장음표시 사용
41쪽
memoriam non onerarent, qualia de Hippocratis aphorismis ferme Galenus scribit. Quare etiam duum generum hujusmodi Iuris Regulae sunt: vel enim, qui antiquissimus Regularum usus
est,ex Iure in foro iam olim recepto, manentes perq; manus traditae atq; a prudentibus concinnatae collectaeque fuerunt, de quibus accipienda eii lex 2. g. his legib.ω. de orgine iuris Vcl qtiarumcunque tandem rerum , seu Iuris constitut ionum breuem summam conficiunt Sc enarrant: cuiusmodi eis quoq; lex et S. hoc tit. etiam senatusconsultorum: cui rei fidem facit, vi alia Omittam, vel Scaeuolae lex I 8 ας. de iniuriis . . g. l. π. adleg. Iul mi I. I. I . g. I.de adulter. quae sunt ex libro eius quarto Regularum.
vel ex his puto iam fatis patet, quid Regula sit,quamq; late ea accipienda sit,quidque adeo illud iit,quod hic dicitur,r gulam
breuis rerum narratio traditur,nulla hic admissa quod hic sibi Raeuardus fingebat. quasi hic supplenda Si subaudienda sit vox, definitam rem de fultam. Vt mox idem supplet, ibi, ex Iure, quod est desinitum t scit. Regulam id unum esse hic adstruat quae rem fori disputatione definitam &consensu Ictorum receptam breuiter enarrat: Qua restrictione & interpretatione nil insulsius. Et apposita tamen adhuc, quod nono hic notandum alterae foro semper seu Oratoria translatione seu sit militudine quadam , Paulus rem hic magis magisque illustratu in ivit, idq; ex Masurio Sabino proculdubio e primo eius Iuris Ciuilis bbro: Is scilicet, naturam vimq; Regulae compendiose simul S graphice descripturus,eam Causae Comecylona comparabar. Ita enim rc-cte legitur in optimis Florentinis Pandectis de Haloandrinis, ut ex Afranio apud Nonium, Asconio, in LVernuam, A. Gellio,G s. cap. Io. o libri T. cap. .lab aliis jam,& in his Duareno, Ranconeto, Loriolo,recte obseruatum est. Vbi quid causa sit notum est, x-Θam: scilicet definita,vt dc quid genera causarum sint apud Rhetores & Oratores. Cause vero Coniectio, quod decimo loco hic te nondum, veteribus Oratoribus dicebatur argumentum breue, seu breuis quaedam narratio ηγ1m: πις α rc, qua Oratores de litigantes,cum ad iudicem ventum crat, antequam causa penitus ageretur,rem quasi per indicem Iudici exponebant, de causam in breue cogebant conserebant, imaginem denique litis exponebant, narrabantque; quae de apud Athenienses dicta, Diqitiet oste
42쪽
dicta, a pugilum ferme statu, ut attentum facerent Iudicem vel
Quare peccatum in vulgatis, & a Graecis Basilicis, & exinde in synopsi Basilicorum tis. . lib. I. c.I. dc ab Harmen Opulo lib. 6.&a veteribus Interpretibus, Iohanne, Placentino, aliisq; qui hic causa conjunctionem legerunt et verterunt σμυιδεσμών, ut ab Alciato, Petro Q Fabro iam recte obseruatum est: quod de sequentes rationes euincunt.Primo quid c, quod hic regula dicatur cause conjectio: haec enim vox Q V A s I ostendit, alguri hic ad similitudinem quandam & imaginem: atquin si tofunem hic legendum foret,vox QV ASI Omnino abundaret, quod etiam Alciatus recte animaduertir,lib. pare*c. I. abesse P deberet: nam regata reuera est conjunctio, αυγδισμας quidam,puta singularium Cctuum muliorum in unum consonantium, lac, eodem modo
ctio : Causa est hic, quod iam dixi, Metri ε nς, seu controuersia, quaestio iuridicialis,lisque adco in iudicium deducta mon ut vo luit Ioannes , ratio : quasi id his verbis indicetur, ossicium esse
Regulae clauo rationis plures rationes similes coniungere. Appo fite igitur Sabinus rcgulam causae coniectioni aequabat: nam ut caus e coniectio apud Ora rores,atque in foro,ctat, rei causa l& quaestionis propositae iudicandae quaedam in breue coactio, narratio,ita quoq; Regula, dc quidem Iuris,est cuiusq; rei, litis, iuris, constitutionis, decisionis, breuis narratio summaque complexio, & αἰακεφαλαιωσ1ς qua dam. Quomodo & Paulus ad Rom.
c. I .v. s. εν τκτω τώ λοsiis errακεφαλα ουτα , i. C. summatIm comprehemditur, conjicitur,bi cui ter narratur,constringitur. Augustinus. In quibus C A v s A summatim reperatur,quam vocaNI οπακεφαλαλ ων.
Et quia Paulo, babinoch regularum Vim transatione quadam exprimere visum fuit,age non absimili rationc Reg. recte vocaueris, vel colophonibus aequaueris, quod Cui acius recte monuit. Colybones Iuris,scu summa fastigia & apices : quomodo Epicurus suos canones seu regulas suas colophones vocabat,tcste La-crrio.Neq; minus recte dixeris quomodo Paulus Rpostolus dixit et .ad Tim. I. v. I 3. Q τυπάρεις υγι ν των λογαν, i. veram regulam sed & Um: πώσεις Astronomicae doctrinae Procli inscribumur.
43쪽
Ethactenus quide Regulae definitio seu descriptio,tum a Plautio tum a Paulo tradita: Vnde &, quod undecimo hic notandu,de Regularum officis Se Potesate constare potest. Primo quide quoad
Constitutionem carum, ut rem quamque breuiter narrat: secun-
db quoad usum, ut ad similium causarum casuumq; decisionem adhibeatur, hic enim alter carum usus est Tegulqq; OFFICIUM, ut hic dicitur: nempe vi IC. iusq; dicentis ossicium instruat, iudiciumq; dirigat. Quod ut veteros Iurisconfrecte sensere,ut docet uci lex 28. 6. m.de pactis, t. . π de transact .l. 28.e .communι diu. t. iissi quis ηπ. ad exhilb.l. lo8.ηπ.de 'O. Sc ipsemet iustinianus variis locis,ac vel potissimum in Decisionibus suis comprobat, ita 55 recentiores passim. Hinc illa Pragmaticorum, Intcntionem eius bene fundatam csse, quae in Reg. fundatur: Item, standum Reg. donec contrarium probetur , vel singularitatis ratio adferatur , vel diuersa facti circumstantia fuerit probata , quam inrcm v.l.quoties,mae si quis caul. 2.s quis in ius voc. Item, cum qui Regulam pro se habet,iras ferre onus probandi in aduersarium: Actorem qui contra regulam quid adducit, non esse audiendu . Iterum, iudicis esse in pronunciando sequi Regulam, exceptione non probata. Ad quas similesque sententias referenda est omnino Lex I. QP de probat.l. .g puto rem .de haereae insit. Breuiter, regulas certum & empiricum veritatis testimonium de iure continere. Sed N joculariter Accurlius, dc post eum Iason,& v re tamen ; nos regulis juris firmos stare oportere, sicut Bononientes inhaerent carrocio: licet aliqui capiantur de eius cust dibus: Ad cuius prouerbialis locutionis intellectum videndus est Pandulphus Colle nutius lib. .bsor. Neapol. 8. H4. In. II. Sequitur nunc alterum huius Legis caput: breuia inquam quaedam MONITA seu CAUTELAE Regulis bene utendi : ac .
veluti se es quaedam, ne alioquin harum usus in promiscuo sineaeque incondite usurpentur : quo etiam fine ipso Plautius ipsam quam modo expendimus Regulae definitionem seu descriptionem praemisit. Primum monitum seu prima sepes & cautela est negat tua: quae occupationem continet di ά Θεων quandam, duait : non se ius sumendum ex Regula , sed ex Iure quod est Regulam fieri. Id vero non eum sensum habet, quasi quod Raeuardus' putabat, indicetur, regularum non tantam unquam fuisse aut ritatem,quanta Legum plebiscitorum, dc caeterarum Iuris spe-
44쪽
cierum suir, vel quasi ad Iuris dccisiones , Regulis uti non possimus,non debeamus: Quomodo enim id stare possit,cLm non
alio sine Regulas commenti sint Sc commentati v etcres Iuno prudentes, regularumque incommune ossicium sit, rectum probare,& ut ad umilium causarum casuumque decisionem valeant: utpote cum cae sint conCentus, plurium rerum eodem sese modo seu eandem affectionem habentium. Et verh passim veteres ICti regulas in sententiam suam advocant, placitisque luis ea ceu silmamenta supponunt : Neque quicquam Dcquentius Non igitur ad eleuanda Regularum vim &authoritatem liaec a ICto dicuntur,qui sane frequenter ad Re gulas Iuris prouocat. Verum eo spectant,vi hoc velut monito caut E iis prude incri utamur. Nempe ut maxime justae regulae sint, brevemq; rei cuiusq; narrationem causis is, coniectione in complectantur, attamcn non eo usque sui valere momento debent, ut illico quarumlibet causarum casuumq; promiscue decisio exinde peti possit. Id enim est Sumere Ius ex Regula, iis inquam promi lcuc in niti,ad causarum decisionem,ad ius statu e- dum cas promiscue usurpare,nullo alio praeterea attento: quo sensu quoque Iurices Arbitrive sumi dicuntur, liti decidendae. Quare suaves sunt hic Interpretes, qui hic obstupescunt, quasi Iurisconsultus dixisset, rcgulam iuris non continere,non suppe ditare ius aliquod ,eim ilich, quod suauius est, regulam Cato innianam opponunt,ex qua tamen ius sumatur: Et in hoc quidem exemplo suaves maxime duplici nomine: nam & illius ipsius Regulae Catonianae occasione id dixit ICtus, ex regula ius sumi non oportere: Vnde SI IC. proposita ea, statim subjicita eam definitionem in quibusdam falsiam esse LI. π.de regula Caton. vi apparet quoque ex L cum legato II. π. quaudo dies leg. : Ius Fumi ex aliqua re, est eam ad quascunque res causasque promiscue earumq; decisionem aptare,nullo delectu, easque pro I v R Eobtrudcre : iis adhibitis casus prout sese dant promiscue decidere. Sequitur Monitum secundum seu Cautela assismativa, quidq; adeo in his salebris faciendum nobis sit, uti Regulae Screcte conficiantur, & confectis iis commode utamur. Nempe . unum istud,quod Plautius ipse hac l. suggerit,o ex Iure o
I, i. quod quod illud sit,in Regula flat : seu, ut Paulus Plauti, Interpres subjicit, ne vitiari eam in Hiquosiaetamus, ne alioquia in
45쪽
tiata perdat os tum suum. Quae quidem verba non pertinent ad
indicandam nudam regularum origincm se quomodo hoc nonnulli accipiunt: vcrsim ad rectam earum Conceptionem,legitimumque earum usum: id est, ut ea Iuris pars, materies, articulus, species, subiectilm, ποκεέμφυον κ; et pωἀr-ν , sic ut dicam,
genus tandem proprium, liquido tencatur, de ad tuam iuris speciem Regula restringatur: & si quando aptanda ea ad propositam aliquam auris quaestioncm seu controuersi ana videatur, illud attendatur, num omnes circumstantiae, qualitates, in casu proposito concurrant,quae in co concurrunt,ad quem cujus
causa Regula semel consecta filii: pariter ut in Narratione quo hac R. alluditur omnes circumstantiae dclibantur,tcste Quintiliano. Atq; si dicerent Plautius Paulusque si quando Regula
iuris s ese osterat in casu proposito, si qua aptari posse videatur&succurrat,siqua in medium adducatur, illico traii tum faciendum esse seu recurrendum ad R E M subjectam,ad ius,seu ad eam Iuris speciem,eam Vniuersitatem, ex qua dc ad quam eam: Regulam commenti sunt Zc commentati Prudentes: denique in Regulis Iuris perpetuo quaerendum, unde nam seu C qua materia desumptae lint, suos ut ad locos referantur; ut ita cog ruandiniense Regulae seu praecepta&expcrimenta. Id scilicet est Regulam ex iure fieri, non ex regulἄjus humi. Qua haud absimili ali quin formula de antithesi idem Paulus , qui sibi hoc in genere placuit, iisdem ad Plautium libris, in quadam specie l.6.π.de solution. scripsit: Nou ordinem Scripturae J Mari,sed potius EX ImRN S VM I oportere id quod agi videruν Et Tertullianus similiter
de pussicilia c.9. de parabolarum interpretatione & applicatione: Nos autem,inquit,n m E X parabolis materias commenta r sed E X materias parabolin interpretamur. Sic & apud Grammaticos praecepta de regulae non faciunt usum,sed usus praecepta. v. Horat. de arte poet. ιnpr. Eademq; ratione rcctu dixeris,quod Cui acius unum notavit, non ex formula actionis ius sum oportere, sed
ex iure, quodquod illud lit,formulam sumendam, quia ex Legibus formulae compositae sunt l.2. f.deinde,= .etr. de origiae Iuris. hinstud jam cst quod Doctores,& in hi Dccius,ex Scholastica Theologia mutuam ira serunt regulas esse transiti uas, id cito quod de Regulassat de fieri debeat transitus ad lus i sed male in ua, quod inviani tuas quasdam iuris Regulas constituanr,.
46쪽
veluti regulam Catonianam & similes mam imo,ut aliae omnes juris ciuilis regulae ita haec ipsa quoq; Regula Catoniana, nisi ex IvRE fiat, id est, nisi ad id Ius, eamq, iuris speclcm, subjectum adaequatum, restringatur, aptetur, cuius Causa consecta fuit, vitiata ossicium suum perdet: uti mox pluribus ostendetur. Et sane Cato regula illa non novum ius aliquod indux rar,verum id quod in foro vulgo multis in casibus codem modo sese habentibus per manus receptum erat, tradebaturq observabatur, in brevem dc concinnam regulam, velut in lineam, brevemq, causae conjectionem, Conj ccit, indeq; regula Cat niana nomen obtinuit. Atque hic iam genuinus horum verbo rum sensus est,eae Iureia D est Regulam fieri oportere. Non verb. ut nonnulli, qui ita accipiunt, Regulam este aestimandam ex vera rectaq; iuris ratione,n5 Vero cx exemplorum multitudine.
Eodem pertinet & tertium liuius legis monitum, quodque sit perioribus illis explicandis a Paulo additum in rci uota alia quo visiata est,perdit os tum suum. Quae quidem ipsa Regularum auctoritati nec quicquam detrahunt : sed monitum , ut dixi, continent has recte usurpandi aptandique : quoq; indicatur quam periculosae caesint, nisi accurate spectentur : hoc sense, nil iam leue vcl minimum Regulis detrahi,vel in his praeteriri posse , vcl in ΛLi Quo vitiari , quin statim obstipae Se falsae sint : ac proinde nisi eadem omnia concurrant in casu pro posito, eidem minimc recte aptari. Visiari Regula hic dicitur. ne quis crret, non quae latius forte aut arctius, malu denique, concepta est . rum enim vitiosa dicencia esset, imo ne regula
quidem. Quomodo de Timaeus apud Polybium litanss. 6sL
I, fabrica si salsa es regula prima,
Omnia mendose feri atque obsipa necesse est. Rursum vitiari regulae non dicuntur , quae exceptiones aliquas patiuntur, seu quibus per exceptiones derogatur, ut plerisque Interpretum placet; quo sensu alioquin vitia Regulae dicuntur
ceptionibus, sed declarantur potius: Non etiam,quasi vitium in se contrahant; velum quae minimum seu in minima circu stantia a re casuque proposito aberraus, ου σημένουσι in κύω
47쪽
νον, ut Basilica Graecique hic habent : & sic quae fals d castii
proposito aptantur, extra genus suum : id enim v v M vel vi TiosvM hic dicitur, ipsae interca non vitiosae , argum. ι67.inst.b.t. Id igitur est vitiari Regulam : nempe cum ut Ol-dendorpius reaci negotiorum varietas ingerit caepe diuersita- otem quandam, ut sine vitio iniquitatis non possit ad talem facti speciem definiendam regula allegari : vel, ut alius dicit, cum casus externi . qui videri nonnullis potuissent sub Regulae
ambitu comprehendi, non tamen comprehenduntur. Perdere
item ossicium suum Regula dicitur, cum in genere suo proisus illaesa , a proposito casu aliena est, cum aliqua re inhibetur ne officio suo fungatur, ne vim & potestatem suam ex crat : nam Regulae officium est, iudicium , ad casus propositos regere S dirigere : scium Regulae est χανον ἰδμο- , ut Timaeus dicto loco. Quare non audiendus est hic vir doctus, qui hic reponebat , prodit licium suum: Pro dcre enim olficium, est ultro ab ossicio suo desciscere : quomodo apud Ciceronem 4. Academic.lacerara potius quὰm aut ouisium prodat aut sidem. At perdere os scium, est inhiberi re aliqua quo minus Officium faciat suum.
Quintilianus ita lib 8.capA. neque oculos esse toto corpore velIm,πα
catera membra suum Ooscium perdant: Etsi alias perdendi & prodendi voces in MSS. saepe variare scio : sic sane quoque Plinius lib. 2.
v. 19. dixit, actiones seu orationes,quae rccitantur, propen mensuum perdere. Quare,ut id repetam, audiendi non sunt,qui hisce verbis, quasi in aliquo vitiata es, perdit of scium siuum, id indicari
putant, vitiari regulas, id cst, cis derogari per exceptiones : atque adeo de Exceptioni b. regularum prolixe hic agunt: quam etiam interpretationem recte vellicat alij, Massa, Hoto mannus L Frcherus et .Parerg. I . Neque enim ob quamcunque tandem exceptionem ideo regula vitiatur, ossicii imve suum perdit,aut
regula esse desinit, est enim exceptio secretum quid a regula; ac proinde tantum abest regulam vitici exceptio ,iefficiatque ut officium suum perdat, ut contra firmet cam in casibus non exceptis, maneatque in genere suo illaesa, ut recto Oidendorpius, non ideo vitiosa ipsa. Ex his iam patet, quod quartum monitum hic addi potest,& vero superioru in consectarium cst, quam vere ideo dixerit I uolatius I. Σοχ.insomnem definitionem i. Regulam, ut ibi ostcnde-E E tutis
48쪽
tur in Iure periculosam ese parum enim esse,ut non subverti positi Ac si diceret, magnae primum dissicultatis csse artisque, aliquid uniuersaliter seu in viai uersum definire, regulaque compi chendere. Vnde illud Scaeuolae in .etr. de diu. ct tem praescripHc acccstioni bus possessionum nihil in perpetuum neq; generaliter delinii epossimus. Cui haud absimile est, quod dicitur in l.mora 32. τ. de usuris. Deinde, confectas quamlibet regulas magna industria, vel minima facti propositi circumstantia eludi, everti, lubu citi posse. Sic sane & Quintilianus,lib. 7. cap. y de desinitione agens, eamque Philosephorum consuetudinem,& servi tutem ad certa se verba in definitionibus adstringcntium , improbaris . na es PERiCvLosvM , inquit, cum s in uno ve)bost creatum , tota causa cecidisse videamur: opti que es ilia media via, qua vi itur
Cicero pro Cecinna, ut res proponaιur,verba non P E Λ l C LI T E mTUR : Mox lubjicit . Inon negauerim Iamen h.ec quoque vi expedit cause, se facienda quando isma comprehendi poterit breui complexu verborum Ditis esse, id tum elegara. tum etiam sortissimum , se modo eris ista INEXPUGNABI LIS. Ergo definitiones seu regulae periculosae,quia&breui complexu eas concinnare magnae artis est,& confectae facile expugnari, everti possunt. Et ideo quoq; Iurisconsulti regulas universales aliquo addito subinde
emollire solent mon tantum exceptionibus nominatim additis, Ut l. IT. θ 7s .in prisc. infh.t. verum taxatiuis vocibus adjectis,ple-Iuq; ere, ut lao SI M. II 6. g. 3. I78. quae postrema Scipsa cite iusidem Pauli lib. a . ad Plauta S l. I93.2o . LO8. h.LHac de causa ud Cregulas reprehendunt subinde, eu non perpetuas: Exemplo sit Vel lex Igo. β. 2.π.de HO. l. O.de coniuct. lndis. & titulus de regula
Catoniana de qua mox Hac postremum de causa in praxi plus Valet allegare casiim tu terminis terminantibus decisurn, quam, multas Regulas uniuersales coacervare, dc decisio longe tecurior,quam si per generales Regulas vagemur. Vt non temere Felinus alii li definiant, pauperem Doetorem esse qiu nesciat allegare casam in terminis terminantibus: contra,Doctoris e- xim ij esse, per Decisiones speci les ire. Et h c quidem quae modo dixi,dicunturque h.I. & d. l. 2 2. quatuor ferme de causis; tum ob Regularum breuitatem, quae
facit, ut facile in his aliquid desideretur aut incogitantast prae-xcreatur,atq; adeo patum plenae sint, vel obicur una quid in his
49쪽
sit aut ambiguum quod S de definitione dixit Quintil.l.7.c. .
turn ob lingularia multa,quae contra Iuris rationem regulam mox aliquo accidente vel aequitate constituuntur: tum quia rerii natura formas semper nouas producati. 2.9 Ied quia C. de vet. unenues. foriq; tritura, ceu Africa quaedam, vel india, noui sempcraliquid, ac pene dixerim in onstri, reprehensionisq; lubinde producit : tum, ac rua .ime quidem, quia quae P. E s Rc gulae subjicienda sit, quod de de definitione dixit Quintilianus lib. 7 .cap. .
i. quarum specie ruin dc casuum complexio de collectio, atque adeo IVIOS articulus ei aptandus vcniat , dc ad quam spcciem proprie spectet, no cuiuis patet, aut pasti m occurrit. Vt vete dixerim, nulla in rc perniciosius errari, fucumve fieri,quam sub auctoritate Regularum iuris, S huius scientiae, ut in simili se
me dicebat ex Celso filio idem Paulus iisdem ad Plautium libris,l. 9MO. Hac deniq; de causa ide Fabius lib. I .c. l . in sua arte profitetur, moris semper sibi fuisse,quam minime se alligare ad praecepta quae Catholica dicuntur, id est uniuer Ialia, pei petu alia: nos Regulas dicamus, addita ratione,quae legi nostrae dc d.leg. 2or . proxime accedit, imb gomina gei mana est: RARO enim repentur hoc genu , ut non labefactara parte aliquά, a r
Verum haec utut sint, maximum tamen Regularum usum es.. se,ad Iuris judiciim cynosuram, nemo cst qui negare ausit: e emplo caeteraru scientiarum artiumq;. Hinc adco praecipuum antiquorum studiuin in concinnandis primum felic ite r Rrgulis, dein aptandis iis ad casuum propositorum leu causarum decisioncm : vide vel I.cum legato IT. π.quando dies legatorum Tande Sc in colligendis, interpretandisq; peculiari opere Iuris Regulis : Exemplo sit Neratius Priscus, qui libros II. Regularum scripserat: Scaeuola quatuor: Vlpianus scptem dc librum insuper singularem: Paulus septem,Sc duos singulares: Marcianus quinque: Modestinus decem: Licinius Rufinus duodecim: Pomponius unum: Gaius unum : ut praefert Index qui Pandectis Horentinis praemittitur. His adde antiquissimi omnium Q. Mu- iij Scaeuolae librum ορύν, unde desumpta est quoque lex 7 . h.t. Sed de Papiniani libros duos Definitionum, id est, Regularum: ut de Venuleij libros Definitionum : Iudicio tantum stibacto, ut in Monitis iam ostendimus, Opuo est; Lumprimis, VII gcnus
50쪽
adaequatum Regulae, seu REM ei subiiciendam subiectamque, I v s denique ex quo Regula fit,probe teneamus. Quod ni fiat,
periculosae omnino erunt illae , parumque erit, ut non subverti possint, denique vel in aliquo vitiatae, perdent ossicium suum. Vt rem exemplis demonstrem, monitaque seu cautelas speci Ilus hic edisseram : ubi regula in medium adducitur,animove succurrit, quasi ad casum propositum faciens, sequentia alte denda sunt. Primd, de quanam juris specie regula sit,quandoquidem Ius potentius vincere solet inferius: veluti ad Dei cultatum pcrtinens, respectu humani: naturale, merum ciuile: publi- Cum,priuatum. Secundo attendendum e li, quod iam saepe dixi, subiectum seu RΕs quae subiicienda est regulae: ne alioquin extra subiectum seu matcriam regulae subiectam trahatur. Tertio spectanda venit ratio S causa finalis seu intentio regulae. Qua to, aequitas seu remissio rigoris regulae, ob utilitatem aliquam; denique jus singulare seu αξις απικον ex adjunctis seu circumstantiis. Alioquin si horum aliquid intercedat, regula ossicium suum perdit: quete utique non perdit, si eadem omnia concu rant. Nullulnappositum magis exemplum huc apponas, quam ex regula Catoniana. Et vero haec prima lex seu regula, tum Plautii, tum Pauli, eo omnino seu ad eam speciem referenda videtur. Nempe cum libro I 6. ICti illi duo unde liaec regula desumpta est agerent de manumissionibus, ut docet l. . π. De
ubi dicitur In obscura untate manumitteutis fauendum esse liberia
ri, quae cx eodem libro desiimptae sunt; in illam sese quaestion Ediffuderunt, non utrum regula Catoniana recte regula diceretur, de quo nemo dubitabat, quod tamen nonnulli censen atque ideo plautium & Paulum definitionem regulae hic pro-
proposuisse volunt, ut probarent eam revera regulam esse.) Verum, utrum istr regulae Catonianae in manumisiuwib. quoque seu libertatibus locus csset; veluti si testator seruo libertatem reliquerit , qui ipsius non erat tella menti tempore, sed postea demta mycjus factus est; Quod utique nc garunt. Pio posita in id dc finitione rcg ilae, tu cautela circa eam Obs. ruanda : Nompe enim breuem hanc Catonis regulam pertinere ad ea legata, in quibus de R L familiari seu pecuniaria agitur,lianc REM bIG-