Legis Romanae Wisigothorum : fragmenta ex codice palimpsesto sanctae legionensis ecclesiae

42쪽

CODICIS THEODOAIANI LIBER IUDobsignandum porrexerit testam nium. g et . Nec enim noVum Promulgamus, sed divi Constantini sanctionam et inclytae recordationis sententiam Patris Serenitatis nostrae nostraeque, super hujusmodi cauSas η, quae sunt ex antiquioribuS propagata, sicuti a decreta statuimus, his φ, qui extremas ordinant V luntates, haec eSSE SCORnda, Ut s praesentes videant subscriptores et hii, cur Venerint, non ignoresnt, etiamSi iiSdem Scripturae continentia non fuerit intimata. φ 3. Nec si quid ex munificentia morientis fuerint consecuti, infructuosum Subscribentes facient teStamentum, Cum hoc auctorem prudestitissimum jurisconsultorum non Sit ambiguum

Scaevolam comprobasse. Data XII Kalendas Aprilis Arcadio IV et Honorio III Augustis ConsulibUS. InterprEtatio. Si moriens tam scribit aut dictat chartulam testamenti praetermiSerit sorsitan ut si vocabulum poneret, aut civilis, id esst, quod quinque testium, aut pretori S 7 juris, quod septem testium erit Subscriptione firmandum; aut si majorern vel minorem testium numerum se testator in principio diXerit evocasse, usque ad quinque subscriptorum numerum, etiamsi non rotegant teStamentiam, Valere PermiSAum est, ita ut, sicut minor numerus impedit voluntatem, sic, quicquid Supra fuerit β non ' noceat testamento; quia haec lex ipsa consti tuit quod superstua juri impedire non debeant. HOC etiam observandum, Ut teStator signandum testibus osserat testamentum, nec ideo habeatur in1irmum, si alicui de subscriptoribus testator aliquid legati nomine derelinquit. ) IDEM RQ AUGUsTUS AFRICANO PRAEFECTO URBIS. TeStamenta omnium Ceteraque, quae apud officium censuale publicari solent yy nolumus deficientium convelli scripturas jure

ac solemniter voluntates dum quidam morientis supremum et non adscriptum processisse fir metur), in eodem reserventur ne dum 3 permittatur fieri ulla translatio. Mos namque retinendus est SH itur totus pag. II

43쪽

UM R

44쪽

1idelissimaci vetustatis, quem si quis in hae urbes voluerit immutare irritam mortuorum

videli suci set voluntatem. Data VI Kalesndan Octobris, Constantinopoli, Caesario Di Attico consulibus.

Roma voluit publicari, hoc est ut in rotiquis regionibus apud curiae viros testamenta vel qua curaque Scripturae RCtis firmari Boloni, gestorum allegatione imuniantur. Si Vctro morti sorum voluntates actis reservatae non fuerint nihil valebunt 5 IMPERATORES HONORIUS ET THEODOS1US AuousT1 EDICTUM AD POPLI LΜ URBIS CONSTANTINOPOOTANAE ET AD OMNES PROVINCIALES. Nolumus convelli deficientiuna scriptas jure ac solemniter voluntates, dUm quoddRm morientis supresmum et non adscriptum processisse a confirmatur arbitrium, tanquam Patrimonium Suum ad nos deficiens maluerit pertineres. Omnibus senim privatis et militantibuS interdicimus, ne hujusmodi perhibeant testimonia et falsi criminis reos teneri praecipimus, Si, CUIn Scriptae juro ac solemniter clesii lentium edistiterint voluntatos, non scriptum aliquid Suh DOStrorum nominum mentione falso adstruere moliantur. Nemo itaque res tus Vol legibUS ad SUCCESSionem vocatus noStrum Vel polentium nonaen horrescat: non Oserre 6 tOStimonia in hunc modum vol suscis pre gostis hujusmodi voceq audent nostro vel etiam privatorum nomine: maneat arbitrium quod vera et Solemnis Scriptura Consemendat; Cxcludatur, si quid adversus eam Vel desic lentis animum sub deserenda licro litate nostrae perennitati por testimonia non Scripta et falso contCXta aSseveratur; nemo scriptis proprium auferat rohur Qt non Scripti S SUb praetextu nostri vel potentium Dominis ingerat

firmitatem 5 Data Ill si idus Martias Constantinopoli, Theodosio Augusto Vil et Palladio

ConsulibUS. In far prolatio. Placuit voluntatCm defunctorum ea ratione servari, ut si deficiens filiis non persecerit testamentum Sequitur textus pag. 13

46쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER IV non poteSi quicunque Pro Persecto uti, quod imperis tum resedit. Nec admittit hanc testifc tionein principis clementia, Si sorte dicat aliquis audivi morientem velle hoc principi vel etiam his p rsonis quae PoteStati adjunctae sunt, vel cujnscunque potentis talitCr deputatum: hanc vocem admitti non Patitur. Et Sicuti legitimas scripturas vel in suam Pera nam vel in quascunque alias PoteSt AteS Si Vc in Privatos vat res mandavit, ita impersectam et sub tali testification 1 Prointam PenitUS VRJere non voluit

6) IDEM AUGUSTI PALLADIO PRAEPOS13 o. Ne quis post diem mortis scriptiS antQ decennium teStamenti S PraeStetur ESSensus nullisque penitus viribus scriptura hujusmodi tempore antiquata laxetur praesertini Cum Si Voluntas continuata perstiterit, brevi R mora sit, recontibus vetustatem innovare temporibus. Vix enim fieri potest, ut per haec tompora, quae fidei

amore ContinximUS, Omnem teStium Co Seiontiam mors coniurata surripiat, et revera nefaSest, ut antiquae deliberatior is ordinatio voluntas postrema dicatur. Data X Kalendas Julii, Ravenna, dominis nostris Honorio XII et Theodosio UIII, Augustis, Consulibus Intsupralatio. Si quis condito testamento decennio superstitis fuerit et Suam non

mutaverit Voluntatem, quod Ante decennium factUm est, vacuum remanebit. 7) PMi ERATOR THEODOSIUS AUGUSΤUS ASCLEP1ODOTO PRAEPOSITO. Si quis agere ex testamento, quolibet modo, SiVe Scripto, Sive sine scriptura consecto, de hereditate voluerit ad fidei Commissi ppi spolitionem adspirare cupi ias minimo permittatur. Tantum enim abest, Ut aclitvita cuiquam pro suo migrandi desiderio concedamus ut etiam illud Sanciamus, ut, si tes tator faciens testamentum in eodem pro codicillis etiam id valere Complexus sit, qui her ditatem petit ab ipsis intentionis exordiis, utrum velit, eligendi habeat potestatem, Selen R, se Unius eles tione alteritis sibi aditum praecluRisse; ita ut Sive honoriuri poSSOssionem secundum tabulas vel Secundum nuncupationem Sequitur textus sag. 252

48쪽

CODICIS THEODOBIANI LIBER IV

ceterasque SimileS DOStulari ex edicto divi Adriani ses mittit ad possessionem CX more Petie rit statim inter i a hRUS jurig auspicia propositum suae intentioreis explanet. Sic enim, Si quis

deiuneti api exit misi v xem de inofficioso agere prohibetur, et patronus liberti niuneribus electi. et ψPexi* ς ι rubui RS bonorum possessione e pellitur. Sic mulier in edicto quod

de alterutro eSt, cum Luam explanaverit optionem ne poenitentia possit ad aliud transire, etiam saxiStatione Cogetur Praecavere nigi si aetatis juvetur auxilio. g I. illud quocunque pari ration' servandum est ut testator qui decrevit facere testamentum, Si id implere nequiverit intestatus videatur esse desunctus nee traducere liceat ad fideicommissi interpretationem, volui ex codicillis ultimam voluntatem, nisi si id ille cornplexussit ad vim etiam codicillorum Scriptura debeat obtineres; illo iure electionis videlicet Perdurant , ut qui CX teStumento agere voluerit ad fidei commissum migrare non POSSit. si a. Si qtiis vero CX Parentibus utriusque sexus ac liheris usque ad gradum quartum agna tionis vinculis alligatus Vel cognationis neXu constrictus ad tertium usque scriptus heres fuerit vel nuncupatus, in eo Videlicet testamento, quod testator vicem quoque codicillorum Voluit obtinere, licebit ei, Si de hereditate ex testamento se uncium mortui voluntatem agens fuerit sorsitan superatuS, Vel certe ipse sponte voluerit, ad fidei commisi subsidi iam convolare. Non

testam nti, sive in praetorio jure si ici civili consistat, seu coli illi conscribantur sive non scripta VolumstRS ultima praetendatur, id Volumus obsorvari, ut eodem die, quo tentiam 3 alii quid eorum fuerit, ad persectum sui plenitudinem sortiatur, ni nilque ejus in diem alterum disseratur; quod nullam habeat firmitatem Sequitur sextus pag. I7

i Haenel: decreverit.' Exh x et hujus i Egis textus defigit apud Sichardum. non vero in aliis codicibus, neque apud Haer ei. Et quoniam interpreti uextrema pars hujus legis non liabetur exposita, quia Novella lege calcatur., id quidem intelligi operae pretium erit ut reseratur non ad y a ipsius constitutionis, ut 111 editione Sichardiana ProStat, sed ad partena quae de unitate testamentitactionis loqttitur. - Cod. pAlimpseSto: tumium. ΗRenel: coeptu u

49쪽

LIBER

50쪽

CODICIS THEODOSIANI LIBER IU

perhibere vi elicet 4 pOSt Sanctionem divinis et liquesseontibus apicit us, qui trium tQStium nu mero Sint contentia Data XVI Kalendas Martias, Constantinopoli Theodosio et VictorC ViriSclarissimis consulibUS. Intorsretatio. Si quis per scripturam condiderit testamentiam et postmodum Sine Seri P t ara, hOC CSt Per nunCUPAtionem Suam iterandam cresdi erit voluntatem, vel si codicilli S, quod est 1ideicommiSSUm, PoteStatem horedi suo commiserit, ut, ex qua voluerit, teStat OriS Ordina tione Succedat: tUne in primordio adeundae hereditatis suam publicare non deSinat Volunt tem, Utrum CX tCStZmento, an Per nuncupationen, an per fideicommissum, hereditatem Sibi eligat vindicandam. Quod si prima electio cius fuserit superata, ad alteram ei tranSi V non licCat, qui R UniuS Petitione Concessa, de reliquis se noverit excludendum, quia Una Petitio alias Aperte et OVidentor OXCludit. Extrema pars legis istius id o non habetur Scripta Vel expoSita, quia novella lege calcatur TIT. V - DE LITIGIOSIS. i) IMPERATOR CONSTANTINLs AUGL STUS AD PROVINCIA LEA 6 Lite pendente illud quod in controversiam devocatur, in conjunctam PerSonam Vel extraneam donationibus vel emtionibus vel quibuslibet aliis contractibus minime transferri oportet, tamquam nihil factum sit lito nihilominus peragenda; quod si tutelae caUSA Vertitur, post examen judicis in Supplementum pronuntiationis dentur arbitri, qui non jam arbitri, Sed eXecutoreS PUtAndi SUnt, et cetera. Data Kalendas Augustas EasSo et Abinvio Consulibus InteΓΓΓottatio. ReS quae Proposita actione repetitur, transferri u po&sident' ad alte rum nullis Contractibus poteSt; neque inde aliqua fieri scriptura permittitur, nis: prius iis, de

qua agitur, fuerit in judicio definita

TIT. VI. DE NATURALIBUS FILIIS ET MATRIBUS EORUM 3