장음표시 사용
21쪽
se plum S. Ioannis Baptistae Florentiae sine mitera io,, eapite. Triennio vero post mortem Lyrani, nempe anno I 343. in pariete exteriori Turris Pot statis Florentiae , Thomae pictoris , cognomento Ioctini , penicillo depictus est Uux Athenarum Gualterius, patriae nostrae Tyrannus, una cum asseesis, Capite mitra chartacea circumdato, eaque ad maiorem ignominiam solito altiore , in qua scriptum erat, Baldinuccio teste . Avaro. Traditore. e pol C deIe.
Glamat non tenne sus Stato Ilauro. Item Bonaecursus Lapi Ioannis , qui anno 1388. cretiora Communis Florentiae consilia inimico revelaverat , in pariete exteriori domus Executoris capite item mitra cireumdato, de causa ipsius scripta, depictus est, nemper Superbo. Avaro . Traditor. Bugiaris, Lushurioso. Ingrato, e plen d' inganni Son Buonaecorso di Lapo Giovanni. Hinc factum est, opinor , quod a pluribus recen tioribus Pictoribus chartaceus titulus supra Iesu Christi caput expressus sit , posteaquam Lyrani scripta publici iuris saeculo decimoquincto ubicumque esse Ceoperunt. Hi vero, qui in Fide deliquerant, minis capiti impositis publice exponebantur , in quibus Daemones nigro colore pieti erant: euius poenae , atque ignominiae exstat Florentiae penes Tribunal ossicii Inquisitionis in pariete expositum pictam m numentum. Ad haec usque tempora rei non sorum mitrati a carnifice A lictoribus ducuntur per
22쪽
24 DR TITULO DOMI Nic AEurbem; verum etiam crimen, quo cruciantur , impectore , vel aliquando etiam in tergo , chartaceatitulo maioribus litteris expressum gestant.
Uigneum fulse Titulum , atque literis incisis scriptum probatur.
I. Gnotum patet fuisse Lyrano assertum Nice-I phori Calixti, qui Lib. VIII. C. 29. ait: Tres spasm disectae Cruus, ct Tasula praeterea alba inventa, in qua diversis literis Pilatus Regem Iudaeorum fripserat. Item illud Sozomeni qui Lib. II. Cap. 1. narrat, tres inventas ab Helena fuisse Crudices , ct aliud ιigniculum separatum , quod tabulae gesserat smilitudinem, uerbis , ct litteris non me braicis solum, verum etiam Graaecis , ct Latinis scriptum : quae verba , Iiterae non aliud complectebantur , quam Iesum Nazarenum Regem μ- eorum : quod dubio procul titulus est. Hinc Marcus Hieronymus Vita Christiad. Lib. v. ait rTum supra caput . nomen, patriamque, neci
Idis sero notis variis in stipite causam .
II. Titulus ergo sive e cedro, vel buxo , sive quercu, vel oliva , aut alio ligno , non chartaceus fuit. Beda in Collectaneis: Crux Domini de quatuor lignis facta es. Buxus non fuit in Cruce,
nisi tabula de illo ligno super frontem Christi fuit,
in qua conscripserunt Iudaei titulum. Guillelmus Durandus hos versus refert:
23쪽
Fes Cedrus es, truncus Cupressus, Oliva fur
Palmaque transversum, chrissi sunt in Cruce ti
Salmasius de modo usiuratum, inquit : Stultum es imaginari tabellas illas , quae elogia damnatorum habebant contra Danielem Heinsium scribere vi
detur ) sculpi solitas; im longe magis imaginosum
putare, eo genere caelaturae , quae anaglIpha dicebatur , caelatas fuisse, qua exstantes literae omnis derentur. Tabellae erant ligneae, dealbatae ram, vel cerussa, in quibus literae ex. encauso, Wι atramento scribebantur ; Graeco λευκωματα oppes ιant; quas alii σανίδαο γιον isterpretantur : alii σανίδαe smpliciter λελευκωμένας. Album huiusmodi tabula Latinis dieitur; unde A bum Praetoris , de quo mentio habetur Pandect. Lib. II. tit. I. leg. 7. in album referre t consuetae locutiones apud Latinos. Omnes tabellae , libelli , tituli in publico proponendi, aut assigendi, ita erant dealbati , & scripti. Titulus noster encausto rubeo tinctus erat, ut alibi ostendemus; quamquam Color hodie evanuerit. Tituli etiam librorum minio scribebantur , unde Ovidius: Nec titulus minio, nee cedro charta notetur.
Clar. Vir Petrus Franciscus Fogginius in Virgilii
Mediceo- Laurentiano Codice litteras minio colora tas , tales nunc interdum apparere testatur , ut olimeX nigro atramento fuisse videantur. Sic tituli nostri color sanguineus , triumphalis ,& sacer evanuit, vel ob caducam fugientium colorum naturam, Vel frequentiorem exhibentium contrectationem, vel ex
24쪽
infinitis adorantium osculis, vel nimia saeeutorrem
I. DLuribus ab hinc saeculis in oblivione stetisse
l. Inscriptionem nostram credibile videtur , eo Praesertim , quod probro priscis Christifidelibus ver tebatur Christum Cructisum colere. Crucifixum praedicare , Iudaeis, ut ait 1. Cor. Apostolus ,san datum erat , gentibus stultitia et donec signum Crucis de instrumento ignominiae factum fuit venerabile deeus Ecelesiae; donec, inquam Constantini Imp. oculis Crux Domini splendorem sole clariorem emittens in aere apparuit. Hinc Augustus monitus se in hoc Signo victurum, Crucem ad illius similitudinem , auro, gemmisque resertam fieri iussit, qua . ubi praelia cum hostibus committeret, uti posset: indeque Vrbe immanissima tyrannide liberata , Deo Liberatori gratias agens in medio eiusdem Vrbis supra tropaeum venerabile Crucis signum figi imperavit. Hinc est quod ad fidem venientes Crucem non opprobrii, sed honoris ; non supplicii, sest Victoriae; non paenae, sed praemii, signum esse intelligerent
25쪽
I. Ivinis inde visio tribus Helena Augusta Con- stantini mater commota , sanctissimae Crucis Lignum apud Hierosolymam quaerere statuit; quod tandem post aliquot annos reperit, ut naristant Rumnus, Socrates, atque Sozomenus, necnon Ambrosius in Concione de obitu Theodosii Imperatoris. Id contigisse putat Baronius anno proximo post Concilium Nicaenam, scilicet 326. quamquam tempus anticipare videntur Critici recentiores. Martyrol. Labeco-Col. ait: Inventio huius Sanctae uiacis fucta fuerat tempore Eusebii Papae, o Conse se foris. Is sedit in Pontificatu ab anno 3o9. ad 3II. Ideo instituit Festum huius Inventionis ab univerissis Ecclesiis solemniter celebrari. II. Titulum ligneum una cum Cruce repertum ab Helena Auctores supra citati adfirmant, inter quos Sogomenus, cum litteris Hebraicis, Graecis, Latinis. Hinc scriptum fuit de antiquo ritu vita sae: Misa tribus linguis cantari praecipitur , Hae braica , Graeca , ct Latina, ficut er Titutus in passone Domini scriptus fuisse legitur. Gemm . animae de alat. mi. Miss. l. I. Verum Ambrosii verba prope contemporanei haec sunt et Invenit quia in medio praelatus Titulus erat: Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum Itiue collecta est series veritatis ; Titulo Crux patuit SalvatoriS .
26쪽
In Basilica Heleniana, seu Sessoriana
conditur. I. V Erunt Reginam sanctissimae Crucis reper- tae, & ab ipsa tribus partibus divisae, unam partem , cum Titulo eiusdem Crucis , argenteis thecis inclusam ad Romanam misisse urbem , atque in Basilica Sessoriana, seu mavis Heleniana , vel S. Crucis in Hierusalem, collocari imperasse. II. Romae in Sacello huius Basilicae , quod S. Helenae nuncupatur, musi vis literis legitur: HVNC ERGO LOCUM REGINA IPSA MULTIS CHRI-'sTI ET SANCTORUM RELI Hs ORNAVIT . ET A BEATO SYLVESTRO XIII. KAL. APRILIS CUM MULTIpLICI PECCATORUM VENIA VISITAN . TIBUS INDULTA CONSECRARI OBTINUIT.
TITVLvS VERAE CRUCIS AB HELENA ROMAM DELAT vs &e. SUPRA ARCUM MAIOREM ISTIVS BASILICAE IN PARVA FENESTRA . PLUMBEA THECA MURO LATERITIO CLAUSUS &e. Verum enimvero haee memoria nonnisi sub finem saeculi XU. posita est, ut infra adparebit. Reliquum Honuphrii Panuinii , atque Ioannis Severani
27쪽
ni opinio est, Titulum supra arcam huius Ecclesiae ab Imperatore Valentiniano III. conlocatum fuisse , postqua in ipse anno 427. ad Imperium evectus fuit. III. Qua vero de causa Titulus in arcu maiori Basilicae Sestbrianae absconditus sit , in promptu est ex responso Honorati a S. Maria de Corpore D. Marci . Gueti inquit) timentes , ne Corpus
S. Marci sibi auferretur; ita in sumptuosa recens erecta Basilica eadem sacra pignora collocarunt, ut ubi locorum in ea posita essent , penitus ab aliis
ignoraretur. Praeterquamquod sacrae Reliquiae maioris venerationis causa in altiori loco repone
C A P U T XI. suomodo Crux ueverari, solemniter ubicumque coli incoeFerit.
I. Nostquam Constantinus M. Imperator Crucis imaginem & publice deserri , & v enerari iussit unde lege lata postinodum vetitum est, ne suppliciis
improborum at hiberetur, ut Sextas Aurelius Uictor , Augustinus , Cassiodorus, aliique notarunt ;hine lubentissime ipsi Fideles nacti occasionem, eandem Crucem etiam in Litaniis, quas nunc processiones, seu supplicationes appellamus, tanquam Christianae Religionis vexillum palam deferre ioeperunt. Quumque Litaniae ante celebrationem inis dicerent ir , ut populus ad statutam diem , statutumque locum conveniret, ipse populi actus standi, sive permanendi in designato loco, statio appellitus fuit, a militum statione ducta metaphora;
28쪽
FideIiuni enim coetus militans Ecelesia dicitur; revita hominum mulitia super terram hane vocaturia Quare sicut ipse istancti actus , statio denominatus fuit ; ipsa etiam Crux, idem stationalis nomen sortita est.
II. Crucem, quae in supplicationibus praecedebat, stationalom appellatam fuistis arguitur , ex pluribus testimoniis , primum Aia astasi Bibliothecarii in Vita Leonis III. qui ad Petri solium ascendis anno Redemptionis 79 s. quum de Carolo Magno reserat, eundem in Basilica Salvatoris Domini , seu
Constantiniana, Crucem obtulisse eum gemmis equam Pontifex in Letania praeeedero constituit secandum petitio item ipsius piissinat Imperatoris . Quae quum postmodum ob eius pretiosita tena a latronibus praedata fuit set, Loo IV. succetar altorant non absimi lem resecit, ut idem Bibliothecarius in eiusdem Pontificis vita enarrat, inquiens: Crucem ex auro purismo, ct mirae magnitudinis , margaritis , O gemmis bacinthinis , o prasinis utiliter ornavit , ct ad usum pristinum Sauctue Dei Romanae Ecclesiae mirifice decoravit. Aliam Crucem Carolum Magnum dono dediti e Basilicae S. Petri, auctor est Cornelius Curtius Augustinianus in scio de Clavis Dominicis Ti ructatu. III. Usus vero eiusdem in proeessionibus desa initur ex auctoritate praestantissmi Ioannis Mabillonii , qui in suo Museo Italico Tom. II. Ordinem Romanum sic resert Primicerius cum Scho. D . Subthroni Regionarii, er Acholathi , cum Cruce sotionali S. Petri levant inde crucem cum collecta proe fonali , cantando usque ad Sanctam Mariam Maiorem. Narrat hunc ordinem Benedictus Vaticanae Ecclesiae Canonicus , qui in principio saeculi xii. 1loruit . Vbi notandum obiter, quod
29쪽
doctissimus. & Clarissimus Ioannes Lamius in suo Uodoeporico oblervavit in Codice memhranaceo xvi saeculi ex antiquiori ritu. illum , qui Litanias cantabat Magi solum appellari consuevisse. Magi cola apud Du-Cangium est Scholae Praefectus, dignitas in Cathedralibus. In Aelis Sanctorum T. IV mensis Iunii legitur : Obertus Praepositus , θ ο gerius scholasivus , vulgo Magi scola, eiusdem σhedralis Ecclesiae . In Regula consueta Toribit Archiep. Limae Tom. iv. Conc. Hispan. legi potest et Scholasticus , vulgo Moestre Scuela , huius sanctae Ecclesiae curam habebit , ut Diaconus, ἐν Sub diaconus antequam legant Dis Olam , vel Evangelium , illa praevideant coram ipso. Hinc in sigillo xiv. Peculi Muset Morellii , exprimente Angelum in dextera manu baculum gestantem , cuius summitas ad instar Crucis , Mixus Magi qtiolus nomi
IV. Sed , ut ad propositum argumentum re deam. in Liberiana Basilica , aliam fuisse stationalem Crucem ex Paulo de Angelis in eiusdem B. asilicae descriptione colligimus; cuius verba haec sunt Lib. viii. Cap. L Crux una metua de ligno cooper ea argen:o , quae portatur per Litanias .
I. Rucium stationalium , utpote antiquissima rum exemplaria delinean/a curavit doctis simus 1oannes Clampinius in veteribus Monimen- xis, eaque sub oculis posuit. verum aliquae ea
30쪽
22 DE TITULO DOMINICAErum imaginem Christi Cruci adfixi rationibus ab
Arringitio, aliisque adductis , nec habent, nec habere possunt; ideoque tituli formam exhibere nequeunt .l I. Ex iis unam seligo, quae, si non stationalis
fuit, illam saltem cum stationalibus eamdem redo tere antiquitatem, auctor est ipse Cia inpinius , qui scribit eam accepisse a rerum antiquarum, & hi storiae naturalis, & patriae solertissimo indagatore Baccio Ptolomaeo Senatore Florentino, ab anno scilicet I 689. in quo Ptolemaeus Senator electus, ad I 604. quo diem suam obiit; cuius Pro totypus adservabatur olim in Sacrario Collegia tactnostrae Ecclesiae S. Martini Gangalandi;& ut fama ferebat , exstiterat in Ecclesia S. Michaelis ad Μontem Ortandum, postea eidem Collegiatae uni ta , quae Vulgo Santa Lucia delis Lastra a Signa nuncupatur. Haec Crux exstat hodie in Mus eo celeberrimi viri , semperque laudabilis Antonii Francisci Gorii, Florentini S. Ioannis Baptisterii Praepositi. In ea igitur si glis frequentissime saeculo nono usurpatis ut asterit doctissimus Nummi
aerei Muset Uictorii explanator, Franciscus nempe Commendator Victorius , pro titulo in utraque parte Graecis verbis incisum est iC. XC. Porro , de Nomine Iesu Christi ut plurimum per has notas in antiquis nummis , contracto , agit Cangius in Dissertatione de inserioris aevi numismatibus . Verum saepe etiam apud alios vetustarum rerum illi ratores reperitur Nomen I D contractum per hasce notas i C. XC. circa imagines Iesu Christi . Ita lego apud Clampinium agentem de nuisivis operibus aliquando existentibus in apside, sive Tribuna Vaticanae Basilicae veteris.