장음표시 사용
61쪽
Ioco h. l. agitur. Et haec quidem de ciuilium de publicorum
officiorum discrimine, quod bc Schol. Harmenopuli tu. I, lib.I. faciendum vidit : sic tamen ut contrarium ipse dixerit Mλm,ων δ: ων uo το-: δεψαον λ: α - η Mn ια ἴσα το -ρον μυΘμι vi λαφον. Et sane iidem illi qui ciuilia de publica officia hic commiscent , multum adlaborant, uti probent nobis, postulandi quoque ossiciu m publicum dici posse: sed tamen ut iidem fatentur, impropriὶ : idecmque de caeteris quae hic nac morantur, sentiunt: quo nihil vero tam adversum, ut iam ostendimus.--Ergo It a publicis ita Ma ciuilibus his officiis prohibentur foeminae Laiure postulandib. t. de quo est de l. i. g.sexum , . . de posivi. non vero lex ali nam i 8. C.de procuratorib. est enim ca de defensione tutoria pro priὰ: a procuratoris officio,h.l. dct.neque de procurator. De inter uentione postea. - Hinc iam apparci squod tertium in h. l. obberuandum eli quaenam ratio sic huius prohibitionis siue regulae circa foeminas: Non muliebris scilicet sexus leuitas, qua alioquin de causa Iosephus . . antufuit. cap. s. putat lege Mosaica mulicrum t stimonium non fuisse receptum ; quod dc Plato sanxis lib. i. de ale ιbus, cap. 14. nisi si quae esset X L. annorum : seu infirmitas Mconditi fragilitatis , ut Arnobius loquitur lib.7. quam ali quin rationcm Occius aliique hst vulgo reddunt aut mobilitas sexus sequioris, seu re γνώμης αtarie, ut Dio Chrysostomus. Orat . . t 7 doquitur,aut quod μα- τοι sicit,ut TheodoruS HL rmopi lites ad hanc l. ύο χ--mnis . cm. Ne i ac periculum rei familiaris i quicqvid Constantinus M' l. i. C. Tu. de rapt. viet. asserere videtur; vcrum ob honestatem luxus,ob v c recundiam, dc stolae matr9nalis decus,quod . . REM a UOM L. Vcibo hac R. indicatur.Quomodo etiam dixit Calliis t.' en. π.de eLudo, c minas 1 cmotas videri ab ossicio
Inc no ulu ς i l lico oriis Hermopoli di, hic loquuntur,
62쪽
eommunio esset, quod disertE scribit Gellius tib. I. e. I9. Qua quam neque displicet illud cuiusdam verecundiam muliebrem facere ne debeant, imbecillitatem, ne possint foeminae publicis vel ciuilibus officiis fungi. Hinc est igitur 1a in quod ICtus diserte scribit, in l. Iv. g. 2. ins π.dejudici Foeminas prohiberi moribus Iudices dari, non quia non habeant judicium, sed quia receptum est, ut ciuilibus officiis non fungantur: Audis, moribuι prohiberi, item receptum, i. honestate& verecundia publica exigente id ita constitutum: itaque rursum LI. g. I. r.ad SC.Vellei. dicuntur moribus ciuilia officia adempta foeminis. Ita rursum d.ι. l. g. siexum. m. de posui. ratio cur postulare eminae prohibeantur . haec adsignatur, ne contra pudicitiam sexui congruentem alienis causis se immisceant; cui rationi respondet Je lex LI. C. de procurat. quanquam eo titulo fugitiva) Ne, inquit, seminamsequendae litis obtentu in contumeliam matronalis pudoris irreme- rester irruant, se conventibus virorum ves Iudiciis intersint. Ita quoque LVI. C.de receptas ad. foeminae in se arbitrium suscipere prohibentur, suae pudicitiae memores er operum quae ess natura perm
sit,fr a quibαι eas Ius ιt ab mere, dr ab omni iudiciali agmine si parat.
Addatur & insignis Nov. Leonis 48 .circa testimoni j dictionem, qua ibi mulieribus interdicit: νάφαμφύνων ἡ τυρ α ερ-: de Constantinus Harmenopulus hic: Eadem ratione in Systaticis de solennibus omnibus-συμφώνοις testimonium mulieris non admittitur: ac nominatim in testamentis scuius oc-
Casione, ut dixi,Vlpianus in hunc tractatum sese diffuditin quod in apodicticis Sc fortuitis propter rerum necessitatem admittitur ;v. Schol. Harmenopuli tib. l. tit. is. Sic ut in hi sic stimonium eis denuntiari possit ad veritatem manifestandam. Eademque ratione dc arrogari olim mulieres Velitae,q'ia arroga
tio in Comitiis fiebat, tcste Vlpiano in fragm. Sc A. Gellio: de
cum foeminis nulla Comitiorum Communio erat. Imo olim nec ullius testimonii jus mulieribus fuit. ut patet ex Gellio lib.
s. cap.7. Ergo quoad ciuilia vel publica Ossicia,deterior est foeminarum conditio, quam masculorum,pariter ut in aliis multis
Iuris articulis, de in his quidem quae iuris priuati& domestici sint, veluti in eo quod liberos in pol cstate non habuerunt,atq; ideo nec ad optare potucrunt, quo spectat Papiniani defiuitio is l. in mulIis. απ. de fruu homi ν. arg. l. cri de ado'. st l. H. π. du
63쪽
rapti a. quae duae leges posteriores illi Legi in multis conjun gendae sunt.
Quarib,hinc vice versa quod alioquin huic Legi opponi posiset,imo opponitur ceu contrarium vel saltem exceptionis vice potuit mulier bonorum possessionem apud Praetorem petere pro alio. l. Serum T. N. de Mn. pag. cui concinit o lex pen. eoaetit. quae altera lex ex cod. Vlpiani lib. i. ad Sabinum desumpta, cum hac nothra conjungenda venit. Quia scilicet & seruus id p tuit di. . quandoquidem bonorum possessio nullis solennibus, nullo coetu aut conuentu , Verum de plano expediri poterat denudam Iudicis aditionem desiderabat,g.vit. I.ali bolossisnl.vit. C. qui admisi. adbon. 84s L i. g. 2. π. deal. possEx superioribus igitur jam apparet,quam multa ab Interpretibus & aliena ad hanc R. siue admittantur , siue cumulenturr
Primb quidem, de cum maximE, in eo quod oracia ciuilia, vel publica hic cum munerib. publicis, de quibus ideo hic prolixὸ agunt,commiscent. Secundo quod ossicia ciuilia & publica E se
inuicem non satis distinguunt.Τerti b,quod Exceptiones ad hanc R. nonnullas proponunt ab ea alienissimas: nempe de muliere quae etiam absque tutoris auctoritate res nec mancipi alienare poterat,teste viptino , Iraon. tit. U.de tuselu: vide privata n gotia gerere: l. yg pen. π. de negotgest. Vt & de testatore, qui m lietum arbitrio filii sui diurnum aestimari voluit,t. T. g. l . π. de arimn Τ.tutor. Nihil enim haec commune habent cum ossiciis
ciuilibus vel publicis, sed actus mere priuati sunt. ν Εr haec quidem de ipsa regula: nunc de Exemplia quae con tinentur verse ideo,de quibus plerisque jam supra. Qitanquam neque de his omnibus agere necesse est, quae per se satis man, 'festa sunt. De uno tantum atque altero porro amplius vide
dum es. Primo notandum,possime hoc loco quosdam pro pro
curatores misere, sub st itu e re vocem curatores: quod alia exempla rejiciunt. Secun d b, videndum speciatim de Intemensione pro
lis : Hacvcrd patre Graeci quoque Interpretcs lapsi sant,veluti Scholion Harmenopuli,& Theodorus Hermopolites,ut & I terpretum plerique , Glossa hic & Cui acius quoque ad te L qui id de intercessione fideiussoria quae SC ' Velleiano inhibetur, accipiunt: ἰ - ώnφωνήσουm πινὰ οἰουδεπιγ rmis. inqui .unt Graeci. Qua etiam occasione In crpretes eam in quaesti
64쪽
nem alieno plane loco sese diffundunt, utrum mulier velleiano renunciare possit. Interveniendi quippe voce hic, Ut recte quoque P. Faber, non intercessoria seu suleiussoria opcra intelligenda est, verum Iudicialis quaedam Opera ,. ciuile of icium, Cognitoriae Se Procuratoriae simile. Argumenta haec ipse quatuor habeo. i. Definitio officiorum ciuilium id ostendit,quae utique fideiussionem ambitu suo non complectitur r neque cum his quidquam commune habet intercessio. L. Ratio hujus R. superius adsignata. s. Caetera de connexa huius R. exempla ineciare, inquit lex,nec pro alio intervenire, nec procuratores exsere o ubi etiam vides, Interveniendi vocem hic medio loco positam de interjectara inter officium postulandi ct praturatoris , S quidem procuratoris forensis quod ossicium ciuile inter alia foeminis interdictum, uno casu singulari excepto, in l.farminas I. viri de procurator non verδ negotiorum , nam sane mulier negotia procurare potest, t. Io. g. SicuI. π. mandati, l. I. g. l. car. de exercit. ML ut & minor. 4. Sed S leges insuper complures id ostendunt, ubi simili sensu Interveniendi vox accipitur, puta lex εα infh.t. t. Io. g.vit. απ.de injus voc. l. 3. g. sedes. o g. seq. l. I. g. nunc videamin. m. sedi solvi. t. nonsum II. g.agere. l.in tantum, g. ne videamin, .ar. de injuri denique l. I. C.de cognitor. In his inquam omnibus legibus interveniendi vox hoc eodem sensu effertur.
At enim cum de fideiussone mulierum agitur, Intercedendi, Intercessionis, Interponendi, Suscipienui voces ibi propriae. Qua causi etiam Graecus Interpres , quem falli ostendimus, vocem Imρπιδ ειν hic substituit. Et haec quidem de huius R. interpretatione ex Iure ciuili. Cum quo nil commune habet quod ex hodiernis quoque m ribus hic cumularunt Interpretes de Reginis, Abbati Adcc. quia haec a Iure Romano eiusque principiis atque a ciuilium ossici
tam ratione aliena prorsus sunt.
excludendis. g. Item, I. Legis L.
Item Impubes omnibus ossiciis ciuilibus debet
65쪽
IMrvnEREs hoc g. qui omissus est in Basilicis sociantur,
Formiaeis proximini junguntur, pariter ut in In I.tit.de te m. ordinan. δί apud alios etiam auctores, Dioncm, Chrysi, stomum Orat. t ἐά mς ιας TI. Suidam in.ver. ora ξώρκ. Nempe circa impuberem hac parte jus adcm fuit, scilicet ut impubes in test me intis, neque litta pens esse posscr, neque antastari M petin=Θοία , ut disertis ex Liuio scribit Priscianus lib. S. cap. 1. Etsi non cadem prohibitionis utrobique ratio sit : Hunc cnim, si de publicis ossiciis quaeritur,ipsa rerum natura ab his submouet, quia scilicet impubMi seu pupillus inhabilis est, l.non ira tum, ν.dedecurion. Iudicio carct, ut diserte prodit Iurisconsultus in l. i89. inst. l . g. 2. . de Dic. Mod agunt impuberes,non intelligunt,l.vis. Vis jur. σβZI.gnori quod Vident ignorant, i. υπ.circa sin.C.dest moneta: Igitur indubie impuberes tui de publicis ossiciis primum dicam in neque judices esse possu ni, quod docet s.cum P tor .glen. .de haec. sed pubercs tantum plena pubertate, l. quirim FT. .de re j dic. Neque magistratum ger te h.l.θd.l.quidam,etsi ciuium idoneorum sit pcnuria,l. .g.l et de iure immun. ne quidem municipalem, n- tamum,einde dec Vibis. Excipienda: tantii in sunt ut Objectioni cuidam occur- . tam dignitates igi κακτοι,quq administrationi non sunt conjunctae.ut Tribunatus militum honorarius,qui etiam pupillis extraordinem indolis 5c stirpis ratione,conserebatur, ut docet ι.vit.
Et haec quidem de publicis officiis plana erant & indubita ta : Quare neque de his hic potae agitur, ut initio hujus logis
circa foeminas i Spd de Aulobin tantum , de quibus solis sanὰ quaeri.potuit, an cum ea officii,operae,beneficiiq; genus quo dam in se contineant, puta aliena: defensionis, his saltem fungi possent impuberes Z Et vero vidcbatur, his fungi cos posse, quod interiit hominis cujuscunque hominem beneficio affici, ι. .etae de serυ.expora. Et tamen hic definitur, etiam his officiis abstinere debere impuberes : κυρια ζ,labstinere, nempc quia impuberes huic rei, etsi ossicij dc benefici j operaeq; genus 'a ioddam
contineat, per aetatem non suificiant. Ab nere de . re dicuntur aliqua re ij a quorum captu seu statu res aliena est : Quomodo&. Gradici δυχ Πων α interies. lan με erit,m.de poenis ita ira limo ipso argumento buctonius su Tiberio de Liuia cap. o. Sed fre-
66쪽
quenter admonuit, quod non majorabud nec fagmina conuenientibus negotiis ABSTINERET. Ergo impuberes nec postulare in t tum possunt, ιI. g.mitium,se gin quo edicto,etzr.de posui. nec procuratores existere, l.minor,π.de procuras. Lexigendi,C.eod. Quid& quatenus de puberibus ientiendum sit, non hic,verum alius dicendi locus eri
P Ακs II. Regularum Sabinianearum, DE HAEREDIBUS, ET DE ADQUIRENDA
ed Tractarum de HAERED Vs institutis, ct de A D RVI REN-D A vel omitIenda HAEREDITATE , pertinent Sabinianeae Regulae, seu leges quinquesequentes,pura lex s. .F.6. . o ires quidem priores ad person,per quaae iam ditas adquiri potes, vel non.
f De PATIENTIA o dr cuin ea proprie dicenda ratios habenda sit.
Idem VLPIANV s libro tertio ad Satinum. Rus est: NON NOLLE qui potest v ELLE I E Patientia, tacitaque voluntate o permissone, cst haec re- gula solennis : ideo quoque solennis , quia celebrata, contrariis Culacia &Roberti studiis, & aliorum dei ob eius lectionem : sc quidem etiam ut quatuor eius lectiones proponamur. Nos inter initia statim quod verum est. exponemus. Fo scilicet pertineti haec regula, ut definiatur, cuiusnam patientia haereditas adquiri per alium possit, vel adquisita rectE uideatur : S sic in summam quaestio h. l. voruntatis tacitae t ractatur ; quaenam Sc cuius voluntas tacita dici, cuius,
patientia operari quid possit. In quibusdam enim actibus pa-
67쪽
tientiam accipimus pro voluntate, , 5 taciturnitas consensum imitatur, de quo v. l. ι.ε. i. - soluto matri l. I. g.sicientiam, es de tri-bta. a I. Sc tum in 7. . Eneid. Quo alioquin pertinent quinqueprTterea leges huius tit. l. 6O. O. IO9. II o. g. 2. IS9. inst.b tit. dce trinsecus l. 9 I. ηπ.defurto.
Igitur hac l. ho regula proponitur, Eius esse non nosie, qui potes vesti, i snam haec paraphrasis hic adhibenda) eum demum
tacite dici posse consensum suum alicui rei, veluti ad qui rei ae haereditati, accommodare taciturnitate seu patientia sua, eth denique patientiam quid operari, qui, si velit, etiam possit expresse &formaliter iubere seu velle. Non no e scilic. h. l. recte praefert Florentinum archetypum; quod Ant. Augustinus lib. . Emendat. c. r. p. 2T. primus rectε de fendit , &post eum Nicol. Bellonius 4.supput. I . Rinunaldus Iun. in L quisee patris,num. Lo4. Coaevnde liberi: dc Ioan . Robertus
L. Recept. 26. Ir I. Animad. O. dc notis ad Notat. I cap. o. adversus
Culac. I.Obs 9. I S.Obsis. Jc I. Notat. o: qui idem tamen Cui ac. Florentinam praetulit Recitat .in l. . .. desiera.υ4.praed. Quod inter variationes Cui acij poni potest, neque ideo culpandum. Est autem non nolle medium quid, seu medius terminus, inter velle S: nolle; ut contraria alia medium quoddam habent: quomodo inter jubere Sc vetare tertia virtus est legis permittere, iaria. . - elegib. Inter fateri & negare, medium est tacere. l. l42 h. tit. Velle cst expresso, seu verbis nuncupatis jubere: Nesti est repugnare express c,scu verbis pariter nuncupatis vetare &Contradicere, vel protestari : Non nolle, est pati tantum, sic medium quid inter Velle M Nolle,& ita quidem medium, ut nvo . do huc modo illuc propius inclinet: Est scit . ubi non nolens, seu silens, tacens, neganti nolentique comparatur, est ubi contri volciati aequiparatur,de quo ael. l 2.i . Ergo tum non nolle est tacitam fidem accommodare, & sua patientia animum suum
testatum facere, admittere svi in illo Terentii quod cavere .posiis, Eultum es admittere, ubi v. Donatum denique pati, per hmittere dc patientiam adcommodare suam. 'Hujus sane etiam formulae appositissimum exemplum idem Augustinus primus ad stabiliendarri Florentinam temonem protulit ex eodem Vlpiano quod notandum j l. i. g. mentiam 3.
68쪽
DE HAEREDIB. ΕΤ DE AD L HIS R.
babel o voluntatem. Sedut ego puto, non voluntatem sedpatientiaWr Non enim veri debet dominin , sied non nolle o deque ea non milia vide apud Cura c. DObstis. inst. Exempla etiam apud Tullium
Nunc de propria huius tapecie. Igitur pertinet ea proprio ad haeredes initi tutos,& ad adquirenda in ab his haereditatem, ut docent complures leges ex hoc ipso libro f. Vlpiani ad Sa-oinum desumptae: ac nominatim lex ead triaria. Inde igitur sententia huius R. haec omnino statuenda est, eum demuli aere dena patientia sua per alium sibi haereditatem adquirere post ', qui Sc eundem possit jubere haereditatem adire. Et vice vel a,is emum nolle t reditatem adire videtur,qui ipse adire potest. Quae omnino sententia est Lia. in de araret eae ex eod. libro desumptae. Exemplum huius Regulae ponamus in pupillo,c ii impubere, de quo fuit quoq; proxime superior Regulat. 2. i. do in no serui haeredis instituti ; eius scit. praesentia & patientia si seruus institutus haereditatem adquirat, utique pronihilo ducitur, quia ncc ii velle seu Jubere pupillus velit, possit. Demque, ubi non adsistit potentia voluntatis expressae, cessat ConJcctura tacita', ut vice versa, pupilli noluntas,& sic repudi
qui nςς ipsς Per se adire potest , Et canὰ argumentum libri terti j Vlpianei ad Sabinum hanciri h , ' hη ς R gulM .Prandam luadet, fuit enim si
totus occupatus in argumento , ut dixi, do haeredibus : ut do-
manumis . G. - qui uib. Quare ad serui pupillaris institutionem omnino hanc Reg. rcferri oportet: ut iam nec verum sit illud, inscripti nem Regulae Florentinvitationi non suffragari. Inab ex h. lege, conjuncta cum ea ipsa d. l. 4. hanc sententiam conficimus ;serito pupilli haerede institutorupilli, qui
dcillulae per se una , vel repudiandae liae reditatis negotio Denique, v c vcIbo concludam, agnitio pupilli vel repudiatio tul
69쪽
facit, quia neque velle neque nolle l. ID. ins h. t. neque no nolle h. l. potest. Haec cum ita sint, de species quidem in pupillo ponenda sit, apparet Primb, perperam hanc R. positam in sub
titulo--,νmων. Cum species huius R. ponenda tu in pupillo , qui utiq'caput liberum est. Secundo, perperam ad la ancl. tractati de tutore , quando is adquirere vel repudiare haere ditatem pupillo delatam possit : cum haec Regula lit, non de eo q ii alienum negotium gerit, vς una de co, qui proprium.
Quare nec continetur hac R. argumentum, & acumen dialecticum, vi Giaeci, de in his Hai monopulus & Theodorus Herna pollic, hanc a .c xpres Cre, o Θελ ν, διπατα0 6 Mil Θεμ: si ut vulgata, SI Norica quoque icctio persuasit, Din essaeolu, qui potess velle. Ita na, probanda non est tertia lectio Haloandrina, quam Stveteres secuti sunt, Sc defendit Cujacius, E est non velli, qui I,
potest viri. quasi non velle me dij termini locum obtineat, inter nolle de vello. Quamvis juventur illi autoritate βασγλικων, Lb. . it. s. qui etiam inversa oracione sic habent, ό δυωάμ Θίλon δωὐατη 6 dc Harmenopuli,qui huic rei fundus nobis non est, non magis quam in l. l.sup . ubi co unctionem pro conjectionim legerunt: Rursum non magis quam in Lubi lex Io.rnst. ubi verba illa nimo, perperam omiserunt. Quicqii id etiam pro sententia sua Cujac. alleget L qaa ratione 9. g.vit. r. de A. R. D. quia non vesti nunquam habet vim termini modii, & iud. β.υθolaon velle cit omnino icti absolute nolle; ut contra nosis, idom est,quod non veste; mi D, idem quod naagis velle; nequire id. in cum non quire , schi non polla , quod Ant. Augustinus de Robortus iam rcchc vidcrunt. N que moti cor rurse in arg mendo,, quod Iceu palmarium. hie ad lLibiliendam lcctioncm Noricam desumitur , CXCon- jlinctione di. . ear de adquis haereae quae cx eodem V lpiani libro 3. ad Sobinium desumpta est'; ubi dicitur, Node adire haerediim , t m m m on υιῶν , qui που potes atre. Conjuitistio quippe legum hanc necessitate in nobis uoti injungit, quasi quae leges inter se cInji ingendae' liodic supersunt ad candem ilico speciem pertinuant : abunde enim est i ut i argumcnto in genere conveniam, conjunctisq; adco inter se legibus ad argumenti generalis notitiam pervcniamus.
70쪽
DE HAS REDIB. ΕΤ DE AD HAER. 1s
Nil etiam moror violentas alias huius regulae Conjunctiones ex hoc eodem Vlpiani libro J. ad Sabinum, veluti cum I. 11. π.de dorat.int.viro uxor. Cuius ratio perperam huc adducitur, quod testator qui potest velle ut donatio rata sit, potest etiam velle ut rata non sit. Idem cuin ι.ε. 6 .de lιber sep t. cuius ratio perperam haec adsignatur,quod castratus non possit postumum ilium haeredem instituere, vel exhaeredare, quia eius tantum sit nolle,cujus cst kelle. Item, cum l. q. r.quisine manum. & Cum l. 2. αν. qui cta quo. mauum. Cuius occasione prolixe Interpretes cumulant casus, quibus quis adquirere vel repudiare haereditatem non potest, quia nondum ei delata sit, vel quia conditione persona impediatur, vel qua alia ratione. His ita perspectis , sequitur, hac regula non contineri argu- metum ab habitu ad priuationem: non argumentu ab eo quod plus est, ad id quod minus est; qua ratione lectionem Florentinam subsannabat nemo in non a Contrario, verum continetur argumentum ab expresso ad tacitum. Quod utique argumentum absurdum non est , quod tamen hic Hottomanno visum. Rursum, non definitur hac regula , quibusnam calibus tacita voluntas pro expressa habea ut , seu taciturnitas consensum imitetur id enim alterius & altioris cst indaginis, de quo agitur l. 6O. I 24. inprisc. I L. inst. h. t. 8c ea tamen ratione vulgatam
nonnulli tuenturin Quid igitur Z Quaeritur tantum de Personu in hac lege , &qui de in eo casu quo in confesso est, tacitam v luntatem M patientiam in aliquo actu siis ficere , quisnam proprie dici possit pati aliquid seu tacitE veste , neque prohibere,
Led permittere, ut scit. cius patientia negotium, contractus, seu actus celebratus valeat Nempe is demum, qui SI cxpresse vcl- si te seu iubere possit. Et Vs EST ,inquit lex &c. Ad eandem porro regulam, rationem SI argumentationem, ut antea perstrinxi , tres praeterea regulae huius tit. pertinent; puta l. O. So. Io 9. Vbi dicitur, Furiosi, vel eius cui bonis io exdictum
sit, nultam esse voluntatem sin quo furioso aeque ac in pupillo spe-
, cies huius regulae poni potest v.l. I .m.locat. Item, culpa carere
qui sitit, se prohibere non potes r Item, pupistam non 'sse inte igi. pati : at non Sc lex Iio. g.'2. inst. ubi dicitur , Nasgum crimen pati eum.qui noa prohibet cum probιbere potes. Eodemque tandem Oinnino pertinet ι.yI. .desurris elegantissima.