Datiana historia ecclesiae Mediolanensis : ad anno christi li. ad CCCIV. vel anonymi Mediolanensis qui circa annum DXXXVI scribebat ad s. datium episcopum liber de primis episcopis Mediolani olim de situ civitatis Mediolani nuncupatus

71쪽

discolor in amoenis Solet prati S Compingi coronilla, Satis adnotBSSe et Conglutinasse sufficiat. Nunc vero ab ipso Ana telon tempore usque ad haec, quae in praesenti decurrunt Secula,

gressu licet pendulo, stili hujus cursum dirigam, quem nisi tu, Praesul

Excellentissime, deXteram extendenShenedicas et acua S, asperitate retuD-sus incedet per devia. ΑΡΠΤ IV.

Deposilio Saneti Λnatalon 2 Episc0pi Mediolanensis Primi 3.

Ana telon igitur episcopatu S BPicem, Sui magistri sanctissimi Barna hae vico, velut Christo donante, Suscipiens, apoStolicis Se formavit operibus, probisque actis adornavit. Erat quippe divinae caritatis igne servidus, virtutum nitore splendidus, jugis parsimoniae ac vigiliarum instantia perspicuus, verbo Dei indesinenter intentus, ita ut commissas sibi plebes et assiduis orationibus ad alta

subveheret, ed admonitionibus saluberrimis eX pro sano Simulacrorum ritu ΓUCre Non CeSSaret. Et quamquam de sui absentia magistri non modice angeretur, ejuS tamen fidelissimis ref cillatus promissis, sanctae Dei Eccles Eae diversis utriusque linquae. Scilicet ex pluribus scriptoribus tam graecis quam lutinis. 2 Bollandistae in nutulone hoc dρ Λuctore judicium pr0serunt: in hoc toto anatalonis elogio salis pamcu3 et veritatis amany apparet. 3 Primi: quo sensu primus sit, die lum Dis

infidelitatis antiquae procul tribulos abjiciens novellae plantationis fructi seras jugiter vites inserebat. Habens denique secum Cajum condiscipulum

Suum, deque Summae Sanctitatis virum,

quem ob praedicandi gratiam, jam magistri coheres suctus, si deli violentia magis quam pertinaci Superbia ad suum

praeripuerat adjutorium, hunc condigno jam tunc Presbyterii honore cumulatum, si missimum suo lateri in Opus verbi comitem ascivit. Aliquan-tOS etiam eX eis, qui crediderant, Fidei christianae decore nitidos, et Omnimorum honestate probatos Diacones

instituit. O ius quoque illis invigilantibus, et ovile Dominicum Solicite providentibus, Divina Majestas annuit, etsi delis populi coetus ex improviso multiplicari coepit. Quamquam inter credendum, ad eorum qui rebelles Christo existobant infinitam multitudinem, paucissimi viderentur ii, qui

interdum ad audiendum Verbum Convenerant. Porro tam nobilibus, quam vulgo, indisserenter viam salutis vir sanctissimus Ana telon praedicabat degens maxime in suburbano civi tatis, ob paganorum I Bbiem ac Spurcitiem evitandam, ubi et sacri Baptismatis signacula, et MiSSarum Ora

tionumque Solemnia β cum his , qui

4 In suburbano. EX iis quae mox Sequentur, locus iste suburbanus ille suisse perhibetur ubi nune Eeclesia S. Eustorgit.b Napt. signacula, missurum. En tibi optimas antiquitatis saerae dictiones. ηiSSae autem Vocabulum liubes apud S. Ambrosium Epist. XX: Missum facere caepi. Dum Osfro ....

72쪽

Fidei juncti erant, sub dio exequi

solituS erat.

Fuit autem in pastorali cura utrarumque Sedium annis tredecim ab

anno XII. Claudii i usque ad X.

Neronis. Quo in tempore ordinavit sibi successores duos, alterum Me -

vitatis Episcopum; ConStituitque Condiscipulum in divinis dogmatibus apprime eruditum J Civem romanum Mediolanensi urbi ante suum decessum Metropolitanum Antistitem. Cui profecto urbi tantum privilegii a suo

noverat Magi Stro Concessum, ut Sicut inter reliquas Italicarum provinciarum urbeS, earum dumta Xat, quae occidentalem versus marginem ab Italiae sinu protenduntur, POSt Rom31 Annis XIII. ab anno. Vide quae ad hunc locum animadverti in Dissert. II. de chrono logia. Λ nataloni autem omnes antiqui Catalogi annos sedis XIII. tribuunt ut mox exponam. Λna talo e vita excessit quum Neroniana tempestas atrocisSime, ut refert huctor, depopularetur. : quae quidem anno incepit nerae vulgaris 64. , Iulio mense; sequenti Septembri Λ natalo transiit die VIII. I al. Octobris. Jam modo si enumeres ab hac die regrediendo, annos XIII. sedis Anatalonis, habebis annos tres sub Claudio, decem sub Nerone. 2 Successores duos, nediol. Iriae. II se quidem et Edelesia Brixi ensis traditum servat, si-dem nempe ab Anatulone Brixium ollatam et episeopalem eathedram institutam, Anatal0ni autem Suecessisse Clatheum. Ρro sero duos omnium vetustissimos Brixi enses Catalogos qu0rum primum ex doctiss. Brunatio Vile di Suilli. Breuec. 4834. Is autem in Codice est saeculi X.

et ΙX., signato 207. B. III. Bibliothecae se uirinianae et ita se habet. Primus Eps Brisiensis fuit uuathulon Mediolanensis archieps. Silus Clatheus. Percius Vialor. 9uarius Latinus. Quintus Ἀpollonius. Sextus Ursicinus qui interfuit C0 ne illo Sui dicensi anno 347. Alter Uanam arcem nitenti S Structurae eminentia, atque Buli Corum conventu

frequentissimo principare videbatur, ita Ecclesiasticae ditionis praerogativa

post Romuleam Sedem Cuncta S eΚ-celleret. In hunc modum, et ipse praefatus Antistes nil a suo institutore discrepans, Metropolitani ibidem Cathedram pro suturis temporibus Christi statuit esse Fidelibus, quatenus assinium populorum Antistites, hoc est Venetiae, Liguriae, I miliae, Rhetiae, Alpis Cottiae, quotquot suerint in Saneta Matre Ecclesia suturi per has saepe dictas Provincia S , Caput quoddam et decus insigne, POSt RO- manum Pontificem, habere debeant Mediolanensis Sed is Praesulem. II is ita sancitis migravit AE ad Chri-

talogus saec. XLI. publica luce a Grade nigo do

natus Briae. Sacra. Diss. Prooemio. Haec sunt noa siporum Briaeiensis Ecclesiae Primus D0mnus Inathalon ῬS. S.

Cuium.

4 ηψrasit. VIII. Kal. Octobr. depositu3que. De die et loco depositionis S. Anatalonis haec habemus antiqua ex Cut alogis monumenta. Catul0gus Episcoporum Mediolanensium Bibliothe- eae Ambrosianae scriptus saeculo VI. ut Ρapebrochio plaeet, ita refert: Inatalon sedilannos XIII. depositus est VIII. Aul. Oct. Catalogus saec. XI. Biblioth. Metropolit. Sanctus unalhelon sedit annos XIII. Depositus VIII. Kal. Octobris et jacet apud Brisiam urbem in Monte Sancti Florant. Vetustissima Chronaea apud Mich. Piggol passum MSS. Bibl. 4mbr. H. 56. una thalon Sanctus sedit indiuiet brisiae annis XIII. Obiit a uno dui LXVI inrtasse pr0 LXIV. in die XXIIII. Sept. Iucet in Gelu Savicti Floriani.

73쪽

Stum perpetua laborum Suorum praemia recepturus, depositusque est IlI. Kal. Octobris, quo etiam die Venerabiliter colitur 1 sancta depositio ipsius

ad Concilia Sanctorum 2. Nam de sacratissimi ejus corporis gleba δ quia

nihil certi usque ad prae SenS COIIJ-

d Colitur soncla depositio ipsius. Λ nataloni igitur saeculo V1. Sanctorum cilliu δ jam tribuebatur. Itaque eum et in Vetustis libris Liturgidis inV0eatum repetimus, ut in Breviario Beroldi MSS. Bibl. Metrop. 0. IV. ante Nativ. Domini, Feria III. 3 e una talon Sce Golyce Custi ilianesce fici limere 3ce Ionaste Maternesce Mirocles Haec protuli ut et cultus nostris primis epi- Scopis praestit US appareat, et ut ipsa Episco-y0rum serie S Sincera melius constet. Ecclesia Brixi ensis 4natalonem mart3ris ossicio colebat: ast S. Carolus Boi romaeus Visitator, re bene perpensa, ossicium de Ponti fide Consessore indixit; servato tamen antiquo natalitio die, nempe ΙΙΙ. Kal. Octobr. seu 24. Septembris. At Eeelesia Mediolanensis cum a Graecis aecepisset festum S. Theclae V. u. patronae Ecclesiae cum Metr0 politanae, quod apud ill0s celebratur die 24. Sept. , Graecis morem gerens, Λ natalonis

festum distulit in sequentem diem 25.; idque jumn saeculo circiter IX. In Martyrologio Romanu natalonis commemoratio sit his verbis: VII. Kalend. Octobr. S. una thalonis qui S. Barnabae Apostoli discipulus in ejus locum Ecclesiae Mediolanensis episcopuS SuccesSit.

2 Concilia Sanctorum. Ita appellabantur loca illa vel Ecclesiae in quibus multa mari Trum

corpora reposita erant. S. Gaudentius saec. IV.

Episcopus Brixi ensis Nasilicam ubi reeondidit Reliquias SS. XL Martyrum, Concilium Sanctorum nuncupari oportere decernimu3: S. Hieronym. Epist. LX ad Heliodorum Episcop. memorat Bosilicas Ecclesiae et Martyrum conciliabula: S. Ambrosius adversus Symmach. QOllegium Sanetarum Virginum appellat Concilium Virginitatis. Duaeritur in udo ubi suerit locus

relinquo notitiae.

Quod quare acciderit, nulli mi

randum; cum per idem tempus toto Poene Orbe ad nomen Christi incognitum pavefacto et turbato si qui erant e X credentibus, per latebras

Concilia Sanctorum hie nuncupatus 3 4lii aliud opinati sunt: ego vero nullam aliam Ecclesiam intelligi oportere judico nisi Basili eam Naborianam seu S. Franciscit. Nam Λuctor certe loquitur de Ecclesia Mediolani existente: alioquin indicare debuisset eujus urbis. Basilica autem Naboriana oppellabatur modo Philippaea a conditore Ρhilippo, modo Concilia Sanctorumn Martyrum c0rporibus; sicut ex Catalogo Mediol. Episcypor. saeculi Vl eonstat, ubi Cujus

Λ natalonis successor dicitur depositiis ad Concilia Sanctorum; quem Caium caeteri vetusticula logi dicunt depositum ad S. flaborent, Λuctor autem noster sepultum indieat in horto Philippi: qu0d idem s0nat. Duod si, etiam Ecclesiam S. Babylae Concilium Sanctorum appellatum reperimus, satendum est et istam Eeclesiam et hane eius appellati0nem longe restentiorem e8Se, ut notat Oltrochius, Isset. Li9. Eccl. Med. pHI. 68. δ Corporis gleba. Gleba et de sepul0hro dicitur et de cadavere ipso. S. Gregorius Turon. saec. VI. de Vitis S S. Putrum c. 7. refert, quum matrona quaedam S. Lupicinum mortuum obser re vellet, p0pulum Lipida censem restitisse dicens: nobis corporis ejus Gleba debetur: tum c. 8. Quidquid pretiosius hobui ibidem reliqui, id euel 9tebam corporis mei: B. nam- pertus Epise. Brixiensis in Serm. de Inventione S. Philustrii habet dictionem, reperire glebGm, deferre glebam Patris nostri. 4 De corpor. nihil certi. Cum S. Anatalo obiisset Brixiae inter persequii 0 nis Neronianae

terrores, ita occulte conditus est ut incerta apud pler isque sepulchri remaneret memoria. Λttamen non desuere certa monumenta, Prdecipue

Catalogi veteres, quae illum prope Brixiam jacere in Monte S. Floroni dueerent; quibus innixus demum Dominiens Episcopus Brixianus anno 472. sepulchrum repperit, osSaque ad cathedrialem transtulit; quae anno 4 7 9. in nova cathedrali sub altari S. 4ntonii in arca marmo-

74쪽

8 quasdam, et quas invenire poterant cavernas, divinis excubiis fideliter in

sistebant, non Persecutionem immanissimam Pa VeScentes, Sed potius ob credentium augmentum passioni se ad tempus callide subtrahentes ita factum est ob paganorum vitandum furorem, ut Christi Sacerdotis sutius pretiosissimum Occultae a Christianis sepulturae traderetur Prae Se Γ-tim cum ea temporis instantia, Neroniana tempestas ' Christianorum incrementa atrocissime depopularetur, delegatis per unam quamque Provinciam tam diri operis executoribus, ut initiatae cultores Ecclesiae Saevissimis quaterent sui inrum Suarum procellis. Quo etiam curriculo temporis Petrus et Paulus gloriosis

simi sanctae sidui praeceptoreS, et inclyti christiani certaminis hellato

cepto: non quia devicti hostibus colla Submisere, sed quia suis sequacibus tam valide dimicandi normam relin

quere Voluero. rea reposita sunt, piaque fidelium veneratione coluntur. Optime de finatalone S. Miro dies Mediol. Episcopus Saee. IV. cecinit Grati. 116 l. 6.

De authentia hujus Epigraphes vide quae notata sunt in Dissertat. III. Viro eles Praestes sive Antistes seiebat quidem Anatulonis corpus jacere in loculo Brixiae vicino, sed l0cum ne

scisse idetur: cumque corpore careret, saltem

S. Gaii Primae curae PaStoriales Fontis baptismalis benedictio. Gajus 3 orgo beatissimus, ut retro redeam, inter hujuscemodi nefandi

temporis discrimina, vellit Optimus DB- vita, editam noviter sanctae Ecclesiae lintrem, quam ad regendum SUSCOPO-rat, coelesti sultus praesidio, ac piae conversationi S resertus remigio, ad praedestinatum vitae perennis iter dirigere, atque ab imminentibus gravissimae persequii Onis turbinibus vi tute, quὼ Poterat, nitebatur viriliter defendere. Quem idcirco sanctus Ana telou dum adviveret, ad sacerdotale

seunte ad Dominum, tam rudis Ecclesiae status, vel ad horam Pastore

proprio destitutus vacillare inciperet. imitatus in hoc gloriosissimi Apostolorum Principis, et sui Magistri AE praeclarissimum eXemplar, qui sub idem sere tempus jacto Romanae Ecclesiaei muginem ejus coli voluit, in Ecclesia procul dubio, quae vocabatur Concilia Sanctorum.1 Passioni se subtrahentes. Ita saec. I ΙΙ Ρontius Diaconus in Vita S. Cyp iuni qui ad tempus se mari Trio fugiens subtraXerat: a Seces1us

ille non fuit sormido. aliqua de martyriit dia

lutionis utilitate diSSeram .... 2 Neron. tempesta3. De hac p0sten erit sermo.

δ Gujus. In MSS. Ambros. et in aliis Vetustis MSS. passim legitur Gojus; Saepe tamen et Cuius: utronaque lectionem lapides boni saeculi praeserunt. Graece Ucti ος. In MSS. Λmbr. ii lutus capitis hic est: I ita Gai Mediolan. Epi. 4 Sui mayistri. Quo modo Barnabas Cypro ortus Petro magistro usus est, eo et Ana talo pariter CSprius. Imo Epigraphe S. Λnatha loni ab Epise0po S. Mir0ele apposita Anatal0-

75쪽

aeternali standamento i, Clementem

summae SanctitatiS Virum, Cujus Supra memini, Suo loco Statuit, et ad sacrae praedicationis eXequendum vi

gilanti cura ministerium, satis idoneum sibi subrogavit i Vicarium.

Verum, ut Coepta Sequar, vir Deo

devotissimus Gajus, ubi primum decessoris judicio, ac postmodum totius

Sanctae plebis amore praeelectus in praedicandi ossicium substitutus est, crebris insistebat hortamenti S, et precibus incredulorum corda ad Fidei

mani generis inimicus captivos esse- cerat, ad filiorum Dei aeternalem libertatem perducere satagebat. Sed

nem appellat Petri hospitem: fortasse quia una cum Barnaba apud Petrum hospitatus fuerit sive

Hierosolymis sive untiochive ubi VIRI CI PRI

et Cyrenaei cum introiissent, loquebantur et ad Graecos, annuntiantes Dominum Iesum. 4et. cap. XI. Porro Paulus Diaconus saec. VIII. in op. De Episcopis Meleusib. tradit Λ natalonem n Ρetro ipso missum ad nos, nempe ut Barnabae comitem, et episcopum Mediolani. 1 Iacto per idem fere tempuS aeterri. fundamento. Cujus in episcopum assumptus est circa initium anni 64., Neronis X. Circa idem tempus, inquit Auctor, Petrus jecit ueternum Romanae Ecclesiae fundamentum. Dua in re sequius est Laetantium De Mortib. Persecutor. c. q.: Cum jum Nero imperaret, Petrus Nonis ut ad erit Deoque templum si dele ac stabile collocauil: tum antiquissimum Catalogum nona inor. Pontiis. editum secundo loco ab Hens 'henio ante Τ. I. Muti uet. SS.: Hic Petrus ingressus Ni bem Π0mum, Nerone Caesare, ibique 3 edit cathedram episcopatus. Sed ante istos Origenes apud Eusebium L. 3. c. l. recensens pro Vincias tuus Apiastoli evangelici illusti urunt uit: Tho-m03 quidem . . . Petrus per Pontum, Galatiam, Iithyniam, Cappudociam utque AS iam ... Uui id eaetremum Romam veniens cruci Suskaetis eSt. Haec Origenes etc. Prosect0 Si poti0r eduSu, Ut

49 quia numquam est Dei manus inops

munere , quae Saerificium suscipithonae voluntatis, consestim ei insudanti Divina Majestas Opitulata eSt, et gaudium praebuit de Suorum augmento filiorum, quem Patroni, BC Magistri sui obitus non parum PCΓ-

turbarat. Etenim saeva licet et perquam truculenta paganorum nil v I

sus Christi fideles querela magis magisque insurgeret, nihilominus tamen

quotidiana hostis invidi damna, et Christi Jesu ex idolatria clientibus lu

cra fiebant.

Et jam non quilibet, sed ipsi etiamConSule S, et quos mundi gloria reddiderat clariores, ad Christi prope

vult Eusebius l. 2. e. 14. Romam veniendi Ρel rosuit Simonis Magi perversitas qui Romanos ni libus suis sallebat, optimi scriptores Sulpitius, Philustrius, Maximus, Augustinus reserunt Mugum sub Nerone Romam venisse. Praecipue Ambrosius noster Serm. De Basilicis breve tempus ponit inter victoriam de Simone et mortem Ρetri: Petrus, Dicto Simone, cum Praecepta Dei populo seminaret, doceret caSlim , niam, ercitu vis animos inlidelium; quibus cum

honor cavit Dominum Iesum. Quibus omnibu Aperpensis, Pagius in notis Baronii sub anno 5 l.

n. III. asserit, Petrum venisse Romam certe sub Nerone, sed quo Neronis uiano incertum esse.

Consulenda Disert. II. cle Chronologia. 2 Clementem subrogauit Vicarium. Certum est Clementem ab ipso Petro ordinatum episcopum et Viearium sibi constitutum. Id enim tradit Tertullianus De Praescriptionib. c. 32 Hoc modo Ecclesiae hostolicae cen3uS SuON deferunt: δicut Smyrnaeorum Ecclesia haben,

Polycarpum, ab Ioanne consecratum refert sicut Romanorum Clementem, a Petro ordinatum edit. . . . Ast. re Clemens, mortuo Ρetro, pontificatum recusasse creditur; quare Petro Successit Linus: demum Lino succedere Clemens

eoaetus fuit. n inquit Epiphanius meresi 27.

76쪽

20ranter Obsequium sestinabant. Superioribus enim diebus sanctus Vitalis linsigni quidem carnis origine nobilis,

sed mentis culmine nobilior, civium Mediolanensium maximus, et inter

mos non mediocriter honoratus, una

cum religiosissima conjuge, et siliis, atque omni familia domus, Christi Fidei sociatus est, et Cum eo Pariter quam plurimi majorum natu civium: in quibus et Philippii S cum Suis, vir apud Seculum et apud Deum illustrissimus. Quod ubi vidit vir doctissimus Gaius, quod multi scilicet etiam ex senatoribus abdicato idolatria o cultu ad Christi devotissime servitium Confluerent, catechigans illos, jussit c On-1 S. Vitalis Mediolou. moximus. Similia tradit Passio S. Vitalis quam ex x etusto MSS. refert Pupebrochius sub die 28. upi .: GlorioSus Domini pulti est ita S. Vitalis, me diolanensis e tristi inissimus in liuena civitatis, vir mugnae prosopiae, et inter primules non ultimus Ordine . . . . Conjuae hujus beati Martyris, Vule.

r. nomine ...

2 Esl Fons ad vium Picinensem. Fons iste S. Barnubae nomen uecepit quasi primus ibidem saeros baptismi ritus perfecerit. De e0dem sonte leguntur apud Andreum Aleiatum carmina S. Protasio sec. IV. Episc. tribula, qui illum fortasse paganorum injuriis pro sanatum, precibus et sustello superaedificato sanctificavit. Hunc fontem tini dedicat, atque Deo super undis 60nsecrat impositam famulus Pr0tasius aram, 0ud Ticina siler et Marti; P0rta, beate Barnaba, te ligures advectum nuper in oras Iudiit hortantem coetus et rite lavantem. Haec eadem carmina refert doctissimus F0n lana

mediolanensis saeculo X l. , in libro De Λ chiepiscopis fediolani us S. Tri vult. Biblioth.

testaturque se ea deprompsisse e X volumine quodam saxo ni eo tib urbe Medi alano in clade Enobarbi sublat0. Eadem refert et Bes cape Episcopus Novariensis in sua Hlytoria Mediolan. putil0 post F0ntanae m0rtem scripta. De h0c

tinuatis jejuniis, et vigiliis secum Pa

riter operam dare , ut adveniente Paschali solemnitate candidati invenirentur, Sacri Baptismatis lavacro consecrandi: praenuntians eis et prote-

St in S, quia Paulo post aliquanti ex ipsis per gloriosam essent Christi

que ad inaestimabilem coelorum gloriam perducendi. Est autem hodieque haud longe ab ejusdem urbis moenibus, ad plagam australem, juxta viam quae ducit Ticinensem urbem, Fons 'quidam vitreas, ac Salubres emanans aquas. Λd hunc ergo. peracto jejuniorum Cul Su, Venerandus Praesul cum univer Sis, qui Si

Fonte et de ejus virtute febris una habemus his loricum documentum etiam saeculi X. circiter ab Auctore Vitae S. Eustorgii: qui de S. Eus iurgii et trium Magorum Ecelesia l0quens ait: ubi videlicet est Fons celeber et Sanctissimus, in quo baptizobantur Sancti ad Christi fidem venientes : cujus aqua galubriStantum fertur olim dii initus iaccepisse virtutem, ut nonnulli febricitantes cum eae ea biberenta suis cito liberarentur febribus et pristinam reciperent gauitatem. Cum vero temporum lapsuhie Fons inli 0 nurus et oblitus jaceret, Carolus Bes cape, Suec. XVI. labente, dolebat secum ipse seribens in Hist. Mediol. : Ibi adhuc Fons manet tibi dicitur S. Larnabas primo medio lanenses boplizasse, sacrificium obtulisSe, et populum docuisse: et, quod doleo, manet sine cultu sui ornumento aliquo. Ιtuque Λrchiepise. Card Fridericus B 0rrumaeus, in quo d0ctrina cum pietate certabat, anno 1623. novum Fonti edem superinduxit, et saepe in eo baptismatis sacramentum hebraeis conserebat. Rite ergo inhγmn0 S. Barnabae Ecclesiit me di i l. cunit.

1 uere qu0s Fons et tuus finis sepultuS conSecrat.

Sed heu Fons et aedes nune tinet ilis os 4 cina est lDe Fontium baptis m. bene diei ione et de antiquis baptisteriis Medit,l. vide Jolos Fu Sion. N. 2.

77쪽

2lgnati erant, accedens, steXit genua sua ad Patrem Domini Jesu Christi, et

invocata Sancti Spiritus e X more Praesentia, sontem ipsum solemniter benedixit. cunctosque Cathecum enos in Trinitatis unicae nomine tingenSi, mn nus impositione sanctificavit. Postrem Odivinis in commune libatis mysteriis, ac prece iterum susa, conditori et

a tabernatori Deo suas OVOS Common-davit. Ex eo, tam clero quam side

lium plebi toto episcopatus ipsius

tempore, quia Ecclesiae conventui sacra domus Oh ad vel Santium paganorum tumultum non potuit aedis ari, ibid0m ad celebranda coelestia Sacramenta ' moris suit convenire. Cu

jus benedictionis asstuentia pristinam

ad praesens servavit gratiam; adeo ut plures aegrotantium, Si quos Visebrium aestuantes sontis praedictiundam potasse contigit, I CC mos I, integerrimam Sese medelam hausisse

gavisi sunt.

a Pinuens, id est baptigans. Latini veteres pro graeca voce bo 'ligo uti in allebant voste latina tingo. En tibi Tertulli unum qui in Libro de Buptismo passim fin9ere pro baptizare usurpat. Quos Petrus in Tiberi tinxit.... Erit acciρiendum Ipse Vos tinget, pro eo qu0d eδι, per Ipsum tingemini.

2 Coelestia sacramenta. Velim animadvertas in toto hoc de divinis mysterii' sermone, Veterum Patrum phroses. Candiduli in puschali 30lemnitute: lavacro consecrandi: divina in comune libare mysteria: qui siquati erant id est jam baptismi, et confirmationis signum christianum indelebile aecepertini; et c. 3 unno episc. sui quinto qui erat Neronis ultimus. Aempe anno uerae vulgaris 68; quo anno, Conss. Silio Italico et Galerio I raehulo, die nona Iunii, Nero e vita excessit. Ab hoc autem regrediendo si enumeres unno S quinque,

S. Gaitis Romam se coHfe lud hostolos ei hostolicos UDOS. Interea Praesul Dei reverentissimus Gaius maXimo, ut sertur, ductus amore visendi magnificum Apostolorum Principem Petrum, et Sui quondam magistri Barnabae collegam, et gentium lumen Paulum, Seu etiam conserendae gratia praedicationis suae cum Clemente Sanctis-

Simo, caeterisque APO Stolorum pedis-Sequi S, anno epi Scopatus sui quinto qui erat Neronis ultimus, ad urbem Romuleam, hoc est ad genitalem patriam sertur tramitem direxisse. Otium ecce in medio sere itinui issensit per Spiritum eos, quot um mn

xime anhelabat desiderio, immanissima Caesaris atroci late recens suisse

peremptos . Concidit illico, et obortis lacrymis graviter ingemuit; quumque

interrogaretur a Commeantibu S, quam

habebis annum aerae Vulg. 63. desinentem, Vel 64. ineuntem, quando Gaius plures menses ante

In italonis decessum constitutus fuit antis leue ut dixerat Auetor capite IV. Quae sust 0ra videtis in Dissertat. 11. de Chronologia. 4 Fuisse peremptos. Ergo, iuxta Λuetorem qui annus fuit ultimus Neroni idem et Petro Pauloque, scilicet 68. Duae quidem fuit sententia Eusebii in Chronico et Hieronymi De Viris Illi Str. , asserentium Apostolos supplicio conse et0s anno Neronis ultimo id est decimo quarto. 0u0dsi ita res fuit, cum Nero obierit de nona Iunii,

consequeretur Apostolos martJrium consummasse eodem quidem Neronis anno sed ante dioin Junii nonam Neronis emortualem. Pro

se et o Laterculus Polemii S3lvii exaratus saec. V. sic illorum mortis diem recenset: VIII. Kal.

Martii 22. Febr. : Depositio S. Petri et Pauli.

78쪽

22 ob causam ita fleret; Heu Prohi do

lor, inquit, gemina Orbis lolius tum naria hodie Neroniana ex lincla rabie Romana tellias interci ite et nisi sub oeniat omni Oleritis Dei mayeSI IS, CHH-clis jam nunc Per orbem Christicolis diuersissimaS CLDSar in iisSimus calamitates inrogare inciPist. Pro ere-

randis itimulis Su remiam flebiles De-dhibeamus honorem. lque utinam

caro non disserat, ut uel in extrema fritim hi eorum Sorte Partici es in

Idaeo essatus, ubertate lacrymarum aestuantia labra inrigabat, non

jam diuturni laboris , non pedestriS

reminiscens itineris. Die tamdem Octavo Romam Cum Sociis attigit, ubi resalutatus a fratribus, de glorioso confestim ApoStolorum CXCOSSu Perquirere, vel quid de eorum sacratis-Simis corporum margaritis secerint,

Secundum Baron. 69. ait.: u deprehendi, nihil certi statui posse de die quo Principes Apostolorum mari Frium secerunt. B Item quo nil Bnnum Variant doctorum sententiae ab anno 65 usque ad 70.l Visendi Petrum, seu conferendi cum Clemente et aliis Ἀρ03lolor. Vicariis: scilicet Lino et Cleto qui tres a Petro episeopi ordinati fuerant et adjutores sui, xleariique constituti. Vide antiquissimum morem eumque Sanctissimum visitandi Pontisistem summum, Ecelesiamnumanam, limina Apustolorum. Praeertit Gaio exemplum ipsiusmet magistri Barnabae et Pauli: ad Galui. c. l. c. 2. P0Si sun0S tres veni Hie-

anxio nimis pectore Sciscitari coepit. Protinusque rei geStae comperit te-Xtum, qualiter Caesar ne sandissimus

unum eorum cruci, Biterum Spicu

latoribus gladio addixerit; quin et

eorum Deo dicatas exuvias, die quo QOS ex hac vita migrare contigit, diligenti cura suisse reconditas. Conserens ergo cum Clemente, et aliis Beatorum Apostolorum Vicariis idoctrinae Suae tenorem, aliquanto tem

pore cum ipsis suit. Oui, licet clanculo ob perfidorum insidias, evangelicis praedicationibus quibuSCumque Pote

multorum de manibus principis tenebrarum, et filios lucis de reliquo Sta

CΑΡLae VII. Persectilio Neroniana Mart ' res MediolaueHSeS Priaeci Mi. Sed ut pauca de Neronis crudelitate subdam, ad exaggerandam impietatis suae magnitudinem, SUBO DC-quitiae Per Unam quamque PI OVinciam H direxerat Praesides, ut chri-

rosolymam Oidere Petrum et mansi apud eum diebus quindecim. . . Deinde post anno3 Is . iterum ciscendi Hierosohymom cum Larnaba et contuli cum illis ei auqelium: ne sorte in via-cUMm currerem aut cucurrissem. 0uo in luco ubi Vulg. videre Ρetrum, gruecus habet Προορησαι, se ili 'et videre eo modo ut et persona et ejus spiritus intime c0gnoscatur et memori mente reponatur. Itaque Episeopi a priscis temporibus adire limina sp0stolorum jubentur. Dist. 93. cap.

2 Per unamqucimque provinciam. N0n Numae solum, ut quidum etiam cath0liei seriptores nimis auddeter asserunt, sed in toto orbe

79쪽

stiani nominis cultores VBrio PoenBrum genere dissiparent, delerent, ni-que Perimerent. In quibus 4nulinum ivelut capitalem peStem, Secundi Ce

rtum a sibi esse praeceperat, data illi

in Christianos consulari offula, quatenus Italicarum partium potestatem accipiens christianae sectae et nomen radicitus evelleret, et germen disperderet; ita ut nec vestigium aliquod de ea sub astra rom BDOI Ct. Mox namque ut Mediolanium me

tropolim Italorum intravit, jussit diligenter investigari, si qui ibidem ex

hac Superstitiosa secta magistri ad-VOnt 3 Ssent. ReSponsumque est illi ab Idituis, quod multi essent etiam e X primatibus, qui non diebus, non noctibus ab istiusmodi doctrinis cessare Vellent, Per Suadentes populo, ut derelicta deorum cultura, in Jesum quem dam, Nagaraeus qui dicitur, credere

debeant; adeo ut non parvn tam ΠΟ-

christiano Neronis persecutio grassata est. Oro sius inter caeteros audiatur L. VII. c. 7. Auaeit molem sucinorum Neronis impietas in Deum. Num primus Romae christianos 3uppliciis et mortibu3 adfecit ac per omnes provincia S pari persecutione eaecruciari imperavit, ipsumque

1 Anolinum consulari offula. Consularis proprie dicebatur qui aliquando consul suit: Augustus tamen Consularis titulum in plures h 0noris causa traduxit, quod et n0nnulli post ipsum imperatores secerunt. MSS. Λmbrosianum hul, et Anolinum: quare Galvaneus Flamma qui in uanipulo Florum sere ad xerbum Auctore nostro utitur, dieit: Imperator Anolinum secundicerium Suum etc.: ita et Acta vetustissima SS. Nagarii et Celsi, ex MSS. Puleano Vaticanae: graeca Menaea Avot λιος. At vero Acta p0steriorisuevi pro Anulino habent Paulinum; sortasse eo quod vox consularis pro Vero c0nsule sumpta fuerit; his autem persecutionis Neronianae tem

23bilium, quam vulgi multitudo Consenserit. Oauro ter nisi tua eos, inquiunt, Praeses o lime, m lustria re Voces, totaS ad Suam Per iam Italiae conciliabiani regiones. Et quis Posthac diis patriis, ac diuinis suboeniet le- qibus' Missis ergo satellitibus extemplo rapuerunt generosae indolis viros, et pubescenti sorma nitidos, alios arctissimae tradentes custodiae, alios inaudita saevitia jugulantes. Nulla humani visceris miseratio, nulla Se Xus, aetatisque discretio: cunctos passim Christi nominis conses Sore S serro,

sammis, flagellis, et equuleis ubique

laniantes, et Semiusta bestiis cadavera ad escam Sub nudo axe linquent S.

Inter multos autem, qui his temporibus in Christi e Xercitu ad mortem HS que Certarunt beatissimos citi tisse germano S comperi, Protasium videlicet et Gervasium 3 sacratissi-p0ribus, set licet ann0 66. revera c0nsul suit C. Suetonius Paulinus. 2 Secundicerium, id est secundo p0st principem loco rectorem. VOX Ortu eX usu Seribendi ii imina in ceratis tabellis: unde Primicerius domesticonum in Cod. Theodosian0 L. 12.lit. 17. Leg. 2. Primicerius Leclorum Pollio. Niatinari ac t. Martyr . In equitum Schola Secun- dicerii locum adeptus. Iustinian. Cod. Lib. 12tit. 47 leg. 4. Ita in Legibus Gratiani, Valent. Τhe ad isti legitur ter liocerius, quarto erit S. δ His temporibus Prola3. et Gerv. Non est dubitandum hos murtyres ad Neronis temporupertinere. Nam S. Paulinus Episu. Nolanus Saec. 1V. canens eurum in Ventionem a S. Λmbro Si 0 peruetam, tempus martyrii remotissimum innuit, dicens: Quosque suo Deus Imbrosio post LONGI revelat SIECULI Profusium cum pare Geri aSi0. Ipsemet S. Ambrosius in Serin. de his Martyrib. inquit invenisse mirae magnitudinis viros ul

80쪽

24mos Martyres Domini. Nam pater ip

sorum CujuS SUPI I memini, Sanctu S

Vitalis i , sortissimus athleta Christi, jamdudum ' pro Christi consessione diversa Per Supplicia triumphalem δ

prisca aetas ferebat: Graeci autem in Menaeis die 4 4. Octobr. memoriam celebrantes SS. Nagarii, Celsi, Gervus ii et Ρrotasti legunt: ιυτοι

consummationem SS. Λpostolorum sub Nerone

1 Pater ipsorum Vitalis , mater Vateria. Hos suisse parentes Gervasti et Protasti M M. docet Epistola ad fratres Italiae in Appendide Opp. S. Ambrosii de qua infra : idem docent Aetamuri Trii eorum quae ex MSS. Caenobii Bodecensis protulit Pupebroeli ius ad 28. aprilis; et conj-cere licet ex templo magnifico Romae a S. Innoceivio Ι. ΡP. condito in honorem quidem S S. Gervasti et Ρ rotasti sicut refert Λnastasius, tit etiam in honorem S. Vitulis ut omnia monumen in testantur, ita ut jam a vetustis saeculis Basilica S. Vitalis dicta sit et Titulus Cardiu alitius

et Statio soli innis sub eodem S. Vitalis nomine. Iamdudum palmam. Ρupebrochius in Comment. de S S. Gervasio et Ρrolusio sugillat huc jamdudum scribens: re si Λuctor intellexisset sub Nerone persecutionem solummodo triennium duravisse, abstinuisset illo jumdudum M. Miror Virum doctissimum nescisse, jamdudum dicire de tempore non longo, de re incepta et nondum desita is, ut inquit Forcellinus; ita ut Cicero non dubitaverit illo significare tempus abutia hora vel semihora elapsum: Vocat me alio jamdudum tacita vestra eaespectatio: Oratio pro Cluentio c. 23.

adeptus suerat palmam. Mater quoque Deo devotissima Valeria simili exitu

mortem commutarat in gloriam. Horum ' ergo, ut dicere COUPernua, Pa

rentum beatissimorum gloriosum filii

δ Τriumphalem. Vitulis quidem inter martyres eeleberrimos est. Venanuus Fortunatus

suec. VI. Epiqeopus Pictav. in S. Martini Carni. Lib. IV. Vitalem martyrem egregium appellat;

et in L. I. cap. 2. Poematum ejus martTrium ita refert. Vitali . . . qui vivus arenis Deso33us, meruit perdere mortis iter. Nam primum equi eo tortus et multimo de crueiatus deinde in s iveam defixus et arena et Saxis obrutus Ravennae consummatus est. Valeriuautem Ravenna Medio lunum revertens a Sylvunt cultoribus ita vulnerata est ut triduo pOSteuMediolani migraret ad Dominum. 4 Horum lilii. Scilicet Gervasius et ProtaSius. Sunt tamen qui his duos alios si ius adjungere non dubitant, nempe 4 urelium et Diogenem, pari martyrio eo ronatos. In Litaniis triduanis quae antiquissimi ritus sunt, ubi ad Ecclesiam S. Valeriae ventum est, in Vocantur

S. Valeria S. ureli S. Diogenes Uae autem preces leguntur in Codiee MSS

Bibl. Λmbros. saec. X1; et in alio adhuc Vetustiori. Cum anno 1785. destrueretur Ecclesia S. Valeriae in subterru neu aede inventa eSt, inter plures lapides ephi graphicos priorum Saeculorum , urna in cujus latere haec insculptuerant, quae certe ad saeculum III, vel IV pertinent :

Uui fuerint illi coronali surtasse adnotatum erat praestitus et traditio Mediolanensium argumento in urnae opereulo quod, substituto alio recenti, sunt, hunc Epigrapheu loqui de eadem S. Vn-jum diu periit. Lucus et cultus ibi S. Valeriae teria c0gnomine Felicissima. At vero Aurelius