장음표시 사용
701쪽
sui quoque respectu dedit : de quo beneficij genere vide clegant cr disserentem Senecam 6. de benesic. cap. . H. Fingamus enim, ut ad genuinam speciem huius Reg. redeamus clim aqua in meo restagnare soleret ut in sp. leg., g. 28 .m .
ne quid in loco publ.J me benescium squae propria hac in re vox est) seu jus aquae ducendae alteri in fundum suum dedisse ρ Sane inuitus aquam hoc casu ducere cogetur: quia beneficium hoc ei non tantum pro eo sed & mea causa praestiti. Eademque ratio est eorum casuum quos cumulaui ad diri 'supra. His asde de speciem de qua Leo Nouella Io 2. SE vis in delictὼ obtemperantibus quando ignoscaIur.
ad Edictum. Ad ea quae non habent atrocitatem facinoris vel seci ris, ignoscitur seruis, si vel dominis vel his qui vice dominorum sunt, veluti tutoribus vel curatoIibu ὶ
obtemperarunt. DE Seruis morem dominis gerentibus in delictis vel vice- dominis est haec Reg. de quibus alioquin seruis sunt tredecim aliae huius tituli puta lex ε. I8.22. os sim. I. iri
serui optio Io . Inf.l 6.t. TI. in princ. Lo9. cr lvis. insta.Quaestio h ius Reg. quae ad interdi etiam quod vi aσι clam referenda est,t iidemque verbis transscripta est ex LII. g.st tutoris T. ηπ.quod νε aut clam, haec est : num videlicet seruis ignoscatur, facinus vel delictum aliquod jussu dominorum, vel eorum qui vice dominorum sunt admittentibus : &sic eodem in summam spectat, quti tres praeterea huiusce tit. Regulae,puta lex 4. supra.lex I67. f. i.se i 69. in princ. insta. Ad eam videlicet generalem quae iti nem, utrum obsequiosa voluntas pro mera voluntate habeatur, id est virum,quod quis obtemperando, ex quadam conditionis necessi are vel fecit vel voluit, reuera etiam voluisse credatur Deoiuilibus negotiis, veluti de hereditatis cretione seu adquisitione, id jam negatum fuit ael. .velle scilicet non credi eum
702쪽
qui obsequitur imperio patru vel domini. De desinis ut haec Reg. ita N: duae aliae sunt ; in quibus proinde hoc unum quaeritur , utrum vidclicet delictum superioris jussu admissi in aliquem poena eximat i Dc jussu judicis id quaeritur l. I 67. g. i. rast. De jussu vero domini vel vice domini hac ι. ut 5c ael. I 69.ιApr infra. Vice- domιηι inquam: quo numero sunt Iutores dc curatorcs,
ut hac t. diserte dicitur. Tutor Cnim Sc curator quoad prouidentiam de administrationem rerum pupillarium vice seu loco dominorum sunt, l. 2 π. de admin.tur. l. 7. g. QP pro emptore, l. .gsi pupilli lΙ. ar de usucap.t.Interdum I6. g. .de semi. Quod de curatore dixi, eum vice domini esse , id de curatore furiosi indu- . bitatum est, ut docet g stpupisti. II.o aeg. . In curatore vero adolescentis qui sanae mentis est, non usquequaq; seu non omnino id verum est,quod ut docet exserte ael. 6. g. .ct d. g. H. ira Graeci SI Cui acius ad eum β. recte adnotarunt: Vice- dominis
quoque adnumerandi sunt bonae fidei possessores , apud quos liber homo pro seruo est : nam de in iis idem obtinet, ut docet lex liber homo , 7. . ad L. AquIl. Et Distinctio haec adhibetur. Vel enim de iis quae atrocitatem facinoris vel sceleris non habent, id est, de leuioribus delictis, seu leuiori noxa, quaeritur : dc tum ignoscitur iis qui dominis vel vice dominis obsecuti sunt: veluti squae genuina species est huius legis si quid vi aut clam , jussu tutoris aut curatoris a seruo factum fuerit, i. H. f. 7. si damnum datum fuerit jussu iudicis aut domini, l. 2. g. I./ω .de noxal. H.lserum 2 Oseupra de O. σA. quae species etiam cst disg. I6T. g. I.dr I69. in prisc.infra b.t. vi ad eas probabitur.)Item si seruus jubente domina amouerit res aliquas de coniugis bonis diuorti j causa mulIer M. g. l. πτ.rena orar. Si tacitum fidei commissum in fraudem legum receperit jubente domino,is tacitum lyαr. ad L. Falciae si legatum aut i bertatem sibi contra leges domino dictante adscripserit contra SCons Libonianum , l. vlt. Cod de his qui sibi adscrib. l. Diuus Claudiis Is g. l. 9s π.ad L. Cornel. de falsis Idemque iuris est, in filiolam. Denique si aliqua rixa SI contentione nata, vis aut iniuria juris retinendi causa a seruo jussu domini facta fuerit, de intra fines rixae res steterit; rixa, inquam, sine armis, ut Cornelius Fronto scribit; di. Eo.απ.de O ct A. LIT .g.si iussu domus, επ.dc iniur. Si filius uxorem viduam intra impus luctus jussu patris
703쪽
scripsit jussu patris istii- a . t f nise. in. δεμ . vel ii pater filii
quem in potestate habebat, tacitam fidem interposuerit, non debet id filio nocere, quia parendi necessitatem habuit, i. in fraudem to insis. de bu υι inae se di. νη.4 .as l. FalcidSi vero factum stl Hod habeat atrocitaiem facinoris squa ipsa formula utitur idem Vlpiamis in alia interdicti specie, puta de
vi & vi armata,ι. i. g. 43. .de νε ρο υν armata, atrocitatem facti, L
.f.T. . vi bon. pl. v cilceleris, id est, si atrox scelus admissum fuerit, veluti caeci Us,proditio, piralica, sacrilegium, proditio, vis publica,primata sepulchri violatio,& id genus alia tu non ignoscitur seruis: seruus enim non in omnibus domini dicto audiens sine poena esse soletaei seruos 2o. seu non in omnia seruus domino parere debet ι.ε .s 7. . de μιαν. Deniq; in facinoribus do iv, ni dicto seruunt esse audientem non dinere Paulus ait, si maliis 2o f. t α'.renamos. u Vt loquitur ι. serum 8.C.adi. Iul. de vi, in furoribus, quin mortem potius Oppetere quam dominis in omnibus obsequi moremque gerere seruus debet.Quo pertinet eω-gans illud Quintiliani Deciam. 217. in hoc argumcnto versantis: Non eo si empla incendere: Non coges 'alitas operibuι manum inferirer Lemuri certe mediocritatis nos esse manifestum es. Item illud Seneca de iam fro. Nec nos omnia Iubere possumus, nec serua insmnis parere cwvatur: contra Rempubl. imperata non faciem, nudi steteri uom a/ι--ἀπ m. Et Famen eliam in atrocibus qua uoque letuo stimicitur,si non in totum, erre in tantum mitiusque adeo punitur, ut in sp. di sierum 8. Coae ad L Iul.de vi H l. 1. Codri 'illem.vsset. Verum de hac tota quaestione vide Men Hestim de adier. Lib. i .rent. . ,δε. vide dc FOmerrum I.Selea. 17. De eo qui D E s ii T dolo Pos&ὲDERE. F. Semper qui dolo, T. L. Is .
Semper quis dolo fecit.quo minus haberet, pro eo liabendus est ac si haberet.
Possit -ν realis & possessionis dolo malo amissae adaequatio
hac Reg. continetur, Pariter, ut duabus praeterea hums tituli
704쪽
tuli legibus concordantibus, puta iiD. quo sese hic referunt Interpretesὶ se Iso. supra, Quae adaequatio ut in aliis acti bus
cernitur, veluti noxalibus, quo spectabat aeu v. a. i. isa etiam de maxime in Interdictis quo pertinebar d. lex IF o. pariter ut haee nostra : Imo perpetuam eam esse particula uniuersiai ,semper, hic ostenditur. Ponenda huiusce g. species est in Precaris, ut ostendit lex g. einde precano,cuius f.ten o haec R. aptanda est: in precario icti licet de id obseruatur, ut eo Interdicto veneatur, non tantum qui rena precario habet,veriim etiam qui dolo mal fecit ut de sineret habere, quod Edicto nominatim comprehensum fuisse docet lex 2...deprecario quae huic R. niungenda venit: Quam
quidem Edicti partem Vlpianus atra .gd interpretat est, hic generali Reguia pro ratione iubiecta.
In contractibus successores, ex dolo eorum quibus se cesserunt, non tantum in id quod peruenit, verum etiam in solidum tenentur: hoc est,unusquisque pro ea parte qua heres est.
DE Actionssia, Hereditariis est haec Reg. quae in effectu respiacit differentiam inter actiones φκ conmactu dc pam ales actiones Nempe, in illis dolum praestari oportet ad solidam rei persecutionem,seu in his heredes defuncti tenentur in solidum Posteriores dantur qua- ην ιaruom ad eos perue . amin reni quinque jam regulae supra Concordances fuerunt, puta Iex 18. ad quam l. plene semet dixi, iam se reserunt hic In te pretes) 64. III . g. I.,I 7- Sa n f supra i s. die ut quacuor priores fuerunt de poenali a act-ubus, ita haec, M. 11. g. a. est de Coatrariti δε ab bacratum Reg. nostra cxcipiendum est re canam e Cuius occasioae lumc tractatum ingre sus est Itans Iu
705쪽
eum peruenit tenetur : quod proditum extat in ι. uasivam s. vlt. π.deprecario, quae huic Reg. Coniungenda venit, ceu ex eodem Ulpiani libro r. ad Edictum desumpta. Nam vi maxime precarium latiore significatu contractibus connumeretur, ι.2s. ab. t. attamen Contractus proprie non est , quia precari conditio magis ad donationes S benefici j causiain , quam ad negotii contractum spectrat,t. I 4.. π.de precario. Ac quia ibi agitur in id quod interest, quod interesse poenae species est, Obseruanda igitur haec differentia inter Pracarium , & cceteros contractus. Contra , adaequatio precarij cum caeteris interdictis hac parte i quorum interdictorum occasione haec lex concinnata fuit, pariter ut lex I 2. g. s. quo etiam ad interdicta, inquam,& quidem de vi pertinet aelex re . supra. Caeterum , ne putaret quis singulos haeredes in solidum ex contractu teneri, subiungit hac Reg. Vlp. pariter ut idem in L si hominem p. g. I. .depo*i,dc Paulus i. 9. eod. Neratius, i. i8.eod singulos teneri pro qua parte heredes sunt: Iuxta uniuersalem regulam, scilicet juris antiqui, t. l. Cod F cenam pet. tiro hane Imriis, o de hareditar. act. . Neque adsentior existimantibus, ubderi istud glossema hic esse: non magis quam in El.7. 6.I. d.ι.'. ctia. Ci- l
De Pioso Ris vendisione, permissu creditor
Creditor qui permittit rem venire,pignus d Emittit
ET haec quoque Regula ad Interdicta liquido peninet,quod
docet tum ordo librorum Gaij ad Edictum Prouinciale, tum ex eodem libro lex F. qua in suam creditorum, l. s. de pre ε'rio .rseu vis. de migrando, quae proinde huic coniungendae v nivnr. In summam verb ad tractatum, Mibur modis pie in vel hypotheta soluitur, vel ad titulum de remisso epignom, reducitus eius quippe haec sententia est, pignus solui si creditor permise rit debitori rem a se pignori datam aut noxam vendςre, de qοψ
706쪽
alioquin videnda est lexpiabitor g. i. i. scut 8. a g. 6. adsis. us
pign. quibus locis plenius haec quaestio tractatur, quando scilicet videatur creditor permisse, ut pignuS a creditore venderetur: Denique qualis consensus hic requiratur: Neque enim permisso hic idem est quod nuda patientia aut scientia. Nuda scientia hic non sufficit ael. 8. gis. Speciatim vero, spectatur huius Reg. fides in Interdictu, dc quidem tribus. Primum , in cris noui nunciatione , Nempe qui pignori sundum accepit, vicino nouum opus nuntiare potest, id cli,dc nuntiare ne nouum opus moliatur contra seruitutem fundo sibi pignorato dcbitam, vn.g. vis. απ.de remisson. Aliud fuerit si creditor permiserit semel debitori, ut fundum venderet; hoc quippe consensu ut pignus dimisisse Crcditur, ita dc noui operis nuntiationem amisisse credendus est, creditor qui permittit rem venire , pignus dimittit. Item aptari potest huic Reg. spccies
arg. l. 2. α' demigranis, quae huic coniungenda venit, in interdicto illo de Migrando : Nempe interdictum illud competit inquilino ad esserenda friuola sua, soluta conuentione & mercede : Neque tantum pensione soluta de conductionis tempore finito, verum etiam eo constante, si dominus permisit rem aliquam de friuolis venire : hoc quippe:consensu ea in re pignus creditor remisisse creditur: Tandem cernitur huius R. fides dein Salviano Interdicto, quod competit domino fundi ad persecutionem rerum coloni, quas in fundum inuectas illatas pignori futuras conuenit: Conuenit, inquam . id enim requiritur: notissimo discrimine inter praedia urbana 6c rustica, idque rei rusticae fauore Sc culturae : proinde & huic inuectorum & illat rum persecutio denc Ratur, si quae ex his a colono vendi permiserit, ut maxime nondum emptori tradita fuerint.
Caereium quod du consensu creditoris in venditioncm pignoris h.l. dicitur, idem in omni alienatione iuris est : veluti si creditor permiserit debitori pignus legare, in dotem dare, per
707쪽
PLκs XVII. Edictalium Regularum,
Respondens libro . Digestorum duabusque legibus
constans l. is'. i6o. Quibus addi imo praemitti oportuerat legem mit. h. t. est ex Pauli libro 69. ad Edictum.
ACTIONVM in personam, dr in rem disseremia.
CLIX. PAvLVs librosii magen o ad Edictum. Non vi ex pluribus causis deberi nobis idem potest, ita ex pluribus causis idem possit nostrum esse.
, D Exceptionem Rei Iudicasa pertinet hae Reg. uaue Ail Dii ferentia proponitur inter actiones pesonatis ficreales: Personales, inquam, quibus videlicet intc dimus,aliquid nobis deberi: Reales, quibus intendimus , rem aliquam amo iram esse. In argumento inquam exCeptionis rei judicatae haec differentia proponitur: Qua causa haec
ipsa differentia & Regula posita extat t. ΙΑ. I. L. -. de exceptiss. rei ιώLe. ex eodem Pauli libro To. aliis tantum verbis. Pe tinet autem eo haec differentia, quod si inde ita rei vindic tione non expressa causa ex qua rem meam esse dico, judicio succumbam, eandem postea actionem intentare rursum non possum: vertim omnes Cauta una petitione adprehenduntur, neque amplius quam semel in s mea esse potest, ut diserte traditur in d ι. l . *a.. ex qua haec deformata est , seu dominium non potest, ni si ex una Cauca contingere,ut idem Paulus, in ι. I. f. pluribuου 4. vir. de adquepos Vide dc g. I . U.de actιμιώ. Eodem pertinet quod ait Imp. t cum res . Co de contrah e t. titu Ium
possessionis id est domini j)duplicari non posse. Actionum in personam alia ratio est, quia singulas obligationes singulis
708쪽
caussae sequiintur, nec ulla earum alterius petitione vitiatur. Proinde eandem rem seu quantitatem saepius ab eodem petere possum actione personali, veluti ex donatione, mox ex venis dito , neque mihi obest exceptio rei judicatae : Et ita quidem haec species huic Reg. aptanda venirivetum si ulterius ad alios juris articulos quaestio porrigatur,
tum res ita distinguenda venit et vel res aliqua iam mea est, eam que possideo. S rum quemcunque tandem titulum obtendam eandem rem petere amplius non possum,veluti si res mea . mihi legata fuerit, inutile cit legatum, neque eo nomine agere Qpossum g si res aliena io Ius de legat rem ii duobus testamemtis eadem res mihi legata est, & eam rcm jam habeam ex uno in. stamento, ex altero amplius agere non possum. g.6. Inst.de letat ne quidem ad eius aestimationem quia res lcgata est: Si ferorem non habeam sed aestimationem nactus sim, rem ipsam adhuc petere possum : item n causam ex prcssero in rci vindic tione,&ex ea causa succubuero succcssiue ex alia dc accedente
postea nouo titulo adhuc agere po sim is mater M.ffla in i .is
quibus apparer, quam lubrica sit luec Regula, N. quidem in e dem exceptionis rei judicatae argumento : Ac proinde quam dissicilem Pandectarum concinnatores, ut alibi ita & hie , de negotio iam nobis, in interpretandis his Regulis prouinciamsteddiderint. VENDi Tio aris, & CONSENSVs in venditionem disseremia.
CLX. ULPi AN Vs libro si uagen j xis ad Edi LAliud est vendere, aliud vendenti consentire.
ru omnes huius lcgis Regulae,quae thes sunt, pollinent: ita quade ut extis mi ibis ad unum cssciatur. Easdcm se re e ceptiones, quae ρη-ι ccltis persi nis Libstare jure dic ursui, quibusdam ah Is Iamen pariter perisonis obstare, seu ad alias porrigi seu produci potionas. PHuin exceptio huius generis
709쪽
exceptis rei vendira, ad quam hoc initium pertinere non tantum ex ipsismet Regulae verbis abunde patet: veritin insuper ex LL. m. de except.reι υenrita, Cui haec coniungenda venit,velut ex e
dem Vlpiani libro desumpta pariter, vilegialis,mm 67. m. de HS Vbi pariter differentia proponitur inter alienatum 6c venditum. Ad rem, eadem igitur exceptio rei venditae non tantum venditori,sed etiam ei qui venditioni conssentit, obesse solet d. l. i.f. h. v bidis erte dicitur,si quis rem meam mandatu meo ven-- diderit, vindicanti mihi rem venditam nocere cxceptionem rei venditae : ut caeteroquin nihil interest vendat seu alienet quis, an vero consenriat venditioni, l. 16 I. infra, b.ι. Et tamen
quod mirum maximE videri pol sit) Vlpianus in eodem Exceptionis rei vendita: argumento versans hac R. differentiam constituit inter venditorem ipsum se iubentem rem suam vendit Aliam scilicet esse rationem vendentis, aliam eius qui venditioni consentit. Et est hoc AMMφανες de insignioribus. Vcrum res ita diuidenda est : Si de &rma venditionis quaeritur, aliud profecto est vendere, aliud vendenti consentire : Nam ubi quis rem ipse vendiderit, ut exceptione rei venditae repe . Iatur, satis est si vendiderit,neque ultra quicquam quaeritur,nihilque interest, qua serma, quo pretio vendiderit, dummodo 11c vltra dimidiam justi preti j laesus seu captus fuerit. Itemnit interest ante traditionem , pretium selutum fuerit, necne: Si vero mandatu seu consensu domini res eius ab alio vendita sit,illud semper quaerendum superest, utrum ea forma res ve dita fuerit, qua mandatum est, siue modum venditionis, siue rei venditae traditionem , spectes ut definit Vlpianus in El. i. quam huic coniungendam ostendi g.- . Nam tum vendita non videtur. Item si de jure perso quaeratur,tum idem omnino est,uendere vendenti consentire: Is quippe venditioni consentire potest qui de vendere potest r & retro cui venderex alienare non licet, eum nec alienationi Consentire fas est, Quanquam libertatis fauore minor zo. annis qui manumittere ipse non potest, manumittenti tamen consentira potest exienrentia ipsius Ulpiani, t. 2. ηαν. de mauum. vinae de Iuliani l. l.d. t. ael. in .infra,h.t. se LMCfladuersdonas.
Quare probanda non est Bulgari, Accursij &sequacium Ici-terpretatio,quae etiam aliquando Cuiacij fuit, qui huius Reg.
710쪽
hanc sententiam esse volunt: nempe venditorem rei suae, etsi pretium nondum acceperit, euictionis nomine teneri quod quidem verum ell,L6. Coaede cuimon. Atenim eum qui consensit tantum venditioni rei suae , de et ictione non teneri, nisi pretium insuper acceperit : Quod falsum est: etsi niti videantur illi lege quIdam ii. αν. de euiction. sed male. in facti equidem narratione ibi consultor mentioncm facit preti j accepti, sed Iurisconsultus Scaevola in responso suo , nil aliud urget quam praesentiam Jc consensum, ut de euictione cohaeredes teneantur: Reso di ego Scaevola si cohaeredes praesentes adsuerunt,nec diffenserunt, videra unumquemque partem suam vendidisse. Et ita quidem etiam ad eam l. sensit Cui acius, satis esse scilicet venditioni consenserunt. Sic quoque creditor qui pignoris venditioni consentit pignus dirnretir,l. II 8 supral. 2. 4.vυ.Coaede remisspleo. dcc. sic fructuarius, quo consentiente proprietarius fundum vendidit, usum fructum postea vindicans, doli exceptione repellitur, neque distinguitur, pretium juris sui acceperit necia e lege 4. g. I 2 π. de doli except. Ex his jam apparet,quam inanis sit Graecorum ad hanc Regulam species: qui rem, inquiunt, alienam vendit, in duplum tenetur: Qui vero rem suam vendenti consentit, ipsam amittit. Item, quam nil commune habeat haec Reg. cum l. 2IJupra. quo tamen Interpretes nonnulli lectorem remittunt. imo quam aliena sit species quam Cui acius addit ex ι.Paulm I2. vir.
Refertur ad uniuersos, quod publice fit per
maiorem partem. Scunda exceptionis productio seu propagatio ad alias personas hac Regula continetur:& quidem Exceptionis rei iudicatae, & Exceptionis doli. Ut haec Reg. intelligatur sciendum est, Exceptiones , de quibus modo dixi, ut aduersus Actorem de Syndicum,ita ex eorum facto aduersus Rempubl. competere: is L Lli,ν Corale