장음표시 사용
401쪽
rant, dissicili sit in ut spiratione, per uniuei sum cor
pus exuruntur. cruentae mOX appa ni vi inae, gente vesica ab utero cruentum.serum .venter, cru
ra, ac pedes denaque intumescunt. Mors post aduenit; miserabile factu i latentibus per tiam cstre ira illud tempus in occulto muliebribus. quia cx di- radiatore sexto mense huius affectus curatio ne sp ιrabilis sane. Cuncta haec sterilibus multo fiui grauiora, quam foecundis: quae propter strictiores vias 'occlusioresque meatus ad subsistcndos menses pro- pensiores quidem fiunt. dEx his ameistibus elici possunt signa , quae in uni- auersum etsi a posteriori) menses accisos declarar. i, haec autem sunt, in uberibus lac, non grauiditatis fratione, veru per anadromen recelso sanguine me- surno ad ubera.Mox totius corporis grauitas, ac e-
iusdem tensiuat, aut phlegmonos a lassitudo, a co- , pia,& calore s inguinis,per uniuersum corporis habitum recurreulis. Anorexi a porro , quia uberiori alimento fruitur corpus. Iam inaequalis horror ': aliquo perfrigerationis sensu , a vaporibus eleuatis ex retenta materie musculos serientibus , & eorum acri, aut frigida vi deprauatum illum motum indu- centibus. Det pceps dolores lumborum , colli, sin- Apitis, tu aliquando oculorum. lumbi dolent, quia vcna ca01 su6ra modum repletur ac distenditur, stabulato ibi Liguine,uti & coxa,ac crus: &fit clam dicatio: partes suprinae, repulsa ibidem tenuiori eius portione, &-iugiter replentea ac caliditatem inducente: aut fallem ob vapores acres fuse
402쪽
sum ab eadem materie claros, per spinalem praeser tim medullam, qua mediante fit maximus consen sus illius uteri cum cerebro. Praeterea has acti siones febres comitantur, ob tot obstructisnes partas, & ardentes aliquado hysterica postea occurrit pasesto,cum uteri peruersione,& obliquitate. haec symptomata germinantur, dum molesta ac cacoetha ista materies in uteri vasis peruerse detinetur. Et denique yring nigrescunt,a multo crasso,ac melau-cholico scro, ab ipso' mesturno disparato sanguine, ibi lite aliato in utero & per renes iam attraisto. Ex cuius uteri male affecti sympathia, stranguria, tumi schuma aliquando contingit, aut quia comprimitur vesica ab ipso, aut quia transfunditur acris cuiusdam seri aliqua portio. plurima ex his a Galcno recensentur lib.6.de loc.astich.c.4.
. De Jecimis morbis, accisos menses com sequentibus. CAP. IX. . Vanti momenti sit, mulieribus cunctis, per . a tot tam illum temporis tractum,a prouida nara institutum , typica seruata periodo, mensurnulsere sanguinem, non ad conquirendam valetui Cm solia io,verum Se ad eandem seruandam, c. cia Pliarima , quς ipsas beant, 'declarant aperte.
Di CS itaque, corpus quamprimum ab excreme oc Casionibus sane aegrotandi, vehementer Vintrat e fPiritus,ac nutricatus oeconomiam, Vindi-m V1 rq bene moratam,seruant, homi-
403쪽
nis actiones, diuinet illi' aurae peculiares, ab scispo
aberrare,& ab ipsi' recedere imperio: haud quaqua
Permittui. Eoru rursus munere vigiliae, ac iomni, certa,ac stata vicissitudo est;cibi,pot',&excremeta Votis naturae respondent, foecunditas mox acce this,uti agrorum ,restibilis. Morbi congeneres . &qui una cum aetate succrescunt, ab eoi um liberalis uxu perbelle exolvuntur varices, haemorrhoides, arthritides, haemorrhagiae aliae, illorum copiose purgatione, quieicunt. Tandem quaecumque in
tilia ac noxia,intra foeminarum coipus excellunt, iam in naturae commoda, eorum interueritu a
spicato transeunt. quid quod &qui extrinsecus germinantur morbi, siue ad ambiente,sue a diaeta, corum mox ope persaepe ac spe certa, Medicos solantur,quos in viris quidem exterrent metu. Vnica igitur spes, sinandi mulieres , unica ea 9-dem valetudinis seruandae fiducia , in hac li rati , ac libera consistit mensium purgatione. hi itaque tot utilitates , libive beneficia ex hac
secundum naturam muliebritate exurgunt , ne cessarib & totidem occurrent mala , totidem&funesta saepe se offerent incommoda, illa accis a. Quare cum hoc symptoma tanrorum sit parens malorum , etiam iuxta utrumque Medicinae Parentem a cumque rursus cffectus Omnes, etiam ex naturae praescripto , suarum cauilarum imitentur ideam': operaepretium nunc est , M specificas indagare caussas, ut pa riter & specificae, ac variar si1ngulorum effectuum innotescant dis xentiae. In viuuersum, cunctorum maloaeum esti-
404쪽
MENfEς Es TR rc Tos. LIB. IV. Io67 ciens caussa, mensurnus sanguis praeter naturam in muliere occultatus, aut i irina inute praeter modum redditus. Verum, quamuis haec Vnica,Valens ita
men nota diuertissimos tantum , ac plures, imb dc oppositos quod magis est, effectus producere; id- qtie ob licterogeneam naturam ac multiplicem, quam subiectum,in quo vis cauisae existit, possidet ac fruitur : relictis modo diuersis partium recipientium , in quibus huiusmodi effectus exoriun
Mensurna itaque materies,aut nihil, aut parum sine a perfecta sanguinis idea recedit saepe: quamuis aliquando scede coinquinetur, aut maxima ac quisita corruptela,aut praua cacochymia: aliquando materies illa ichorosa aut serosa existit: quandoque lenta,crassa,ac pituitosa: interdum terrestris ac crassa', redundante in ipsa melancholico, aut arrabiliario succo: mox biliosa acris,ac flaua. Proratione igitur diuersae naturae excrementi retenti, diuersi nihilominus tum in uteris,lum in alia quamlibet corporis parte, aut in plurimis iii super, eis stus seu morbi queunt exoriri. In utero, tua idea seruante sanguine, aut phlegmones,aut synochae sibi es verum si bilis redundarit, aut biliosus fuerit sanguis, erysipelas: sin vero pituita, indemata: uti si melancholicus succus sciri hi, cancri autem, Vel ulcera cacoetha atra bile dominium habete. Quod si ichorosus fuerit saliguis, & huius idea omni ex parte destructa,& hydrops oritur in utero, & eiusdem inflatio, ut videantur noui me streς laetae, partu Nentientes. Veru si ab his praeter natura humorib. in maxima vapores eleuentur copia, etiam in ipso
405쪽
utero, iam rursus partes principes petant, cor In quam , aut cerebrum, itinc & uteri peruersiones fiant,& hysterica illa passio , in qua muliercs rari
quam animam agentes iacent , aut cogi uulsorio prehenduntur affectu. I
Caetcrum v hutnores illi qliantitate,aut qualirate peccantes , & ab utero rccesserint, ac per palindroruen , aut quasi turgenter per unitier sum gras se itur corpus,aut quali firmati in aliqua stabulci rur eius parte, hauddubie tunc multorum,ac multi- litigiam fient auctores morborum : qualis humoris idea,& loci in quem ocubuerint natura fuerit. Qti si caput repant,&cerebri vetriculos afficiant,e pultricem eius facultatem concitando,ctiari &cuiusque naturae fuerit humor, praesertim autem si crassus, morbiam sacrum germinabit hauddubie;&s amplius ventriculos eosdem oppleuerit, etiam&apoplex iam : inquam, funesta omnis epilepsia te minatur semper. sin autem calidus hiamor fuerit,
calidamq; in cerctro induxerit inteperiem , quod est illud Hippocratis lib.6.Lpid .seeh.7. Si vero in mentem,infamam: sin verb frigidus & siccus similemque intemperiem contraxerit cerebrum , melancholicam demen triam gignet proculdubio. o. rum si calida illa intemperies amplius processerit, ut systrophicam pariat inflammationem , phrenitis orietur quidem. quod si mistus fuerit humor,
potius coma vigil. sin tantum crassus ac pitnit. siri, putrescens una in capite,lethargus : uti si citra putredinem maximam in cerebro germinet frigidam intemperiem ac humidam , coma potius. Quod si vapores tantum ascenderint, verum ante oculo.
406쪽
VENfES RESTRICTO S. LIB. IV. Iob iri antes,vertigo. Potab si humor, quisquis ille. a S acris vapor, ciailam praescrtim lancinet ovem, mi has algia, lin oculos tantum, in ei ccxcitabit dolores, ut piae teri Hippocratem lib.
ulicb. nat. num. IS. Galenu S etiam lib.3. Pror cla. l. Fest acum reliquit.
aeterca humor idem , calidus praesertim si sue. t lces petas, anginam Paridi, a C. aliquando leni, iuxta humoris quantitatem & qualitatem, is culorum ideam: ilia velo thoracem aut pul-rm,anhelationes, sanguinis sipulum P si venasteriar,di ucssat, aut erodat: tussim etiam, ac alido tabem. verum si inflammationes systros gignat,pecineumoniam, si occuparit pulmo-yleuritidem , si membrana costas silccinoen ut inter costalis musculos obse iserit. Si vero ,r ille crassus ac frigidus neruos inuaserit, pa- iam,aut conuulsionem; illam si ς quali rer perrum substantiam imbibatur, hanc si inaequa- ad illud mantas requiritur fluxibilitas mate 1 ad hoc crassities maior. Porrb si acres hu-ἰ fuerint, & per sentientes uniuersas corporis oberratini illi, tremores sane fient, veluti inrgi famula contigi sic scripserat lib. a. Epid.
iique si circuncisus mensurnus sanguis, si osvrmam cauitatena, quam naturalem appcl-Cexit prqgressus , ibidemque varias obligat, vari j nihilominus ab illo orientur morbi. ad hepar irrepserit ille,ii simul &calidus, inationem in eo procrearet valebit: sin crassis chiones, aut scirrhos, quod si iecoris vastarit,miam,aut quia multus, aut frigidus cachς-
407쪽
xiam quamprimum, mox I hydropem' parabit, vi doctillimus refert Galenus lib. 6.Epidem. comm. I. sen. . Quod si lienem oppetat, eorundem spccie 'malorum proculdubid fiet auctor.an quibus ut iis laque visceribus si obstruentes humores putrescant
de contumaces, tu in ordinatae accendetitur febres, .
ut assidue in iuuenctilis experimur, ob restri chos thos menses germina ri. Verum si ad ventriculum confluent, pro eorum matutae varietate , & varii lprocreantur affectus e cardiogmos videlicet, pica, inausea,vbmitus, canina appetentia, ano texta, sin- lgultus,inexhausta sitis,tumor ac inflatio. iiii 'ad ar-
tus,& eorum prςsertim articulos, se arthritis fictili plures , podagra si pedum tantum, gonagra si g nuum, chiragra si potius manum: Accurate Praeceptor hanc tem confirmat oraculo, da lib. 6. Aph. sen. 29. mulierem podagra non laborare scribat,ni- in deficiant menstrua. quasi innuat his ultimis ver. 4bis,ut itidem Galenus in coni m. interpretatur posse quidem mulierem a podagra lancinari, quotiescunque menses fuerint occultati, siue morbi, siue aetatis ratione istud contingat: liberari vero ab eadem a liberali eorum fluore. verum , si humor iste accisus intestinas petat diarrhoeas, aut dysenseria, Illi uxta qualitatem humoris , procreabit: sin autemanes venas, quae in fine recti intestini existunt, haemorrhoidas. lPostlemb, si huiusmodi humor excisus ad priuatam n5 irrepserit partem, verum intra vasa comtentus & stabulatus putredinem contrahat, stato itidem Lare putredinis, diuerta tunc, ac variae D-srium dissirentiae accendentur, ardentes aliquan-dbi iam rursus si .npliciter continuae aut aliquando i
408쪽
MENfEs REsTRICTos LIB. III1. i id tr mittentem S hae simul variὰ,pro varia excreati .retenti natura,quantitate,ac naturae rὀbore. rti diuersa ulcera,. ac tumores varii in uniuersobolis habitu,ab eadem moxicausa,queunt acci- . inter quos,praecipue bubopes, seu pani, in in-m regiones si accissis sanguis ibi sedem firma ut pars aliqua interita inflammatione obsellait,ibidenaque humor abscesserit.Tumhr hic in ema illum parte ortus, cum aliquando in stipitionem veniar,hanc quamprimum secare Ga- . latuit lib.6. de loc.affectr.ca. F.ne pus detentuities internas rodat,ac subiectum intestinum,ut mus semel in iuuene,in Gerundensi xenodo, cui Sc stercus per ulcus illud reddebatur,1 pacrium' habens,& miserε mox terram oppetitio Vnica tantum acciso mensium, an potius plure
possibile,ac tritum: eb praesertim , si recom, partem aliquam affatim adoriantur princi- verum praedicta,quae nuper replicauimus m itures requirere, eleganter ductissimus nostetit Galenus lib. 6.de loc affech.cap.s.& lege sta-Sed hunc amabb, cumsta radiantem, alteri . 3s audiamus animo. Istud si longiori tem- menstruμ δε nrimaistur , nullamque Medi-iulieri vacuationem promoueat , rumor- ais prater , naturam is ilibMs intemtam exoritur:
409쪽
ostendens nimirum, ex internis parissiM, quam irit; in infammatam. etc. I ussus paulibuasta, quae AO, Qdi ex Gd Icc cxarauimus,illud ide in inter anglistos i pse construxit cancellos. Sic enim fatur: Huiu
di accidentia snppressa menstrua sequi consueveru
ac praeterea lumborum, es colla, Rotaequis dolor, qtii .etiam oculorum fundumenta infestat ἰ it febres rix dentes, s V urinae nigracant es cum rubra quia is OH .nie,perinde ac si aquae , ex qua nuper mactatus cia Res
abluta fuerunt fuliginem quis misiuiget: ἰ
υrina, aut di culter redditur,aut omnivosi lyni tur. V m ergo homm aliquod in muliere ris,uterum, veluti radicem ipsorum coniycere opor ercte. Tandem & aliquo apparente iam a se ita , ea dictis, mulierem mox interroganda nil est conci .dit,an ipsi muliebria fiam,Si uidem,ait,nihil hori accidere solet integre purgatis. SVltimb & illud a Galeno lib. 6. Epidem. Comi I. sen. I. rescriptum, aestimand tim amplius arbit mur, dum partes, quae ut plurimum ab oecultatis mensib. sympathice assiciuntur,entini erat, caput iu- quam oculos, Ventricuse,iecur. quia max ima vicz: cu hisce partib., & per vςnas ac arterias, de Per nuos coiugatio,iacc co sensus leuis. Asse Rus hoschos & grauissimos,aca aeuos in culle tis experiri,
foeminis, grauiores autem longe in virgui quae iam malinae viris sunt, tum & in sterilibus ' iquae nullum usquam ediderunt partum. Nec dici ' cilis ratio , quia utrisque haudquaquam uterus ax suetus distentioni, nequet cius os apertioni: ora ista per vasorum occlusa,eadem vasa stricha,a quibus hauddubie caussis dolores excitantuar Vehemente distenti nes fiuiit labor osae: omnia frustra,
410쪽
MENfEs REsTRIcTos. LIB. IV. ro,ium natura non consequatur, reconditis omni-iensibus, aut imminute ac auare redditis. Por- . mentiu in accitione; & illud inter reliqua nu- indum maliam,sterilitas nimium: qua reddu ii scelices homines, ceu summo illo Naturet be-lo,optato,& maximo, destituti. verum usu c atum aliquas in prima pubertate nupsile,nule adhuc Lunae reddito cruento tributo,di con-le,& peperisse. censendum tamen his, menses re, & mox coitu coin moueri, verum latitare
multaneam conceptionem. raro autem con
e experimur,quibus ab aliqua praeter naturam a circunciduntur menses,uti & ab aliqua con- a, a quibus congenitis, si forte recordantur,ando illud naturae prodigium apparet, illa in- a metamorphosis miranda foeminarum in viaec istud fabulosum auspicandum: cum in di-ῆ saeculis hoc idem contigisse affirment testest exceptione maiores.Inprimis summus dicta-b.6.Epidem cum . . sen. 29.dum scribar, Abde-aaethusam Pithece uxorem,scecundam quam-.um , mox per longa rempora cum menses ocrentur , obortis simul doloribus articulorum,ooribus, virile induxisse corpus, ac hirsutum: c, produm barba, & voce itidem aspera re
Praeterea ide colitigisse subdit Nam siae Gor- uxori in Thaso. In utrisque historiis pluit mari unt obseruatiorie digna j illud tamen ad ho-
spe stat consiliis rationem , quod diuturnam iam accisionem tantorum, effictuum signet eptor caussani essicientem deinceps de illudi dum,quod foeminas has tacudas referat,qu oculos nobis peccat reapse has sexum prob