장음표시 사용
731쪽
missio libertatis donatio est) idque arg. l. 8. IO. I L. I . Is.ls. ΣΟ. ΣΣ.-. de liberat. causiuae ex eodem Vlpiani libro desumptae huic coniungendae sunt. Sunt scilicet casus quibus seruum vendere Iicet, at libertatem ei donare non licet, qui desumendi sunt ex manumiss. l. I F. in f οπ.quι , a quib. n num. Nempe quia qui venditur & pretio contra venditur & cum sua causa venditur : libertas vero & gratis ferme confertur , dc semel collata,
Vnicus tantum casus quem mirabilem non Interpretes tantum sed St Iustinianus ipse vocatὶ Iure Codicis excipitur, quo donare quid licet, vendere non licet: Nempe Decurio praedia sua sine decrcto donare potest: sine decreto tamen ea vendere illi non licet, ι.vit. Cod.de praeae decurion hac singulari ratione, quia non tam facile quis donat, ut Vendit, quia non tam faciles sunt donationes quae sunt de rard contingentibus) ideo non tam enixe aliquando prohibentur et eadem ratione , qua mulier non potest intercedcre,donare potest, quia non tam facile mulieres donant,ut intercedunt,t. . ad S.C.nsgeian. Verum quod de Uecurionibus dictum est, id postea immutauit Iustinianus Nou. 38. Excipitur a nonnullis & voluntas testatoris, Sc quidem in θIegis 4. aede eicom Finge,Pater prohibuit testamento, ne liberi fundos extra familiam venderent, vel pignori darenr Quaeritur an possit frater sorori suae donare Sane donare potest, qui vendere non porcst. Velum ur quod verum est dicatur, in hoc casu paria omnia non sunt: Nam intra familiam tantum frater donare potest : extra familiam vivendere,ita 6c donare non potest. De POENALI Busa nibus & LITIS CONTEsTATI O NI S in his vi.
CLXIV. PAVLVs libro quinquagensimo primo ad Edictum. Poenalia iudicia semel accepta in haeredes trans- initti possunt.
DE POENA Liavs actionibus, de qtie Lisis Contestatis in his vi, potestate oc effectu, est hax Rc g. pariter de luis com
732쪽
tustatae vi S effecta sunt tres aliae iam de superioribus huie concordantes Regulae, puta lex 86. quo hic Lectorem remittunt interpretes) 87.l 9. tu a. Litis, inquam, contestatae: Id enim est quod hac l. indicatur iudici, accepti nomine , Iudicium accipere, ut hac t.ita o t.vis.-de condict. tritis. & l. sipos acceptum
tis. l. 9. de WO. & aliis quam pluribus, est judicio includi acti nem, ι .l. II9. iudicium accipere, non per nudam in jus vocati nem, non per nudam libelli oblationem verum per litis Coni stationem , quae est, quotiescunque judex per narrationem ne goti j v trinque causam audire coepit, L ππ. Coaede sit. contes. milib. Porro hic inter caeteros litis contestatae effectus hic est, ut quae judicia, quae actiones, morte extinguerentur, ea per litis contestationem talita permaneant, atque in haeredes transmittantur,.ι. sed L87. o I 39.set. 26.4αν. de obligat. ora I l. . Cod ex delict defunct. Ac nominatim quoque poenalia judicia b.t. ct d 16.ctaei. .se de accusationib. in haeredes, inquam, trans. mittantur,id est,& haeredi & aduersus haeredes competant: ita
enim haec verba hic accipienda sunt: quomodo & c.87. sev definitur post litem contestitam baredi quoque prosici, o baredem
teneri. Idque etiam recte viderunt Graeci hic, & in his Theodorus Hermopolites. De actione post litem contestatam actoris haeredibus competente , dixi jam ad d. 87. Nunc quod in hunc locum distuli, de haeredibus rei. Ergo & aduersus haer dem post litem Contestatam poenalis actio tribuitur. Nam cum suos alioquin auctores poena tenere soleat, neque regulariter poenales actiones in haeredes dentur, ι. s. . I . F. I. l17.supra, quae omnes in hoc argumento versantur, quarumque synop- sin aliquam habes ad aet. 38.ὶ 3c ut delicta, ita & poenae personis delinquentium adhaereant.& cum iisdem extinguantur,l. l.d niti.deli.L6.depal. iudicLT.de condictfun. g. i Ins.deperp.o temp. act. f. s. ad ι. Aquit. atramen ut alia judicia ita & poenalia semellite coutestata aduersus haeredes exemeri possunt. Horum vero ratio quae dixi haec redditur, qvbd haec actio in haereditate reperitur lite contestata,& in bonis jam computatur, Liniuriarum Σ8.de trium Alij rationem ita reddunt, hoc id eo fiern, quia litis contestatio quasi contractus est & nouatio debiti: actiones Porro ex contractu ad haeredes transeunt.
733쪽
Species porro huius Reg. nostrae ponenda est, quod etiam ah j jain videi unt,& in h=s Culac: us,ad ael. 86.θ 87.) in judicio quodam de liberalι causa, ut docent aliae leges ex eodem Pauli libro si. ad Edictum dolum pire : puta lex II. IT .l9.14. ηπ.de lIberali causa. V t id intelligatur praesuppone dum est,bonae fidei emptori competere actionem in duplum aduersus liberum hominem,qui se pro seruo homine venundari passus est, imo dari in ipsim quoquc vcnditorem actionem in duplum. Est igitur haec actio parnatas: ideo quo si libur homo ipse decesserit,eius,c venditor, cum corum si accessoribus agi non poterit, ut utrumque di serte proditum extat in Modeuini t. utique M. , de iderali causa. v crum excipiamus jam ex hac Reg. quod Paulus exceperatὶ nisi judicium hoc poenale semel acceptum fuerit, id est, lis luper eo contestata. 8 st ergo hara Reg. appendix dc exceptio quaedam ad d L,8. l. m. g. I. id . Dra , ubi definitur, poenales actiones in haeredes non transmitti: vii contra Ampliatio quaedam comtuc cur in l. lι . Ad quas leges dicta consuli possunt.
Phra XI. Edictalium Regularum.
Respondens libro 39. Diginorum & constans
tribus legibus, puta ιον. - 167. AL iENA Tio Nis se Co NSEM sus in alienationem se litudo. CLXV. ULPIAN Vs litis quinquagesimo e tis ad Edissum. Cu,n quis possic alienare, poterit eo ent ire alienationi : Cui autem donare non concedit ir, probandum erit, nec si donationis causa consenserit, ratam eius
734쪽
AD tria actionum genera, de quibuι agitur libro I9. Digestorum, tres leges sequentes referenda μοι : Et hae prima quidem adactionem de iure aquae ducendae pertinet: pr Ima, ad actionem de damno infecto : postrema, ad aquae pluuiae arcendae actionem. Ac Reg. in genere continetur argumentum a Iure alimnandi veluti donandi, de quo vide etiam t. i6yse H adlus consentiendi in alienationem seu donationem, sicut qui prius habet, & posterius habeat, vicς versa qui prius non habet, nec posterius habeat: Ait lex, Alienandi, quo verbo omnis actus intelligitur quo dominium transfertur, La. 8. 67. ηπ.de QS. ct similibus, ac proinde dc don tio, quod haec lex aperte testatur: Ait lex, consentiesdi, siue mandato expresso, siue pMtientia , siue rati habitione. Tot enim modi consentiendi sunt, seu tot modis consensus explicatur. Ut huiu sce Reg.speciem constituamus, in Iure aqua durenda, quam hic ponendam ostendit lex S.IO...da aqu.o aqv. pl .ve Iut ex eodem Vlpiani libro desumpta,atque ideo huic I. coniungenda) prius praesupponendum est, in alienando& concedendo de qua voce supra ad i. I 6 3.ὶ Iure aquae ducendae, eorum Omnium voluntatem &consensum exquirit ad quos eius aquae jus vel usus pertinet: ac maxime omnium eorum, in quorum loco aqua oritur Zl.8.se o. Nunc finge,copsonem habeo pupillum id est; locus mihi cum pupillo communis est In aquae ex loco illo ducendae jure alienando, seu alij concedendo, donando rata pupilli voluntas habenda non est : quia nec pupillus alienare seu donare potest: Eademque dicenda sunt & in aliis Iuris articulis, deque omnibus aliis, qui nec vclle creduntur
Ex hac specie jam appalet, neque legem Iso. huic obstare, ubi dicitur aliud esse vcndere , aliud venditioni Consentire : ut ibi plenius ostensum est : contra cum h c l. non miscendam aeteg. I 63. sivra h.t. qua dicitur , cui ius es donandi, eidem ct vendendi σconedendi ii esse: ibi enim comparatio instituitur inter ju Fidinnandi in jus vendendi,in hac vcro Reg. comparantur jus alienandi de consentiendi in alienationem,item ibi continetur argumentum ab eo quod plus est, ad id quod minus, de quo est quoque lex λ I. supra. Quo lectorem tamen Cuiacius quoque eum que
735쪽
eumque secuti hic remittunt. Hac verb continetur exaequatio seu comparatio si nullum. Perperam deniq; cum hac miscetur lex ιδ.in s...de pactu, in ea quippe inter liberam peculij administrationem & donandi jus differentia proponitur. Et hanc tamen speciem hic ponunt scholia Basilic. lPaulum melius fa-Ci Unt F. f. r. mpr.de donat.im .vin se uxor. quibus definitur non tantum per se sed & per interpositas personas do. nationibus inter vitum de uxorem interdictum esse. De DEFENso RE rei aliena.
CLXVI. PAVLVs bbro quadragenfimo octauo ad Edictum. Qui rem alienam defendit, nunquam locuples
habetur. D resor rei alienae,num iudicatu solui satisdatione aliquando liberetur quaesitum fuit. Et vero id hac Reg. negatur, quae ad Damni infecta actionem & cautionem respicit, ut liquet
eode in libro huic desumptae coniungendae sunt. In commune huius Reg. haec sententia est: Dcfensorem alienae rei id est eum qui judicium siue actionern alieno nomine vel occipit vel excipit : denique qui se liti alienae offert t. 6 I. ins ι .de procurra 9. nunquam pro locuplete haberi, quod & ipsum de expromissore quoque definitur l. ito. g. l. supra h. t. quo lectorem hic remittere Interpretes satis habent. Nunquam, inquam, pro locuplete haberi, sed semper satisdare teneri, quamuis reuera locuples fit: Eo enim spectat haec Reg. cum negat rei alienae deis forem unquam locupletem haberi: Locuples scilicet haberi negatur , qui onus satisdationis subire deberi qui alienam fidem interponere cogitur, quod Albericus recte obseruauit: Idque ipsum inculcatur dc vir m saturire l. 'F. 6. g. I. l. in f t. s. 6Mi se . de procuratori. qui ex parte I8...de isterrogat. l. F. f. . vir iudicatum solui. π I f.desatis asionib. l. is. infde caserfec.
736쪽
locu pictissimus,etsi clarissimus, imo eis expromissor, El. Uo. g. l .supra.
Alia ratio est eius qui Rem suam defendit : Nam suae rei quisque idoneus defensor intelligitur, sic ut proprio nomine Conuentus nunquam Cauere teneatur iudicatum solui, id est, ibdeiussores dare , sed nude tantum repromittere. Et sane ad hanc differentiam respexit Iurisconsultus in hac Regula , &quidem in actione damni infecti, ubi expressa sunt hanc in re in
Edicti verba Damni infecti nomine conuentum .si suo nomine conueniatur,rantum promitteres Ereno μιῶ dare . .l.y . .l. I .f. I. ηπ. de damno ιnfecto.
Ratio autem istius distorentiae hase est,ne alioquin is qui agit, cum eo qui rem alienam defendit, ubi superior euaserit, non habeat in quem sententiam exequatur,quandoquidem dc fensoris res non est: Vice uersa is, cuius res est, judicium ipse non excepit e Ne igitur littus arauerit, fideiussore dato cautum ei oportet: Et haec quidem de eo qui vitia rem alienam delandit, non ex ossici; ratione, quae sentcntia est huius Rc g. Alia vero ratio est eius qui rem alienam Useu ratione dc sendit, quia neque haec res alicna Creditur : ideo satisdare non tenentur administratores Ecclesiarum, rem Ecclesiae defendentes i. 32. C.de Epistop. netae tutor rem pupilli dcfendens t.υθ.gd.C. dea M. rvt. . quia hic locuples Sc idoneus e sic intest igitur, cum rem pupilli possidere intelligatur & possi foris loco habeatur, at saturire, ut hic notant schol. Basil. Et haec quidem de rei
alienae defensere: Retro, qui dcsenditur soluendo semper. vid tur, Lys.spia quo lectorem hic nonnulli perperam. remittunt. . . η DATA qua videantur.
CLXVII. IDEM DPaulusJ libro quadragensimo nono
ad Edictum Non videntur data,quae eo tempore, quo dantur, accipientis non fiunt.
AD Aquae pluuia arcenda actionem utraque huiuς L Regularc ferenda est, ut docent quinquς leges ex eo dcm Pauli libro
737쪽
libro desumptae, ac proinde huic coniungendae: putatem L. .9. I l. Ia. α'. de aquila.arc.quod ic Cui acius jam indicauu lib. 2 . obsc. . dc P. Faber. Sc post cos Labit tus. Hac priore Reg. vocis Dau-H interpretatio continetur, neque ide6 tamen ab hoc titulo abdicanda,quod nonnulli volunt, cum vocis cois tira , non stanum tantum Explicet: remque subiectam regulariter sid est per modum regulae, H iaι r ut dicitur l. regulariter s. m. de here
petit. Et definitur hac Reg. I bi de dominio rei q iaeritur, & si a de actionibus excipiendis eius rei nomine,) illud spectandum
csse, utrum reuera res accipientis facta fuerit eo tempore quo dabatur, alias datam non videri: A qua Regula non abhorrent sex prae rei ea huius tit Regulae . puta lex I . Mis.lIS. ιλ prisc. I l9. g.I. supia, cr I9 o. infra Dare scilicet domini j transationem significat, neque satis est rem tradi: Quam in rem videnda ex lex ubi autem Ps. g.vit. αδ de V.O. l. Is . aede legat. 2. Cod.de coiatris p pul. l.dedi tibi, j. de condict. caus dat. g. sic iraque I 4. Ins.de actio. Quare data res non videtur nisi accipiens dominus efficiatur, Cosaltem temporc ς quo res datur : Nam castis cuictionis qui emergere postea potest, his non spectat Rr. Species ut dixi figuranda est in Aquae plumae arcendae actione, M quidem ex l. I . eotis. quam huic inter alias coniungendam clixi,ubi prius praenosccndum est, Aquae pluuiae arcendae actione teneri, non Cum tantum qui opus manu ipse facit ad aquam. derivandam , unde alteri damnum imininet, Veriuri etiam
eum cui fundus DAT v s est de sic qui soli seu fundi dominus est, qui dominus operis hodie cst, doniquc qui opus factum habet l. q. in priri crg. 2. I. 38. de qu. luu. Nunc fingamus, venditum ab aliquo fundum , in quo opus manufactum cst , unde aqua pluuia alteri nocct, scd simulare venditum , vel dolo malo , vel ab eo qui vendendi jus non habuit ξ Sane non rccte Conuemtur emptor fundi, vcrum si simulata venditio suit , aut , dolosa, venditor conueniendus erit. du. I 4. junctis duabus prae- cdentibus, puta l. I r.er I s. J ..eo ipso tit. ίquae lex l . ut dixi huic inter alias coniungenda venit.ὶ Nempe non videtur darus fundus cmptori, qui eo tc mpore quo dabatur, accipientis non fiebat, cum emptio ipso jure nulla esset: Dara st dominium trans serre, non nude tradere. Et ita quidem huius Reg. speciem 'constituo in quaestione , AAcs- quom octio aquae pluu Iazi
738쪽
locii pletissimus,etsi clarissimus, imo etsi expromissor, G. Io.
Alia ratio est eius qui Rem suam defendit : Nam suae rei quisque idoneus defenser intelligitur, sic ut proprio nomine
Conuentus nunquam Cauere teneatur iudicatum solui, id est, fies
deiussores dare , sed nude tantum repromittere. Et sane ad hanc differentiam respexit Iurisconsultus in hac Regula , Mquidem in actione damni infecti , ubi expressa sunt hanc in rem Edicti verba Damni infecti nomine conuentum suo nomine conuenia ritantum promitteres alieno δει is dare . I .f. I. .. de damno infecto. Raris autem istius differentiae haee est,ne alioquin is qui agit, cum eo qui rem alienam defendit, ubi is perior euaserit, non habeat in quem sententiam exequatur, quandoquidem dc fensoris res non est: Viceuersa is, cuius res cst, judicium ipse non excepit e Ne igitur littus arauerit, fideiussore dato cautum ei oportet: Et haec quidem de eo qui ultra rem alienam defendit, non ex officii ratione, quae sententia est huius Rc g. Alia vcro ratio est eius qui rem alienam UReu ratione defendit , quia nequc haec res alicna Creditur : Ideo satisdare non tenentur administratores Ecclesiarum,rem Ecclosi efendentes l. . C.de Epistop. netae tutor rem pupilli dcsendens Iuli. g. .C. ea ιn. terquia hic locuples de idoneus esse intelligi dur, cum rem pupilli possidere intelligatur & posssoris loco habeatur,l. II. F.an inqui saturire, ut hic notant schol. Basil. Et haec quidem de rei alienae de sensere: Retro, qui defcnditur soluendo semper vid tur, ι.91.10 H. quo lectorem hic nonnulli perperam. remittunt . . η DATA quae videantur.
CLXVII. IDEM PaulinJ libro quadragensimo amo ,
ad Edictum Non videntur Lia,quae eo te lupore, quo dantur, accipientis non fiunt.
AD Aqua pluuia arrendae actionem utraque holus L Regilla referenda est, ut docent quinquς leges ex eo dcm Pauli libro
739쪽
libro desumptae, ac proinde huic coniungendae: puta lex 2. .9. II. l. r.de aqu pla. arc. que Iod 6c Cui acius jam indicauri ob c. . & P. Faber.& post cos Labiit iis. Hac priore Reg. vocis Dau-δ interpretatio continetur , neque id ei, tamen ab hoc titulo abdicanda,quod nonnulli volunt, cum vocis εοερλυ . non si num tantum Explicet: remque subicctam regulariter sid est per modum regulae Hsistat e ut dicitur l. regulariter s. αν de haere
petit. Et definitur hac Reg. I bi de dominio rei quaeritur, & licde actionibus excipiendis eius rei nomine,) illud spectandum
cile, utrum reuera res accipientis facta fuerit eo tempore quo dabatur, alias datam non videri: A qua Regula non abhorrent sex praeterea huius tit Regulae . puta lex ἔ3. I. II1. IIS. in prisc. 1 9.
g. I supra, cr Isto. infra Dare scilicet domini j transationem significat, neque satis est rem tradi: Quam in rem videnda ex lex
pul. l. dedi tibi, j.de condict. caus. Δι. g.sic itaque I . Ins.de actio. Quare data res non videtur nisi accipiens dominus efficiatur, Co saltem tempore , quo res datur : Nam casus cuictionis qui emergere postea potest, hi si non spectat Rr. Species ut dixi figuranda est in Aquae pluuiae arcendae actione, M quidem ex l. I . eo ID. quam huic inter alias coniungendam dixi,ubi prius praenosccndum est, Aquae pluuiar arcendae actione teneri, non Cum tantum qui opus manu ipse facit ad aquam derivandam , unde alteri damnum imminet, Vcriuri etiam
eum cui fundus DAT vs est S: sic qui soli seu fundi dominus est, qui dominus operis hodie cst, denique qui opus factum habet l. 4. in princ Drg. 2. l. 8. de aqu. piau. Nunc fingamus, venditum ab aliquo fundum , in quo opus manufactum cst , unde aqua pluuia alteri nocci, scd simulate venditum , vel dolo malo , vel ab eo qui vendendi jus non habuit Sane non rccte Conuemtur emptor fundi, vcrum si simulata venditio fuit, aut dolosa, venditor conueniendus erit, dI. I 4.sjunctis duabus prae- cdentabus, puta I. i. er i I. in ..eo 'so tit. quae lex l . ut dixi huic inter alias coniungenda venit.) Nempe non vadetur datin fundus empto ii, qui eo tcmpore quo dabatur, accipientis non fiebat, cum emptio ipso jure nulla esset: Dare est dominium trans serre, non nude tradere. Et ita quidem huius Reg. speciem
constituo in quaestione , Aduersis quzm octio aquae pluuiae,
740쪽
competat : Non vi Cuiacius 24. obf. . fecit, in quaestione Cui datur, suius sententiam concoquere non possurn, quod haec actio non detur bonae fidei poste Gri, qui scilicet enut a non domino. imo & forte jam usu cepit. Nam etsi directa haec actio domino tantum detur , vel ei ad quem transatum est fundi
dominium , l.st tersius 6. g. i. . eod. ιu. attamen viilcm dari a commodari q si dom- exert C docer, ι. 22. .. ιit. Cuiusmodi
est non tantum fructuarius,ut in sp. Lai. sed & bonae fidei posisessor: ex vulgata Iuris Regula, bonam fidem rantundem possidenti praestare quantum rei veritatem, ι. I 6 supra. Hinc jam apparet,quam inanis sit Graecorum hic interpretatio, eum qui rem immobilem vi possiam aut mobilem furtiuam alicui tradit, eam accipientis non facere, vitiose enim possidebatur: nec quidquam prodesse ei qui ab eo accepit: nam virium S turpitudinem eius nocere ei qui rem ab eo nactus est. De Iussu Iu DICIS. s. Qui iussu I. L. Is
Qui jussu Iudicis aliquid fecit, non videtur dolo malo facere, qui ' parere necesse habet.
' Qui pro Cui, vel Qui pro Quia.
DE i.ssu Iudicis est haec altera huius i. Regula,quae quidem,
ad eandem actioncm Aquae pluuiae arcenda quo superior, referenda est: Et ea definitur , id quod jussu Iudicis fit, a dolo cxcusare. Quam in rem ut textus jure nostro sunt infiniti inter alios lex T.g. t.αν. de minorώ. ubi Gloss. multa exempla cumula lex etsi l . g. I. de religiosis, ita altera insuper hoc tit. occurrit de autoritate iudicis puta l. l I. siupra. Ex quibus id efficitur Iudicis siue autoritatem sive jussu in bonam fidem inducere, malam expungere: sicut vice uersa non potest dolo carere, qui imperio Magistratus non paruit, i. I99. iusta.
Species huiusce desumenda est ex ι.ε. g. Cassis 3. quae ex hoc ipso libro descripta est cui addatur seu similis , etsi non Pauli sed Vlpiauit. . unde tamen Labilius& Cuiacius nominatim speciem praeterita l. 1.) apponebant r. de ara lisu. Nempe,si