장음표시 사용
651쪽
quia eiusdem pignoris possessio, sed diuersa penes debitorem&creditorem est, ι. I. g. I S, ηπ.de adquir. 86se . quae huic l. quo-q te coniungenda venit: Item proprietarius 6c fructuarius uteria q te possidor, t. . in .de adquin possi g. Rursum maritus Sc uxor uterque dotis dominus est,etsi ex causa alia atque alia, o. . de iure dor. Item sui heredes cum Patre simul domini quodammodo existimantur,l.ιns u i I. ηπ.de lib. π post. Sic Sc eiusdem
rei dominium Bouitarium etc Qu)ritatium penes plures olim esse potuit: de quo videndus Vlpianus in fragmen is & The philus in institui. Et haec quidem cum suo effectu de eodem tempore , sed diuerso possessionis & domini j jure. Facilius, ut iam obiectionibus occurratur svii quoque recte Glos in fiduciario & i infideicommissario id receptum,ut fiduciarius qui restituit ex Trebelliano,heres nihilominus semper maneat,sed sine effectu, g. restinxta Ins. desidetc. hared. Item haeres haeredis testatoris est haeres, l. l9 infra, LUL aede hareaeinstit. antiqa μου I4. C.de Uusta. sed diuersis temporibus, non uno eodemque
652쪽
P,κs X v. Edictalium Regularum,
Septem Legibus constans,& respondens libro L. Digestor u M.
DE RE IUDICATA ET EXECUTIO.nibus in bonis debitorum.
TAc ENs an fateatur vel neget.
ad Edictum. Qui tacet non utique fatetur: sed tamen verum est,
eum non negare. η ita C ITVRNITAS, seusilentium, ad interrogationem 4 videlicet in iure factam, vel intentionem saltem actois ris nam ad eam speciem pertinet haec regula & intra has lineas ea coercenda venit) virlim pro consessione,' an vero pro negatione seu inficiatione habeatur, seu praesumatur, quaeritur ν Et utrumque iuxta hac regula negatur, definiturq; ad eb,tacentem proprie scilicet neque fateri, neque negare, Scut prisci locuti sunt, sesseri, & sic medium quendam statum racentis esse inter fatentem & negantem ,- seu inter expressam confessionem, & expressam negationem: Quemadmodum pati seu non nolle medium quid est inter velle & nolle, de quo supra M. Quod quidem indubitatum est in ea specie cui luee Reg. reddenda est : alioquin vix certam hac in re Regulam tradi posse nonnulli censent : cst enim ubi taeens,etsi medium teneat inter fateri dc negare, ad alterum extremorum applicatur. Quare hanc Reg. alij valde lubricam esse aiunt. Rediandat stilicet est haec Reg. titulo de eonfessis. Nempe confessus pro judicato habetur, quia quodammodo sua sentcntia damnatur, ut idem Paulus mdem libro 36. scribit in s. I. . de cossessis, cuil
653쪽
1 6 COLL. XI. EDICTA L. REGG. PARI XV.
proinde haec Reg. coniungenda venit) seu ut Graeci efferre micnt, πυπικε το : Et quidem consessus in jure apud tribunal : via de illud quoque jam olim legis xl I. labb. ε Eris consessi, rebu*ue iure iudicatis,dec. Neque id in causis tantum ciuilibus, veruin etiam in criminalibus obtinet, L J emde custocreon si modo confessio veritati congruat, id est,si de coi pore delicti constet,& constans sit confessio, L*.2 .π.ad SC. Silan LI. u .de qgaesion. LI3. I . m. de interrogat. de quo plenius videndus de Clarus lis feni. f.μ2.quas. .n. IO. se M.)Sed jam quaeritur, an qui ad interrogationem , vel intenti nem actoris in jure, tacet, pro confesso vel pro negante habe turi Quod utrumque proprie loquentibus, hac R. negandum definitur. Confessus,non statim creditur, qui tacuit,& ideo in bonis eius executio facienda non videtur, seu pro judicato habendus non est: vii rctrb nec negare cum verum est. Elidi autem , ut dixi, haec Reg. proprie de taciturnitate ad imterrogationem in jure, vel intentionem saltem & asserti nem actoris, veluti si actor tidem ita accusatore criminis qui legibus interrogare hac re dicebatur, ut ex Cicerone , Sal
stio. Tacito rectὸ probauit Brisson. 2. Select. i. Aio te hac vel illuή fecisse. Q d quidem praeter argumentum dicti libri 36. 'Pauli ad Edictum, unde haec lex desumpta est, qui occupatus fuit in materia de re iudicata is de confessis , 5c de executione in bonis virorumque,& praeter dictam Li. de confessis vi haec lex coasianda est in colligere quoque licet ex verbis huius ipsius R. fatetur 5c non negare: quae utique praesupponunt actoris interro- ationem praecessisse, vel saltem intentionem eius, illa quamixi vel simili formula, quae ad fatendum vel negandum reum obligare solet. Neque Culacio adsentiendum,qui confessionem in jure nonnisi ultro fieri sponteque asserit: eoque distare , disctum tit. de confessis,a tit. de ιnterrogatorias actioni ν od titul de confessis pertineat ad eos qui ultro fatentur,titulus vero de interrogationibuου ad eos qui interrogati a Praetore vel aduersi-rio,initante Praetore, Coguntur responderet : aque ita hac distinctione conciliat hanc Reg. cum LII. g. . ..de interrogat. iarure fac. se l. a solum θ'. αν. de procurator. quam nos alia disti
ctione inter se mox componemus.
Hoc ita posito,ad argumentum de confisiis in jure
654쪽
proprie pertinere , hinc statim apparet, quam alienae species huc trahantur,quamque materia haec misere inuoluatur. I. Aliena primum ab hac Regula est taciturnitatis species illa, quae petientia potius dicitur, ubi scilicet quis facto alieno patientiam accommodat suam, neque ei contradicit, non impedit, verum id fieri patitur, de quo sunt aliae Regulae. a. Alienus item ab hac Regula tractatus est, de silentio comprobante quod ante gestum est. 3. Alienus tractatus de judice, a quo praeter se tem seu rei principalis condemnationem , usurae de fructus petiti sunt, isque de his siluit: de quo est l. si deposita 4. Coae de deposito, l. terminato I. Coae de fluctib. o lit.exp. 4. Alienus tractatus ab hac Regula de iis casibus, ubi consensus inducitur ex facto quodam alio quam nudo silentio : quo sane casu patientia, t citurnitas, silentium, seu non contradictio habetur pro consensu : veluti, si quis ceu fidei utar tutoris patiatur nomen suum in actis scribi neque contradicat, l. 4. g est. αν.de fritassentulor. si citra consensum licet suum aut signum vel aliam scripturam, chirographum verbi gratia patris nomine, dc domum suam pignori futuram scripsit, i. eiussor 26. glater,etae.de pignorib. F. Α-lienus tractatus est de eo qui alienum instrumentum signauit, vel subscripsit tabulis, ubi quaeritur, virum juri suo ideo praeiudicet: de quo est lex Gaius Seius 39. αν. de pignor.act. l. 8. g. II. - . quibus modis pignus vel hypsolu. 6. vel cum publico quid fieret, silentio tradidit negotium, ut in sp. t. 6. σ 8. Cod de remis pign. 7. Alia etiam quaestio est, de eo qui interfuit, seu ut testis adfuit diuisioni inter cohaeredes : ut in sp. l. Tisia 3 . g. 2. rari dei gal. 2. vel alij cuicunque negotio, testamento,instrumcnto,obligationi : de quo in praxi variae agitantur quaestiones. 8. Alia quaestio de patre, qui literis fili j sui monitus ut solueret pecuniam a se quasi mandato eius acceptam, non continuo rc stationem interposuit contrariae voluntatis: ut in is siriussis e .de SCon Macedon. 9. Est denique aliena hinc quaestio generalis, ut recte Cui acius, quae non jam proprie est de Confessione, verum, utrum tacens extra judicium pro voleate o consentiente lint eatur seu praesumatur : ubi distinctio illa obtinci, inter nego-t a seu actus, ubi tacita voluntas sufficir, ut in sp. I. Is g. II. - .locali, Ll2.m de euiri. I. f. l. LII.d 'Io E. l. 3. 2. solui.matia. r. in pnα. a municip. & illa acgotia in qxtabus lages ex prcsu in con-
655쪽
cie n. lira, Sc quidem criminali 2. in Verri circa initium. m inlut vestum erat dicebat accusator apud Praetorem reo, aio te Siculos
tialse si iacuisset is ei assimabatur ut victo ct consisse,si negasseι ρει
batur 2 M K stratu dies ιnquire Arum criminum, inuituebatur accussio. Et talac hac Regula nostra non negatur in iudiciola cente in aliquando pro Asente accipiendum,aliquando pro negante : vcru n proprietatem dc subtilitatem tantum rei hicvrget i Conl .Et tacet, NON 'Iα fatetur sed tamen VERUM' es, eiam Nyn negare. AH RON UTISQVE, id cst, non praeci se, non abiblut ε. ii aerarmula crebra in legibus est: dc Vertim est,eadem formula, qua uisUra, per concessionem Ad proprie loquendo
se aliis in his legibus : l nter alias flanditer Vlpianus in ι. verum es Q 6. mar de V.S. Verum est,eum qui in carcere clusus es, non videri neque vi uctus, neque in vinculis esse,Nisi corpori eius vinculas αι alh bita. Et certe proprie loquentibus taciturnitas neque com fessio proprie est, neque inficiatio: sed tamen id non impedit, qu n prout res est,taciturnitas ad alterum extremorum , ut dixi iusta aliqua ratione applicetur: Est cnim, ubi tacens negarthcomparatur, ut in speciebus sequentibus. Fingamus primo casum Se exemplum in interregationibus in ιure facιredis, instrue dae litis causa Z Sane si interrogatus taceat, pro negante habetur, de ex mendacio suo postea rectE conuenitur: Finge enim, actutum naccum , me in jure interrogasse, virum haeres sim, Mquota ex parte meq; tacuisset Negassc videbor Ze ideo si poste, actor probet me haeredem , tanquam ex mendacio conueniri possura in solidum,l. ci aetate lI. g. 4. o P . r.de inIerrog.in rarefac. Lnon solum Uci ρκαν. e procum Secunda 1 pecies sumatur ex ι.haee autem v g. l. in f π.quib. ex causinpos eatam Tertium exemplum fingamus ex jure vctori fingamini, inquam,ccssionem a me rei
alicuius alteri in jure factam: mox solemnia peragente Praetore Disiti ou by oste
656쪽
DE RE IUDICATA ET CONFES. t Lm
tore S eo cui res cedebatur, vindicante, Pia toreque interrogante me, An contra vindicarem in jure rem ce siam ρ Sane si vel tacui siem vel negassem, ea res vindicanti addiccbatur, ut scribit Gaius L. Instit. apud Boetium in Topica Ciceronis. Sic t cr-tium exemplum habemus, ubi taciturnitas de silc ni itim in jure pro negatione habetur. Addamus & quartum ex Asconio Pardi ano : Memorat is reum legibus interrogatum , si taceret, litem ei aestimatam ut victo,& quidem contumaci unde his casibus ad executionem proceditur. Quod exemplum Salu toris nostri attinet, Matth. 26.& 27. N Marci l . qui ad accus tiones S interrogationes quasdam respondere noluit, id sua summaque ratione factum ab eo, de quo alibi. Tandem neque perpetua est Donati sententia in Eunuch. Actu sic. v. cum striabit: taciturnitatem consi onis genus esse , praesertim contra aduersari, INTERROGATIONEM. Ratio istorum haec est,quia contempta hoc facto Praetoris maiestas vindicatur, dc qui non respondent,
velut contumaces Sc superbi plectuntur. Addatur & secundum Gloss casus in clem. 2. inf. de appest. Fingamus retro casum , in actiombus quae ex inficiatione in duplum crescunt : veluti in actione l. Aquiliae, quae datur in confitentem in simplum, in negantem seu inficiantem in duplum,t.2. g. I.l. 2 .s.lo. 1 F. g. I. 'ad ι. Aquil.ι. 4. Co eod, & finge conuentum me ca actione tacuisse/Sanc ex hac Reg. non utique fassiis videbor qui tacui: sed i men verum est, me non negasse: Sed tamen mea quidem se tentia hoc casu satius erit,iaciturnitatem hanc pro consissione accipi, quam pro inficiatione : quidquid Cuiacius contra se tiat: cum in obscuris quod minimum est sequamur, reique fauorabiliores sint quam actorcs. De HAEREDIs o defuncti a qualitate .
CXLIII. ULPIANVs , librosxagensimsecundo ad Edictum. Quod ipsis qui contraxerunt obstat, & successo
Η redum de eorum ipsorum qui contraxerunt, exa Pratio
hac ut imitu tur, simul de genuina
657쪽
species constituatur,sciendum est,Vlpianum hoc libro 61. egi sese, De rebus authoritate iudicis possidendis, quod docet exinde te x9. II. IS. etar. eoae fit. 9 ιiιulo de V.S. t 4. v bide finitur quinam sint conditionales credito es ex V .ubi definitur quid sit cognoscere
instrumenta & dispungere squod pertinet ad id quod tractaturael. Is .inqui item liberorum appellatione contineantur. Nempe, debitore inde senso aut latitante aut sine herede decedente creditores in bonorum possessionem debitoris custodiae causa mittebantur, sic ut unus fermὶ creditorum bonis administrandis curator daretur: Vnde tres fiue actiones, siue exceptioncs enasccbantur : dine scilicet aduersus Curatorem : una scilicet
fructuum nomine, ut eos curator restitueret, altera si dolo malo eius deterior causa posscssionis facta fuisset.Tertia ipsi Cur tori, impensarum sine dolo malo factarum nomine. Qua de re omni Edictum memorat simul & interpretatur Vlpianus hoc
libro 62. in ael. Praetor ait 9. de reb. aut . iud. Ea vero ipsa lege Vlpianus dicit g. 7. ex his duas actiones, puta fructuum & expensarum , nomine in heredes quoque curatoris dari, non vero,
si dolo malo Curatoris deterior causa facta dicatur, tum enim actio ex dolo non datur in heredes caeterosque saccessores , dI.9. g.est. nisi quatenus ad eos peruenit, ut ex Paulo subjicitur l. io. haeredi autem datur l. ii. quae est ex hoc ipso libro : Denique multa mentio in hoc Edicto seu in hac materia, ut creditorum passim , ita & haeredum sesuccesseram: ut patet ex l. 4.ε. 7. ael. 8. g.
m. r vlt2.9.Imri .eo tit. Ait lex,qui rontraxerunt: Quomodo eo titulo lion una mentio fit eorum qui contraxerant, Sc loci ubi contractam est,ut apparer CXL .eoaetis. idque tam de creditoris
hus quam de dcbitoribus accipi potest. Quinimo Sc t. hy eod. u.
Edictum proponitur aduersus eum quisciens contraxir,posteaquam is cuius bona venierint consilium cepit fraudandi: crnead ιo eo nomine deIan A u lex, quod ipsis qui contraxeruηι, ob later successorib- ωνam obfrahit, unde liquet , de exceptionibus nominatim hanc Regulam accipiendam. Nam & proprie exceptiones obsare dicuntur. Quare rursum apparet, hanc Regulam esse de jure passivo heredum, id est, easdem exceptiones heredibus obstare, quae ipsis qui contraxerunt. Obitabat, vel obstituta esset: & sic , cum plures hoc rit. Rogula: 'occurrant, & quidem octo de paritale seu exaequasune defanini θ- hexeris
658쪽
heredis , haec est de iure passivo, sic ut ei concordent tres aliae, puta lex ue . quo sese referunt hic, in acta huius Reg. interpretatione nonnulli interpretum) I2O.siupra. l6O. g. 2. infra b. t. Quatuor aliae sunt de. jure activo, puta heredes eadem commoda, easdem actiones habere & exercere,puta l. s. 62. I 28. g. I. II6. g. L.
supra b.f. Ft ita quidem haec Reg. accipienda est, & ad speciem suam referenda. Caeteroquin huius Reg. veritas spectatur cum maxime in causa possessionis & in usucapionibus: quo pertinct
CXLIV. PAvLVs libro sexagen Vecundo ad Edictum. Non omne quod licet honestum est.
Honesti de Lirili pugna seu commi Io hac Reg. proponitur,
cuiusmodi proponitur altera insuper hoc tit. Regula, sed specialior in l. i97. infra h.t. ubi dicitur, semper in coniunction bus non solum quid liceat considerandum esse, sed& quod honestum est. I. Neque tamen eorum sententia probanda est , qui monitum istud ad cohibendam judicum vel etiam Principum licentiam a Paulo I Cons propositum , vel co apta riposse opinantur : Nam verbo licere, hic intelligendum est id quod palam permittitur quod jure licet: Licere sinquit Cicero 13.Philipp. ditamm, quod legibus, quod more maiorum issiturisque
conceditum ita pastim in x dicto Praetoris . uod eisu per leges,&c. sicibiι, de in legibus nostris passim : vel ctiam quod neque legibus neqtie moribus prohibotur non vero effraenis , siue Iuda cum sue Principum licentia, quae ab impotenti tantum non animo prosic iscitur, non a legibus : neq- enim quod quisque potesiae ei licet neest non obstatarinopterea etiam permiιtitur. 1. PIObabilior eorum interpretatio est, qui pugnam hic proponi p aant , inter licitum alicui, seu jus summum & honestatis ratio
659쪽
nem, quo sane etiam pertinet ael. i97. instar quasi hoc voluerie Paulus I Cons quod L Paulus Apostolus voluit in multa licem quidem Sc legibus non prohiberi vel vindicari, sed non expς-dire omnia; ob naturalem videlicet cepe pudorem Sc verecundiam, Cuius maior ratio habenda sit, vel aliam honesti ratio- . nem: quo pertinet illud Senecae : Duam augusta inoscentia est a legem bonum esse. 3. Nς que probo, quali hic pugna propon tur inter jus licitum M abusum juris liciri , appositaθ. l. ι . ...de damno i GI. Nam in ea specio licitum de illicitum apponuntur, non vero licirum & honestum,ut hac Reg. 4. Non item amplectenda est ea sententia, quasi hic oppon ntur omnia illa Iuris Ciuilis capita, quae inhonesti aliquid continent, cum lege diuina, cum honestate 5 r tione pugnantia, veluti concubinatus, meretricia vita, lupanaria, foenus,id genus alia,
quae sententia Paulo Apostolo magis quam Paulo I Cons conueniret. Nam ut alicubi scribit Hieronymus , Alia μοι letesi Caesaris, ilia Christi,aria Papiniant,aliae Pauli Apostoli ὶ Quamquam
de ipsi ICons concubinatum, meretriciam vitam x lupanaria, quae legibus nou. Ohibebamur,non vindicabantur, Inhonestis
Q. I. pariterque vitam cauponarum, vide quae Porphyrius lib. . Ei p. I4. F. Multo minus audio eos, qui hanc Reg. speciatim aptant ad circumuentionem in pretio, qua videlicet contrahentibus sese inuicem naturaliter in pretio circumuensere licet, quasi ea minus honesta sit, etsi licita, de quo alioquin Couarruvias. c. I . ein, de te m. Nam,quod Cuiacius etiam recte hic notat, haec circumuentio non tantum licita, ve metiam honesta est cum sit solertiae cuiusdam commercalis praemium iam vκω,qua etiam causa diciLur, naturali jure id licere, ι. I6. g. ρω.- δε-iso'LL2a f. ct ιseq. π.locaιι, idque etiam pr cedit de jure Canonico, cao. eum dilecti, Clen. de em venae 6. Non etiam audio eos, qui putant hic pugnam proponi imter Ius ciuile M Pratorium tanquam id indicetur,multa lure Ciuili licere, quae jus inaesorium velut minus honesta corrigat:
Nam & sua constat Iuri Ciuili honestas. 7. Non denique' iis adsentior in quibus 9 Cuiacius qui huius speciem adiruptias referunt, de quo sane est Iex ' issis.
660쪽
Quid igitur Z Fuit tempus, cum ferme crederem, ponendum in hac Reg ita exemplum in Cessone bonorum, quod equidem naufragis debitoribus miserabile flebileque auxilium, seu beneficium , adiutorium , lege lulia licitum & repositum est ad
euitandam carceris molestiam, neve judicati trahantur : Lic tam nempe cuique fuit bonam copiam eieranti foro bonisque cedere, minus tamen id honesium fuit: Non quidem, ut infamia juris cedenti inuratur, licet ex ea causa bona eius si b hasta ve
Cessio quippe bonorum,atque exinde venditio, infamiam juris non importat: At enim ut maxime jure licita sit, ut maxime infamiam juris non importet, inhonesti tamen ea est, id est, qui bonis cessit infamiam facti non euitat, Nou. Iust. Iry g. I. Ins.quib.exca .manum. g. I. 2. Ixs.de successsubl. quassebat pir bon .vra dit. Deniquc qui bonis ces Scie , rei pia & opinione hominum non eo fugiunt infamiae illius notam , quae stat nexa in vulgi pectoribu . Quare neque integrae frontis homo huiusmodi prorsus habebatur,ncque omni cxceptione maior. Et haec tamen ita intelligenda i unt, si suo vitio bonis cesserit, non veto si fortunae vitior Lyecoctoribus enim qui luci claro decoquunt,infamia juris nexa est,quo pertinent quae memorantur varia aduersus decoctores Romae, L. Roscia, vel etiam ab Hadriano, vel apud Tyrrhenos constituta, de quibus vide Fornerium 2. Sele f. 27. Hinc
apparet igitur, verbo licere hic indicari lingulare juris legumiaque hunc fictum : seu licitum csse diciquc quod jure Civili more maiorum conceditur. V e Ium neque haec species jam placet.
Igitur, ut secunda interprerario quam superius commemoraui,probabilior est, ita, cum argumentum,quod Paulus tractauit eo libro 61.ad Edictum, unde haec lex dc sumpta est, considero,species omnino huius Reg. periinci ad executiones in bonis debitorum , de ad jura creditorum ; in quibus est & quod facta in fraudem suam reuocare possint: de eo enim liquido eo labro egit Paulus : quo etiam pertinet altera huius i. Regula: t proinde huius Reg. sensus fuerit, multa creditoribus & retro debitoribus hac parte licere,quae minus honesta sim t. Hoc certe honesti laudamento innititur priuilegium quod nonnullis debitoribus jure datum est , ut nonmsi in quantum facetae