Benedicti Pererii Valentini e Societate Iesu Commentariorum in Danielem prophetam, libri sexdecim. Adiecti sunt quatuor indices, vnus quaestionum; alter eorum quae pertinent ad doctrinam moralem, & vsum concionantium; tertius locorum sacrae scriptura

발행: 1588년

분량: 876페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

IN DANIELE M LIB. VIII.

ros,post quos enturus est Antichristus olet enim scriptura, ita denario numero,ut septetrario,centenario & millenario, ad exprimendam uniuersitatem. plerunque uti Ponam hic verba Augustini: sic enim scri- D. bit libro vigerimo de ciuitatς Dei cap. a 3 . Vererim ateor, ne in decem a inis . regibus , quos tauq m decem homista videtur inuenturus esse , michr istus, forte faelamur, ct ille inopinatus adueniat,non exili tibus tot regi bus tu orbe

Romana. Miderum , si numero isto denaris , mouersitas regum significamo est , post quos ille venturus est , sicut millenario , centenario , cstseptenario , significatur plerum'e uniuersitas. Haec Augustinus . Sed cum Daniel dicat,illoruin decem regum tres reges debellaturum Antichria B stu, non viderunt negari posse quin quo tempore venturus est Antichristias, suturi sint in orbe Romano decem reges, vel multi reges: nam saept in scriptiu a,numerus decem vel decies non significat propriE denarium numerum , sed indesinitE magnam aliquam multitudinem

sicut videre licet Geneseos. 3I . Iob. I 9. Numerorum. Iq. I.Regum. I.

Ecclesiastes . . Danielis. I . Atilichristus igitur obscura origine, parvisq; initiis,paulatim crescet viribus,eatenus,ut debellatis vicinioribus regibus , ceteros ad sui obseruantiam, & obedientiam compellat . Erit callidissimus,& vaserrimus ad decipiendos homines. Qiiod autem inquit Ditius Hieronymus,totum Sathanam habitaturum in eo corpora

C liter,non est sic intelligendum,ut existimemus diabolum substantiali ter vel personaliter copulatum iri corpori, seu naturae hum i x, qu* ih Mikil. erit in Antichristo , sicut diuinitas hypostatico coniuncta est cum ita ritura humana Christi, ideoque in ipso habitat, ut Paulus ait, omnis plenitudo diuinitatis corporaliter . Sed habitabit satha in Antichristo, 'penitus ipsi dominando , tam secundum corpus , quὶm secundum animam : serd similiter , ut in energumenis habitare dicitur, non tamen vexando & cruciando illum , sed instruendo, instigando, &incitando tam corporaliter , quam spiritualiter , ad Omnia , quae

per ipsum seri volet,Docebitillii multa,&mira naturε secreta,S curiotarum artium arcana , quae superant communem hominum captum,& intelligentiam. Multa quoque per illum patrabit prodigia S, miracula , vel quae occultis naturae viribus fient, vel quae simulata , veritatem mentientur, & ad decipiendos homines conferentur. Quaobre Paulus nominat ea signa mendacia. Abditos praeterea retege Ili the- et aries r. sauros, magnamque vim auri de argenti subministrabit. His rebus mu nitus,instructus,ornatiisq; Antichristus, multos ad se mortaliu trahet,

partim terrore suae potentiae, artim admiratione scientiae & prodigio

rum,

402쪽

COMMENTARIORVM I

rum,deniqtie amplis smorum proinissone praemiorum, munerumque largitione. Cui, dicitiar,fore os loques iligetia,propter increctibile eius. superbiam θά iactantia: de qua Paulus posterioris epistolae ad Thessalo

nicenses c a. a. Ita ait: s. . tur, exto itur pra omne quid dici

Antichri- tur,aut cotitur Deus i. r ut in t si Dei, tendens se quasi sit Deus.Trasu se se uni veteres,Antichri ilum simulaturia se Messiam,e que ratione Iudae fam=--oru omni uni ad se animos i ludiaque rapturum: rursusque siliscaturum labit. Hierosolyma, temptuque in istauraturii , & inibi sedem,ac tolium suum. collocaturum Veliam de Antichristo a. in enarrando II. I r. cap.diastinctius pleniusque dicemus. Legedus est B. Gregor. in I: b. 32 moralium cap. i et .vbi exponens supradicta verba Danielis de decem corni bus,& de cornu alio modico, eaque ad Antichristum accommodans, quaedam secundum my ilicum senium vMdE notanda, tradit.

Aspiciebam, onec throni antiquus dierum sidit: νestimentum eius candi iam quasi nix, in capilli capitis eius , quasi lana mundar thronus eius flammae ignis, rotae eius ignis acreensi se taurus igneus rapidi que egrediebatura facie eius s millia millium ministrabant ei, e ' decies mi

lies centena millia assistebant ei: iudicium sedit, libri aperti sunt.

n. Emonstratis initia visione Danieli,quatuor potetissimis olim iu- turis in orbe terraru imperiis,quorum posterius, prioris ruina &. . interitu excitari,& amplificari debebat: deinceps in eade visione ipsi Ch P praemonstratum est,futurum Messiae regnum,praesertim autem in quoi ipse una cu populo sancto suo,desetis alijs omnibus regnis,post naudirenouatione,sempiterno ε selicissimo quo regnaturus est. Sed,quia id praeibit generale nominum iudicium,expressis aliquot maxime notabili biis eiuscircumstantijs,eiusmodi iudicium describitur.Deinde,monstratur,quemadmodum filius hominis des ,Messias, aeternum a Deo

patre regnum accipiet,in Omni terra caeloque, atque in omnem aeter ah, initatem regnaturus.

seu riusiam circumst zi s illius extremi Sc generalis iudieij hoe loco prae. L Ahi script- ,prima tagitur illis verbis, thronipositis ι,Quo signi scatur,. duinis i iudicio,pr*ter Peum 5 Christum iudicem, re alios quosdam quasi iudicis assesso:es edetes super thronis. Et de Apostolis quidem

403쪽

A explicaid id Christus dixit Matthaei cap. 19. se sedes osci iudicantes duodecim iribus Uriret. Idem tradunt ibeologi de sanctis, qui vita Apostolica aemulati, relirictiorem ac rigidiorem Christianae viis

rationem &disciplina coluerunt. Hoc videtur innuisse Paulus,cum pri oris ad Corinthios epistolae cap. 6 Scripsit, tescitis,quia noti de hoc mu ndo iudicabunt. Eodem videtur spectare illud Isaiae cap. 3 eniet adiudiciμDominus cum enioribus populisai. Ioannes ite in Apocal. ca. .circa thronum Dei,vidit alios viginti quatuor thronoson quibus sedebant viginti quatuor seniores. Secunda circumstantia: , nitituus dierum sed t.btic

antiquus dierum,potest intelsigi vel simpliciter ipse Deus,unus 5 tris nus,Vel proprie Deus pater: idque magis videtur congruere huic visioni. Etenim paulo infra subi jcitur quendam quasi filium hominis enisse usque ad antiquum dierum,& regnum ab eo accepisse. Si intelliga- antiquo tur simpliciter Deus, licitur ipse antiquus dierit, id est longaeuus,&vt dieram Malias solet dicere scriptura,plenus ierum. De multitudine vero anno- catur. ii Dei scripsit Iob c. 36. ta numerus Minoiuiu eius inae Amabilis.Vanti- quus dierum dicitur,id est antiquus ante omnes dies , omniaque tempora:vel auctor conditorque omnis antiquitatis dierum & temporum vel eminenter atque excellenter in se ipso continens omnem temporis . antiquitatem. His enim modis omnibus, Dionysius in libro de diuinis nominibus capite decimo,hac Danielis sententia interpretatus est. Eo autem loquendi modo, scriptura describit,vel potius adumbrat, Dei C aeternitate. Annotauit praedicto loco Dionysius aliquando scripturam repraesentare nobis Deum,quasi senem,& antiquunt,quo denotet eius aeternitatem: aliquando vero, tanqi iam iuuenem aetateque florentem, 'scilicet,ut significet simul cum illa Dei antiquitate,incorruptum vigorem,& nullatentas diminutam pulchritud inem,esi e coniunctam. Theodoretus,quosdam ait verba haec ita legisse, amuruans ui : qua lectione duo significantur,& aeternitas Dei,qiii tempori dat antiquitatem ac vetustatem,eiusdemque immutabilitas,cilius comparat itane, Omnia, vel ipsa quoque tempora,senescere N antiquari dicuntur. Mam quod dixit de caelis & terra David psalmo centesimo primo, ni perorent, P si

scient,id aeque in alia omnia quae a Deo sunt condita,quadrat. Hierony mus ait, iii luci Deum sub specie senis,ut demonstretur grauitas,niatu D ritas,di tranquillitas .animi in iudicado: quippe qu. ae frequentius in sene, tua in in iiivene insunt: siciit Iob dixit in cap. I a. a ita uis 6i sapie lin multo remps oprii cait 'κ i Deum est se lentia fortit In ipse ha

404쪽

comparatione si ij propter ziluinpia ab iplo sit: o,ex cello ali-ώ ιμ μ ρ tempore,iraturam humana na,ves propter, ut in Niclis loquuntur Theologi,plioritate in oris σε. Queinae. nodum enim rater non quidem clu atione vel natura, ted auris: ta:e o: is ri licitur esse petior &maior s: l o ita quoque Liriis Ei Cr.

'r capit Q quae nulla vel naturali,vel morali labe,insecta est, aut infici potest, obrum , uti e i i d alie maxime idonea est ad iudicandum. Tribu intur ipsi,capilli albi, D 7 quiddam consequens de congruens anti uitati, icnibus enim i, canescit caput & barba: id au:em iniic facit ad iudicis auctoritatum di V. reuerentiam: aram G:n c j eis urat Irof s icti θ.Alii vci inactarum canenum,exponunt diuinani prouidentiain rerum caelesii unu cal Ilos x e b albos,prouidentiam rerum sublunarium, de utramque dici cataclidam,quia utraq; est ordinati si inata iustissima, licet nonnullis imbec ilitate humanae rationis d.uina aestimatibus,secus videatur. D Hieronymus,capillos cadidos liuerpretatur,tyliceri ratum & intcgritalcm d. iiiiii iudicio: quippe in eo nulla erit acceptatio perta narii,nulla ite in

c. iis . nutatio, vel noli t non puniatur;Vel boni,ut non remuneretur. Si

κ;ili: udo porro lanae,co spectat,ut significetur,etiam in illo iudicio, sei critatuni diuini iudicio nooninis1prorsus inansuetudinis, misericordista clamentis fore expertcm. Non cnim DeuS,etiam inarios,secundum omnem iuilitiae suae rigorem puniet,sed citra condignum. Vsq - Orta circumii. uitia. γι/ius GD aninia ni onus Dei seden-I, dia tis. c tis ad iudicandum,itulicat iudicis auctoritatem atque niaiestat cui. In AM c...i 1, psalmo nono scriptum est de Deo sciti l Ira rhi onum, is iudici a hiran. eas ctain te ri Seir io Dei ad iudicandiri insinuat,eum magna cum qaiete & trari. n. e g- qitillitate iussi cartarum. sic cu in libro Sapientiae cap. I 2. TH autem L

S igneus, itiinquc re, donat. Namque in sanania,esi claritas, est item ardor: laritas thron Nostendit omnia,de quibus iudicivim facturus est D Deus es e esarissima illi, atque nianiscuit bina altaque nullatenus errare potest in iudicando propter ignorationem veri. Deinde, ostendit illud iudicivin nulli fore occultum, sicut nec pleraque Dei iudicia mortalibus ab uiui incosniri an : cuias auteui omnibu , ic hominibus & ai

405쪽

gelis erunt clarusiritu conspicita;nec quisquam lain mamiectae testatae q; veritati contradicere audebit. Ardor praeterea throni, tria indicat, primo,Deum ad iudicandos homine, venturum,non hominum odio,vcl cupiditate vindictae,sed ardore amoris, quo veritatem & iustitiam amat tum declaratur eis cacitas ill iis iudici j,cuius executio nullo modo impediri poterit: ad extremum. ignis autum reddit purius di illustrius,paleam vero denigrat,aduri iti contuinit: sic in illo iudicio,iumina bonis claritas &gloria accedet: improbi veio incredibili cum probro di ignominia ad sempiternas inferni poenas relegabutur. Depingitur aute Dei thronus,suppositis rotis obilis & versatilis,quales fui Lii se anti luitus regum throni memorantur. Qu. i similitudine rotarum, P declaratur Deum ita sedere in throno, immobilem secundum suam

naturam,ut secundu rotas ranae suae potestatis & efficacitatis, per omnia,quaecunque caelo terraque continentur,celerrimὶ percurrat & permeetiam 2 in libro Sapientiae cap. 7. traditur , omnibus mobilibus m liorem esse sapientiam, eamque attingere omnia propter suaminii itiani,& cum sit una, pota e tamen o m. aia de in se permanentem, cucta muta 5 innovare. Rote si gantur igneae propter vim de efiicaciam potentis,ac volutatis Dei, cui obstiti ne P aquaru potes ,omnia enim qua cunque voluit,fecit in caelo,& in terra.

Quinta circumstantia. Fiatum ria, . At ue Credis tur a scierius. Sic exprimitur sente: alia illius ut imi ila generalis iudici j, ipsius iudicis ore prolata , E ab omnibus, qui coram aderunt, exaudita de percepta , Qua instar rapi dili mi iluminis, improbos demerget, absorbebit, cic ad tartarum det albabir, ita ut non possint illi coram iudice consistere, sicut in psalmo p. imo dictum re . . ini γ in iudicio,velut sonant Hebraea, on aboni vii co/ A eur. Illud

autem, 2 n Aindicant lententiam illam iudicis,quam celei time & enicacissime,correptis a daemonum tui ba improbis, & in tartaram delatis,executioni manda lam. Dionysius in libro de caelesti Hierarchia capite vitiino, superiora verba Danielis, ita exponit. Videduri apud Danielem , quid tibi velint flumina, rotae . dc ciarius , qui cae

tauri

406쪽

atque a1 uam pergunt, lauam. Qiuppe omnis iiserum cursis, si inual que r. A

tatus,au biam illam erectam es aruuii , lesti intentio re stitur. P uiams, iuxta alia sensum intellectualium rotarum vi cem sese Duonem exu ne e. oenim eis, o propheta au , cognomen induum es,Gel, quod Hebraicere uelationes, ac reuolautones signi cat. lineae iuvi rue, ac diuina rotae,r g rationes habent: cyciod sim iterno motu , circa Ammum, ie Ἱκeversentur onum j reuela ioncs Atium , quia ecatur sacramenta revelent, or humiliores . ei: iv uerro acini,s lime goris radios in inferiora ag-im defcenae ido ransfi daut Sic Dionysius Sexta circumstatuta. Istilia mill a min irabant ei, ct decies millies cente

'im inii Lita: et illi I eclaratur his verbis, incomparabilis Dei iudicis

. auctoritas,tia ignificentia,&maiestas,exinnumerabili multitudine,cxinitaque dignitate eorum, qui ei ait: ilebant;& qui quasi apparatores & n. administri,ad eius peragenda mandata idc obeunda munera,erant para. tissimi Vmma,circa hae c verba,tria sunt adnotanda. Ante omnia scire ii conuenit variam esse bΘrum verborum lectione,nec apud pau- meni dos uri.De priori numero, sita mi tum mini trabant isti inter o i es co

uenit: unum excipio Tertullaniam, qui in libro quςm scripsit aduersus i Praxeam,multo ampliorem habet huc numerum: sic enim legit, millies Viri, fajlὸ Sed in posteriori numero,mira est varietas & dissen

quid sit

sic Theodoretus,in textu quidem non habet eum numerum: sed in cymentario sic eum habet: eo scentena mi ita, sic etiam habet transsatio Latina versionis Graesae,quae est in biblijs tamComplutensibu ,quam regijs Verum proculdubio corruptus est & mendo ius numerus: quippe Greca ledito,ut mox dicemus,multo secus habet. Tranistatio Diui Hieronymi eadem autem et atque nostra Latim,sic habeto ecim milliescentena milia: sic legit etiam Iustinus in Dialogo quem habuit cum Tryphone: ita quoque legit Gregorius homilia 3 . in Evangelia.& li. I7. in alium cap. 9. atque itidem conuertit ex Hebraeo Pagninus. Grs p porro lectio ita hunc numerum expresst,s νειαι μιν iάδες,quod adverbum son t,decies mille den' ni illia; nam vox μυριας,valet decem nail- lia,ut ex multis Hersedoti locis,praelarii ex libr. .Ptimo,& ex Suida, i, ubi huius vocis noti senem cxplicat,peii pici potest: idemque intelli itur ex versione Graeca libri Ions,in cuius e trςmo,quod Latina vertio habet, usquam centum viginti millia Graece est, lusiquam duodecim μνρά ia,s, Vox autem nomen est adiectivunt,eundem plenὸ numerum μ significans mani sicut Latine dicimus decem deca-rs,centu centurias,nu et millenarios: ita Graece dicitur ii mitiaA; idest, decies mille

407쪽

- IN DANIELEM LIB. VIII.

A dena millia. Atque hoc modo legit verba haec Danielis Dion. Areop. iii libro de coeteili hierarchia cap. i . eodem modo i t Augustinus

libro secundo de Trinitate cap. 18. idemque valet apud Tert ianuinin libro contra Praxeam. hic ipse numerus sic expretius. cente millia apparebant ei. ruanquam videtur Tertullianus commutasse numeros,& priorem nostilin, posteriori loco posteriorem autem inriori

loco posuisse. Hanc autem lectionem, equidem censeo rectissimam& emendatissimam:tum quia sic est Graece,&apud Dionysium, atque alios antiquos patres: tum etiam quia sic est Chaldaice , qua lingua scriptum est hoc caput a Danieleae tur enim Chaldaice: Ribais B idem significans, quod decies mille dena millia. At enim,dicet aliquis, qui postumus tueri Latinam versionem,quae longe aliter habet,quim ConciLTritamen sartam te iam custodiri,in Concilio Tridentino patres sanxe- dothf. . runt Sed facilis est responsio. Interpres Latinus non tam spectauri

verba ipsa Chaldaica,quam eoru seluentiam,&mentem Danielis, cui propositum filii eiusmodi numeris insinuare, innumerabilem quandam angeloru multitudinem ponens definita multitudinem pro indefinita. Ad hanc aut innumerabilitatem angeloru melius exprimendam interpres simul iunxit eos numeros, qui magna aliqua multitudinem notant, eosq; in seipsos multiplicaui t, dicens,decies missus centena mim. C Secundo loco admonendus est lector, ne sorte existimet tantum esse angelorum numerum praecise,quantus medictis numeris exprimitur:nam ut diximus, ut alias saepe in sacris literis,sic hoc loco,definita multitudo posta est pro indefinita. Illud tantum significare voluisse Danielem putet, maximam esse & mortalibus incomprehensibilem

angelorum multitudinem. Hoc etiam docuit Iob. cap. 21. Nunquid est nummu militum enu. de Ioannes in Apocalypsi cap. quinto. numerineο--m milia mulium de Paulus ad Hebraeos ia. Acces Iu ad coelestem Hierusalem, mittorrem mi tam angelorum. Athanasius in eo libro, quo rest dit ad nonnullas quaestiones Antiochi,respondens ad sextam quae- fit numeris

D uionem,quosdam ait opinatos, ita se habere numerum angelorum ad angelorum. numerum hominum, ut nonaginta nouem, ad unum: alios vero,ut se Luca in habent nouem ad umiih.Id autem eos argumentati,ex duabus illis Domini paraboli una de nonaginta nouem ossibus in deserω relictis, & , Vna Oue,quae amissa fuerat, quaesta:altera de nouem drachmis iam

iis,& una perdita. Subdit eodem loci Athanasius, nonnullos putasse, tot esse angelos, quot sunt homines, propter illud, quod est in Deut

408쪽

3 o COMMENTARIORVM

gelori e M. ita enim verterunt euin locum septuaginta interpretes. AD. Grego- Diuus Gregorius homilia 3 .in Evangelia:videtur lensisse,certe indi-rius. cat plures esse homines quam lint an eli. Siquidem ait tot fore homines beatos,quot sunt angeli beati: ex hoc ,licet ita argumentari. sed homines damnati, plures erunt,quam beati,inulti enim sunt vocati, pauci vero electi: c tra verb,angelii li, pauciores fuerunt bonis: quod multi colligunt ex eo, quod loannes in Apocalypsi cap. i a. scripsit draconem id est, Luciferum,detraxisse de caelo tertiam partem stellarum, id est,angelorum: ergo omnes homines tam boni, quam mali, plures sunt angelis bonis de malis. Augustinus certe in primo capite libri vigesimi secundi de ciuitate Dei, significat ruinam malorum angelorum Binstauratum iri in caelesti ciuitate, numerosiori electorum hominum Auctorude supplemento. At enimuero, probabilius est ne dicam certum quod traa etρr m dit Dionysius,eo , que paulo supra posui loco no solum angelos plu- numeroso res elle hominibus, sed etiam omni multitudine rerum sentibilium,&tcntia. corporatam. Quemadmodu enim corpora caelestia,magnitudine multo exuperant caduca omnia & mortalia corpora, ita incorporeae & intelligentes illae natur; angelorum, multitudine,omnibus corporeis,&sub telisum cadentibus rebus antecellunt.

Di 'inctio illud extremo loco hic animaduertendum est: ex hoc Danielis lo-

augeorum co petitam esse celeberrimam illam Theologorum distinctionem qua Cin affletet illi omnes angelos distribuunt in assistentes ,& ministrantes. Verum, Erministra assistere Deo, ambiguae ac dubiae significationis est,sicut adnotauitD. res νη epe Gregorius libro decimoseptimo moralium, cap. 9. Nonnunquam D*- enim idern valet,quod stui Dei praesentia, eiusq; faciem coram cernere, quo modo assiliere,de omnibus beatis angelis,etia qui nominantur mani brantes, communiter dicitur. Nam de angelis singulorum hominum custodibus quos infimi ordinis esse angelorum constat, dixit in Euangelio Dominus, angeli eorum semper vident faciem patris qui in caelis est. Hac nimirum significatione usum este putandum est Raphaelem Tob. m. in libro Tobiae.& Gabrielem in Evangelio Lucae,cum dixerunt, ex iis DLMoi. se angelis seu fritibus esse,qui coram Deo assistant caestent. Sed e nim:cum adistare dicitur de angelis, prout opponitur et,quod est mistri angeli ruit aere de mitti ad externa munera peragenda, idem significat, quod sint imi m- proxime videre omnia in Verbo, inde notitiam omnium,quae agen Brantes, er da sunt haurire, nec mitti in terras ad exequenda ministeria, Atque qui agisten hac ratione Dionysius censet qua uor superiores ordines,hoc zst. Se-tc . raphim,Cherubim,Throno de dominationes, esse assistentium ans

409쪽

IN DANIELEM LIB. VIII. 37i

A lorum reliquos inseriores,ine ministrantiummam quod ait Paulus e- Explicatis pistolae ad Haebraeos capite primo, omnes elis administratorios spiri- lacus pas itus id dci et intelligi,non immediatu, scd mediate: hoc cit, non quod auper se ipsi expleant ministeria quq ad clectoriam salutem pertineti sed ipsi tamen angelos, quorum interest eiusmodi ministeria exequi , d cent & crudiunt , diuin que mandata tradunt ab ipsis conficienda. Quod si etiam supremi angeli nonnunquam alicui in in ilictio destinantur id quidem adeo fit raro,ut propterea distinctio illa angelorum in assilientes & ministrantes, minime tolli debeat. Sunt igitur quinque ordines proprie ministrantium angelorum , nam qui diuina nun-B cia serunt hominibus proprie dicuntur angesi:& eorum principes,insignioribus nunciis deputati,archangeli , qui miracula & prodigia faciunt. Virtutes nominantur: sicut qui plurimum pollcnt potentia, ut Odicia si qui Aegyptiorum primogenita omnia , dc centum octoginta quinque divunt millia Assyrioriam una nocte ceciderunt, Potestates nominatur : deni- gelat zm. que Principatus vocantur angeli,qui prouinciis,& r nis praesunt Ie- Exst .ia, simus enim apud Danielem .io. 2 incipem regni Persarum;& principem regni Graecorum nec non de principem populinebriaei. Qui autem caelestes orbes perpetuo conuersant, Virtutum aut potestatum ex ordine & numero esse, creduntur. D. Gregorius libro I 7. moralium ca. D. Gregs-C 9.ex hoc loco Danielis probat plures csse ministrantes angelos assisten rim plurestibus. Nam quot inquit Daniel, millia mittium mi 'abant ei, non acci- facit ange-pit ipse multiplicatiue sed partitive,ut ita loquar, hoc est,non pro cor lol. min to aliquo numero,sed pro numero indefinito, maximo tamen , & qui strames, vix possit exprimi. Quia autem subditur: crdecies lites coitem millia quavi ab assistebant ei,intelligit Gregorius multiplicatiue, scilicet pro certo alia sic Mes. quo numero definito,longe scilicet, minori, quam est prior. similia Gregorio tradit Ruperius,in libro suorum commentarioru in Danie- Ruper . Icm c.is. At vero Tertullianus videtur in cotraria suille sententia.quip Terturia pe .lui in libro aduersus Praxeam scripto, angelorum, quos ipse vocat D apparitores Dei, id est ministros. numerat millies centena millia: climas Itilentium angclorum ponat, millies centies contena millia. Eatam cst Dionysiij Areopagitae sententia, quanto superiores sunt ordines angelorum, tanto numerosiores esse arbitrantis. Quod etiam magis con fruit cum sententia Danielis, qui virorumque an lorum numerum,

Ier definitas numerorum species expressit:ied ampliorem tamen assumthim quam ministiantium edi t.

semina & vltima incumstantiad Iudicium sedit, ct 5bri aperti sant: A 1 hoc

410쪽

COMMENTARIORVM

stricti hoc est, iudex sedit in throno , paratus ad iudicandum:& aperti sunt Asunt libri libri, videlicet, in quibus ea continebantur, de quibus vel secundum

qui Di ex- quae, iudicandi sunt homines. Hunc Danielis locum mirineFillustrat. tremo illo alter similis Iocus in Apocalipsi cap. zo. tui sic habet.Vidi thronum moiudicio pugnum cir candidum ro super eo sedentem in omnes mortuos stantes in conferrei ct throni:9 vidi ιbroi apertM, ct alius liber apertin est, qui est rita ct eriendi iudicatisunt mortui ex hu,qμα fripta erant in lir ris secundum opera ipso- sunt. rami. Quem locum explanans D. Augustinus libro ro. de ciuitate Dei Locru Apo- cap. I .per libros apertos intelligit ianctos, qui cum Christo venturicol ou ca- sunt ad iudicium: quos propterea existimat appellari libros. quia in ite ad. a illis expressa cognoscetur Dei voluntas ,& divinae los obseruantia. aD. suu li- Quocirca, improbi in eos intuentes, liquido cognoscent. quae bonam explia i pii facere debuerint,quaeque facere neglexerint. Secundum cos au-catis. tem libros Ioannes ait iudicandos esse mortuos, tum quia vi Paulus

ι Cor. c. inquit, sancti de hoc mundo iudicabunt:tum etiam, quia sanctorum vita, quasi quoddam erit iudicium & condemnatio improborum illinc enim palam erit, praecepta Dei qon siisse obseruatu impossibilia, e . tiam homini mortali & Dagili, quod tamen improbi, excusandis sceleribus suis, solent praetexere. Ille autem alter liber vide, interprete Augustino , qui sic legit illa verba Ioannis, liber vita viuuscuiusque. tamque lectionem in quibusdam libris reperiri, confirmat Beda, ille Cinquam alter liber vitae,interprete Augustino,non est aliud, nisi notitia clara & indubitata oniniu ac singuloru,quq in bac vita 'vi'; egit, siue bona siue mala, Et notitiam tunc Deus omnipotenti sita vi , ans da quid te oculos mentis cuiusque ponet,ut quaecunque bene aut male gessit. ref ubfos incredibili celeritate cognoscat Beda,libros apertos in die iudicij,ii apertos in- terpretatur sacras Scripturas nunc enim patebit verissima fuisse, quae telligari nos de illo extremo iudicio sacrae litterae docuerunt videlicet, factum iri generale omnium hominu iudicium, in quo exigenda sit omnium ib. it. etiam verborum otiosorum subtilis & exacta ratio: ibique nullum fotare locum intercessioni,aut perfugium misericordiae:denique senten-DMaub. H. iudicς proserendam, irrevocabilem fore & quae tunc vel supplicia, vel praemia hominum tacernentur, fore sempiterna. Pl rique,libros apertos interpretantur, singulorum hominum conscien- . tias, litae in die iudicii aperienturiatq: explicabuntur.& sita cuiq; probe pariter atq; improbe facta dicta cogitataq; demonstrabutumic loquitur Paul. ad Ro.c.r.In die, inquit adit Dam ni nostri, reddet unicuiq;r momus scientiasu conati rubiuis revi si tibist defendentibus.

SEARCH

MENU NAVIGATION