장음표시 사용
231쪽
1i P ARS 2 CONT. s. nata infantes aprietari de alios ob eorum defectum Baptii mi beneri ei privari. Haec igitur doctrina nullo istorum errore inficitur; nec aliud apparet quo minus possit inter opiniones in Scholis probabiles merito
Ex quibus porro facile est pei spicere hanc
opinionem non an uni ab errore sed etiam
a doctrina Semipelagianorum longissilia e recedere. Et anesquod supra in asseritone probabile diximus, Deum te facienti quod in se est, non denegare primam gratiam ad credendii iii, ipse Doctor Anselicus non probabile sed certusimum ducere videtur, De verit. qua l. q. de fide. a. Ii ad i. his verbis: Dicendum, inquit, quod non equitur inconveniens, posito quod quilibet teneaturali quia explicite credere, si in sylvis, vel inter bruta animalia nutriatur. Hoc enim ad divinam providentiani pertinet ut cuilibet provideat de nee issariis ad salutem, dummodo ex parte ejus non in pediatur. Si enim aliquis taliter nutritus luctum naturalis rationis , queretur in appetitu boni de fuga mali, certissime est tenendum, quod ei Deus vel per internam ni pirationem revelaret ea, quae sunt ad credendum necessaria, vel aliquem
fidei praedicatote ad ipsum diligeret. Rurtus, in a sint di l. 3. q. i. ar 4. ad 4. Dicendum quod etiam ad fiden habenda aliquis se piae parare potest per id quod in naturali ratione est. Uude dicitur quod ii aliquis in Barbaris natus nationibus, quod in se est faciat Deus sibi revelabit illud quod necessarium est ad
salute, vel inspirando vel octorem mittendo: hachei u S. Doctor De cetero, satis eonstat,
quod ipsa conversio ad D um qua talis cre. de re acli incipit non sit jam ex vitibus naturae, sed ex Dei adjutorio supernaturali:
ante conversionem velo ad primam Dei notitiam idem supponitur habuisse adjuto-
rium ordinis naturalis, ut indicant illa verba D. Thomae: Si aliquis aliter nutritu si in syl. is ductum iraturalis rationis sequeretur, eertissi uia est tenendum dec. Id quoque ex
homine infideli ex ductu rationis naturalis inspirationem fidei non impediente per sua peccata, eonformiter ab initio diximus.
CONTROVERSIA SEXTA Deutribu, nuturae sine adjutorio
servanda lege naturae, tentatione
superanda'DIeo breviter primori In natura lapsa
line fratia datur aliquando potentia physica servandi collective totam legem na- rutae ita docent Aliasa, de plures alii. Quia etiam seposita gratia homo peccabit si violet legem natu iae. Atqui potentia peccandi. includit potentiam saltem physicam non pec- eandi, nemo enim potest peccare in eo quod physice nequit vitare. Dico secundo Homo tamen lapsus habet
necessitatem moralem altem ex parte violandi legem naturae, si longo tempore ei desit
gratia. Hae est eommunis doctrina Theologorum, adco ut opposita censeatur errori
Ratio desumitur ex eo, quod Concilia Se Patres in illud Apostoli ad Rom. . Inselix ego homo, quis me liberabit de orpore mortis -jus gratia Dei per Iesum Ch)istum doceant
ob ervationem legis litie gratia esse moraliter impossibilem, propter infirmitatem carnis
de vim eo neu pisitentiae inuibus denotariit necessitas quaedam ante gdens, ita in peeu-liari dissicultate honeste operandi, seposito adjutorio gratiae quia sensibilia vehementer
appri hcndimus. concupiscentia ad hane apprehensonem naturaliter in turgens, voluntate ad objecta inhonesta vehementer inclinat, ideoque redditur moraliter impotens ad
232쪽
r IN ADIUTORIO GRATIAE DIVINE. ad legem longo tempore observandam cum nee esse sit intra longita temporis spatium
frequenter oecurrere tentationes legis observationi contrarias. Sicut in magna multitudineo ominii in eis possibile sit physic Eomnes silere moraliter tamen necetiarium est aliquem fore qui loquatur Colligitur eadem doctrina ex Concit Mile vitan Cata. s. de Tridentino Sess. s. s. 13.
Dico terti, Datur in homine lapso moralis possibilitas servandi dictam legem exiguo tempore absque gratia. si communis
Quia pro exiguo tempore potest deesse
illa moralis dissicultas, quam in superiori assertione expotuimus; ab lente autem singulari dissicultate nos posse honeste operari adeoq; legem servare, admittunt passim Doctores cum . Chrysost. in I ad Corinth. cap I.
de S Anses ino in dial de libero arbit cap. i. ii que. Dico quatio Homo in hoc statu nequit
gravem tentationem sine gratia superare. Est eommunior, contra aliquos Author es a tholicos.
Et probatur ex Apostolo I. ad Corinth. io. Fidelis Deus qui non patiιtur vos tentari supra id quod potestis. Ex quo loco docet Chri tost. dari aliquas tentationes quae non possnt a nobis viribus naturae superari, clim eas opponat Apostolus tentationi humarae sive levi, quae a nobis vinci potest. Et Prosper lib. eon. tra Collatorem cap. s. invehitur in Cassia. num quod dixerit a iobo tentationem gra. vem viribus natui superatam fuisse. Hi ne dicendum a fortiori omnes tentationes eo liccti v line gratia superari non poss. Et quamvis nonnulli contrarium eontendant, id tamen temerarium esse censet Suare hie lib. I. cap. 26. Diees, Potest quis ex fine pravo inanis gloriae mortem tolerareri ergo idem potest ex fine honesto sine gratia, non obstante rei dissicultate.
Respondeo negando consequent am. Quia finis pravus tollit, aut minuit dissicul. tatem operandi, propter vehementem sensibilis bonitatis apprehensionem finis vero honestus, quia languide apprehenditur, relinquit totam tentationis dissicultatem prae-
Die quinto Potest modo ab homine
sine gratia vinci levis aut mediociis tentatio. Ita doe et Amicus, aliique eommis niter eontra Val quiet, de Meratium, qui semper ad victoriam teritationis gratiam aliquam
Ratio desiimitur ex eo quod aliqualis difficultas oppositae tentationis non impediat quin objecti hones .is possi eis taciter appre- hendi, atque ii Leonnaturali modo placere
ut voluntas illi adhaereat. Et sicut expetimur opus non esse auxilio gratiae ut quis resistat alteri gratiae orti iccae suaviter ad bonum ine linanti, ita etiam non ivi cur aliqualis dissicultas concupiscentiae impelliniis adacti nem inhon istam, per vires naturae nequeat
superari. Adde pro eripiam esse Bai propositionem 19. Non solum sure ii sunt o latrones qui Christum viam veritatis o vita negant, sed
etiam qui diculi tentationi di sine gratia ιjMaltiterio, hominem esse esistere . . Qitae nostrae allertioni ab aliis opponum: tur, tantum probant requiri gratiam ad quamlibet tentationis victoriam, ut haec sit meritoria praemii lupernaturalis aut ut contra leves etiam tentationes victoria continua oblineariir, quod lubentes admitti nius. Sicut
enim absque speciali privilagi nequeunt
moraliter vitari omnia venialia, propter instabilitatem naturae, de frequentes labendi occationes, sese ita natura per se non satis est potens, ut collective Omnibus levium tent iionum impulsibus obluctctur.
233쪽
homo possit habere aliquos actus morariter bonos ab Iue Gratia sterna
turali 'CErtum est apud Doctores Catholico ,
sine adjutorio non elici accum bonum, prout onducit ad vitam aeternam.
Procedit igitur haec quaestio de actu tantum moraliter honesto, sive laude digno intraordinem naturae. Talem actum negat Bajus, ae penitus explodit distinctionem commune actionis honestae in naturalem supernaturalem, asserens ad quemlibet actum honestu gratiam supernaturalem eiIe necessariam.
Sed coniralia sententia ne ecssario admittenda est. Quod probatur pii in O; Quia . inter alios, damnarunt Pontifico hune Bai arti. eulum 23. Omnia opera in idilium sum peccata. O virtutes Philosophoruni sunt vitia. Quia nempe proeedunt ab iis letibus gratia destitutis. At ex Baio unum breviter exquiri velim Si filius infidelis ideat suit Patrem lapsum in
foveam quid illi agenduli ut peccatum non incurrat Si nolit illi manu in porrigere, delinquet ceri eontra amorem parenti debitum ris illum e fovea extrahat, etiam extrahendo peccabit quia si Baio e redimus, omnia infidelium opera lunt peccata. Probai ut secundo, Quia Concilia videntur supponere nos per vires naturae posse honeste operari.Tridentinum enim Sess. 6. can. negat nos posse credere, paenitere e . sicut oportet ad justificationem obtinendam, sine gratia. Q ii ii nitatione, oportet, satis insinuat nos posse quidem moraliter honeste operati, sed non utiliter ad salutem, per vires
naturae. Cum id dem limitatione loquitur Concit Ara usi canum an 6. O . damnans Semipelagianos, non quod assererent hominem ex se posse honesi operari, sed quod adderent, id posse sicut oportet ad salutem. Quin de ea malatiae necessitatem sic restrin-
ubi non allelit illam esse absolute liam ad bene operandum, sed tantum sic, ut sine ea nihil possi. nus,quod ad pietatem p c
tinet, veranaque justitiam. Eodein no o O-quitur lib. de praedest sanct cap. t. de lib. de bono perlev c. i5. d. lib. de grat. libero arbit cap. 17.
Neque his obstat primo quod S. A gustianus aliquando asserat, voluntate in de suo nihil habere nil peceatum. Vel enim peccatum aecipit prodite xii verum si loti, Hluntati humanae adscribendum esse peccatum, de illi non esse integi attribuendum opus moraliter honestum cum hoc a Deo praeeipue proveniat. Vel sumit peccatum inproprie, pro actu inutili, de aberrante a fine supernaturali, atque ita voluntas de suo tantum habet peecatum, si te opera inutilia
Neque obstat secundo quod . Augusti nus dicat seposita gratia inductam esse im-
potentiam servandi legem et per hoc tantum indicat, totam legem naturae, propter singularem difficultatem, non posse sine gratia ita iners e servari quin ea aliquando violetur:
non negat tamen eam posse, ex parte, Peractus naturaliter honestos impleri. Neque obstat tertio quod idem Augustinus aliquando doceat, in Infidelibus eras
virtutes non reperiri Agebat enim contra P lagianos asserentes viribus naturae haberi, ras virtutes utiles ad v tam aeternam, idque
probantes exemplo infidelium : negabat igitur Eeontra Augustinus, infidelibus tales virtutes inest e, quae poterant ad salutem eonferre. Sie enim scribit lib. 4. contra Julianum cap.
Abiit in aliquo sit vera vilius nil tuerit, justus abiit autem sit justus nisi ex fide: postea subdit: si ad consequendum veram,beatitudinem quam nobis fides promittit,nihil prolunt holii in virtutes, non sunt verae, virtutes. Hine etiam elucet non alia melle mentem . Augustini dum dicit Omne quoa
non e de peccatum est: quia ut ipse loquitur lib. de spiritu A lit. ι apiar. infidelis vix
234쪽
s IN ADI rora Iounquam debito fine operatur, die et subinde agat honest E id illi nihil prodest moraliter ad salutem, Adeoque omne opus hominis iii fidelis vel est proprie peccatum, vel impropite eonsiderando ejus actionem prout est inutilis ad beatitudinem obtinendam. Ex quibus patet nullo fundamento negari opus moralit: honestum absque auxilio gratiae modo ion asseratur tali operi viminisse mei iii, aut illud positiveshominem disponere ad salutem. beatitudinem supernaturalim, quod ex . sequenti magis onfirmatur. x quibus patet . quam parum eonsiderat Enuper quidam Professor publice Seholas illas damnaverit haeresis Pelagianae, quae hanc sententiam sustinent. Cum tamen in Baio
diserte de sub anathemate proscripta sit haec p Op. 3 7. Cum Perii sentit, qui boni aliquid na, ναralis, hoc est, quod innatura solis inibus rium ducit, agnoscit.
g. H. An solis Naturae viribus post elici Amor Deisuper omnia'
PRocedit haec eontroversia de statu naturae lapsae fustra enim aliqui fusa disputant, an possibilis sit talis amor in statu naturae integrae,s, an sine gratia possint eo gnosci aliquae veritates ad honesti operationem conducentes: nam ex sola decisione praesentis quaestionis utrumque admitti debet.
Di eo igitur, homini lapso possibile esse solis naturae vitibus amare Deum super Omnia, amore naturali tam eoncupiscentiae , quam amicitiae, qui dum durat affective excludat voluntatem Deum graviter offendendi. Est haec receptissima Theologorum sententia quam tradit D. Thomas. i. pari. quaest. 6.art. 3. saepius alibi me non Scotus in . dist. 7. q. . Occamus quoque, Durandus, aliique docent, Deum etiam ut est aut horna iurae posse ab ho in in post lapsum diligi
persecto amore benevolentiae vasque 2 aute
aliqui Doctores Catholici, qui videntur
aliter loqui non negant cum Baio volunt i ii adesse sussilientiam eliciendi istum amorem sitie gratia supernaturali, sed tantia opinantura a Dei gratiam pertinete Cogitationem congiuam efficacem eum qua amor iste actu elicitur, non vero cogitationem intilica tementque illi reiiciunt communem divisione in amoris in naturalem, supernaturalem. Plobatur autem nostra assertio primo, ex damnata propositione Baiana 36. Amor nato ratis qai ex viritus natura oritur, ex sola Philo subia per elatioηem presumptionis humana, cum injuria Cruci Christi defenditor a nonnullis Docinioribus. Ergo nostra assertio huie contra ita is dubitatis Pontificum decretis roboratur. Ptcbatur Secundo, ex Concit Arausicano can. 2I. de Trident in Seg. s.can. t 3 ubi
docent, hominem in isto statu non posse amare Deum, sicut oportet ad justitiam l. aec autem limitatio, ut supra dixi, sitis ostendit per vires naturae haberi posse alium Dei a-ixorem, qui ad justitiam de salutem non eon ducat. Et hanc esse doctrinam S. Augustini. quem sibi iustra vindicat Baius patet ex lib., i a. de Civit. Dei cap. i. Sicut, inquit, cum .vitium oculorum dicit ut caecitas, id ostendit,quod ad naturam oculorum pertinet visus...,ita eum vitium creaturae rationalis dicitur.',quod non adhaereat Deo, hinc a peltesdeci ,ratur ejus naturae ut Deo adhaereat convec ire. Et lib. de motibus Ecclesiasticis cap. 3 docet nos assequi ratione esse recte vivendum. Deum sequendo debere beatesvivere. id autem seri diligendo eum,quod est primum mandatum ad beatitudinem obtinendam Sentit ergo S. Augustinus homini naturale esse Deo adhaerere pet amorem, nem
p perfectum adloque id esse in potestate
naturae, quae se post ei alia ordinatur adieriatitudinem naturalim Subscribit Augustino S Fulgentius adM onimum capta 8. Naturae. inquit, inesse non posset ullatenus ratio, nisi
ei posset inesse Dei dilectio. Et alii passim
Patres, ex eo quod natura rationalis ex se laimago Dei, inferunt et eompetere ut in Deri
uitendat per dilactionem. De Probatur
235쪽
Probatur tertio ex ratione. Tenemur lege actas con lucentes ad salutem. in infidelia
naturali Deum perfecte diligere, neque in i bus detectu si dei raro rari opus ex omni
natura ostenditur impolsibilitas illum ita dili parte holicitum anne merito pion unciatagendi potest eni inicus naturaliter nobis proponi ut infinii ε bonus, de amabilis. Ergo neque ratione motivi lubest moralis impossibilitas perfect i amoris, neque ex eo, quod Deus di beat omnibus laeserat; quia potest per cognitionem persectim summae bonitatis Deus appretiari ut Omnibus praeferendus, simul abesse omnis tentatio quae volunt
tem avertat Min creaturas inclinet.
Dices, In hoc statu inest voluntati imposes bilitas effcctiva ut tota lex naturalis observetur absque adjutorio gratiae. Ergo ex illa oritur etiam impollibilitas T istis adhaerendi Deo per amorem perfectum, nisi vo Juntati ad amandum gratia supernaturalis orti utetur. Relpondeo eg eonsequentiam. Potest enim fiet ut homo actu naturali cognoscat sibi postea ex parte Dei non defutura iubsidia ne eessalia ad totam legem essem. Lobservandam e ergo eo posito potest assi: clive Deo super omnia adhaerere. Necessitas enim gratiae postea eonferendae, non efficit quominus voluntas jam ex parte sua perfecto a ubi non e . Spiritu gratiae ibi dominari peceat uin ibi enim censetur peccat uni dominatum obtinere, ubi opera honesta rarius
CONTROVERSIA SEPTIMA De Gratia ficaci s tu quo illa:
consipat, variorum sententia discutiuntur.
O Uaestionis de Teacia gratiae indubitata.
tolutio, eo pus est ad que in summa orbis Christiani ingenia ingenti studio collimarunt. a quo plures certo aberrarunt, quemque nondum ullus Theologorum ita. attigit, ut omnium ii fit agio comperiae veritatis palmam retulerit. Siquidem angustiae hic undique de facilis error, quia inter duos.
scopulos navigandum est, si ad tu edum vim gratiae divinae nimium declines, destituis libertatem humanam: si ultra metam libertati patrocinaris, vim gratiae inanem relinqui .
Hane disti euitatem pridem advertit ipse S. more in Deum seratur. Si eut necessitas pc- Augustinus lib. 2. de peccatorum meritis cap. testatis supernaturalis ad celebrandum, non tu . Quςrentem, inquit, vehementer angustat,. impedit quo minus jam actu naturali velim
efficaciter Sacerdotium, tantum postea conferendum. Quia tamen di s amor est naturalis, nihil eonferensa iustitiam supernaturalem, nee replignans peceat habituali, neque suffciens ut oceurrente difficultate perseveret ad totius legis obtervantiam hine
est quod a Patribus, aut Conciliis actibus
statiae non annumeretur, cum tantum agant
de amore ad salutem eonducente, qui toleresse supernaturalis. At, inquies, S. Augustinus se infinuat a. morem castum ierfectum elici ex gratia. ut agens co ita Pelagianos saepius inculcet ubi non est pili ius gratiae, ibi dominari peccatia. Re pondeo, aliud non inculcati ab Augustino, quam gratiam esse eecssariam ad
ne sic defendamus gratiam ut liberum arbitrii auferre videamur, rursum ne liber u sic asseram iis arbitrita ut superba impietate ingratii Dei gratiae judie emur. Olim incumbendum erat S. Augustino contra Pelagianos immodi ea elatione libertatis vim gratiae infringentes sed neq; min his laborandu ri est moe aevo ne eum Calviiii a Lutheri asse elis in efferenda, gratia te vela laxemus ut libertas humana fatali ne eessitate depressa naufragium pati tur in hae opinionum sese collidentium. procella, et avum suo iure arripuerunt Ponti
fiees Romani, qui uti in hae quaestione olim Schola Thomisticae de Societatis opinandi in iodum praescripserunt, ita hae tempestate quibusdam ad devia deflectentibus eri armeredendi lecem imposuere ia
236쪽
PARSO CONT Itaque de gratiae Ecacia primus error
est Calvini, Luiheli, ae plurium Sectariorum, qui docent omnem Dei gratiam internam essse Heaeem ae hominis voluntatem si ad alsentum impellere, ut illi non sit libitum gratiae impellenii resistere, atque ita absolu- ω ad miti tint voluntatem inevitabili necessitate ad agendum moveri rimo in ordine ad Operationem gratiae in natura lapsa liberum penitus interiisse arbitrium.
Dogma Jan senii, quamvis nolit dimittere
Comen liberi arbitrii, admittit tamen adoperationem gratiae essicacis sive victricis in statu naturae lapse, non requiri libertatem asitv plici necessitate, sed uiscere libertatem a
coactione; quem errorem fusius refutavimus sit pra parr. 2. pag. io 8. inter pol emica,in pro p. tertia inter quinque damnatas.
Quidam oderni, ut in explicanda gratiae efficacia hune scopulum in speetem declinare
videantur, asserunt gratiam essit acem sitam
est in Delectatione justitiae quae sit victrix sive major delcctatione terrena illi oppolii a docentque illi delcctationi, dum est major,
voluntatem non posse non obsecundari,
recte ager ea quamvis possit eidem desces tioni ustiliae non obicia, perare, quando delectatio terrena major allui geret ob hanc
DE GRATI A EFFIC AC r. ii, esseacia semitam tenuisse, nisi quod ille pr-
Iam admiserit, cum sua doctrina non debere eo miliari libertatem indifferentiae, quam docuit non esse necessariam ad merendum demerendum in statu naturae lapsae; moξerni vero illi velint eam doctrina stare eum liber tale ad meritum de demetitum sussicienti. In quo non re, sed voce a Ian senio dissidere,
facile olliges ex ejusdem verbis, quae hiebreviter adduco ex lib. 8 de stati a Christi, cap. 2. Delictatio victrix, quae Augustino est,essicax adjutorium, relativa est clune enim,est victrix quando alteram superat , quod si, contingat alteram ardentiorem esse, in solis, inessicae ibus desideriis haerebit animus . ne efiicacite umquam volet quod volen , dum est. Facile autem ostendi potest hane moder, norum viam nullo modo eonciliare suam gratiam victricem cum libertate voluntatis humanae. Nam etsi possit existere illa entitas delectationis caelestis te ut non causet actum bonum voluntatis, non potest tamen sine
ullo actu existere delectatio victrix eum in eorum sententia dele statio prout est viciti
sive ista x,non sit sola entitas gratiae sive delectationis caelestis sed illa simul eum negatione majoris aut aequalis delectationis terr potestatem quantumvis remotam, putant e L nae cum his autem, ut pli docent, nequitiicaciam huius gratiae cum libertate conciliari. Volunt itaq; ad libertatem indifferentiae uia ficere quod voluntas possit non agere,quantum est ex parte eorum quae voluntatem positis Sassiciunt,ae proinde libertati actus nihil obesse negationem illam majoris delectationis terrenaea Lissi ac iam istius gratiae requisitam in uia scilicet negatio illa voluntatem se voluntas determinare ad non agendum adeoque sub gratia hae eis eae constituta non poterit ab actione bona abstinere, sed ad illam exereendam ineluctabili necessitato
Ab hae doctrina Sehola Thom istarum se
semper alienam profitetur, gratiamque in sua sententia omni studio, de alia via eum positive non assicit. At eontra hoe novum eia libertate conciliare eo natur. Doeent itaque
iustu alii passim Theologi hactenus censent, Thomissae dati etiam gratiam efficacem a uia ad tollentiam libertatem indisserenitae suis- ficienti intrinsecὸ diversam, quae libuat ip-cere, quod posita gratia eum ista negatione, sam operationem, quam proinde voluntes non sit in potestate voluntatis ab agendo ab stinere, sed ad bene agendum inevitabili ne-eessitate determinetur.
Neque ista via declinatur error Ian senii, quem onuat eandem in explicanda gratiae se physic praedeterminativam voluntatis, sicut nunquam possi suo effectu carere. Et ut maiori eum certitudine quid in hae parte Tuom istae sentiant reseramus, juvat hic adducere explicationem ipsorum vel bis con-
237쪽
aeto ecptam in Capitulo Provinciali Inserioris Germaniae habito Lovanticis Aprilis 663. ubi aliis praemissis sic pergit explicatio id coauiem tali. cr cffcax gratia in horristarum Schola physice piaedeterminans dicitur, Donquod imponat voluntati necessatarem aliquam sicut est in rebia naturalibus quae sunt vim nino determinatae ad unum, vel aliquam qui conatus est in expli:eanda gratiae essicacia, concordiam inducere inter Thom istarum sententiam, de ea. quam aliqui Augustini nam praetendunt de gratia victtice. Non
ignorant enim viri ex illa Schola magis perspicaces rem esse non exigui periculi, velle
parem cum illa doctrina sortem subire. Seotistae relatam Thom istarum sententiam
aliam physicam qualitatem voluntati impri i passi in impugnant, negant enim gratiam essemat quae per modum naturae eam impellat i intrios ceὰ praedeterminativam. Volunt tamen aut necessit et , sed ideo tantum quod per eam esse extrinsece determinativam volun gratiae suae auxilium Deus nulla piae suppo talis ratione decreti adjuncti, quo Deus ab . si ascientia media aut conditio nata boni usus nostrae voluntatis, eam ad actus bonos liberos determinet, non solii interius suadendo, excitando .in vitando aut aliter moraliter
attrahendo, sed etiam a Ct ε, et L, 4roprie, de per modum agentis, absque violen-ria tamen ex parte potentiae, d in ipsa po- solute de eis: aciter, ae exclusa ieientia media, intendit obtineres eis cere eonsensum voluntatis an haec sit sincera Scoti doctrina multum dubitat Suare de auxiliis cap. . . Ab utraque sententia diversa est doctrina Societatis, uti infra patebit. Contra nomisias facere possunt argutentia causet ipsam voluntatis actionem, ad i menta lii pra allata de physica praedetermina- eoque gratia se bonae voluntatis,uere, pro tione, scienti media. In luper ex fetentia
prie effectrix, qua fit ut homo ad suam acti Seotistarum sequi videtur, de et e tum illudonem in fallibiliter te determinet, non ex ' divinum ad obtinendum actum intentum necessitate, sed juxta suum proprium o fallibili de caeco modo procederes quia cum dum omnimodae libertatis , si eque omnis gratia ex vi illius deereti data sit intrinsecὰ esseacia proveniat exibi gratia, ct ex ipsa Dei omnipotentia, ne illam expectet aut emendieet a libero arbitrio, neque essica sit dependenter ab illo. Et quia motio moventis praeeedit motum
mobilis ratione meausa recte etiam praemotio ac determinatio active, vere, iropriE. in hoe sensu physice essitiens appentatur, in quo intelligitur applicatio virtutis ad Aionem, sicut homo est eausa ineisionis cultelli ex hoc ipso quo applicat acumen xulielli ad scindendum movendo ipsum se . que tota operatio pertinet ad gratiam sicuta deau ais mctivam, prae moventem, de determinantem, eonformiter ad Trideminum
auf. s. can. q. Subter ipserunt hui Expositi ioni in dicto Capitulo viginti de unus.
Quidquid sit de Thomisticae sententiae
indifferens, tantum fallibili modo connectitur eum actu es a citer intento Dergo eum in illa sententia excludatur scientia media,non est unde Deus sortiatur securitatem in fallibilem de actu ponendo. Neque dieas vi decreti divini voluntatem nostram in fallibiliter trahendam, sicut nostra potentia motiva vivoluntatis ad motum impellitur. Nam contra, Vel di cretum illud divinum vi tua in fallibiliter infert nostrum eonsensum, Ie tot litur nostra libcrtas vel causat onsensum contingenter per medium indifferet f. sic ex nullo apite poterit Deus reddi securus
Aliae sunt de hac quaenione opiniones minus e elebres, qualem si istinet ascarentas,&alii, qui docent entitati gratiae Etacis inesse vim quamdam determinandi moralem,
veritate, pridem certe per Apostoli ea decreta ob singularem hujus alte, perationem cum vetitum est ullam ei ensuram inurere Nor voluntate , ideoque semper eonnectendam
est igitur de ac Schola bene meritus ille, cum effectu.
238쪽
At contra hanc etiam opinionem militatvis superioris argumenti. Vel enim gratia se
attemperata habet ex te antee edentem . in
fallibilem connexionem eum consensu voluntatis, si evertit libertatem vel habet connexione fallibilem, atq te ita non repugnat eam gratiam reddi inessitae e m. aliam reddi essi aeem in istiusmodi attemperatione ergo non potest in hac attemperatione gratiae eis aeta eonsistere. Ut has evaderet dissicultates, alteram excogitavit viam P. Bona Spei vir doctus ex ordine Carmelitarum, qui gratiam e filiaeem constituit in qualitate ita aceo modata flexi bili ali voluntatis, ut haec certo eonsentiat gratiae, uno ex pluribus instantibus, aut alterutro duorum instantium in determinate.
sic ut qualitas illa non siti determinans ad unusimpliciter,prout est praedeterminatio physit ea, sed ad unum sic eligendum, ut quovis eo. rum instantium sit in potestate voluntatis eligere, vel non elisere quoad substantiam actus, aut omissionis; a proinde eligat libete quia agit v. g. ultimo instanti non mete quia adest illa qualitas, sed quia liberEo mili agere priori instanti. Sed nulla ex parte satisfacit haec nova eo-gitatio. Nam ex ea sequitur primo Deum non posse obtinere consensum hominis, Sceum eonvertere eo instanti quo voluerit, sed tantum aliquo instanti in determinato Secundo. Si primo instanti ex duobus voluntas non consen fit, iam in seeundo ad eonsensum absolute necessitabitur nam libertas requirit
ut eo instanti quo ponitur actus possit non poni, neque sussicii ibi re fuisse omissum priori instanti Tertio, Tollitur ista via i bcrtas illa quae ad meritum requiritur quia tantum merebor quod potius' quam illo instanti ponam consensum, quam alterutro debeo necessario elicere quin imo potius
demerebori v. g. eonsensum ad actum bonum suspenderim quantum potu , ac tantum consenserim ultimo instanti, ultra quod non potui consensum diis r re.
Posti emo, Schola Societatis, praedictis GRATIA EFFI cI cI. HI
eontraria eum aliis docet, essica clam gratiae, praeter ipsam gratiae ni itatem ex te indifferentem, reliquasque dilpostion s de circumstantiasse tenentes ex parte actus primi, in volvere eonsensum voluntatis conditio nate
tuturum, praevitum per seientiam mediam si in illis circumstantiis gratia a Deo eocedatur. Illud autem dieitur se tenere ex parte actus primi, quod praerequiritur ad agendum iuveqiiod influit in effictum mediate vel immediate vel simpliciter reqii tritur ut hic de nune
effectus possit poni, ei: in eum physice non
Explicatur ea sententia hoe modo Deus vult eonvertere, aut salvare Petrum peractum finalem paenitentii habet in potestate sua gratias innumeras ex se in disterentes quibus possit Petrus consentire, aut non eonsentire, videt ergo Deus per scientiam mediam eui harum gratiarum Petrus ellet eonsensurus, cui non eontenturus i eam in eertis ei reumstantiis haberet, v. g. v. in extrema vitae
hora versabitur illa itaque gratia est hiscax in actui primo respectu Petri, cui Deus praevidet illum consensurum si detur: erit eadem gratia eis ea in aeti se eundo si in dictis eir-
eum stantii a Deo actu eoneedatur. Re pug-
nat enim Deum praevidere effectum eum causa etiam indifferenti sub eerta conditione connectendum, de illum eis istum, positaeon ditione, ab ea causa non procedere. Hi autem proeedendi modii salvat expat te Dei dignitatem, in fallibilem eiu i-entiam gratiae essicatis, prae fossicienti,
hane gratiae in fallibilitatem concula cum liabero voluntatis arbitrio in quibus utrimque eoneiliandis in aliorum sententiis versatur praecipuus eardo dissicultatis Ac primo quidem, hae ratione ex parte providentiae diu, nae, talis gratia constituitur idoneum, instrumentum,quo certissime possit Deus oblinere actum bonum meritorium voluntatisereatae per hanc potest in fallibiliter praedestinare a metita, ct gloriam Dper hane potest habere in minu sua eo hominis quantumvis durum, de illud invi Mein inde
239쪽
non minus quam si humanum arbitrium adamantinis vinculis gratiae necessitaniis cono strictum detineret. In hae potio se inlcmia ostendi iuri ullum incurii peliculum violandae libertatis humatis quia gratia cilica lieexplicata, nihil involvit ex parte acti a primi quod ex se non ut indisserens ad actum inferendum. Nam voluntas, cintila gratiae.&decretum quom tu eo ne urium praeparat, est in disterens de determinatum ad contensum
vel distentum secuturum. Scicntia autem media proprie non tenet se ex parte aetus primi, quia neque influit in consensum immediatesa ut mediatὸ neque requiritur liminpliciter ut voluntas possit agere, sed tantum uti Deo gratia, concursus provide osseratur, eum notitia effectus secutuli si condi. tio poneretur. Quamvis enim, quod fieri nequit, a Deo abesset scientia media, hoe ipso quo haec gratia poneretur in voluntate,&Deus paratus esset hic de nunc concurrere, eodem modo voluntas exiret in actum. Caetera quae opponuntur,ed se testendunt, ct probent in hae sententia, sine gratia per se victrici, aut determinante, es blutionem ultimam Conversionis humanae referendam esse in determinationem liberi arbitris di. cendumque hominem eonverti, non quia adest gratia divina, sed quia voluntas humana liberὸ eonsentit. Verum haec lententia non
docet ita simpliciter loquendum, sed hoe
modo Ideo homo convertitur, quia a Deo accepit ut convertatur. Relblvitur itaq; eon sensus voluntatis humanae in Deum per gratiam cooperantem, tanquam in primam de principalem causam boni operis, qua Oluntas humana semper in agendo dependet rhine conversionis humanae recte statuitur hae ultima resblutio Ideo credit de eonvertitur homo quia vult, cum conversio in actu voluntatis consistat et ideo vult converti, quia ongruenter per gratiam vocatus est; ideo eongruenter vocatus, quia voluit Deus gratiam, quam novit congruentem, nunc
homini largiri. GRATI EFFICAcr.
Ita docet hae sententia, quam breviter re, tulisse suis elati quoniam ab illa contra quos dam alios fusius tractanda hie abstinere neciale est Argumenta quaedam, quae profra
ita victi ici luperius relata hoc tempore adducuntur, resolita sunt supra in Coni de scientia media, di praecipue pari. I. rach. 2. cap.
a. ubi contra propositiones Ian lenii ostendimus, interiori gratiae in statu natur dilapsae voluntatem humana posse resistere,pag. 1O7.
De Iustificatione e gratia habitualia
Dico primo Ad Iustificationem impii
non ludicit peccata non imputari, edve quiritu Sama. ficatio, di renovatio interioris hominis, per voluntariam susceptionem gra: . donorum. Ita definit Tridentinum
Seg. 6. cap. I. eontra Lutherum Calvinum,
eorumque asseclas, qui negant per Iustificationem impij peccata tolli aut deleri, sed tantum tegi, de homini amplius non imputari A eontra joncipi non potest quo modo possint peceat a Deo regi, nisi penitus aboleantur, fieri enim non potest ut quae nondum sunt delita, divinis oculis omnia cetnentibus
Dico Secundo et Datur forma hominem Sanctiticans, distin ista ab omni actu iusti, habitualiter inhaerens, ct permanenter iustum constituens, quae dicitur Gratia habitualis. Ita docem modo omnes Theologi, quorum multi censent esse de fide.quamvis hoe neget Sotus, Canus, anne et Vasque et, ii p. ro 3. cap. 6. si agatur de iustificatione adulti extra
Sacramentum per actum Charitatis, aut eo n-tiitionis perfectae, quos actus putant per se ibi maliter justificare. Probatur autem assertio unsversaliter ex Tridentino SesI. 6. eap. 7. xcan. i. Si qui dixerit homines justificari. . . exclusa gratia,c charitate qua in ordibus corum te Spiritum
240쪽
Santrum dissunditur atque illis iubaret σι anathenias A qui citi iii tit parvuli, Ortata in
illa ui pei manente inhqrtre,abique ullo actu sitae voluntatis, dum per Baptitutum justificantur: ceri una qui que est in adultis formam illam non eo nitit cre in aliquo eorum actu dum justi fieatitur petat illoc Sacramentum v. g. paenitentiae eum sola attritione, quae eommuni omnium contentu non est Oritia
justificans. Ergo dicendum est univertim etiam extra Sacramentivi formam iustificantem
si iam esse in gratia Sanctificante,quae animae. etiam dum nullum actum elicit, permanenter inhaereat Actias autem Charitati. contritionis perfectae tantum sunt praevia dispositio ad gratiam sanctificantem,quae per se formaliter justificat. Atque hane esse mentem Cone illi non
parum eonfirmant verba Cardinalis Pallavi. et ni in Hist. Tridentini Part. l. lib. 8 cap. I . Denique. inquit,eonsidero quod mens Con-eilii fuit stabilire habitum iitulum iustitiae,
non meram justitiam intrinsecam, non determinando an illa sit vel actia , vel habitus... quod mihi redditur notum propterea quod tune requirente quodam ut magis ex prelle
de curaretur fiet iustitiam per habitum titusum responderunt deputati satis hoe declarari voce in harentia, quae importa stabilitatem, convenit habitibus non actibus.
Dico tertio. Et si gratia habitualis dive, sast ab actu, non distinguitur tamen ab habitu charitatis. st eommunior sententia Theo-Ioῖorum, eontra plerolque homi stas. Probatur, Quia nullum inter haec reperiis iu sussiciens distinctionis indicium iam quaecunque eonveniunt gratiae habituali, ea paen omnia Seripi urae attribuunt tharitati ut Ioan . . v. s. Qui manet in tharitate manet Deus in eo. Et Joan. 3. v. i. Videte qualem haritatem dedit nobis Deus, ut fili j Dei nominemuris simus Deum autem in nobis permanere. constitui nos filios Dei.
est formaliter Techus proprius gratiae habi tualis Hinc Tridentinum Sus 6. cap. 7 gratrum ne cram Apostolo voeat charitatem dum asserv. per Spiritum sanctum e har tatem Dei diffundi in cordibus eorum qui justifieantur. Consentire videtur . Augustinus ira I. s. ii Epist. I. Joannis dum ait, eharitatem isse quae separat inter filios Dei, cin. ter filios perditionis.
N eque his obstat quod aliquando Conei-lia, dum mentionem faciunt de donis, gratiam' charitatei distincte eommemorante quia per plures oees res eadem diverso modo indieaturi dicitur enim gratia prout it portat amorem Dei erga hominem qui hunc per donum iustitia reddit sibi amabilem mominatur etiam charitas, prout cilcit amorem
quo Deus ab homine digne diligitur. Die quarib, Graii habitualis hominem
per se ita sanctificat, ut stare nequeat eum peccato mortali etiam de potentia Dei absoluta ita docet vasque Edio. Do . Turrianus, Granadus, Solus, sparsa, aliique eommuniter Contra Sc itum, Gabrielem, Oceanum, alloique Nominales, qui censent gratiam ropugnare peccato non ex natura rei, sed ex sola
'ei institutione Ae eontra Suare qui statuit repugnantiam tantum naturalem , quali est inter calorem de frigus, non vero ab
Probatur autem assertio ex verbis Trident in Seg. 6. cap. . Iustificationis uniea ea ulatorii alis est iustitia Dei, non qua ipse justus est. sed qua nos iustos faeit. Si e causa uni a hoc plo est causa adaequata iustificationis, ergo impostibile est animam eui gratia unitate non . se justam. Quia ausa formali nec ei lario rei pondet effectus formalis iusta
aut 'non luce, aut Deo grata si illi eum gratia simul inesset peceatum. Neque refert quod gratia ieeca um non opponantur ut forma de ejus privatici aut ut duo actus sese maliter contrarii, quia repugnant saltem ut duo actus oppositi eonseeutive: si enim simult isterent. recte sequeretur, in Deo dari actus, incompossibiles, amorem ilicet odium