장음표시 사용
101쪽
in Coemolerio RomaHO. Ipse denique vir Se cupiens dissolvi, et esse cuin Christo, quum diem sui obitus appropinqua SSD CUI DCret, accitis illico Presbyteris et Diaconibus, quos de omni credentium multitudine strenuos Ordinarat in ministerium Ecclesiarum, quas ad annum uSque Hadriani vicesimum primum, hoc est ul-
cedens de christianis populis eodem , quo praeceSSOr ipsiuS tenore ', sertur primo sui imperii tempore censuisse in
mire coluit, sancte V CneratuS, Optime
gubernavit, dispositis Per Singulas pudicissimis, ac peritissimis choris, ut d avidicos quotidie hymnos 3 ore in
tento, et corde puro Concinerent: ipsisque in praesentiarum astantibus imo de pectore alta trahens Suspiria proloquutus eSt. De recor UOS, O silii, et fratres mei, ut detis DPEriam1 Ad annum usque Hadriani vicesimum priamum hoc est ultimum. Hadrianus imperium accepit die dedimu Λugusti anni li7., obiitque die dedima Iulii Coss. Camerino et Nigro, nempe anno 38. post annus imperii viginti et menses undecim. Custricianus autem obiit Kalendis Decembris anni ipsiusmet vicesimi primi et ultimi imperii Hadriani; quae Kalendae signunt diem
primum Decembris anni 137. Coss. Caesare et Balbino. Jam vero ob initio anni 07. quo Cu- stricianus pontificatum mediolanensem inivit usque ad Decembrem anni 137. Si annos sup putes, habebis numerum 41.2 Eodem quo praece33or . . . lenore. De Hndriani persecutionibus erit sermo ad cupiat XIII. δ Dispositis per 3ingulas ... choris ut hvm-HOS... Horde canonicae ex psalmis Davidi eis praecipue c0ntextae recitari in Ecclesia consev-
et Christi tiliantiam meditari. no
credi Potest ado iratim Dei sicciosium Petrae Irtritionis durissimclo in bella
sente, iram iamque Pullulare, et fi H-
Vos o Go induli lorica fidei, hostis
Verunt usque a temporibus apostoli eis. Auctor Constitutionum Λpostolorum qui vixit ante finem saeculi tertii, Lib. V II. C. 34. refert apostoli cum liue edictum: Precialiones facile mane, tertia, Seinta, Noua, vespere utque sed quilicanium: si ad ecclesiam prodire Non licuerit, congregabit episcopus in domo utiqua. Vide etiam s. CSprianum De Oratione Dominica. Haec lamen psallendi ratio omnibus quidem comunis erat elericis et laicis: ust proprie of seium erat clericorum ; qui omnes plerumque simul in una tantum ecclesia per singulas civitutes ad psallendum congregabuntur. Castristianus tamen per singulas tres basilicas a se aedi- sistatas, Philippaeam, Portianam, Faustinum, clericos ad psalmos canendos disposuisse nar
102쪽
44jtissit. Ouocirca noueritis, me ad e,tis obsequium feSlinatum ire. Me autem exitu, quo DeuS jus Serit, sublato de
immillant; dice ut enim, ne forte dii aliquando christianorum offocli 3 oo
p alitiones in s0mnis plures narrantur in fictis Martyrum. Vide Euseb. Hist. Ecel. L. VL c. L, Aelii s. Perpetuae apud Ruin uri; quae fietus. Augustinus magni suciebat et tribus Sermo
1 Ne sorte dii christianorum effecti. Hoc quidem legitur in Actis s. Polycarpi Episc. et Mart. δυ99e3tum proconsuli ne corpus Polycurpi ad 1epeliendum chri3lianis traderet; ne relicto Crucifixo hunc colere incipiarit. μη - ς τοι
ε σταυρωμενον, τουτον ἀρονται σέβεσθαι. Hoe utile iii
per ironiam dicebatur. 2 Non designantes tumuli locum. Christianos martyres Saepe honore sepulturae interdictos legimus in Aetis Murtyrum, pi decipue Lugdunensium et Viennensium in Gallia qui passi sunt
host eodem Seculo Secundo. Corpora etinibus objciebant; sollicite observante3 ne quiS HDStro rum ea Sepulturae mandaret ... ROS vero stravissimo dolore premebamur quod humare cadavera nobis non liceres. Acta Vero f. Mart.
Saturnini Episcopi Tolosae pariter in Gallia
circa medium sequentis saeculi tertii, reserunt, illius corpus tumultuarium eo tempore inertiiSSU Sepulturam. Jam ... duae tantum mulierculae
sti uniquam Soliditate avellat, avia sosque lemialiter distiat. Prae oculis habetote, quia et Sala Patrisfam, has liremali Prius decoquuntur PI MD
beati viri corpus, in primo loco, coactis apte 3crobibu 3, condiderunt: ut venerandas Aeliquias non tam sepelire quam abScondere viderentur: ue sorte Siacrilegae mentis homines, gio liquid conditi corporis tumulo viderent honoris odhiberi, ef ,33um statim corpus in frusta discerperent et eriperent etiam ipsam tenuem Sepulturam. Hoc quoque Mediolani in illis persecutionibus evenit: num sepulchra apud S. Na-Zarium inventa anno 1845. et ad tempus uar-iTrum pertinentia, quum interius omnia expolita
essent, et picturis ornata, eXterius nullum signum tumuli, nullam literam, nullum ornamentem praeserebant.
bri Epistola s. Ignatii Mart. ad Romanos scripta circa ann. 108. haec sumpta videntur. Scribebat enim sanctus Episc0pus: ignis, cruae, ferarum turmae, incisiones, distractiones ei disjunctiones OSSium, amputationeS membrorum, totius corporis conlusioney, dira diaboli tormenta in me veniant: dummodo consequar Iesum Christum. Iidem sensus apud Paulum cap. 8. Rd non . Uuis nos 3eparabit a charitate Christi Z tribulatio 3 an persecutio 3. . . an gladius 8 etc.
103쪽
Hujuscemodi vero terminatis alloquiis, quum elevatis ad Coelum oculis paululum orationi incubuisset,
ultimum vale dicens a Stantibu S, Supernae curiae agmini miles victoriosissimus, dux quoque glori OSiSsimu S, in perpetuum commilitaturus, ACCOS- Sit ad Superos, postquam Sanctitate praecipua et castitate firmisSima, SO-brietate multimoda decem sere lustra in ecclesiasticis transegerit antistes Os
sidiis Quod in eo nimium nimiumque mirandum, quia ita in exercitiis animae, et virtutibus abstinentiae pal
mam Servavit eamdem perSe Verantiae,
ut nihilominus in senectutis lassitudine velut in juventutis certaret sor
s Decem fere lustra in ccclesiiasticiS ... antia 3tes of hiciis. Decem lustra, Scilic. per In nos circiter quinquaginta: quo numero intelligendi sunt anni episcopatus et presbrterat US: uterque enim ordo venit sub nomine Sacerdotis sive uni istitis. Λddidit fere quod et plu3 et minus significat: hic autem revera habemus uianos paulo plus quinquaginta. Custricianus enim Diaconus suit aliquot annis, deinde sub sinem vitae s. Galici rea annum 85. ordinatus Presbyter mansit inb0c gradu, annis undecim: demum anno 97. ineunte sacratus episcopus fecit uni us quadraginta unum. Itaque haec esset ejus chrono l0gia et biographia: Cauetricianus Mediolanensis, Diaconu3 urinis . . . Presbyter urinis XI. Epi3c0pus Ἀnnis XLI. Depositus in Coemel. Romano Kalen l. Decembr. Caesare et Galbino Cos. Hadriano Imp. XII 2 Obiit die Kolendis Decembris. Hanc diem
signant omnes Catalogi Veteres, et mari Troi0gia. Fortasse loco die legendum est in , quod grammaticis legibus magis consonum: ita p0rro Cuta lugus Metropolit. in Al Decembr. δ Sepultus juxta condicium in Caeniet. Nom. Iuris condictum jam ab ipso Castriciun0, nempe
ut secrete et in fovea valde profunda conderetur. Coemeterium Romanum extendebatur eXtra Portam Romanam ab e celesta s. Ioannis ad Concham usque ad s. Nagarium: dicebatur etiam
sus iidem erant; propter quod illi
diuturno certamine plus meritorum accreverat. Talis Castriciani beatissimi in initio si ei normula vitae; talis usque ad obitum cursus fuit. Obiit autem die Kalendis Decem bris, sepultus a discipulis juxta condi tum in Coemeterio, quod dicitur, Romano δ, ea scilicet via qua Romam tenditur, haud longe ab Arcu Triumphali h Quem locum hominibus quidem diu incognitum, Dei autem Oculi SI Otum, Palanterque postmodum manifestatum d his quos dignos Sum mn SBnctitas secerat, aperte Cogno ViiDUS. Reliqua vero miranda virtutum
Coemeterium Peregrinorum quod peregrinis tumulandis dispositum esset. De hoc sicut et de caeteris antiquis Mediolani c0emeteriis erit sermo ad calcem operi S. 4 mud longe ab arcu Privmph li. Arcus iste I riumphalis vel Romanus uppellutus, opere magnifico et solidissimo constructus, Si tus erat super Viam ro in unam in loco ubi nunc est latus sinistrum pontis Naxigii prope s. Nagarium: dictus Romanus probabiliter quia viam romanam ornabat et muniebat: item Triumphalis qu id ab aliquo duce romano, velut triumphi m0numentum, erectum fuerit. Porro Syre naul seriptor rerum Friderici Tnobarbi eique eoaetaneus, rem confirmat: dicebatur quod Romani quando Mediolanum subjuga verrant, in s 9 num sicί0riae eum aedificaverunt. Neque res exemplis caret: num Florus De Gestis nosnan 0r. Epito me, L. III,
cap. 2. de Bello Allobrogico, reseri, Domitium Enobarbum, et Fabium Maximum, vi eris Allobrogibus , ipsis quibus dimica oerunt locis
armis hostilibus trophaea liaetyse. Iste Λ reus triumphalis stetit usque ad cladem Enobarbis citc. usque ad annum 4162: nec postea ullum vestigium reliquum suit. ide Grati uium De Edilteis Mediol. ante AEnobarb., cd P. 3.b 0uem l0cum incognitum, pOSimo t. mari festat. Corpus s. Costriciani ita secrete et proin
104쪽
illius gesta solius causa compendii transeo, quia ad alia sustino. Quamquam hic vilior stilus a tam magnis declinare tutius putet; eo quod praesentium temporum i novelli auditores vocatioribus Sententiis, quasi tinnientibus cymbalis, multo amplius dolo-ctentur, et Syllogi Smorum magis consonantium modulis, quaeque legerint, vel audierint, quam rerum geStarum Pondere metiantur. Ouamobrem ad ea, quae in prospectu Sunt, navalem
cursum dirigamus; quia Urbis, quam
adnavimus eX ploratum, non On OPINOS Propugnaculorum materies, et turritas
illius multiplices minas, vel Circum
funde sepultum fuerat ut locus diu ignoratus manserit; qui tamen tempore Auctoris, deo re--lante, manifestatus est. Cum vero Λuetor nihil dicat de Translatione Corporis, coniciendum est eodem loco relictum fuisse ubi primo repositum fuerat et ubi semper postea saeris fidelium honoribus frequentatum est; nempe ubi ecclesias. Ioannis ad Concham erecta est. Quare Omnes Catalogi etiam antiquissimi notant s. Cay ricianum depositum M. Decembr. ad sanctum Iohannem ad consa, Vel ad coucham, nempe in ec- lesia s. Johannis in conca olei serventis plena immersi et nihil laesi. Duae ecclesia antiquissima est et una ex stationibus Litaniarum, jum
uo, L. XVIII in memoratu sub titulo s. Johannis nil Conchum. Nihilominuq Λuetur qui a curate notat ecclesiarum erectiones, de hac nihil dicit. Cui 3 Quia haec ecclesia nondum tempore huc t0ris aedificata erat. Ecce nova semper drgumenta de Λue toris antiquitate. Ultimo notandum est, ecclesiam s. Ioannis ud Concam anno 48 0, ut aliae plurimae, pro sanatum: ast corpus S. Castriciani nondum repertum e SSe .l Praesentium tempor. Novelli auditores. Tempore Λuetoris erat igitur multa de studiis et eloquentiae ornatu exquisitio; et seribendi gustus conversus ad harmonicam et sonantem dicendi rati0nem, ad ampullas et Verborum nimis assectatum arrisidium. Quod quidem vitium
ductas muris sortissimis machinas viritim describendas, Sed portarum S O-lummodo introitus et egressus hi ovi alamo designandos, cataracta Sque susile si potius adnotandas, quam dimetiendas, Su ScepimuS. Age ergo, porta quae Sequitur qualis quantaque Sit,
Translato ad coel Stem curiam vi
ro praeclarissimo Castriciano, atque
nunquam tantum suit quantum initio fasterili VIuti videre est, prae caeteris, in s. En nudio Episcopo Pupiensi, nuctori coaevo: vitium tumen quod supponit xiguisse illub aetate studia, et literas Valde eXcultas, et eruditionem multo in honore fuisse. At Ver a post saeculum VI, irruentibus barbaris, omnia Vastata sunt, literaeque sere exti iactae, adeo ut siquid fuit reliqui, nihil nisi barbarum spirabat. Hue sustus demonstratum in Disert. I, cap. V. 2 Turritas minas ... calaractas fusiles. Sub allegoria urbis sortissimae explorandae et describendae sibi Λuetur repraesentat Eeclesiam Mediolanensem ejusque historiam; humiliterque sutetur se solum de portis sermonem sucere Budere, scilicet de sanctis ejus episcupis. Turrilax minct3. Auctor videtur habuisse prae oculis illos
Virgilii versus aeneid. L. LV.
Mn coeptae assurgunt turres, n0n arma juventus EXercet, p0rtasve aut pr0pugnacula bello Tuta petrant: pendent opera interrupta, minaeque Durorum ingentes, aequataque machina c0flo.
Minae, scilicet, i merii uelle torri, i minaresti. Calai iactus, scit c. portas pensiles. I it. Livius, IIist. R., L. XXVII. Poria, calaracta dejecta, clausa erat. Vegetius I et Milit. L. LV. In in-9reSsu portae ponitur cataracta, quae anulis ferreis ac funibus pendet. Fusiles quia ex serro vel aere susu c0nstarentur.
105쪽
in senatorum inlustrissimorum Concilio quasi bellicosis Simo CenSOI O, BC veterano triumphatore nitenti subsellio docibiliter sublimato, plebs viduata fidelium, immodica urguebatur tristitia; anxia multum, et geminae hinc inde moestitiae angore prolapsa, primum de Pastoris obituot destitutione sui, demum de Praelegendo Successore; qui dissicile posset tanti viri compar illo in tempore inveniri. Ouandoquidem pestifera Ilii Hadriani vexatione per totum RO-
manum Orbem i, muXimeque ea Parte
Italiae, quae Cisalpina Gallia nomen habet-, Dei Ecclesia duriter quatieba
d uadriani Deae ilione . . . Dei EccleSia i r. quatiebatur etc. Hod quidem exeunte anno 137 . Hadrianus autem mortuus est die decima Iulii anni 138. Quae de Hadriano sub sinem vitae ad saevitiam contra christianos e0nverso Auctor asserit, Verissima Sunt, Ρercurramus singula. Primo imperii eo entu milem se Se erba chria alia nos. Equidem Hadrianus nullum contra christianos edictum tulit: imo eum vi aut praetextu Iegum Neronis, D0mitiani et Trajuni, liue illud in christianos persecutio e S Set, ei que gra UiS-sima ut inquit Hieronymus, Hadrianus m0ius Apologiis Aristidis et Uuadrati, tum litteris Sereni Grunnii Leguli, persecutionem inhibuit. Postm0dum ad Venuinum, Delut canis rabidus, conversus in Sunium, si ilieet ultimis Vitae tinnis. Spartianus enim in Hadriano cap. XXIII, testatur illum sub sinem xitae nimia se crudelitate foedasse, sae Ditia illi ingenitu. Ρugius autem ad annum 436, II. asserit hoc anno re se-sta Vicennalia Hudriani celebrata, qua Occd-sione urbs Hierusalem Elia uppellata et persecutio adversus christianos continuata. D nullorum martyria: s. Getulius tribunus, s . Amantius tribunus, s. Cerealis Vicurius Praefectus, s. Τelesphorus pupu, et plures ulli sub ultimis uianis ab Hadriano morte muletati sunt. Vide Bar0nium in Annalib. et in Notis MartTrologii. Inter hos vero eminet S. STmphor0Sa eum Septem filiis martyrium Tibure passu, qu0rum extant Acta sincera. Nam cum Hadrianus Pu tutium magnificentissimum prope Tibur aedi-seusset sub sinem vitae; ut narrat Spartianus eodem cap. XXIII et Aurelius Vetor de Caess. e. XIV in illudque dedi ea re vellet, sacerdotes id0lorum occasionem inde arripuere qua Hadrianum id Symphor0sam et septeni ejus filios Τibure degentes Occidendos impulerunt. Λcta autem opud Ruinari ex JISS. C0lbertino, Sori, unico, et uombritii ni,stri subdunt, Hadrianum post Symphor0Sae martΤrium ut 0rbo h 0rribili castum prope annum eruciatum fuisse, deinde Baiis vita cessisse. Auctor itaque Vera Scripsit. 2 Vextil. murime eo parte Italiae quae Cis il-pina G illiu nomen hubet. Ss. Faustini et lo- itae , qui Mediolani crueiati Brixiae consedit sunt, murtTrium Pugius ad ann. suum 420, II. et ad ann. 134, H. i et Henschenius in Vitus. Λscae 24 Maii, reserunt ad ann. aerae Vulg. l34, Scitu. prope finem vitae Hadriani. Item s. Calu ceri, qui Mediolani vexatus Albingauni consum-m ivit; tum s. A si ne quae Brixive coronata est. Pariter s. Sophia civis Mediolanensis hoc tempore Mediolano fugisse videtur ob persecutionis furorem cum tribus filiabus xirginibus Fide, Spe, Charitate, quae Romae martTrium secerunt. EaS Mediolunenses suisse testatur antiqua earum I ita Scripta a Joanne Prest, St. Mediolanensi apud Mombritium, tum Λleiatus, Hist. Mediol., Ι . IlI, Ferrarius, in Catulogo SS. Italiae ad diem 30 Septi, r. Autare juvat s. Sophiam a multis solum ut muli onam sanetum coli; at nubis et ipsam exhiberi ut martyrem in Papyro Greg0riona Modo etiae asservata, scripta Versus finem Sue culi VI. in qua est 'olu vel Rotitia de Oleu Sanctorum Martyrum qui Romae tu corpor requieScunt: ex quibus oleis partem una cum Pa-ΡΥΓO S. Gregorius M. misit Tli eo delinitae reginae Langobardorum. In hae duabus vicibus S0phin memoratur inter mari Tres una cum siliabus.
Lege: Sanctae Sophiae cum tres si licto suus; tum
106쪽
48tur. Qui primo imperii eventu mitem
sese erga chriStianOS viros mentitus,
postmodum ad genuinam velut canis rabidus conversus insaniam, invidorum quorumdam insolentia, vulgique Ve- cordis stultissimis a clamationibus adeo irritatus eSt, ut multorum, juSSu ejUS,
martyria et cruciatus san Ctorum 'lun qua verSum inSonarent. Illic ergo causa
colle ii pariter christiani Jesum implo
rabant gemitibus cordis, et lacrymarum sontibus hinc indeque manantibus. Sed Deus Omnipotens, qui Suorum DP portuna Fidelium, maxima Semper cum pietate, et paterna solicitudine
provideti, non PISSUS QSt Suam Plo hem si hi sedulo obsequentem De CS-
sariis diutius viduari praesidiis: quin
potius Solitum continuo POStulatus, quod ante secula praeSCierat, et Praedestinarat, praebuit adminiculum. Erat namque id temporis in clero Fausiae Ecclesiae delegato, vir saneti S-Simus, generis proSapia grajuS, Sed morum illustrium scientiaeque probitatero manu S, Cui nomen Kali merus - . Qui
multa abstinentia, et jugi vigilantia
peroptime Saginatus, porro etiam in-
Sauctae Sapientiue Sanctae Spea Sanctoe Fides Sanctae Carilay. S. Sophia cum tres silius Suas, quae Sunt graeee Elpis, Pistis, Charitas, eadem est ne quae latine S. Supientia cum Spe, Fide, Caritate: nam Martyrologia modo grae de modo latine illas appellant. Duabus vidibus hie nominantur;
quia cum pars corporum illarum asservaretur
in Basilien Vaticana, pars in Estelesia s. Sylvestri in Campo Martio, et in utroque l0 eo cultu
sacro et lampadum lumine h0noratae essent; tum eX utr0que olea Sancta depromptu sunt et
defessa divinorum dogmatum meditatione abundantissime sarcinatus qua
lom Ddi Sapientia beatum appellat, Beatus, inquiens, qui Pigilat ad me,
et obSer at VHotidie ad Postes ostii mei facile poterat confratribuS, et
condiscipulis bonorum operum et e Videns documentum tribuere, et ingen Sexemplum PraeStare. Sed quia solet nonnumquam in talibus infaustus latere jactantiae fastus quodam sicla' sanctitatis velamine palliatus, et male casurum flebilis extollentiae subripere supercilium; is, quem loquor Vir mirificus, et omni laude celebrandus tantae humili talis tantaeque suit sanctitudinis, ut non solum cunctis in clero subjectis fratribus, Verum etiam minimis quibusque ossi iis esset Sem
per intentu S. De hoc varie a diversis narratur; sed certior est quorumdam SVPer OO,
ut Suspicor, relatio: quam in praesenti materia licet succincte, utillinium puto adjicere. Decennio sere ante Venerandae memoriae Castriciani Praesulis excessum Romam uenerat δί
Dum Hadrianus infelix deteri orari,
missa ad reginam Τheodet indam sub duplici titulo latino altero, altero graeco juxta diversum titulum qui in usu erat in unaquaque Ecclesia. Itaque et Sophia a s. Grenorio M. in Sanctorum Martyrum numero qui Romae tu corρore requiescunt censa, et bis censa. 1 Deus opportuna Fidelium . providet. Similiter Tacitus 4. unnal. 24. Locorum Opportuna Permuni it. 2 Aulimerus. Pater Sirmundus in notis ad s. Ennodii opera mavult appellari Aulemerus: nam graece Καλη- est, scite. bonus dies. Κali merus scribitur et per C: at 3ISS. habent Κ.δ R0mum venerat. Dum Hadrianus, etc. II
107쪽
ut praefatus sum, a meliori proposito statuisset, et Christi cultores persequi non modo per alios, Sed Se ipso fautore, insani capitis Poenas luituro, decretis vulgatis i coepisset: ea lem-Pestate Romanae quoque Ecclesiae Summum Pontificem Telesphorum 'magnis virtutum praeconiis insignitum,
cujus sagacitate 3, atque industria Supra laxatus vir Dei I alim erus saluberrimis actibus, et Sacris monilis a puero fuerat informatus in inter sepulcra in martyrum latitantem, e Xcilata lues inveniens, martyrum meriti S, et numero Copularat; aestimans quia si ipsum caput deterrere ac Percutero Valuisset, hoc est Romanum Pontificem, Subjectiora sacilius membra, id est dillusas quaque per orbem eccleSi IS, et earum praesules degluberet, atque Conso deret. Otium ergo adhuc puer din junioribus degeret annis, Ve-MSS. Ambros. et in 1pographo Piggol passi ante Dum est punctum pausiae: ita quae necessarium duxi supplere antecedentem periodum Verbis Romam. venerat desumptis ex muX dicendis. Pupebrochius similiter supplevit: uic decennio fere ante ven. in m. Castritiani Praes. eaece3-δum. juvenem se dederat in disciplinum s. Pe- esphori Papus.l Decretis Dulualis. Non qui dein lege generali sed rescriptis, uti in rescripto ad Antiochum Alpium Ct,itiarum Praesectum. 2 Ea tempestate 3. Pelesphorum. Τelesphorus martyrio coronatus est IV. Nonas Ianuarii Coss. Caesare et Lalbino, scii c. anno 137. die 2. Junuar. , ut resert Vetustissimus Catalogus ΡP. a Bollan d. editus et Pugius sub anno suo l37. . XII. Telesphorum xero gloriosisSime martyrium subiisse scribit etiam s. Irenaeus L. 3. c. 3.
49 ritus ne, si ad poenam simili modo
ut Magister raperetur, durare non posset, Secessit ab Urbe latentur. Duin ilii e fugitivus viator aliquod Oberrando diebus nocturnum conficeret itor, Dei tandem revocatus auxilio, Albam pervenit ad urbem si, quae alio nomine Mediolanium dicta est. ibidem saepe
memoratum Praesulem, utpote Christianorum patronum i mo Si SSimum, re
quirens invenit Castricianum. Λ quo
benignissime susceptu S, non Iuulto
post in omni patientia, et fidei documentis probulus inventus, reliquo discipulorum ipsius coetui coadu nutus est. ln quo quanta solicitudo in divinis
Obsequiis, quantus mutuae caritatis asstidius in fraternis officiis exere Verit, non est hujus nostrae exilitatis evolvere. Quocirca supersedendum do his magis arbitror, et ad cetera se-stinandum.
mini Trevirensis apud B0llanii. 15. Februarii. 4 Inter sepulcra martyrum latitantem. Haec verba leguntur etiam in Λctis ss. Faustini et Jo- vitae ex MSS. Neapoli Iuno saeculi IX. juxta Lu- bustum: Repererunt beatum epiScopum Pele-3ρhorum inter Sese ulcra martyrum latitantem. Letu vero ex MSS. s. Maximini supra cituta: Lomo no Ponti sic e qui eodem tempore Occultus id Culacum bus morabatur. EX hoc consequitur extitisse olim , et u sincera s8. Faustini et Jo- vitae ex quibus huctor noster deprompsit hanc de Τelesphoro notitiam, quae servata eSt etiam in hetis piis terius corruptis. 5 adhuc puer. Castristianus e Graecia digressus, Romam in dis ei plinam s. Τelesphori venisse non minor annorum viginti credendus est. De eem annos Telesphoro mollistro usus est. Mediolanum igitur venit non minor annorum iriginta. Puer autem apud Latinos dicebatur etiam qui 35. et 3T. ann0s natus esset, uti demonstravi pag. 26. nuta prima.
6 Ilbam urbem. . . Mediolunium. Vide pug. 7.
108쪽
Interea, ut coepta SubSequar, quum Eravi omneS moerore assicerentur de
restituendo pastore ovili destituto, set nullus auderet vel cogitare de seipso, vel proferre de socio, ViXdum
Rali merum se Se convertunt, in quo,
velut speculari lapide - , sui Magistri ut vitam mirabilem , et praeclara
dogmata uno pariter oculo, unoque auditu contemplabantur ac perdi See bant. Deposcunt ergo illum humiliter, ut Suis miseratus sodalibus, Ptistoris non abnuat ossicium pertinaciter, Cui non parvum me taliam diuturni temporis seli X contulerat e Xercitium. Quid multis moror 3 Recusanti omnimodis, et velut hosti cuidam acriter obsistenti, vis laudanda ingeritur. Ducitur catenatus δ domesticis suturus Pastor ab ovibus, et non nisi episcopali sacrandus benedictione absolvitur.
a Coelitus allucii: phrasis de coelo tactus frequens est apud poetas, et apud Livium : signiscatque e coelo Percu Ssus, fulmine ictus. Hic in men videtur olius esse sensus; nempe coelestimonitu impulsi, coelitris corde tacti. 2 Speculari lapide: Lupis Speculuris erat candidi coloris, translucidus, qui vitri vice ad plures usus adhibebatur. Plinius L. 36. 22.: Specularis vero lapis scinditur in tenues crustaS. Luctantius De Opis. D. 8. Pronspicit per sene-εtras, lucente vitro aut speculari lapide obductas. Specularis utilem appellabatur, Vel quia ad speculas sive senestras pro vitro adponi Soleret, et quia speculi Vices prae Staret. δ Ducitur cute tutus. Historia Ecclesiastica, praesertim antiqua, plena est casuum hujusmodi, nempe Pastorum qui ad onus pastorale subcundum hoc vel simili modo pertracti sunt. S. Λmbrosius, exempli gr., quunt a conatu episeopatum
declinare tenta erit, omnes Sciunt.
4 Aoui diei offerior. Λlludit nomini Κali meri, qu0d significat bonus diea. Christus autem
Postremo sacratus in Episcopum, tantam providendis a se ovilibus curam Strenue impendit, ut juxta qu id sui aptissime nominis idio ma concinit boni diei, qui Christus est, assertor
existens, ab idolatriae tenebris multorum depelleret mentes, ac lueis a Ct CP-nae compotes ossi eret. Quanti autem
per ipsum Baptismi lavacro abluti
quanti animo simul, et corpore curati, qude VOX, quae poterit lingua rete Xer 3 Nullius umquam accessu S ad eum sine salubri documento, nulliu Sque recessus ab eo sine viatico Opportuno nullius in qualicumque an Xietate Postulatio absque competenti coram illo effusa est remedio. erum persequutionis turbine, etiarn Hadriano perempto β, necdum quiescente, Sed sub Antonino su Ccessore ipsius atrocissime Saeviente iste, de quo Sermo eSt, non jam ut
in Seripturis appellatur Oriens, Dies, Luae
mundi et c. 5 Hadritino perempto. Hadrianus lon Io et intolertibili morbo conse elus, itae perti eSUS, et omnibus inuisus, inquit Spartianus, consilio medicorum cibo et potu abstinens, die VI. iduum Juliarum, anni uero e vulg. 38. interiit: idcirco in oriens exclamavit: medici me peremerunt. 6 Persecutionis turb. 3ub uulonino Aucce330re Saeviente. Auctor asserit, Antoninum Pium subito, initio regni, in christianos per Secutione atrocissima sue Diisse: quod mire concordat eum Apologia s. Iustini Martyris Antonino Pio Imperat. repraeSenluta, quamque Pagius ad ann. suum 448. in multis validisque argumentis assignat anno aerae Vulg. 139. qui primus erat Γegni illius coepti die 10. Iulii anni 138. Iustinus igitur sua in Λ pologia ait: Propter confe33ionem eliristianae si dei in nos torquetis ... cauδα noujudicatu supplicia insertis . . . ud mortem rapia mur, etc. Idem Iustinus in Dialogo cum Triaphone hebrae0, Seriptu juxta Pugium paulo p0st
109쪽
prius fugae metu abdita penetrabat, sed audacter palanterque PB 3nΟS I Ofellens ritus, prompto animo ad perserenda quaeque pro Christo dura et ASPera Sponte se ipsis tribunalibus in
gerebat. Quin etiam Carcerum et gn-
stula ultro ingrediens, Christi militum
animos ad passionum tolerantiam incitabat, non Solum gra Via quaecumque
pro Christo pati, sed mori insuper Pa
ratu S. illam Λ pologiam, ei rea annum 440., sub eodem Λntonino Pio, ait: Gludio percutimur, et iucrticem agimur et bestiis oscimur, et vinculis et igne , et tormentis aliis omnibus plectimur et eae rucitimur. . . In tolo mundo nemini chri-δtianorum vioere permittitur. 0uae persecutio ubique SueVo, non mitior certe esse debuit Medioliani: num sub initio hujus anni 140. ipse Antoninus Λugustus Mediolunt suit, dedicavitque Aquae duetum: cujus rei monumentum est epigraphe a Ferrario nouumenti delia Iasilica di3 an mbrogio pag. 38. explanatu
Τertius Λntonini consulatus coepit Kalendis Januarii anni 140.: secunda Tribunitia Potestas desinebat V. Kalend. Martii. - Nouae uthenae appellabatur Mediolanum ob studia florentissima; Ἀquaeductum, qui nunc Vilubia, ad aquam Lavacro Hereuleo ubi Eeelesia s. Laurentili su insciendam construetum historici nostrates c0nfirmant, Sassi de Studiis Mediol. Prodromus: Giulini nemories aliique. - 0uid mirum, Si Imperat0pe Mediolani degente, sacerdotes idoli rum, praesides iniqui, turba populi insani in
christi un0s persecuti an is sententias obtinerent Τ1 Pei Saepe ... 3aestissime. 0uae hic narrantur, ego sub Mareo Λurelio successore Antonini contigisse arbitror. Nam illud persaepe, SaepiSSimo indicat plures vices, longa tempora et intervalla: at vero Λntonini persecutio brevi duraxit. Illa econtra quae sub Marco Aurelio exci-iala est, fuit et saeva et diuturna et generalis:
5 i Persaepe i denique cum vinculatis vinculatus, Saepius cum flagellatis paene exitialiter flagellatus, saepissime quoque dum salsorum protereret
portenta deorum , et eorum Cultores VBIOS, COCCOS, IC mi Sero S Palam cunctis ediceret, eae Sus diutis Simo, Carpentoque Superim POSitUS, Cum CXu
lantibus exiliatus est. Sed quia in eo totius patriae Salus, et vita omnium consistere absque dubio credebatur,
qua, ut inquit Eusebius, innumerabiles prope nartyres per universum orbem euiluerunt. Haec perseeutio coepit anno 167. ut tradunt Eusebius in chronico et Idaeius in Fastisi; Mare , Λ urelio et Ludio Vero Imperatoribus Augg.; Ludio Vero Aug. III. et se uadrato Coss.: quo anno Fesia illorum imperii Quinquennalias lilis idolatriae superstitionibus ceIebrata fuisse Pagius demonstrui. Quae quidem persecutio setiam Mediolani aeerbe saeviisse debuit: siquidem DE RETO DEcVRION n Mediolanensium, Lucio Vero Λug. hon irem maximum tributum hoc ipso anno xidemus, selle. dedicatas Τ hermas Herculeas, Opus Vere romanum: cujus de-
dieationis epigraphe adhue lenitur ad Columnas S. Laurentii, tanti ne dissicii reliquias.
Inter haec quinquennalium et dedicationum se-sta, sub magistratibus Imperatorum ingenio et superstitionibus addictissimis, equidem eliristianis nulla quies e8se poterat, episc0p0 praecipue.
110쪽
ut vinculis e Ximi, ut plagarum in- iliciarum livori mederi, ut ab exiliis
reduci quanto Cius POSset, Summa Fi
delium cura in Cian Clanter Satagebat.
De pusilio sancti Rali meri mal lyris Mediolanensis Episc0pi. Attamen, ut moris CSt, Imore paucorum bonorum, multorum magi S magisque ad xorsus illum concitata sunt Odia perversorum. Mittunt denique, et ne sando Caesari de Domino Lali mori sueteterunt se illum totius auctorem Sceleri S , maleficorumque Omnium
principem, deorum injurias temerarie per Plateas garrientem, Bb eorum
1 Mittunt ... et Caestiri de nom. Latini erisuggerunt. Iste Cuesar suit Imperator Commodus: nam cum hic narretur martyrium, quod ali merus pertulit anno sui episcopatus quinquagesimo tertio, si ab anno 137. desinente quo cathedram adscendit, enumeres onnos 53., habebis planum aerae Vulgari S 190. quo romano imperio praeerat Commodus Caesar Augustus.
Nec ii is dubitare sinit ipse Λuetur qui in sine hujus ea pilis Λugustos recensens sub quibus alim erus episc0patum egit: Fuit inquit, temporibus Hadrioni, unio uiui, item union in et Commodi. Commodi autem agebatur annus imperii, coepti cum patre XV., solius XI. 2 Totam Liguriam. Brixiae multam sollicitudinem Iculi merum impendisse tradunt ipsi metbrixi enses agiographi apud Pudein ellum, Zodiaco : Dertonae Vero constituisse episcopum s. Marcianum ipse hic Λuctor innuit in s. Valer-nu : SanctiSsimae memor e Murcianus beati Lotimeri magisterio informatus et Uxius in praedicatione aliquando comes, episcopali Perdo uae curae delegastis eSt. Λd coeteros Transpadanos lucem exangelii attulisse ex huetore eodem constat; et Carolus Bescape in Hist. Me
diol. pro certo nnt rat. δ Moae dulci sententia praecipitur ut ... pitui retur. Haec mortis sententia ab Imper. Com-
debito cultu totam paene Liguriam i
d Vertentem, praemissis Supplicationibus, nuntiant. Dedecus Rei publicae suturum in clamitant, si ab uno detestando, ac disperdendo sene deorum magna potentia derideatur, atque im
pune ab uno jugiter deris a turpiter
ab omnibus contemnatur. Mox igitur data sententia δ praecipitur, ut ubicumque inventus suisset, sine mora puniretur. Sed vir sanctus plus divinum imperium perpenden S, quam Vitae
praesentis excidium rite tuens, non diebuS, non noctibus incoepto desistebat. Unde contigit, ut cum aliis in Romuleo iuventus Coemeterio quod est in latere ejusdem urbis meridia
no, haud longe ab Apollinis sano β,
modo data est; et ultima die Julii anni ejusdem 490. exsecutioni mandata. Quae quidem
omnia optime eum procina historia c0ncordant. Nam Commodus, utut xitiis et saevitia perditissimus, christianis tamen pene favebat. Λst anno
hoc 90., Coss. Commodo ipso Augusto VI. et Psetronio Septimi anu, ipse Comm0dus solemnissima dedit Festii sui Imperii se uinde
cennalia, et omnium celeberrimam munerum
exhibitionem Euseb. Chron.); voluitque, te Steuerodianu Lib. l. , x icari Hercules, Iovis βι-llux, et sibi tamquam Deo sacra fieri; indicta gladii poena iis qui hoc detrectarent, ut Dio in
Commodo refert. Itaque plures Romae ad martyrium adacti sunt, Pontianus, Vincentius, Eusebius, Iulius senat0r, Λntonius carnifex, aliique multi: de quibus vide Baronium ad annum 192. Vere autem 190. Hanc nacti opportunam Oe Isionem Mediolanenses idolorum sacerdotes Κη-li merum ad Commodum detulerunt, tamquam in deos et Caesarem injuriosum; et mortis Sen
4, Romuleo Coemeterio: De Romuleo sive B0mano Coemeterio vide notam 3. pag. 45. β apollinis sono. Hoe Apollinis sanum surgebat non multum procul a Romano Coenaeterio, ubi Eeelesia ipsius s. Cali meri aedificata est. Duae quidem Ecclesia tertio aut quartu