Gerardi van Swieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave aphorismos de cognoscendis, et curandis morbis. Tomi primi pars prima quinti pars altera 3.2

발행: 1754년

분량: 347페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

rum orificia, 3e transeant per fistulas renates, hine in usu attenuantium modo laudatorum perpendum est satis diu, & dein promoveri possunt hae excretiones per sucioritera & diu retica remedia . De sudoriseris , & variis illorum classibus , videantur illa , quae ad 3. ii 88. & sequentes habentur in Institutionibus Medicis. Diu retica enuis merantur ibidem g. iaeto. & sequentibus; inter quae tamen vix inveniuntur certiora illis, quae ex scillae bulbo amarissimo parantur; quod remedium veteribus Medicis adeo frequenti in usu fuit: acetum enim scillitiis cum, vinum scilliticum, oxymel scilliticum, laudaverunt ubique t neque tantum vi diuretica pollet, sed & potentissime incidit & attenuat omne te tum viscosum; adeoque dupliciter prodest. De ejus usu adhue dicetur in Capitulo de bdrope. Sponte autem patet, sudorisera & diuretica tantum loeum habere in .eachexia, quae in leucophlegmatiam vel hydropem anasarcam vergit; non vero ubi marasmo exsuccum tabescit sensim corpus ; ibi enim haee n

cerent .

Quidam Iledici suerunt in hac opinione , caeochymiam tuto minui posse per sanguinis missiones; cum se erederent vitiosum cruorem Lolli , dum per bonum victum restitueretur interea novus & melior sanguis is Iam apud Cessum ι hujus methodi mentio fit: in eura enim ea chexiae, postquam laudaverat evacuationes per alvum , sudores &c. , addit : Si nihil reliqua roseiant , sanguis mittendus es ς sis paulatim , quotidiaque ,

pluribus diebus, cum eo ut caetera quoque eodem modo serventur. Si autem

consideretur, per sanguinis missionem educi illud, quod aptum erat transire per angustias arteriosas in venas, illa vero, quae stagnant ob Ient rem, non lic educi , sed manere in corpore , praeterea , uti constitit in

antedictis sui de f. 23. . i. J , jacturam nimiam sanguinis impedite assimilationem ingestorum in naturam liquidi vitalis sani , patebit , non facile minui posse eacochymiam per venae sectiones, simulque restitutionem perinditorum impediri , dum vitalis sanguinis copia , jam deficiens in cach

cticis, per repetitas venae sectiones adhuc ulterius minuitur. Minime tuta ergo haec curandi methodus videt ut .

s. ii y. T ILtimo Chalybeatis utendum, Alcatinis, Saponatis, cum exercitio cursus, vectionis, frictionis, balnei.

Postquam per modo dicta maxima pars eaeochymiae subduru suerit decorpore, tune semper adest adhue magna flaceiditas partium solidarum, &nisi illis robur addatur, brevi in cacsextam relabuntur tales aegri . Quoin modo autem , & per quae, roborentur partes solidae nimis deblles , antea ad g. 18. distum fuit; in primis ibi laudatus fuit usus limaturae ferri, cujus in tali casu mirabilis effracta est. Imo in praxi numerosissimos rasus vidi,

ubi solo hoe remedio , aromatibul gratissimis junctis , superabatur cache,

322쪽

xia, lenibus evaeuantibus tantum per tres quatuorve dies prius exhibitis , ut nempe primae viae ab omni saburra mucosa & indigestili materia liberae forent. Μanifeste enim tune videmus, non requiri, ut per continuas evacuationes humores cacochymici tollantur; sed, aucto vasorum robore

& actione in fluida mutari illud semicrudum cum sanguine fluens, & pe

fici in liquorem vitalem sanum. Alia occasione g. 73. s. iam notavi, subiasidere sensim laxum corporis tumorem ab usu ferri, pallorem mutari in sanum Sc vividum rubrum colorem , agilitatem redire torpidis & segnibus antea membris, absque ulla evacuatione illius lenti glutinos, quod praedominabatur in humoribus ; idemque Galeni auctoritate confirmatum tunc fuit, qui prudenter monuerat, frigidam & lentam pituitam non semper debere evacuari, sed potius permutari in bonum sanguinem , quod pulchre in perficit serri usus; nec sallit eventus, modo viscerum integritas adsit . Si enim corrupti quid aut purulenti in visceribus lateat, aut scirrhola adstdurities, tunc nunquam aliquid boni a limaturae ferri usu observare potui; uti nec, quando tenacissima atra bilis , visceribus abdominalibus impacta

haerens, cachexiam produxerit; aquarum autem medicatarum usus, quae

ferrum inimitabili per artem modo solutum, gerunt, in tali casu saepe.

adhue eum fructu tentatur.

Sales autem alcatini, & sapones ex aleatinis salibus & oleis simul uni. tis parati, magnam essicaciam habent in solvendis tenacibus & viscidis, uti ad C a s. dictum fuit: verum minus conveniunt illo tempore, dum serro utuntur tales arari. Limatura serri enim in aeidis vegetabilibus solis vitur iacillime, sed si addatur alcati tali solutioni, praeeipitatur ferrum,& ochrae flavescentis speciem refert , quae , muco primarum viarum i retita , cum illo concrescit in massam vix solubilem , sicque saepe multas molestias producit. ob hane causam ab illis abstinemus eo tempore, dum limatura serri utuntur cachia iei, illamque vino insulam, aut cere. Visiae generosiori & meracae , exhibemus ; vel si in substantia exhibearitur, vinum vel cere visam talem luperbibendam suademus. In victu etiam ob eandem causam laudantur tunc talia , quae ex sua natura in acidum potius Vergunt, dc e contra vitantur talia, quae in aliatinam putredinem nimis prona sunt. Nisi autem sanati jam caehecti ei salubri motu eorpus exerceant, sere semper relabuntur in eundem morbum. Toties dolent Medici, curatas a chl rosa puellas, dum nolunt, inprimis opulentiores, inertem vitam eum laboriosa permutare, post paucos menses aeque languidas reddi, ac ante fuerant. Sed ille motus potest imperari sanatis jam, non autem ubi morbo provecto languent; nam impossibilis foret; atque etiam periculo non careret, si per subitum motum, & ultra vires auctum, stagnantia simul ac semel circulanistibus humoribus miseerentur; brevi enim haee pulmonem in sarcirent lentore suo, & suffocationis periculum sacerent. Videmus sic, leucophlegmaticos, simulae citatiori gressia incedere, aut acclivia loca ascendere, tentant, statim anhelo pectore suspiria duce . , & fere suffocari, nisi gradum sillant ilico. In tali ergo casu incipimus a Dictionibus , primo lenioribus,

323쪽

q. t I79. IIIo. CACHEXI A. isside in sortioribus; Se, ut simul laxa solida roborentur, panni lanei, imbuti vapore aecens sumini, mastiches. olibani, & similium , ad has frictiones adnibentur; deinde viribus parum jam auctis suademus aeoris, ut se ipsos perfricent; sic enim frictioni additur mul cularis motus hic adeo utilis . Optime hoc Celsus monuit in eura hujus morbi , dicens : Si infra aenor es , gesari , ungi , perfricari, Ii potest , maxime per se ipsum , saepius eodem die, oe ante ribum pin eum, sc tit interdum oleo quaedam adheias. ων calefacientia , donec insudet. Auctis ulterius viribus, viniones in rheda, equitationesque, successive adhibentur, donee firmum jam corpus propriis viribus moveri possit; tune enim ad ambulationes & cursus procedere licet. Videri possunt & illa, quae s. a 8. a. de iisdem habentur: semperque inculis candum est serio talibus jam sanis, solam prophylaxin recidivae in bona diaeta & corporis exercitio consistere. Balneum quidem a Celso sιJ laudatum fuit ad curandum malum habitum ; sed videtur illud adhibuisse hoe scopo , ut dissiparetur pars caco-chymiae gravantis per sudorem: interim tamen , eum plerumque simul adsit in eaehexia laxa solidarum partium debilitas, quae per balnea aquosa tepida potius augetur, in tali casu minus convenire videntur , nisi aromaticis calefacientibus herbis additis corrigatur vis emolliens & laxans aquae tepidae. Certe si aquosum abundans in tali corpore di silandum se per sudores , in laconico sicco si quotidie per aliquod tempus haereant tales aegri, melius hoc obtinebitur, quam balneo humido: si autem scopus sit, roborare nimis flaccidum corpus, balneum frigidum potius conduce. ret, cui tantum confidit Aetius cmὶ in hoc morbo curando, ut dixerit cuia se quis ad frigidae lavacrum adsuefieri possit, compendio ad omnem mali curationem pervenerit. Sed prudenter indicat, adsuescendum esse balneo fit. gido ; nam simul & semel insolitum tale Digus applicare debilibus eo poribus , prudentiae medicae repugnaret.

s. rigo. T TAec autem ex variis peti, varie praeparari, ar

R I plicarique, debent, pro causa proxima cognita.

Si eonsiderentur illa, quae in enumeratione causarum eaehexiae β. I68. dicta suerunt, satis patet, diversa, imo 2 oppositarum virium, remedia, ad curam quandoque requiri. Dum ob debilitatem nimiam solidarum P tium tumet corpus viscidis humoribus plenum . tune roborantia remedia laeum habent: ubi autem soluti nimis humores abeunt de eorpore, nec reinstituuntur per ingesta, vasa eontrahuntur, & lento marasmo perit corpus rin tali casu humectantia. & leniter incrassantia remedia requiruntur. Verum & ipsa remediorum praeparatio varia est in diversis . Si v. g. pallido morbo laborans puella inerti mucosa eacochymia humorun . turgeat , ferrum in acido vegetabili solutum datur potius quam in suta. a 3 stan. N Lib. III. Cap. ma I. pag. 168.

324쪽

εε, CACHEXI A. I. I ID. ix gr. stantia, quἰa limatura ferri deglutita lento pHmarum viarum muco se I viscari poterit, ut vel nihil omnino, vel parum tantum, agat. Contra vero, si acidum aere simul adst in primis viis , tune potius in substantia datur, quia Sc acidam acrimoniam mitigat, simulque in hoc acido solutum

serrum tuos praestabit effectus. Ita etiam ob easdem rationes applicatio remediorum varia erit: uti enim

paulo ante dixi, si laxanda sint lolida nimis rigida, aqua tepida, & inprimis vapor aquae ealidae, summum dant remedium ; & contra, ad rob randas partes nimis laxas, frigida aqua prodest ,& longe plus quam ereditur. Toties occurrit in praxi, quod tenerae constitutionis homines, a minima tem pestatum variatione, cephalalgia, odontalgia, coryza &α, astitiantur, unde solent caput multum tegere, & severe perpetuo tepore, cum inde aliquod levamen sentiant: verum tanto redduntur sensibiliores ad minimum frigus, &, dum minus tecto capite egrediuntur , ilico minimam aeris vicissitudinem sentiunt. Plures curavi, dum persuadere potui , ut sensim minuerent caispitis tegumenta, verno tempore ineipiendo ; dein levissime tantum tecto eapite dormirent, & aestate omni mane faciem, collum , servicem, aqua frigida lavarent; quod ubi per sequentem autumnum & hyemem continua. verant, sic firmabantur vasa superiora. ut ab omnibus illis molestiis liberi viverent postea, & aeris vicissitudines absque ullo damno serre possent; praeacipue si simul ea verem, ne pedes unquam multum refrigescerent. . Patet ergo, Μedi eum ex cognitione causarum cathexiae eruere debere normam agendorum, adeoque laepe diversa methodo opus habere in curan. do hoc morbo.

s. r 81. T IBI vero a nimia acrimonia consumtio, & tabes G-chectica, inquirendum in acrimoniae speciem , si

fieri queat. r. Per indagationem causae Cachextae ii 68. . a. Temperiei morbi, aegrique. 3. Symplomatum. 4. EXcretorumque.

In sanitate, nee in liquidis, nee in solidis partibus nost i corporis, notabilis aerimonia deprehenditur. Sanguis sanus aliquid levissime salsi saporis

habet, & tamen adeo blandus est, ut oculo instillatus nullam molesti an L. faciat. Imo bilis ipsa, quae tamen inter humores nostros maximam acrimoniam habet, ab oeulo sertur iacile. Urina sana quidem aeris est , at est humor excrementitius, qui non manet in corpore. sed expellitur. Si carinnes animalium sanorum decoquantur in aqua, dant mollia iuscula ; ex ossibus & earnibus animalium deeoctis in aqua blandae fiunt gelatinae e cerein brum habet saluum saporem, imo & reliqua omnia corporis viscera in aqua decocta nullam aerimoniam iusculis praebent . Unde patet evidenter, mauteriem nutrititiam, ex qua restituuntur solidae de fluidae partes nostri eo poris, necessario debere habere blandam indolem. Unde etiam videmus ,

chylum & lae, ex ingestis alimentis parata , blandi semper esse saporis , eum jam propius accedant ad assimilationem cum partibus nostri corporis.

Simul

325쪽

Si mulae ergo aerim i a in nostris humori trias nasci incipit, incipit depra.. vari nutritio. &. corpus marcetcit. Dum Mida aerimonia laborant juniores diu, totum corpus miserrime contabescit , toto abdomine tumente, de insarcto , a reliquiis indigestis ciborum. Ubi in scorbulo inveterato acrimonia humorum magna adest , atrophia sequitur l uti ad rist. 4. notatum suit . Dum in eancro exulcerato acris sa ies , pro parte resorpta , sanauinem inseeit, videmus torosa eorpora vero maraimo exsiccari, licet debitam copiam optimorum alimentorum sumant. Unde patet , aerimoniam humorum posse causam

dare consumtioni & tabi eae hecticae , illamque in hoc morbo adesse nonnunquam. Quod &αν- ωγ indieavit, dum de hoe morbo agens dici Huic , praeter tabem , iuud quoque --nquam accidere solet, ur ρον assi. duas pusulas, axi Merea, Iamma curis exaiseretur. QMd ab acrimonia majori humorum ad cutem delatorum fieri videtur. Ut autem curatio rite procedat, prius debet cognosci acrimoniae pra dominantis indoles propria , quantum per artem hoc indagari poterit teertum enim est, qua oque a latentibus causis marasmum induet . Si unius noctis spatio ob supplicii metum totus marcuerit homo, ita ut Neanos haberet capillos ογ, patet satis , a simili eausa , licet leviori, ta lem marasmum produci posse longiori tempore. Videmus se, homines , metu , tristitia , vel & perpetuis euris oppretas, eontabescere sensim . In initio talis corporis muta:ici ab animi affectu productat , non potest ad serita majori humorum acrimoniae , sed cerrum est . magnas mutationes humoribus induci posse per animi affectus eiu perseverantes, uti in mela choliae historia patuit ; adeoque patet , Ze in tali ea su ad humorum dea

generationem attendendum esse, ut cognostatur, & cognita emendetur . Unde consideranda erunt sequentia.

. Caulae antea recensitae fuerunt , adeoque indagandum . qualis ex illis huie morbo originem dederit ; & an simul acrimoniae producendae apta fuerit , & quati: in erimis autem considerandum est, quali victu aegerulus fuerit . Sic v. g. in insantibus , solo licte viventibus , merito lus. picamur acrimoniam acidam . Ita etiam si salsamentis in .ictu usus sue. rit antea copiose aeger, aerimonia muriatica accusatur. Idem dereliquis

aerimoniae lpeciebus verum est.

a. In hominibus enim calidae temperiet , vel & post morbos acutos calidos toleratos , si caehexia succedat , novimus, humores in aleatinam Putridam degenerationem versere. Et contra in frigida temperie, vel Semorbo chronico . potius in mueosam inertem visciditatem tendere, quae raro acrimoniam eo mitem habet, saltem in initio. 3. In genere dolor, sine signis motus aucti.& sine apparente obstructione majore, uti etiam erosio partium sine tumore simul praetente , dant signax 4 acri. x Lib. m. cap. XXII. pag. 167.

οὶ Marcell. Donat. Lib. I. Cap. 1.

326쪽

εε CACHEXI A. g. xi I. r Iga. aerimon Iae in humoribus spJ. Non enim ubique aerimonia Meuianda est. i ubi dolor adest: videmus enim, aeerbissimos dolores nasci a sola inflamma.' tione in sanissimis eorporibus subito , in quibus nulla signa aerimoniae humorum unquam suerant observata. Sudans a labore homo gelidam assa tim hauriat aquam , iam intra bi hortum aeutissima laborat peuritide , & prae vehementia doloris seipsum suffocat, dum inspirare non audet aerem: sed tune adest motus auctus, acuta nempe febris. Exostosis sensim nascens, periosteum distrahendo, intolerabiles dolores iacit, sed adest tumor .. Ubi autem absque his dolores adsunt, merito de acrimonia humorum cogitant Μedici . Sie in scorbutieis dolores illi moleri oriuntur , ulcera sponte inastuntur in cruribus, quae sensim vicina rodendo serpunt. Adeoque ex his symptomatibus generale aerimoniae signum habetur. Qualis autem aeriis moniae species sit , alia iterum symptomata docent, de quibus antea diis: ctum suit g. 63. 64. 8s. 86. Praeterea symξtomata, quae singulares aerimoniae species comitantur, & indicant, pulchre enarrata habentur in semeioticis et quae hie repetere su rvaeaneum videtur. Excreta enim sequuntur sanguinis & humorum indolem. Sie ubii aerimonia alesina adest , urina acris, crassa, iusta, spumescens, foetida, excernitur i, faeces alvinae cadaverosum odorem habent; sudor quandoque foetidus exit. In acrimonia acida observatur urina decolor , quandoque franguriosa , crassa, alba, cum sedimento erassio, copioso. Faeces alvi innae aeidum spirant , & saepe virideseunt ; sudor aeidum olet. In aeriis monia vero muriatica occurrit urina salsa , tarde putrescens, cum sedi. mento spissis, & pellicula tenui innatante. Ubi autem ad quatuor modo memorata attenditur, peritum Μedicum minime latere poterit, an adsit humorum aerimonia, de qualis.

S. II 82. F TAec cognita corrigenda suis contrariis c vid.

Quomodo emendari possit acfimonia acida, & alcasina, antea peculiaribus capitulis pertractatum suit. Possum autem & de his , & de aliis, aerimoniae speeiebus videri illa , quae ad se ros r. habentur , ubi de causis generalibus morborum chronicorum agitur. έρὶ H. Mest. Iastit. Med. g. si a. εὶ Ibidem. g. si1. dc sequentibus.

327쪽

S. ii 8 3. Voties inter pulmones & pleuram pus in Thoracis

cavo colligitur, Empyema est.

Certum est, Empyematis vocabulum laxiori significatione olim usurpatum esse, & des asse quamcumque suppurationem partium interiorum eo poris, uti pluribus Hippocratis, Galani , Aretaei &e. locis demonstrari posset , quae in Gesii Oecoxis a collecta habentur. Interim tamen & τ rum est, quod magis specialis hujus vorabuli usus fuerit pro designanda collemone puris in cavo thoracis inter pulmones & pleuram; qualis deis finitio exacta apud Aetium sνὶ legitur , quae ita sonat et Empνici, hoc espectore suppurati, vocamur , quibus abscessus m succingente costas intrinsecus membrana , aut in aliqua alia Pectoris pellicula, factus, acematim ruptus est, er in vacuum pectoris Deum e fur, imo pulmonem or membranam cosar μα- cingentem. Hoc autem sensu solet hodie apud Medi eos & Chirurgos Em. pyematis nomen intelligi.

s. ar 84. Uod semper supponit vomicam purulentam fuisse ruptam, cujus elapsum pus Thorace recipitur.

Quomodo inflammatio transeat in suppurationem, antea I. 387. expli- earum fuit; ubi simul dictum de illis , quae requiruntur, ut bonum pus nata Ut ergo pus in thoracis cavo haereat, debuit praecessisse abscessus , qui &vomica solet vocari; clausa quidem , quamdiu pus in loco manet, ubi natum fuit; aperta vero, ubi pus de hoc loco elabitur, rupto tumore, quo continebatur. Non enim videntur humores, ab alia quacumque causa in cavo thoracis collecti, mora in pus unquam verti. Dixerat quidem Hippocra. - si r Si A et evirem e Ius fuerit sanguis praeter .aturam, necessees μ' purari. Uerum alia oecatione S. 371. .ὶ probatum suit, quod suppurati nis nomine hic intelligatur quaevis sanguinis eorruptela, non vero converaso in pus proprie dictum. Putrescere potest sanguis in cavo thoracis collectus,& in corruptum ichorem degenerare ; sed non mutatur in pus. Potest autem acris talis ichor partes , quas alluit, rodere, inflammare, adeoque possunt 3c abscessus nasci ab hac causa; sed tamen inde patet, pus non fieri ab effusis tumoribus in thorae is ea vo, sed illuc delabi ex vomicis prius faetis. Seo

328쪽

ιόε EM PYEMA. T. Ir 84. 3T 8 Sequitur iam, ut eonsiderentur illa loca, quorum abscessus rupti pus effanaere possunt in thoracem. s. ii 81. t WAles sunt vomicae . r. Pulmonum; ab inflammatione

I horum 8xo. 86 . , a sputo sanguineo , a materie ad fluorem inepta his impacta. 1. Pleurae; ab inflammatione hujus 8 1. , a vulnere externe inflicto levi, cito externe clauso, interne rupto 198. , a contusione hujus, vel rup6one tecta in suppuratum abeunte 324. . 3. Diaphragmatis ; inflammati , suppurati, in superiora rupti 9or. 9ro. . 4. Mediastini simi

r. Quomodo, & quibus eum signis, inflammatio pulmonum in suppura. tionem abeat , antea ad numeros hie citatos dictum fuit, ubi de Peripue monia agebatur: in primis autem notatum fuit 836. , quod , si pulmo suppuratus pus effuderit in cavum thoracis , fiat empyema sere lethale , quia pulmo ulcere jam exesus est, antequam empyema fiat; adeoque parum spei superest , ut convalescere a tanto morbo aeger possit, uti postea ad g. tryz. dicetur. Cum autem pulmonum inflammatio gravis adeo & molestus morbussi, facile cognoscitur talis causa Empyematis suturi; uti etiam si sputum sanguineum praecesserit; de quo, tanquam ulceris pulmonalis causa, in s quenti Capitulo De Pbibis dicendum erit. Verum contingit quandoque, ut in pulmone, & visceribus aliis eorporis, lente accumuletur materia, quae per vasa transire nequit, sed illorum angustiis impacta manet, sicque obstructionem iacit; levem quidem in initio, neque multis symptomatibus stipatam , sed quae sensim augeri ab iisdem

causis perennantibus poterit , &, comprimendo vicina , vel ob materiam obstruentem mora acriorem redditam, inflammationem excitare, quam parava vomi ea sequitur. Antea ad g. 8a . dictum suit de Peri pneumoniae causis; tuncque patuit, aeris intemperiem, chylum ex viscosis& erassis e ibis pa. ratum , exercitia pulmonum violenta, cursu, lucta, nixu&e., periculo luna hune morbum producere, tunc inprimis maxime metuendum, ubi arteriae pulmonalis fines occupat: minus vero periculosus ille morbus est , si ei ει ea fines arteriarum bronchialium haereat. Si ergo in parva tantum parte pulmonis , & inprimis circa fines ineriarum bronchialium , ejusmodi m teria ad fluorem inepta haeserit, saei te intelligitur , posse tale malum nasci, absque multo impedimento actionis pulmonis. Videmus in catarrhosis moris

bis ingentem copiam tenacis pituitae ex finibus arteriarum in asperam arte.

riam exprimi, & per tussim educit s emo , ob aerem frigidum constrictis vasis, vel ob tenacitatem nimiam materiae, illud viscosum exire nequeat per fines arteriarum, nascetur talis obstructio, & poterit i qui vomica pul. monis; sed parva quandoque , quam vix ulla febris comitatur ἱ & saepe sanit incautos. Viti saepins in praxi, latentem talem vomicam, cum tussi.

329쪽

cula tantum adesset , & per hane mueus a bronchiis pulmonum averrere. tur, pro eatarrho habitam fuisse, donec subito exereati puris copia docuitaset, quale malum latebat. Imo dum haec scribo, vidi nobilem virum, qui . rauca voce, Sc pectoris oppressione , dum Padus adscendebat, atque tussi molesta . afflictus per aliquod tempus , incepit copiam puris cocti ex. spuere, Sc tamen aeger, ejusque Medicus , mordicus tuebantur , praeter. catarrhum molestum nil aliud mali subesse, cum eodem tempore ob hye. male frigus frequentes grassarentur catarrhi. Quandoque contingit, obstructa talia loca in pulmone manere diu, &vix ullo signo cognosci, si parvae tantum molis fuerint; attamen postea . alia accedente tacta, suppurantur, & vicina depascendo magnas laepe puto monum vomicas producunt . Notavit hoc in Praxi Μedica versatissimus

Bethris ι , quod nempe talia tubercula interdum per plures annos iapulmonibus lateant absque sensibili molestia aesrotantis, & demum manifestentur post pleurit idem , anginam , aut sebrim aliquam , sanatam I atoque bis se hoc observasse in eadaveribus dissectis r Ideo monet , statim medelam adhibendam esse , si post sanatam aliquam febrim superveniat d lor lateris, vel dorsi, vel alterius pectoris partis, aeeedente simul dissicili respiratione. In Historia Μedica numerosi casus leguntur illorum, qui suo

bito exstincti fuerunt catarrho suffocativo, uti credebatur, in quorum cadaveribus omnia vasa aerea pulmonis pure plena inventa suerunt 3 quibundam etiam pus per os & nares magna vi erupit. Notabilem talem casum ipse vidi. Venit ad aedes meas, ut me consuleret , rheda vectus aeger,

gradus satis numerosos adscendit, licet non sine molestia, ut ipse saleb tur, sed credebat, te asthmate seas modico laborare, caeteroquin sanum .se omnino praedicabat. Re examinata, monui illum de aneipiti morbi sui eventu, & quod vomieam in pulmone latere crederem, uni eamque spem curae esse, si rupto abscessu & evacuato pure consolidari pissset loeus. Viis

debam facile, quod non fideret multum huic morbi sui diagnosi ; pr

mittebat tamen , se tentaturum remedia, quae praescripseram e descenis

dii gradus satis alacriter , currum conscendit , ad vicinum Pharmacopo. lium tendit, &, dum servus ejus seres pulsat, moritur, insenti copia puris per os & nares expulsa. Dum inopinatos similes casus vidisset in praxi

Bagυωπι ω , exclamat: O quamum digetis es, eurare morbas pulmonum O quanto discitius eosdem eo Oseere , er de iis eorum dare praesagium' Fallunι vel perit mos, ae ipsos medicinae priseims . Tνmnes mei cauti es t o prudentes. i. iis eur dis et nee factism prominiis curationem, is nebulones faciuut . qui Hi poneratem non legunt. Certe noverat Hippocrates, quod quandoque in eorpore lateant suppur

tiones, t& ideo m .dixit: Quibus suppuratum quoddam in eispoire existens fagnis non proditur, iis ob piaris aus loci crassitidi-m sui Ira non edιν. . Idem enim & in aliis eorporis visceribus contigisse novi. Vidi aliquoties in hepate

330쪽

' renibus abseellus in eadaveribus dissectis, de quorum praesentia nullam suspicionem habuerant Medi ei vitae tempore, & apud Bomtum plura simi.

lia exempla habentur.

Sed de Hippiseratis cat meminit talium tuberculorum pulmonis, quae postea iuppurantur, dum dieit : Quum ad sese pulmo sanguinem, aut pimia am figam . traxerit , neque rursus dimiseris , sed ibi corum oe eoacta μειν ut , ex his tubercula in pulmone gigni solent , suppurari . Postea m

net e msi vero advertatur, morbur annum detinet, er mutatur, G varias fuisiit Uestiones. Simul notat, quandoque pus in pectus erumpere , tuncque lectio ite vel ustione facta educendum esse . His similia habet & alibi ν , ubi pariter notat . Empyema inde fieri posse . Patet ergo , a latenti tali causa pus colligi quandoque in thoracis cavo, & Μedicos saepe fallere, dum non exspectant Empyema nisi post validos morbos inflamma. tortos pectoris praegretas . x. In Pleura membrana, & locis intercollatibus, tales vomicas fieri, quae ruptae in cavum thoracis pus effundunt, antea patuit in Historia Pleuritidis,& inprimis s. 894., ubi de pleuritide suppurata uitur. Quomodo a vulnere pectoris male curato Empyema nasci possit, pariter ad g. et ρ8. dictum suit.

Praeterea ad sa , ubi de contuuone agebatur, monitum fuit, effusos humores, sub cute integra, nisi resorbeamur venis, stagnando posse acres reddi, & inflammationes, suppurationes &c., producere. Adeoque a cono lusione thoracis Empyema potest nasci . Notatum autem suit g. 326. , a

musculis e tusis similia mala fieri posse; simulque tune dictum est, quandoque per contusiones quasdam tantum rumpi musculorum fibras , ita ta men ut inde actio musculi non tollatur; tuneque adest illud malum, quod veteres Medici σπῶσι vulsionem, vel & ρομ rupturam, dixerunt, uti Hippocratis & Galeui auctoritate tunc probatum suit. Μolestos dolores inde fieri & diuturnos, constat; & monet Hippocrates, rupturas illas esse circa thoracem dissicillimas & maxime periculosas: ad curationem enirn talium malorum quies partis dolentis multum praestat, quae in thorace ob respirationem perpetuo necessariam dissiculter obtineri potest; adeoque ob perpetuam illam irritationem inflammatio ae suppuratio sequi possunt ; &a postemate introrsum rupto fiet Empyema. Videtur n a tali ea n Empyema metuisse. Postquam enim dixerat, se novisse , quosdam sine febre empyleos iactos fuisse, subitingier cuibus aurem ex ramnam exercitiis, aut lapsu aliquo, vulso facta , dolorem quem am circa rboracem in prosun attulis ero. postea remedia recenset, quibus hoc malum superari possit. Inversione Latina Aetii ca σπαυ- verterunt convulsionem, sed minus recte, uti g. 326. probatum fuit. Patet ergo, ruptionem talem tectam pleurae, & musculorum intercoriolium, inter causis Empyematis merito numerari. 3. In

SEARCH

MENU NAVIGATION