장음표시 사용
361쪽
Sicut, & incenta in societatς ririque.,
crescit , aut decrescit. - Primum respectu Depositi,& Locati clarum est ex illo communi axiomate. Res domino suo stat,aut cadit, desumptum ex D. Paulo Iq. ad
Roman.q. nain eadem . numero pecunia remanet, & solum variatur va
lor , ergo mutatio haec spectae ad eum , qui dominus est, nempe ad deponentem, & locantem. Si depositum transit in naturam mutui, ut, quando numeratur indigenti , vel mercatori, non tantum , ut sciatur numerus pecuniae, sed, ut ea uti possit, in hoc casti incrementum, & decrementum attinet ad mutuatarium, ut
mox probatur. In doposito ad pudigandam moram est credi ris, quia pecunia est credi oris, ergo illi. stare, aut cadere debet, & non deponenti,
qui perdetp0situm perdit dominium, quod super illam habebat.
Secundum respectu mutui, & c sus probatur. Tum ex ductaaxiomate, quod res perit , aut stat domino suo, rnninatarius autem est dominus, pecuniae acceptae , Ut constat φx no
minis elimologia , Mutuum etaim dicitur de suo meum . Tum quia incensu Cςnsuarius est venditor rei suae, super qua fundatur census , recepta pecuniae summa ,,quam facit suam, sicut quilibet alius venditor , ergo &suum facit valorem pecuniae, crescen iis, vel decrς scentis . Solutio igitur iacienda est iuxta valorem monetae tempore initi contractus , nos rem pore solutionis , ita quod monetae mutatio, seu alteratio taon habet nOcere , neque prodesse creditori , ut docent communitςr cum Angelo v. Solutio nu. a. ibi sylvester. Bonac. do Mutuos num. 22. ne aliquid supra sorteui recipiat. Megal. de contract.
numia 1 Tortium respectu Societati' pr batur, tum quia id videtur culligi ex Bulla Dctessabilis qs . Sixti
ver4 finita Societate istism capvulo extat, ei, qui illud in Societatem contulit restituat, nisi Oe. Ae praeterea ipsi contrahentes fructus , expensas, O dam ain commune conferant, O prout aequum. O iustum fuerit, sibi communicent, at ad sidant. In restitutione ergo capitalis ex aequo diuidendum est, quod est super capitale reliquum , consequenter augmentum m netae, quo ad
valorem . Tum quia licet pecunia ex se sit influctifera, di sterilis , Farin,
rit ex auctoritate Principis, seu ex hominum usu ab illo non reprobato, ergo is diuidendus est inter socios, sicut & uterque debet aequale pati damnum ex eius diminutione. Tum quia unus locWpletaretur in detrimentum alperius coutra iura Societatis , quae aequalitatem in omnibus postulat. Vide Bonac. p.7. de Societanum. I I. negantem Posse apponentem sbi retinere augmentum pecuuis capitalis . .
An sequentia veνbα inferant iniuriam e
QVidam Religiosus, no Superior,
in altarum protulit huiusinodi verba : Ddiressi vivere da Religioso.
362쪽
Non vi laseiate venire in eamera e uessi bardasse, ebe vi robbano . Explicando se: Non di vitio. An haec verba d, cenda sint inittriosa, & patiens age re possit actione iniuriarum In utroque casu excludi potest iniuria , in primo quidem , quia illa locutio est potius modus corrigendi , quam iniuriandi, quando reuera notum est, Religiosuo non vivere Regulariter, ut in casu nostro , in quo constat, N. raro accedere ad chorum , vagari cum personis parum bonis, & cum saecularibus ludere, merito igitur reprehensus fuit sine ulla iniuria . In secundo suadetur ex definitione , &requisitis ad iniuriam , nam iniuria
sunt omnia verba contra bonOS mores sine causa prolata contra proximum , ut dixerunt Roman. cons. I 83. num. 2.Farin. in praxi q. IO7.num. 22. Grammat. decis. I . nu.9 unde ille
dicitur fauere iniuriam , qui habet animum infamandi, qualis est ille, qui non habet iustam causam obi quendi , l. Si quidem, l. 3. C. de iniur.
Cap. Ex merito, cap. Deteriores 6. q. I. ac proinde qui scit se facere iniuriam, l. Illud 2. II. q. I. Menoch. lib. s. de praesumpt.qO. num. 32. cum aliis Mar. Anton. lib. 3.re l. I.nu. 7.
Sed iste Religiosus per ea verba, ut se declarauit, non intendebat iniitriam facere N. sed ea protulit, ut remoueret inconuenientia , & pericula, quae accidere poterant, nam illi iuuenes pasIim comestibilia, & alia pro communitate 'reposita auferebant, &consumebant ; consequenter habebat aliqualem causam consuerendi, &ssim cienter exclusit iniuriam prote stando, se non taxare iuuenes de aliquo vitio , sed usus fuit illis verbis ,
quibus parendis etiam, licti indiserez
te, uti solent, cum indignantur comita proprios filios propter aliquas leuitates, quas faciunt . Et his partes
An Ordinarius exigere possit iurame - tum a Superiore Regulari super aetate r bonitate saeerdoti praesentati e
bat cogere quemdam Superi rem Regularem ad iurandum iuridice ab eo interrogatum super aetate, di probitate morum sui Sacerdotis, quem volebat illi praesentare pro exa-'mine ad Consessiones saecularium. audiendas . Responsum filii, id nullatenus facere posse . Tum quia id a saeculo nunquam auditum fuit, &tamquam nouum,non est congruum,
nec laudabile, quia nouitates solent generare discordias, cap. Cum consuetudinis s. de consueta Tum quia ab antiqua practica non est reeedendum , ut dixit BaIdus in I. IIIud ff. delexcusat. tutor. Anchar. inconsit. I77. praxis autem ordinariorum usque modo fuit examinare Sacerdotes praesentatos sine iuramento , ergo eadem deinceps seruanda est. Tum quia ,huiusmodi obligatio iurandi non praescribitur in Clem. Dudum , de sepult.neque in Tridentino sess. 2 3. cap. is .ubi duo solum statuunttir,examen, εc approbatio in ordine ad examen , ergo haec duo seniciunt,si enim legislator iudicasset necessarium huiusmodi iuramentum, sicut praecepit examen, illud expressisset,unde intra
363쪽
R. P. Francisci Sordoni. , 3 37
illud axioma;Lex si aliud voluisset,ex
Non dixit , ff. de acquir. haered. Lex enim aliquid noluisse praesumitur,si focile potuit ilIud exprimeres & non expressit, Barbola Ua Zait. L. num .3 2. H-ribus,& Doctoribus citatis. Patet e go, id lege non concedi Episcopis sim per Regulares exemptos ab eis. Tum quia nulla ratio suadet exactionem huius iuramenti, siquidem generarentur ex eo discordiae,& rixae inter Superiorem,& subditum,cum agatur de reuelandis desectibus stubditorum,quod quisque aegre fert. Tum quia Episcopus satis abunde, & prudenter fungitur suo officio per examen approban-di,ad eum enim non spectat inquirere de vita,& moribus praesentatorum,sed tantum ad praesentantem, ut disertis verbis dicitur in praecitata Clementina . Tum quia deferre iuramentum
est actus iurisdictionis , Abbas in cap. Si qui testium 8. de testibus; ordinarius autem, licet habeat iurisdictione super praesentatos pro confessionibus
secularium ad illos examinandoS,eam tamen non habet super praesentantes, nec praesentatos,quo adiuramentum, quia id non exprimitur;nec delatio iuramenti aliquam connexionem , aut accessionem habet ad examen huiusmodi ex natura negotij, cum de eo nofiat mentio,& hactenus sine aliquo iuramento fuerint examinati, di sicut
ante Tridentinu Episcopi nullum ius habebant examinandi Regulares pro consessionibus, quia id illis expresse concestum suit per Tridentinum , ita neq; ius habent petendi hoc iuramentum, cum non diim expressum id fuerit
in aliquo iure; manutenendi ergo sunt Religiosi in sua exemptione quo ad
hoc . Demum quoad aetatem frustra petitur iuramentum, cum exhilaltione fidei baptismalis de ea constare possit.
An Ecclesia consecrata, polluta scde υ cante, reconcilιarι possit per aqvam benedictam qConstat de iure Ecclesiam conse
cratam, si polluatur, reconcillan
dam esse per Episcopum , .dhibita aqua naturali admixta cinere, & vino ab eo benedicta, non autem praestari posse per simplicem Sacerdotem , cui
id committi non potest ab Episcopo, cum sit actus ordinis Episcopalis, ita
colligitur ex cap. Proposuisti q. cap.A qua 9. de consecr. Eccles. Si vero Ecclesia est tantum benedicta, reconciliari potest per simplicem Sacerdotem delegatum ab Episcopo,ut dicitur in Ruii Mi Romano Pauli V. ubi paulo inferius de consecrata dicit; Simplex
Sacerdos tantum ex priuilegro Sedis Apostolies potest Eccl sum ab Episcopo
consecratam reconciliare eum aqua ab Episcopo benedictam . Itaq; duplici mo. do recociliatur Ecclesia violata, aqua simplici bened:cta , vel admixta cine- rein vino,issa benedictio esIactus Otadinis,illa iurisdictionis . Et si de utraque non fiat mentio in citatis capitibus,colligitur tamen ex Rituali. Regulares Superiores habent priuilegium reconciliandi suas Ecclesias benedictas tantum, sisnt pollutae,persimplicem aquam a se benedictam; consecratas vero possunt pariter per eamdem aquam, quando Episcopus Z renui ti
364쪽
renuit,aut distat per quadraginta milliaria,infra vero id spatium debent accipere aquam ab Episcopo benedicta.
Colligo ex his , Uicarium Generalem Capituli posse delegare hanc pol teltatem cuilibet Sacerdoti reconciliandi Ecclesiam consecrata cum simplici aqua benedicta. Tum quia is non est actus ordinis, sed iurisdicti nis ordinariae Episcopi,in quam succedit Capitulum sede vacante. Tum quia huiusmodi reconciliatio simplex
non obstat Ecclesiae consecratar,ut patet ex citatis priuilegijs, sed multum illi congruit,& producit eumdem effectum,quem reconciliatio mixta; Tum quia sicut distantia locorum magna permittit alias prohibitum , L Haeres absens,'.de iudic. ita & mors, quae arguit infinitam distantiam inter Superiorem,& subditos,rationabiliter pe mittet,Ecclesiam consecratam, si polluatur , posse reconciliari per simplicem aquam benedictam . Tum quia non est maior violatio contra unam, quam alteram Ecclesiam, ergo quaeli: bet Ecclesia, siue benedicta,sive cons ctata reconciliari potest utroq;modo,& licet unicuique assignetur propria serma reconciliandi,id tamen non est de necesiitate medi), sed tantum prae,cepti, quod cessat in casu praesenti , quia necesiitas non est subiecta legi, cap. Quanto q. de consuet. & necessitate,alias illicitum,sit licitum,c. modnon .de reg.tur.& necessitate illarum culpabile non est cap.Ad limina T. 3 o. q. I. Igitur Vicarius fine scrupulo potest mandare huiusmodi reconciliationem. Ita tenet Bonae. in addit a primum tomum.
DEC Isuo CD XXXIII. An Lucius a Latere possis approbara .
Non potesti probatur. Tum quia id munus spectat ad Episcopum
ex Trident.sessia 3.cap.rs .ibi: Ab M scopis per examen, ergo non ad Lega tum . Tum quia id officium spectat ad habentes curam animarum cum P testate Episcopali,vel quasi,ut colligitur ex dispositione Tricientini,quae O dinatur ad salutem antinarum;sed Legatus non remittitur,tamquam cur
torn pastor ovium, sed praecipue , Ut gubernet in temporalibus magis , qua in spiritualibus,cum eius potestas te dat ad serum contentiosum magis suam ad voluntarim Tum quia,quan
o alicui ex officio est aliquid exprese
Se comurassum , censeutur exclusi alis,
quibus illud tale non fuit expresse co cessum , quia lex sufficienter prouidit. Tum quia Legatus quaedam specialia non potest, nisi illi expresse sint concessa,arg. cap. od transl3tionem A.
de offleg. ibi: Ad ea ramo me speciali
tendere . Tum quia Legatus iuriae ctionem Episcopi non debet eneru
re,neque confundere, ca. Peruenit 39. II. q. I. neque turbare, ut inquit Trident. 1q. cap.2O. ergo neque PQ test examinare, aut approbare Confessarios, id enim est turbare eius iurisdictionem,ad Episcopum enim,nor ad Legatum spectat habere curam animarum,di prouidere illis de Consesi sari s . Tum quia id est eximere Sace
365쪽
dotes a iurisdictione Episcopi, quoad examen,& approbationem,quod efiicere non potest , nam eximere aliquem a suo Ordinario est contra ius commune, quod facere non potest Leetatus, ex allegatis a Ciarlinio
re , & approbare Confessarios est proprie mutuas ordinaria; sed Legatus a latere,licet dicatur Ordinarius, gl. in cap. a. de off. legati v. Reputantes , tamen talis non est respectu huius muneris, cum non sit missus ad curam praecise animarum s respectu cuius potius extraordinarius dicere- tur, ut dicitur quatenus consert be neficia ex allegatis a Conetal. super Reg. 8. Cancell. gl a I. ad finem. Tum quia sequeretur, quod Episcopust ita exigente causa non posset facere reuocationem generalem Confessariorum . Tum quia Consessari j Legati non tenerentur casibus Episcopalibus , cum non essent Consessarij Episcopales. Tum quia cum ex officio non incumbat Legato habere curam animarum, si ius habet approbandi Confessarios, id erit illi priuilegium a Papa specialiter concedum,
de quo tamen non constat, ergo nullum ius habet circa Confessarios. Naidus v. Legatus num. 8. dicit, Legatum a latere comprehendi sub nomine propri3 Sacerdotis iuxta cap. omnis, de Poenit. ac proinde excipere Consessiones, di aliis id munus committere , & hoc ex natura , &officio suae legationis , & quod sit proprius Sacerdos eorum , . quibus praeest, probat auctoritate quam plurium. Sed aliud est, esse proprium Sacerdotem, aliud approbare Sace dotes in Coastilarios, licet enim antiquitus proprius Sacerdos posset etiam per alium excipere Cons sitones, modo post Tridentinum huius modi commissio spectat tantum ad
Episcopos, ita quod, nec Episcopus potest confiteri simplici Sacerdoti, nisi illum prius iudicet idoneum, Mapprober pro se, ut non semel dec sum fuit, itaque verum est hoc antecedens r Legatus est proprius Sacerdos in sua legatione , ergo potest munus excipiendi Consessiones alias simplicib. Sacerdotibus committere ς negatur consequentia in terminis Tridentini , licet ante fuisset vera; unde,licet concedatur dictis Doctordibus, quod Legatus ex officio sit proprius Sacerdos, quod ego non concedo , ex superiusAEdductis , adhuc ex officio suo ius non habet appro- bandi Confessarios, cum sint diuersa, ex quibus non insertur , ex vulgatis iuribus.
Probat secundo , quia non solum habet potestaten ordinariam , sed maiorem Episcopis ex Abbate in cap. Cum in iure, de off. deleg. & in
cap. de transact. num. s. finein potest ea Omnia , quae non sunt reseruata
Papae in signum specialis priuilegis;
pariter nec tantum est superior in casibus appellationis , ut Archiepiscopus, sed etiam in casibus simplicis querelae ex eodem Abbate. Sed respondetur , Legatum habere maiorem potestatem, non simpliciter, sed respective ad ea, quae Episcopis non
competunt , aut non conceduntur,
maioritas igitur attenditur respecti-ue ad priuilegia, quae Papa concedit Legatis a latere; non constat autem Legatos habere priuilegium approbandi Confessarios. Deinde patet,
366쪽
examinationem Consessariorum factam per Legatum, inducere exemptioncm in eosdem Consessarios, qui ex hoc non subiiciuntur suo Episcopo, quae exemptio est reseruata Paps, gl. v. Rei eruata cap.q. de Ossic.legati. Insuper Legatus adiri non potest per simplicem quaerelam , nec avocare a se causas, nisi per viam appellationis, ex Domin. in cap. Romana, de foro compet. in o. Gammar. de off. legati lib. 8. nu. I 6. S. IT. e Xpres sius in Trident. scst.22. cap. 7. ubi in nouatur constitutio Innoc. IV. relata
cap. Romana, de appellat. in 6. &mandatur obseruari; & in sessa Α.cap. 2 o. dicitur, quod caui, omnes in prima instantia expediantur ab ordinari , , quos non possunt Legati etiam a latere impedire, aut eorum iurisdictionem praeripere, aut turbare , nisi Episcopo prius requisito, dc negligente , aliter acta nullius sunt momenti . Ecce pote stas limitata Legatis, quatenus turbatiua est potestatis Epistopalis. Confirmat Naidus, quia Legatus, cum fit proprius Sacerdos,quemcumque absoluere potet , non solum a peccatis nondum reseruatis , scd etiam posita reseruatione, perquam illi non au krtur potestas, quam ante habebat, cum minor non possit auferre potestatem maiori , qualis est Legatus supra Episcopum , valde enim indignum esset, si Legatus de- heret impetrare licentiam ab Epist po absoluendi Ligatum casibus rei ruatis. Respondetur,Legatum non ex ossicio, sed ex priuilegio dici pro- prium Sacerdotem , non ex titulo suae legationis, cum possit dari Legatus tum Sacerdos , & continuari in
ossicio sine sacerdotio ; si tamen sit Sacerdos, absoluet a quibuscumque peccatis, quia reseruatio dirigitur ad subditos Episcopi, cui non est subi ctus Legatus. Neque inde colligitur, Legatum approbare posse Confessarios , ex dictis , siquidem id munus non spectat ad Sacerdotem proprium , sed ad Episeopum, ut dicitur
An absolutio a reseruatis data per ordinariam sastragetur pro foro externo ec VMagatur . pro cuius probationeo sciendum est,quod in iure aliqui
exprimuntur casus, in quibus excommunicati propter percussionem Cle-
rici, quod idem dicitur de alias censeris Papae reseruatis in potant absolui
ab Episcopo, qui sunt mortis articu- Ius , infirmitas, inimicitia,paupertas, impubertas, seu etiam pueritia, senectus, sexus seemmeus. Monialis,religiosus, & huiusmodi impedimenta, per quae excommunicatus impeditue legitime, & non potest ire Romam, ut legitur cap. Quamuis 3 8- de sent. excom. de pueris cap. I. & final. de mulieribus, de semis cap. Mulieres L. de inimicitia , de aliis iustis causis, cap. De coetero II. de mulieribus, senibus, ec valetudinari)s , cap. Eanbscitare I 3. De moribundis, infirmis, pauperibus, & senibus, eap-Quod a6. De Monialibus 33. In quibus locis aliquando nullum onus imponitur , ut in cap.1ι cap . cap. 33. in alijs praescribuntur nonnulla , nimirum, - partis uaufactio, exactio iuramenti
367쪽
ad se praesentandum , remoto impedimento, ut in cap. I I. I 3. 26. & 38. ubii dicitur, quod Episcopus absoluens tkhorantibus impedimento temporali iniungat sub debito iuramenti, quod se prassentent Sedi Apostolicae humiliter suscepturi ipsius mandatum, aliter non se praesentantes in eamdem incrudunt excommunicationem, cap. EOS, qui a 2. eod. in 6. His praemissis, probatur, absolutionem datam perpetuo impeditis prodesse pro sero externo; tum quia simpliciter absoluuntur nullo adiuncto onere se praetentandi,cum hoc onus imponatur impeditis tantum temporaliter ex citato cap. Qua- vis 3 8.de sent. excom .ergo eorum absolutio est plena,& adequata pro vir ingue sero. Tum quia, ubi agitur de satisfactione partis laeis,ibi serum exterius habet locum, cum negotium manifeste tractetur, & non in occulto. Tum quia absolutio datur extra Sacramentum poenitentiae, ergo fauet pro λro externo. Tum quia in sese. 2 q. eap.6. facultas absoluendi a refer, uatis Papae limitatur pro foro conscientiae, non sic in praedictis casibus impedimenti, ergo ea absolutio simpliciter est intelligenda pro utroquo
Xcommunicatus singulariter, &nominatim, a solo excommunicatore,vel huius Superiore absolui potest,ut clare dicitur cap. Si quis 2.cap. Seruetur 73. I I. q. 3. cap. Cum ab Ecclesiarum, de odi Ordin. Quando excommunicatio est gene ratis , non o stante reseruatione, excommunicatus potest extra absolvi,quia tunc Conses.sarius iudicat illum prudenter, si seruet leges sui Episcopatus, ubi ea ex- comunicatio,aut no adest,aucisi a dest, non reseruatur. Confirmatur,quia Episcopus alium Episcopum, aut Confessarium extraneum sibi non subditum ligare non potest, limitando ei facul ratem, ut non absoluat a talibus peccatis, aut censuris, non reseruatis in suo Episcopatu . Vide Doct. apud Dianam resol. 2. de excom. licet Host.& Couar. quos pro se citat Floronus par. I. cap. q. LIq. sol. 287. dicat oppositum.
DECISIO CD XXXVI. Au Abbatissa possit cogere ΛIonialim ad
Avbatissa potest cogere ad off-
cia Monialem Conuersam,qti in receptione habitus pactum ini jicu Superiorissa de dictis ossiciis no exercendis,data Monasterio maiore solito dote . Ratio est, quia ea conditio,vti turpis,habetur pro non adiecta ,& viatiatur non vitiat,l-etu. Si quis ira, E. de conditi cap.-de condit. appos. vhi agitur de matrimonio carnali, a quo valet argumentum ad spirituale, qualis est professio,cum ergo ea conditio, ω pactum, ramquam turpe,haheatur pro liciti adiectoae reiWiendum sit, s quitur, qvbd Monialis debet obedire, sicut alia eiusdem professionis. & m,neris . Quod lautem illud pactum sit turpe patet , di quia est contra obe-
368쪽
dientiae votum , quod debet promitti simpliciter in ordine ad ea, quae sunt expressa in Regula,vel siint secundum
lib. 6. cap. a. & sicut in eodem Coii- uentu non debent manere duo prose sionis di sparis, Clem. I. de elect. nec
sociari in eodem ossicio, qui sunt disparis professionis,cap.In noua I.9. IC q. 7. ita neque in eodem ordine conuersarum debent sociari duae, vel plures Moniales,qus sint dispares in exeta cui)s, quae competunt earum statui.
Nec facit quicquam maior dos tradita sub ea conditione, cum enim ea fixturpis,sibi imputet Monialis, debebat manere domi suae, qui enim facit, quod non debet, recipit, quod non Ο- portet, i. Iulianus, S.Osterri, is de a L
ne deposita, unus assirmando, at ter negando, negotium deductum fuit in medium coram impressore, qui
respondit,non pine id fieri liminedia
te apponendo cartam alliau ri scutrpto, quia manifeste ad oculam patet, folium impressum exire diuerso situ a forma imprimente;Incasor en in pictor, licet ambo imitentur Archetypti m,seu originale quo ad imaginem, differunt tamen in ει piod incisur facie formam quo ad situm contraxiam, si enim originale, e. g. habeat Imaginem ruri M. ad dexterauissii, di Sannctum Franciscum ad sinistram;in aereνα ramo,ut aiunt,sculpitur B.U.ad sinistram,Sanctus ad dexteram verso situ, ut in impressione imago repraesentet adaequate originale,ad hunc enim e laetum aes inciditur,ut inseruia i ad impressionem,non vero ad rq praesentandum; itaque sculptura dissimilis ab originali in situ ex se producitur, quia
ex natura sua ordinatur ad imprcssi
nem, si quando inciditur Stalis adar quate quo ad emgiem,& situm, idest
per accidens,raro contingens, & praeter sui usiim ordinarium. Pictor vero
imaginem depingit originali similem
usquequaques &vndequaque, quia eius usus est tantum ad repraesentat dum, & nunqssam ad imprimendum. Igitur proposita dissicultas suit, an exsculptura secundum impressionem fabricata cum B. . M. ad sinistram,& S. Francisco ad dexteram,educi possit iii folio eodem modo,& situ Incisor ostendit,id fieri posse hoc modo,primo
imprimendo solium cum attramento
crassioresuper aes incisum,ex quo prinducitur imago consorinis originali , deinde statim super imagine aptando aliud folium album imprimitur alia Imago simi sis, non originali quo ad situm , sed aeri inciso ex illo atramento
abundantiori . Ex hoc facto apparet duplex imago producta ex aere inciso, prima quidem adaequale similis originali quo ad figuram,& situm, secunda vero undequaque similis aeri prototypo; haec autem posterior imago,licet sit immediate a priori imagine. Iathl-lominus diibet pro causi mediat. aes incissim, sine quo cicut non potest imprimi primum,ita neque secundum sine primo, & aere, pro qua re facit illud axioma: quod ςst caula causae,elt cau-
369쪽
sa eauati, in naturalist usqu Fconstat anum, & patrem esse cauliam Glij, licet avus sit mortuus , quando generatur filius, id enim non tollit, quin habeat rationem causae; unde aere statim fraeto, adhuc folium ex Qtio impresiunx habet pro causa etiam ipsusn res incisum, nonamplius existens, itaque infertur, quod ex hocare inciso potest prouenire duplex imago, una respondens originali per Immediatam impressionem supertes,
alteram respondens sibi ipsi seri perirnpressionem prioris istis impressi kremoto . immo fracto aere . Hina
ambo oculos aperueriint,vnuS eorturi
asserebat Himque imaginem pro cedere posse ex illo ramo , non curando de modo impressionis, media te, vel immediate ; alter vero limitabat asserendo, quod ex immediata impressione non poterat exire imagos lis haeri imprimenti , sed tantum fimilis originali, ad euius imitatio nem fuit ars incisum:. Itaque tota difficultas consistit in explicatione
horum verborum . Questo rame non
Vnus assirmabat , altetr negabat. Pro altirmante facit, tum quia sicut lex non e st distinguenda , quando insita dispositione ipsa non distinguit,
cap. Sobitae es. S. Nobis autem , de maior. l. De praelio Io. E. public. inrom, ubi enim lex non itistinguit,neqι
nos distinguere debemus, ita in hac locutione prolata sine distinctione , nulla est adhibenda distinctio , sed intelligenda est in utroque sensussilue illud aes imprimat immediate , siue mediate , non est igitur locutio haec limitanda distinctione . Tum quia sermo, seu locutio generalis est ρο-- ωrather melligenda ,.ae proindE in casii nostro in utroque sensu , . quia generalis locurri comprehendit omitia, l. - qtinebatur, E. de verb. λsignificat. Tum quia huiusmodi causa impressionis est uni ca, magis autem assimilatur secundum solium arriquam primum, ut patet ad oculum, ergo : illud ars designatum dicitur causa seculi di soli, , caula enim cois ignoscitur ab effectu cui assimilatur, ii. Non codicillum , C. de testam. causarum trahitur ad naturam suae causae l. libertam, ta de nuptijs ergo
aes proprie dicitur causa magis securi di Plia, quam primi . Constat ergυ s. non posse fieri secundum folium sne
ramo illo,.cui in totum assimilatur , t 'Pro parte negantis facit. Tum quia ex eadem causa non possunt ori ri contrarii effectus , l. Meminerint, C. unde vi. l. Qui hominem f. sin. E: de soluta Illae autem duae imagines sunt ad inuicem contrariae, cum ea iadem figuras quidem habeant. , sed quo ad situm contrarias, ergo ra musnon est causa sestem secundi, iij. Tum quia attenditur: cauis ordinaiaria, & per se, non vero , quae est pce accidens, L si quis nec causim is si certum peta ilIud autem aes incisum, licet sit causa per se respectu primi s lij, talis tamen non est despectu secundi soli, , immo, nec primum solium potest dici causa per se secundi folii, quia imago ordinatur per se ad re
presentandum originale , non Veno
ad imprimendum ,'quod per se spe stat ad sculpturaira , quae cum non faciat secundum: lium simile primo , sed dissimile, & simile sibi conatra naturami sculpturae , sequitur, quod illud aes incisum nulla ratione
370쪽
sit causa secundi solij ό sed tantum
primi . Tum quia esto esset causa,ad- huc fauendum est neganti , quia
causa proxima, non remota est attendenda , l.Sed & si plures, S. In arrogato, is de vulg. re pupill. substituto
non attenditur ergo cause remota, Iosepti. de Sene Arragon. decisi 87. num .68. & licet causa non multum remota spectetur aeque ac proxima, secundum Arctin.consil.6. per t.UxOri quis is de auro, & argento legat. haec tamen dicitur multum remota, quia aere fracto , N: non amplius existente, imprimitur secundum solium
per primum , nihil conserente aere non amplius extante , ergo verum
non est, quod ex illo aere fabricata fuerit secunda imago . Tum quia verba tutelligenda sunt secundum vulgatum moduin loquendi, cap. Ex litteris T. de sponsal. l. Labeo e de suppeti. legat. unde Barbosa Ua et in suis locis conam uia. litt.R. nu. 8. dicit cum ali)s , quod verba intelligenda
sunt secundum comm n ne In intellectum hominum; haec autem verba:
con qiiesto rame sepuὼ fare 'imagines mire a questa, interpretanda sunt secundum vulgarem modum loqueu di minum, nempe: Con queBo rame si puδ imprimere, ouer tirare vη imaginesmile a queRa . Certum autem est, id fieri non posse, cum non ex ipse,
sed ex primo tolio sit impressum secundum . Tum quia est contra nat ram sculpturae, ut producat effectum sibi similem , ut ad oculum patet secundum autem folium est simile sculpturae, ergo non est eius estectus. Pro utraque igitur parte sunt rationes , ut visum est. Quibus tamen non
- Dicerem, alterum contra asterum victoriam non retuIisse, ac proinde neutrum vicisse, aut utrumque succu-.buita ; primum suadetur ex allatis rationibus. Confirmatur, quia Vte que vera locutus suit, nam qui dixit:
Con questo rame si pu) far m ιmagine simile a questa, seipsum explicauit de
operatione mediata , alter vero negans se declarauit, non posse id fieri immediate per applicationem secundi folia ad ramum , uterque igitur
vera locutus fuit , ereo neuter illorum perdidit . Siquidem in dubio verba intelligenda sunt secundum
mentem proferentis, cap. Intelligentia 6. de verba .signis l. Si quiSinten'tione is de iudicis mens autem utrius. que apparet circa veritatem suorum dictorum, prout se explicauerunt, edigo cum veritas veritati non aduerso tur, unuS alterum non vicit. ii Secundum ambo videntur condemnandi , quia verba dubia intem pretanda sunt a iudice contra menditem proserentis, L Ueteribus Ao. ff.de pactis, ubi Bartol. & in contractibus declaratio facienda est contra eum, qui legem , seu sensum suum apertius dicere poterat, Reg. 7. in s. Uterque autem ambigue locutus fuit,& obscure , ut patet in supradictis, ergo Iudex utrumq; potest conde nare , eo quod initio non se sufficienter declararuat.
DECISIO CD XXXVIII An Deligiosi possint eonfiteri
extraneo eossunt in tribus casibus, primo cum sunt in itinere , Vel extra