장음표시 사용
131쪽
Sed ex quo pepererint numerationem feri oportet dierum. quo loco manifestb intulit, cum di xcrit'- ησi pepcrerint, absolutam intellcxisse operationem non incipientem , dixi isset namque tunc, sunt τειν. Sed ex quo incipiunt parturire, aut Partus dolor mus vexari dinumerandum est, de tempore videlicet praesenti infinitivi, verti cum de praeterito persecto modi subluctivi loquatur, reapse absolutam , δc iam factam insinuat operationcm , aqtra perfecta, ex eius mente haud dubie cst praestanda numeratio.
. Denique lubet modbiu fatisfacere auctoritatibus,ac rationibus Vaste sis, tum Lemo iij. ia primis illa historia uxoris Philini nihil ad rem . nam non probat haec historia, nili a die febris, non a die partus dinumerasse Hippocratem. Rationi satisfaciernus negando priorem consequentiam . nam Donex eo numerandi morbi a motu materici, quia haeci caussie antecedentis rationem habet, cum requirantur & alia plurima, quae non concurrunt in priori illo instanti partus. seu motus materiei. quia quod, . nec materies ipsa in illo in stati mouetur , cu omnis
.conatus sit ad expnitionem foetus , ad qua commotionem mox, etsi per accidens, & materies illa una commouetur: per H cautem excluso. foetu , csi tunc intendat natura a sarcina illa enixam liberare. Por-rb & instans illud 'imum nobis occultum cit, &abditum , cum etiam per mensem lancinentur grauid aliquando, mox per plurimos aliquot dies existimantcs ob dolorum vestem etiam , i 1 instare partum,& cosequitur deinceps pcr tempus tranquillitas, & iterum rursus angores ro'ctunt, Sc tandem Partus. dccipiuntur itaque peti aepe, ut quotidiana
132쪽
imo strat ex pla,neque ipsis innotcscit palam , sed biciare potius hoc instans,partus principium .Qua,tionc igitur a dubio, ancipiti, de incerto princita fas crit augurati 8icrum computum' Sed Lcmosium tande oppugnemus.Inprimis autoritatem Avicennae, ceu vacua,& elumbem mo-b cxplodimus, neque hunc nobis ad imitatdu pro Uitai US: veru veneres Articas, Graecoru cadidis- ima doctrinam unice amplectendam conicdimus,
Irabuncaenosa postposita sccta. Sentiat igitur ille, oinuo sibi licuerit modo. Sequela aute ex Epicra- is uxoris historia non cisella, quin prius libeat huc nimicu risum paullisper ridere. Vides amabo Li- Moii hanc Hippocratis historia directe poti Gs ad-acis uiri te facereὸ Inquit Dinuc Psaeceptor hac sor-lm Gam partui vicina,instate videlicet partu , haud- aqua adhuc actu parturiete, aegrotare.fortiter Tigcre,ci altero die similiter tertio die filiam pepcrit. Secundo post partum kbris acuta acccsiit, & reli-M's di s a morbo numerauit, ad die usque Octua
sim 'mitu qu0 pri secte iudicata est. viden' igitur
' c,' sartioncm , in stati te tantum partit.maler hasςre, non a b i ' rigore per triduum partu mi accdenre neque ab ipso partu,verum a die secun-
post partitio, in quo sebic fuit apprehensa enixa,c dilud ille numerationem. Captabat igitur di- fato unamus in hisce historiis Epidemicis, Ut az-
urate refert Valle sitis citato loco cointro ucss CX-
perimenta,quibus sententias post modii in libos A. boristicis, ac Progn0sticis conderet. Qitare ibi sc
ciati sint illa oracula, ipsis historiis i
133쪽
pungiιntur Lemo sis rationes de eadem computandi nor a.
CAP. XXVIII. VT omnis tergiuersalidi locus cunctis sit praecisus,d illi pacis iam supra diuersorum opinionibus, reliquum est & Lemolij funditus pariter euertam lis. ipse namque inter reliquos maxime rem
parat dissicilem ,& eande m variis ambagibus implicat. Φρενοτεκτων igitur vir ille , & prognosticam admittit sentetia, & supra hanc bassim perpera Epi- demicas historias architectatur. verum anile ias ofundamento,corta iit omne edi fictu. Supponit enim q. aprimit, ac falso, omne partum morbum esIc, Asimul ex Galeno crisim appellari, ac proprie. Ex his rursus lepide inferi,sicrisis partus,e o morbira. o Salmatice sis theatri lunae maximu, si caducu n5isisses. Haec cuncta subuertere intendimus modb,Idque cirra Herculis opem: quo facto, nulla mox Lemosij uratio, nulla opinio. In primis partum non esIe morbum, ex co palam videtur constare, quia actio se eu- dum naturam , & ut ri, & scelus, arguens maxima supremi Naturae Auctoris, tum capietia, tum & po- tetiam . Morbus nec actio,i Ramo affectus,& term 1 nus actionis,& primo, ac per se actionu lς sarhi caus se, ncc rursiis res secudu natu ia, verti piarier. Qua uis vcrum, in instrumetis,a quibus actiones emanat, ea Galeno li. 3. de nat. sic. ca .i1. tum opera natui alia, ti uaffectiones tu morbi linguli ad portione fieri. unde din organis . a quibus hae Gnaturalis,& ex praescripto qnatui e comoda fit partus actio. aliqua porcst ut su- pra ostedimus reperiri affectio: re patitur . n. persar- Ipc natura. Sed haec affectio ne morbus quidem cessarid: et si hunc connecti facile posse credamus,cu disponat partes corporis ad eius introductionς.
134쪽
Hiiic rem hauddubie voluit iii sinitare Galenus, dum utatur tribus illis rerminis, in se inuicem distin istis,opere naturali, affectione, morbo, quos illustrat lib.pr sertim de sympt. disserenitis,c.6.docet
namque ibi omnem sanguinis excretionem toto genere esse praeter naturam,ea dempta quae per ute-
rum fit quia in hac & excretii secundum naturam,& actio solius naturae opus,& te pus pariter OppQr itinum; non solum quia typice, veru ut Galenus ibi xxponit,quia expurgatur a natura,id quod molestia, siue quantitate, siue qualitate, siue utroque modo illud fuerit unde excretiones hae, tam mensurni sanguinis, quam lochiorum toto genere secundum natura,vti reliquς omnes saguinis toto genere prsiter natura,ob oppostas cauisas. Sed tame, quod tepus opportunum faciat illud, quod suidem praeter naturam esset, siccundum naturam fiat, & sit affectio, haudquaquam morbus, ex eo apparet, quia etsi Vacuationes hae aliquem semper sequantur morbO- sum affectum, uti narium nae mortilagiχ, aut hae-m'rrhoidum An quantum tamen expurgatur illud quod naturae molestum , & in tempore simul opportu uo, cum confere alia, ac tolleratia, criscωs inquam ratione, hae non praeter naturam,ac morbo-
fae, sed simpliciter affectiones dicentur , & naturae
opera, .Contra Verb fient praeter naturam, quando opposite limul occurrunt. iniare,ut ad scopum s aeamus , cum in partu reperiatur tempus opportu-nui , tam respectu rcrmini, quam excrcti;aliter enim Mon pastus , verum abortus : ruisus cum &
mmodum,ac utilitas ponderosum cum illud, ac iam molestum utcruo expellat , etsi cum dolore , ac labore partus nullatenus morbus, neque' actio praeter naturam:verum solius naturae &actio,
135쪽
turam,scelus quidem humanus, ludibrium naturae,&huius auctoris delitiae.Ergo haec actio, uti alterae mensium, aclochiorum proculdubib toto genezesecudum naturam. dicitur tamen illa affectio, quia consequuntur hanc actione affectiones dolorificae, ac laboriosae; verum hae intra sanitatis limites, ut infame animali,&in excretione uring videre est. Nullus itaque partus in suo esse morbus , cum omni S, actio secundum naturam , dc a natura, quae res ut longe mor si affectus praeter naturam cum sit, dea Caus Ia praeter naturam . quid quod siue facilis ille sit, siue dissicilis ; in quantum ab abortu distinguitur . Accidit autem huic, praeter naturam fieri, aut foetus ratione, quando videlicet ipse, in nixu figuram, quam semper natura intendit seruandam, immutat aut appengi cum , ex umbilico propenden-rium culpa, in uteri ergastulo si retineantur illae, de fin corrustionem vertantur: aut rursus propter aliqua oborta ulcera, aut phlegmonem in victo , atat. subiacentibus partibus contractum , aut tandem ob reliqua , contingere saepius praeter naturam Γο- o
lita, illi partus actioni. verum ipse ut dixi mus b
nunquam per se morbus. quia reluctatur ter-
P .ino motus, qualis morbita est, esse motum, aut actionem,ctrius naturam participat stane partu*. Sicuti igitur morbus omnis aikehus,&terminus motus, seu affectionis,& uterque praeser naturam sita. sic partus omnis cum sit motus,afictio erit,actione&, passione constans: quae vii affecti o,cu de utroq; si tu dicatur salubri,& insalubri,si cucta secundu naturam procedant, sub latitudine sanitatis contenta,
partus affectio dicet ut secundum naturam : si v cib
136쪽
PER VEN. SECT. INEN IxIS .LIB. III. 797 Contra, aliqua praeter naturam accidant,aut aetio
sensibiliter fuerat laesa, tunc partus potius affechio praeter naturam appellabitur, & in morbum proculdubib terminabitur, ceu parens illius. Porro,quod partus proprie non sit crisis,sed metaphorice,alter error Lemo sit, ex eo constat, quia ex Gaheno libro primo de cris capite primo liqc definitur, mutatio subita and lutem, qua fi crisis sit
morbi terminus, cic mutatio status insalubris in salubrom. & cum c aceptio morbus non sit, nec quispiam unquam cilica istud delirauit, proinde neque Partus , conceptionis terminus, proprie crisis. quia utraque sub latitudine haud dubie contine cur sanitatis per .se. li6Cque prudenter sagax Natura prouisit. Metaphorice igitur crisis dicitur, quia uti hac media, inaneliorem ac perfectiorem statum fit inutatio,sic paros ratione, scelus, foeta in meliorem ac perfectiorem reducuntur statum: cum ille ab obscuro carcere liber luce fruatur, qua nihil iucundius, haec verb a molesto. pondcre immunis
Quare si neque partus morbus , neque crisis, quali veterno fuerit correptus Lemosius , nescio, dum ex his inferat, quotiescunque partui aliquis superuenerit morbus, iam affectuum adesse connexionem:a quibus,ceu prςter naturam distinctis terminis, L distincta, ac diuersa erit computandi ratio Reapse vir iste, uti duplicem statuit carcerem computationis dierum , sic duplici errat no i-'ne. nam si morbus partus, qua ratione cri fis Z cum ham sit potius alterius terminatio, & actio ema- .nans a natura: uti morbus affectus potius,& terminus affectionis , dependens a caulla praeter natu-
137쪽
ram. Deinceps si crisis partus'qua ratione a cris Exorietur.computario dicrum decretoriorum , & ni merabit quis morbos, di erit illaec crisis ad alteram crisimZpartus igitur terminus erit conceptionis , &metaphorica crisis. Vel um , cum per hanc crisim tria expellantur foras, foetus quam primum , chorion cum appendicibus, ex lochia. prioris expulso simplici nixu contingit,alterius,ut plurimu ira consequitur statim. , & ita haec crisis breui clauditur temporis interstitio : vltimum illud , quod cxpellitur,lochion inquam, longissamam temporis requirit intercapedinem, intra quam,testante Hippocrate lib.de nat. pueri numer. Io. puerperales accidunt . morbi. Ex hac itaque ultima crisis parte potissimi a , .
cum virtute contineat caussam morborum succe-' dentium antecedentem cxordienda computatio
a partu verb,quia lochia continet & ipsis suam tria buit originem. quor tini itidem lochiorum ultima a meta aestimanda, ut in potescat, an huiusmodi cxcietio secundum naturam, vel secus. cum scribente eodem dictatore, citato lib.de nat.pueri,niam Cr.IO. proroganda ad vicesimum in masculino nixu , vel
ad quintum supra vicesimum in foeminco, si sana
fuerit foemina,&sima in futurum.Sin autem Lemo, sius velit hos lochiorum dies obseruare, ut res secundum naturam, tunc potius consulendi, ea, qua nuper diximus aut , haudquaquam ut morbus connexus, aut Vt quidpiam dependens a morbo, ceu ius germen. quia huiusmodi excretio, nec morbus,
ceu actio, nec illius appendix, ceu dependens a partu,actione itidem secundum naturam.quod si praeter naturam fiat, re morbi alicuius necessarib gecimen erit, & aliorum morborum efficiens cauila.
138쪽
Anilis igitur Lemo iiij doctrina,& merae nugae; cui soli ambitiose, ut ipse gloriatur,sibi visum,cit, huius difficultatis apicem attigit se. Haerendum itaque Hippocratis prognostico oraculo, haerendum clarillimo Galeno;qui ambo, in connexu morbi cum ipso pariti,unicuis statuunt ac simplex principium, a quo computadi dies, partum videlicet: qm a morbus inchoati ue a partu , tanquana a sua orsine ortum trahit.Quid quod & in conncxis affectibus, v- num ab altero dependente & in fieri,& conseruari, haudquaquam expectanda duplex solutio : quia uti
unica eorum est numerandi ratio, ita unicus finis, unica & simplex terminatio eorundem : methodus pariter curandi unica, prophylactica tamen & curativa implicita n diu dum partus causse praeter naturam rationem babet, morbum germinantis, is si disetur praecautio , dc ab ipso inchoandum , mox ad morbum conuerti Opoitet. Et istud commune habent affectus omnes, scri morbi, causiam habentes praesentem, qui sane unica soluuntur methodo,ex duplici parte constante,prquisiua,que cauisam respectat,& curativa, quae moIbum.
Dὸ Artificis scopo,or Artis sine quo ducimur ad comparandam methodum morbos curandi
CAP. XXIX. DI sceptatis'iam sopia quibusdam, quae ceu prodidagmara ad perse et is morborum enixarum curatione erant profutura,ac opportuna:te-pus est, eo quo nos instituti ratio ducit, serio confitiertamur.Curatiuum igitur pensuru,m Udb euolua
139쪽
mus oportet. Caeterum , ut in hac via non deficia. mus ,- methodo proceda imis optima qua da cerationalis Medicus, ceu rutilatare altro ardua quί que calcabit intrepideὶ operepretiu duximus nos 'quam primum , dc quod priorum in intentiosae, doc quod ultimum in opere scdulo inquirer o dciniae n. tum, ceu ratum ac firmum d nnb itabilire. In nicia te nam ct; cuiusuis prudentis viatoris statim se offert 'primum propositum, casus ratione illiad, quaariai, laboriol um,iter aggreditur. hoc inquam , quod scopiaria apposite vocant, S in artificis mente illicta
repraesentatur, illud idcm est, quod in arte fit uui amum. rursus dc quod in analytica methodo viti
mum, primum in curatrice, acclamante Galeno lib. Ii. meth. ca .lo. cum illa ab effectu progrediatur a ci-, timis qd remotas usque cauilas , haec contra a pa i- mis caussis ad ultimos usque effectus. Haec curat hie methodus compositoriam redolet, ac imitatur me- i. rhodum, uti altera resolutoriam . illam totis vitibus . seruandam Medico in cunctis morborum cura si 'nibus praeter Galetium clarissimum, monuit una Naturae genius lib. I. Metaphyi ca,7. quod & exemplo idem Galenus lustrat, eodem citato lib. II: rhodi. re cum in hoc libro 3. nobis sit mens acutos enixarum morbi,s rationali methodo cxoluere, hoc idem si aud dubie huius methodi erat primum propositum, Jd Arti ficis una scopus, praemio . ia in codem iterum Medici intellectu & altera a rnalytica,quq proprie di agnosticam Medicinae patrtem respectat, de exploraz. Verum cum intellectus hic noster S prius,& facilius , coi,filsa tamen quadam cognitione viJiuersiam cognoscat, ut quo am totum, dc confusum; ut
140쪽
accurare, ex Aristotele interpretatur Simplicius,co m. in lib. I. Phys. ca. I. quia limul & illud natura notius. simili ratione , hoc primu propositu , quod se Medici menti offert, quaedam est, ac confusa, seu communissima morbi notio, una cum eius caulia, si hanc praesentem habuerit.sub qua eadem uniue sitate cognoscendi, re morbum nunc auferendum. esse trςcipit, ceu rem praeter naturam, & hoc itide per tua contraria,ceu efficientia sanitate .Hςc prima indicatio in hac curativa methodo,quq & indicate, dc indicatu amplectitur, comunissima, & inartificiosa. Sed cum progrediatur haec methodus ad doliberationem v1que priuati, dc indiuidui auxilij per
Varias , ac peculiares indicationes, aduocatis una scopis, experientiam respuit, ex Galeno lib. a. Methodi,ca.7. vii & praeter hunc analogismum, ex a
'istore libri ad Thrasib. ca. io.& ar. muis & ista, nec a suo iusto loco rationalis Medicus repellat; verum nec confundit, cum Sc seorsim singula pr examinet, quando videlicet indicationis nullus
Comm nissimus itaque scopus in curatricem thodo,si cum Auctore ad Thrasyb.ca. II. loquamur.
res nocens,& res iuuans in uniuersum, in quae metis oculos intendimus, seu primi indicantis morbi. rei quidem nocentis,& primi indicati eius oppositi,& iuuantis, notionem uniuersialε. quae notio minima, inartificiosa; cum &in omni arte prima iudicatio omni b. insit a natura hominib., testate a uersus Thestatu acutissimo Galeno li. 6.Meth.c.I. M2. Hinc Medici munus erit sca longe ab ignara distet plebecula scire quibus rationibus, quave arte fila propositum consequatur finem, per agendorsi Eee