장음표시 사용
61쪽
non nulli equites casti cum telis ρ- erant circum aedem Concordiae ,stu periculi magnitudine, seu animi mobilitate impulsit, quo studium suum in remp. clarius esset, egredienti exsenatu Caesari gladio minitarentur. Dum haec in senatu Mutur; est dum legatis Allobrogum,. T. Vulturtio, comprobato e si indicio, praemia d cernuntur : libertini pauci ex clientibus Lentuli , diuersis itineribus , opifices, atque seruitia in uicis ad eum eripiendum follicitabant : partim exquirebant duces multitudinis, quipiatio remp. P uexare soliti erant. fethegus autem per nuntios fa illam , atque libertos suos, leCtos, est exemcitatos in audaciam, orabat, ut, grege DCro,cum telis ad sese irrumperent. Consiui, ubi ea parari cognouit , dispositis praesidib, uti res: atque tempus monebat, cohuocato senatu refert, quid de iis
feri placeat, qui ines Rod ti sini erant . sed
uta eos paullo ante frequeny senatus iudicauerat con-
rogatus. quod eo tempore consul desi- ια. - gitatus erat de j divi in'cunodiis tenebantur , νω praenerea de L. Cassio, T. Furio , P. Vmbr
e. o no , Q. Annio, si e rebensi forent , supplicium
62쪽
huiuscemodi uerba locutus est. Omnes homines, T. C. de rebus dubiis consultant, ab odio,am 3α γ.citia ra, atque misericordia uacuos esse decet. haud facile animus uerum prouida , ubi illa osciunt; neque quisquam omnium libidini simul , usui paruit . ubi intenderis ingenium; valet. si libidopvidet ; ea dominatur; animus nihil valet. m gna mihi copia est memorandi P. C. qui reges , aut qui populi, ira, aut misiericordia impulsi, male consιluerint: sed ea malo dicere, quae maiores no .sri contra libidinem animi sui, recte, atque ordia hire fecere. Bello Macedonico, quod cum rege Per-ρ gesmus , Myodiorum ciuitas , magna atqu8-- magnifica, quae populi R. opibus creuerat, infida, atque aduorsa nobis fuit: sed postquam, bello conmisin. - . . fecto , de M'odiis consultum ens maiores nostri, ine quis diuitiarum magis , quam iniuriae caussa
L f bellum inceptum diceta, impunitos eos dimisere.
Item , bellis Punici omnibus, cum saepe Cartha M. a niensis in pace , O per inducias multa nefa m Efacinora fecissent , numquam ipsi per occasio- , - . mem talia fecere: magis, quid se rignum foret,
m quis in illos iure fierip et, quaerebant item uobisprouidendum eji P. C. ne plus ud uos ualeat P. Lentuli, O ceterorum scelus .. .c 'riuam uestra dignitas I neu magis irae uestrae, famae, consulatis . nam si digna poena pro ' eorum reperiture nouum consilium appro--α.
a , πὸ . in magnitudo sceleris ρmnium ingenia ex βι-
63쪽
ri perat: iis utendum censieo, quae legibus comparata sunt. Plerique eorum , qui ante me siententias dixerunt, composite, atque magnifice casum rei mistrati sunt: quae belli saeuitia esset, quae uictis acciderent, enumerauere: rapi uirgines , pueros: diuelli liberos a parentum complexu: matres f . 9 miliarum pati, quae uictoribus collibuissent fana, bl atque domosθoliari: caedem , incendia fieri: pο stremo armis , cadaueribus , cruore , atque tu tu compleri. sed, per deos immortales, quo ιν, oratio pertinuit ἐan, uti uos infestos coniura jalani faceret ζ scilicet, quem res tanta , atque tam J D m atrox non permovit , eum oratis accendet. nousia es t neque cuiquam mortalium muriae suae' paruae uidentur: multi eas grauius aequo habue-ν e. sita aliis alia licentia est, P. C.quidemissi in o A agunt, si quid iracundia deliquere , pau. - i o ci siciunt e fama. atque sertana eorum pares sunt Vrs tr imperio praediti, in excel)b aetatem.
m iv agunt; eorum facta cuncti mortatis nouere. DE in maximafortuna minima licentia est. neque stu- neque odisse,std minime irasci decet. quae. iracunsa dicitur , ea tu imperio super
ma meminere , in hominibus impiis ,siceleris eo-Hoc μέ θ' ru obliti, de poena dissieruis ea paullo saeuiorsu Q, D. Silarium, uisu fortem, atque strenuit, certo
64쪽
suo, quae dixerit, studio resp. dixi Ε, neque il
lum in tanta re gratia- , aut inimicitias exerce re. eos mores , eam. modestam uiri cognoui. v rum sententia eius mihi non crudelis, quid enim . /
in tales homines crudele fieri potest in P sed alie- '' '
na a rep. nostra uidetur. Namprofecto aut tus , aut iniuria te subegit, Silane , consile designatum ,gen3spoenae nouu decernere. de timore , se t ruacaneu est disserere; cum praesertim, diligenἈ-.tia clarissimi uiri consulis, tanta praesidia sint in annis. de poena ,po sum equidem dicere id, quod res habet; in tu Iu , atque miseriis, mortem Mumnarum requiem, non cruciatu , esse; ea tam Lia mortalium mala distbluere ; ultra neqye curae, neque gaudio locum esse led , per deos immortales , qua obrem in sententiam non addidis uti prius uerberibus in eos animaduerteretur ean , quia lex Porcia uetat ' at aliae leges ite conademnatis ciuibus non animam episti , sita exsiliuῶe nitti iubent. an , ara grauius ea ueroera , quam necari uid aut acerbum, aut nimis graue eIlla homines tanti facinoris conuidiose sivi, leuius est: qui conuenit in minore negotio legem timere , cum eam in masiore neglexeris ζenim quis repreberidet, quod in parricidas rei decretum erit ρ tempus, dies, fortuna; cuius ti bi gentibus moderatur. illis merito accidet,qui quid euenerit: ceterum uos P. C. quid in alios statuatis, considerate. omnia mala ea pla ex bo-M, mp. b γε no σι-enis
65쪽
nis inittis orta sunt: sed, ubi imperium ad igna' ros ciues, aut minus bonos peruenit; nouum illud Templum ab dignis, O idoneio ad indignos, non idoneos transfertur. Lacedaemonii , deuinctis ' Athenioibus, triginta uiros imposuere, qui remp- p 'r' durum tractarent. hi primo coepere pessimu qtie mque, O omnibus inuisum indemnatum necare. ea populus laetari, O merito dicere feri .pori, ubita . paullatim licentia creuit, iuxta bonos O malos li-
ρ 'uitas, struitute op. ceteros metu terrere . ita cι
feruitute oppressa, stultae laetitiae graues poenas dedit. Noy ira memoria uisitor Sulla, cum
sippum, est alios eiusmodi, qui mala re creverant, iugulari iussit ; quis non odium eius iv νίν laudabat ἐ homines scelestos ,factiosos, quiseditis
bant .sed ea res magnae mitium classis it . nam , M inquisioue aut domum, aut uillam, polirrisio uas, uestimentum alicuius concupiuerat ; dabat ο-
' , uti is in prosicripturum numero esset, ita . 'D ' t 1 , illi quibus Damasippi mors laetitiae fuerat,p M
ί osei proprii ipsi trahebantur: neque prius sinis iugulan
' fuit, quam Sulla omnes suos diuitiis expleuit.. Anque ego hoc nori in M. Tullio, neque his tem tae . poribus uereor .sed in magna ciuitate multa, O ' uaria ingenia sunt . potest alio tempore, alio con-r' , exercitus in mauu sit, falsum alia quid pro uero credi. ubi hoc exemplo, per senatus
decretum, gladium consul eduxerit ; quis illi δε-
66쪽
nemstatuet, aut quis moderabitur ψ Majores nostri P. C. neque consilii, neque audaciae umquam eguere: n ue illis seuperbia obstabat, quo minus , aliena in tuta ,si modostroti in D taretur. arma , atque tela militaria ab Samnitibus, insi- - tagma magistratuum ab Tuscis pleraque sumpstuli.
runt: postremo , quod ubique apudsocios , alit bo- . Residoneum uidebatur, cum summo studio domi - .exequebantur. imitari, quam inuidere bonis, ma --s olebant. sed eodem illa tempore, Graeciae morem imitati , uerberibus animaduertebant in ciues, r
condemnatis summu supplicium sumebant. post -
quam resp. adoleuit; multitudine ciuium f. Etiones ualuere; circumueniri innocentes, alia hu-- - .iuscemodi fieri coepere: tunc lex Porcia , aliaeq. leges paratae sunt , quibus legibus exsilium damnatispermissum en . Hanc ego caussam P. C. quo minus nouum consilium capiamus , in primis magnam puto. Profecto uirtus, atque sapientia maior in illis fuit, qui ex paruis opibus tantum imperium fecere , quam in nobis , qui ea bene parta uix retinemus. Placet igitur eos dimitti, O augeri exercitum Catilinae ψ minime: fedita censeo rpublicandas eorum pecunias; ipsos in uinculis habendos per municipia , quae maxime opibus ualent: tieu quis de hispostea ad senatum referat, ne ne cum populo agat: qui aliter fecerit , senatum existimare, eum contra remp. salutem omni
um facturum. Postquam Caesar dicendi finem fecit;
67쪽
cit; ceteri uerbo, alius alij uarie assentiebantur .' at M. Porcius Cato, rogatus sententiam missi modi orationem habuit. Longe mihi alia mens est P. C. cum res, atque pericula nostra conside ro cum siententias non nullorum ipsie mecum . . . . ia reputo. illi mihi disseruisse uidentur de poena eo μ. rum , qui patriae ,parentibus , aris, atque focis stis bellum parauere. res alitem monet, cauere ab illis magis, quam, quid in illos statuamus, con fultare. nam cetera maleficia tum persequare, tibi facta sunt: hoc , nisi prouideris, ne accidat; '- ubi euenit, frustra iudicia implores. capta urbe ,
-- nihil reliqui fit ut iis . sed , per deos imMortales, uos ego appella , qui semper domos , uillas, 1 gna , tabulas uestras pluris , quam re .fecistios ista, cuiuscumque modi tit, quae amplexamini, retinere , si uoluptatibus uestris otium praebere' uultis di expergiscimini aliquando , O capessitere . non agitur deuectigalibus , neque de sociorum iniuri s: libertas , O anima nostra in dubio en .saepeT umero P. C. multa verba in hoc ordiane feci: ae de luxuria , atque auaritia nostrorum ciuium questus lium; multosq. mortales ob eam caussam aduersos habeo. qui mihi , atque ani . mo meo nullius umquam delicti gratiam fecissem, haud facile alterius libidini malefacta condona bam . sita, ea tametsi uos parui pendebatis: tamen resp. firma erat: opulentia negligenti toler bar. nunc uero non id agmur, bonis ne,*imalis
68쪽
CATILINAE 23 moritus uiuamus; neque, quantum, ciui quam
magnificum imperium populi sit; sed, cuius in
haec cumque modi uidentur, nostra, an, nobisicum tina, bostium futura sint. Hic mihi quisequam mansuetudinem, O misericordia nominat j iam pri dem equidem nos uera rerum uocabula aMisimus . quia, bona aliena largiri, liberalitas ; malarum rerum audacia , fortitudo uocatur; eo rest. in e tremo sita est . sint me, quoniam ita se mores h bens, liberales ex sociorum fortunis: sint misiericordes in furibus aerarj: ne illi sanguine nostrum largiantur; edi, dum paucis scelestisparcunt , bo- inos omnes perditum eant. Bene, et coposite C.Caesar paullo anteli hoc ordine de uita, et morte disseruit, credo falsa existimans ea, quae de inferis memorantur ue diuerso itinere malos a bonis loca ta ira, inculta, foeda, atque formidolos habere. itaque censuit, pecunias eorum publicandas, ipsos per municipia in custodi s habendos, rudelicet ' ἡ timeris, ne ,si Rymae sint, aut a popularibus couiurationis, aut a multitudine condunta, per uim eripiantur. quasi uero mali, atque sicelesti latum λmodo in urbe non per totam Italiaetblat s aut
non ibi plus possit avidacia , ubi rit fendenduη
opes minores sun . quare uanum equid em hoc con-- L. Alium est , si periculum ex illis metuit. u in ta to omnium metu solus non timet: eo magis .ent, ' , me mihi, atque uobis timere. Q ume P. Lentu- ca lo, ceterisq. statuetis; pro certo habetote . uos mmul
69쪽
mul de exercitu Cctilinae , est de omnibus cocituratis decernere. quato uos attentius ea agetis; tan to illis a nimus infirmior erit. si paullulum modo uos languere uiderint; iam omnes feroces aderat. lite existimare , maiores nonros armis remp.
ex parua magnam fecisse. si ita res effiet; multo
pulcherrimam eam nos haberemus. quippesiociorum, atque ciuium, praeterea ammorum, arquUaequorum maior nobis copia, quam illis , est. sed alia fuere, quae illos magnos fecere ; quae nobis nulla sunt i, domi industria , foris iurium imperia ; imus in consulendo liber , neque delinto , neque libidini obnoxius. pro his nos habemus luxuriam , atque auaritiam , publice egestatem , priuatim opulentiam: laudamus diuitias, sequimur inertiam : inter bonos O mesos nullum discrimen en ;
omnia uis tutis praemia ambitio possidet.wne ue
mirum; ubi uos separatim sibi quique consilia ca
ubi domi uoluptatibus, hic pecuniae , aut
remp. Sed ego haec omitto .coniurauere nobil simi ciuespatriam incendere : Gallorum gente , infestissimam Romano nomini , ad bellum accer spnt :Jux ἴO,Iium cum exercitu supra caput est: uos cunctamini etiam nunc ἐ dubitatis, quid , intra moenia deprehensis hostibus , faciatis' misereamini, censeo: deliquere homines adolesicentuli per ambitionem: atque etiam armagos inmiti tis . naesa uobis mansuetudo , O misericordia, s
70쪽
i Ili arma ceperint, in miseriam uertet. Scilicet res ipsa af era 6ὶ ; sed uos non timetis eam. immo uero maxime ; sed inertia , o mollitia animi, alius alium exl e tantes , cunctamini ,3 uidelicet duis immortalibus consis, qui hanc remp. in m ximis saepe periculis struauere. non uotis, que suppliciis muliebribus auxilia deorum paran hntur. uigilando , agendo, bene consulendo, pro ' re omnia cedunt. ubi siocordiae tete, atque ignauiae tradideris ; quidquam deos implores. irati, infestiq. sunt. Apud maiores nostros A. Manlius Torquatus bello Gallico filium suum, quod is con tra imperium in honem pugnauerat, necari iussi . atque ille egregius adolescens immoderatae forti- tudinus morte poenas dedit . uos , de crudelissimis parricidis quid statuatis, cunctamini ἰ uidelicet cetera uita eorum huic sceleri obstat. uerum arcite
dignitati Lentuli ,si ipse pudicitiae, si famae suae,s diis , aut hominibus umquam esse pepercit. igno , scite Cethegi adolescentiae , nisi iteru lampatriae bellum fecit. nam vid ego de Gabinio , Statilio, ,
Cepario loquar ἐ quibus si quidqua pensi umquam
fuisset, non ea consilia de rep. habuissent. Postremo P. C.si mehercle peccato locus esset; facilepa Aterer uos ipsa re corrigi, quoniam uerba mea con υ in . temnitis: sed undique circumuenti sumus: Catili a , , na cum exercitu in faucibus urget: alii intra moe .nDI atque in sinu urbis sunt hostes: neque parari, neque consuli quidquam potest occulte. quo magis 'pro in ις-s.