장음표시 사용
51쪽
hesplerosque ciuium inuaserat. neques lum illis aliena mens erat qui conscii coniurationis fuerant; sita omnino cunctaplebes, nouarum rerum studio, Catilinae incepta probabat. id adeo more suo uidebatur facere . nam si perinciuit te , quibus opes nullae fiunt, bonis inuident, malos extollunt; uetera odere, noua exoptant; odio suarum rerum mutari omnia student; turba , atque seditionibus sine cura aluntiora quonia egestas De Da
cile hastetur ne damno. Se rbana plebes ea ueropraeceps erat multis de cau1R. primu omnium qui ubique probro, atque petulantia motae prate sabant, item alij,per dedecora patrimoniis a--1sis,postremo omnes, quos flagitium, aut facinus domo expulerat, hi Roma ,sicuti in fretinam, confluxerant. deinde multi, memores lanae uictoriae, quod ex gregariis militibus alios senatores uidebant, alios ita diuites, ut regio u Ectu, atque cultu aetatem agerent , bi quisque , si mdroris iner is ore trita sterilat. Praeterea, iuuentus, quae in agris manuum mercede inopia toleraverat, priuatis, atque publicis largitionibus excita, urbanum otium ingrato labori praetulerat. eos, atque alios omnes malum publicum alabat. quo us mirandum est, homines egenses,
madis moamus, maxima spe, resp. iuxta ac sibi' consuluisse .praeterea, quorum , uidioria Sullae, parentes proscripti, bona erepta , ius libertatis imminutum erat , haud sine alio animo belli euen
52쪽
tum exstectas i. ad hoc,quicumque ilarunt,a que senatus , partium erant, conturbari remp. quam minus ualere ipsi, malebant. id adeo malum SAN 'et multos post annos in ciuitatem reuerterat. nam , po quam Cn. Pompeio, M. Crasso cos. trabu- . nicia testas renituras ; homines adessentes, summara potestate nas, quibus aetas , anisnusq. . ferox erat, coepere ,senatum crisinando, plebem exagitare; deinde,largiendo, atque pollicitando, 'incendere; ita ipsi clari, potentesq. fieri . 'contra eos sumnta ODe nitebatur plerasue nobili- V. contra eos summa ope nitebatur pleraque nobilitii, s thec;ο- ρ et pro sua magnitudine. ρ namque , uti paucis uerum absiluam , per se . tempora quicumque remp. agitauere, honestis no R- - , . minibus , alui , sicuti iura populi defenderent, pars, qm sienatus au toritas motima foret , b nu publicu simulantes , pro sua quisque pο -- tentia certatur neque ill is modestia, neque m dus contentionis erat: utique uictoriam crudeliter exercebant .sed, postquam Cn. Pompeius ad se tam maritimum, atque Mithridaticum missus est; plebis opes imminutae paucorum potentia creuit. hi magistratus , prouincias , aliaq. omnia te nere: ipsi innoxii , florentes , sine metu Miare i agere , ceterosq. iudici s terrere , quo plebem in magistratu placidius tra taret .sed, ubi primum ,
dubiis rebus nouandis , si es oblata en; uetus certamen animos eorum arrexit . quod si primo proelio Catilina superior , aut aequa manu disce sisset: pro
53쪽
v MApressisset, neque illis, qui ui toriam adepti forent, diutius ea uti licuisset; quin, defess, O exsar lu γ ' , qui plus posset, imperium , atque libem
extorqueret. Fuere tamen extra coniuratio
sit.ρω .sta complures , qui ad Catilinam initio prose tiia 6,--:AT Fuluiusvenatoris filius: quem
. retractum ex itinere parens necari iussit. Iisdem . . temporibus Rcomae Lentulus , sicuti Catilina prae ὰ , quosiumque moribus, aut fortuna nouis rebus idoneos credebat , aut per se, aut per alios
, neque solum ciues,sed cuiusquepcota I. Perimus hominum , quod modo usui bello et CD L- -- α μυρα tur P. Umbreno cuidam negotium dat , uti lega- ltos Allobrogum requirat ; eosque , si possit , pel . t ρ
ia societatem belli ; existimans publice ,priuatimq. aere alieno oppressos , praeterea , quod n . tura Gallica gens bellicosa esset , facile eos ad tale insiliu=ni adduci posse. Umbrenus , quod in Gallia negotiatus erat, plerisque principibus ciuitatis, notus erat , atque eos nouerat: itaque sine mora , -- ρι- Bbi primum legios in foro conspexit , percunII tus pauca deflatu ciuitatis , , quasi dolens eius c casum , retairere coepit, quem exitum tantis m tisiperarent .postquam illos uidet iqueri auarntia magistratuum , accusare senatum , quod in eo
auxiliis nihil esset ;mferiis suis remedium mortem exstectare: At ego, inquit, uobis, si modo uiri ef- se uultis , ration ostendam , qua tanta mala ista fu-
54쪽
CATILINAE I 6 Uugiatis. Haec ζ; Allobroges, in maximam stem adductu, Vmbrenum orare, ut fuim sereretur: nihil tam a sterum, neque tam di cile . - esse , quin cupidio me facturi essent; dum ea res citistat aere alieno liberaret. Ille eos in domum D. Bruti perducit, quod foro propinqua erat , n que aliena consilii propter Semproniam . nam tum Brutus ab I 'ma aberat . praeterea Gabiniumarcessit ; quo maior auctoritas sermoni inesset. eo praesente coniurationem aperit: nominat socios, praeterea multos cuiusque generis innoxios; quo Legatis animus amplior esset: deinde eos , post citos operam suam , domum dimittit. Sed CG broges diu in incerto habuere , quidnam consilui cirperent . in altera parte erat aes alienum ,studium belli , magna merces iuste uictoriae: at in altera maiores opes , tuta consilia,pro incerta spe certa praemia. haec illis uoluentibus . tandem uis fortuna rei'. itaque Fabio Sangae, cuius eatroci mi. pG plurimum ciuitas utebatur , rem omnem , ut i ecognouerant, aperiunt. Cicero , per Sangam consi 'lio cognito , legatis praecipit, uistudium coniurationis uehementer simulent; ceteros adeant ; bene Fossiceantur; dentq. operam , uti eos quammariane manifestos habeant. Iisdem fere temporibus , in Gallia citeriore , atque ulteriore , item in
ro Piceno , Bruttis , Apulia motus erat. nam
que illi , quos ante Catilina dimiserat, inconsulte , ac ueluti per dementiam , cuncta smul agebant: j
55쪽
nocturnis confisi is , a mori , atque telorum portationibus , feniamido , astando omnia ,plus timoris , qtiam periculi, effecerant. ex eo numero complures Metellus Celer praetor , ex S. cassa cognita, in uincula coniecerat: item inciteriore Gallia C. Murena, qui ei prouinciae legatus . praeerat. - mae Lentulus cum ceteris , qui principes con:urationis erant , paratis, ut uidebo' tur, magnis copiis, constituerat, uti, cum Catilina in agrum Faesulanum cum exercitu uenisset, L. Be
pia tribunus pl. concione habita , quereretur de Bitonibus Ciceronis , belliq. grauissimi inuidiam
optimo consuli imponeret, eo signo, proximan die cetera multitudo coniurationis suum quisique negotium exsequeretur .sed ea diuisa hoc modo di cebantur : Statilius, O Gabinius uti cum magna mamu duodecim simul opportuna loca urbis incet do et , quo tumultu facilior aditus ad consulem,
, quibus insidiae parabantur, eret: CC ἰ thegus Ciceronis ianuam obsideret, eis q. ut ag- grederetur, alius autem alium, sed silir D lim
rum, quorum ex nobilitate maxima pars erat,
parentes interficerent; simul, caede, ist incrassio
percussis omnibus , ad Catilinam erumperent. Inter haec parata, atque decreta, Cethegus femper querebatur de ignauia sociorum: illos , dubi tando , O dies prolatando, magnas opportunitates corrumpere :DIIo , non consulto , in tali periaculo opus esse: sique, si pauci adiuuarent angue tibus
56쪽
tibus aliis, impetum in cuniam facturum. natura ferox , uehemens, manu promptus erat: mari-mum bonum in celeritate putabat. Sed Allobroges ex praecepto Ciceronis per. Gabinium ceteros conueniunt: ab Lentulo , Cethego, Statilio, item, Cassiopostulant iusiurandum, quod signarum ad ciues perferant: aliter haud facile eos ad tantum negotium impelli posse. ceteri , nihil suspicantes, , dant. Cassius semet eo breui uenturum pollicetur, ac paullo ante te os ex urbepromisiitur. Lemtulus cum his Vulturtium quendam Crotoniensiem mittit: ut Allobroges , prius quam domum pergerent, cum Catilina, data, arque accepta de,societaton confirmarent. ipse Vulturiis litteras ad Catilinam dat: quarum exemplum in rasicriptum est . Oui sim, ex eo, quem ad te misi , cognosces . fac cogites, in quanta cala- Α Ο e. smitare sis: O memineris , te uirum esse . conside- 'Lres, quid tuae ratioκes ponulent: auxilium petas Mal omnibus, etiam ab infimis . Ad hoc, mand tauerbis dat: cum ab senatu bolis iudicatussit, quo consilio struitia repudiet: in urbe parata esse, . t. - quae iusserit: ne custetur ipse propius accedere His rebus ita antis, constituta nocte , quaprosiciascerentur, Cicero,per legatos cunIIaediltus, L. Veserio Flacco , O C. Pomptinio praetoribus imperat, ut in ponte Miluis per insidias Allobrogucomitatus deprehendant: rem omnem aperit , cuius rei gratia metiebantur: cetera , uti odio opus
57쪽
CONIURATIOR , ita agant, permittit illis. homines militares, sine tumultu praesidijs collocatis , cuti praeceptuerat, occulte pontem obsident. postquam ad id loci legati cum Vulturiis uenerunt; et mul utrinque clamor exortus est: Galli , cito cognito consilio, ne mora praetoribus se tradunt. Vulturtius primo , cohortatus ceteros, gladio se a multitudine defendit; deinde, ubi a legatis defertus est, multa prius de salute sua Pomptinium obtestatus, quod ei notus erat, postremo timidus , ac uitae difidens, uelut hostibus inest praetoribus dedit . qui
bus rebus confectis, omnia propere per nuntios consuli declarantur . At illum ingens cura, a que laetitia simul occupauere. nam laetabatur intelligens, coniuratione patefacta, ciuitatem periculis ereptam esse. porro autem anxius erat,dubitans, in maximo scelere tantis ciuibus deprehensi , quid fiato opus esset. poenam illorum sibi oneri, impunitatem perdundae resp. foraredebat. liruo tur , confirmato animo , uocari ad fisi iubet Len- , Cethegum, Statilium, Gainium , itemq. Ceparium Terracinensem; qui in Apuliam, ia, o . V cstncitanda seruitia proficisci parabat . ceteri Dec. Πα-; a fora ueniunt: Ceparius, paullo ante domo egressui, cogntgo Sicio. ex urbe profugerat . consul
mor erat, i e manu tenens ino senatum perducit ; reliquos cum custodibus in a 3 , dem Cocordiae uenire iubet. eo senatu'raduocat; πη- magnaq.frequentia eius ordinis, Vulturtium cum
58쪽
legatis introducit; Flaccum praetorem scrinium cum litteris, acceperat, eo -ferre iubet. Vulturtius, interrogatus de itinere, de litteris, postremo quid, aut qua de caussa, con
silii habuisset, primo fingere ali m, diffsimulare de coniuratione; post, ubi RepuIlica dicere
iussus est, omnia, utigesta erant, aperit; docetq. se paucis ante diebus a Gabinis, O Cepario fociu accitum: nihil amplius scire, quara legatos: tan ---tummodo audire solitum ex Gabinio, P. Autronium, Ser. Sullam, L. Vargunteium, multos praetre ea in ea coniuratione esse. eadem Galli fatentur. t Lentulum dissimulantem coarguunt, practer litteras, fermonibus, quos ille habere solitus erat: . ex libris Sihllinis, regnum δ' mae tribus Corne In ths portendi: Cinnam, atque Sullam antea, se ire N. tium esse, cui fatum foret urbis potiri: praeterea, ab incensio Capitolio illum esse vigesimum annum,
quem aepe ex prodigils haruspices respossissent bello ciuili cruentum fore. Igitur, perlestis litteris,
ais cumprius omnes gna sua cognouissent, senatus decernit, uti, abdicato magistratu CLentulus , itemq. ceteri in liberis cunodiis habeantur. itaque Lentulus P. Lentulo Spintheri, qui tum aedialis erat, Cethegus in Cornificio, Statilius C.Caesari, Gabinius M. Crasso , ceparius nam is paullo ante ex fuga retractus erat 9 Cn. Terentio siena Itatori traduntur . Inter plebs, coniuratione pate Dicta , quae primo cupida nouarum rerum nimis C a bello
59쪽
bello fauebat, mutata mente Catilinae consilia eo secrari, CiceroneV ad caelum tollere; ueluti ex seruit ute ereptra , gaudium, atque laetitiam agitabat. namque alia belli facinora praedae magis , quam detrimento, fore , incendium uero crudele, immo derarum , ac sibi maxime calamitosum putabat, quippe cui omnes copiae in usu quotidiano, O cui . tu corporis erant. Post eum diem quidam L. Ta quinius ad senatum isductus erat: quem , ad C tilinam proficiscentem , ex itinere retractum aiebant . is cum se diceret indicaturum de coniura. tione, si fides publica data effiet; iussus a confu- le, quae sciret, edicere, eadem fere, quae Vulturtius, de paratis incendiis, de caede bonorum , de itinere hostium senatum edocet: praeterea, semipum a M. Crasso, qui Catilinae nunciaret, ne eum Lentulus, O Cethegus , ali q. ex coniura tione deprehensit terrerent; eoq. magis properaret ad urbem accedere , quo is ceterorum aini mos reficeret,.illi facilius e periculo eripere tur . Sed , ubi Tarquinius Crassum nominauit,h minem nobilem, maximis diuitiis , summa potentia; alui rem incredibilem rati; rs, tametsi u rum existi,nabant , tamen , quia in tali tempore
tanta uis hominis magis leniunda, quam ex ag
tanda, uidebatur, plerique Crass) expriuatis negotiis obnoxii, concla ant, indicem falsum esse a. ea repostulant uti referatur . itaque , con rite Cicerone ,frequens senatus decernit, Tar
60쪽
- T I L I N An IV quinii indicium fusum uideris eu,q. in uinculis . . . retinendum ; neque amplius potestatem faciun ' din, nisi de eo indicaret, cuius consilio tantam rem esset mentitus. Erant eo tempore, qui exi-nimarent, indicium illud a P. Autronio machi natum; quo facilius, appetitato Cralbo , perfoci . tatem periculi reliquos illius potentia tegeret. a- lj , Tarquinium tamissum a Cicerone, aiebant; ne Cra gus, more suo susicepto malorum patroci nis, remp. conturbaret. ipsum Crassum ego po 'apraeabantem audiui, tantam illam contum β.
tiam ibi ab Cicerone impolisa edulflem rem
poribus ori Catulus , Tyo preciabus , neque gratia , neque pretio Ciceronem Impellere potuere, uti per Allobroges, aut per altum iudicem Cetaesar falso ominaretur. uterque
cum illo graustumicitin eric ant; Piso , Gχ pugnatus in J cicosi si ' propter iustam transpadani supplicium iniustum ;
lus , ex petitione pontificatus odio incensus; quod 'extrem. te aximis horrori ul*s ,
tem opportuna uidebatur; qmd is,priuatim egre' es, Lia liberalitate , publice m ximis muneribus, - . Irrande ecuniam debebat . Sed, ubi consulem ad ut
si iuRIacinus impellere nequeunt , ipsi , figit; l latisn circueundo , atque ementiendo quae sic Vulturiis , aut Allobrogibus audisse dicerent . - magnam illi inuidiam conflauerant; usque eos ut .