Adversaria in Aeschyli Prometheum vinctum et Aristophanis Aves philologica atque archaeologica [microform]

21쪽

Postremi versus secundum pedem Mum in mendo cubare recte statuerent, Vari modo sanare conati sunt viri docti.

Inter quos eximia Iaude dignum judico Carolum Reifigium, non quod veram ipsum Ioci admodum vexati emendationem repperisse censeam, sed quia viam monstrasse mihi videtur, qua quis ad veram Ioci scripturam inveniendam pervenire possit; cla apparatus critici et exegetici in Aeschyli tragoedias, Hesis Saxonum a. 1832 editi, Vol. I. p. xxn. Eam autem ipsam Viam ego et ipse jam antequam mihi nota esset Reisio sententia ingrediendam esse videram, id quod ideo commemoro, quod hoc nostro consensu rei ipsi magna verisimilitudinis species conciliatur. Sensit autem Reifigius, et de Mossemate cogitandum esse et Personae 'nisi'sionem exspectari. Scripsit

πρασσοντας αυτος ταυθ' ἄπανθ ήπιστάμνην, non requiri in hujusmodi transitu δὲ particula digamentum existimans. mihi contra legendum Videtur . .

quae et facilior est emendatio neque profecto minus yta. Elucet autem quam facile vocabulum δε sic usurpatum interpretationi ansam dare potuerit. Rarior enim est hie ejus usus. Et fieri potest, is ut, quemadmodum hoc ineo turbas effecit, ita inis in caussa sierit, ut G. 747: H γαρ τι λοιπον τῶνδε αννιατων ἐρεις; Choro, non Ionio adscriberetur. . Certa tamen vocabuli substantivo sies dicti exempla apud Aeschylum quod ego qui-

22쪽

dem sciam, hodie nota reperiuntur. Sed hoc nihil refert sunt enim jam apud eum, qui hunc sequitur, tragicum, Sophoclem, duo certissima rachin Vss. 30 et 10 12, ut de aliis

Anἔlve de Istributione loci, qui es inde a s 347 usque ad s. 376. inter Oceannm et Prometheum Emendatur Is 35ε In aranseursu explieatue s. 7 L atque de Atlantae et Typhone diis se opponentibus disputatur Illustrantur verba quae sunt s. 366 sq.

23쪽

Verba quae leguntur inde a s 347 usque ad Vs 376 quum

in libris mser ita distributa sint inter Oceanum et Prometheum, ut ea, quae ante s. 373 posita sunt, illi assignentur, quae postea habentur huic dentur, viri docti, qui Mentioribus tomporibus de hoc loco egerunt, in duas discesserunt partes, omnes illos versus Prometheo continuantes alteri duce H-Irio, alteri a parte codicum stantes, nisi quod unus ex his Reifigium dico nonnulla ante s. 373 intercidisse suspicatur cohortationem uandam continentia, cujus quidem caussa protulerit Oceanus fratris et Typhonis exempla CD imprimis Schuetati commentarius, p. 74, ΤοepeImanni adnotatio ad tralationem Vernaculam, p. 76 sq. Reifigi disputatio, . c. p. xxII sq. publici juris facta, denique uberrima elimanni ex positio, . c. p. 23 sm: Mihi media quaedam ineunda via videtur. Nam versus II . non Promethei censeo esse solius, sol Oceani et Promethei, ita quidem, ut huic non ea demum vortia tribuantur, quae inde a R. 373Meguntur, sed is jam inde Vs. 36 verbis εωθεν ἐκραγησονται ποτε Sermonem

Oceani suscipia Cur autem priorem Versuum Issomm Rrtem Oceani esse existimem, non Prompinei, potissima est caussa

est, quam Reifigius attulit his verbis: κVs 347 372 nonranni prioribus continuanda tamquam Promethei verba ab Oceano potius proseruntur eo consilio ut, si fieri possit, Atlantis et Τyphonis exemplis mitigetur inexorabilis adhuc Promethei atro citas. Documenta lutem illa exemplis sunt eorum, quaeratae rat Vss. 318.319. Quodsi cum Verbis Oceani τοιαυτα ιιέντοι gῆς παν- νηγορου γλώσσης τἀπιχειρα γίγνεται - haec conseruntur, Vs 360ὶ o αυτον ἐξέπληξε τω υφηγορων κο/ι-nασματων, dubitari nequit quin Promethei φηγορια notetur: quod si secus esset, in semet ipse inveheretur Prometheus. uQuod nim elimannus arbitratur, nihil impedire, a quominus statuamus, Themidis filium an significare Typhoeum, qui etsi

molimina nunquam rata futura comminaretur, tamen Iovi tantas tam graves poenas pependerit an qui dicteria Oro miserit, quae ipsi per se Ori φηγορα κυιπάσματα Vis gravissime puniri coepta essent, quam uteri praestare putat rationem dubito num inventurus sit, qui ipsi assentiatur. Leriores caus-

24쪽

fas ab aliis illas iam prolatas, ne multus sim, Reeo, Praesertim quum solae per se non idoneae sint rei conficiendae. Ab altera vero parte etiam iis argumentis resutandis supersedere licet, quibus elimannus enm, Mnm nos tuemur, sententiam impugnavit p. 24 et 5, quum nimis quaesit esse et infirma cuivis uni vel non monito eluceat. Unum tamen, quod

p. 26 protulit vir doctus, saltem verbo attingam. Dubitat enim an κασιγνητο absque vom vel o in Oceani ore de Promethei fratre non possit intelligi. , eo sane injuria. Nescio memineritne vir doctus verborum a Prometheo aduercurium directorum, quae sub finem hujus sabulae leguntur

ἡ πατρὶ φυναι κην πιστον αγγελον, quo loco Sinneidem πατρὶ interpretatur a tuo patris respectu versus 949, ubi ercurius ad Prometheum conversus αετ ρανωγέ Q ait, ουςτινας κοριπε ς α ρισυς αυδάν etc., dictum existimans illud vocabulum. Sed falso, si quid video significant enim Verba πατρὶ φ. α π α. tanquam patri meo esse δου statam nunesum, h. e. idem esse qui tu. Hoc finiatem concedendum erit Bessmanno, illam interpretandi rationem minus lacilem ess altera. Sed non reputavit, κασίγνητον aeque bene atque fratrem significare posso Iratris vel sororis filium. cur porro jam verba ἔνθεν ἐκραγήσονταί ποτε et quae sequuntur Prometheo tribuenda esse censeam, nee duo me moVent prius hoc, quod vaticinium primis hujus loci

verbis contentum magis consentaneum est, Prometheo datum statuere, quam ab Oceano, qua de ro bene disputavit Boli mannus I. c. p. 24, Iterum hoc, quod argumentum Versuum

370, 371, 372 tale est, quod non quadret ad Oeeani consilium supra significatum, contra Prometheo exemplum Typhonis nihil valere demonstraturo apprimis conveniat. Subest antem illis verbis haec fere sententia ut ophoni unquam fulmine vis in arbones solato talis tantaque desaeviendi via manebit, sic etiam ego, quanquam inelus exalusque δου D-bente, nee Iane ad nihiIum redigar et ovi semper timendus ero. Accedit, quod, si haec nostra conjectura probata suerit, non jam opus erit statuere, post Vs. 372 non dicam tale quid, quale Reifigius Opinatus est, sed omnino aliquid intercidisse, Et

25쪽

verba συ δ' υκ πειρος et quae sequuntur optime Prometheo tribui poterunt, quae, si antecedentia Promethei non esse censueris, Ita comparata esse fatendum erit, ut Prome ineum ad sermonem Oceani respicientem, ut par est statuere, non deceant. At enim praevideo, ore, qui in eo, quod Prometheus in medio versu orationem Oceani excipit, ossendendum esse Hant atque contendunt. Tamen tale quid nequehrius ipsius sabulae s. 982 non locum habere concedendum erit. Quod exemplum quum Carolus Lachmannus aliquandorem Vere conatus esset, mox tumen ipse Vir clarissimus, qua est ingenuitate , se errasse professus est, is quae dixit in

libris de chor system trag. r. p. 124, et de menSura tragoediarum, p. 20. Hic vero imprimis ita comparatus locus est, ut talem, si vocar placet, insolentiam admittat. Optime

enim a poeta ros sic est instituta, ut Oeennum sermocinando

ad talo quid delabentem saceret, quod Prometheo facilem adversandi ansam praebere posset. Quali de re dum Oceanus nihil sentiens loquitur, subito eum interpellat ejusque sermonem excipit Prometheus, ut solent ii, qui in ejusmodi condicione versantur. Hinc etiam magis placet ενθεω interpretari unde, quam inde. Et haec quidem super hac re dicta sufficiant; nam Reisio judicium negantis, e servens adeo et imaginibus redundans orationis genus, maxime nos. 367, in Prometheum convenire, cui jam non sit otium aliena mala lamentandi, ne quis probet, probatum nostrae sententiae obvertat, non eremur.

Hactenus de universi loci distributione. Videamus jam de uno ejus commate illo, quod viris doctis apertum vitium sanare adnitentibus maximas molestias creavit: ' To γηγενῆ τε Κιλικιων - α τορα αντρων ἐδων κτειρα, δαῖον τέρας, έκατοντα καρηνον προς βίαν χειρου ιενον Tυφῶνα θουρον, πάσιν αντέστη MOM. Et mendum quidem, in quo verbum κατονgα-ρηνον cubat, pluribus modis et sublatum est et potest tolli, quorum qui verus sit, hodie exputari nequit. Postremus Versus, quem in vitio esse metri ratio evincit, plurimis conjecturis tentatus St.

Quarum maxima pars ita est comparata, ut ἀσιν θεοις er-

Vetur. At ipsum illud ἀοιν habet quod displiceat et pendi

26쪽

pace locutio rcist Wisi Λἰντε set ' θεοις. Exspectabas: πασιν ιονος ν et εστη θεοις Vel 4linile quid , , aptius , quam id, quod libri inscr. porrigunt, jam id est, quod Bullarus de con jectura ejus in Iocuin substituit: tio νον ori ἀντέsτη θεο ς, modo ullam Verisimilitudinis speciem prae se ferret Deinde neque in re se commendat Scriptura vulgaris Vel alia quaecunque huic similis. Et primum quidem respectu ayphonis.

Inis AEni in verbis mirum esset sit poeta exprimere voluisset: Trahonem se imperio omnium deorum προSuisse; sed, mi

ad vivum aesecantur. ayphon dicitur' omnibus: diis ipsum adortis restitisse. At hoc non aesta verum lius Τyphon adortus est deos. Et in theogonia quidem Hesiodi eum cum solo Iove de imperio decertasse singitur nec plures Τyphonis debellatores novit vetus scholiastes, qui de Ilo scripsit: υτος παυν et τεθαν ' ιαχην 'is Oυνῆψε Non dubito, i quin Aeschylo nihil, nisi singulare ayphonis cum Iove . certamen

notum fuerit Apud recentiores , vero scriptores res sic describitur,' ut deos, riuum yphon OS BggreSSus esset, statim in fugam se dedisse tradant, - qua in re enarranda Sunt, qui aut Iovem solum aut Iover et inervam excipiant, - ad sinem tamen Iovem aut solum o aut simul tum Minerva horrendum illud monstrum devicisse atque domuisse. Et conspirant sere nrtis antiquae monumenta, de quibus dixit Gerhardus Aus eriosenes Griechische Nasenbilder, I. I. p. 24 adn. 19 et p. I 46. adn. 232, quamquam non attendens ad hunc veterum scriptorum et artificum: consensum aum neque ad Atlantem bene quadrant Verba πιάοιν οὐ ἀνἐέστη θεote de ayphone dicta. Illum enim ideo commemorari hoc Ioco, aeque atque hunc, quod contra deos debellaVerat, Auctnquam miro modo a poeta ne verbo quidem est significRtum, tamen ei, qui sententiarum ad nexum animum adverterit, dubium non erit. dia

fuisse revera legimus apud Hyginum sab. 15 et apud alterum scriptorem rerum mythicarum ab Angelo Maj et post a Bodio editum fati. 53 Gesserat , autem Atlas bellum ad minimum contra Osdem deos ' omnes, quibuscum Τyphon pugna erat. Iam vero si poetu 3phonem dixisset nάσιν ἀντιστῆναι θεοις, ea rntione, qua haec verba subjecit iis, quibus de Atlante egit, signdicasset, hunc non totidem diis se opposuisse, quot Typhonem. Quod num serri possit vehementer dubito. Nec

27쪽

reser quidquam, quod Atlas sane cum pluribus, yphon solus diis restitit. Mis eniam, quem primus mythographus latinus sis. 183 simpliciter itanum ducem nessat, certe Titanum dux fuit in illa pugna, is ut bene dici posset nuce θεο ς αντισetῆναι. Elucet saltem, Aeschylo illi rei si quid tribuere

voluerit, scribendum fuisset aliter atque in libris scr. est scriptum. Haec si recte a me sunt disputata, illae, quas supra significavi, emendationes inque earum numero nonnullae, quae Sane quam speciosae sunt abjiciantur oportet. Restabunt, ut utleri inventum jam mittam, Schneideri conjecturae: πας h. e. Πάντως, unus alien ranens ei: στασιν ς ἀντεστη θεοie, quae nisi a lacilitate mutationis non commendantur. Sed dubium esse nequit, ni mutatione RI-tem aeque facili rescribendum sit: νιά λεν δ α θ. Hanc ipsam scripturam prae oculis habuisse videri potest vetus ille scholiastes, cujus Verba huc pertinentia supra exscribenda curavi, modo Statuatur, eum diversum fuisse ab illo, cujus verba ab φησὶν υν ὁ δεκεανο incipientia ad Vs 353 adscripta leguntur id quod utrum verum sit an minus, in medio erit relinquendum. Illa autem scriptura si accepta fuerit simul etiam significasse Oceanum apparebit, Atlantem tam gravia pati eam ab caussam, quod diis Se opponere RuSu ESSel, quod non plane reticere e re Oceani erat; neque aliud quid dixisse quam hoc Typhonem rursus se opposuis3 diis h. e. deorum imperio, ita ut non adsignificetur, Typhonem cum pluribus diis decertasse pugna, sed de uno solo IoVe, principe et quasi vicari deorum, Typhonis in pugna duersario cogitare liceat. Imperabat autem e diis h. e. novis diis proprie solus Iuppiter, qua de re poeta mox, ubi de more suo est, quae antea dixerat, B uratius explicat, de Τyphone verba faciens ο/ιst ατων, ait, iszραΠτε γοργ ὀν ελας,. I. ώ την ιος τυραννίδ' ἐκπεPUων 'i , sod potuit poeta suo jure dicere θεοις, quoniam, quanquRm soliis Iuppiter summum et liberum imperium tenebat, tamen

etiam reliqui dii novi, Iovi ii cognati, imperii quodammodo

erant participes, cis VS. 228 sqq. et 437 Sq. i, i

Denique non possum non monere, VerbR:

28쪽

In priore hujus podi commate quum plura Suspicionem moveant et procul dubio emendatione egeant, nihil tamen adhue repertum est,' quod certum dici queat, si eximiam exceperis conjecturam Godo redimermanni pro no στενάζει scribendum esse , no στεγάζει intelligentis, quam ptin probavit Carolus Winckelmannus . c. p. 10. Inter ea, quae recentissimis temporibus ad locum emaculandum praestita sunt, saltem digna est, quae cum laude commemoretur, einelii sententia verba

cujus etiam eam ob caussam mentionem injicio hoc loco, quod in libro publicata est, quem licet praestantissimum ut multi philologi adituri sint verendum est, dico Gerhardi illum, cui inscriptum est: Archemoros und die Hesperiden, p. 33 et 75 sq.,

29쪽

quo posteriore loco etiam de ratione, qua genuina Iectio depravata fuerit, conjectura affertur. Sed neque alteri commati jam pristinus nitor est reddi tus Nam quod vocem μου non aptam esse judicavit atque repudiavit Schneiderus, jure fecit,' quod vero pro ea βάθος- quae Iibrimedice scriptura perhibetur, quum tamen Secundum collationem Weigelianam Mediceus βάθυ habeat, - Verborum in ordinem recepit, minime est audiendus Unice verum est quod ipsum in codice obortellian reperiebatur et sortassis est etiam in ediceo, vocabulum βαθυς Quippe sunt verba quae ris 429, 30, 31 leguntur, cita construenda: βοα δὲ ποντιος κλυδων ξυριπονων vel potius ξυ ρωίτνων, eis. Essendit Lex Sophocl. Vol. II, p. 57Iὶ et ἐνει, βαθυς κελαινος δ' ' Me noβρε ριε ιι υχος γαρ Dubium est autem, utrum στένει tertius casus sit nominis τίνος, quo etiam Eumenidum Vs. 495 usus est hic poeta, pendens ilΙe ex verbo ξυμπίτνων et id indicans, quo collisi efficiatur, an βοα tertius Rsus nominis βοά, cum verbo ξυιιπίτνων construendus et modo rationique significandae . inserviens Hanc posteriorem explicandi rationem amplectebatur Albertus Schusterus, Cessensis societatis philologicae sodalis, qui in me de loco sanando monitus, in meam illam emendationem et ipse inciderat. morismum regnare hac in epodo, male illum in editione ellaueriana oblitera tum, certum est Cum vocabulis βαδυς ε ινος juxta positis comparandum inverso ordinis compositum Ocnbulum ρεῖ, ιβαθὴς quo epithet hujus ipsius sabulae s. 219 ornatur Taegaeo κευθμιαν. Cis etiam VS I03IP κνεφαὶ ἀ/ινὲ

In inlegaeum restituitur Ioena, qui est Vs. 470 sqq.

Sic hic locus, in quo πλανα vel λάνη, quae procul dubio

mera correctio est, vulgo cum antecedentibus verbis con Struebatur, secundum ed Ald. Et Rob a ellauero, de con-

30쪽

jectura a Reifigio reficius est. Ego, quum praesertim plures libri scr. in iisque nonnulli melioris notae ὁρτι praeberent pro se et/e, jam diu est, ex quo scribendum esse intellexeram: Πλανα κυκος δ' ιαet ρος, set e etc., quam ipsam scribendi rationem a Schneider repertam esse post animadverti, cujuS,

Hic locus praeterquam quod prava interpungendi ratione Ob- Scurnius est, ' delenda enim procul dubio interpunctionis Signa, iacte sunt post συγκαλυπτὰ et OS θνητους, - dubitare licet, habeatne etiam graviorem mRculnm dSperSRm. Ouum enim primum legi verba Menandri, quae reperiuntur apud Athenaeum IV, p. 146 E. et apud Clementem Alexandri num, Strom. p. 16 Sylv , repraesentata illa et tractata a Meinekio, Menand et Phil. Reliq. p. 51, Fragm. Com. Graec.