De polymathia tractatio. Integri operis de studiis veterum, apospasmation.Joan. A Wovver

91쪽

OrpuS λαμια ατον κ λα κῶ τον diXit. Alexander Aphrodia saeus Naturalium Quaestionum lib. I. cap. LI. λαμπατε -

να- ; nec color sed coloris accidens, Graecis 4άλβων, Latinis lumen. Tertullian. de Pallio. Apud Vopiscum Aureliano, ubi uulgo legitur: Lanestre passium. Scribe : Illustre pallium Manilius lib. V. TVias luces. Illi ergo Fauonij grati demum acilenes, qui exsurgere solent uere iam adulto,de quibus Aristo . reles Problem. XXXI.&LV. Alij uero spritus uerni, qui spirare solent, cum radij solis ad uires suas redire incipiunt, Etesiae uenti austrini, & proinde calidi, unde ueteribus animales spiritus & foecundi. Horum ortus quia proXimus Favoni js uernis, sereni & iucundi, ideo & eorum naturam reserunt : hinc est cur antiqui minus sollicite discrimen illorum obseruarunt; nam confusa uideas utrorumque nomina & eL sectus. ita Aristoteles II. Meteor. & eX eo Olympiod. OGyith ijs & Leuconotis eam Decunditatem tribuit, quam idem Philosophus lib. VI. de historia animalium Zephyris dederat. Adeo ut omnem auram mitiorem, & lene ac molliter spirantem Zephyri crediderint, unde & poetarum elogijs celebratus, Venerum quoque & Cupidinum obsequio ii

bilis , & ipse Cupido Alcmaeoni poetae Zephyri filius. Sed

rerum cohaerentium series longius nos prouexit, quam ratio

instituit poscebat. Quicquid GSO est equat animalem foetum

92쪽

DE POL TMATHIA. CAP. XL medere fabulam opinione natam crediderim, & Homerum,. quem auctorem fabulae ostendi,cam confinXisse,ut commemdaret equarum pernicitatem. Simili ratione credidit anti quitas tigres uento concipi, & omnes foeminas csse,. Clamdianus de raptu Proserpinae lib. II L - fremit uti marito AD- bilior Zephyro. cum tamen Oppianus κ--ῖκ- lib.III. uanissimam hanc fabulam scribat,&mares non facile a uenatoribusi

capi, sed ab eorum adspectu statim aufugere. Aristoteles quoque & Plinius, & alij scribunt canes a Tigribus comprimi

solere, & Gratius ait: maiorem ferre desanguine fartum. Quamquam eadem opinio ad equarum omenem libidinem referri possit, huius enim uim postquam sentire ceperunt, prorsus emeratae gregem deserunt, & aquiloni & austro sese prostituunt, donec in cursu defatigatae desistant,unde & desperatae insatiabilis libidinis foeminae dicuntur ἰχωομανειν. Vide Aristotelis de histor. Animalium lib. v I. cap. XIIX. cuius uerba repetit AElianus de Animalibus lib.Iv. cap. V I. qui eiuLdem lib. cap. X I. mulieres libidinosas lamους appellatas scribit, Aristophanes uocat. Vide eius Scholiasten in Raanis. Adde nunc insulas extra Oceanum sparsas, incognitas Minaccestas , quales narrat Proclus in Platonis Timarum ex Marcelli AEthyopicis,&de ijs absurda quaeque& incerta,quae de insulis beatorii commenti sunt antiqui. Pindarus Olympi Ode. II. & eius Scholiastes. Lycophronis interpres eas in

Britannia collocat, illic oberrare animas mortuorum, aliaque figmenta recenset, quae nemo ausiis esset somniare. Aliarum item prodigiosa miracula, rara & nullis uisa animalia, fluminum fictos cursus & id genus. Dionysius Afer scribit Hercyniam sylvam pascere uolucres

. Quod Plinius lib.X.&Solinus cap. Iv. adfirmant. N

mini

93쪽

. II TRACTATIO N. mini tamen incolarum istae aues notae aut uiser. De Gryphis quaecunque tradiderunt antiqui praeter Pausan. lib. I. Plin. liburi Serv.in Virgili j Eclog. I I x. sella docuit Arrianus v de rebus gestis Alexandrinuctor est Dionys African. Euphrate limum proijcere, eumque coactum insuperficie haerere, deinde arescente limo corticem induere eius firmitatis, ut pedi tes & equites facili traiectu transmittat. Hoc uere inter fab losa, inuenit tamen qui mendacio faueret. Procopius enim lib. 1. belli Persici scribit: Euphraten serri in quendam lacum, deinde absconso fluxu procedere, non quod sub terram transeat, sed mira quadam caussa. Exsurgere enim super eius aquas limum, qui longitudine L stadia,latitudine xx aequet, adeoque durescere, ut continens uideatur,& equites & cum rus ferre possit. Sed detegenda est caussa erroris, ne haec de Euphrate πιι αλεα admittamus. Euphraten subterraneo meatu in Arabia emergere Eratosthenis sententia est. Strabo lib. X v x ενης των λιμέων τῆ

atque illic iacm efficere . Hoc licet Strabo sibi non fieri uerisimile affirmet, quia Euphratis ααρεκχυσεις, quibus in Ar biam in lacus ac paludes exundat. Persico mari uicinae sint, nihilominus apud Philostratum de uita Apolloni j lib. I legimus, Euphraten post longiorem cursum in terram subme gi. De Cydno idem credidit Eratosthenes. Strabo lib. IX. de Cephissis Graeciae, lib.x 1. de Ario Asiae fluminibus eadem

94쪽

DE POLT MATHIA CAP. XL o

Nειλο- αν τῆ λιβυη. Ouidius XV Metamorph. Crathis se hinc Sybaris uestris conterminus oris, Electros milessariunt auroque capillis.

Idem scribit Scholiastes Lycophronis ex Hesigono,Soti ne, Sc Agathostene,& Scholiast.Theocriti,ex Nymphodoro& Theophrasto. Plinius uero lib. XXX. Crathin candorem inducere tradit. Eustathius ιβ. Odyss.Crathin aureos aut camdidos capillos facere ue quod confirmat auctoritate Aristotelis Idem refert Iliad. β. Sed hoc merito inter . e, quae fama tr diderat ue tale est illud quod scribitDionysius Africanus intemPrete Prisciano: Sardiniae postquam pelago circum a tellus,

Fontibus eliquidis praebet miracula mundo, . senant aegros, pandunt, damnantque nefando Periuros furto, quos tacto lumine caecant.. Eadem Solinus cap.X.quae de alijs etiam sontibus produnt Plinius lib. XXXI. cap. II. Philostratus Apollonio lib. II. Olympi montis cacumen excelsius illo coeli spatio, quo fulguri & pluuijs alijsque coeli iniurijs locus est, pleriq; ueterum

tradiderunt. Hanc opinionem quibus potissiimum argumentis muniant refert Augustinus lib. I. contra Manichaeos: cmons ille Mactaoniae qui Olympus uocatur, tantae altitudinis esse diacitur, ut in eius cacumine nec uentus sientiatur, nec nubes se colligant squia excedit altitudine sya totum istum aerem humidum, in quo aues uolant. 'uod ab eis pereeptum dicitur, qui persegulos annos olebant, nscio quorum sacrificiorum caussa, memorati montis cacumen scandere, o aliquas notas in puluere' cribere, quas alio anno integras inueniebant. Iduod ri nonpost , sumtum aut pluviam locus ille pateretur. Solinus cap. XIII. Aristoteles II. Meteor. Ἀπερβα Μει - πιάδαG των ύψηλαατων eρεων. Mirandam item altitudinu narrant montisAthos. linus cap.XVII. In Myrina F-

95쪽

pidi forum mons Athos e Macedonia umbram iacit. Euodnonfrustra inter miracula notauerunt, cum Athos a Lemno sex se octoginta millibus passuumsiparetur. Est sane Athos adeo subhmis, ut altior aestia

metu quam unde Imbres cadunt. duae opinio eo idem concepit, quod in aris, quas in cacumines ustinet,numquam cineres eluuntur. Statius:

Iv. Thebaid. de Lemno-ingenti tellarem proximus umbra Vestit Athos - Eadem Plinius lib.Iv.ex quo discimus inter montem& insulam suis te stadia 15 cxc v 1. Quare si montis umbra pertingit ad insulam, cum Sol ab Hortaeon te uno gradu sublimatus, altitudo montis implebit stadia x II. si gradibus duo bus, aequabit stadia x x I v. At Plutarchus in Paulo aemilio montium altitudinem non excedere X stadia, idque instrumentaS CXploratum, &ratione a Geometris probatum scribit. Proinde haec montium celsitudo fama scribentium potius recepta est , quam ratione. Solinus scribit, Indica maria. habere balenas ultra spatia quatuor iugerum . Quod& Ambrosius He Xamer. III. adfirmat. Hoc tamen ni 1i ualde cre dulis minime persuaserint. Adijce lapidum & uirgultorum occultas uires, animalium miras & absconsas proprietates, aliaque id genus ἰλωαG, seu ut medici appellant, zu-λιας κ. ἰλωήας αρρέτους, quae quia nulla ratione constant, sed ex periundo discuntur, experimenta uero illarum rariora & difficiliora, inter Emos fere & - γδ recensentur. Tale est

illud quod Eustathius colligit ex istis Homeri OAM. E.

Adsedille Vlixem & scipionem manibus eiecisse, cum a canibus insectaretur,singulari s licet κυδο--, ne caneS INO su infestarent, tanquam si poeta innuere uoluistet, hanc ca num naturam, ut parcant sedentibus, in prostratos uero aut

stantes ciuissimi irruant. Istiusmodi admirandae proprietates passim apud auctores inueniuntur ue inprimis Antigonum S Apollonium, qui ιορίας , 4 ας ex uariis collegerunt. . , V- Augu-

96쪽

D E POL TMATHIA. CAP. XL sir Augustin. de ciuitate Dei lib. XXI. cap. v. Athenaeum lib. I. & Alexandrum Aphrodisarum siue Trallianum probi matum lib. I. ubi scribit earum indagationem non tantum

Medici, sed etiam Philosophi,& Grammatici. Et haec quidem

Omnia uitae usum nec iuuant nec ornant, sed impedimenta bonae mentis studiorum inania colludente curiositate su dent, fecunda tamen huiusmodi nugis ingenia humana. AStrabone citari video incertas historias, s - - οξως .h--λουμενα. Noti sunt uarij auctores ex quibus Phlegon Trallianus, Apollonius & AntigonuS μναγωγην των υα απιων excerpserunt, ipsiusque adeo Aristotelis quamplurima huius argumenti,qualis est liber,quem x- Των μυθλ- λογουμενων ζώων teste Diogene Laert. constripserat,' eX quo constat Stratonesti eiusdem tituli librum reliquisl . philonis

Ea huc pertinet. Video enim a Suida citari indice παροδ a i υM. Libri Nicandri ολπήμων huius erant argumenti, ut docent quae ex illis profert Athen. lib. x III. Theophrastus

cula libris suis immiscent. Nymphodorus quoque scripserat

των Σικελία λαγμα μενων, ut tcstatur Athen. lib. X III.

qui& Polaemonis Hia λωμα nων citat lib. XII. Similis argumenti Varronis de rebus admirandis, siue Gallus Fundanius, ita enim inscripserat Ex quo haec prosert Nonius: Aboriatur. Varro Gallo Fundanio de admirandis rebus: Vinum quod ibi in quo- Ua m loco natumsit praetnam biberit, fieri ut aboriatur. I lla: in qu dam loco,ab aliena manu sunt.Apud eundem Nonium in Putei: Harra Gallo uel Fundanio: De miris, sicundo de salutis aquis, ut sium,as a ticus,

97쪽

νa TRACTATIO N. lacus, drstagna, o putei se maria. Emcnda: Varro Gasio Fundanio... uelde miris secundo et Deflativis aquis, uisunt lacus.

CAPUT XII.

Hisoris uera de nita ue diuisa. Ea unde incipit.

Historiasacra. Indigitamenta. Eorum auctores. Numa Pontifcalia Argumentum Ponti calium. Historias crae uard auctores. Divise historia rerum humanarum. Eius partes de ita. Historia uirorum illuserium , eims uarijscriptores . Commentaria rerum memorabialium. χρειν. Inter notas optima historiae obseruatio temporis. In ea Grammatici antiqui plurimum labora

ctores. Varijscriptores Chronologi. cinisoteles primus auctor λδασκαλιων. Isaaci Casauboni uera laus. Dicaearchi Hypothesesfabularum. Θεάίρικῆς ἱpούας uarijscriptores. . Menaechmi περ ' τεχνιlων. τεχνιταul. A tisces. Varronis descenicis originibus, delenicis acti vibus , Otu didascalicon cuius argumcnti.

R Is ita expositis expedita ratio historin

iae uerae; nam ut illa omnis generis figmenta, itad haec ueras narrationes exsequitur 3 quae apud m Graecos a Thesei demum temporibus cepit sta superiorum enim temporum IcS gestae. com

u . mentis.

98쪽

DE 'O LΥMAσΗIA CAP. XII. sementis fabularum inuolutae erant, ut auctor est PIutarchus in

Gemens Stromat. lib. I. scribit. Et Diodorus Siculus prooemio suae Bibliothecae nihil se definire ait, de in quae ante bellum Troianum, illorum enim nullam certam rationem posteris traditam. r inquit, των τρωικων , βε-

Eusebius uero lib. X ευαγ. προπαρ. ex Africano, nihil cesti in Graecorum historia ante instituta&Olympiades. Verba Afri

At inter Olympiades & Troiae halosin Diodorus Siculus ex sententia Apollodori, Clemens Alexand. ex Fratosthene &ipse Eusebius numerant annos CDIIX. Superiora ergo tempora heroi obumbrata fabulis Troianorum, Argonautarum, Herculis, Thesei & aliorum, ideoque Varroni mythica. Tria enim temporum discrimina tradebat se ut scribit Censorinus de die Natali. Primum ab hominum' principio ad cataclysmum priorem, quod propte ignorantiam uocatur αδε ν. Secundum a cataclysmo ad Olympiadem pirumam , quod quia in eo multa fabulosa, mythicon. Tertium a prima Olympiade, historicon, quod res in eo gestae ueris historijs continentur. Historiar autem prima leX,ut Cicero II. de Oratore, ne quidlalsi dicere audeat, dc ne quid ueri dicere

non audeat, hoc est, accurat* ueritas, usque adeo, ut Polybius lib. XLIIcribere non Vereatur, narrationem historicam sine ueritate exossi corpori similem, cuius nullus est usus. Hist xia Ergo uera, de re qualibet uera narratio. Ea uarijs modis diuisa, quam tamen si circa personas,res ,& loca occupari sta-truamus, tota res ratione instituti simpliciori uia deducetur. Nam licetPraecipua rerum gestarum narratio, cui locorum &xerum descriptio necessario. miscetur, ut docet Polybius

99쪽

'V3 . I R Aueri A T alib. LII.& v. tamen sigillatim haec argumenta multis p tractata. Historia ergo proprie &κM 'εξο cita appellata, quae circa pers0nas,ut antea docui,duplex; Uluina & humana. 1iue de rebus diuinis S humanis, quas complexus est Varro libris Antiquitatum , quos, in rerum diuinarum d human rum libros distribuerat. Res diuinas libris xv I. quorum hanc partitioneni tradit D. Augustinus de Ciuitate Dei alib. VI. iUR,III uῖνπι autem omnes sedecim . o istorum ordio unum singula yn, qtu prius de omnibus loqueresur, a po te quo absisto. consequenteriam illa tquinquepartita distributioue tres praecedentes,

qui ad homines pertinenta ita subdiuisit, ut primm sit de Ponti icibus , sic nius de auguribus, tertius de quindece Iris sacrorum'. Secundos tres ad loca pertinentes et Ba ut in uno eorum de scelus,

astero destris ad bin diceret, tertio de locis religiosis. Tres Marro qui . ista sequimtyr , ad tempora pertinent. id eu, ad dies festos: ita ut uvum faceret deferist, alterum deludis Circens s , desceniciae tertium. αμartorum trium ad sacra pertinemium, Ani dedit concisecrationes, alteri sacra priuata , ultimo publica. &quae sequuntur. Ex hisce manifestum est, quas res historia sacra, 1iue: historia rerum diuinarum potissit num cXsequatur. quas κlibri Pontificum narrant, qui indigitamenta dicuntur. Servius ad illa Virgili j.I. Georg. Studium quibus arua tueriis.

omina haec numinum in indigit amentis inueniunIur, id est, i in

libris Pontificatibus, qui Hr nomina deorum se rationem ipsiorum numinum continent. Glossaeb: Indi tamenta is A i Sβus. Horum frequens mentio apud Grammaticos. Granius

Flaccus de indigitamentis ad Cauarem scripserat,b& inter Varronis Logistoricos liber de indigitamentis recensetur. Fulgentius de prisco sermone laudat NumaeiPompilij, Rutili j Gemini,& Varronis Pontificalia . Argumentum Pontificalium librorum Numae plenius narrat Tertullianus de praescriptionibus aduersus haereticos: minquit, dumer i Pomin

100쪽

DE POL TMATHIA. CAP. XV. 'si Pompilii supersitiones reuoluamus, si ocerdotalia ossicia, insignia,

o priuilegia , si fare alia ministeria se instrumenta, or uasi oruna sacrificiorum, ae laeulorum ae uotorum curso sitates compiremus , nonne manifeste Diabolus morosiatis , Eum legis Imdaicae imitai H esit. De hisce enim omnibus ut proprjjs sacrorum indubie agebat Numa Pontificalibus, ideoquε ea intellexi He uidetur Tertullianus. Qualiquam libris

Pontificalibus non tantum concepta fuit historia sacrorum , sed etiam aliae res gestae P. R. Pontificibus en inipermina potestas memoriam rerum gestarum in tabulas conferendi, ut tradit Macrob. I. Saturnal. Seneca Epist. C I I X. 'nem nos Dictatorem dicimus apud antiquos magister populi uocrius. Horieque id extat in Auguralibus libris. Prouocationem ad populum a regibus Id esse in Ponti eatibus'libris notat Fenesesia. Augurum libros citat

Varro I. M UI. de lingua'Latina , libroς Sibyllinos lib. V. libros sacrorum apud Athenienses tib IV. Appii Claudij Auguralis distiplime libros, Catonis de Auguribus, de indigetibus Verannij de auspicijs laudat Festus, id agetis haruspicinam Fulgentius , Sulpiiij de sacris detestandis , Nigidi j Figuli auguri j priuati Agel

lius, Trebat ij de religionibus idem Agellius & Macrobius. Sunt & alij uarij libri rituales , & commentaris Quindecimuirorum apud Censorinum de die natali,. libri de auspici js augurum P. R. libri facerdotum P. R. apud Agellium , , qui historiam secram complexi, de quibus agam in i Colle timeis iuris Pontificis. Sapchon latho iam Philisti Si Palaephati Aimnkακὴ nota cX Suida. Porphyrius apud Eusebiuna' lib X. Sanchoniathona Theologiamis suam collegi no ex. memorabilibus scrimis urbiuno P M libris sacris , qui

' V. templis i