Pars Secunda Sive Oprationes Omnes

발행: 1827년

분량: 684페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

IN VERREM AC T. ΙΙ, LIB. IV.

antea, tametsi hoc nescio quid nugatorium si sciebam esse, ista' intelligere, tamen mirari solebam, istum in his ipsis rebus aliquem sensum habere, quem Scirem nulla in re quidquam simile hominis habere. XV. Tum primum intellexi, ad eam rem istos fratres Cibyratas suisse, ut iste in furando manibus suis, oculis illorum uteretur. At ita studiosus est hujus praeclarae existimationis, ut putetur in hisce rebus intelligens esse, ut nuper videte hominis amentiam), posteaquam est comperendinatus', quum jam pro

damnato mortuoque esset, ludis Circensibus , mane apud L. Sisennam virum primarium, quum essent triclinia strata, argentumque expositum in sedibus,

quum pro dignitate L. Sisennae domus esset plena

hominum honestissimorum, accesserit ad argentum; contemplari unumquodque otiose, et considerare Coeperit. Mirari stultitiam alii, quod in ipso judicio, ejus

ipsius cupiditatis, cujus insimularetur, Suspicionem

S. Nugatorium. Non semel se ex veterum Romanoriam ingenio excusattaeero, quod de iis rebus loquatur quae exterarum gentium levitati ae studio forsan Placeant, verum romana gravitate ac virtute omnino indignae videantur. Cons. II, 3s, etc. 6. Ista. GraeT. malit e cod. Frane. . Ita. ut sellicet narravi de Myphis ablatis. Probat Haries. Male. XV. 1. At ita. Iste ad recreandos judices, et interrumpendum, quod ex eodem furtorum genere oriretur tae dium , subtexitur narratiuncula de im

potenti Verris eupiditate, qui vel imminente iudicio non sibi temperare

potuerit.

perendinum diem, seu ad secundam Λetionem. De his plura vide ad cale. primi volum. in excursu de judio. pu-hlie. S de repetundamin Perpetua

quaestione. 3. Mortuoque. Quum iam in eo e set , ut damnatus capite deminueretur, quae erat mors cistas.

4. Circensibus. Dabantur die a 3 septembris in circo maximo, per dies

quinque eontinuo . s. L. Sisennam. Ia erat nnua e Ver

ris patronis, vir primarius et dives. Orator fuit et historicus, sed tenuis, teste Cicerone in Brut. 4, de Leg. I. a. Dubitat Emesti ata suerit tum aedilis et editor ludorum , ut eo die domus

ejus ita celebraretur, et eonvivium ipse ale appararet. Accesserit. Regius et Francii primua : .. acces it ad argentum in e et mox I in considerare coepit ununi quieque M.

232쪽

M. T. CICERONIS

:uigeret; alii amentiam, cui comperendinato si, quilintam multi testes dixissent . quidquam illorum veniretiri mentem. Pueri autem Sisennae, credo, qui audivissent quiae in istum testimonia esse ut dicta, oculos de isto nusquam dejicere, neque ab argento digitum discedere. Est boni judicis, parvis ex rebus conjecturam facere uniuscujusque et cupiditatis et incontinentia .utii reus lege, et reus comperendinatus, re et o Pi Dione homilium paene damnatus, tempurare' nota potuerit maximo conventu, quili L. Sisennae argonium tractaret et consideraret; hunc in provincia praetorem quisquam putabit' a Siculorum argento cupiditatem, aut manus abstinere potuisse λXVI. Verum uti Lilybaeum, unde degrcSSa eSt, oratio revertatur; Diocles est, Pamphili gener, illius, a quo hydria ablata est, Popilli iis cognomine. Ab hoc abaci Vasa omnia, ut exposita suerant, abstulit. Dicat se emisse : etenim hic propter magnitudinem furti, sunt, Ut opinor, literae factae'. Jussit Timarchi dein aestimare argentum. Quo modo λ quo qui um-

s. Comperemtinato. Qui, quum set judicii proximi, et eorum crimi

riurn PUndere opprensus multa est es in eum dixissent, ejusmodi ea. P Pier quas Periculo veris hatur, et quas cogitatione procul habere debui set . contemplari palam

et otiose sunt in ret.

. Digitum. Ne latum quidem digi-

tam. Quae proverbii in morem cessit locutio. 8. Lamhinus edidit. sibi temperrare n. P. I. V. L. u. Hartes. Putabit ex edd. vett. ha

X VI. i. mρiltius. Fuit M. civis rom. factus per Popillium quemdam ; cu

jus nometa allu de more adscripserat. a. Literin facis. Res in tabulas pro emptione est relata.

3. Quo modo Θ Quo pretio 3 quanti

Eo pretio, qno nerno liliaquam egit, qui vel tenuissime donandam histrio. Dum operam aestimavit. Porro histri nibus, quando Placerent. Praeter mercedem qua conducti suerant. Eorollae olim dabantur. Eiusmodi praemiorum antiquitatem testatur fragmentum legis XIIIa 1 h. atmii Plinium, XXI, s.

Laberitae r . ex auro et argentia CD-ronae histricinibu datae fiunt, auctore ejus motis rasso divite. Mox sua

233쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. IV. 223

lua in tenuissime in donatione histrionum aestimavit. Tametsi jamdiutum erro, qui tam multa de istius emi, tionibus verba faciam. et qui aeram, Utrrim emeris, ii ecne , et quomodo, et quanti emeris : quod verbo

transigere possum. Ede mihi scriptum, quid argenti in provincia Sicilia puraris, unde quidque, aut quanti emeris. Quid sit βλ quamquam non debebam ego abs

te has literas poscere : mo enim tabluas tuas habere et proferre oportebat'. Verum negas te liorum anti rum aliquot confecisse. Compone Τ hoc, quod postulo de argento: de reliquo Videro. - Νec scriptum ha

hoo, nec possum edere. - Quid futurum igitur ost pcpi id existimas hosce judices sacere posse λ Domus plena signorum pulcherrimorum, jam etiam anto pra turam'; multa nil villas tuas posita, apud amicos multia deposita, multa aliis data atque donata : tabul e nul-

dente traxa, pecunia pro coronis da- referre soleret in tabulas . non quantiri coepta et quas largitiones, quia in- valeret argentum, sed multo nainoris, i iiive erant, sobrii principes legibus ne quando sibi probro dari posset, otiuierarunt, ita ut quinque aureos quod in histrioues Pecuniam nimiam uoti liceret amplius dare. Sehol. ad eroga Met..Iuven. VII, 243. Porro quia Mepius 4. Olim omissum necne. Addidit

aecidebat ut Iudorum editor, aut nuru Grae . e MSS reg. Erues . exterminavit. litis iudieii , aut avarus histrionum qΠas1 a glossatore fieta correctore Proia operam tenuiter aestimaret ac rei ne- seclum, membrorum turbet aequalita

raret, huic alludit Cicero, et ait Dio- tem. I. V. L. elis argentum, a Timarchide eodem 5. Quia sep Cur non edis qovilm νdo aestimatum, quo qui umquam Postulo ptilissime histrionicam operam habuit. 6. Oportebat. Ex lege Glabrionἰ, Sic Deqardi . Verum quae ibi locum Praetoris , qui pote statem mihi fecit habeat testimatio , non facile dixeris. Omnia, quae ad accusationem pertine Ru,pleatur setitit . ejusmodi Corollas Ter l, conquireudi, labia lan etiam tua, saepe ab histrionibus venditas fuisse, habere deberem, quas tamen non ha-ot xb emptoribus, qui inde lucmm beo, quia nullae sunt. facere vellent, minimi aestimatas. Ve- 7. Compone. Explica niihi quod rem quis umquam latine loqum hanc postulo. - De reliquo. De reliquis tuis sententiam lis verbis protulerit. qui- furtis.lm, Cieero' Noseio an Manutio et pal- 8. Ante Prorturam. Quae signa Ver-

Keo interpreti selicius hia Cen erit. rex, qui rix turil mini dis esset D ,

quἱ sie explicant, quasi qui donaret, bellae legat ux, abstulerat.

234쪽

α24 M. T. CICERONIS

Itim indicant emptum. Omne argentum ablatum ex

Sicilia est; nihil cuiquam, quod suum dici vellet, re

licium t fingitur improbas defensio, praetorem omne id argentum coemisse; tamen id ipsum tabulis demonstrari non potest. Si quas tabulas profers, in his, quid habeas, quomodo habeas, scriptum non eSt.

Horum autem temporum, quiam te plurimas res emisse

dicas, tabulas omnino nullas proseras; nonne te et prolatis, et non prolatis tabulis, condemnari necesse est λXVII. Tu a M. Coelio, equite romano, lectissimo adolescente, quae Voluisti, vasa argentea Lilybaei abstulisti: tu C. Cacurii, promptissimi hominis, et experientis, et in primis gratiosi, supellectilem omnem auferre non dubitasti: tu maximam et pulcherrimam mensam citream' a Q. Lutatio Diodoro, qui Q. Catuli hono ficto a L. Sulla civis romanus iactus est, om

nibus scientibus, Lilybaei abstulisti. Non tibi objicio, quod hominem dignissimum tuis moribus, Apollo- Dium , Niconis filium, Drepanitanum, qui nunc A. Clodius Vocatur, omni argento optimo facto spoliasti ac depeculatus es; taceo: non enim putat ille sibi injuriam lactam; propterea quod homini jam perdito, et collum in laqueum inserenti' subvenisti, quum Pu pillis Drepanitanis bona patria erepta cum illo par-

9. Improba. Quid enim improbius

quam Praetorem in Provincia aua me tatorem eum imperio et fascibus suisse. XVII. I. Pro tissimi. In agend srebus strenui, et In rerum usu verllati. 2. Mesam citream. Husmodi mensae , ex ligno citri, seu cupressus, Asri- ranae saetae, quod praeeiprie in mensas ex Priel tur, maximo erant in Pretio.

Nemoratur illa quam Cicero emerat Η-s deei Ios,ooo se. . Plura vide apud Plin. qui disserit de mensarum illarum insania, XIII, a S, et XIV, 43.

3. In laqueum inserenti. In desperatione ob furta Punienda, seu Ualienum exigendum, abductum homi nem ad spem ac vitam revocasti, quum

bona , quae ille pupillis eripuerat, cum illo es parti itis. Sicque duplicem in iniuriam, duplexque scelus commisisti.

235쪽

1N VERREM AC T. ΙΙ, LIB. IV. a II titiis es. Gaudeo etiam, si quid ab illo abstulisti; et

abs te nihil rectius factum esse dico. Α Lyso ite vero Lilybaeiano, primo homine, apud quem deversatus es, Apollinis signum ablatum certe eSSe non oportuit. Αt dices te emisso: Scio; H-S 3I. Ita opinor: scio. inquam. Proseram literas : et tamen id factum non oportuit. A pupillo Heio, cui Marcellus tutor est, a quo pecuniam grandem eripueras, scaphia β cum emblematis Lilybaei utrum empta esse dicis, an confiteris

erepta pSed quid ego istius in ejusmodi rebus mediocres injurias colligo, quae tantummodo in surtis istius. et

damnis eorum, a quibus auserebat, Versatae eSSe vi

deantur P Accipite. si vultis, judices, rem ejusmodi,

ut amentiam Singiuarem, Ut furorem jam, non Cu

piditatem ejus perspicere possitis. XVIII. Molitensis Diodorus est, qui apud vos antea testimonium dixit: is Lilybaei multos jam annos habitat, homo et domi nobilis, et apud eos, quo Se COI tulit, propter virtutem splendidus et gratiosus. De hoc Verri dicitur, habere cum perbona toreumata ; in his pocula duo quaedam, quae Theri Clea' Domi-4. Esse delevit Graev. auctoritate e d. regg. sequetitibus Ernest. ae Bech. S. Scaphia. Vasa sunt potoria, sca pharum ad mmain et imaginem exin Pres a. Emblematis. Ea sunt signa , quae va Aia illigari et ab iis revelli poterant. Vid. in . Cap. 2D. VIII. I. Toreumata. sculpta eligno, auro, ebore, etc. vasa quae inguras exstantes ostendehant, et extra Corpus materἰei eminentes. Conser

Salinas. ad Solin. Pag. 73. I st D qui en non Orno, ut multi credunt. aedea lo fieri pliii imis di putat. Sed tamen II. c te. pa s secun G. Cicero Verr. I, Sa. diserte toreumatia et vera colata distinguit. Cf. etiam Benilei. ad Horat. Art. 1 oet. 44x , et in primis Cl. Heyne de toreuli a Cominmentarios; Winhelita ann , Histoire det Art, t. III. a. Thericleia. Dicta ab e riam ai t face Tliei ieie. qui figuliis Corinthius, circa annum 43o uute Clir si uiri, e nigra terra egregii nitoris, seu ex xariis lignis, ut Plinio placet, Pocula elabo ravit admodum celebrata : atque ab eo Pocula, quae Postea ad sictilium illo. rum imitationem facta surit. Rive exterebintho. vliove lignia, nive ea aris

236쪽

isto ubi audivit, sic cupiditate inflammatus est noti solum inspicio nili. vorum etiam uti serendi , Ut Diodorum ad se Vocaret, ac PoSCerct. Ille, qui illa' non invitus haberet, ros pondot se Lilyb: Pi non hul, oro: Melitae apud quemdam Pro Pinquum Suum reliqMisse. Tum iste continuo mittit homines cortos Melitam: scribit ad quosdam Meliten SeS, Ut Oa Vnsa PΡrqui

rant : rogat Diodorum, Ut ad illum suum propinquum det litoras : nihil oi longius Videbatur, quam dum illud viderot argonium. Diodorus, homo frugi ac dili

gens, qui Sila SerVare Vellet, Pro Pinquo suo scribit. ut iis, qui a Verre Veni SSent, respoud rot, illiad argentiam se paucis illis diebus misisse Ialyh aeum. Ipse interea recoclit: abesso ub domo paullisper maluit. qu.im pra sens illud optime factum argentum amittere. Quod ubi audivit iste, iisque eo ost Commotias, ut sitio tilla dubitatione insanire omnibus, ac surore videretiar. Quia non potuerat argonium eripere

ipse a Diodoro erepta sibi vasa optimo facta dicebat: minitari absenti Diodoro; vociferari palam; lacr masint i dum vix tenero. Eriphylam accepimus in fabulis en cupiditate, ut, qUUm Vidi SSet monile, ut opinor sex auro et gemmi S, Pulchritudine ejus incensa, salutem viri proderet Similis istius cupiditas : hoc otium

gento vitrove e Arrit. Thericlea sunt

hos Deinpe ab Hercule, CDjus in ra unisuerint rinsmodi Tnsa magna. quae tanti herois s lim res insuere Po sent. Sed ea. tri recte montiit Ernν t. di iamintrara magnἰtodine : hie autem agit m de poeniis ad modum Illoriam taciti. . ipiis Thericles satiricaverat. - Mentot elθherrimus ex κεῖν it in vasis radandi

artifex. CL Plin. XXXIII. 35. 3. Ilia. Emest deleri holebat. tit odmale sonat ille qui ilia. schii tr. roscri

Tholisnuin iret, in quo sibi pereundum

roi t pta uxor Polynici prodidit. Cf. rvi in a I Fneid. VI, 14s.

237쪽

IN VERREM AC T. ΙΙ. LIB. IV. 2 27 acrior atque insanior, quod illa cupiebat id . quod vi dorat; hujus libidines non solum oculis, sed etiam

auribus excitabantur.

XIX. Conquiri Diodorum tota provincia jubet. Ille

ex Sicilia jam castra moverat , et vasa Collegerat. Homo. ut aliquo modo illum in provinciam revocaret, hanc excogitavit rationem, si haec ratio Potius, quam amentia nominanda est: apponit de suis canibus quemdam, qui dicat, Se Diodorum Melitensem rei capitalis reum velle sacere. Primo mirum omnibus videri, Diodorum reum . hominem quietissimum, ab Omni non modo lacinoris , verum etiam minimi ci rati suspicione remotissimum; deinde esse perspicuum. fieri omnia illa propter argentum. Iste non dubitat jubere nomen deserri: et tum prim iam in opinor istum ah sontis nomen recepisse. Res clara Sicilia tota, propter caelati argenti cupidi intem reos fieri rerum capitalium ; neque solum praesentes reos fieri, sed etiam absentes. Diodorus Romae sordidatus circum patronos atque hospites cursare : rem omnibus narrare. Litera mittuntur isti a patre vehementes; ab amicis item :

videret, quid ageret; de Diodoro quo progrederetur:

rem Claram esse, et invidiosiam ; insanire si hominem: peritumian hoc uno crimine, nisi cavisset. Iste etiam tum patrem, si non ita parentis, at in hominum Du-XIX. I. Castra moMerat. Di Ce - erat. Ea ideo voce utitur orator, uti Deum ex ambiguo qui Requitur, aptius Praeparet. Nempe vasa eoli ere de milite etiam dieitur, qui, castra rno turiis, Vasa omnia seu impedimenta conquirit ae colligit. a. Facinoris. Olim facinore. I. L.

negotium facessitum est Primo anno Praeturae; aeti post a Silioriti Thermitani nomen Verres eodem modo rece

pii , Verr. II. 34 sqq. Paullo insta

in praesentes M unius codicia satio nixus eiecit Griater. Gra v. aulem audacisr praesent A reon fieri in expungit. Nallet abesse reos seri l. Ernest.

4. InMiriosam. Quae et odium con-eiliet. 5. Insanire hominem. Diodorum

vehementer iratum furere. -- Peritn-rtim. Ipsum V erem. I . .

238쪽

a18 M. T. CICERONIS mero putabat; ad judicium si nondum se satis instruxe

rat: primus annuS erat provinciae: non, ut in Sthenio, jam resertus pecunia. Itaque furor ejus Paullulum riori pudore, Sed metu ac timore repreSSus est: COH- domnare Diodorum non audet; absentem de reis eximit . Diodorus interea. Praetore isto, Pro PD triennium provincia domoque caruit. Ceteri non solum Sicidi, sed etiam cives romani hoc Statuerant : quoniam iste tantum cupiditate progrederetur, nihil esse,

quod quisquam putaret se, quod isti paullo magi

placeret, Conservare, aut domi retinere posse. XX. Postea vero quam intellexerunt, isti virum sortem, quem summe provincia exspectabat, Q. Arrium non succedere; statuerunt se nihil tam clausti m

ne irae tam reconditum Posse habere, quod non istius cupiditati apertissimum promptissimumque PsSet. Τum iste ab equite romano splendido et gratioso. Cn. Calidio, cujus filium sciebat senatorem populi romani et judicem esse, equuleos' urgenteos HO-biles, quique maximi merant, aufert. Imprudetis huc incidi, judices; emit enim, non abstulit: nollem dixisse : jactabit se et in his equitabit equuleis. Emi: pecuniam solvi. Credo, etiam tabulae si proserentur:

6. Ad iudicium. Nondum ad relin- undarum corvumpendos judices se alia Pecuuia ex surtis et iniquis damnationibus coacervata in truxerat. I. De reis eximie. Diodori absentia nomen , quod reorum in album retulerat, deleri jubet.

XX. 1. Promptissimum. Ad manum maxime Positum. I. Equialcos. Eqriorum Pullos. Ap paret suisse argento coniἰetos. qui in caelatia va in extra alabarat et rmitiebant; qualia erant Pocula a Iuven. I, 6; Mart. VIII, S, memorata, extra quae caper exstabat. 3. Maximi. Νrrupe Pretii. Sic pleriqtae M Ss et Prisc. III, pag. 6 t 8 ed. Pulsch. Sed edd. vett. habent inutii Q. Maximi . Quas sequuti sunt Hartes. et Sohut . . Iactabit se. Nempe idonentia nactus de sensi tarm. - Equitabit μνυ - eis. Insolent Ius, quod laos parvosFquos emerit, se iactabit. mihi in . nultabit. Ioris ne si io an frigidiori. s. Tabutie proferentur. Ironice di in

239쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. IV. ua

est tanti M'. Ceilo tabulas; dilue, sane crimen hoc Calidiari uin, dum ego tabulas ud Spicere Possim. Verrim-taineia quid erat, quod Calidius Boviae quoreretur, Se , quum tot annos in Sicilia negotiaretur, abs te solo ita esse contemptum, ita deSpectum, ut etiam uti u

cum ceteris Siculis despoliaretur, si emeras Quid

erat, quod confirmabat, se abs te arge ratum eSSe re

petiturum, Si tibi sua voluntate vendiderat 3 Tu porro Posses fac re, ut Cn. Calidio non redderes praesertim quum is L. Sisenna, defensore tuo, tum familiariter uteretur; et quum ceteris familiaribus Siscianae

reddidisses λ

Deinde 7 non opinor negaturum esse te, homini honesto, sed non gratiosiori, quam Calidius est, L. Cordio, argentum per Potamonem', amicum tuum, reddidisse : qui quidem ceterorum causam apud te dissiciliorems fecit. Νa iniquum te compluribus Confirmasses rodditurum, postqaquam Cordius pro testi

monio dixit, te sibi reddidisse, sitiem roddendi fecisti; quod intellexisti. te, praeda de manibus amissa, testimonium tamen effugere Don posso. CD. Calidio,

Ctum , quum ipse Verres rue tabulas

horum annia ri non coci Cibae Latea.

tiar. Conjicit DeVardi is possρο sic explicari. ut ea verba Verri tribuantur; ita ut ilicat Veri es : - emi 2 pecuniam solviis. Respondeat Cicero: MCredom. Addat Verres, in etiam tabulae Proserentur .. Sed non necesse . et salis Perae Tivida est oratio. Quoquo enim modo suberit Ironia Qui Verrea an uortini tabulax proserat, quaa jam oeCons Aufi est nullas habere p 3. Est tanti. Res est satis magui motririit i. ut Propter eam tabulas tuas Proferas. Eas igiliar ostende. Resello P tes, tuis tabulis hunc tuearia de ereptis Calidio equuleis accusationem; non aegre seram me refelli, dum tabulas tuas inspicere possim.Verumtamen frustra Peto, et si vere emisses, Mur lidi itis, etc. . Deinde. Reg. DL Franc. Denique.

Η. e. ut uno verbo absolvam.

8. Potamonem. Is est L. Papirius Potamo, quo scriba usus erat Caecilitis quaestor Verris.

s. Dispciliorem. Quia nihilominus

contra lis verba fecit; ex eluo intellexisti, qtiam vis ablata restitueres, te etiam testimouiis urgeri, unde eceptatico iliani fur a servandi. Iude durior Teter arum est tacta conditio.

240쪽

Equiti Polliano POP Omnes Prictores ii Criit argentum habere laeti e factum; licuit posse domesticis Co-Piis, quum mugistrii tum , aut aliquem Superiorem invitaSSet, ornares et apparare conviviram; multi domi Cii. Calidii cum imperio ac potestate fuerurit: nemo in veritus est tum a mons, qui illud argentum tam pra clarum ac tam nobile eriperet; nemo tam audax,

qui posceret; nemo tam impudens, qui postularet, ut Venderet. Superbum Est enim, judices, et non serendum, dicere praetorem in provincia homini honesto , locul leti, spletidi do : u Vende mihi vasa ca lata v. IIoc est enim dicere : Nola es dignus tu, qui habeas, quae tam bene facta sitit; meae dignitatis ista Sutit. Tu dignior, erres, quam Calidius 8 qui ut non

conseram vitam, atque cxistimationem tuam clam illius; neque enini est conferenda : hoc ipsum Conseram , quo tit to superiorem fingis 'in quod H-S Lxxx millia Τ divisoribus, ut praetor remuitiarere, cledisti; trecenta accusatori, ne tibi odiosus esset; ea re C tum ritS equestroni ordira ena kl ac despicis p ea re indi

gnum tibi visum est, quidquam, quod tibi placeret, Calidium potius habero, quam te

XXI. Iactat so jamdudum de c ali dici : narcat omnibus se emissi'. Num etiam de L. Papirio , viro Primario, locuplete, honestoque eqNite romano. thuri-

rilios. sic Graev. m Em. II. Alignem. Nempe alium quena rnotamia vocis amitentis Rignificatio. qua dignitate prae tantior

2. Peniorem Quod videliaeet honores in civitate ea adeΡ us, pium ille ex equestri ordine oriundus. non altius pervenerit. H. Verrem radiget, qui ad honores non dotibuη, sod largitio tibiis tantum Povenera . 1. uin Lox mi lia. Guli. I 6 4-is, Oni,d hoE Pretio praeturam tuam emisti, equeKtrem ordinem. eni ad hin

XXI. I. Edd. pr. Papinio, ut MMGraevii: sed libera republica nolli uniri Papinii reyri ut tr. I. V.

SEARCH

MENU NAVIGATION