Legis Romanae Wisigothorum : fragmenta ex codice palimpsesto sanctae legionensis ecclesiae

62쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER IV

aliquid quam statutum eSt, a provincialibus exegisse constiterit. Data Kalendas Iullis po II est Constantino II Consulibus Interprestatio. Uectigalia sunt quae fisco vehiculorum SubVectione Praestanturi hoc ost, aut in litoreis locis navibus, aut pyr clivorsa vehicaeis merem deportant, cujus mei condit

telam apud Strenuas PemonaS triennio esse Praecipit, et ContinUo hanc .mactionem aliis iterum permittendam, qui maiorem summam praestationis obtulerint. EX qua conductione aut exactione, Si quiS Plus, quam praeceptum fuerit, edgere tenta rit, na ut mereatorem vegprovincialem Sub hac exactione gravare coeperit, periculo capitis se noverit esse damnandum.

TIT. XII. i DE ACTIONIBUS CERTO TEMPORE FINIENDIS . 1) IMPERATORT1moDi 1US AUGUSTUS ASCLEPIODOTO PRAEPOSITO. Sicut in res speciales ita ad univesrsitatemae personales actiones ultra triginta annorum spatium iminimo protendatur. Sed si qua res vel ius aliquod postuletur Vel persona qualicunque actione vel persecutione pulsetur, nihil omi-

sona qui pignus vel hypothecam non a Suo debitore, sed ab alio possidente nititur vindicare. Nam petitio finium regundorum in eo scilicet quo nunc est jure durabit. φ 2. Quae ergo ante non motae sunt actiones triginta annorum jugi silentio ex quo eo petere jure coeperunt, Vivstndi ulterius non habeant facultatem. NeC Aufficiat precibus obligatis 3 specialiter ' pro S quoddam licet in notatione ' merui SSe responsum vel etiam Τ judicibus postulatione deposita suerit subsecuta ConVentio. In eamdem rationem illis procul dubio reca suris, quae post litem contestatam in judicio actione deducta habitoquo intor partes de negotio principali conflictu, triginta denuo annorum devoluto curriculo tradita oblivioni ex diuturno silentio comprobRTtUr.ς 3. Non sexus fragilitate, non absentia, non militia contra hanc legem Soquitur intus sar. 3rJ

7 Uaenet: ιtiam judinis allegasse, nisi allegato sacro rescripto aut in judicio tostulatione deposita.

64쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER 1U

desendenda sed pupillari aetate duntaxat, quam diu sub tutoris de sensione consistit, huic eximenda sanctioni. Nam cum ad eos annos pervenerit, qui ad Sollicitudinem pertinent curatoris necesario et, similiter ut aliis, annorum tristinia intorvalla servanda Siant. g 4. Hae autem actioneS anni S triginta δ exstinguantur, quae perpetuae Videbantur, non illae, quae antiquituS siXi S temporibus limitantur. g 5. Annorum autem curricula ita numerum conveniet, ut et illa in domensionem tempora reducantur, QUAE ante nCAtra' manes aestudinis sanctionem jugi taciturnitate fluXerunt.

cia perpetuitatis actionem non moviSSe commemorAt, decem post hanc legem annorum spatia continua superioribus addi praeciPirnus, ut si quis 3 ante sanctionem hanc legem ψ praefinitos annos decurrisse patuCrit, PraCter ea tempora quaes manarunt decem actori annorum GPatia prorogentur. ita ut tempus illi ho r continuum ex legis tempore num oretur. Quod si docem illi anni superesse videbuntur aut amplius, Ulterius Cum nihil desiderares conveniat, sed proprio lapsu i mporis decurrente ad triginta usque CODSUmmationem dChere suo spatio esse contentum; si annos quidem restare non dubium CSt, sed infra decem eorum intervalla con cludi, nihilominus etiam si et pum Apatium tantUm Oportebit acpipere, ut decem integer mime

rus compleatur; postquam hanc definitionem nulli movendi ulterius hanc facultatem patere censuimus etiamsi se legis ignorantia excuSare tentaverit. Data XVIIII Kalendas Decenabris, Constantinopoli Victore, viro clarissimo, ConStile. In scirpretatio. Haec lex, licet in reliqUis sierit abrogata, propter hoe tamen ut poneretur oportuit quia de tricennio loquitur, quod pupillis quam diu Sub tutoribus agunt, non debeat imputari, sed ubi ad pos annos Sequitur textus par. 33

66쪽

i ritiam decimum annum, eX eo in causis eorum tricennalis actio, quemadmodum omnibus supputetur; sicut et noVella Ualentiniani testatur, quae υiclestur haec obseu ius inter cetera posuisse, quaC tamen ita dic it: si excepto privilesilio pupillaris aetatis, quod divae ergo In moriae patriS nostri Theodosii leges concessum est, intra cladem tempora terminetur. v Nam ρt hoc lex ista evidenter eXPonit, sicut η illa, quae perpetua erant, ad tricennium jussa Sunt rem ari, ita omnes CauSae 3 infra tricennium tempora constituta sunt, sui S quibuSque locis et temporibuS ObSementur, hoc est, ut quaecumque seu de vicennio, Seu de decennio, Seu de quinquennio, Seu de anni spatio posita sunt et his similia, nullatenus ad tricennium Perducantur.

ΕΤ T1 iEODOSIUS AUGLSI I PALLAD1o PRAEFECTO PALATIO q. Competitorem s quinquennii Do sessor eliminet; debet enim juxta Constantinianae legis indultum hoc petitor Pri Vilegio arceri, quo fiscus noster pXcluditur Quod si quando fortassis emerserit ordinarios judices comPptitionis obreptione rescisSa, tuitionem pulsatis praestare jub mus enixam quibus tamen lustralis aderit absque interpellatione possessio. Dala VII Idus Julii, Ravenna Eustasio si et Agricola, ConsulibUS. InfEPPretatio. ouicunque rem fiscalcim per quinquonnium possedisse probatur, ita ut a nullo ex inde fuerit eXpulsus, et hanc ipsam rem aliquis sibi petere a princiPe voluerit PoS-sidenti, in tantum leg' ponsul D est ut etiam tuitionem serre possessori j ridicem jusserit et competitionis constitutionem ordinaverit rescindendis m, si tamen ille qui possedit, sinct i illa inquietudine per quinquennium se docuerit possidere, quia hoc spatio temporis ab eo, qui sine molestia PoSsedit, etiam iiscum suum jussit excludi Seg itur lexissset. 35

68쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER IV 3s nisi cognitor qui de Principali negotio sententiam promulgavit, cominus partibus constitutis juridica pronuntiatione Signaverit: victori causae restitui debere eXPensas, aut super his qU relam jure competere. Post absolutum enim dimissumque judicium nefas est, litem alteram consurgere ex litiS primae materia. Datum III Kalendas Aprilis, Constantinopoli, Asclepiodoto et Μariniano, Consulibus

TIT. XU. e sententiis ex fericulo recitandis T1Υ. XVI. De fructibus et lisis expensis N. Honorius os Theodosius Av. Augeris to Frinys sal. Terminato fransacogus ne sis , fost hac nusta actio, nessus ex rescrisio suser xumuum repetitione fritiesur. Int DPrelatio. PoSteaquam inter partes fuerit delinitum judicio intercedente negotium,

firmitatem, quam judicati forma non continet; quia quicunque quod in judicio adversario praesente non petit postea de eadein re litem aliam non poterit inchoare a. FLAVIUS THEUDIS REX RECTORI. . . Cognovimus provinciales atque universos populos non litigium SumtibUS Vel eXpensis contritos qui Sct Vin tRlibUS in- , . - SPonte sua non seratiar in PraecePS. Cog andi principibus ferum faciat. Largi tor tamen . . . ., POSSCSSioni S malum nostri et pro en re temporibus, quatinus potest POSSCSSOr dispendiorum male comprehensos mus periturus subcumbat Idcir-Co servari SAnctionein cenSimus ut in causis quibus leges A dare constituerunt dum apud vos P ad finem discussionis Ciam evictione in discussionibus Pro lixitate Aleut pctrson Vel Quantum festibus QualitatQm atque in Eorum AUmtus Vel in evectiones etapenderit examussim inquirite Sequisur textus sag. 373

Post hanc interpretationem Palimpsesto desunt Brevi rii folia ubi erant tituli suprasignati, tres Ieges complexi et tituli XVI De fructibus et litis set misi lex a.' et principium seciundae usque ad verba rapstiuom

' Ad hujus legis calcem sequitur in Palimpsesto lex singularis Theudis hactenus ignota, dE qua in Prooemio loquimur. HujuS Regis nomen nullus ex Breviarii codiCibus resonabat; quia licet legem i. - , tit. XVIII, lib. IV codicis Tiaeod. . Hae etiar a editione. Valentiniano et Valento subscripta, Aurelianensis, Montispessulanus Et Vaticanus Reginna Sue lao n. 1128 codices Valenti et Meud. Sic) tribuunt, adSunt exempla plurima qui bus Theud , Theodosium significiat. Palimp.: obcubat.

70쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER IV 37 Et ut rationabilitCr reddi perpenderitis veridica existimatione decernite: quoniam JuStum CSt non Pro SpontiS Arbitrio, Sed justa raciotinantis examen normam sumtuum existimari. Si quiSSane praeter CR QURC Sursum dipta sunt pro expεdies adis talibus negotiis suerant data sussu gia Propositae actioniS modum in nulla ratione tran cendat; tunC enim redemta non Creditur suisse justitia quandoque minora sunt commoda quam petita saeuitas. Quos intra modum dicta causa exi Stimata non fuerit salti in ad coaequationem petitae veniam facultati S, Statuentes nequiS VCStrum Super modum Causae damna praesumant extendore Commodorum. Quod, Si lac tum suerit, rerum componΘndum est satisfactione vostrarum illis utique profutura quibus imposita suerint majora dispendia. Simili etiam compulsores vel executores decreto praestringis muS Ut non Pro Sua commoda exigant voluntate, sed ab eis quos propria evectione CO Pulerit Subvectum tantum Super eum accipiant cahallorum; nec illi prius censere decet comPul Sioni Santoquam Suas in judicio litigantes exegerint actiones . Commoda quoque juXta hujus consulti Seriem accepturi, id eSt; Tot in millibus quinqLaginta acceptant pro caballo uno solido uno. Ea

Videlicet ratione ut non minoribus causis, tantum in majoribus vero quatuor caballi Susticiant. Ut si quis pli ires caballos ultra hunc numerum ducere voluerit absque ullo deductoriam dAmno Suo tantum reputabit ornatu. De ea vero quae exigerit decimum nunquAm Pro Suo consequatut exitio; hac conditione, ita iit commodatas exegerit pecuniaS Supra ScriPtum C modi modum eXactores a reddesnte poena recipiente recipiant, quia eum qui commodatare POSSent in uStum est commodis praegravari Dejudicatis rebus id ohs mare Segi ii r textus inag. 39,