장음표시 사용
191쪽
m T R A CT A T I O. N.4 . i&benefactore soloecismum serre potuerunt, an potius D metrium, qui errarum tam ingenti munere redemit,nisi hoc quoque ad captandam Atheniensium gratiam pertinebat, soloecismuni ingenti precio expiare. Quod conuenientissumum illi fuisse qui in maximo rege uanitatemementiendae 3 Sis excitauit. Scribit enim in uita Alexandri Plutarachus,Regem, cum ad consulendum Iouis Ammonis oraculum, templum accessisset,& sacerdos blande eum compellans stilutare uellet, lapsus uero errore dixisset qcontinuo hoc ita interpretatum, quasi filium Iouis appellas- . . Quae persuasio Alexandri animum tanta superbia inflauit, ut se Iouis filium dici & haberi iusserit 3 imo diuinos honores exhiberi sibi passus sit, quo summam gloriam & r
rum gestarum famam mirum in modum corrupit. Sane u cumproprietas & significatio accurate semper antiquis n .rata, que obseruatio utilis & magni momenti etiam in grauissimis rebus. Athenaeus Deipnosoph. lib. XIV. ex udis Europicis rescit, i uenienses o Boeotos de regi πω sim π contenἀisse, quam Sidam appellabant. Epaminonda aquitartem defendebat, e sinistra manu malum Punicum in dextram Athenienses interrogauit, quo nomine appellarent. At illi ρο- euocare resonderunt. Nosuero, inquit, Sidam appellamus. In hoc a tem tractu, de quo eomrouersia eis, plurimasunt mala Punicas naei regioni nomen impositum. Atque hoc unico argumento
Epaminondas caussam obtinuit. Sed ipsa rerum M uerbo rum cognatio,quae quidem tanta est, ut nulla ratione diuelli possint, Grammaticae dignitatem ostendit. Aristoteles π DReii proferri nonposse, sed earum notau uocabula pro
pom. lib. υμίαισίας cap. I. uoces signa ac notarassectuum anmM. Plato in Cratylo: Pomen rei ipsiuι uim mente conceptam, O uεμ expressam. Clemens Stromat. lib. IIX. - ονομαπισμοῦ τ νοηματων. Cicero in Topicis, nomina rerum NIa uocat.
192쪽
DE POL TMATHIA CAP. XIX. sAb hac cognatione Graecis Ipsa res, ut Latinis nomen. quibus la res a Graeco ρῆ nc dicta. Hinc illud Solonis apud Diogenem Laertium: λογν εἰδώλιντ εργων. & Democritus λογην ἐργου σαι aiebat, quod repetit Philo τ μυννομα -- ων,.& Synesius, βααλAM. Plato in Sophista: is iap
quantitatem, ita nomina res ipsas declarant. Sane & Prota goras nomen rerum mensuram aiebat, ut Plato in Cratylo testatur. Alcinous de doctrina Platonis : ονομα, οργανον ζαγμα. - Plato uero in Cratylo: ονοι πι λὶν οργανον, S mis M. Inde idem Philosophus:
οῖς ποιμα ν. Optime a Philosophu dici. ait, qui uoca-LEa non recte intesigere aescunt, eos in rebus fas. 6 IuI Pollux, magnam sapientiaepartem, scire quo quaque nomine an gestur. Arrianus Dissertat: Epicteti: ἀρώ- -δά πώς τἰ- τονομάτων. πασών. SP qui uetit Phil ophiam attingere, ei inprimu initio rerum uocabula consideranda ct inuestiganda. Quanquam Grammaticae dignitatem non tantum a uerbis aut sermone asserere licebit. Nihil in illa leue aut spernendum, ne ipsa quidem eius primordia. iterarum, inquam, elementa, quorum exilia rate apud imperitos contemtum inuenit. Non dicam exea rum signis & notis arcana quaeque,selis impiis & ignaris re--iicienda,exculpi poste. Suffecerit sane,quod illis memoriam, quam recte Cicero I. de Oratore thesaurum omnium rerum appellabat,debeamus. Ita en Aschylus Prometheo:
193쪽
retineant, quam necessaria Theologis Philologiae cognitio, antiqui patres diuersis locis docent. D. Hieronymus Epist. ad Magnum Oratorem. Basilius lib.I. contra Apologeticum Eunomij. Synesius Epist. CLIV. uitio sibi uerti, ait,aTh ologis,quod politiora haec studia amplecteretur : ἔφασαέ sua
η, τἰ- γνωμί--γ is es. Sed quales isti quaeso Theologi,qui haec in Synesio reprehendebant. Nempe qui insitia subministrante audaciam. δε Deo disserere omnium promtissimi. Iorns incideres,satim nannusia audires de dilogismis, qua compromi nonpossunt. Ex quibus praesules cse doctores populi in riuitat μή fiunt. Hj Synesium a se instrui & doceri uolebam, breuit se Vrum promittebant, ut in rebus diuinis audaci immoret, er noctes atque dies conrio ripossit. K in , inquit, ἀμαSας γ δ ης
de huiusmodi exacte & plene idem Synesius in Dione agit. Vtinam imperiti & optimarum artium expertes Theologi hanc gratiam me a sese impetrare permitterent, ut illa legere& culpam emendare uellent. Inprimis autem Critices tim dium sectari debent Theologi. In promtu est caussa ex iis,
Ruae prQTima diatribe docui.Cyrillus in actis Synodi Eph
194쪽
D E PO Z T MA THIA, P. XIX. Osive Epist. LXXVI. tradit, multa a Spituu sancto recte tradiara , ab haereticis peruersa mente con ampi, istudi iis ostendisse e sotim Athanasi ad Epictetum, recti scriptam es consolientem sanis dogmatis, deprauatam ab Agis editam , ut plurimos hoc modo deducerent, ideoque se aliis se necessarium existimare, ut conserant hancinouam eationem cum ueteri , qua penes se incorrupta et eiu uese mittere propria se autographa exemplaria.
Vide D. Augustini de doctrina Christiana lib. II. cap. XIV . Sane Critices studium tam diligenter amplexi sunt antiqui patres,ut etiam illud tempus, quod quieti &remissioni dandum erat, in eo collocarim. Origenes apud CedrenunU:
bilem diligentiam ueterum Christianorum, in colligendale ionis ueritate, & obseruanda scripturae uarietate, fatis ostendit Casiiodorus de diuinis lectionibus cap. XV. Non reiiciendas uocum obseruationes,utfriuolas& inanes,docet Basilius, qui jubet Theologos scrutari sententiam in singulis Docibus &. svllabis latentem. Prooemio de Spiritu sancto:
195쪽
ta diligentia Grammaticae studia susceperunt, quasi eius adminicula sola sibi sufficere existimarcnt. Admirari interadum & pene ridere liceat acumen illorum in emenda uerborum origine. Ne dicam de elegantissima oratione, quae profecto tam apta & concinna,tam propria,ut iurares eos omnia anxie inuertisse, laboriose conquisita sollicite composuisse,& de singulis in consilium luisse. certe ubique se Stoicos Grammaticos probant. Nam & argumenta a uocabulis su munt, & in rerum definitionibus plerunque originatione, muntur,& pastina ποπους λυμιολογίας inserunt. Denique quo pertinent illorum libri differentiarum,definitionum,de uc horum significatione,& id genus. Et ne sibi blandiantur lausa persuasione rudes& imperiti, harum literarum contemtores,ad ueteris iurisprudentiae adyta expeditior aditus fui set,si Philologiae sacris initiati accessissent; hactenus profani oberrant, & 1ordidid illoti ab eius sacris arcentur. Credant hoc Grammaticis,quod in iurisconsultorum scriptis,uelut alatissimis tenebris,praesidio horum stladiorum exi tum inuenerint. Non existimo necessarium este, multis docere uelle, haec studia Medicis excolenda,quibus in ueterum libris v Iut in spississima nocte merae tenebrae, nisi hac face iter sibi aperiant. Vere Tertullianus lib. de Idololatria, literaturum instrumentum esse at omnem uitam. Erotianus Hippocratcin sollicitae elegantiae ait, uerborum & proprietatis sermonis stu
196쪽
. Iisse codem loco refert,&complures Medicos & Grammat, cos, qui Hippocratis dictiones interpretati sunt, recense . Calenus . -ί- ὸς φιλοιπς λ: Hippocratem micnon solum madiosum, sed eius summam an ecutum
auctor est,cuius adeo imperitos alios medicos narrat, co mλλους -των ἐών ἰλιν καθ' εν ονομα δῖς ἀμαρανοντας. quod haud immerito ridet ix serio eleuat grauissimus auctor,atque hanc caussam ait, cum omnes Hippocratem admirentur, ab eius tamen lectione abhorreant,scilicet tam legant, omnem eperam Iudere,quema m ea quae uelit, non capiant. Sane Hippocrates saepe ingrauissimis rebus ad Grammaticen confugit, & argumentis a nominibus ductis utitur. Lib. ωει ὰ --σου sollicite inquirit in etymon F φρενῶν, eorumque opinionem refellitia, qui Φρεὶμ: tam του φρονιειν S νοειν dici putabant. Sed inter
mnes & quidem praecipum Grammaticos uerticem attollit Galenus. quo vere dixerim nemo felicius & copiosius ab omni antiquitate Philologiae studia illustrauit ι cuius fidem nobis faciunt libriab ipso relicti. Ne opus habeam ad illos
Prouocare; quorum titulos non sine inuidia legimus. Pra terea cuin admiratione obseruo, nullii fere Philosophorum, quin aliqua ingenii sui monumenta Grammatica aut Philol gica reliquerit. Legimus Theophrasti καμματών, μιι πιλοικισμων. Chrysippi et g. Kς--ς λεξεις ἀνωμα Q. Sed satis eruintendille digitum ad Diogenem Laertium, qui e Tum opera recenset. Plato uero quam superstitiose circa verba digladiatur, quam studiose illis inhaeret, eorum Origi
197쪽
Etenim haud exigua aut otiosa existimanda est λμολ- μα δ αεως, cum ad rei dubiae fidem recta nominis inte terpretatio multum ponderis adferre solet, siquidem non temere, sed iudicio & ratione nomina rebus imposita statuamus. Sed de his Cap. X. egi. Quinctilianus lib. I. cap. IV. scribit Aristotelem se Theodectem uerba o nomina se coniunctiones tradidise. Aristoteles saepe ex nominum argumentis rei ueritatem proponit, sollicite in uocum proprietate laborat,& saepe conqueritur uocabula rebus imparia,ut Meteorolo
dem summum Philosophum Critices auctorem habemus, ut iam docui. Inprimis uero Stoici Grammaticae studia excoluerunt, auxerunt,& subtilitates non necessarias induxerunt, ut patet ex Diogenis Laertii Tenone. Verba noua-- runt, & in minutissimis nugis argutari de industria fatis egerunt. Argumento est Chrysippus, quem Galenus libro do Hippocratis & Platonis decretis, ubique sugillat: uocabula
nimis morose obseruantcna, inducentem ambiguitates umcabuliurum Graecis inusitatas. Vide Galenum initio lib. IV. Ciceron. V. de Finibus. Inde Varro IV. de Lingua Latina :
'uod non sium ad ristophanis lucernam, sed etiam ad Cleanthis lucubraui. Cleanthis scilicet Stoici. Plinius Prooemio suae historiae : udis Stoicos es Dialecticos,Epicureos quoquepartDrare aduersiu libros, quos de Grammatica edidi. Scripserat autem dubii sermonis libros ue aduersus hos Stoici dialectici aliquid moliebantur,quia,ut Seneca definit Epist. IIClin. Dialectio
3roprietates uerborum exigit. Stoicraudem relicta arte dicendi, solam argumentandi rationem, detracto Rhetorum cultu,
198쪽
DE po L TMA THIA CAP. XIX. r de proprie Dialectici. Dionysius Halicarnasteus - παυθμσεως ὀνοματων. eoque nomine intelligendi apud Ciceronem. Malim itaque legi apud Plinium: Motus Dialecticos. Non: DoLeos o Dialecticos. Sed ne solos Philosophos Grammaticos fuaisse ostendam, certe & Oratores & Sophistar ad hoc studio rum genus accesserunt,ut ex Philostrato, Suetonio & Suida constat. Imo, quod mireris,praecipui inter Romanos, rerum dominos, in tot occupationibus, in administratione imperii totius orbis,Grammaticae studia diligenter excoluerunt. Equidem sic censeo,si tam uilis&abiecta haec ars, si tam ridiacula & inutilis, ut eius calumniatores clamant, noluissent certe prudentissimi uiri erubescere posteritati, cui Grammaticae monumentis nomen suum transmiserunt. Quem mihi
ex omni antiquitate dabis C. Iulio Caesare occupatiorem Illi tamen uacauit in strepitu classicorum, in belli ciuilis incendio de analogia scribere. Ille inquam Caesar,qui praestantissimorum gloriam eloquentia &arte militari non sol uno aequauit, sed longe excessit, tantum ocii a se impetrare potuit, ut praeter alia excellentis sui ingenii monumenta duos de analogia, aliosque Philologi argumenti libros reliquerit. Quis M. Varrone eruditior quis illo publicis negotiis diastrictiori Hunc tame grauissimae disciplinae et reipublicae cura ab his studiis minime auocauit. Quin de omnibus sere Grammaticae partibus ingentia uolumma condidit. Imo deis declinationibus scripsit, ut ipse lib. VII. de lingua Latinaitostatur. Cicero quoque passim Grammaticum se probat, ut Epist. XXII lib. XIII. ad Atticum, ubi de uerbo inhibere Grammatica fide disputat. Sanc eius studium nullabi disti mutat 3 ideoque Varro, & Caesar commentaria sua eius argumenti Ciceroni inscripsemiat, tahqpam illi, qui iis caperutur, recteque de huiusmodi iudicare posset. Claudius Caria
sar,ut Suetonius scribit, commentus eis Mervi tres, ac numera usZ a rerum
199쪽
'Me τη ACTA TION. inrtem quasimaxime necessarias addidit. De quarum ratione uim priust- adhue ualumen edidisset, mox princeps non dissiculter δε-
sinμit, ut in Uu quoque promiscuo es t. Alexandrum Homeri Iliada emendasse,uel JAristotele eam emendatam accepisse memoriae proditum est. Plutarchus in Alexandro: - 3 φύ- i ς λολογοψ, f φιλοριαθὴς, 8 φιλομα γνω ς. ἀω s Iλιαδα
tam familiaria suisse studia Philologica ut etiam ad honestam animi remissionem, & colloquia supra mensam iis usi 1 incis, indicio est Plutarchus lib. Non posse iucunde uiui secundum Epicurum,quem ait in libro - βααλ ausum fuisse scribe
ne haec sudia, quae non tantum Philosophos auctores,sed Dictatores, Imperatores & Consules Romanos, Regesis Principes uindices & cultores habent. Sane Romanos magni mitimasse Grammaticae studia, abunde manifestum est ex eo, quod scribit Suetonius: euram artis tantam increuisse, ut ne clarissimi quidem uiri abstinuerint, quo mimia se ipsi aliquid de ea scriberent, atque temporibus quibusdam Aper uiginti celebres schinis urbe tradantur,pretia Grammaticorum tanta mercedest, ut comset Lutatium Daphnidem ducentis missibus nummum emtum, L.
puleium quadrimenis annuis conductam docuisse. Quod multos mouit, ut relicta Philosophia Grammaticae studia amplexi sint. Refert enim idem Suetonius: ita relium vitiumphilosophiam primo, deinde Rhetoricam.nousim. Grammaticam docuisse. Scilicet ut maior merces docenti dependeretur. Quin & statuae positaeGrammaticis,ut aliis praeclaris uiris,quibus honor iste concessus ob merita in rempublicam, aut eminentem ,
uirtutis speciem. Gratia Regum &. Principum inclytos, Sc
200쪽
ng νOLT MATHIA CAP. XIX. νυ illorum institutioni praesectos eosdem legimus. Nonnullos praeterea ad rempublicam accessisse, obiisse legationes notatum est.quod & Suetonius de Cratete Mallote tradit, & Sui das auctor Dionysium Alexandrinum Neronis imperio fitiine ab epistolis, a responsis,& grauissimis legationibus functum. Sed parcam exscribere Suetonium, Suidam alios que auctores, apud quos passim huiusmodi obseruare liceita. Neque enim haec ars laudantis lenocinium requirit,cuius uti que utilitas ac dignitas omnibus cognita & perspecta. Doc
bit ergo καμμαῖκη των λογων , ut Ilidorus Pelusiota
Epist LXIV. scribit.& quod Cassiodorus Uariar.lib.IX.ait,
sit fundamentapulcerrimam literata gloriosa facundia mater, quae eo- stare nouit ad laudem,o loqui sine uitio. Sit,inquam, ut Synesius
appellat, Philosophiae soror, & quod Clemens I. Stromat
primus & secundus ad eam gradus. Neque enim fraudem, patitur , si eam Philosophiae proXimam non collocemus Non statim exile est, quod alterius magnitudine deprimitur. Argentum licet aurum non sit, precium tamen suum ills remanet. Ita primis artibus sua dignitas constabit, etiamsi sublimioribus impares. quae uel ideo legitimo censu aestimandae, quod Philosophia ipsa, atque adeo grauiores scien . tiae apud illas natae & educatae sint. Quod per eas demum, ad sapientiae mysteria uia aperta fuit. Quare si studiorum uoluptates quaerimus, si sermonem , summum & praecla
risistinum naturae munus, cultum amamus, si animuri L,
ipsum politum , si Philosophiam nitidam uolumus, si deni-rue optimas artes, si sapientiae studia amamus, non reputemus hanc artem, quae reliquarum omnium altria,
arens & propagatrix. Quam si maledictis & calumniisiberaui, si crimina illi obiecta aut nulla, aut leuiora ostendi, si denique honorem eius digne asserul, Operae meae pr cium adsecutus sum. Hic enim praecipuus huius mαγωα τοί ν