Legis Romanae Wisigothorum : fragmenta ex codice palimpsesto sanctae legionensis ecclesiae

31쪽

XXVI PROORΜIUM III. E contrario non minus crebro dipthongi ae et se per e Substitutae APparent ut quesita, 'redicere, premium, iud S, fies. Hoc dem tu pariter laborat codex Monascensis, itentque Parisienses 44Ο3 et 44O6, Ambrosianus et Besrnensis Io 48 . IV. Litterae b et p. ubi t sequitur, mendose substituuntur: Scribtura, optuleriut. Ita pari ter in codice Monas ensi legimus nubilae, obtaverit, obtinium; in Codice Parisiensi 44O6 babit

U. Littera o ante e , quaSi ore italo redderetur, pro x usurpatur: coniecerit Pro collegerit. Pari modo se habent codi ess Parisienses 44 Og et 44O6; deteriris debacchatur CocleX Ful en Sis ubi scribitur sagro pro Sacro, Sagrado pro sacrato, eglectra Pro e trais. VI. Ratione prolati soni c quoque Cedit in locum te gracia, precium, racion tu, Isrcia. Idem videtur in Monascensi codice, in Parisiensibus ψήo 3, 44o6 et Suppl. lat. 2I5, et in Ambro siano: condicio, convc cis, milicia, Seutencia.

VII. Ut b et st, ita d ac t permutantur: astut, illus, adque pro atque . Ploe etiam Pede claudicant codices Monascensis, Parisienses O3 et 44O6, Anabrosianus et PariSiensiS Suppl. lat. 275 VIII. Vocales i et e invicem se loco deponunt: differri pro defferri, inormis Pro enormis, deminuta pro diminuta, lefigiosus pro litigiosus.

Hoc item pacto procedunt eodeX MonaScensi S ac tres Parisi 'nses inesmorati. IX Littera si initio vocabuli fasepe detruditur, crebrius autem intruditur: oc, orreScal, hurbibus, hi sus 3 hordo, helementorum, haestim, hac Pro Ic. Ita Coclices tres Parisiens QS supra nominati, MonascensiS, Ambrosianus et Bernensis Io 48. X. Simplex littera , interdum pro duplici usuvenit ac ViceverSar codici , nouumus. Exempla praesto sunt in codicibus Monas ensi est Parisienesibus 44 6 et Suppi lat. 2I5. XI. Littera m , veluti si efferret sonum naribus permeantem aut mugientem, luSilano Similem, modo redundat, modo pro u ponitur: quorquem Pro quinos, Constantinosofim pro Constantinossiat, volumias pro voluntaS.Indst noVa ratio prosodica emersit, confCiendis hexametris, qtiam probat dystichum in epi taphio Venantiae, matronae Eborensis, anno 503 in CiSUm '

4Dum simul dulcem cum viro carserat θ vitam, nitimum iam solvi devit utra, comu-m omni hias, Unum.

Pari gressu Evagantiar codices Monascensis et ParisienSOS 44O3 et 44O6. XII. Littera n saepissime ob eamdem sonoritatem immittitur ante S, aliamve conson m quotiens Pro quoties, relinquerit pro retaquerit, discendens pro discedens, thensauris pro Mesar US, censensima pro centesima. Ut codex Monaς ensis, ita etiam inscriptiones saeculorum VI et VII 5 huic ineremento dant operum . . XIII. Brevium Syllabarum vocales o et u commutantur, ut sobuia pro sologes, ininosis pro infusis.

Saoculo IX in Gallia scriptiis Codox, saeculo IX in Gallia pesssime scriptus, cliversis Breviarii locis expletur si uuasi ineuita farragine

onsar inatur.

' Confer quae ob hoC vocabulum, a Palimpsesto traditum, docte disputavit D. Franciscus FernsindeZ et Go silεet apud Botis v da ια Λαι Acaminia de la Histoνia, torno XII, pag. 239-243. Hnhnar, Itis is iones Hioaniae christianae, usim. XI. Exempli causa in opitaphici Venantiae: . Viram dum vixi Manantia nomati in seculo ges s i. TEr decisus quater in pacist quiestos pertuli annos. νHiiDC morem adhuc servat verna uia dialectus provinciae Baesticae, uhi dieitur mi helo pro isticho insidii pro Ohωhon: lalsique viguisse demonstrant Elyma linguae hispanicae: alond, a ex alauda. deque ex tegmin , nian

32쪽

PROOEMIUM XXVII Id vitio quoque vesrtitur codicibus ΜOnascensi, Parisiensibus 44 6 et Suppl. lat. et I 5, atque Bernensi 1O48. XIV. Litteras duriuscule geminatur, aut duas inter consonas male peratrePit m remum pro surremum, Iu fas pro voluntas. Raro haec; rariusque accidit mutatio consonae ν in δε remo endus Pro remorare S. Exempla huiusmodi frequenti Ora tradunt codices Monascensis et Parisi ei Ses 44 3 et 4 6. XU. Initio vocabulorum, is vel his evadit s ante e et se ste, Sta, stud, Ssaniarum pro irae, tria, iuuae, Hissaniarum. E contrario, ubi minime deest anteponitur tr istatuimus, istilo, Alipulatio, is udium. Similiter, Pari loco leoeitur es insecus pro extrinsecuS, HuransuS Pro exfraueus. Has mutationeR d trectant cuncti codices extra Hispaniam reperti. Itaque Palimpses tus noster originei a portendit hiSpanam, quamvis eam lapides non evincant Ouod ut comprobemus praestabit evolisere syllogen inscriptionum Hispani parum, unde clari aperiuntur sontes, quibuS primo emo ruit lingua nostratiam romani a froman J.

I. In epitaphio Honorati episcopi Hispalensis, qui decessit anno 647, profertur nostri Martialis Bilbilitani pentameter Hubner, irascr. Μυ. si κ. 653

Noti timet ostius iam lapis ste mina A. a. Pentameter alter Eborae sic effertur f. H. CB., ΙΟ): Nec temoνi tu insidias expectaraque Uanu timct. Ne quis itineat lemurum insidias spectraque vana, carmine iubetur ut frontem sive pectora CruCC SignCt.

q. In opitaphio Sinticionis, anno 63 et Salaciae defuncti I. H. Ch. , a)

. In ara quam cori Secravit anno 652 videlicet X Chindasvinti et IV Recesvinti, Iustus episcopus Accitanus 'γ. H. Ch. , Ι753

3. Apud Carthaginem Novana anno 589 f. H. Ck., 176)

εCOmeΠCiolUS. . . magnus virtute magiSter militum Spania .

. In opere tessellato, quo CircuS maximus Barcinonensis eleganter effingitur Ι libner, V. H. L. , 5129). Nomina equorum: g Scolasticus, Issum SNS D. 6. In epitaphio romano, Cordubae f. H. L. 2236

Domitius Isqui tirus magistEr grammaticae graecus, annorum CI, hic situs est. Sit tibi terra levis

Verumtamen, licet eXcusam plerumquQ de erratis poteSt Palimpsesti librarius propter suit m Pori S et rctgionis usum. quem penes Arbitrium erat et iuS et norma tam loquendi quam scribendi, oscitantem ipsum nihilominus ac nihil humani ah eo alienum putamus, ubi scribere deprehenditur ad pro ut, vel pro nec, comum Pro conius S, acrisne Pro agnatione, rese Pandri pro regeranda, et egeratae pro resepiasas, ex antibus Pro non extantiIus. si is moriua pro Alia mortui, amicis pro amitis, etc. Errores Ciusmodi Sic diluemus atque a textu edito propulsabi muS, ut nequicquam eorum . nisi quum OPUS fuerit, memin Crimus.

34쪽

FRAGMENTA

EX CODICE PALIMPSESTO LEGION EN SI

Primum Proviaria fragamentana, adeoque majus, ex codice resCripto avulsum Est: Decrctium etiam Alarici do nova compilation se legali, quo teXtUS promulg9tur ejusque nuCtoritas definitiir. Oustm vero cocleae Palimpsestus non hal ut, eumdem EXlhibent undecim Proviarii integri vol ejus opitomatis o litici ses; quare hoc loco mi-m me in Sereudun 1 uUX MUS. φ Desideratur Eliam in Palimpsesto index titulorum, quem profecto avulSue rescripti codicis membranae Comploctebantur, stib una vel alia forma. Sunt Codices qui tantum rubricaS tatulorum breriter prolarunt ni mononi editiones Ereviarii a Sicliardo, Ch nolo aliisque scriptoribus divulgatao: sunt aliam ubi rubricis titulorum explanationes Seu eXplicationes adjici utitur, qIemadmodum Haerici editor animadvortit. Quesna porro indicem Codex rescriptus pro ct SC ferebat, non liquet y Deficit prorsus in Palimps sto liber hic in XII titulos distrihuius: Ti Tu us I. De constitu lanthus principum et ediciis. Lρ- il TiΤULUA VII. - De of cio rectoris 'rovinciae. Lege S Sex. VIII. - Us 6scio jud; uat crPuaum. LeX Ania.

III De omissa actionis in et ratione. Lox una. IV. De denunflatione vel Milione rescyipti. Logos septem.

tiari omini. Le A quinque.

XXVIII. - Depe umiae sequestratione prohibita. Lex

septem. XIII. -Le recti oviluis adstolautes translatis. LeX una.

36쪽

CODICIS THEODOSIANI

LIBER QUARTUS

TITULUS I. i) IMPERATOR: S TisLODOsrUS ET VALENT1N1ANUS AUGU,TI AD SENATt MPatrem aliqua CX PAriC minorem esse matribuS non sinemus. Nam chira etiam infantis filii morientis imater bonorum Solatia conSe Atur, cur de aetRte HUS pater graves Patiatur ten diculas non videmus; est elim legitima SUCCeSSio non modo in matre verum etiam in successo ribus Iongius constitutis non bonorum poSSessionis peti iovem non Cretioni S Solennitatem eo Oiti in custodire sua Pumqtie contenta aditac Pel adeundae hereditatis indicio, quanto magis pater talibus est Vin ulis priuendus a*ne ideo hac oratione sancimus, ut pater etiam in fantis Rii s ccessionem, sive ille matre ejus moriente adeundae hereditatis vel petentiae bono una 'oracissionis fuerit eXsecutus ossicium si s i ta negl xcirit mori late filio infanti in ilualibem striate

Sine ambiguitate Auc e lat. Data VIII Idus Novembris Ravenna Dominis Nostris Theodosio XII et Valentiniano III In ustis, Constitibus. In torprotatio. Cretio et bonorum POSSeSSi O antiquo jure a praetoribus petebatur; quod explanas i opus non eys, quia legibus Utrumque sublatum est. Et ideo infans, fices loqui non possit. tamen hereditatem sibi debitam casis, cui morienti pater aut is qui proximus fuerit ox

Dio succedis. TIT. II. UNDE LIBERL IMPERATORES ARCADIUS ET HONOR UA AUGLS11 AURE1. IANC PRAEtLCTO sἈ1ATici. Filia quae doto a patre SUScepta matrimonio sociata est, sui fato sacre mortuo, si hereditatem velit adire cum fratribus, Assem quam SVSceperat miscem podatur paternae substantiae atque ita in subeunda hereditate sociari cum fratribus. Data f idie Nouas Octobris, Constantinopoli, Arcadio IV et Honorio III Augustis, Consulibus Inters Detatio. Piria, Si tempore nuptiarum a patre suerit ilotam es fataer fostea η intes tatus moriatur, si in rotiqua patris subnantia inlli cum aliis fratribUS aequalis accedere, ofaeni vel oui quid accepit tempore nuptiarum heredi ali faternae cum fratribus dividendam confundat; quod si nolueris, sis his quae accepit Pro SUa portione Contenta.

TEXtus himiis constitutionis apud alios CodiceS hi S VerhiS incipit: Post alia. Haec verba, quae in constitutioirabus Erevi tu plurimis repEtuntur, Addiderimi legulo romanarum Compilatores, ut patent earum Quam 'Gam priorem partem fuisse praecisam qHod eana penit S obsoletam sive inutilem iudicavserint - ri titia el: Postea patet .

38쪽

DosIUS ET ARCADIUS, AUGUSTI RUFINO PRAEFECTO PALATIO. Carbonianum edictum sub personis legitimis indubitato matrimonio, custodito partu et probata legitima Saaccessione, desertur; selli est ut in possessione novus heres loeatus usque ad pubertatis annos sine inquietudine rebus utatur interdum alienis. Data IV Kalendas Octobris, Constantinopoli, Theodosio Ati gusto et Abundantio, Consulibus. In tarpretatio. Si quis moriens ex tergitimo matrimonio praegnantem reliquerit timorem jubet lex mulierem a frosinquis quo usque ad partum veniat custo citrio quae Cum legitimo tempore ediderit, is qui natus fuerit pro sua sortione in patris hereditate succedat. Et

usquo ad quintum et decimum ariatiS suae annum quae a patre derelicta Sunt Sine ullius rosest Ictione possideas 'tunim us SUAS PUSt modum por curatorem aut excipiat aut exserare aptiones.

ACccsTrs PRAEFECTO URBIS. In codicillis quOS iEStamentum non praecedit, sicut in voluntatibus testamenti septem testium mi quinque interventum non deesse oportet; sic enim fiet tu testantium succesSioneS Sine aliqua captione SerVentur. Si quando igitur testium numerus defecerit η habeatur infirmum; quod et in ceteris voluntatibus placuit observari. Data XI Kalendas Januarias, Constantino Augusto VΙΙ Qt Constantio Caesare, Consulibus. Interpretatio. Si quis non secerit testamentum sed vice testamenti secerit codicillum, in quo eodicillo luctima horedis institutio teneAtur et hune ipsum eodem numero testium, hoc est septem aut quinque SuhScripstoui S facias constrinari; quod 3 si minus quam qninque vale e non soterit, si uti et ceterae VoluntateS nam Secundum sufer rem legem, Si condito tes tamento postea factuS fuerit codicillus et in eo alium quam in testamento se erat heredem me is nominare, in no codicillo herodis institutio non vales, a) IMPERATOREA UALENTINIANUS, THEODOSIUS ET ARCADIUS PROCULO PRAEPOS1TO URBis.

Haen. add.: u Constantius Caesar. - Ηaenel: Do cediit instrui rei tum codicilli. Verba instri mens ι codicilii desiderantur in Falimpsesto. - Codicos omnes, hactenus exulgati, SilentiC Promund quod, adVerhialtior neque ineleganter appositum, quasi diceret eo quod.

40쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER IUγΟuae codicillis aut ePiStoli S nobis necessitudinibusve nostris relinquuntur non admittimus; sit ille usus inter pri 'AtOS rat US. Et sane hoc loco piraebemus licentiam ut civiliter sive crimina liter, ut actor elegerit Super prolatu epistola requiratur, et incumbat probatio ei primitus qui scripturam obtulerit. Ceterum quod a J nos nostrosque attinet, codicillos et epistolas adeo res utamus, ut CX illi S, etiamSi Voras eas esse quaestionum series ' approbarit, quicquid nohi resticium est nostrisve constiterit ad liberos destincti vel, si hi non sint, ad proXimum quemque judicia nostri humanitate Pertineat. I. Testamenti vero Acripturam legitimam vel nuncupationem, quae in nomen noStrum sorte processerit, jure capiem VS, neC in ea re cliStarct jus nostrum a privatis heresdibus profitemur.

Data Modiolani X Kalendas Februarias, Timasio et Promoto Consulibus. Interpretatio. Si qtiis moriens principi vel propinquis etiam 3 amicis ejus aliquid per codicillum aut per epistolam crediderit relinquendum, pietatis intuitu id prae ipit non valere. Sed si quid tali modo privati A fuerit derelictum et de talibus chartis orta fuerit fortasse contentio, in judicis discuSSione consiStat, Utrum Possit scriptura prolata jure Sub Sistere. Ceterum principi vel ejus pro imis, quicquid testamento aut nuncupatione dimittitur, hoc sibi legibus

Valere permittitur. 3) IMPE9AΤi tu EN ARCA JHL, ET HONORIUS ALGLSTI AETERNA . I PROCONSUL 1 ASIAE. Tes t in eorum non ideo infir rari debebit, quod diversis hoc defici En nominibus appellavit climsup rsi a non no OAnt. Pi A tormiSSA nam liae necessaria non abundans cautela vel Contractus

inminuit vel testatoris susticit s Voluntati O i. Nec patimur fidem conditi arbitrii Ob hoc clobere convelli, si aut majorem in princi Pio si nat trum aut minorem abit nullum numerUm conditor suae praedixerit Voluntati, Cum quinque huic non ignari , Auscripserint teStamento, licet non ei deni series fuerit recensita, sed is qui extremum disponit arbitrium Sequitur Darius 'ag. 99

' Palimpsesto A thii quaestioncivi uries pro quassii mu regula, sic ut ex Stat in omnibus codici hus Ah Haenei inspoctis. Ned animadvertεrct oportet quod tempore Al AriCi AC Seqniore aetate vociabatur etiam Myies v aliscianaque Successio Praegeptorum Si 2 ordinationum legalium. Hur C SeΠSUna, lege de qua imox tis ei mis, Theiulis aperte indicat proferens eam Dam Hvus cor ulti serie .