장음표시 사용
41쪽
' ta , cum ad iusiurandum populares sceleris sui bilibus Lacris fieri consueuit, aperuisse consilium si sui n. atque eo diEitare Iecisse, quo inter se magis sidi forent, alius alii tanti Racinoris conscii . nonnulli fi cta O haec, et multa praeterea existima bant ab iis , qui Ciceronis inuidiam, quaepostea orta est , iratri credebant atrocitase sceleris eoru, qui poenas dederami. nobis ea res pro magnitudine pa. ... rum comperta est. Sed in ea coniuratione fuit . . a curius , natus haud obscuro loco, flagitiis atque facinoribus coopei tus: quem senatu censores probri gratia mouerant. huic homini non minor ua nitas, quam audacia, inerat. neque reticere, quae' . . audierat, neque sua et i e scelera occultare, prorsus neque dicere , neque facere, quidquam peoi habebat. erat ei cum Fuluia, muliere nobia' ui, supri uetus consuetudo . cui cum minus gratus 'esset, quod inopia minus largiri poterat; repente
Morians maria. montos. Dolliceri coenit: Θή-
resp. haud occultum habuit; sita, seublato audiore , de Catilinae coniuratione quae, quo modo au' e
42쪽
CATILINAE Iodierat, compluribus narrauit. in primis sudia hominum accendit ad consulatum mandandum M. Tullio Ciceroni. namque antea pleraque nobilitas inuidia aestuabat , O quasi pollui consulatum credebat meum, quamuis egregius, homo nouus adeptus foret. sed , ubi periculum ad uenit, inuidia, atque superbiapon fuere. Igitur, comitiis habitis , consules declararitur M. Tul- lius, is C. Antonius. quod ozctum primo popu- a res coniurationis concusserat. neque tamen C ' tilinae furor minuebatur ; sed in dies plura agi - tare; arma per Italiam locis opportunis parare; ' pecuniam. sua, aut amicorum fide sumptam mu-
tuam , Faesulas ad Mantum quendam portare ;quiposteaprinceps fuit belli faciundi. ea tempetiate plurimos cuiusque generis homines asciuisse in Psbi dicitur , mulieres aliquot etiam; quae pri οingentes sumptus stupro corporis toleraverant, pose , ubi aetas tantummodo quaestui, neque luxuriae modum fecerat , aes alienum grande constaxerant . per eas se Catilina credebat posse ferui-, ita urbana sollicitare, urbem incendere, Atros e ,. . rum uel adiungere bi, uel interficere. sed in his erat Sempronia; quae multa saepe uirilis aud ciae facinora comiserat. haec mulier genere , a cae forma, praeterea uiro, liberis satis fortunata
. fuit; litteris p aecis in latinis DCta; assere, sal Avit x.
tare elegantius, quam necesse es probae: multa se a
43쪽
cariora o nia , quam decus, atque pudicitia . pecuniae, an foemae, minus parceret, haud me disicerneres. libidine sic accensa, ut saepius peteret uiros , qua n peteretur. sed ea saepe antehac dem prodiderat, creditum abiurauerat, caedis conscia fuerat, luxuria atque inopiapraeceps abierat . uerum ingenium eius haud absurdum ,poFfe uersus facere , iocum mouere, sermone uti uel modesto, uel molli , uel procaci . prorsus multae facetiae , multusq. lepos inerat. rebus om- ἰωU , Catilina nihilo minus in proximum an- . num considatum petebat; sperans , si designatus foret, facile se ex uola late ., toruo usurum . n que interea quietus erat , fea omnibus modis insidias parabat Ciceroni . neque illi tamen ad cau=e dum dolus, aut astutiae deerant. namque a princi consulatus sui uinultaper Fuluiam pollicendo, i Qeae s. fecerat , ut Curius, de quo paullo ante memoraui, consilia Catilinae sibi proderet . ad hoc, coli Antonium pactioneprouinciae perpu-quosirat , ne contra rem sientiret e circum se praesi- μι - vincta amicorum , asque clientium occulte habebat . Postquam dies comitiorum uenit; O Catilinae n eq-' que petitio, neque insidiae , quas confusi fecerat, pro stere cessere: constituit bellu facere, O ex-μ- trema omnia experiri ; quonia , quae occulte ten' . . tauerat, aspera , foed . euenerant. Igitur C. Manlium Faesulas, atque in eam partem Etru- ' riae, Septimium quendam Camertem in agrum
44쪽
CATILINAE IITicenum, C. Iulium in Apuliam dimisit, prasterea alium alio, quem ubique opportun- sibi fore credebat. interea Romae multa simul moliri: consuliinsidias tendere : parare incendia: opportuna hca armatis hominibus obsidere : i e cu tela e se, item alios iubere: hortari, uti semper intenti, parat'. essent: dies, noctesq. festinare uigilare: neque insiomnia, neque lalore fatigari . postremo , ubi multa agitanti nihil procedit, rumsus intemperiano te coniurationis principes conuocat per MoPorcium Laecam: ibiq. multa de ignauia eorum questus , docet stinantium prae-α ό misisse inam multitudinem, qua ad capienda armaparauerat; item alios in alia loca onortu na , qui initium belli facerent;seq. ad exercitum
prosic impere, si prius Ciceronem oppressisset:
eum suis consiliis multum oscere. Igitur, pem territis , ac dubitantibus ceteris, C. Cornelius, eques omanus , operam sum posticulu, - - eo L. Vargunteius senator , constituere ea nocte paulispost cum armatis hominibus ,sicuti salutatum, introire ad Ciceronem, ac de improuisio domi suae imparatum confodere. Curius, ubi intelligit, quantum periculum tonsili impendeat, propere
per Fuluiam Ciceroni dolum, quiparabatur, Sciat. ita illi ianua prohibiti, tantum facinus si stra fusi erant . Interea Manlius in Etruria ple b sollicitare , egestate simul, ac dolare muriae tnouarum rerum cupidam , quod, Sullae domin e
45쪽
CONIURATI Otione, agros, bonaque omnia amicterat; praeterea, latrones cuiusique generis, quorum in ea regione magna copia erat, non nullos ex Sullanis
colonis , quibus libido, atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant . ea cum Ciceroni nuu .ciarentur I ancipiti malo permotus , quod neque urbem ab insidi s priuato considio longius tueri poterat , neq&e, exercitus Manlij quantus , aut quo consilio foret , satis compertum habebat , rem ad senatum refert, iam antea uulgi rumoribus exagitatam. itaque , quod plerumque in atroci ne ratio solet ,senatus decreuit , darent operam consules , ne quid res'. detrimenti caperet ea po testas per senatum more Asmano magistratui maxima permittitur , exercitum parare , bellum g rere, coercere omnibus modis socios , atque ciues rdomi , militiaeq imperii , atque iudicium summum habere. aliter, ne populi iussu, erili earum s rerum- lius est. Po st paucos dies L. s fenator in senatu litteras recitauit, quas Faesulis allatas sibi dicebat; in quibus scriptum erat , C. . - Manlium arma cepisse, cum magna multitudine, i diem vi. xa. Pisu. simul, id quod in talit re solet, ali' portenta, atque,prodigia minciabat: alis , conuentus fieri, armaportari, Capuae , a que in Apulia feruile bellum moueri. igitur sen
decreto Marcius M Faesulas, Metellus creticus in Apulia , circum. ea loca missi sunt . Ubi utrique ad urbem imperatores erant, impeῶ -
46쪽
CATILINAE Ixti, ne triumpharent calumnia paucorum;-bus omnia honesta, atque inhonesta uendere mos erat .sed praetores a Pompeius Rufus Capuam, Metellus Celer in agrum Picenum: hisq.pe missum, uti pro tempore, atque periculo exercissicompararent. ad hoc , si quis indicasset de coniuratione quae contra remp. facta erat , praemium decreuere feruo libertatem's C, libero impunitatem eius res , O II S CC item. decreuere, uti gladiatoriae familiae Capuam, O in cetera municipia distribuerentur pro cuiusque opibus ;R aeper tota urbem uigiliae haberemur ; eisse minores magistratus praeessent . mymus rebus permot iuuin , atque immutata facies urbis rat: ex summa laetitia, atque lassiuia, quae diu tuma quies pepererat, repente omnes tristitia i uasit .hninare, trepidare: neque lues, neque homini cuiquam satis credere: neque bellum gerere,
neque pacem habere: suo quisque metu pericula metiri . ad hoc , mulieres , quibus proin magni- res
tudine belli Imor insolitus incesserat, ahli lare
fest: manus supplices ad caelum tendere: miserari paruos liberos: rogitare: omnia pauere: super- .ia, atque delici3s omissis, sibi, patriaeq. d e- ώ-- .. ra. At catilinae crudelis ammus eadem ista moue
bat: tametsi praesidia μrabantur ; O ipse lege
Plautia interrogatus erat at L. Paullo. postr ' .
mo , dissimulandi caussa, quasi sui exurgandus sicuti iurgio lacessimi foret, in senatum uenis ει is
47쪽
tum M. Tullius consiui, siue praefientiam eius in mens ,siue ira commotus , orationem habuit tu culentam , atque utilem reip. quam postea stripta edidit. Sed, ubi ille a dis , Catilina,ut erat paratus ad di mulanda omnia, demisso uultu , uoce supplici, postulare a patribus coepit , ne quid de se temere crederent: ea familia ortu, ita βου- ab adolescentia uitam instituisse , ut omnia bona ino haberet: ne existimarent, bi, patricio misi , cuius ipsius, atque majorum plurima ben Mia in plebem l .essent , perdita rep. opus esse; cum eam eruaret M. Tullius, inquilinus ciuis urbis Romae. ad haec maledicta alia cum adderet; obstrepere omnes, bostem, atque pqzricidam uocae W: ire. tum ille furibundus, iumnia quidem circumc uentus, inquit, at inimicis praeceps agor; incen-ldium meum, minare singuam. Deinde se ex curia domum proripuit. ibi multa secum irae ualuens , . quod neque insidiae consuli procedebant, et ab incendia intelligebat urbem uigiliis munitam, optiamum dia credens exercitum augere , ac prius , quam legiones scriberentur, multTante capereri quae bello usui forent , nocte in pena cum pauirio eis in Marisiana castraprofectus est. sita Cethego, e
e atque Lentulo,ceterisque, quorum oleratprom .
48쪽
CATILINAS I 3 attesurum. Dum haec umegeruntur, C. Manlius ex suo ni ero legatos ad ri Marcia tegem mittit cum maritatis huiuscemodi. Deos , hominesq. testamur , imperator, nos arma neque cotra patriam cepisse, neque quo periculum Hirs faceremus, sed uti corpora nosti ab iniuria tuta forent rqui miseri , egentes , uiolentia , atque crudelitate feneratorum plerique patria , sed omnes fama, ,- atque fortunis expertes sumus : neque cuiquam umorum licuit , moremiorum, lege uti, neque , amispo patrimonio , corpus liberum habere: tanta saeuitia feneratorum , atque praetoris fuit. saepe maiores misieritiplebis R. decretis--. si is inopiae eius opitulati sunt:ac nouissime , moriam' propter magnitudine aeris adimi, πο - -- lentibus ominibus bonis, argentur ululum est. in . m. -
saepe ipsa plebes , aut dominandi audio permota , I
aut superbia magistratuu armata , a patribus si e i cessit. ait nos non imperium , neque diuitias peti- mus; quarum rerum caussa, bella, atque certamii Ma omnia inter mortales sunt , sed libertate; quam is nemo bonus , nisi cum anima simul , amittit. Te ,
atque senatum obtestamur , consulatis miseris e ' ougus; legis praesidium , quod iniquitas praetoris ce
me ulti sanguinem nostrum peremus. Ad haec γ δ uo Marcius res odit: si quid ab senat ere ue - di cient, ab armis discedant, Asmam suptas pro ' Ζ'
49쪽
sirificantur: eamistricordia, ac mat uetuine Re natum,populumq. Rosemper fuisse, ut nemo u quam ab eo frustra auxilium petiuerit. At Cati lina ex itinere plerisque consularibus, praeterea optimo cuique litteras mittit: β, falses criminibus circumuentum, quoniam factioni inimicorum re- Mere nequiverit, fortunae cedere, Ma iam in exsiliam proficisti; non quo sibilanti sceleris consitus estis; seduli res'. quieta foret ; neve ex sua contentione mitio oriretur. Ab his longe diue fas litteras Catulus in senatu recitauit is quas sibi nomine Catilinae redditas dicebat . earum ea emplum infra scriptum es. Q
E o R E G I A tua fides, re cognita,grata v ' mihi, magnis in meis periculis , fiduciam commendationi meae tribuit. quamobrem defensionem in . nouo consilio nonstatui parare: satisfactionem ex. nulla conscientia de culpa proponere decreui: qua medius fidius licet ueram cognosias. Iniuriis, c=. tumesi sq. concitatus, quod stum laboris, indu- striaeq. meaepriuatus ,statum dignitatis no obti- neba ,publicam mistro caussa pro mea con suetudine suscepi: non, quin aes alienum meum
minitis vi noles niMUM e lossem; cum Oalijsa minibus liberagitas iacureliae Orestillae,s duis,
50쪽
Dis , filiaeq. cophis peflueret: sed, quod non di
gnos homines honore honestatos uidebam I mss. , falsa su sticione alienatu esse sentiebam. hoc nomi ne saris honestas pro meo casulpes reliquae dignia talis construandae sium fecutus . Plura cum sir bere uellam, nunciatum est mihi uim parari. nunc Oresillam tibi commendo , tuaeq. fidei trado. eam ab iniuria defendas , per liberos tuos rogatus,aueto . Sed ine,pat s dies commoratus qud C. Flaminium in agro ui eatino , dum, ista emantea Allicitatam armis exornat, cu fascibus , atque aliis imperii insignibus in castra ad Manlium contendit. Haec ubi Mmae comperta sunt; senatus Catilinam,et Manlium hostes iudicat; ceterae multitudini diem statuit, ante quam liceret sine sta dis ab armis disicedere , praeter rerum capitalium condemnatis: praeterea , decernit, uti consules de te tum habeant i Antonius cum exercitu Catilinam persiequi maturet; Cicero urbi praesidio sit . Ea tempestate mihi imperium npuli multo maxime mistrabile uisium est: cui cum ad occasumas ortu solis omnia domita armis parerent; domi otium , atque diuitiae, quae prima mortales putant , Querent; fuere tamen ciues, qui seque , remq. publicam obstinatis animis peratum irent . namque, duobus senati decretis , ex tanta multitudine neque praemio inductus coniurationem pa tefecerat , neque ex castris Catilinae quisquam mnium disicesserat. tanta uis morbi, atque uti t bes