장음표시 사용
121쪽
AGRICOLA. 109hominis, venia opus fuit quam non petis Sem, ni curSaturus tam Saeva et infesta virtutibus tempora. 2. Legimus, cum Aruleno Rustico Paetus Thrasea, Herennio Senecioni Priscus Helvidius laudati essent, capitale fuisse neque in ipsos modo auctores, sed in libros quoque eorum saevitum, delegato triumviris ministerio, Ut monimenta clarissimorum ingeniorum in comitio ac foro urerentur. Scilicet illo igne vocem populi Romani, et libertatem senatus, et conscientiam generis humani aboleri arbitrabantur, expulsis insuper Sapientiae profe8Soribus; atque omni bona arte in exsilium acta, ne quid
Curstiturus. Sic Edd. Put. Beroald Alc. At Rhenanti e Conjectura dedit incursuturus. Antiquum restit ait Pici lena quod Verum puto Cursare dixit aman Sfrequentativa et Simplicia verba Scriptor pro ectirrere ut Etiam poetae currere dicunt pro decurrere. Virg. n. 3, 10 i. a S uπὶ-
que cava tria be currimus Pylior.
Vide He in s. ad vj d. r. 5 7, 26. Atque, ut Ovid. Saepe describente dicit currere, ingeniumque scribentis navem appellat allegi trice, ut in Fastis 1, 4. 4, 18 Sic ac dicit se
curSare, de tirrere tempora, Cum
scribit res talibus emporibUS gestas sic te decursum tempori3, quanquam ii Sen SH, dixit ad Hom. 3, 2. Atque et inmdecurrere de Scribente et explicante aliquid Or i, S.' Em. Valerius hucus 4, OB si undique in omnes Prospiciunt cursantque vias. ne Ana. 13, 37. incursare avia Armeniae.
L imus. Immo viderat Tata, tripi, te Statiar c. 45. Sed edicta quoque, quibus dimnatis uerant, Scripta, quibus laudati, legerat. Praeter haec non tam ad Scriptorem, quam ad lectore pertinent. V Brotier. Tucit.
passage in Dio 2 p. 765. excellenti illustrates the fac here referre toQ- me Domitian putri deati Rusti
diei philosophy, and ad gi ven
Thrasea the appellation ofΗoly an Herennius Senecio, be cause, although e lived many ear after Servin the Ostice of Quaestor, e solici ted n Other post, an ob cause heli ad rit tela the Lis os Helvidius Priscus With les a curacy, Suetonius, in his Lye of Domitian s. o. SayS:- me putto deuth unius Rusticus, be- cause he had publi hed the Paneg Vric o Paetus Thrasea and Helvidius Priscus, and ad si leuthem mos holy persons and nihil occasion ne expelled ali ho Philosopner frona the cit an di rom Italy. Arulentis Rusticus wa a Stoic on hici accounthe wa contumelio usi called by M. Regulus 'herupe of the Stoics, mari ed illi the Vitellian scar. Plin. p. 1, 5. Thra-Sea, lica hillei diei O, i particulari recordei in Tacitus 'sAnnals k. 16.' Dr. Ait in isto mirotier. Supientiae IrmeSsoribus.
122쪽
usquam honestum occurreret. Dedimus profecto grande patientiae documentum et sicut vetus aetas vidit, quid ultimum in libertate esset ita nos quid in servitute, adempto per inquisitiones et loquendi audiendique commercio. Memoriam quoque ipsam cum voce perdidisSemus, Si tam in nostra potestate esset oblivisci, quam
S. Nunc demum redit animus et quanquam, primo statirm beatissimi saeculi ortu Nerva Caesar re olim dissociabiles miscuerit, principatum ac libertatem, augeatque quotidie felicitatem imperii Nerva Trajanu8, nec Spem mod ac votum securitas publica, sed ipsius voti fiduciam, ac robur adsumpserit natura tamen infirmitatis
humanae, tardiora Sunt remedia, quam mala; et Ut Orpora lente augescunt, cito exstinguuntur, sic ingenia tudiaque oppresseris facilius, quam revocaveris. Subit quippe etiam ipsius inertiae dulcedo et invisa primo desidia, postremo amatur. Quid si, per quindecim annos,' grande mortalis aevi spatium, multi fortuitis casibus, promptissimus quisque saevitia Principis interciderunt ρPauci, et, ut ita dixerim, non modo aliorum, Sed etiam nostri superStites sumus exemptis e media vita tot annis, quibus juvenes ad senectutem, Senes prope ad ipso eXactae aetatis terminos per Silentium VenimuM: non tamen pigebit, vel incondita ac rudi voce, memoriam prioris servitutiS, ac testimonium praesentium bonorum composuisse. Hic
Philosophis omnibus, quus in Scribebatur, Olim Spem tan- Urbe Italioque submovit momi tiam ac votum X primebni DNn Ctianus, ut dictum est Supra vero Nerva Principe, adoptato- Beatissimi foeculi. Beatissi que Trajano, habet ipsius votimum quidem Xortum est sae fiduciam ac robur ' Brotier. culum, cum JOS Domitiani Per quindecim annos. Mui- tempora ejusque acti rescissis, bus imperavit Domitianus V A. M. C. 849 imperare coe Brotier. pit Nerva, cujus virtutes Traja Composuine. Tunc enimmis, Hadriania S, et uterque An non modo Historiarum Annalium-toninus aemulati sunt Bro ques libros memoriam ' prioristier. Servitutis, sed et Nervae r ani- Securitos publica. SECU que rego te Stimoni iam prae Sen-RITAS PUBLICA, quae et ore lium bonorum, scribere meditn- hominum Terebatur, et muniis batur Tac.' Brotier.
123쪽
AGRICOLA. 111 interim liber honori Agricolae, soceri mei, de StinatuS, professione pietatis aut laudatus erit, aut X cu Salu S.
. naeus Iulius Agricola, veteri et illustri Foroiulien-Sium Colonia ortus, utrumque avum procuratorem se Sarum habuit quae equestris nobilitas est pater Iulius Graecinus senatorii ordinis, studio eloquentlae Sapientiaeque Πο- tus, iisque virtutibus iram Caii Caesaris meritus. Namque Μarcum Silanum accusare jussus, et, quia abnuerat, interfectus est. Mater Iulia Procilla fuit, rarae castitati SQ in hujus sinu indulgentiaque educatus, per omnem honestarum artium cultum pueritiam adolescentiamque transegit Arcebat eum ab illecebris peccantium, praeter ipsius bonam integramque naturam, quod statim parvulu Sedem ac magistram studiorum assiliam habuerit, locum Graeca comitate et provinciali parcimonia istum, a Cbene compositum. emoria teneo, Solitum pSum narrare, Se in prima juventa studium philosophiae acrius,
ultra quam concessum Romano ac Senatori, hausisse, ni prudentia matris incensum ac flagrantem animum coercuisset:' scilicet sublime et erectum ingenium, pulchritudinem ac Speciem excelsae magnaeque gloriae Vehementius, quam caute, appetebat mox mitigavit ratio et aeta S retinuitque, quod est dissicillimum, ex sapientia modum. 5. Prima castrorum rudimenta in Britannia Suetonio Paullino diligenti ac moderato duci, adprobavit electus,
Gracinus, te Ste Seneca p. 29. Quinquennalis perpetuus. Incer-τir egregius Idem de Lenes. 2, tum tamen utrum ad Jul Gra 21.:-Si eaeemplo magni animiis cinum, Agricolae patrem, perti-pus est, utamur Grincini Iulii, iri eat.' Brotier. egregii, quem Cuius Caesar occidit In hujus sinu indulgentiά- ob hoc unuvi, quod melior ir erui, que De lac Optima institu- quam esse quemquam tyranno ione vide Dial de Ortit. 28. Verpediret Ejus volumina te Brotier. Vineis laudant Colum. I, 1. Plin. Er sopientiί modum. Sum - 14, 2. 16,qq. Unium Buthro mae et perfectae sapientiae St, tiorum, nunc Buti into, in Epiro, vel in ipsa sapientia retinere protulit Cl. Pellerin, Recuei de modum Quanto meliora iant,
Imda ille de euples et de Villes, quae appetimus, tanto dissicili 0r
124쪽
C. CORNELII TACITI quem contubernio aestimaret. Nec Agricola licenter, more juvenum, qui militiam in lasciviam vertunt, neque
Segniter, ad voluptates et commeatus, titulum tribunatu S
et In SCItiam retulit sed noscere provinciam, o Sci Xer
citui, discere a peritis, sequi optimos, nihil appetere ja
ctatione, nihil ob formidinem recusare, simulque et anxius et intentu agere. Non sane alias exercitatior, magisque in ambiguo Britannia fuit trucidati veterani, incensae coloniae, intersepti exercitus tum de salute, o de viactoria certavere. Quae cuncta etsi consiliis ductuque alterius agebantur, ac Summa rerum, et reciperatae proVinciae gloria in ducem cessit artem et usum et stimulo addidere juveni intravitque animum militaris gloriae cupido, ingrata temporibus, quibus sinistra erga eminente interpretatio, nec minus periculum ex magna fama, quam X
6. Hinc ad capessendos magistratus in Urbem digressus, Domitiam Decidianam, splendidis natalibus Ortam, sibi junxit idque matrimonium ad majora nitenti decus
Contubernio Optimae spei juvenes a ducibus in contubernium adsumti; sic ferme apud nos Aides de Camp. Jul Caesar stipendia prima in Asia fecit,
Marci Thermi proetoris contubernio, Suet in Iul. Caes. II. V lOtier. Pro illo habitus reser ad consuetudinem et convictum vitae quotidianae, aut militiae contubernium erat moris, ut nobiles adolescentes tirocinium agerent apud aliquem e praecipuis amicorum sed Jadrianus praeter Ceterorum morem in contubernio Trajani permansit etiam ανδρωθείς Dionis abbre
συνδι ητατον I. a Saul, Bist. Aug. Scrr. p. 9. Commentus. Hune et imperile Box h. explicat per X- cursiones inlitum Tromiscuas et non nece S SariaS; nam commeatus nihil est aliud, quam Venia et jus absentiae a Signi con
cunque. Sic et Nisi. 1, 46. Pars manipuli sparsa per commeatus ' An n. 15, 1 O. Quintam legionem procul habebat, reliquas promiscuis militum commentibus in firmaverat Liv. 3, 46. 33, 29. Vellei. 2, 11. Donat ad Ter Hecyram , 2, 100. Commeatus est ea aliqua commoratione temporalis obscessus Cic. in Verr. 5, 43. Qui propter graTem Orbum culorum tum non cuigarit, et jussu ejus, qui potest item habuit, cum commeatu Syracusis remanserit. Veget et lege constitutione S-que Romanae passim Gron. Temporibus. Qualia tunc erant Neronis tempora. ' sotier.
125쪽
ac robur fuit vixeruntque mira concordia, per mutuam Caritatem, et invicem se anteponendo, nisi quod in bona uxore tanto major laus, quant in mala plus culpae est. Sor quaesturae provinciam Asiam, proconsulem Salvium Titianum dedit; quorum neutro corruptuS Si quanquam et provincia dives, ac parata peccantibuS, et proconSul, in omnem aviditatem pronus, quantalibet facilitate redempturus esset mutuam dissimulationem mali. Auctus est ibi filia, in subsidium simul et solatium : nam filium, ante sublatum, ' brevi amisit. Mox inter quaesturam, ac tribunatum plebis, atque etiam ipsum tribunassi annum quiete et otio transit, gnarus sub Nerone temporum, quibus inertia pro sapientia fuit. Idem praeturae tenor, et silentium nec enim jurisdictio obvenerat. Ludos, et inania honoris, modo rationis atque abundantiae duxit, uti longe a luxuria, ita famae propior. Tum electus a Galba ad dona templorum recognoscenda, diligentissima conquisitione fecit, ne cujus alterius sacrilegium respublica, quam Neronis SenSis Set. . Sequens annus gravi vulnere animum domumque
ejus adflixit: nam classis Othoniana, licenter vaga, dum Intemelios, Liguris pars est, hostiliter populatur, matrem Agricolae in pretediis suis interfecit: taediaque ipsa, et magnam patrimonii partem, diripuit, quae causa caedis fuerat. Igitur ad sollemnia pietatis profectu Agricola, nuntio affectati a Vespasiano imperii deprehensus, ac Statim in partes transgressus est. Initia principatii 8, ac statum Urbis Mucianus regebat, admodum juvene Domitiano, et e paterna fortuna tantum licentiam usurpante.
Is missum ad delectus agendos Agricolam, integreque
ac Strenue Versatum, vicesinas legioni tarde ad sacramentum transgressae I eposuit, rubi decessori seditiose
Tonto for laus. Iis ma- Sublatum Ante 'uς Xime Saeculis, quibus profligati tum dubiatumque e terra. in Sunt mores, et sceminis quaevis qua nuda nudi infante Romani, audere licet, in bona uxore an recens nati, deponebantur, Plin. to major laus, quanto in mala uri in Proes n. a. Suet. Aug. plus culpae est.' Brotier. Brotier.
126쪽
agere narrabatur: quippe legatis quoque consularibus nimia ac formidolosa erat. Nec legatus pretetorius ad cohibendum potens, incertum suo an militum ingenio
ita Successor imul et ultor electus, rarissima moderatione
maluit videri invenisse bonos, quam feci SSe. 8. Praeerat tunc Britanniae Vettius Bolanus, placidius, quam feroci provincia dignum est temperavit
Agricola vim suam, ardoremque compe Scuit, ne incre-
Sceret; peritus obsequi, eruditusque utilia honestis miscere. Brevi deinde Britannia consularem Petilium Cerialem accepit. Habuerunt virtutes spatium exemplorum.' Sed primo Cerialis labores modo et discriminarimo et gloriam communicabat saepe parti exercitus inexperimentum, aliquando majoribus copiis e eventu praefecit nec Agricola umquam in suam famam gesti eX-sultavit ad auctorem et ducem, ut minister, fortunam referebat ita virtute in obsequendo, verecundia in prie dicando, extra invidiam, nec extra gloriam erat.
9. Revertentem ab legatione legioni, divus Vespasi
ber reip. Liv. 3 9 Marime in consulares imperium. tanquam nimium, nec tolerabile libera civitati, invehebatur ac mist. 3, 52. Quippe nimius jam Antonius V 4, 23, 4. r eroces in illo, et rebus secundis nimii. Quam elegantissimam loquendi rationem copiose illustrarunt Interprr. ad Liv. 6, 11 et quos laudat Burna. ad h. l. Nimitis cum dativo etiam
jungit Sil. 15 708. gelido nunc sumine soles Frangebat nimios pecori.' Rufink ad Veli. laterc. 2, 32 Nimius homo, qui
decernendis essem nimius et tanquam prodigus Sallu St. r. p. Arusian Mes , Post ubis cia
nimius. Vel l. l. c. Nimium jum
liber reip. h. e. Onerosum, gravena, impotentem, Flor. 3, 15. Jam nimius et potens altero trιbunatu Horat. Od. 2, 12, 5. Nec silvos Lapithas, et nimium mero Hylaeum V orcellin. Leae. totius Latin. titium exemplorum. Hac tenus in brevi tribunatu militum, in tribunatu plebis et prae- turn muneribus annui quiete et otio transigendis, vix tu erat virtutibus locus certe non fuit Spatium exemplorum. At tam
Agrinula per quadriennium legatus fuit legionis vicesimae, habuit spatium depromendi
virtute Sua in Xemplum praesentis petati et post futurpe, ut recie X p. illustr. Huetius. VBrolier.
127쪽
AGRICOLA. 115 anus inter patricios adscivit, ac deinde provinciae Aquitaniae praeposuit, splendidae in primis dignitatis, administratione ac spe consulath 8, cui destinarat. Credunt plerique militaribus ingeniis subtilitatem deesse, quia castrensis urisdictio secura et obtusior, ac plura manu agens, calliditatem fori non exerceat. Agricola naturali
prudentia, quamvis inter togatos, facile iusteque agebat;
jam ero tempora curarum remissionumque divisa , ubi conventus ac judicia poscerent, gravi8, intentu S, Severu S, et Saepius misericors; ubi ossicio satisfactum, nulla ultra potestatis personari tristitiam, et arrogantiam,' et avaritiam exuerat; nec illi, quod est rarissimum, aut facilitas auctoritatem, aut severitas amorem deminuit. Ιntegritatem atque abstinentiam in tanto viro referre injuria virtutum fuerit. Ne famam quidem, cui etiam saepe boni
indulgent, ostentanda virtute, aut per artem quaeSivit :procul ab aemulatione adversus collegas, procul a contentione adversus procuratores et vincere inglorium, et
alteri sordidum arbitrabatur. minus triennium in ea
Secura et obtusιor. Quia maxime cavebant leges Roma- paucis et perspicuis legibus uti nae, ut patet ex D est L. I. tur, fori ambagibus minime in Tit. 18 de ossicio praesidis Leg. tricata.' Br. 19. ex Callistrato :- Observan- Tristitiam, et arrogantiam dum est jus reddenti, ut in ade- Tristitia, arrogantia, avaritia, nil quidem facilem se prae- quandoque vitia praesidibus ju beat, sed contern ni non patiadicibusque solita Tristitiam tur unde mandatis adjicitur, ne affert morositas arrogantiam praesides provinciarum in ulteri- potesta S avaritiam cupiditas, rem familiaritatem provinci-
vel ipsa corrumpentium arS. ales admittant: nam X OnVer-
Quae adverSu vitia Sapientis satione aequali contemtio di- Si me cautum legibus Romanis, nitatis nascitur Summatim ita ut videro est in Digest L. I. Tit jus reddi debet, ut auctoritatem 16 de ossicio proconsulis et te dignitatis ingenio suo augeat Vgati Agricolam ver ita Om Br. mendat Tacitus, ut ne ipsa qui Alteri sordidum inceredem justitiae Species, quam a collegas, vicinarum nempe prU- pictoribus radumbratam laudat vinciarum rectores. in glorium, Gellius, Io, A. si di pulchrior.' a procuratoribus alteri sordidum B r. arbitrabatur.' r.
128쪽
116 C. CORNELII TACITI legatione detentus, ac statim ad Spem consulatsi revo- Catus St, comitante opinione Britanniam ei provinciam dari nullis in hoc suis sermonibus, sed quia par videbatur. Haud semper errat fama, aliquando et eligit. Con
sul egregiae tum spei filiam juveni mihi despondit, ac
post ConSulatum collocavit, et Statim Britanniae praepositus est, adjecto pontificatsi sacerdotio. 10. Britanniae situm populosque, multis scriptoribus memoratos, non in Comparationem curae ingeniive referam Sed quia tum primum perdomita est itaqu equae priore nondum comperta, eloquentia percoluere, rerum fide tradentur Britannia, insularum, qua Romana notitia complectitur, maxima, spatio ac coelo in Orientem
Germaniae in Occidentem Hispaniae obtenditur mallis inmeridiem etiam inspicitur : Septemtrionalia ejus, nullis
contra terriS, vasto atque aperto mari pulsantur. Ormam totius Britanniae Livius veterum, Fabius Rusticu recentium, eloquentissimi auctores, oblongae Scutulae vel bipenni adsimulavere: et est ea facies citra Caledoniam, unde et in universum fama Si tranSgre SSa Sed immensum et enorme spatium procurrentium X tremo jam littore terrarum, velut in cuneum tenuatur. Hanc oram novissimi maris tunc primum Romana clasSis Circumvecta, insulam esse Britanniam adfirmavit, ac
simul incognitas ad id tempus insulas, quas Orcadas Vocant, invenit, domuitque dispecta est et Thule, quam
λ Dispecta est et Thule. Cleomede Says, that at thecisland Thule, here the say the Philosopher, Pythea O Marseilles, was, it is reported that the Summer tropicli is intiret abovethei origora, and that to the inhabitant there, the Same Sthei arctic circle. Where Thule lay, is no agreed among authors Virgil, in complimenti Augustus Caesar, Slis imamong the particular relatingio his eavent condition, An
Deus immensi venias maris, ac tua
Nautae Numina sola colanis tibi serviat ultima Thule: by the term ultima Thule, it Seem asis this a the farthes par of the nown ortu estwar in the Augusta age. et heglobe e rectisse accordin tot he circumstances jus relat Edfrom Cleomedes, and et the Summer tropic be ad thel'Olar circle, accordin to the doctrine of the ancients it ill
129쪽
AGRICOLA. 1i7 hactenus nix et hiems abdebat: sed mare pigrum et grave remigantibus perhibent ne ventis quidem perinde
attolli credo quod rariores terri monte Sque, caUS a Cmateria tempestatum, et profunda moles continui maris
tardius impellitur. Naturam Oceani atque e StUS neque quaerere hujus operis est, ac multi retulere : unum addiderim, nusquam latiis dominari mare, multum fluminum huc atque illuc ferre, nec littore tenus accre Scere aut re Sorberi, sed influere penitus atque ambire, et jugis etiam ac montibus inseri velut in suo. II. Ceterum, Britanniam qui mortales initio coluerint, indigente an advecti, ut inter barbaroS, parum compertum. Habitus corporum varii atque e eo argumenta : namque rutilae Caledoniam habitantium comae, magni artus, Germanicam originem adseverant. Silurum colorati vultus, et torti plerumque crine S, et O- Sita contra Hispania, beros vetere trajeci SSe, easque
Sede occupasse fidem faciunt proximi Gallis, et similes
30 min. o norit latitude, and been o reat a 6 deg. 30 there re a probat lyra celand . min.' G. Costard 's istor of This is sa id pon observation Astrono J. 16. that the Thule of the ancients Tardius impellitur. in far was an fland but Strabo Says a Sthe mean in of this passage p. 175. that 3theas ni callei canae lucidat ed, it ould ap- Thule the most orther of ear a is the fit si circumnavit heiritisti paris ruit ho ut men gator O Britain, O en hanc et ioning hether it was a nos the de of heir anger aridland o not. I this e true, hard ships, ad represented thethen Thule manliave only been orthern ea a in suci, athera Orther extremit of Scot thic Lened hal soli state, thalland Nei ther ille observations the ars could carcet be
tions of them deli vere With a ther chooses t explain iis stag- preci senes to e dependeri n. nant conditi On frona the want The refractions in ortheria os in iis, and the disticuli of
130쪽
m C. CORNELII TACITI Sunt: Seu durante originis vi seu procurrentibus in diversa terris, positio coeli corporibus habitum dedit:
in universum tamen aestimanti, Gallos vicinum Solum Occupasse, credibile est. Eorum sacra deprehendas, Superstitionum persuasione Sermo haud multum diversus in deposcendis periculis eadem audaciari et, ubi advenere, in detrectandis eadem formido plus tamen ferociae Britanni praeferunt, ut quo nondum longa pax emollierit nam Gallos quoque in bellis floruisse accepimus mox Segnitia cum otio intravit, amissa virtute pariter ac libertate : quod Britannorum olim victis evenit: ceteri manent, quales Galli fuerunt. ὶ 2. In pedite robur quaedam nationes et curru proeliantur honestior auriga, clientes propugnant olim regibus parebant, nunc per principes factionibus et tudiis trahuntur nec aliud adversiis validissimas genteSPr nobis utilius, quam quod in commune non OnSulunt. Rarus duabus tribusve civitatibus, ad propulSandum commune periculum conventus ita, dum singuli pugnant, universi vincuntur. Coelum crebris imbribus ac nebulis Redum asperitas frigorum abest. Dierum spatia ultra
nostri orbis mensuram I nox clara, et extrema Britanniae parte brevis, ut finem atque initium lucis exiguo
discrimine internoscas. Quod si nubes non ossiciant, aspici per noctem Solis fulgorem, nec Occidere et X- Surgere, Sed transire' adfirmant : Scilicet extrema et planx terrarum, humili imbra non erigunt tene-
Nostri orbis mensuram. Sic adfirmabant.' ir. quoque Plin. 2, 75. longissimus trema et plana terrarum. dies in Italia hornrtim quinde Haec ex Tacito descripsit Eu-cim in Britannia septemdecim, menius in Panegyrico Constan-- eslata luesti e locus.' r. lini, cap. i. Vide Te Stimonia remis Certe Solstitio in Veterum. Sed errat Tacitus,eXtrema Britanniae parte, ubi iam rationem crepusculi in polus elevatur gradibus 5Oὲ nox Britannia repetit ex eo, quod clara est et brevissima, ita ut Britannia Sit X trema terrarum Vel per noctem aspiciatur Solis ac planx quae proin cle humilem fulgor. Unde Solem, non Oc umbram, non ero tenebrascidere et exsurgere, Sed transire erigat: inde nox cadit infra