장음표시 사용
31쪽
ingentes vi subacti, Cartham, aemula imper Romani, ab stirpe interiit, cuncta maria terraeque patebant, Saevire fortuna atque miscere omnia coepit. Quae sequuntur apud Diodorum comparari nequeunt cum iis, quae praebet Sallustius, cum hic ad ambitionem, ille ad luxuriam potius describendam incumbat. Verum id notatu videtur esse dignum, quod uterque de virtute aliter tum ac prius exi Stimatum esse praedicat Conferas enim:
τοις idovai Sali Cat. 12. Postquam divitiae honori GSe coepere et eas loria imperium potentia Sequebantur, hebescere virtu D, . . . innocentia pro malevolentia sic coePit. Quam arto cognationis vinculo altera cum altera digressione coniungatur iam mihi videor docuisse. Quid igitur Nempe cogimur confiteri Sallustium in eiusmodi excursibus instituendis a Posidonium Se applicuisse. Hac autem re etiam iis fides conciliatur, quae de bipertita illa expositione Cat. 36, 4 quamvis veri similiter tamen coniecimus tantum modo, ita ut illic quoque Posidonium ei exemplo
fuisse nunc OnStare videatur'.
in Conferas quae similiter de otio pernicios dicuntur Ing. 41, 4: Ita quod in advorsis rebus optaverant otium, postquam adepti Sunt, asperius acerbiusque fuit.' Utramque digressionem eodem Spectare vel inde cognoscitur, quod ad verbum fere concinunt Cat. 36, 4 . . . Otium atque clivitiae,
quae prima mortales putant, . . . et Iug. 41, 1 . . . Otis atque abundantia earum rerum, quae rima mortale clueant.
32쪽
4. De terrarum gentiumque de Scriptionibu S. Progrediamur iam ad duas quae in Iugurtha Occurrunt digressione inter Se cohaerenteS, quarum altera est de Africae situ et gentibus, altera de fratrum duorum mirabili quodam facinore. Qua quibus rebus commotus addiderit Si quaeris, cum nec haec nec illa artiore vinculo cum ipso argumento coniuncta Sit, utriuSque causam ab imitandi alicuius scriptoris Studio profectam Sse ponamu neceSSe St. Verum cuiusnam auctoritati Sallustium paruisse putemus 3 Eiusmodi enim expositione a veterum Scriptorum Graecorum historii neque alienae fuerunt neque quidquam Offensioni habuerunt apud eos, qui iure quodam ut ita dicamilla inseruerunt. Nam ut paulo alitu repetam, ScriptoreSIonii ), quippe qui πορεἐν id est Omnia quae cognitioni Seofferebant investigare et indagare cuperent, non modo reSet suis et prioribus temporibus gestas Sed itum quoque terrarum et urbium, Ore et instituta gentium, res et facta notabilia ad se pertinere putaverunt. Quo inquirendi omnia et proferendi studio, unde Hecataei et γενεαλογέαι et ιερίοδος γῆς natae Suni, HerodotuS, quae in itineribus Sui Sive viderat Sive audierat, ut ea narrationi de bellis Persarum institutae includeret impulsus est. Cuius veStigia Ephorum, Theopompum, Timaeum notum Si preSSiSSe atque inSeruisse narrationi rerum geStarum multarum gentium descriptiones. Idem fecit tempore insequenti Polybius, qui, cuiuS- cumque genii res geSta narravit, quae de eius terra et
moribus comperta habebat addidit, qui etiam maiore SuS diligentia ne gentes quidem peregrina adire recuSavit. Neque autem quemquam eorum, quos attuli, imitationis facultatem praebuisse Sallustio vel inde potest intellegi, quod hic cum in Ingurtha tum in historiis origini potissimum incolarum explicandae operam dedit. Itaque iam ad Posidonium vertamus, qui Polybii historias continuavit. Ac primum quidem Posidonium in Cimbris describendis ea usum eSSe Orma, ut primum Originem prioresque sedes, deinde
33쪽
- 25 more cultumque eorum exponeret, Carolus lillenhon icum ex ipsius Posidonii historiarum reliquiis tum ex iis, quae apud Plutarchum, Strabonem, Diodorum de eadem gente proferuntur, peracute collegit. Verum cum nonnullae quae in ea re versantur POSidonii historiarum partes Diodori beneficio nobis servatae sint l. V 24 403, quam rationem ille adhibuerit, accuratius licet ostendere. Iam vero ut illas consideremus, de Gallis ita disseritur, ut heroicae aetatis memoria altius repetita primum Galatiae et Galatarum nomen
ab Herculis filio ducatur V 24), deinde de variis qui Galliam
incolunt gentibus et numero incolarum, porro de terrae situ et caelo, de fluminibus et ventis, de inopia frugum et auri fertilitate exponatur c. 25-273, denique ipsorum Gallorum habitu et vestitus, victus et cultus, ingenia et facultates, inStituta et sacra, epulandi consuetudo et Su pugnandi describantur c. 2T-32, 53. Paulo strictiu quidem, Sed
Simili modo iis, quae sequuntur, Celtiberi c. 33-38 Ligures 39), Tyrrheni 40htractantur. Quibus descriptionibus notatu
dignum est quod magnam rerum mirabilium vim Sive ex incolarum vita Sive ex rerum natura arceSSitarum includit,
veluti V 26 ingentem vim ventorum Galliam perflantium
eodem modo proferunte V 27 4 31, 3 33 4 34, 6. Accedit mirabilis cuiusdam facinoris narratio, quam cum Posidonius Ligurum descriptioni inclusisset Diocl. V 39, 2), Diodorus γe rerum contextu exemptam adiungere maluit V 20, 2. Hoc enim loco feminam Ligurem in agro colendo puerum peperi SSe partoque abScondit in Opere perSeverasse Diodorus commemorat verbi praemissi hi S ἴδιον H a graecl-
Id igitur maxime in Posidonio observandum est eoque
I. l. II pag. 62-189. y cons. C. ullenhofi l. l. II pag. 318, 3l9. ' Patet verba esse haec non Diodori sed Posidonii, quippe qui illud facinus ab hospite assiliensi se comperisse profiteatur cons.fr. 33; quod maximi esse momenti infra videbis.
34쪽
- 26 in primis differt cum a Timaeo, qui in fabulis narrandis et explicandis versatur ), tum a Polybio 'i, qui terram describere incolasque breviter attingere satis habet, quod primum de origine gentium quantum fieri potest docet, deinde eterrae situ finibus, frugibus caelo, denique de ipsorum incolarum cultu moribus institutis accurate exponit Verum Sentio, quid possis dicere rationem non disparem iis adfiibitam esse, quae de insulis prope Siciliam et in mari Tyrrheno sitis ei de Britannia a Diodoro c. T-22 prolata ad Timaeum revocanda esse Carolus illi en-los probante Ioanne effken et confirmante conclusit. Quod quo iure dicas ut videamus, quae de Corsica insula Vra 3 - 14 praebentur a Diodoro cum ii comparemuS, quae idem Diodorus secutus osidonium de Gallia Galliaeque gentibus V 24-40 exponit. Atque primum quidem de Calari et Nicaea oppidis a Phocaeensibus et TyrrheniSconditis commemorat, deinde de ipsius insulae magnitudine
et frugibus confer simillima V 26, 2 34 2 39, 2 40, 5),
denique de incolarum numero cons. V 25, 2), lingua cons. 3l, l), abstinentia cons. 34, 3 docet. Neque deest mirabilis cuiusdam rei ex incolarum vita arce Ssitae narratio, quam ita incipit l4, 2): raecido ματον 'ἐστὶ τὸ gra a Diu,
dorus de ea re, de qua Posidonium simili modo narravisse
constat cons. IV 20 V 32 73. Porro inspiciamus quae de Britannia leguntur V 21-223. De huius insulae neque a Baccho neque ab Hercule aditae cons. V 24, 2 et usque ad Caesaris tempora incognitae Situ forma finibus, de aere frigido cons. V 25, 2 40, 53, demetallo VIT 35-38 ex agro saxoso V 39, 2 effosso et a mercatoribus deportato V 35 5 nonnulla exhibet, plura de incolarum Origine et numero V 25, 23, de antiqua vivendi' Cons. ea, quae ex Timaei historiis sumpta proferuntur de Sicilia insula a Diocl. V -6. Quamquam ut in aliis rebus ita in terris describendis magis ad hunc Posidonius se applicuit quam ad quemquam alium, quod hic
35쪽
et pugnandi consuetudine 39 6 40 4 29, 3 de domibus ornatis V 39, 5 40 4 et de hospitalitate V 34, 3 de victu et cenandi more V 28 4 34 2 30 4 40, 33. Additur mirae
cuiusdam rei narratio, cuius ita fit initium 22, 33: διον δε
Arta quae his locis est necessitudo cum Galliae e- scriptione quatenus huic cum reliquis quoque partibus VT-13, 2 15 20 intercedat non alienum puto exquirere, ita ut nisi quae eminent et XStant non Xpromam. Sardiniae incolae ab Hercule sunt oriundi, apellati ab
Iolai nepoti eius, nomine l5, 2); idem dicitur de Gallis 24, 23. - iscium multitudo praedicatur l0, 3; 9, ):
confera POS. fr. 10. - Balearum incolae vinos vini inopiam
aegre ferunt, oleum sibi parant lT, 23 idem comperimus de Gallis 26, 23. Illi urina adipe suillo mixta corpora ungunt lT, ); Celtiberi urina corpus et dentes abluunt 33, 53. - Argentum et aurum spernunt 1T M apud Gallos et viri et mulieres ornatum aureum in deliciis habent 27, 3).
Domus ornatae commemorantur l2, 2 I9, 23; eaedem 39, 5 40, 4. In insula beata multi fontes dulcis aquae: Diodoro XXXVI T. 3 praedicatur δύτων πD θος διαφορ υνγλνκυτητι. - Aethaliae incolae ferrum arte effingunt l3, l): Galli ornamenta et thorace ex auro faciunt 27, 3).
Melitae incolae artes colunt 12, 23 Tyrrheni literarum studiis sunt dediti 40, 2). - Phoenice inducuntur 12, 3:20 l); idem commemorantur 35, 4.
Rerum mirarum narratione Subiciuntur duae, quarum
altera est de nuptiarum ritu 18, 1 cons. simillima IV 20: 32, T), altera de more funerum 18, 2 eodem pertinent quae de epistulis in tumulis inflammatis leguntur 28 6).POsSum plura exhibere, sed prorsus sufficiunt haec ad rem iudicandam nempe eadem qua in Gallia Diodorus in insulis describendis usus est norma. Quid consequitur 9 Aut Timaeum modo fabulis enarrandis V -' operam dedisse, modo terris gentibusque accurate describendis V -22), hac autem in re Posidonium omnibus Timaei vestigiis institisse ii quod non facile asseverabis
36쪽
28 ponamu nece S Se St, avi parte illas c. - 22 non Timaeo sed Posidonio deberi, id quod gravibus confirmatur argumenti S. Ac primum quidem inde ab c non modo describendi sed etiam dicendi genus tam manifeSt mutatur, ut mirum OSSit videri viros doctos in illos locos inquirentes floridum rationis genu PO Sidonianum non cognOvisse. Quod ne temere dicium putetur, Verborum quorundam Series, quae desiderantur in Timaei historiarum fragmentis et . V c. -6, leguntur l. V c. - 22, componam cum similibu verbis, quae exstant in fragmentis Posidonii, in Diodori l. V c. 24-40 l. XXXIII XXXVIII: Di Od. V c. 7 6 1 εγύλης arroδοχῆς τυχε νοῦ Di Od. XXXVII 38 s γύλης tetrodoχῆς τυγχανον, et XXXIII 8a 3 s εγύλης
37쪽
Quorum locorum similitudinem concede tantam e SSe ut explicari non possit nisi statuimus eundem Posidonium et in insulis describendis et in tractanda Gallia Diodorum exscripsisSe. Quae Sententia confirmatur ei comprobatur eo, quod quae cum Sua coniectura repugnantia Carolus ut len
ti offJ et Joannes effken ' tanta cum doctrina et Sagacitate
38쪽
accurate ali loco exponere meum erit. Denique, quo reS videtur confici, Posidonium se sequi Diodorus nonnumquam aperit eo, quod verba quibus Posidonius sui temporis rationem ducere adamaverat haec καθ' ista in Suas historias transferre non dubitavit velut V 25, 1 cis ἐστιν ν εο νος
de feminae Liguris facinore ut sua aetate facto inepte dicit:
καθ' ista συνεβι γενεσθaι. Hanc autem consuetudinem in
insulis quoque describendi servavit V i5,6 1 ιεχρι ων
Iam vero, postquam Posidonium de insulis c. -22, et de Gallia c. 24-40 narrantem persecuti SumuS, ad Sallustium vertamus, qui cum de terrae situ et frugibuS, de incolarum origine et moribus exponat, suspicari licet illum ad eius descriptiones formandas valuisse. Quod quo iure affirmetur, ex describendi ratione Sallustiana accuratius in Specta et cum illa collata apparebit. Sicut enim Posidonius de Galliae, ita Sallustius in Iugurtha de Africae finibus situ, copia frugum aquae penuria, incolis validis laborisque patientibus breviter docet lT,3-T), deinde aeque atque ille ad Herculis tempora regressus res in Africa Sque ad suam aetatem e Sta comprehendit flT T-l9, 2), qua in re
ea utitur ratione, ut quae cuiusque de gentis cum nomine
et origine l8,4 T; 0: 9 Phoenices oppidorum conditores inducuntur), tum moribus et legibus 18, -M, cultu
λ cons. Wilam. Griechi sches Lesebuch Erlauterungen II, pag. 44, 15 Diodor ubertragi alles Poseidoniani sche edankentos auffeine Zeit. 16. Die Haduer atten sic schli efflic cloch gege Casar empori, und thre reundschas mi Rom hane eine Bedeutun mehr, at Diodor schrieti.' Idem quod dicendi genere potissimum inspecto de Diodori l. V c. -22 collegimus Alfredum tot in libro, quem issertatione iam ad finem perducta edidit Caesarstudien Lipsiae a. 910 pag. 343, de l. V c. 2 et 22 idcirco video statuisse, quod et V l l et V 32 igentibu e regione Hercyniae Silvae habitantibus nomen esse Galatis
39쪽
potest fieri, ad illum se applicet. Quae denique de locorum gentiumque tunc Africam incolentium ordine l9, 3-6 et de Romanorum, de Iugurthae, e Bocchi imperio l9 7-83, leguntur, ii iam argumentum spectantibus ad res propositaS deflectit. Nec desideratur apud Sallustium fabulosae cuiusdam
quae ex incolarum vita arceSsita est rei narratio, quales Posidonium aliquotiens interposuisse diximu Sic fere praefatum: διον τι a grae dodo συνεβη γενεσθαι. Nam eme iumatque mirabile facinus Sallustius narrat lug. 79 Philaenorum fratrum, qui ad patriae fines augendo vitam profuderant, quod quo consilio addiderit saepe viri docti quaesiverunt. Equidem, postquam in gentibus Africae describendis ad Posidonii exemplum Sallustium se conformaviSse VidimuS, quin haec quoque narratio ex eiusdem scriptoris imitandi studio profecta sit non dubito. Primo quidem aspectu parum id fieri probabile concedo quippe inseruit Posidonius eiusmodi embolia gentium descriptionibus, Sallustianus autem
excursus ab Africae descriptione prorsus videtur Separatus et seiunctus; sed tamen hanc Si accuratiu inSpexeriS, cohaerere cum ea aliquo pacto illa, quae de fratrum facinore leguntur, intelleges Aras Philaenis fratribus consecratas iam commemora c. 9, 3, ubi Africae locorum ordinem affert de ipso autem facinore illo Oc exponere mavult,
quo Leptitanos attingit. Postquam enim Leptim oppidum, de quo c. 9, 1 mentionem inchoavit, a Sidoniis conditum Silumque inter Syrtes cultu legibusque Sidonicis uti docuit, pergens ita Sed quoniam in eas resone per Leptitanorum
ne tia venimus, non indi iam videtur . . . memorare . . .
de Philaenis, quibus in eius gentis finibu arae eranteonSecratae, accuratius disserendi occasione utitur. A Posidonio igitur, qui in historiis terrarum gentiumque descriptione SSu iure uno contextu absolvere Olitu est, hac una re Sallustius differt, quod in Ingurtha utpote in peculiari descriptione componenda excursum de Africa inStitutum, ne
40쪽
nimis aucto congruentia aequalitasque laedatur, in duas partes Secat longeque remoto loco de singula illa gente mirabilique facinore exponit. Neque aliam frequentibu quae in hiistoriis exstiterunt descriptionibus Sallustium adhibuisse rationem consentaneum eSi. Sed ut exemplis res probetur, de Sardi fila et Corsica ita eum diSSeruisse, ut primum de nomine Origine rebus gestis incolarum explicaret, deinde mores et instituta eorum commemoraret, denique ipsam insulam describeret, id auren-brecher quae ab Isidoro, Silio Italico, Solino de illis insulis dicuntur diligenter adhibens ex reliquiis . II -l collegit. Porro confera quae de Ponti nomine situ, caelo ventiS, dulci aqua et piscium multitudine, de incolarum Origine leguntur II fr. 6l-80, et quae de freto Siculo inveniuntur ΙVir. 26, 27. 5. Ex cur Sus de Pompei rogi errarum descriptionibu S. PriuSquam autem hanc commentationem de Sallustio institutam concludamus, non inutile videtur alius cuiusdam scriptori qui etiam infra nobis erit commemoranduS, artem terris describendis adhibitam accuratius inspicere: dico Pompeium Trogum. Hunc enim Scriptorem, cuiu iam Supra pag. 6 nonnullo excursus ad Posidonii exemplum revocavimuS, terrarum deScriptiones eiusdem scriptoris exemplo instituisse ex Iustini epitoma mihi videor posse efficere. Ac primum quidem clarissimam t. XLI. Parthorum descriptionem consideremuS. Cuius genti postquam nomen
et originem a Scythis traxit, breviter caelum I 2 perstringit, copiosius incolarum instituta et mores exponit II III), ita quidem ut vel singula Posidonii de insularum et Galliae incolis dicentis memoriam afferant II 3 sermo his inter Scythicum Medicvmque medius et utrimque mixtas Di Od.