Rhetorica ad Herennium ex recensione Petri Burmanni

발행: 1823년

분량: 778페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

RHETORICORUM

animum advertemus, ut Omnium perSonarum sensus, atque animos voce exprimamus. Sin erit sermo in iocatione, leniter tremebunda voce, cum parva significa tione risus, sine ulla suspicione mimae cachinnationis leniter oportebit a sermone serio torqvore ad liberalem iocum vocem. Quum autem contendere Oportebit, quo

niam id aut per continuationem , aut per distributionem faciendum est, in continuatione, adaucto mediocriter sono vocis, verbis continuandis , vocem quoque

niationis Mutitiseripti nostri ita seripti sunt tit videri possit nimiae,

quemadmodtim vulgatiam hactenus , aut adeo mim , titi erat diserte in Fabrietatio, et heie proprie quadrai. C ivr. Crtii. ed. et quidam NM. stivisione mimae cachismationis ; Omnes nostet M M. et edd. nia liquiores eri in vulgatis nimiae, quod non mutan dum. Auetori -d Herennium mimi dicerellae eiachinnatio . DOia mima CG

scurrilis ioetis sit aut m/mictis. Cn-ehinnatione nimia iis reeitatione Historiae suae refrigerulus est Clcitiditis. iit auctor est Suetou. in eius vita c. i. GRAΕv.

Leniter Wim lebit MN. Medieetisti, uere etiam alii MSS. in hae subita repetiti ne semel mutant. Tum NSS.

Onaues inciderim in narrationem. GEO-

Nov. MM. mei et aliorum Iestifer, et superius Eriari. Leia ter tremebi biduince pro vulgato ianitere sed hie se quor optimum Ersuriensem, in quo seri hitur lenissima oportebit ab aer

Vocem quo Me cidatigere Sie edi-dortitit I niti bitius Pt Griit erus ex qMihi dam editis prioribus; quum Ste plicitiica Vietorii habeat iungos e. In

litie haesitatioue testor me iti titio lanis tum scripto invenisse vitigere simplex .

in imo is tingere, in Medieeo iting re. Quo nihil eommodius hue ad rei Potuit. nee debuit mutari. Quid eti inhaliud id Dottit, quum ipsum cotiti uuater Sullicit adauetusu esse sonum

312쪽

adaugere oportebit, et torquere sonum , et celeriter

Cum clamore verba conscere, ut vim volubilem ora

tionis vociferatio consequi possit. In distributione autem ab imis saucibus exclamationem quam clarissimam adhibere oportet: et quantum spatii Per singulas ex- Clamationes sumserimus , tantum in singula intervalla spatii consumere iubemur. In amplificationibus, cum

cohortatione, utemur voce adtenuatissima, Clamor

notiti ullia NSS. et M. Gmti. e. lesei. male. Sed mox verissime praebent πoeis. Restat, ut sicut verba continuari debent, etiam vox ipsa duretae continuetur. Vide quae de hoe verbo Pater lib. II Observ. cap. 3 n lavit. CRON. meem qtioque a tigere oportebit. Varie codices tam scripti, quam editi. In editis vetustioribus . prima Cratandri, Stephani. ut in NSS. Pitui. Cauch. et meo est Mocem Moque itingere mort bit. In Duish.

Vocem qtio e regiis; alii aliter. Sed

itingere serihendum esse adsentior

Iacobo Grotiovio, qui id poni tuo

e t iuuare ex parentis sui Observula

II, 3 ostendit. In praecedenti hiis Εrs.

sere Oniues; sed Ersuri. In distribu tione uinem omissis fractatis ea clama tionem quam claris imum adhibere

oportet. Quod verum puto. Quid

euim est Mocem adhibere eae molione

clarissima. Num idem qti d Doeetilip non ita sane loquebantur veteris Romae incolae. Faucium praeeipuum munus est in sedata ei depre Aa voee. ut superitis dixit: Sermo qtitim est indigniscite, plenis fatientis. quam sedaistiaesima et depressissima Moce titi e--niae. Sed in exclamatione laticium usus nullus est, linque dixit Omistis fucisis. Α Duisti. ubest D em. Nox idem tonitim inter singula inter tia, pro vulguto tantam in singiari iure Oalla. Sed inter singuia est etiam in edd. antiquis, prima. Mediol. Ascetis. Cratcind. recte. Pith. Tantum per sinstitia interialia. CRAEv. mee atienuatissima ) Palal. quart. et sext. at entissima; neque a Itur Brutteriense exemplar. GavT. Εrsuri. Doce alterarissime. Dal. duo et alii Mineat entissima. CRAEv.

313쪽

leni, sono aequali, commutationibus crebris, maxima celeritate. In conquestione utemur voce depressa , inclinato sono, crebris intervallis, longis spatiis, magnis commutationibus. 15. De figura vocis satis dictum est: tiunc de corporis motu dicendum videtur. MOlus est corporis gestus, et vultus moderatio quaedam , quae pronuntianti convenit, et probabiliora reddit ea, quae pronuntiantur. Convenit igitur in vultu pudorem et acrimoniam esse: in gestu nec venia statem conspicuam, nec turpitudi-NSN. O. et edd. pp. sono aequabili: ut saepe in hoe auetore. IDEM.

tianti e Menit, et probabiliora redduaea . quae pronuntiantur ) EA. Μοδε- ratio quisedam prontinliane. Rob. Stephan. Coliti. Veneta. Iuniae. Viet riana. Franeosuri. non legunt m nuntianti eon nit et, sed in iis legitur: moclaratis quae iam, Ne probabiliora

recluit ea , quae pronuntiantur. ID. In Miam Ptidorem et aerimoniam

orae In duobus scriptis inesse. ut solet saepe, et sie Lam hinus. Et sor-fian quoque mutavit verbum simplex substantivum toties hie repetitum.

Praeterea MSS. Omnes conast mendam ,

et utique eap. as maluit dirare hahene iuuam arti iosi, tit recte ex MSS.

optimis eorrexit Grialeriis, quam artificii , tit priores editi; et notus in O.idici aonviciendus eques. GEON. Duo MSS. et ecl. Lamb. Ptidorem et

acrimoniam inesse. GRAEv. Ita eo lex Traieci. a inan. sec. tit et mox a m. Pri et cons eieri, j. Buam. In Marti nee Menustatem e Vitam

dum Liber unus manuscriptus habet eonspiciendam. Latia. Er . In Mis

tu es Meritisintem conviciendam. d. In gestu nec Menustatem cons cuiam ,

sed eonspiciendam et ego in meis quatuor, et Iac. Gr novius in suis reperit: exstat ei iam in margine Craiandri. Cur Deglexeristiti Ovid. II Fasti aura conspicianua sinu, quae in se oeulos hominum eonvertit. Si e conspica in epistola Augusti apud Suet. in Claud. 41 Non displieri nobis. si est passurus se ab Silani filio, homina albi amni admoneri , ne quid Mesag od eonvita et derider i possile et paullo post: Exposistis in prima fr-re amesia loriam conspicietur . est, in

oculos hominum ineurret. Quod modo dixit aerimoniam vultus, paullo post appellat aerem advectum GnΑΕv. Me ttirpitudinem esse, ne aut Ed.

314쪽

nem esse, ne aut histriones, aut operarii videamur e se. Ad easdem igitur partes , in quas vox est distributa, motus quoque corporis ratio videtur esse a commodanda. Nam si erit sermo cum dignitate, stantes in

vestigio, levi dexterae motu loqui oportebit, hilaritate,

tristitia, mediocritate vultus ad sermonis sententias adcommodata. Sin erit in demonstratione Sermo, paul- Iulum corpus a cervicibus demittemus. Nam hoc est a natura datum, ut quam proxime lum vultum admoveamus ad auditores, si quam rem docere eos , et vehementer instigare velimus. Sin erit in narratione ser

mo , idem motus poterit idoneus esse, qui paullo ante demonstrabatur in dignitate. Sin in iocatione, vultu

o. et M. Med. eonspieiendam. Bene omnino. v. Graev. et Borin. ad Qui vetit. Iast. Orat. LX, e. 3: ci Ietis in Oratore eonspicitiar. Ovn.ntistalem conspieiendam. Sie lege. Doli eonvitam; quae vox in excusis manet. Ita quidem legitur etiam in Grupti. Itianuscr. BR. - VM amur esse. voss. pr. Leid. pr. Mideantur a. deost verbum substantivum Leid. qu. OvD. -- A eorὐietatis domittemus. Sie Vos s. see. Leid. qu. In caeteris NM. et edd. pp. dimittemus. 1D. - A natura datum. Voss. teri de n. d. ID. - Ttim manum. Has voees addidimus e veteri libro Vrsini. Lamh. Me turpituainem, ne atit. In Nam hoe est a natura datum EtLM atit histriones Liber unus mania eripi. habet, vi aut histriones etc. quae scriptura noti est reiicienda: quin ea fortasse recta est, et germana auetoris: nimirum hae sententia. non oportere in gestu venustatem conspicuam, nee turpitudinem esse . adeo Milicet utramque eonspietiam . ut aut histriones ete. huius autem, qNam se etiti sumus. leelionis hie sensus est, oportere in gestu nee venustatem ete. me aut histriones ete. LAM. AIS. MIatit histriones. GRAEV.

Operarii inriamur esse ) Non hahetur in Duish. esse . nee in Pith. In. Hilaritate. tristitia, medioeritate Eef. hilar tale, tristitiae, a medio erilate. ID. A eo lentis demi temtis ) Ers acam .eιhtis dimittemus. ID. Nam est hoe datum. ID. Otiam Proxima tam Dialiam admo--rimus ad atiditores In manufeti pici post voeem Mialliam , additum est Itim mantime ut integra lectio sit vi quam

Si quam rem dorare eos M. Lamia hin. si quam rem eos doeere. ID. Instigare Delimus Pith. instiga eos Melimus. ID. Sin in io fione ) Volgg. sin erit ini vitione. ID. Vultu quamdam debetimus hi γέ- larem ) Ers. Vultu quo debebimus hi laritalent. ID.

315쪽

22on ΗΕTOIU CORVM quamdam debebimus hilaritatem significare, Sine commulatione gestus. Si contendemus per continuationem, brachio celeri, mobili vultu, acri adspectu utemur.

Sin contentio siet per distributionem, celeri porrectione brachii, inambulatione, pedis dextri rara supplosione ,

acri et defixo adspectu uti oportebit. Sin utemur amplificalione per cohortationem, paullo tardiore et consideratiore gestu conveniet uti, similibus caeteris rebus, atque in contentione per continuationem. Sin utemur amplificatione per conquestionem, seminis plan

olim oratores Alahant, erant satis ampla et spatiosa , ut riOnnianquam am-htilarent in iis, quum verba sacerent. Nine Cie. in Otat. rarum incessum, timiae illa Iovisum esse dieii oportere.

Ei Fhhius lib. Il moderatam Eliam inambulationem concedit. Cresollius aevit. Atitutivial. de gestu Oratoria lib. II. cap. xa, Mel. 3, ubi vide plura. ID. Pedis dextri rara stippi sione Sie etiam Dilli ei ed. Grtit. sed reii qui, standosione. Gusae nihil est,

cur malimus obsolutum suppuucre usitato, ne incidamus in illam reprehensionem torularem, qua ea,tigatus est Nestrius Flortis a Vespasiano. ut auelor est Suetonius in Vevas. c. 22. Quantum momenti situ in sit in stipplosione pedum decente , et suo qui dem tempore, docet mullis Cresia litis vaevit. Λutu uitialium de gestu oratoris lib. II, cap. x et, suci. I et

conoenior. ID.

caeteris rebus; posset defetidi, sed non recedo hic a vulgata. Mediol. similiter caeteris rebas. ID.

gore. Femine in Plancinna et eiula tum dc re utiquam Oiaturini, ueluti

316쪽

AD HERENNIUM LIB. IIIa a Igore, et capitis ictu , nonnunquam sedato. et Monstantige Stu, moesto, et conturbato vultu uti ostortebit. Non Sum nescius , quantum Susceperim negotii, qui motus Corporis exprimere verbis, imitari scriptura conatussim voces. Verum nec hoc consi sus sum posse fieri, ut de his rebus satis commode scribi posset; nec, si id

Ditis iam. NSS. O. et edd. pp. femineo H. Sed vide Graevium. Caes. lib. VII B. G. e. r3 : seminis erussitudine. Adde ad Suet. Titum e. 4.

Corrigetidus elium e NSS. Soli titi e. ia: Liberum femine nati m. pros mora vel Deminae: et eriptioi ιιetti Leid. pr. in. - Et conflant . Deis sunt Leid. qu. ID. - Quianeum stisc. negotii. Leid. tert. q. s. latoris et negotii. ID. - Imitari serotiam e. sim. MSS. O. et edd. Ρp. el im. Be- mihi persuaserit; semper enim vox esseminata non modo in Oratoriuus. sed etiam iti scenieis improbi tur: vi-

N. Aniciti ius anuit Ciceronem in Epistoli au filii eum miserabiliter quidem Iulii Caesaris eaedem . sed non muliebriter doploravit. Stiliis igitur Ei then Ais veram ieeticinem nobis servavit, in quo seribitur feminis ungore , lege feminis Plangore, hoe est ista feminis. Nam ut sentitem , Aleel semur solebant Diangere, seu R-rire. ita magna indignatione et dolore. Sie Titi litis IlI Tisse. ltigenti tribuit f iritim in cupitis percussi hiem evide C soli. lib. li de gestu oratoris

finitiis emini. semine ut notaut veteres Grammatici. Marius vietorii iustiti. I : me femur , quiamins nominia ei. o per ιι rerum R diciamus, tamen sotiti, o feminis, uiat Mosemini. abluti, o Iemine scribile. Fraudi bule loeonii voci 4 plumor propria quidem, sed mitius trita Dotio, pro telu , Per eu, iove Sic Pliaugere Pectus dolente, erebro dicuntur a poeiis , et Maia' fluctus plangere. Luciet. lib. II: Neemiare, nec fractus Plangentes saaci crea-

runt. Pliangor apud Catullum in Epithalamio Pelei et Thetidis uise undae 3 tniae primum elementi fu

Cispitis Atti Solebunt Oratores

olim in magna indignatione se tem tiro. Qtiare M. Ttillius . ut aeci sutoris M. Callidit nuctoritatem everte iaret . ex eo probat. sietam ei a lottimorationem simulatamque s isse . non veram et e iusto legitimoque dolore natam, quod neque femur in dicendo. nm ιιe frontem Percrassisset. De retitie halit autem frontem vel ad dolorem,

vel ad admiraticnem, vel nis pudorem signifieaudum. Cresoll. de gestu Uratoris lib. II. cap. s, Mei. a. ubrutile plura. tD.

317쪽

seri non posset, hoc, quod feci, fore inutile putabam,

propterea quod hic admonere voluimus, uel bd oporteret: reliqua trademus exercitationi. IIoc scire tamen oportet, pronuntiationem honam id perficere, ut res ex animo agi videatur. Nunc ad thesaurum invent rum , atque omnium partium rhetoricae custodem, me

moriam transeamuS.I6. Memoria utrum habeat quidquam artificiosi, an omnis a natura proficiscatur, aliud dicendi tempus magist idoneum dabitur. Nunc perinde atque constet in

hac re multum valere artem et praeceptionem, ita ea de re loquemur. Placet enim uobis esse artificium m

ret Ers. Admonere Motainatis , quid vortet. Duisb. iadmonere ὐoliamus, quid oporteret. ID.

Reliqua trademtis ) Duisb. Reliqua

e Humus. ID.

Hoc scire tamen oporter Er . me scire mortalit. ID. Ad thesauriam inoentorum Cauch. Ad thesaures MDentorum. In. - omnium partium rhetori aevitvilem ) Εrs. At e dominium Paristium rhetoriciae artis custodem. ID.

gata artiseii. Gaur. Ersuri. P tb. Duisb. eum uulgatis habeat quiddam

artiscite quod non mutem: artis cium opponitur na time. GRAEv. Vid. supra Gronov. ad cap. praeced. BuRN. ne perinde at e constel) Ersuri. Cauch. Duisb. Pith. ne proinde vilisque constet. Solus meus eum vulgatis perinde. GaaΕv. Lia ea ιle re loquamur Lamb. ed. Ita de ea re loquamur. ID. Hae et enim nobis esse artisetosam

Ar Ulai memoriam. tinua virificium memoriam : unde auspicatus sum legendum . artu imam memoriam. LANI. Esse artisettim is moriae. Ita

iidem scripti, nee nou Pol. Aee. olii 'tamen memoriam . quod exhibet edi-

318쪽

AD HERENNI VM LIB. III 223 moriae: quare placeat, alias Ostendemus: in Praesentia , cuiusmodi ea sit, aperiemus. Sunt igitur duae memoriae: una naturalis, altera artificiosa. Naturalis est ea, quae nostris animis insita est, et simul cum cogitatione nata. Artificiosa est ea, quam confirmat

inductio quaedam, et ratio praeceptionis. Sed quia in caeteris rebus ingenii bonitas imitatur saepe

doctrinam, ars porro naturae commoda confirmat et auget: ita sit in hac re, ut nonnunquam naturalis memoria, si' cui data est egregia similis sit huic artificiosae. Porro haec artificiosa naturae commoda retinet, et amplificat ratione doctrinae. Quapropter et

naturalis memoria Praeceptione confirmanda est, ut

emit tione. Leid. m sine multa em. ΟτD. Ee simul eum emitatione nata. tile vulgata lectio habet: Et sine coneitatione nata CD ph. exempl. duo; quemadmiadum legendum videt M. Ba. - Sed quia in cet. r. Vos s. teri. ed. Med. et quia in o. r. .OvD. - Ilia se in hae re. Voss. tert. itia seco Victorii. Lambinus invenit inanis . esse artificia memoriam . quod liqua ratione scribendi est atrii iis nam ille ear exseulpat artiseiosam . non uideo. Gllo. Vietor. ed. esserim statim memoriam. Quidam NM. aesse artista memoriam r in Ers legi

mus, esse artiseem memoriae. G ΛΕv.

In praesentia mitismodi Al. In Praesenti iniusmodi. In. Et ai-d erum emitatione nata )Pa1. quart. Betiit. Gemhl. item margo Liliani et Tosani, et sine munia cori iurationa; sed non abeo a vulgata . quae et ipsa commoda est. G vTER. Etiam praestans Medieeus habet a nomia a eonciliatione. Have, quamquam vulgala etiam hona est, u ligere est vel indeeorum, vel signum clarum desperantis adsequi manuirigeripto ris: qui si acripsisset sιmia ciam e guasione, utique voeea Eae tam sunt liquidae ae notae. ut in iis variatio a eidere vix potuerit. Sed nempe quia secietiore loquutione uerat usus hine illa varietas in etia sine, et simul. Seribo simiai cogitatione: Qui neseie-hatit usum issem toti simul. addidere auis exemplaribus τὰ eum. quod quuis alii eonferentes sua cum vetustiori-hus . in his non invenirent, correxe rent sine mtitia. GEON. Pith. et similas etim emitatione. In Mediceo

quoque esse sine mtitia ae est tione

testatur Gronouius; quod et in Ers

319쪽

sit egregia : et haec, quae doctrina datur, indiget ingenii. Nec hod magis, aut minus in hac re, quam in caeteris artibus sit, ut ingenio, doctrina, praeceptione, Datura-nitescat. Quare et illis, qui natura memores sunt, utilis haec erit institutio : miod tute paullo post poteris intelligere. Quod si illi laeti ingenio nostra praeceptione non indigerent ., tamen iusta causa daretur, quare iis, qui minus ingenii habent, adiutDento velimus esse. Nunc de artificiosa memoria loquemur. Constat igitur artificiosa memoria ex locis , et imaginibus. Lo-

et in hac re. Beue. ID. - Quod si illi Ireti. MM. o. edd. pp. Et sicie. Cur hoc mutaruult illi deest Leid. qu. ID. - Nostra Praece 'tione non indigerent. Voss. fice. suo nostro non indigent, atque ita ed. omnis Nisi quod retineat indigerent. Voss. turi. scid. Sec. teri. qu. Od. Med. nostri non indigent. Iu Voss. pr. Leid. pr. quoque indigent. Bene. ID. - 'Iinus ingenιi habent. Voss. teri. m. i. stini. 1Iν. - Ex locis et ima-gιnibus. Praepositio deest Vos s. teri. Leid. sec. qu. Ed. Med. imagina Ut doctrina et Praeemtione Sie iubent duo libri NM. quam seripturain multo magis Probo, quam vulgi tam , ingenio, doctrina, PraecePtione, muttira nitescat nam ingentum et na-ltira uniam sere sunt. Praeterea supra

Proxime doctriunm opposuit ingenio: et item infra deinceps. LAMB. Vt in- Aonio . doctrina , Praeceytione , natura ΠιIesciat, omnes M,S. DOAtri. Sententia est: Vt in omnibus arithus, ita et in hae memoriae, niteseere doctritium . si sortita sit iugenium docile ;et naturam vel optimam magis ex- 'Plendescere, si Praeceptionum adhibita sit ratio. Non vidit hoc Lamhimis, et locum audacter contaminavit, rescribendo . . ut doctrina et Pracce-ytione natura nitescat: hoc enim nec terram , nec Coelum , ut dicitur. Gisielmius. GRVT.

telligere Poteris. ID. Nostra Praeceptione non indigerent Vox secura da in nullo milii apparuit NS. ac Praeterea tu uno nostro, in duobuη nostri, quae vcrissima est auctoris manus. Gnos. Ers. Et si illi Deti ingenio nostro non indirerent.

Al. Quod si illi freti ingenio nostri non indigerent. Al. Quod si illi Ireti

geant. Pith. Et si uri feti ingenio

De artisciosa memoria Vide doeius vanitate , et quam nihil conferat ad'solidam doctrinam , Ioann. Gerur- dum ossium in libro de Natura Rhetorices mP. 26. D.

320쪽

AD HERENNIUM LIB. IIIa a I

Os appellamus eos, qui breviter, perfecte, insignite,

nut natura , aut manu sunt absoluti, ut eos facile naturali memoria comprehendere et amplecti queamus, ut aedes, intercolumnium, angulum , fornicem, et nita, quae liis similia sunt. Imagines sunt formae quaedam, et nolae, et simulacra eius rei, quam memini SSe UO-lumus : quod genus, equi, leones, aquilae, quorum memoriam si volemus habere, imagines eorum certis in locis collocare nos oportebit. Nunc, cuiusmodi locos

invenire, et quo pacto reperire, et quibus in locis imagines constituere oporteat, ostendemu S.I7. Quemadmodum igitur qui literas sciunt, possunt id, quod dictatum est, scribere, et recitare quod scri

lionibus Leid. see. ID. - Hedera, aedes, intercolumnium. Ita Gryph. et cast. I r id quod dictatum est. BRVT. -- Perfecte, insignite. Voss. Perfecie. Leid. qu. et mrf. insigniti. Ed. Med. insιgniti. Voss. teri. Leid.

sec. tert. insigniter. 1 D. - Mones. Vos s. pr. tert. Leid. teri. qu. ed. Ned. Donis. ID. - Quorum memoriam si Dolemtis h. Prima vox deest NSS. O. et edd. pp' si excipias Voss. sec. M moriam etiam ignorat Leia. pr. Molumus VOssa sec. Melimus teri. ID. - Cortis in locis. Praepositio exsulat a Leid. pr. Voss. pr. sec. ID. . - Et quo Pacto. VUSs. teri. Pacto et quo; deest Pacto Leid. qu. ID. - Quibus in l. imag. constituere. Ahestni: te pronomen a MSS. O. et edd. D. llocare. Vos s. pr. contι neve Vos S . Loid. Pr. ed. Oinu. ID.

37. Quod distatum est. Sic Luid. pr. In caeteris 3ISS. et edd. pp. di Insignite aut nam Sic Ers. ct ni. NSS. Nonnullae edd. Insigniter aue

Et alium quae his similia sunt Lam- hin. ed. Et alia his similia. ID. Uines sunt Drmae quaedam et notae , et simulacra Pulcre Ersuri. Imaqines sunt Drmae iam notae, et simialacra : quamvis Vulgata quoque possit serri. ID. Quorum mcmOΓιam si Molemus hahere In Ersuri. non legitur, qu

rum memoriam. In Duisb. Quorumno extat. ID. GDtis in locis collocare Εrsuri. et Caneh. Certis locis coli care. ID.

Et in locis imagines .constituere NS. Med ieeus cum nlio continere GR Nov. Εrs. Medie. et M. IIS. Elin locis imagines conmaere. Pith. Et quibus in locis imagines constituere Iex quo Sic restitui. In vulgatis male desideratur vibus, ID. . Quod dicetiarum est scribeste Edidi dictaltim , eiecto vulgari die una e Pal. ec, quurt. Sexto, item Colonie is

SEARCH

MENU NAVIGATION