Rhetorica ad Herennium ex recensione Petri Burmanni

발행: 1823년

분량: 778페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

RI IETORICORUM sunt. Ab eo, quod continetur, id, quod continet, ut,

si quis aurum, vel argentum, aut ebur nominet, quum divitias velit nominare. Harum omnium denominationum magis in praecipiendo divisio, quam in quaerendo dissicilis inventio est, ideo quod plena consuetudo est

non modo Poetarum, et Oratorum, sed eliam quotidiani sermonis, huiusmodi denominationum. Circuitio est Oratio, rem Simplicem adsumtam Circumscribens

elocutione, hoc pacto: Scipionis providentia Karthaginis opes fregit. Nam hic, nisi ornandi ratio quaedam esset habita, Scipio potuit et Karthago simpliciter adpellari.

Transgressio est, quae Verborum perturbat ordinem aut perversione, aut transiectione. Perversione sic:

Hoc vobis deos immortales arbitror dedisse pietate pro vestra. Transiectione hoc modo: Instabilis in istum plu-

Concinnius. Homines addunt Edd. pp. ID. - Id quod continet. Desu ut Leid. Pr. teri. qu. V Ss. sc . teri. ID. - Vel argentum. MSS. VEd. Med. aut a. ID. - In quaerendo. VOSS. Pr. in inquirendo; sec. Leid. pr. ter t. inquirendo. ID. - Assumtam. MSS. V assumta, vere. ID. - Π paeto. MSS. IV hoc modo. ID. - Karthaginis opes. Loid. qu. Cartraginiensium. Voss. pr. opem. ID. - Aut Persiersione. Sic Ed. Med. deest titit HSS. o. et Edd. otian. vcl legitur transieci. aut per M. Edit. Omn. et perM. ID. - Pιetate pro υestra. Voss. sec. Leid. tres Mirtute P.

Id quod continet Non leguntur in

Duisti. ID. Vel argentum Ers. Aut argentiam. Pitii. et argentum. ID. Atit ebur Lain b. ed. Vel ebur. ID.

Non minio metarum ess oratorum Ers. Non modo metartim memoratorum. ID. Huiusmodi denominationκm Ers. miusmodi nominationum. ID. Rem simplicem assumtam cimam

acribens et titione Tres MSS. Eri. Caucli. Duisburg. rectius scribuut assumta. Nam res simplex non assumitur . sed elocutio , sive , ut in Ersuri. legitur, oratio, quam rem simplicem circumscribimus , assumitur. In sol autem Erf. est oratione. Ita sequentibus aut Per ersione, rccepi ex Pith aut, quod in vulgatis desideratur.

Dedisse Pietate Pro Mestra Sic Pal. Pr. Et Sec. neque Miter Fabr. aut Ithii Snsiridit frequens id verbum aDua

432쪽

AD HERENNIUM LIB. IV

rimum fortuna valuit. Item: omnes invidiose eripuit tibi bene vivendi casus facultates. IIuiusmodi transiectio, quae rem non reddit obscuram, multum proderit ad continuationes, de quibus ante dictum est: in quibus Oportet verba, sicut a poetis, in quemdam extruere numerum, ut Persecte et perpolitissime possint esse

absoluine. 33. Superlatio est Oratio superans veritatem, alicuius nugendi, ininuendive causa. Haec sumitur Separatim,

aut cum comparatione. Separatim sic: Quod si concordiam retinebimus, imperii magnitudinem solis ortu

atque Occasu metiemur. Cum Comparatione, aut a

similitudine, aut a praestantia superlatio sumitur. A

M. Tvm nostra et supra nobis in Ed. Med. In. - Eripuis tibi. I id. pr.

Item , omnes inoidIose ) In Er . et Pith. non exstat item : in Lambitii ed. moti legitur inridisse. ID.

Bene Disendi eratisia servitates. Erstiri. Bene Diυendi eritisas Iamitates. ID. orter ὐerba, stetit a poetis . in quemdiam exstruere numerum Goillelmitis malebat eum Lambino, si eisia metiatim; et vero in Pal. see. et FAbr. erat: sint ad melictim qtiemdam exstructa num evum . qnod mali erim;

si modo quid venit muttinisum. GnvT. Mei non recedunt ab editis, nisi quod in Exsuri. legatiar sis pro stetit: hoe

modo: OPortet Doria sie a poetis in emisam eastruere numerum. Lamb. ed. Hel -Ha a uti ad. melistimquemdam exstructa numerum. Verissimam tamen inenseo lectionem esse

Palatini see. et Fabrietani. GRAEv. Vt perfecte et mmolitissime) Lamb. ed. Vt perfera at Perpolite. ID. Concordiam retinebimus 3 Libri publieali adiiciunt in ei, itate: quod exelusi , quod abesset Palati quart. sexto . item Br. ae Fab. Gavet. Beeto Ceuterus. Eius libris adstipulauiue Ers. et Duisti. GRAEv.

Solis ortu titque Oeeasti Dui b. Sotis ortu et measti. Non inepte Pith. Solis ortu ab Decristi. ID. Aul a praestantia stiperlatis Eis et margci Cratand. Aia a praeseritia superiatio. ID.

433쪽

RHETORICO RVM similitudine sic: Corpore niveum candorem, adspectu igneum ardorem adsequebatur. A Praestantia hoc modo: Cuius ore ferino melle dulcior profluebat. Eodem genere hoc est: Tantus erat in armis splendor, ut solis sulgor obscurior videretur. Intellectio est, quum res

tota parvo de parte cognoscitur, aut de toto pars. De parte totum sic intelligitur: Non illae te nuptiales tibiae eius matrimonii commonebant' Nam hic ominissa iactimonia nuptiarum, uno signo tibiarum intelligitur. De toto pars, ut si quis ei, qui vestitum aut ornatum sumtuosum ostentet, dicat: Ostentas mihi divitias, et locupletes copias iactas.

Ab uno plura intelliguntur, hoc modo: Poeno suit Hispanus auxilio fuit immanis ille Transalpinus: ita Italia quoque idem non nemo togatus sensit. A pluribus

a putis. Et mox quoque. ID. - CO Ore nil eum candorem . . Leid. teri. e. niseo c. ID. - Adspectia igneum ardorem. Debunt vo s. sec. ausPectu abest Leid. Pr. a m. pr. In Leid. teri. simpliciter niseis. ID. - E domgenere. Leid sec. Ed. Omn. Ex eod. gen. teri. EM. in g n. ID. - y stitum aut ornatiam. Voss. teri. Loid. teri. vestimentum. Leid. teri. ΟΡ- mentum. ID. Intelliguntur hos modo. Leid. Ree. qu. Voss. pr. hoc modo intelligentur. In tribus et Ed. Med. hoc modo praecedunt. M. Oma. Caret vecto. Forsan verius. ID. - Idem non nemo togatus aensit. NSS.CO Ore ni iam caruiorem Εrsuri. Gryore mMEum ardorem. ID. Curiis ora sermo Ersuri. Ciam Ore

Eodem genere. DuiAb. et Lamb. ed. Ex eodem genere est. ID. Obscurior inderetur Εrf. et Cauch. Obscurius Mideretur. ID.

Non illae te mytiales tibiae Quidam putant hic legendum nUtiales ledae. Sed quum in tribus codicibus

manus ripi. Memmianis, et in Nic tiano, et in caeteris reperiain scri

ptum tibiae, nihil censeo mutandum: et tamen tedae valde probarem, si quis liber vetus comprobaret. LAMB. Pith. Non illae nuptiales te tibiae: ia Pithoei libro magister interpretatur

tibiae cantilenae. ΙΙyinenaei et Fescennina carmina canebantur ad tibias.

Vid. Casp. Bartholiui de libiis vel erum lib. II, cap. 32. GRALV. Nam hic omnis sanctimonia Ers. Nam his omnis sanctimonia. ID. Ab uno ptaria intelliguntur, hoc mo- Ers. Ab uno Hura hoe mrado ira telliguntiar. Duish. Ab uno Plura intelliganttir hoc mcido. ID. Immanis ille Transul nus Pilli. Immanis et ille Transa*inus. ID.

434쪽

AD HERENNIUM LIB. IV

alium sic intelligitur: Atrox calamitas Pectora moerore pulsabat. Itaque anhelans ex imis pulmonibus praecura spiritus ducebatur. Nam in superioribus plui sesuispani, et Galli, et togati, hic unum pectus, et unus pulmo intolligitur, et erit illic deminutus num pruR stivitatis, hic adauctus gravitatis gratia. Abusio est, quae verbo simili et propinquo, pro certo et proprio abutitur, hoc modo: Vires hominis breves sunt, nutparva statura, aut longum in homine consilium, aut oratio magna, aut uti pauco sermone. Nam hic facile est intellectu, finitima verba rerum dissimilium, ratione abusionis esse traducta. 34. Translatio est, quum verbum in quamdam rem transfertur ex alia re, quod Propter similitudinem recte videtur posse transferri. Ea utimur rei ante oculos

435쪽

RHETORI CORVM ponendae causa, sic: Hic Italiam tumultus experge- fecit terrore subito. Brevitatis causa, sic: ne Cens adventus exercitus subito civitatem exstinxit. obscoeotia tis vitandae causa, sic: Cuius mater quotidianis nuptiis delectatur. Augendi causa, sic: Nullius moeror et calamitas istius explere inimicitias, et nefariam Saturare crudelitatem potuit. Minuendi causa, sic: M

gno se praedicat auxilio fuisse, quia paullulum in rebus di me illimis adspiravit. Ornandi causa, sic: Aliquando reipublicae rationes, quae malitia noeentium exaruerant, virtute optimatium reviruere. Translatio-

timuitias expers fecit errore stibito. Matilia noe litim examerant Inxv. Edd. Malitia nocentam exarmertint.

delectetur. ID. Exartierant, Diritate optimatiam Nullius moeror et eritimitas ) Ers rei imere ) Est a Pal. quart. et sexto . Nullius Mne fors et ealamitas. Cutich. neque recedit Br. quam quod is re- Ititis iniae, fors et Olamitas. Lam- Diruerunt. CnvT. Diib. quoque exa- hin. ed. litis tirtis ni ror et ea a- meriant, sed et idem res irescent. At mitas. Nargo Cratcind. Militis tir his Virttite optimialtim rein retine. Edd. Iumitas. ID. Viretite optimatam rei tres ni. In Er-Patillultim in res a distati mi, sui tensi hie est notatu digna traio- Liber manuferiptus habet Meillimia elio. Ille enim in illo est ordo i Dis pro dilaseiahmia: et iii videtur aptius fritimis adspirarit: graDandi eratisci

Aliquando reipublieae rationes ) Er. ctatur ornandi eutisa , sie : Aliquando

436쪽

AD HERENNIUM LIB. IUnem dicunt pudentem esse oportere, ut cum ratione in consimilem rem transeat, ne sine delectu temere et

cupide videatur in dissimilem transcurrisse. Permutatio est oratio, aliud verbis, aliud sententia demonstrans. Ea dividitur in tres partes, simili ludi

nem, Orgumentum, Contrarium. Per similitudinem sumitur, quum translationes, una, aut Plures, frequenter ponuntur a simplici ratione ductae, sic: Nam quum . canes languntur ossiciis luporum, cui praesidio pecua credemus ' Per argumentum tractatur, quum a persona, aut a loco, aut a re aliqua, simi

litudo, augendi aut minuendi causa, ducitur: ut si

raescent. In eneteris reolreserant. D. - aut plures. Duae voces primae absunt vos . D. Leid. sec. qu. atie una atii pl. Ed. Ned. II . A simpliei ratione d. Voss. pr. teri. Leid. see. Edd. pp. a simili. NM. O. Ed. Omn. Oriari ne. ID. - Cui praesidio erevin eredemus. Leid. pr. quorum pr. teri . quorum lam; qu. quo iam. Sed Voss. O. et Leid. see. Dum pr. Verissime, atque sic edd. Nea. et oran. praebent pecora Leid. pr. ter . per itita qu. pentivia vos s. see. In ea ieris peetiaria eum Edd. vett. An peetin ista vel risep ID. - Atit a loe . niae a ro. Bis deest praepositio NM. VI. aut ra M. Omn. vitie ab re Med. ID. Nimblicae rationes quae malitia ere. usque, quum translationes una aut Pliares frequenter ponuntur a simpliei

Aliud sententia demonstrans ErcAliud sententiis demonstrans. ID. Translationes tinia vitii Hiares Ire enter Pith. et Ers. Transtitiones Irequenter. ID.

oratione ductae. ID.

Pretiaria eredemtis) Legendum putant quidam metia credemtis , fieti m- aliae quia veteres. inquiunt, teste Nonio, dieehant metia et metida, et in singulari mora. ut genu . seu Pe- - , unde m viritis, a , tim ; ut res Pectiaria; ego nihil muto. Lam. Cia praesidio motia eredemus. Ita aperte

Pal. quartus, nisi quod is adhuc quo Praesidio ; sexta habet metitia i reliqui pectiaria . ut vulgata; scripsi etiam Iung- r. fide quarti et primi; nam

sextiis fungerentur . Britil.frigentur. non . ut editi prius Itingantur. GBur. NSS. nostri pectivi qtioque tuentrir,

nam Eriari. et quidam NSS. alii iotio nam praesidio m a credemtis. Αl. quo praesidio metia eredemtis. Al. i nam praesidis pecuaria credemtis. Gaa Eva

437쪽

quis Drusum, Gracchum, nitorem obsoletum dicas. Ex contrario ducitur sic; ut si quis hominem prodigum, et luxuriosum illudens, parcum et diligentem appellet. Et in hoo postremo , quod ex Contrario sumi lur, et in illo primo, quod a similitudine ducitur, pertranslationem argumento poterimus uti. Per similitudinem, sic: Quid ait hic rex, atque Agamemnon noster, sive, ut crudelitas est, Potius Atreus y Ex contra-

Nitorem Maoletum. Si e Leid. pr. a m. pr. Sed corr. numitorem, ut est in reliquis, vel mi itoremqιιe cum V s. pr. teri. Leida see. Ed. Med. l D. - Inlu,lena. Deest Leid. qu. impti sentemque Leid. tert. ln. - Diti nonrem potior. MM. iv et M. Med. d. appetias aer. ID. - Θω iste hie res. Voss. O. q. agit h. r. ID. - Siae ut erudelitos est. Exsulat iae Vt, si quis Drusum , GraecMm . litimitorem ete. Adr. Turnetitia lib. XX, cap. 25 Adversis legendum ceu-set : Vι si Mis D sum. Graechiam . Munitorem a Mantelum dierit. Ego sie: ut si quis Drusum. Flamitoremossole iam diear. Nam vocem Grae-

bitror. Lamis. Repraesentavi quod repereram in Pal. quarto, restabatque item in Brutteriensi ; quippe Pal.it. sext. mitorem e nitor obsolema dieitur. qui madmodum me honesta turpitudo pro bima ea a mori apud P. Syrum. I tiruetitis lib. XX, p. as, legendum eredidit, munitoremque obsoletum irecepta lectio Numitorem obsolettim. Gavi. Ersuri. et al. HSS. D sum.

mitorem de homine seditioso dictum necipio ex eo, quod Numitor eam suo nepote eoortus in Amulium . regno ipsum exturbavit. Ego tamen hie quoque imitiis veterea libros Mentu legendiam erodiderim si qui, Drtis . Gracchum , m tinitoremquc obsoletum dieat. Nam Graeel, iam eonis sint. tit Plularetius in eius vita seritii .e viarum iuuitione plebis Romanaegrntiam omeritum fuisse i ita Turne-hus : sed cur Gracchus aut Drusiis dientur nitor otio emat eausam ratillam video. Nihil etiam liue saeit hones arti imao Publii. Est locus perditis,imus , qui sine ope melioris codieis . quam adhue visus est a doetis, non ΡΟ-lest corrigi. et explicati. Pith. in unci NS. invenit: Innitorem e sis le--m ; in alio minitorem Ois Ieriam. Aduli utrique Mes. ad seriptum Di so sed primo alia manu , in m foetidum sistit Miserum. GR Ev. Oh ril tum diear In Ers. non est diras ID. Gaetirinatim uti ima Ets. Lu-riostim imprudens. ID. Par m et dis gentem anteuo ) Εrs. retim et Abligentem apro lasse . ID.

id ait hie Reae ris. Quid tigia

438쪽

ΛD HERENNIUM LIB. IV

rio, si quem impium, qui patrem verberaverit, Ae

neam vocemus: intemperantem et adulterum, Hippi lytum nominemus. Haec sunt sere, quae dicenda videbantur de verborum exornationibus. Nunc res ipsa monet, ut deinceps ad sententiarum exornationes transeamus .

35. Distributio est, quum in plures res, aut PerSΟ-nas certas negotia quaedam dispertiuntur, hoc modo: Qui vestrum, iudices, nomen senatus diligit, hunc oderit necesse est; petulantissime enim semper iste OP- Pugnavit senatum. Qui equestrem locum splendidissimum cupit esse in civitate, is oportet istum maximas

a Voss. sec. credulitas Leid. Pr. qu. Voss. sec. ID. - Vt si quem --

ρium. Sie MM. O. et Ed. Med. sic ut si q. ΜM. II vulgo ut deest; si

est, Atreus. Cratand. ed. Sisee, in crudelis est, politis Atreus. ID. Si quem imρium , qui Patrem Verbera, erit Erf. et Dii isti. Si quempiam sui Patrem MerberaMit. Pith. Aut si quem imium , qui Patrom Verberas e rit. Cauch. Atit si quem imPium , Di

Patrem verberarit. In Duish. est etia in Derbo Mit. Id. Iut Perantem et adulterum Er-suri. Item intemperantem et adulte

rum. ID.

Haec sunt fere Pith. Haec sunt

est iste. ID. Is oportet istum maximas Poenas dein se Melit Vox Delit non est in Pal. quarto aut sexto, mutatqNe πυπ-tet in ortet; neque secus Bruti. forsan melius. GavT. Ers. ἔν OPortet titoPtet isitim maximas Immas dedisse, ne iete; non mDic : ni. NSS. Is o Iste istum maximas Poenias dedissc. G E. V.

439쪽

RHETORICORUM poenas dedisse velit, ne iste sua turpitudine ordini honestissimo maculae atque dedecori sit. Qui parentes habetis, ostendite istius supplicio, vohis homines impios non placere. Quibus liberi sunt, statuite exemplum , quantae poenae in civitate sint hominibus huiusmodi comparatae. Item: Senatus Oiscium est, consilio civitatem iuvare. Magistratus Ossicium est, Opera et diligentia consequi voluntatem senatus. Populi om-cium est, res optimas, et homines idoneos maxime suis sententiis eligere et probare. Accusatoris Ossicium est, inferre crimina. Defensoris, diluere et propulsare. Testis est, dicere, quae sciat, aut audierit. Quaesitoris QSt, unumquemque horum in Ossicio suo continere. Quare, L. Cassi, si testem, Praeterquam quod sciat,

Leid. qu. ID. - Dedisse et elit. Leid. tert. qu. carent τω Melit. In qti. maxime paene. ID. - Qtintis liberi atine. statuite. Leid. pr. teri. qu. q. libertas eonstat. Mitae; pro statuite in Voss. sec. ire. ID. - Homi-mbtis huiusmodi eo . Drave omni honus mutavit. quod inveni in IISS. O. et M. I Ied. h. istiusmod7. tu. - era et dilig. eons. Leid. teri. Ed. Omn. vere; qu. honore. ID. - Suis sententiis eligere. M . o. et d. py. s. a. diligere , vel deligere. Vere. ID. - Testis est diaere. quae sciat. Deest verbum aul,stantivum Voss. see. tert. Leid. pr. teri. qu. selerit in solis Voss. teri. Leid. qu. seiae recte iam expressum fuit in Edd. Med. Omn. In. - ooeio suo eontinere. Non agnosciti rri stio a Leid. qu. In. - L. Cassi. Leid. qu. in causis. OvD. Quare,

Qui parentes habetis Erlart. Qui

parentis habetis. ID. Impios non Ha re ) Εrs. Impios non pia re. ID. Atia liberi stiri. statalla exem inplum Ets. Qui a laerum consta Mitiae exemplum. ID. In eisitate sint hominibus huiusni di Εrsuit. Sint in tacitate hominabus istiusmodi. In Cauch. quoque IIS. et ea. Lambin . est istiusmodi. GRAEv. Se initis oscium est Er . SenarusHι ωktam. ID Mogistratus mstatim est Ers. Magistratias est os itim. ID. era et diligentia eonae i) Dui hurg. Honore et diligentιia conseqtii.ID. Idoneos maxime ) Lamb. ed. M sune idoneos. ID. Sententiis eligere risisti. Pith. et margo Cralande. Sententiis diligere Cauch. Sententiis deligere. ID. Defensoris , diluere Duisti. Definissoris est . diluere. ID. Testis est diaere ) Ers et Duia. T aris direre. ID. Quae scierit aut audierit a moaeiat ; tit est in omnibus scriptis Cnos. Ers. Pith. et alii IISS. Otiis seiat . atit audierit. Vulgati: Quae selerit, aut auAierit. GRAxv. In ofeio suo eontinere Ers. In osseao eontinere. ID. Quar e , L. Cass. . si tesι Ers.

440쪽

aut audierit, argumentari, et coniectura prosequi patieris; ius accusatoris cuin iure testimonii commisce bis, testis improbi cupiditatem confirmabis, reo duplicem defensionem parabis. Est haec e X Ornatio copiosa; comprehendit enim brevi multa, et suum cuique tria buens officium, separatim res dividit plures. 36. Licentia est, quum apud eOS, qu OS aut vereri, aut metuere debemus, tamen aliquid pro iure nostro dicimus, quod eos minime offendat, aut quos ii diligunt, quum in aliquo errato vere reprehendi posse videantur, hoe modo: Miramini, Quirites, quod ab om-Luet. Cassi. In quibusdam manu scriptis Qua re L. enusia corrupte te .gitur ; ex quo Lati,hin. in eatisis est icit: nomine tamen non abiecto quod inansit in impressis, et manu scriptis aliis. Nam in Leonieetii editione integra lectio tota extat Quare, L. Cassi, si in enusia ete. quo nodo exeudi euravimus. Bn. - Quod seiat aut aiadierit. Leid. sec. scierit. OvD. - Prosequi patiaria. Leid. tert. consequi; see. qu. ed. omu patiaris. ID. - Ee stium cuiqua ete. separatim. Deest eoptata voss. see. lert. Leis. ter L qu. unicuique EA. Med. et sepia lim oss. sec. Leid. r. ieri. qu. Ed. Med. svarae et V Oss. pr. teri. Leid. sec. et separat et d. Omn. u. 36. Quod eos minime ossendat. Dtiae ultimae vores exsulant a Voss.sec. Leid. pr. tert. qu. in quo est quo a m. s. uti dant Leid. pr. tert. Voss. see. OvD. - Quum in aliquo errato Dare reprehendi posse vi are eritissi si restem. Pithoeus o laverat. Primum scriptum erat, tali liber ex sus habet; deinde emend tum est lege Cassii; adnotatum in margine al. legi Legi risia. Alterum exemplar habet: Quare si me testem. IDEM

paratim res ete. Est a Pall. iisdem et Br. quibus aecessit et Pal. quintus; hactenus impressi se rat et res ete. GavT. Firmant Ers. Pith. Duisb. margo Cratandri. In Erlartensi est etiam uni t e. G Ev.

Separatim res dioidit plures Edd.

Separni et res uiridi . Diiisb. D I paratim diridit plures. Lambin. ed. Sem lati, et in res diridit plures. ID. Θω eos minime ostendat, avi quos ii diligunt, quum in aliquo errato D re reprehendi posse Mideantur Caueh. Quod eos, aut quos ii diligunt aliquod

in errato Mere reprehendere Mideantur.

Duneta supposita in vocibus quod et aliquod notant ultimam literam esse delendam.' Erstitiensis consentit vulgatis , nisi quod in his quum in aliquo errato , qtitim in illo non reperitur. Non inepte Catichianus, et Duist. Aut qtios ii diligunt nil o in

errore Mere reprehendere Mideamur.

Sed in Duisb. adii eii ut cram in Cauchiano praetermissum. Glla E .

SEARCH

MENU NAVIGATION