur subin: Gueloch, Sigeniscβ. Surigenista, Sulgenioch, SorgenIoia. Nobiles d. Gudentiin seculo XIII. jam erant hujus vilIar Domini, ut perspieud videmus in litteris super certis bonis in Su*ιloch pro fabrica Ecclesiae S. Ignatii Mogun- tinensis anno M C LXXXXIII. feria sexta proxima post Dominicam qua eantatur M sericondias Domini eonfectis, quae se incipiunt; Nos Mohardas Camerarius Moguntinus presentibus litteris profitemur S constare cnpimus universs , quod eum Sybodo de GI- geloth ct injIia ejus uxor pari & unanimi voluntatum suarum assensu bona eorum comis munia in predicta villa nostra Stageloch ae ejus terminis sita &e. Se. Litteras Ieges integras sub n. I. infra. . . . Sigillum adpensum idem est , quod in eapite libri exhibemus integrum. Mancum verli & mutilum in Posiam David λαιεν Grorinune polian
Familia Gutenbem de Sorgenhesi etiam eognominata fuit 1 curia tum Gavisseisia. quae tandem cessit PT Capueinis, eo usque habitatio ordinaria vice Dominorum. de sudornm. II. p. 324. Idaea Curἱa jam memoratur an. 13 32. m eidem alten geschriebenen Melie von maynigi schen h1 deIo, welche tieh in der stadi Maynt2 von I 33I- 446. antetragen haben in sol. inter doeumenta familne gum Iungen. sol. I . darnach im