장음표시 사용
791쪽
sus quem condictio competat. Quod priorem attinet, sane Ei ipsi qui indebitum vel ob causam dare soluere justit, condictio datur, di 9. de condis. causa Διι, quae inter caeteras liuic I coniungenda est nam qui mandat solui, ipse videtur soluere, .s6.6 . de solution. quae postrcma lex ex iisdem Pauli ad Plautium libris desumpta est, etsi non ex eodem libro aliisque legibus, de quibus mox. Quod posteriorem quaestionem attinet: ita quoque CConuerso ADVERSVs EVM , cuius jussu indebitum vel ob causam alteri solutum est, condictio competit. Quod iussu scilicet alterius soluitur, pro eo est, quasi ipsi solutum esset. Vtriusque species apponamus. Prioris haec species esto. Finge: ego cum donatum vellem mulieri alicui despo denti jussu mulieris sponsocius numeravi seu solui Sane ii nuptiae secutae non fucrint,& sic causa deficiente ob quam datum cst, mulieri ipsI,quae mandauit condictio dati competit, LI. 9.αν. de conae caus dat. Velum haec huius Reg. species seu quaestio non videtur, C VINAM videlicet soluti & quidem indebiti ius. su alterius condictio competat, verum, ADVERsus Q Mcondictio detur, indebito jussu alterius soluto. Finge: jussi te, qui mihi debere falsd putabas, alij indebitum soIuere Aduersia me qui jussi, condictio tibi competet, perinde ac si mihi soluto
ses. Huc inquam huius Reg. quaestio pertinet, atque aded sp cies aptanda venit. In genere alioquin , quod vim solutionis, Si liberationis attinet , certum est 3c indubitatum , eum qui mandat solui, ipsum videri soluere, eique solutum videri, cuius iussu voluntate, mandato,solutio facta est, liberatioque contina
monuo I g. . . desalutibent. l. β siusserim xl. η .de adquirim se . l. vero in. lsolutam Φ9I.quι maIdas I 6. t. cum iussu 64. π.de solutioniabus. Atque haec tandem est illa,quae vulgo dici solet, Fictio bra uis manis, clim videlicet res in Unius manus prius transsata fin gitur, mox tertio alicui ab eodem soluta: de qua prolix E In terpretes ad famosam Ungulana IF π.de reb. credis.
Et haec de itisse solutionis faciendae': De jussu alioquin , qui
delicto comparatur, dictum est ad i. t 2 g. 2supra. Tandem monendum est, huic Reg. locum esse in eo qui sui juris est, non instruo, ut in sp.ι fugitiuus I9...d A trono.
792쪽
ET prima cutidem statim e Vitellianis Regula pertinet ad
793쪽
dixit Ambrosius lib. cos .inis. est, eam adire, amplecti: contrinon subire,es . nullo modo esse,vel non existere. Et haec quidem aperta est huius Reg. sententia : cui gemina plane extat lex si
Nempe heredis institutio de existentia fundamentum & caput totius testamenti est, ante heredis 3 .Ins. de legatis : quoruente,& tota vis seu moles A compages testamenti ruit,dest, tutoqubeo coetera in spongiam incumbant necesse est : idque etiam ex ratione generali Regulae seu legis I 29 g. i.ct Li78.β a. Et adeo quidem olim fundamenti instar heredis institutio erat, ut ante heredis institutionem nihil fieti testamento olim po
''Ait autem Reg. nostra pariter Vt E. I. nemo s. caute,si nemo,
id est, si ne unus quidem ex heredibus scriptis: nam sanε ad sustinendatri tum testamenti satis est, si vel unus ex heredibus
Neque enim tum destitutum est testamentum. Item, si nemo vel jure ciuit 'vel praetorio baeres sit. Item indefinite ait lex, subiit hae edιtatem: Aliacunilue tandem ratione is subierit, etiam eoastus Ood in fiduciariis haeredibus ceruitur. Adde & sebi, se fingatur,ri cernitur in Edicto, si quis omissa .causa testamenti,ut docet lex de vuli absit.' ' Denique ait lex eeremptorio vocabulo, Omnis vis testimentis iturr scilicet non legata hautum, veru mi etiam substitui
pupiΗaRs tutela, 'im & libertates sexcepto casu dies. I. εν. de his νώ iν-ctatuunt, si nemo subeat liaereditatem , te agih testati Situes res reducitur: Adeo quidem ut veram putem eorum sontentiam, qui& legata ad pias causas hoc veteri jure inspecto in irritum deducta fuisse opinantur: Quamquam aliua admittenaum hodie censeo, postea scilicet quam Nou. H D in ductum est, uti rescisso pes querelam inofficiosi testamento le- alit Echbertares praestentur : Quod fauore pia causa passim recipi aequitas suadet, ex quacunque tandem causa nemo subeatheta ditatem.
794쪽
CLXXXII. IDEM DPaulusJ libro tertio ad Vitellium. Quod nullius esse potest, id ut alicuius fieret, nulla obligatio valet essicere.
Es quae extra commercium hominum de priuatorum tam nulla obligatione effici possunt, is alicuius fiant. De I sibili igitur est haec Reg. quo in argumento ali quin versantur quatuor praeterea hoc tit. Regulae, puta lex 3ia in Apra, g. Lissea. Non est tamen ea de impossibiliatate facti alicuius, de quo est lex 3 i. sivia, sed de impossibilitateret: de quo cit quoque lex iri. sustra, t xl 3 g. I. 1UDe: utraque impossibilitate ex lex is . Est lci licet haec Reg. dem impcά-bili legata ; & quidem de impossibilitate per juris rationem, puta commercij & dominij ratione, id est, quae nullius cuius qua in ptiuati feti potest, propter juris impedimentum quo modo de impossbilitate rei dandae psr rerum naturam est Liri in s. ra , . A. Aha do utroque impedimento in ars Exemplum esto in libero hol ne vel In re sacra , quae diuini jutis est,uel publica. De his scilicet & similibus id hac Reg. d finitur. Nulla obligatione id eisci posse , ut liuiuscemodi res alicuius fiadi mea obligasione, id est, non tantamcontractu scum impossibilium nulla obligatio sit, ι.i88. insta. b. verum etiam ne quidem linamento, nullo squamlibet enixoὶ restatori mandaro,g 4. IV.deleg α ιυι ροῶν, tΙx.ffi νώ L-.de leg. i. Obligo. ii. scilicet appellatione id hic intelligendum est, pariter ω
Quare qui usus est huius, Reg) ut Gligatio ita Ee legatum rei ita impossibilis adeo nulla sunt, ut ne quidem aestimatio eius rei debeatur: Denique littus arat,qui rem impossibilam ut in obligationem ita Se in legatum deducit: Et vero ad Tractarum de legatis hanc Reg. referendam esse argumentum eius libri, unde haec te t desumpta est, docet: nempe Pauli liber te setius ad Vitellium occupatus fuit in argumento de legatis p riter ut secundus) ut docet lex Io. ..de usu iact. ι.yo t. --
795쪽
pars I9. m. de υβ. l. 6. m.de cond. o demon. l. 22. - . Hsalutib. Ad hanc autem ipsam speciem reserenda est lex Caeterum cautEait lex,quod nussius esse potes: id est,si talis sit res quae aut natura, aut jure gentium,aut moribus Ciuitatis pCnitus extra commercium sit: denique si rei non sit comine cium : Aliud enim fueritis alicuius tantum respectu, res extra commercium sit: Sunt enim certae personae quae rerum cert tum commercium non habent, quare potest testator rem l gare alicui capaci, cuius vel ipia vel eius heres commercium non habct,argil. - αν.de Vo.
Quini md sunt Zccasus quidam,quibus etsi res ipsi legata Iegataru esse non possit, utpote cuius incapax sit, bb rei qualita
tem,conditionem, denique per consequentiam, eius tamen ae- stimatio legatario debeatur : Et hactenus eius res fieri potest, seu obligatio restatoris qua heredem damnat seu obligat d. l. 49. g. 3.) id efficere valet , ut ι.εo. I4. g. I. π.de leg. I. Quibus t men vulgo opponitur lex 49. g. 2. ..de leg. 2. de quo vide Cui cium recitat.ad L49. p. 2 28. & Culacio. Robert.tis. I. cap. H.
Ex his quae superius dicta sunt, apparet huius Reg. species non recte poni in rc bus quae Huisionem sui natura non recipiunt, veluti usus, cuius pars legari non potest .vita pars I9...de Qu. Quam speciem hic apponit P. Faber arg.libri 3. ad Vitellium, unde haec Reg N di. - i'. sumptae sunt:Haec enim Reg. est de rebus, quan Τι- esse possunt, seu qua alicuius fieri non posisum, non dc his qua diuisionem non recipiunt.
796쪽
Duorum Iurisconsuliorum , MARcELLi. MC s decer at 1 LIII. ad legem 'lys secundum materiarum Ordinem,pariter diui' spositae, atque inter se alterni, mixtae. Ur '.
. X KXm. MARCξLLVs 4bm Iemo Agestim , νε si nihil sistis mutaodum est ex solemnibus, tamen ubi Aequi ιieuidens possit, subueniendum est.
E . Equitate, quam Iudices in iure seu in judiciis prae ωc' is hiluere oportet,est haec Reg. quae desumpta est exl. Diu- 7. .. de in integrum restit. pariter ut duae aliae supr1,puta lex s s. g. 2. θ ι.9o. quo se hic Interpretes referunt. De Equi Me,inquam,non quidem de ea,quae in obscuro sequenda dicitur: non de ea qua leges M Edicta commendantur : non de ea quae in legis defectum locum habere debet, non de ea quae legem scriptam euertit: verum de ea, quae juris solemnis, scripti, stricti temperamentum , leuamentum , aequamentum quoddam est: veluti in Excusatione admittenda a munere publico, ut in o. Ziegu 8 .g. 2. in utilibus actionibus tribuendis, ocin omni judicij dccursu , quo spectae dux so. supra. denique in Restitutione in integrum tribuenda: quae utique genuina species
797쪽
species de sententia est huiusce Reg. vi patet primum ex ae L Diuus 7.e .de in integri restitutande haec Reg. non equidem Marcelli ipsius, quod haec lex hodie praefert , ut Tribonianum camdecurtauit , verum Antonini Pij sinper. a Marcello relata transscripta est: Item patet vel ex VOce,subueniendum, qua utique indicatur beneficium restitutionis , ea quippe jure solenni exclusis extra ordinem subuenitur: seu succumtών, ut liveadem re dicitur. Solemnibus autem ait lex, alio sensu quam.quo l. 2 7.ffra, solemne ius dicitur) ut ad eam ostendi, id est, inbre- dine, substantiali, necessario, intrinsec* judiciorum. Neque enim mos omnis hic significatur, quomodo G circi hic solemnia συινοφιαν vertunt. Quare pertinet haec Reg. ad Restitutiones
maiorum ex generali illa clausuist Edicti praetorij,u EIVS eius mihi videbitur Species cx ea lege facile figurari potest
Solemne est, ut in legitimo citatum contumacem sententia dicta valeat:& tamen aduersus eam Regulam ex euideri aequitate nonnunquam restitutio facienda est, vel usi si citatus non respondit,& ob hoc MORE pronunciatum c li, conia stura auis rem pro tribunali adhuc sedente Iudice venit. Magna equidem estselemnium, i. c. ordinis iudiciorum autoritas , sed quem euidenti aequirati cedere necesse cst ut senὁ euidens est in hac specie, aequi fas cum justa causa citatus confestim, etsi damnatus adest. Clitis requitatis rationc m haberi idem IurisconsMascessus 'Here dein aliis specicbus vult, d. 7. Vt igiturni ciJeshonon promiscue murin dona quid est ex solemnibus, moreque judiciorum, ita ex aeqbitate justaque causa, nonnun quam a Iudice mutari quid potcst ut eleganter dicitur ael. 8S. g. 2. justis decretis res t cmperanda est,tie alibqii; h,quod Cessus dicebat', in hac quaestione de bono & v V sub auctesi
798쪽
CLXXXIV. CELsus libro septimo Digesto n. Uani timoris iusta ' excusatio non est.
DE T i M o R E seu Metu est haec Reg. qui & ipse justus est
Restitutionis in integrum titulus, puta si quid metu gestum ab aliquo fuerit, aut extortum, nam & metus vim qua dam in se continetὶ factumve, dum ramen non vanus timor fit. ut hac Reg. dicitur, re iudic. quae ex eiusdem Celsi libro 6. Digestorum desumpta dicitur:& de qua nelox V-- est, E, ἀλο, cuiusmodi est eorum qui meticulosi ad singula fulgura pallent, umbram suam metuunt & vel tutissima qumque timent : iustum enim metum esse necesse est . ut Resta tioni locus sit: Non vani,inquam, ominis aut hominis, sed qui
Neque tamen haec Reg. ad Rcstitutiones in integrum res renda proprie est quod hactenus Credunt ad unum omnes: verum ad contractin, ubi videlicet saepὶ excusatio quaedam o, tenditur,cur contractum quis non impleuerit: Nam id Excas..eionis verbo hic indicatur: Et poni possit species in Recepto πιω- reis, ubi excusationis quoque vox propria est, LIS. -de rece M. Neque tamen haec species huius Reg. genuina est: de G nuina liquebit, ubi nouerimus quo in argumento Celsus lib. . Digestorum versatus sir. Igitur eo libro egisse eum de tribus contractibus liquet: de Mandagar ut fidem facit ιαsimus Isae scaevola 48. ..modini, quae ex eodem Celsi libro septimo bule coniungenda venit silincia etiam lin. k4.LI6.in princ. ἄν eod ais. ubi nonnulla etiam ex eodem Celsi libro T. Digestorum ab Ulpiano referuntur.ὶ 2. Egit & de contractus istam,ut fidem faciunt quae ex eodem lib. 7. refert Vlpianus t. t. g. 2.I. 8. in .er g. . .ero socio. 3. Egit&de Precaris e fidem facilio ii.4ν. de piscaris. In his sane contractibus omnibus saepe agitur, ad
quem periculum pertinear & quale, de quo jam ad Las supra.
799쪽
In mandato igitur species poni potest, nam in eo contractii excusationis vox propria est, cum videlicet mandatarius seu procurator aliquid obtendit, cur mandatum neglexerit, fregerit, cur fines mandati excesserit, cur mandato renunciare neccsse habeat, ut docci lex 8. g. . lex 2 m. mandati, ubi diserte dicitur' ob Iu ST A M causam excusationem allegantem,cxcusari. Possit& in eodem argumento species huius Reg. poni in procuratore excul in te innocentiam, vel, ut Cuiacius malcbar,absentiam a sentis, ex I v s T A ratione sob iustum forte timorem ut Lis g.
Poni possit Sc species in Locato conducto , de quo Celsus egit libro octauo Digestorum, huic proximo ut fidem facit,
quod exinde memorat Vlpianus in I. 9. g. . et .locati. Et species quidem apponi possit ex famosa l. habitatores 27.infra .locati, ubi haec quaestio tractatur, ritum si inquilinus ante finitum tempus conductionis TiMORIs causa ex aedibus conductis migrasset, pensionem debeat necneξ Et definitur si causa timoris & emigrationis' lv sT A fuerit, non debere mercedem : Contra si Ius TA. non fuisset, nihilominus debere. IvSTVS autem m tus est emigrationis,minae forte imminentis, l. in haes alatione
18. vers in eadem causa, m. de damno infecZo. Item exercitus vcnientis, Lls.I.7. m.locati. His addunt Pragmatici & timorem lspectrestim,si,inquam,domo spectris infami & infestata inqui-lirius migrauerit, qua de re ut vetus sentemia est Christophori Porci ιn g. vl . Inst. de locato', cui id refellat Ferronus in Consu. Bur ga.tit. delacatio-, g. 3. ita SCsultum. Parisiense a Parente meo memoratur, ut & alterum Bur legalense a Peleo qu. IIo.
Contri disserit, post Festo num plura Choppinus politia
Alio itaque jam sensu et ii ad eandem alioquin aequitatem pertineat, accipiendum quod ab eodem Celso lib. 6. Digestorum dieitur, in isi quis ab alio si. ω.dere iudica j,vani timoras nullam esse Urmationem: nempe qui an illum intcresse vani timoris nomine prauatim Vt proinde non sint audiendi, qui eandem illam cum hac Reg. putant,imo huius legis inscriptionem ex Ca emendandam censor: ut neque audiendi sitnr,qui ut c d - quod dixi pcriiunicuit , Iιmauonu vocem hic pro excusatiosis substituunt.
800쪽
CLXXXV. IDEM Nil J libro Octauo Digestorum. Impossibilium nulla obligatio est.
DE Impossibili est haec lex, pariter ut lex I. supra, quae & ipsa
in argumento contractuum versatur : Item lex IIS. Funquae in argumento actionum dc judiciorum ex is a supra,cti 88. g. l. infra h.ι. quae in argumento ultimarum voluntatum: In his omnibus sane perpetua est haec Reg. Nusiam esse impossibiliam obligationem, ita quidem ut in contractibus impossibilis conditio contractum vitiet, in ultimis verti voluntatibus vitietur, id est, pro non adiecta habeatur, tanquam si mendo aliquo test tori potius excidisset,l. l. ηπ.de condiι insis. Lino. de cond. o dem. Et cum caeteroquin in omni contractuum genere huic Reg. locus sit, nominatim locus est in contractu Emptionis mendati nia, de quo haec Reg. accipienda est, ut ostendit leX F9. ..de commem . ι. 8. . de actis .em i. quae ex eo dcm Celsi libro ε. Dig storum desumptae,huic coniungendae veniunt: ut & quae ex e dem libro Vlpianus refert ι. l 3. in prisc. ηπ.de ιn diem ad a. l. I . g. I6. VI. . de act.empti. Exemplum siue species apponi potest in homine libero,vel re sacra,aut religiosa,aut cuius commercium non est, vendita, Vt in sp. 6. .de contrah.e t.. quae & ipsa *γcies apponi potest in legato, ut in sp. t. Iri. siupra, in in stipula tum deducta squam sp. Gloss. hic apponit ι.inu quianiem 33. sacram. ,..de 'O. Vbi etiam additur, nee si ex post facto leg, aliqua res sacra profana esse coeperit, vel Stichus ex. libems .inis effectus sit, stipulationem huiusmodi reuocari inobliga- et nem seu conualescere. A quo non abludit quod dicitur L i 88. g. I Infra. Quamquam haec Reg. tam de impossibilitate dandi,qi. am facti accipi potest : cum aliae huius tir. Regulae quae sunt de impossibili,ad alterutram speciem magis referendae sint:puta aci impossibilitatem facti lex 3isevn ad impossibilitatem da dae H i per ius lex I , Isi supra o 188.S.I. myra.