장음표시 사용
161쪽
Stupor N imperitia ueterum librariorum. Libri
uariis modis corrupti. Errores ex numerorum notis.
Homeri editiones uariae. Ilias ἐκ DLMmes Laertim explicatM.Lascivia Criticorum in mimrigendis libris. Scripturasacra corrupta. Veteris GL tica exempla. Polionis N clepiadae opera Critica Critici auditorum opera disribuebaent. Homeri poem
ta a quibus edita, digesu, es quomodo antiquis disribu
ta. Moysesprimus apud Iudaeos Grammaticud. Mas rithae. Suidas emendum, ,Wforte Cedrenus. Primus
Criticus Aristoteles. Grammatici Critici. Criticorum secta. Irus autem stupor te incredibilis imperi-
tia librariorum,quos saepe inscitiae & negligentiae arguunt ueteres scriptores. Apellicofi, qui libros Aristotelis emerat, μααον , φιλος φύγ'OS =των επιτάρθα-ν τ δαύρωμάτων, ἀς άνπχαφα κμγὰ - εγκε τί- καφίαν ι απληρων GH G, κ άμαρ αδων πη τα βι α . Librorumpotimstadiosium,ant Strabo lib.XIV. quam Philosophiae peritum. Proinde quaerens restituere erosa, in noua exemplaria transscripsit, o non recte lucunas implens edidit libros mendorum plenos. Eadem Suidas Am κα . Subiungit deinde Strabo de librariis : βι ιοπωλα κα An ς-λοις ει ρ ρ is Q, -ῖ Μοπς, ὸς ς ὰ, Tri τ ἀλλων αλυνει τ εἰς πἀMν
162쪽
DE potΥMArHIA, OAP.PXIIX. καφυδων β. ίων, &c. Libros corruptos uendi, au,quoάbibliopo-ia utantur sicribis imperitis, o exemplaria non conferant. Quo mi rum in modum peccasse librarios existim Nam D. Irenaeus& Hieronymus initio Chionicorum adiurant illos, ut dii gentius conserant & emendent quae transscripserunt. Hidi parchus auctor poemata Arati deprauata a pictoribus, astr
nomis & Grammaticis, dum qui1que pro libitu proprias lectiones & interpretationes ei affingit. Vita Ai ait: ἐλύ ν -
Achilleg Statius Scholiastes eiusde Arati 'ο -
ne quod prona deprauationis occasio exf merorum noticuerissimum est. Hoc modo enim saepius in auctoribus peccatum,passim obseruare licet. D. Irenaeus lib. V. aduersus Haereticos: in numeris saepe errare scriptores, utpote qui per literas & notas exprimuntur. Harpocration ἡ κάτωθεν :
πικῆς εΘακι υιλει, πιλο m. Cicero ad Quinctum fratrem E-
163쪽
collatione mentur. Quia iselicet libri valde corrupti ,& dic
sentiens eorum lectio..Hieronymus ad Lucinium: Si para- grammata repereris, uel minuου liquido descripω, quaesensum mii impediant on mihi debeλ imputare sed imperitiae notario umhbrariorums incuria, quiscribunt Non quod inueniunt ,sed quod ιν rei gunt, ct dum alienos rareres emendare nituntur, ostendunt suos Eoist. ad Augustinum: me liber de Agui ibus uisu uiae criptoribus Ecclesiasticis appe andus eis, licet a pleri γ emendatoribus imperitis de auctoribus dicatur inscriptus. Ad Damasum prauat. in IV. Euangelist. t Multa a praesumtoribus imperitis emendata pς xosus, uel a librarii dormitantibus aut addita aut muIata cor; mimus. Hic uero succurritCiatice, deprauata corrigit, uocurnis& literarum mutationes obseruat, παροχοι αματα, hoc est, Ud Cassiodorus de diuinis, lin. interpretatur, uitias tura mendat,ueram lectionem substituit, superuacua aut praepo-
sura diligςntia adiecta tollit. Cicero ad Famil. lib. IX. Epist. Σ. Aristarchus hos uersus ocoo. Ego tanquam criticus antiquus iudicaturussum utrum ni τῶ m ητῶ, an Suetonius Valerio PrQbo: Multat exemplaria contracia Gmendare, ac distinguere se adnotare curauit, δε huic nec ulli praeter
Grammaticae parti deditus. Agelljus lib. XIIX. prodit Ennii librum emendatum manu Lampadionis. & D. Hieronymus in Luciano e emplaria scripturarum uocata Lucianea i Luciano scriptore & emendatore. PisistratuIn Homeri uerasis composuisse & correxisse memoriae proditum. Sed Plutarchus in Alexandro scribi Aristotelem mendasse Iliada xeamque editionem appellatam G τῆ quod Alexander eam condiderat in thecam,qua Darii unguenta adseruarisblica, Pum libue I l. rescris inters otia Darii regis unguenta i d rum
164쪽
ru crinium captum, cuius uarios usus eum amici demonstrarent i-trorum Homeri en odiae de isse. Quanquam Strabo auctor, Ale-Σandrum ipsum cum calles herae &. Anaxarelio Homelum cinendasse. Vtut sit,Alexander Iliadem 'suam euicydatano ad uetera exemplaria,& doctiorum Criticorum normaridirectam,in conditori repositorio τ τααατων ci cumferebat ue eaque appellata ta τοῦ νολκγ. Suidas Zυό--τm scribit, Tenodotum primum Homeri emendatoren . Idem auctor est Cratetem Malloten , owονον Aristarchi composuim διορθωσαν f ὀλωμαι, o 'in'Catalogo librorum Tyrannionis Grammatici, recenset eius λωθι αδν ό- Aratum, Aristarchum &'Arinophanem Homerurum emendam ueterum auctorum testimoitio notum, quo referendum est,quod Diog. Laertius scribit, Ararurn quae si uim a Timone, qua ratione aliquis emendatum Homeri
poema nancisci postit. Illum uero respondim : ' πὰ
Huc pertinet Polionis Grammatici - των πιπρsi κάμμα ἀμ αρανο νων, & Asclepiadae Grammaticim in βιδείων λαρθωῖκα. Vberrima autem haec Na in libris philosophorum praeter δορθωας, τ δεγρο
antea uitiis,ita mox rMediis laborari coeptilis. Nais ex irimia corrigendi libidine,& praepostero ast ne multa adiena auctoribus subrepsemfit :& enatae innumerardectionum tra rietates. Arati poema miris modis interpolatum resert Hipparchus ue uariaque ei a diuersis prooemia aflicta scribit. Alios enim legere ait: Ti
165쪽
Sane insigni lasciuia ueteres libros correxisse, sollici tum, nimis interpretum acumen, non sine admiratione legere soleo; cuius obuia exempla apud Galenum, qui lectionum uarietates Commentariis in Hippocratem passim narrat inprimis Comment. I. in VI. ι ubi notat Hippocratem ab interpretibus indignis modis deprauatum, praecipuoS a tem eius sorruptores recensti Dioscoridem,Artemidorum,& Capitonem,qui libros Hippocratis ediderat. Eadem fere prodit Comment L in Hippocrat. de natura humana. Superuacuae Critices illust re exemplum apud Platonem in Pi otagora, ubi Sophistar in s cuticatione dc interphetatione uocis o πῶς Anulis Simonidis poetae: A A, Pylidc S. mept rixantur. Inde uaria n asiam axicOSQOm i3ata es. Imra cois uicia, ut inspira amaa ia-re Herodicilia Anthoi se. α δ thenaeo diuersis locis. Et Lithanius λαγω -κ τ sacram stripturam,& praesertim ibros noui testimenti multis in locis uarie legi amrmata. Sane sacram scripta ram ab imperitis librariis & emendator hus, aludaris, astiisquς hercticis saepe .coIIuptam ueterui
166쪽
inquit, adulterina in sacros libros irrerasse Luctanus uideret, ipso irempore se perpetua uariorum translatione, complura deprauata, improbissimi etiam homines, profanae religionis principessensum eorum intorquere uotassent, multa corruptelas inuexissent: ipse libros omnes ex Hebraica lingua, cuius erat peritissimuν ,seuscepto ingenti emendationis labore in integrum restituit. Eadem repetit in
νοθου μ. Theophylactus uerba illa D. Pauli Epist. ad Hebraeos Cap. II. οπως χά ἶ- περ που τῆς γα θ θανατου. N storianos deprauasse ait,&scripsisse: οπως χλωρος θεοῦ, ut si bilirentseuam opinionem in crucifixo Christo non fissesimu diuinitrirem, ut quae secundum Fubstantiam ei unita non fuerit, sie secundum habitum. D. Ambrosius lib. V. cap. IIX. de Fide ad Gratianum: Primum ueteres codices Graeci non habent, quod nec iussit. Sed non mirum, si est hoc salsarunt, quiscripturas interpolauere diuinari lib. II. de Spiri tu sancto: quod se quis de Latinorum Ced cum ueritate comendit,quorum isse quos perfidi falsauerunt. D. Hieronymus infinitis locis conqueritur de erroribus librario, rum , R detegit innumera menda,quae inscitia illorum in sacram scriptura irrepserunt,lib. L Comment. in Matth. cap.II.
lib. IV. Comment. in cap. XXIII. In Epist. Pauli ad Galatas cap. V. & Epist. I. ad Corinth. cap. XIII. Epistola ad Sumiam. D Augustinus Epist. XIX. Ac si aliquid in eis offendero literis, quod contrarium uideaturueritati,nιhil abad quam uelmendo. sium esse coaecemuelinterpres se assequutaω esse quedrictum sit, uel me mi me inte inuste non si uua De Crunare Dei lib. XV. cap. X I. Iudaei dum nobis intrarint, quod lex o naphetae interpretando ad nos Iransierunt, mutarunt quadam an codicibus suis,us in nostris impediretur auctoritas. Sed uIdc locum, eX quo colligere licet, quae inclusicali hac quaestione sanior sentcntiae,
167쪽
i TRACTATIO Namplectenda sit. De simili mendositate,ut ipse appellat, agit Quaest. XC. super Leviticum. lib.XI. cap. VII. Retractationum. Quid ergo est ' Num hoc modo,ut alii existimant, sacrae scripturae auctoritatem conuelli asserimus 3 Minime uero. Diuersa omnino ratio est ipsius linguae siue scripturae,& eius quod narrat aut continet. Nec Hebraea, nec Graeca lingua sancta,nisi quod res diuinas nobis tradant &reue-lent. Proinde ut olim repositoria donariorum sacra non erant, nisi derivatione lauadam cognationis, qua res consecratas custodiebant: ita quoque idiomata siue linguae, quibus sacra Oracula concepta, quasi quaedam conditoria sunt, quibus diuina mysteria asteruantur. Nulla igitur Hebraeae aut Graecae linguae sanctitas, nisi quatenus res diuinas tradunt eQuare sic statuendum est, ipsas literas sacras,sue ueram earum mentem incorruptam & inuiolatam. Linguas uero, quae uelut literarum conditoria, seu ut Plinius uocatis, sanctuaria, multis mendis deformatas citra sensus detrimentum,plurima in illis mutata, alia corrupta, salua tamen & illibata ueritatis sententia. Quod si delingua Hebraea Suidae& Augustino credimus, de Graeca & Latina uerisimilius idem censendum eritia. Ideoque minus mirum si ueterum patrum scripta haud intacta a corruptorum manibus mani Iunt,ut docet Rufinus Apologia pro Origene,& causas m dosque corruptelae ostendit. Hinc est cur D. Irenaeus adiuret librarium r Dominum nostrum Iesum Christum, Ogloriosum
ei d aduentum, quo iudicaturus ea uiuos se mortuos, ut conferat post-g m transscripserit, se emendet ad exemplar unde seripsit. Quam adjurationem retulit Eusebius Hist. Ecclesiast. lib.V.& Hie ironymus in Irenaeo, qui initio Chroniucorum,obtestatur se aὐ iurat librarios, ut ea quae deseripsissent, conferrenter emendarent. In hoc ergo tam multiplici corruptela Critici varias lectiones
censent, & quae potissimum sequenda sit indicant, ab alijs
168쪽
DP po L TMATHIA P. XIIx urperperam innovata aut mutata notant, eXemplaria comparant,omnia subsidia conquirimi, & uaria obseruatione ad rei ipsius ueritate perueniunt, sensuSq; inuolutoS eruunt. Huius
ueteris Criticae exempla passim extant apud antiquos scriptores, praesertim Galenti & Athenaeum. Galenus in VI. His apocratis de morbis uulgaribus ueras Critices leges praestri bit, easque se impleuisse ostendit; ad cuius grauissimi uiri eraemplar utina omnes sesecomponerent,qui in his literis uera 1antur. Librumisum interpretes uarie corrupisse ait, seprosis ambitratuscripturam immutatis: ideosse coactum conquirere ueteres redices, o aliorum interpretum libros,ut Zeuxidis Tarentini,dacchi, or Glaucia,quorum operamprobaturus erat, Droposita antiquascriptura locum mendosum indicassent, alis ita aemum suam emendatio ne ensui se rationi consentientem in medium attulissent. Se igitur praeferre scribit, ut retineamus, quantum lice antiquam lectionem, eams quam commodepolin, interpretemur. Vbi autem hoeseruare non licebit, tum demum probabili aut uerisimili emendatione locum eorrigamus, ita in II. Aiλμιῶν, ubi scribunt ra αφλ Amtν vi εύλε-. Vocem om minus recte positam & expositam ab interpretibus asterit, ideoque arbitratur Hippocratem sortean scrip1iste θυρα sontem erroris ait a manu libra rii, qui τῆς με ς καμμῆς - α τη διαφθαρεί ς εδοξεν ψω γεγρας
Lib. Hippocratis deNatura humana in illis uerbis: λ' ἄλλου
modi Critices excmpla passim obserues in Commentariis ad libros Hippocratis& Platonis decretis.Nullibi aute frequentiora quam apud Athenaeu Deiphnosoph. IV. & U. imo toto opere. Libro IV. extremo recitat Criticorum sententias su
169쪽
Aristarchus de Athenocles Cyzicenus interpretatione j uabant. At Demetrius Phalereus iam ιπρον ἀ- τῶ ς - πα- f m σως αλλοπιον aiebat. Et paulo post eodentalibro: ώς οἱ ι ὰ LianwΛ καθ υ φρι is μεμ. δωμα. Hunc aequi sequuntur apud Homerum uersus Odyss. 1 ab Arista cho eo transscriptos ex Iliad. O . εκ τῆς ο--ίίας ait. Idque inepte factum diuersis argumentis probat,& inter alia ostem dii αμαρτημα usi τί, λεξιν. Scribit enim Aristarchus:
Mολπῆς ἐξαρχον ας ἐδίνλον κr μεμους. At Athenaeus legendum censet: ἐξαρχοντο - ώ si ἐξαρχον ς υῖ τῆρ' , αλλ. ἐξαρχει - τοῦ Mose m nς ωρχοῦνra. Discedit in diuersa Diodorus Grammaticus, & omnes uersus,qui inutio lib. IV. nuptias narrant, Sed hujus quoque e rorem refutat Athenarus. In illis Homeri . hor. δ'.Αι ἄτοπας θ ιυρι ν, 5 S Gς. Valde laborant Critici,quinam isti Erembi. Quod cu minus procliue, eno malebat scribi: Da ους Aescat n. Sed Strabo
lib. I. &II. ubi plurima eiusdem ueteris Criticae eXempla proponuntur. Idem grauissimus auctor lib. I. scribit, se Eudori& Aristonis libros Nωλου collatione aliorum Codicum emendare uoluisse,quibus cum destitueretur, ex mutua collatione utrumque emendas te. Aristides τῶ - μι- φθεγριατο - : ω α Ac αχλεως ψε, οἰ -υ ἀαο πι κρειτων ἄξιοῖς
170쪽
Vide Plutarchum lib. de Homero. AElianum Histor. Animal. lib.XU. cap. X XIIX. Apollonium Alexand. de Syntaxi lib. III. ubi Ten oti & Seleuci κυ- ad aliquot H meri uersus producit & improbat. Idem Apollonius passim
ueterum Criticorum Σωφαιής recenset. Huc pertinet Pt Iemaei τῆς G ὀλωεια - - ου διορθώσεως. in quo opertis Aristarchi editionem recensebat. Et quodSuidas scribit Zenodotum Alexandrinum Grammaticum euocatum δε ιμπρος τοι π Αω ρχες αμουρ α τοῦ Pamphili Grammatici τανη κυῖαἰ, cuius idem Suidas meminit. In qua Critices praecepta in artem redacta tradebat. Sed praeter haec auctorum opera dispersa colligere, & incertas partes distriabuere Criticorum munus. Ausonius ad Ursulum z-quem Scaurus se Asper 'uem Hi conferret Varro, priori Crater, utque sacri lacerum insegit corpus Homeri, uis notas sturiis uersi ι Vposuit. Iosephus contra Appionem scribit Homerum non reliquisse scripta sua poemata, sed postea ab aliis, qui eorum meminerant concepta fuisse, ex quo natum, ut multa in iis consi se & inter se pugnantia reperiantur. Cic. III. de Oratoreis: Pisi iratus primus Homeri libros confuseos ante sile di inuisse dicitur, ut nune habemus. Plato Hipparcho Pisistrati filio hoc adscribit. Plutarchus uero in Lycurgo, poemata Homeri Dcur descripsiserico egisse, o mustasse scribit, eum antea etin fragmenta indigesta circumferrentur. Idem Plutarchus lib. de Homero: Iliadem o Od stram Homeri ab Osesarcho Grammatico in n-