장음표시 사용
811쪽
capite vigesimo nono,plane aduersari. Cum enim antiqua sit Hebraeo ASusan rum traditio, piam Origenes, Hieronymus, & sere omnes interpretes, accusato- approbasse & sequi videntur, hos presbyteros accusatores bulannae, rei qui sieritisse eos ipsos, quos praedicto loco Hieremias nominat Achab taliumrint. Colix & Seἐeciam silium Maasiae; genus tamen mortis, quo eos fuit
se mulctatos refert Hieremias, longe diuersum est ab eo, quod in hac historia traditur. illic enim dicitur, eos suis se a rege yabylonis magno frixos hic autem scriptum eli,eos fuit se a populo lapidatos. θοον Sed non erit magni nego: ij, bis obiectiones discutere. Ad primam
tres A respondet Origenes etiam suo tempore, Iudaeis, qui variis in regionistic ini Ob- bus sub imperio Romanorum captiui erant, permillum tuisse Uta pro- oi I es. priis legibus.Et verb.solent nonunquam principes, gentibus a sede- bellatis, etiam quas in ditione sua captiuas tenent, propriarum legum usum, propriaeque cultum religionis concedere : vel quo aequitatis Aclementiae laudem ac famam colligant. vel potius,quo eas gentes quietiores,fibique obsequentiores,atque fideliores haliare pollini. Ad se. cundam responderi potest quod respondet hoc loco Hieronymus, ex-
D. IIuron' planans illa verba ct consurrexerunt aduersus duos pressi reos 2 inter e in . runt,ctc. sic enim seibi .Si interfecit eos omness migoga, videtur illa opinis
refutari, de qu ι supra dix mus quod secundum Hieremiam, psi essent pre by- .
teri, Acbab ct Sedecivi,qui ab ipso inrige mo nono capite nominantur.
forte hoc quod sc pium eo',interfecerunt eos c interpretamar, utria dictum fit pro eo quod hi, regi Ba 'conis occidendos tradiderunt. escat 9 nos dici mus,qvbd Iudaei interfecerint aluatorem non quia ipsi eum percuprint;sed quod eum tradidιrint occidendum: ct succlamantes dixerint, cruci te, cru-c ge eum. Hactenus sunt Hieronymi verba. Ergo,quia Iudaei, secunduleges suas iudicarunt eos presbyteros esse reos mortis, & lapidari de-bGe.&mini os regis occidendos tradiderunt; propterea dicuntur eos intersecisse. & lapidasse. Velsoria se , in aliquo casu permissum ipsistiterata rege Babylonis, in suos populares sententiam mortis pronunciare,& exequi. Ad tertiam, ita respondent Lyranus & Carthusianus; D vocabulum ignis nonnunquam in sacris litteris significare auamlibet grauem & acerbam amictationem,poenam & cruciatum: lic enirn unis in sumi hoc vocabulum in Psalmo sexagelimoquinto, in eo loco, Q m Scriptura probasti nos Deus: ne nos examinasti, cur examinatur argentum : induxistipaenamgra nos in laqueum posui li tribulationes in dorso nostro: imposuisti hominusveruem signi - capita nostra. Transi mus per ignem O aquam, o eduxisti nos in re rigcrium.
scar. Item igitur genus supplicij significatur ab Hieremia per ignem, MN in hac
812쪽
A in hac historia. per lapidationem.Verum, nisi ego Allor, hoc resposum
nec dissicultatem exhaurit nec intelligentis lectoris animum explebit. Nam, ut concedatur,nonnunquam poenam ignis poni pro quacunque Icena corporali; attamen . nimis durum & insolens est,qui igne combui dicuntur, interpretari eos fuisse lapidibus interemptos. Praesertim vero , cum Hieremias singularem de lignans eorum combustionis modum, dixerit eos fuisse a Rege Babylonis in igne Dixos. Quid enim minus probabile est , quam dicere idem signiscari per frixionem in igne, atque per lapidationem Z Quo circa expeditius videtur responsum, negare veram cise illam Hebraeorum traditionem : & prosectb potest ea line aliqua religione negari: quippe quae nulla probabili ratione, aut
me 'mihi ab que vere incidere in manus mesbis, quam fleccare in constem Domini.
O M A N i pudicitiam sitae Lucretiae, tamquam incompa- c piratis rabilis exempli, non sine causa, sed sine modo laudarunt, Lucretis
Illa tamen apud intelligentes rerum aestimatores, verae pu' Stomanas dicitiae de castitatis laude,cum beata Susanna, nullo modo cumsancta est compalanda. Etenim Lucretia,vel mortis metu,vel quod malunt ausum a. Romani timore dedecoris, cessit alienae libidini:minatus enim ipsi silerat Sextus Tarquinius,nisi suae voluntati obsequeretur, se non tantum eam ii tersectitrum,sed etiam positurum iuxta eam,iugulatum seruum, ut in sordidissimo adulterio necata existimaretur.Verum,quocunq;illa sensu salmi;aut perturbatione, Tarquinio c5senserit consensit tamen. At Susana,nec mortis timore, nec horrore futuri dedecoris de infami , 'de custodiendet castitatis firmissimo proposito dimoueri potuit:nec ullatenus flecti, ut illorum senum libidini, vel minimum praeberet obs D quium. Itaque pudicitiae honestatem,& vitae,& famae anteposuit. Porro, Lucretia in uno illo suo facto,tria peccauit.Nam se ipsam,contra legem naturalem occidit,neq; criminis excusatio est, sed exaggerario pO- νιι ratius, isse innocentem,Deinde admisit in se libidinem Tarquinij; cuius iniconsensui, vel ipsa mors praeoptanda suit. Denique pluris fecit existimationem hominum & famam,quim honestatem pudicitiae, & suae conscientiae ac veritatis testimonium. Audiat lector quid B. Augustinus de
hoc Luccetiae facto, in capit. ip .Eb.primi de ciuitate Dei scriptum reli-
813쪽
Lucretia,inquit, se ipsim quoniam adulterium pertunt, etiam ΑD. sugu li non adultera occidit,non 6ipudicitas charitas se pudoris in imitas. puduit ni iindiciu enim eam turpitudinis alienam se cominissa, etiamsi non secum Romana de facto mulier laudis avida,nimium verita est,ue putaretur, quod violenter cipassa Lucretia. cum νι ueret, ubenterpassa viueret. Vnde ad oculos hρminum , quibus conscient:.im demonstrare non poterat lium poenam quasi mentu sua testem adbibendam putauit sociam quippe facti se credi erubuit: si quod alius in eas Christianae cerat turpiterferret spatienter. Non hoc semina C ristiana ecerunt, qua firminae passe mitia, riuunt. Nec in se rua sunt cram en alienum, ne aliorum sceleria propter bus adderent sua: si quoniam hostes in eu concupiscendo stupra commiserant: vim sibιil iJa in seipsis homicidia erubescenda committerent. Habent quippe intus glo- nlatam non Nam castitatis, testimonium conscιentia. babent autem coram oculis Dei sui, se interm nec requirunt amplius ne deuient ab auctoritate legis diuina, cum malle deuictunt. tant olfensionem suspicionis humana. sic Augustinus. I ius Chri- Est autem solida & persecta laus Christianae pudicitiae , quae verὸstiana pudi virtutis nomen,& gloriam sola meretur, duabus in rebus posita. Pri-citia in mum enim interiori sensu oblatae voluptatis, nullo modo capi opor- qiis cubiit. tet, nec impurae libidini ulla ratione consentire,etiam vitae praelata pudicitia. Deinde, si sorte per vim corpus oppressum , & alienam libidinem pasim fit, etiam foedato corpore , ninilominus tamen pro certo habendum est, integram,atque illibatam manere castitatem. Nimirum C ratio virtutis & viiij non in corpore, sed in animi studio, & proposito versatur. Recte igitur Augustinus in eius libri, quem proximὸ nomi- animi san. naui,cap. I 8. admonet, cuius corpus violetia alienae libidinis opressumctitas non fuit,ei nequaquam periisse animi, aut etiam corporis sanctitatem: ita amittitur enim non amitti corporis sanctitatem,manente animi sanctitate ,etiam corpore corpore oppresso,sicut amittitur corporis sanctitas, violata animi se violato. ctitate,etiam corpore intacto.
dueeret r ad mortem, seu citauit Dominus spiritum
sanctum ueri iunioru, cuius nomen Daniel: Sr exclamat- Duit Voce magna. undus ego flum asanguine butus.
Spiritus anctus quomo verbis ostenditur, inquit Diuus Hieronymus hunc lo-do in Da- , cum explanans,non tunc primum intrasse in Danielem sipiritum
mele habi- NJfunctum,sed eum, qui iam erat in illo,ct quiescebar propter ἀ-
raucriti tatu in mitatem ne ua poterat opera demonstrare , data oc-. casione,
814쪽
A colane pro sancta faemisia a Dotiuno es oscitatum. Sed quod ait D.Hiero nymus mansisse prius in Daniele spiritum sanctum, quam ipse coepit prophetare: si intelligatur de mansione spiritus sancti, secundum gi a
tiam gratum facientem proculdubio verum est: sin autem intelligatur de mansione eius secundum donum prophetiae non est simplietior rum: si quidem supra in primo libro horum commetariorum cuimus donum prophetiae, nec Danieli nec aliis prophetis datum esse a Deo, ad modum cuiusdam qualitatis,firmiter in animis prophetarum inhaerentis, nec quasi habipam permanentem , sed modo cuiusdam diuinae motionis asilatus,& illuminationis breui transeuntis. Quod sane indi-B cat non obscure diuina scriptura, cum ait factani est verbum Domi ad eam vel Isuam: vel rruit spiritin Dom. ni in IIehsah v. ,vel, plus in piritu vel Iu ιitatur stiritum et m. Quamquam Daniel,& iam priusquam prophetare orsus est dici potest habuisse spiritum prophetiae, ex electione& praedestinatione Dei, qui eum ad hoc munus elegerat & praedestinarat,& miris in puerili aetate virtutibus, ac donis ccxle libus praecultum & praeparatum ad id muneris rite obeundum habilem; atque id II b. i.
neum fecerat. Atque hac ratione Deus dixit Hicrentiae priusquam te mmaui in vino,nouire : ct antequam exires de vulvasanctificauι te , O pr tberam in Gentibus dedi te.
Sed quia dicitur hoc loco Daniel fuisse eo tempore puer, quo tem --Vreapore haec Susannae historia contigit, quaeritur, cuius ae t tu tunc eum Danies uenisse intelligendum sit. Etenim, vocabulum pueri,non semel in sacrissis filiis litteris ponitur in eo, qui iuuentutem iam exegit, siquidem, in libro ratὸρο ii Exod , cap. 3 3. Iosue administer Mosis , appellatur puer, quem tamen ii. multi existimant,nec temerὸ, non fuisse id temporis minorem quadrastesimo anno. Et Saluator noster, ut refert Ioannes cap. 2 i. discipulos tuos post resurrectionem appellauit pueros. Verum, siue dubitatione dicendum est fuisse Danielem tempore huius historiae, in aetate pueri-li,aut certe fuisse eum perquam adolescentem: id enim fgnificari vi- V detur supradictis verbis huius histortiae,& pro certo traditum est agra. 'iuissimis auctoribus.Augustinus ouidem certe in sermone 2 1. de tempore Danielem scribit nondum filiise tunc pubescentis aetatis, Seuerus Lipitius in libro secundo sacrae historiae,&qui hunc plus ducentis a nis praecessit,& discipulus Apostoloru Lit, beatus martyr Ignatius, me pistola , quam scripsit ad Magnesianos, tradunt,duodecim alariorum fuisse Danielem eo tempore,quo haec gesta narrantur: necistis dissentit Theodoretus,qui super i. cap.Ezechielis, in commetarias suis icriptu
815쪽
reliquit, duodecim annis coepisse Danielem vaticinari ante Erecbie- Alem;cuius principium prophetiae, ab ipsemet, in anno quinto transnai
grationis Iechoniae lignatum est, is autem duodecimus annus praecedes quintum transmigrationis Iechoniae, competit cum quarto, vel quinto anno Ioacim regis ludae, cuius repis anno tertio captus est&ductus Babylonem Daniel annum agens circiter decimum, ut ostentana a nobis est in primo libro. Ex his concluditur , cum Daniel coepit prophetare, coepit autem in hoc casu Susannς ,'fuisse eum annorum circiter duodecim.
Obi cti. At enim opponit nobis Africanus clausulam uius historiae,& extre ricam ma illa verba huius capitis decimi teaij Et rex Astyages appositin est adpa Raduersus hi tre suos,os cepit ortu Persesrgnum eius. Ex quibus verbis significatur suri/m su quod inlac historia narratur,id contigisse circa exordium regni Cyri, sanna. ex quem supra, libro undecimo probauimus,iniisse imperium,eo ipso an- clausula no,quo Babylonica Iudaeorum captiuitas soluta est. Quo licet argu isarap. mentari fuisse id temporis Danielem,iam senio confectum, id est,centesimo anno affinem. Ductus enim est Babylonem,decem natus annos& tertio anno regis Ioacim, a quo tempore usque ad captiuitatem Sedechiae numerantur unde viginti anni; hinc vero usque ad solutionem
Babylonicae capti ilitatis, & Cyri exordium imperi j, anni septuaginta transi erunt. Ad hane obiectionem Africani,plerique respondent, clau- C sesamoillum huius decimi terti j capitis de rege Astyage de Cyro : non pertinere ad te pus historiae Susannae, sed eam potius reserenda esse adbistoriam Belis, & draconis quae sequenti capite narratur. Versim, id non esse probabile, nos, clim ad proxime sequentis capitis expiareationem ventum erit, ostendemus. In praesens, illud dicere satis sit, eam clausulam,ad tempus historiae Susannae nullo modo pertinere: sed praeter ordinem temporum,&rectam seriem historiae Danielis,ut quaedam alia huius voluminis,fuisse hoc loco positam. Vertim hoc iterum paulo
Asia astita Porro,illud etiam quod hic dicitur, Deum suscitasse spiritum Da- D, sedi isti nicii ,calumniari non prietermisit Africanus,ait enim,consuetudinem iij.bibais . tui: L,Vaticinari per somnia,vel per visiones angelorum, non Doteli in autem per subitum Dei amatum atque instinctum. Sed hoc futile, ac bis inbili, friuolum est: respondemus enim, Danieli fuisse, a Deo datum tribus d)tk u ν modis Vaticinari, per si,mnia,per visiones angeloru , & per repentina iiiihari. ssen ii spiritus incitationem dc inspirationem. Cur enim hoc negetur Danieli cocςssu,quod legimus in lib. Gen. Iacob patriarchae cotigisseris enim
816쪽
3N DANIELEM LIB. XVI. 7 3Α Is enim prophetauit per somnia, quando vidit in somno mysticam it. Genta . lam scalam: prophetauit per visiones angelorum,ctim sortiter luctatus Go.3a. est cum angelo denique prophetauit sancti Spiritus affatu,& incitatu, Gen. p. clim morti proximus, filiis suis,quae nouissimis diebus ventura erant,
Et dixit adeos Daniel: parate istos Limucem procia, O
diiudicabo eos.Cum ergo diuisii essent aber altero, αυ- cauis intim de ei, or dixit ad ea inueterate dierum B viatorum, nunc et nerunt peccata tua , qua operabaru
recte mentitus es in caput tuum: Ecce enim angelus Deti accepta sententia ab eo, scindet te medium. Et amoto eo, in ιι venire alium, O dixit ei,semen Cianaan, non
Iuda ,species decepit te, concupiscentia subuertit corc ιμμ- nune ergo die mihi, sus qua arbore eomprehenderiera loquentes sibLQui int,si prino. Dixit autem ei Da
nies, recte mentuin es os tu in caput ii mr manet enim
Domini gladium habens, it secet te medium
intersicia et I. Ο e iudicium & factum Danielis,separatim,& cum gro Ratio se
ui quadam increpatione senes illos interrogantis, atque ins ex discrepantibus eorum responsis, manifeste eos falsi te- examinari ieis uὶν stimonii conuincentis eum id n5 potuerit in ea aetate, ex testibis. humani animi solertia, & pnidentia,sed ex sola Dei inspiratione proficisci,magno esse debet omnibus exemplo pariter atque documento. Nimiru,eo planὸ intelligitur,in iudicandis causis maxime verδ capitalibus, nulli testi,licet is propter aetatis reuerentiam,dignitatisq; ac potestatis excellentiam,dignissimus fide videatur,nisi legitimo prius examine adhibito,esse credendum. Tria verὁ in examinandis testibus se
817쪽
uanda ere, facto suo docuit.& probauit Daniel. Primδ enim eonvenit Arria tu ex ι alterum ab altero separare, ne communicato inuicem consilio , ad ununi uanilis idemque te ibit candum conueniant. Tum, expedit nonnunquam eos testibus vehementer increpari ac terreri qud scilicet incussus terror,omnem ex necessariis. eorum animis sim i lationem excutiat. Denique, interrogandi sunt artificiose & apte ad eliciendum verum: videlicet, ut ex constantia vel inconstantia , & ex concordia vel discordia responsionum , veritas
aut saliuas eorum, quae ab ipsis dicta testataque sunt, liquidius explo
agnomina- Circa illam vero agnominationem , & allusionem vocabulorum, tioue Ur at quae in Latina transtatione latet; in Graeca vero conspicua est, sciendu Alusibue, prinab et Leiusmodi agnominationes, etiam alibi vilitatas esse in sacris qua hic via literis. Nam in libro Geneseos. capite a. Eua appellata est Hebraice, fiu eji Da- Iisa, quod ex viro,qui Hebraicὸ dicitur Is sumpta, & formata esset &m l. in Evangelio Saluator nolier dixit Petro, Tu es Petrus. 9 super hanc peia ad lith. 16. tra n a locabo ecasiam meam. Huc etiam pertinet illud Pauli dictum aduersus quosdam, qui Galatas ad Chrithum conuersos .ritu Iudeorum circumcidi iubebant,iicut in quinto capite eius Epistolae scriptum est inquit, abscindantur ue concidantur, qui vos conturb.mn. allusio enim eis in verbo concidendi,ad verbum circumcidendi .Porrd duaru. arborum vocabula Graeca,quae hic ponuutur, sunt haec ,πρ νορ, prinos, C quae Latinis vocatur ilex, arborglandifera, magnitudine robotis , solio aculeato,laeui cortice. cuius duo genera in lib.i6. cap. 6. enarrat Plinius ad hoc nomen, agnominationem habet verbum Graecum πρὸ , prio, uod significat scindere, & diuidere. Alterum vocabulum est chinos significans arborem, quam Latini nominant lentiscum, magnitudine roboris,sorbi folio,terebinthi odore, acinis,dum maturescunt, rufis, ubi maturuerint,nigris: sudeat resinam,qua in Chio insula masti , chen vocant. Hanc Cicero in libris de diuinatione; adductis ex vetusto quodam poeta versibus, testatur perpetuo virere, terq; in anno fructus tproferre. Ad boc nomen , habet agnominationem verbum Graecum
iba schizo, idem tignificans , quod Latinis disrumpo, & quasi serra
D. Hieron. seco. De huiusmodi agnominationibus ita scribit D. Hieronymus in epistola i 2o.quae est praefatio quaedam in Danielena sudim ego,inquit. quendum de praeceptoribus Iudaeorum,cum Susanna deridereri, lariam, Graeco nescio quo,eam diceret esse con tam dilud apponere,qaod Origent quoque asticanus opposuit,xtymologiaου has, aπὶ τs σκνου σκώra , , άαὶ Hπρiνου πρ ση, de Graco scrmone descendere,caius rei nos intest gentiam hanc
818쪽
A nostris dare possumus, ut, verbi gratia, dicamus de arbore ilice diale εum,
illico pereas ct de arbore lentisci, dixisse,in lentem te comminuat angelus, vel non lente pereas aut lentia, id est flexibitu ducaris ad mortem: I Veclbud quid D. Aor,st. ad arboris , nomen conuenteus. Sic Hieronymus. D. Augustinus in sermone ducentei imo quadragesimo secundo de tempore per vocem, prinos,intellexit,sed non recte. piunum. Posset autem similis agnomi- natio in pruno & malo exprimi ut de pruno diceretur, recte dixitii sub pruno, quia mox ardentibus pronis ab angelo cremandus es. Et item
de malo. recte dixisti: venit enim iam tempus, ut digna sceleribus tuis mala & supplicia a Deo recipias. Ex hac vocabulorum agnominatione, simillimum existimauit Asri--ρbii fi B eanus duci argumentu', ad hanc bilioriam refellendam. Haec, inquit 1hil a h, i ille,vocum allusio planὸ Graeca est nec in Hebraeo sermone inuenitur auctor igitur huius historiae non fuit Daniel, quapropter eam , Vel hoc menium. solo conuincitur , esse fictitiam. Verum hanc obiectionem non erit quo de fide operosum,etiam multis modis dissoluere. Principio an e usmodi βgno halia iij iuminatio fuerit quondam in libris Hebraeis incompertum est. nec sciri dtibi potest:tum quia haec historia Susannae,ne Ne nunc est scripta Hebraeo
sermone nec erat in ecclesia, tempore Uri genis, tum etiam quod nomina earum arborum; non inueniuntur in Sacra scriptura, quo circa nec ea nunc habet lingua Hebraea, ut pote, ius non sunt alia vocabu-V la proprie Hebraica, nisi quae in sacris voluminibus reperiuntur : ad ea namque explicanda quae non sunt in diuinis libris, viniatur Hebraei vocabulis,vel Caldaicis vel Arabicis vel aliarum gentium. apud quas
aut i ii. aut diu multumque versati sunt.Sed esto,non suerit ea nominum agnominatio in sermone Hebraeo , at potuit cile in Chalda: co, quo fortalse usus est Daniel. Ac licet nec in Hebraico: nec in Chaldaico sermone fuerit, id tamen non eleuat fidem , &auctoritatem huius historiae. Potuit enim fieri, ut in.Hebraeo, vel in Chaldaico sermone, fuerit agnominatio aliarum arborum, quae in Graecum sermonem transsatae:omnem illa agnominationis gratia & vim perderent. Costat V eniin de in Hebraea lingua,& in Graeca ultas esse vocabulorum agnominationes,multa'; verborum figuras,quae, si in Latinum sermonem
transserantur,vim,proprietate,& venustate suam amittui. Quamobre,
Graecus, huius historiae vel interpres, vel scriptor,ut similem in Graecose. mone agnominationem exprimeret,loco eam arborii, quae erant inscriptura Hebraica, siue Chaldaica, posuit alias arbores, in quibus ii-rnili expressa a nominatione, eadem Danielis seruaretur sententia.
819쪽
Coosueuisse aurem sacrorum voluminum, tam Graecos quam Latinos Ainterpretes, vocabula Hebraica, vel arborum, vel lapidu,vel locorum ignota gentibus,quarum lingua scribebant,in vocabula aliarum rerum quae illis tamen similes essent, ac ratione quadam responderent, commutare:quod quia satis liquet peritis diuinarum litterarum, propterea hic exemplis declarari superuacuum est. Denique, non abhorret a fide, Haec a Da- has extremas historias,non esse scriptas a Daniele,sed ab alio quopiam n ele scri- linguae Graecae perito,scilicet eo tempore, quo gens Iudaica sub Graepta non esse corum imperio fuit.Haec autem scriptura,& afflatu spiritus sancti e5- probBue posita est,& Synagogae auctoritate antiquitus sertasse probata. dc qu est. niam ad res gestas Danielis pertinebat, tanquam appendix, libro eius nadiuncta est. Non recte igitur argumentatur Asticanus,hac historia esse fictilia, Graeco sermone constet,vel ψ no fiterita Daniele coscripta.
Et consurrexerunt aduersu duos tres lyteros, macerem eis secundum legem Mosis, sin interfecerunt eos, O saluatus
si sanguisu innoxia in au ilia
Oua poena fuerit in adulteros, secundum segem 3 ο-
E x Mosis,ut scriptum est Deuteron .i'. iubebat, ut qui conuictus esset,silio accusasse proximum suum alicuius Dcriminis,is puniretur eadem poena, quae esset ei criminia lege constituta. Eadem lex cap. 22.eiusdem libri,& o. 2 o. Levitici, praecipiebat, adulterium morte utriusque adulteri vindicari. Verum quod ellet illud genus mortis, non edetur expressum lege misi quod, praedicto loco Deuter. scribit Moses, si quis virginem, desponsam alii viro compressisset,& virginem,& corrupi rem eius, extra ciuitatem lapidibus obrui debere. Similis poena infertur puellae,quae in domo patris sui, voluntarie perdidit virginitatem, ut eodem loci traditur. Fuisse tamen poenam adulterorum, secundum le-em Mosaicam lapidationem,non sinit nos dubitare,quod Scribae , & D harisei, ut refert Ioannes cap.8.dixerunt Saluatori nostio, adducentra ad eum mulierem in adulterio deprehensam, Magister inquiunt, hac mulier modo d*rehensa est in adulterio r in lege aurem Morses mandauit no-ιis uiusmodi lapidare. Erechiel quoque cap. 16. satis indicat, id genus supplici j in adulteros, fuisse apud Iudaeos constitutum:sic enim inducit Deum loquentem. Iudicabo te iudiciis adulterarum adducenssuper te mul-ritudinem B lapidabunt te lapidu=-θc.Ceterum inve legem Mosis;adulterium
820쪽
A terium suisse poena ignis apud Hebr os vindicatum,patet ex trigesimo
octauo capite libri Genes eos. Cum enim apud ludam, nurus eius hamar,accusata estet adulteri j,is eam iussit ad ignem duci, Pratacite, in- qirat m,ut comburatur, An hoc genus supplici j, tunc Hebraeis in more Lecus excade instituto fuerit,an id potius illi usurpaverint secundum leges & in- pite trigesistituta earum gentium,quibus cum mixti vivebant, mihi quidem ne- mo octauo
quaquam exploratum est.Sacerdotis quidem filia, deprihensa in stu- libri semerro flammis exurebatur,ut est ut Levitico,eapite visesimo primo. θοι. Illud equidem scio,apud varias gentes,varia filiue adulterorum supplicia,quin etiam apud eandem gentem,non semper idem,sed alias mi apud τ B tius,alias verδ grauius, & seuerius. Dicam primum de Romanis. D. riogetes, Augustinus libro certio de ciuitate Dei, capite quinto. Romam, inquit, varias is
σης qui in stupro detectas Vestales, vivas etiam defodieιant: adulteras autem se adulte- formιnas,quamuis aliqua damnatione,nulla tamen morte plectebant. igi- riorum sutur apud ipsos varia,diuersis temporibus adulterorum poena: vel nota piscia.
publicae ignomihiae,vel poena pecuniaria,vel exilium, vel verbera,vel
contusio neruorum,vel castratio,vel etiam mors.Valerius Maximus li- Valeriinbro sexto capite primo commemorans eos, qui in vindicando adulte- Maximus. rio,publica poena usi sunt empronim, inquit,Musca,C.Gallium deprehensum in adulterio, flagellis cecidit.C. Memus. .Octauium similiter deprehensum C neruis contudit. Eo Actienvia Bibieno, item Pontinvi a P. Cemio deprehesi castratis r. Iulius Caesar, libertum sibi gratissimum ob adulterata Iulivi Ca-
equitis Romani uxorem , quamuis nullo accusante, capitali poena aD sar. secit. Augustiis. Proculum carissimum libertum,ob idem facinus, poe- Augustus. na eadem punivit. Lege Suetonium in utriusque vita. Iulius Capit Nacrisin. linus scriptum reliquit, Macrinum imperatorem adulteri j reos, vivos simul incendisse iunctis corporibus. Aurelianus quoque imperatorire- Aurelia. serente Vopisco,militem, qui adulterium cum hospitis uxore comm serat, ita puniuit, viduarum arborum capita inflecteret, liras ad sedes
militis deligatas,subito dimitti iussit,ut discissus ille utrinque pende- P ret. Constuatinus Magnus legem sanciuit,qua violatores coniugi j gla- Constantidio plectebantur.Tempore D.Hieronymi, qui Constintio imperan- ηαMagna te natus est, adulterium morte puniri solitum, patet ex ipsius epistola est epi. ad Innocentium,de muliere septies icta. Transeo ad alias gentes. Pa thos,nulla delicta quam adulterium grauids vindicasse, auctor cli Iu- Parthi.mnus libro qi .Apud AEgyptios,in adulterio deprehensus,virgis caede Ac που.batur ad mille plagas: mulier naso mutilabatur. Si quis praetcrea mulietem liberam violatet, virilia ei amputabantur, quoniam viro cri- mine,