장음표시 사용
461쪽
RHETORICORVM sine rationibus, vel cum rationibus pronuntiare sen- lentiam di deinde adserre contrarium; de quibus omnibus diximus in verborum exornationibus: deinde simile et exemplum, de quo Suo loco plura dicemus. 44. Deinde conclusionem, de qua in secundo libro, quae Opus suerunt, diximus, demonSirantes, argumentationem quemadmodum concludere oporteat. In hoc libro docuimus, cuiusinodi esset exornatio verbi, cui conclusioni nomen est. Ergo huiusmodi vehementer ornata poterit esse expolitio, quae constabit ex frequentibus verborum exornationibus et sententiarum. Hoc
modo igitur septem partibus tractabitur; sed ab eiusdem
i movi esset exedi alio Merbi. eui e-- eius; ni nomen est: ea egci stin lilii delevi, tit stiperuntanen . et temere
omelia: quamvis pro seu tam in Disi h. quam Et surt. legatur M. ID.
462쪽
sententiae non recedamus exemplo, ut scire possis,
quam facile praeceptione rhetorica res simplex multia plici ratione tractetur. Sapiens nullum pro republica periculum vitabit; ideo quod saepe sit, ut, quum pro republica perire noluerit, necessario cum republica pereat. Et quoniam sunt omnia commoda a patria accepta, nullum incommodum Pro patria grave putandum est; ergo qui fugiunt id periculum, quod pro republica subeundum est, stulte facturat; nam neque effugere incommoda Possunt, et ingrati in civitatem reperiuntur. At, qui patriae Pericula suo periculo excipiunt, hi sapientes putandi sunt, quum et eum, quem debent, honorem reipublicae reddunt, et pro multis perire malunt, quam Cum multis.
cassari 3 qutim rem Perear. v M. Pr. ae . Leid. turti necesse erit . e. r. p. Leid. qu. necesse est . c. r. P. Leid. Pr. nee ssaria erit c. r. r. ID.
pericula stio peri Io exmItim. Nouhoe est stipieti iis et soriis elui ρarieti- iam rem. ex is re atis peristilo. sed hominis temerarii. Illine quoque lo- cuin resilitii ex Duisburgensi, qtii patriae perictilia atio perietilo oripiunt
qui suo perieulo patriae perieula au-heuut et avertunt, si possint. Iu
463쪽
nHETORICORUM Etenim vehementer est iniquum, vitam, quam a natura acceptam propter Patriam Conservaris, naturae, quum cogat, reddere; patriae, quum roget, non dare: et quum posSis cum summa virtute et honore pro patriai uterire, malle per dedecus et ignaviam vivere: et, quum Pro amicis et parentibus et caeleris necessariis adire
Periculum velis, pro republica, in qua et haec et illud
Sanctissimum nomen patriae continetur, nolle in discrimen venire. Itaque uti Contemnendus est, qui in navigando se, quam navim mavult incolumem: ita vituperandus, qui in reipublicae discrimine, suae Plus, quam communi saluti, consulit. Nave enim fracta, multi in
eunt; non aetion thus, sed votis suis: quare sorsan nihil mutandum fue- xui. ID. - Conseroaris. Sie etiam Leid. teri. Voss. sec. u. - Perae i. ea ignaoiam. utias. pr. teri. Leid. sec. per d. et per ign. ID. Otii in nriseigando ae, quam naseim. Leid. qu. is qui in Moigio naὐ quam ae. Leidd. gr. teri. quoque naMigio, Et naoim vel naseem qtivimaa perverse M . D. excepto Leid. ter t. ed. Ned. qui in naufragio -- Mitim quam se. Omnih. iste qui in naufragio Mem, qtiam ae. ID. Viauperandus. MSS. o. et Ed. Med. ou. est. ID. - Mi enim haera. orat. de Provine. ConsulAr. Ardeo ineredibili quodum amore patriae, qui
me amor et aiahMenire Olim immndenis tibias perieulis maximis, eum dimicatioria cia uis . et rursum quum omnia undiqua esse interavi in patrium inderem. stibiis megat at e eaeipere uritim
pro tinisersis. Sie et tilibi dixit edicipere ostensionem . iniurias. ID. Conser Meris ) Medie. Conser ris. Mox idem et alitia. et haec , sciis Leet nomina a mi Grum. Purentum. et uece ariorum. Puto enim id praeserendum . nota hoc. CRON. Vulgg.
m eiaeteris necessariis adire perim
464쪽
Columes evaserunt: ex naufragio Patriae salvus nemo
potest enatare. Quod mihi bene videtur Decius intellexisse, qui se devovisse dicitur, et pro legionibus in hostes immisisse medios; unde amisit vitam, at non Perdidit: ire enim vilissima et parva ceriam et maximam redemit; dedit vitam, accepit patriam ; amisit animam, Potitus est gloria, quae cum summa laude prodita vetustate quotidie magis enitescit. Quod si pro republica debere accedere ad periculum et ratione demonstratum
Sie MAS. O. et ed. Medicit. In. - Dentimos evagerunt. Leid. Dr. quVoss. sec. ed. Omti. inc. suerunt. Leid. terti ine. emtigerunt. Eo. Med. eseadere; sed notis. In. - Dieitur et pro Ionionihtis in h. inmisisse. Voss. pr. lerti Leid. sec. dicitur pro legionibus et se. Addit se etiam eum pp. edd. Leid. pr. in quo et Leid. teri. misisse r Sed Leid. see. Iaabet intulisse, probe. ID. - Vnde amisit Oiliam. Sic vos . pr. teri. Leid. see. edd. pp. Aliis deest unda. ID. - Ra enim Mil. et paroia ereram et maximam. Voss. pr. Leid. sec. re enim vii. certam et Parνam. Bene. Ed. Med. pro re en . υ. et h. eertam et m. Caeleris abest certam. ID. - Prodita Deltistate. Leia. tert. pr. vel υenustate, qu. pr. Denta state. ID. - Debera cice dere ad perieulum. vos . pr. Leid. se . dererastiseipere perietilum. Vos . teri suscipere perie. Voss. see. Leid.
Pr. a m. s. decet neeed se perie. EA. Med. deerea adire perie. milii reelius videtur daeero suscipere. OvD. Pro rep. d bere aece lare. Auttii Lamh. edidit, dehere vice di. legendum est . aut . ut nos. Meerra ἔquod seriptum ex,tat in duob. mauus er. Gryph. vetustiorihus. BB. Deo times e sertimi Pith. et Duisti. Incolames ferunt. ID. In hostea immisisse medios: amisit ΕΗ. Cratand. Boh. Stepli. ae Lamb. edd. In hostes immisisse medios r tin- δε amisit. In Ers. est pro medios. me litis. Cratand. M. etiam pro immiasisse scribit misisse. sed margo immis isse. ID.
Vnde amisit in m In Getiteri et aliis tinue omittitur; quod tamen Bob. Stepliantis et Lambinu retinuit, et ego id adieei ex Eriati. et aliis antiquis codiethus ei I d. veti. ID. Ite enim Milissima et perpar ocem postremam ita extera uiam uul- lihi in scriptis reperi. qui tauium ramma . Diatis etiam re enim odissima certiam ei par a. GR . NM. mei et edd. vel . Re enim intissima et parva maximam redemit. Sed reseripsi ex Εes et Pith. Re enim inlissima et Pam cemiam et maximam redemiae ad quam seripturam proxime aeeedit titius Grotio v. et Cretandri editio: Ra
im metiram ) Lambinus a biso aeredi ad per . sed praeter MSS., qui mirifice heie variant. Br. servat decere . quod placuit Gii illelmio. Ρ.d. pr. habet Pro rep. debere suscipere pericu-
465쪽
est, et exemplo comprobatum, ii sapientes sunt existia mandi , qui nullum pro salute patriae periculum vitanto In his igitur generibus expolitio ,ersatur, de qua
producti sumus, ut plura diceremus, quod non modo, quum causam dicimus, adiuvat et exornat orationem, sed multo maXime per eam exercemur ad elocutionis facultatem. Quare conveniet extra causam in exercendo rationes adhibere expolitionis, in dicendo uti, quum Oxornlabimus argumentationem, de qua diximus in libro
45. Commoratio est, quum in loco firmissimo, quo tota ceti usa continetur, manetur diutius, et eodem saepius reditur. Hac uti maxime convenit, et id est oratoris boni maxime proprium. Non enim datur auditori potestas animum de re firmissima dimovendi. Huic exemplum satis idoneum subiici non potuit, propterea quod hic locus non est a tota causa separatus, Sicut membrum aliquod, sed tanquam sanguis, perfusus est
cum exornabimus argumentationem. Leid. fert. qu. ctim exornarionibus argumenratione. Leid. pr. eum exornationibus et argumentiatione. V A1. sec. ctim argumentationa ἔ pendet enim a verbci Mai. OvD. - De
qtia ra diximias. Sie M . o. et edd. pp. vulgo exsulat De. ID. 5. De re firmissima dimo en9i. Demo nui seriplum est in Gr3phii libris duci hus. Certe ut nullius auetoritas sit. Ρostulat ratio et iocus
Itim. Me. Pro rep. deleremus aecedere. summere perietium. teri. pro rep. a
xeris stiae 're Peri tam more debere Meedere ad Perietilum ; quod et Rit initio in sexto , sed mutatum ad sa-etem vulgatae r quin tu rep. -- re Dei amemere Me ire Perictitam. Cavx. Errari. et Duish. augent librorum varias seriptritas in notis Cruteri exhibitas di in illis enim est, prorep. decere aecedere Peri Io. CB Ev. De qua pro cli stimus Fortasse legendum proὐecti stimus, ut Aupra Iib. Ir sed nequo lite . neque illie quidquam mutandum censeo. LANB. ConDenter extris eatisam Pith. Cori-
Denise etiam extra eratisiam. GRAEv. Qtitim exorniabimus argumentissi
nem . de qua diximus Seripit nostri
466쪽
per totum corpus orationis. Contentio est, per quam Contraria reseruntur. Ea est in Verborum exornationistius, ut ante docuimus, eiusmodi: Inimicis te placabilem, amicis inexorabilem praehes. In sententiarum, huiusmodi: Vos huius incommodis lugetis, iste reipublicae calamis late laetatur. Vos vestris fortunis dissiditis, iste solus suis eo magis considit. Inter haec duo contentionum genera hoc interest: illud ex verbis celeriter relatis con
stat; hic sententiae contrariae ex comparatione reserantur oportet.
Similitudo est oratio traducens ad rem quampiam aliquid ex re dispari simile. Ea sumitur aut ornandi causa, aut probandi, aut apertius dicendi, aut ante oculos ponendi. Quomodo igitur quatuor de causis sumitur,
ita quatuor modis dicitur; per contrarium, per negati nem, per brevitatem, Per Collationem. Ad unamquamque sumendae causam similitudinis accommodabimus singulos modos pronuntiandi. 46. Ornandi causa sumitur per contrarium, si C: Non enim quemadmodum in Palaestra, qui taedas cantit ita tegatur. Ba. - anae docuimus eiiasmodi. Leid. see. diximus. NSS. O. et edd. Med. huiusmodi , in qua superius a. pro sus. OvD. - Θomodo igittar q. de. Letu. pr. see. Vossi pr. tert. ΕΗ. Ned. Ee uti m M q. de. Bene Leid. teri. quae quomodo da v. Abest igitur etiam a Leid. qn. et V s. sec. ed. Omni h. ID. - Stimendae eausam sim. Voss. pr. ieri. Leia. Me. Sumendam. Leid. qu. sumenui. ID. 46. Stimiliar. v a. see. sumetur. OvD. Per contrarium a te. Vos s. pr. Leid. aee. et Per eontriaritim dicitur sie. Voss. ter t. quod per eonerar. sie dieitur. ID. - Taedas eamientes. vossa pr. a m. Pr. cadentes , Contraria referuntur Ers. Con-rraria referentur. ID.
mitis incommodis Itigeris Ersuri. mitis incommodum Itigetis. III. Soltis suis eo magia ) Piui. Solus eo magis. ID. Interesti illud ea serebia ) Piili. Interest, quod ia&u ex υerbis. ID. Aut ornandi in Ersuri. Aial exornandi. ID. Quomodo igitur quamoγ de e sis stimiliar, ita quartior Εrs. Quomodo
467쪽
2dentes accipit, celerior est in cursu continuo, quam ille, qui tradit; ita melior imperator novus, qui accipit exemcitum, quam ille, qui decedit: propterea quod desaligatus cursor integro secem, hic peritus imperator imperito exercitum tradit. Hoc sine simili satis plane, et perspicue, et probabiliter dici potuit, hoc modo: Dicitur, minus bonos imperatores a melioribus exercitum accipere solere, sed Ornandi causa simile sumtum est, ut orationi dignitas quaedam comparetur. Dictum est autem per contrarium. Nam tunc similitudo sumitur per contrarium, quum ei rei, quam nos probamus, aliquam rem negamus esse similem, ut paullo ante, quum de cursoribus disserebamus. Per negationem dicetur, probandi causa hoc modo: Nec equus quidem indomi-
hini Λrdentes oratui in Pall. aliquot. sed alii retinent item alterum r quintus praeterea ae Bruit. praeserunt ea-rienses, quod rectum esse posse adtio lavii Guillelmius. Gavr. Εr . qui inedias Evidentes aevi t. Crauud. Et Lamh. edd. Di taedas ardentes aeri l. G ΑΕ v. Itri melior imperator Etiari. Item melior imperator. ID. mei in minus bonos Vox dies tirabest Br. item Pal. quarto et sexto,
rum similisti . la.. tim da mrsoribus disser hamus Hoe praeter libros nostros est, qui hahent vel asserebaltir, ut Medieeus. vel asserebamus , ut duo alii , quodcumqtie sit. Certe sie et Stephantea Victorii, et mutavit Lanahinus. GRO . Omnes mei et Cronouiani. eram decursortatis assere tur. Metis IISS. Dee non Medicetis . notante Cron vio, ed. prima Mediol. Crtitandri, Ascens. Rob. Steph. ctim de crarsoribus asserebamtis. Sed tamen P. vitaetorii Veneta, Itintina. Ilervagiana. C. Suph. Paul. Nautilii. Lamb. edd. eum vulgatis recentioribus dissereM-mus e a quibus non discedo. Gna Ev. Nec mutis Midem indomittis ) Et et edd. nonnullae : Ne equi a quidem indomitus. D.
468쪽
AD HEREΝΝIVM LIB. IV lus, quamvis natura bene compositus sit, idoneus potest esse ad eas utilitates, quae desiderantur ab equo, neque homo indoctus, quamvis sit ingeniosus, ad virtutem potest pervenire. Hoc probabilius factum est, quod magis est verOSimile, non posse virtutem sine doctrina, Comparari, quoniam ne equus quidem indomitus, idoneus possit esse; ergo sumtum est probandi causa. Dictum est autem per negationem: id enim Perspiacuum est de primo similitudinis verbo.
dom. MSS. o. et edd. PP. neyue eq. indoni. Quod restituendum es
auctori. OvD. - Idoneus μ. c. ad cas utilit. Vos . Pr. et idoneus et aptus ad illas ut. teri. et M. Med. vitis et idoneus esse V. Leid. sec. et ed. Omn. idoneus P. e. ad e. ut. et a itis. ID. - Verisimile. Sic MSS. o. et edd. PP. nou Mero simile. 4D. - Quoniam ne equus. Voss. pr. Loid. pr. quiandoquidem n 'c e. Loid. sec. via emadmodum nec eq. In caeteris etian neo. Ed. Med. quamqtiam eq. ID. - Dictum est autem. Leid. pr. sec. qu. ed. inniti. Curent verbo. Leid. teri. d. est hoc. In. - Id enim Persi istium cst de primo similitudinis Merbo. Aliter
scriptum in duobus cryph. libris invenitur . Id cum Permictium est. de
primo similitudinis Derbo sumetur λ mox niterius est clausulae Principium . A ertius dicendi causa etc. Lambinu non discedens a lectione vulgata, princi Pio Periodi, quae mox sequitur, verbuin sumitur nilne clit, ita Stimitur vertius etc. Certe in editione Ald. Victor. aliorum, vox sumitur abest, quae legitur in omnibus manuscript. et tu Leon. exemplari. BR.
Natura bene compositus Εrs. Bene
natura OO Ogittis. ID. Idoneus ad eas titilitates et vitis pure etc. Has duas voces, et Uttis,
non reperi in Ithris manuscriptis dii o-hus. Omnino etiam si in eis reperi rentur, delendas tamen Putarem , ut supervacaneas, et inanes. LAMB. De-Ievi duas voculas, et vlus , rePertaStantum in uno Palatino, quum haberemus sex: sed neque exstabat iaBruit. GRvT. Edd. vetustiores, id neus ad eas utilicates et aPtus , quiae. Grutero subscribunt vostri codices quatuor. GRAEU.
Quod minus est Merisimile Sic est legendum , libris omnibus in vilis :5ed velim supra etiam legi: uc H Obabilitis ete. Sententia nutem hareest, id quod minus est verisimile,
nempe hominem qtiantumvis sollertem et ingeniostim , sine doctrina virtutem consequi non posse, factum est
probabile eo simili, quod sumtum est ab equo . qui si sit indomitus, qria
tumuis sit generosus natura, equiti utilis esse non potest. LAMB. Latn-hinus libris omnibus reclamantibus supposuit minus, non necessario. Guillelmius rectius putabat scriptiaram RSusfrido erutam . ac magis et . GnvT.
Lamb. ed. iuvitis lihria omni hus ,
qtiod minus est Merosimile. GnΑΕv. Distini est autem Ers. Dictum -- Iem. Duisb. Deinde autem. ID.
469쪽
nMETORICORUM 47. Sumetur et, apertius dicendi causa , similitudo per brevitatem, hoc modo: in amicitia gerenda, sicut
in certamine currendi, non ita convenit exerceri, ut,
quond necesse sit, pervenire possis: sed ut productus studio, et viribus, ultra lacile procurras. Nam hoc simile est, ut apertius intelligatur, mala ratione sacere, qui reprehendant eos, qui, verbi Causa, post mortem timici liberos eius custodiant, propterea quod in Cur Sore laniae velocitatis esse oporteat, ut esteratur ultroesinem: in amico tantum benevolentiae, ut ultra, quam
necaesse sit Menire Possis. ID.
In crariorem tantiae Delocitatis. ID.
Vt esseratur ultra finem Et ἐπι-υαυδάπωσις , et M SS. hane leetionem rectam esse doeent. Sie enim risuri. et Duish. sed vulgati, tiI seraturtisque s nem. Non esset tum vera similitii sti si tisque legatur : sequentia verba tiltra sagitant. ID.
Tunttim bene lentine. M titim . quam amictis sentire possit, pro 'at
amisitiao attidio Beseidi studium , quod aliis positum post henmo entiae,
praeeuntihus Dal. pr. ne Aee. si tamen sequimur Pal. quart. et sext. Nee non Br. itinc reseribendum erit, tamen beni, Mentiae altid1tim , vi seratur iatra finem . carieris omi si mnibus;
neque displicet. GavT. Edd. inultae,
470쪽
amicus sentire possit, procurrat amicitiae studio. Dictum autem simile est per brevitalem: non enim ita ,
ut in caeteris rebus, res ab re Separata est, sed utra que res Coniuncte et consuse comparata. Ante oculos
ponendi negotii causa sumetur similitudo per collationem, sic: Vti citharoedus, quum prodierit optime vestitus, palla inaurata indutus, cum chlamyde purpurea, coloribus variis intexta, et cum Corona aurea ma-
eitia. VOss. teri. Leid. teri. qu. Edd. pp. e. h. sttidium. In Duo Pal. Bitiit. et Lips. tamen ben olentiae studium tit osteriatur ultra finem. Sed pro tamen Lips. retinet traneum. Eadg. - ti tria quam amictis a. P. yr . amie. studio. Vos s. teri. Leid. see. ed. Omia. Me ultra qtinmquod am. ete. Leid. pr. teri. qu. Voss. sec. ue esseratur ultra finem. OvD. - Sed utraque res e. et c. eomparata. Vos . Pr. urt. Leid. see. Ed. Med. sed utraeque res; deiu μν ontine latae vel pronunciatna sunt vosa. pr. terti Leid. sec. ed. Omn. eomparata est Leid. tert. At praeferendus est numerus pluralis. ID. - iam diretur per eoliationem. Si ere eritis Ddum e NM. VI et edd. pp. Vulgo et a Leid. tert. citis utit iam diaetiar. - iam prodierit. Voss. teri. e. producitur. ID. - rilla inaurata in I. Voss. see. pallam inauratam ind. ID. - Ciam eorona aureu. Deest aurea Leid. pr. tert. qu. Voss. see. ID. Lips. eorona magna i g. duo Bal. et B r. quo rue legunt m na , sed retenta voce viti rea, qnae sorte irrepsit, quod librarii nescirent eoronam simpliei iee pro eorona aurea dici Cicer. de opt. sen. or. Cap. 7, ut quisquam eo- in amiso tantum bene-lentiae sitidium. Pith. Vt ultra, quam quod amicus sentire Possit pro Priat ben Mentiae studio. Quidam limS. Getit. Tumen rinisolentiae fluuium, vi esseratiar ultra finem. Duisb. Tantiam MNeMOl-riae tit seratur ultra snem. Εrsuri. di amiso tantum bene lentiae stadio: reliqua omnia in illo desunt. GRAΕv. Dicitim autem simila est Lamh. ed. Dicium est autem simile. ID. Non enim ita, vi in eueleris rebus Rib. Non enim vi in Oeleris rebus. IDEM Ee confise eomparat Sie Pal. quart. sextus, Bruti. nam prius ei irviraeque et con se pronuncialiae. GRvet. d. multae r vi utraeqtie Vesconiuncte et eonfise roratinestitiae. Lntn- hin. ed. nudit stini. Eda. Vett. Veutraeque res conitinctiae et con saere nuntiatiae sunt. Duish. et Catiel, stabiliunt scripturam , quam Cruterus asseruit. Sed Et fuit. Vt iatraque
Ante oetitos ponendi negotii causa ,stimetur similiti do per conationem eie. Tres eodicos optimi, Erstiri. Duisti. et Pith. et Lamh. ed. ducibus vocibus sunt nuctiores: Ante octilos Imrimitinegotii cratisia stimetur simiailiti in , eram dieritir per collatinnem sis. Dud timetiam hane lectionem in suis reperit. et in e litione sua recepit. CnAEv. Per erillationem siue tiri citharo Ma Pith. Per Milo ionem si ii ei- rham uias. ID. Palla inaurata indultis Εrs. Palia in ratri induisur. ID. CODDi s Dariis intea ta Ers Cmloribus Mariis eorporis inteata. ID.